113

Bijzondere waarnemingen en vondsten

Pronken met de hoed van een anderAnema-Balke, J. 2009. Skeletocutis carneogrisea was found on an unusual substrate: Trichaptum abie-tinum. Coolia 52(2): 113.

Tijdens een KNNV-excursie op 1 november jl. in de Kaapse Bossen troffen we op een lig-gende dode Den massaal Paarse dennezwammen (Trichaptum abietinum) aan. Sommige zagen er echter wat vreemd uit en leken een duidelijk contrasterende witte groeirand te heb-ben. Dat vroeg om nader onderzoek, waarbij bleek dat deze exemplaren geen paarse, maar wittige poriën hadden. En haalden we dat donkerdere en meer stevige deel van de hoed er voorzichtig af, dan bleef er een slap gevalletje over dat nog het meest deed denken aan de Witwollige dennezwam (Skeletocutis amorpha). Echter zonder die zo kenmerkende oranje verkleuring. Een telefoontje naar Peter-Jan Keizer, gevolgd door een bezoek aan Anneke van den Berg, gaf de oplossing. Het was de Grauwroze dennezwam (Skeletocutis carneogrisea), die meestal resupinaat groeit op Grove den. Het wonderlijke in dit geval was echter dat hij nergens rechtstreeks op het hout groeide en alleen de Paarse dennezwam als substraat gebruikte. Deze combinatie konden Anneke en ik maar in één boek terug vinden: ‘European Polypores’ van Ryvarden en Gilbertson.

Joke Anema-Balke, Capelle aan den IJssel

Figuur 1: Grauwroze dennezwam (Skeletocutis carneogrisea), hier direct op het hout. (Foto: Nico Dam)

Coolia 52 (2) Bijzondere waarnemingen.indd 113 21-2-2009 22:21:20

114

toch nog gevondenAnema-Balke, J. 2009. A find of Mycena seynii near Baarle-Nassau (province of Noord-Brabant). Coolia (52)2: 114.

Op 25 oktober jl. was er in de Tungelerwallen (omgeving Weert) een excursie voor tellers in het meetnet. Nadat er al regelmatig Muizenstaartzwammen (Baeospora myosura) op kleine dennenappels waren gesignaleerd, kregen we van Mirjam Veerkamp het verzoek uit te kijken naar een Mycena die op de appels van de Zeeden groeit. Helaas werd die toen niet gevon-den.

Dat weekend logeerde ik bij mijn zoon Hans, woonachtig in het Goordonk, een gemengd loof- en naaldbos bij Baarle-Nassau. De volgende dag ben ik meteen op zoek gegaan naar die gevraagde Zeedenmycena (Mycena seynii). En bij de eerste de beste Zeeden was het meteen raak. Tenminste, dat hoopte ik, want ik kende de paddenstoel niet. Qua grootte en kleur leek hij wat op een Elfenschermpje. Een telefoontje naar Mirjam bevestigde mijn hoop. Echter, doorslaggevend zou zijn dat de Zeedenmycena een donkere lamelsnede heeft, maar juist de onderkant van de paddenstoel was door slakken bijna geheel kaalgevreten. Weer thuis heeft mijn hulp en toeverlaat bij vraagtekens, Anneke van den Berg, de paddenstoel dankzij andere microscopische kenmerken alsnog als de Zeedenmycena kunnen determineren.

Joke Anema-Balke, Capelle aan den IJssel

Mycena seynii, Zeedenmycena (foto: Anneke van der Putte). Inzet: Donkere lamelsnede van de Zeedenmycena. (foto: Joop Ladage)

Coolia 52 (2) Bijzondere waarnemingen.indd 114 21-2-2009 22:21:26

115

Hanekam (Cantharellus cibarius), Flevoprimeur in het voorsterbosVan Duuren, G. & Y. 2009. For the first time Cantharellus cibarius was found in the province of Fle voland. Coolia 52(2): 115.

Juist terug uit Mikulov – waar we vanwege de voorafgaande droogte bepaald niet ver-wend waren met veel paddenstoelen en mede daarom soms hardop zongen “Oh was ik maar, in Flevoland gebleheven!” – wachtte ons een verrassing. Lykele Zwanenburg van Natuurmonumenten kwam op 22 september ’s avonds bij ons langs met de vraag of we de volgende dag even in het Voorsterbos konden gaan kijken om vast te stellen dat daar heuse Cantharellen (Cantharellus cibarius) stonden.

Omdat de Werkgroep Mycologisch Onderzoek IJsselmeerpolders (WMOIJ) sinds z’n oprichting in 1975 die soort nog nergens in Flevoland waargenomen had, wilden we dat wel en belden we Frans Stokman of hij mee wou. Dus met z’n drieën op naar Kraggenburg.

Een vrijwilliger van NM bleek de groeiplaats de vorige week gevonden te hebben en er al een copieus maal van verslonden te hebben! Daar WMOIJ-mycologisch secretaris Ger van Zanen erg ongelovig is en van eerste waarnemingen bewijsmateriaal eist, moesten we van de schitterende vindplaats (>100 vruchtlichamen) wel een paar exemplaren voor diens herbarium meenemen. Multiple purpose, omdat Frans Stokman er meteen nog een aquarel voor Hoekelum van wilde maken. We zijn benieuwd naar meer vindplaatsen in Flevoland, maar weten dat er bijv. ook al Poolse massaverzamelaars het Waterloopbos uitgezet zijn!

Gerrit en Yvonne van Duuren, Dronten

Figuur 3: Hanekam (Cantharellus cibarius). (Foto: Gerrit en Yvonne van Duuren)

Coolia 52 (2) Bijzondere waarnemingen.indd 115 21-2-2009 22:21:29