Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

63
Bijzondere Vondsten 2013

Transcript of Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

Page 1: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

Bijzondere Vondsten 2013

Page 2: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina

Bijzondere vondsten 2013

Leni Duistermaat i.s.m

Wout Holverda (Naturalis)

Ruud Beringen & Laurens Sparrius (FLORON)

14.12.2013 2 Bijzondere vondsten 2013

Page 3: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 3 Bijzondere vondsten 2013

Agrostis scabra Ruw struisgras

• Drachten, langs een poel bij A7 (H.J. Jager)

N.Amerika; in NL tot dusver alleen uit N.Brabant bekend

In pollen groeiend

Tekeningen: gobotany.newenglandwild.org

foto: R. Barendse

Page 4: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 4 Bijzondere vondsten 2013

Amaranthus blitum Kleine majer

• Groningen (E. Dijkhuis)

Foto: P. Meininger

Page 5: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 5 Bijzondere vondsten 2013

Amaranthus deflexus Liggende majer

• Amsterdam (T. Denters)

• Waalkrib Klompenwaard (F. Reijerse & G. Dirkse)

Foto: P. Meininger

Page 6: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 6 Bijzondere vondsten 2013

Apium repens Kruipend moerasscherm

• Groespeel bij Mill, op tientallen plekken (F. Reijerse & J. Schaminée-Sluis)

Was hier in 2000 waargenomen en weer verdwenen; na herinrichting prominent aanwezig

Foto: P. Meininger

Page 7: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 7 Bijzondere vondsten 2013

Asplenium ceterach Schubvaren

• Gorinchem (B. van Vliet)

Eerste vondst Alblasserwaard!

Foto: B. van Vliet

Page 8: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 8 Bijzondere vondsten 2013

Asplenium trichomanes Steenbreekvaren

• Waskemeer, Friesland (H. Jager)

in het voorhuis van een onbewoond huis waar de vloer uit verwijderd is; samen met Asplenium scolopendrium - Tongvaren

Foto: P. Bremer

Page 9: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 9 Bijzondere vondsten 2013

Atriplex micrantha Grijze melde

• A1 Borne (O. Zijlstra), Hengelo (P. Stolwijk), Deventer (P. Stolwijk)

• A12 Zevenaar (J. van Steenis)

• A15 Buren (J. van Steenis)

Oorspronkelijk uit Z.O.Europa en Klein Azië

Kleine vruchten met zwarte zaden en grote met geelbruine zaden

Oprukkend naar N en W vanuit België en Duitsland, sinds 2011 in NL herkend (Overijssel en Limburg)

foto: B. te Linde

Foto: R. Barendse

Page 10: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 10 Bijzondere vondsten 2013

Blackstonia perfoliata ssp. perfoliata Zomerbitterling

• De Vilt Beugen, oude Maasarm, geplagd weiland tbv natuurontwikkeling (F. Reijerse)

Eerste vondst Oost Nederland!

Met andere leuke waarnemingen zoals Euphrasia stricta – Stijve ogentroost, Linum catharticum – Geelhartje en Parnassia palustris – Parnassia

Mogelijk met gereedschap uit het kustgebied aangevoerd?

Foto’s: www.kuleuven-kulak.be

Page 11: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 11 Bijzondere vondsten 2013

Campanula trachelium Ruig klokje

• Vloeiweide bij Rijsbergen (n.Br.), verwilderd (P. van der Wiel)

Foto: P. Meininger

Page 12: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 12 Bijzondere vondsten 2013

Cardamine hamiltonii (‘Asian flexuosa’) ‘Aziatische bosveldkers’

• Nijmegen, Groesbeek, Lierop (G. Dirkse)

• Eindhoven (R. Barendse)

Beschreven uit Z.O. Azië, ook gemeld uit N.Amerika, Tenerife, België, Spanje

Verschil tov Cardamine flexuosa – Bosveldkers:

vrijwel kale stengel, deelblaadjes 3-lobbig en kaal aan bovenzijde, kleine kroonbladen

onderzoek en

foto’s: G. Dirkse

Page 13: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 13 Bijzondere vondsten 2013

Carex lepidocarpa Schubzegge

• Gameren, Lieskampen (T. Muusse)

Op basis van de korte urntjes, maar verschil met ‘magere’ vormen van C. flava - Gele zegge blijft moeizaam.

C. lepidocarpa - Schubzegge

Foto: http://swbiodiversity.org

C. flava – Gele zegge

Foto: http://www.uni-graz.at

Page 14: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 14 Bijzondere vondsten 2013

Carex pseudobrizoides (= reichenbachii) Valse zandzegge

• Schiermonnikoog (W. Poelstra in 2005; K. Nilsen in 2012)

Mogelijk anthropogeen (grondtransport vanuit het rivierengebied; of legeradventief): Koopman & Poelstra, Twirre 23, 2 (2013) 28-29.

Smalle urntjes en ook onderste aren met mannelijke bloemen

Foto: O. Zijlstra

Foto:

seeds.eldoc.ub.rug.nl

Page 15: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 15 Bijzondere vondsten 2013

Carex scoparia

• Son, waterberging (J. Bruinsma; det. L. Duistermaat, J. Koopman)

N. Amerika; als C. crawfordii – IJle hazenzegge

Tekeningen FNA: http://www.efloras.org

Verschil met C. ovalis – Hazenzegge

Kafje korter en smaller dan het urntje

C. crawfordii – IJle hazenzegge

Urntje 0.9-1.3 mm breed

C. scoparia

Urntje 1.2-2 mm breed

Page 16: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 16 Bijzondere vondsten 2013

Carex vulpinoidea Ribbelzegge

• Gees, natuurontwikkelingsterrein ‘Rotten’ , Drenthe (W. Troelstra)

Niet-bloeiend, maar de geribbelde voorzijde van de bladschede van deze in pollen groeiende zegge soort is onmiskenbaar.

Oorspronkelijk uit N. Amerika

Foto: W. Troelstra

Page 17: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 17 Bijzondere vondsten 2013

Ceratochloa (Bromus) sitchensis NL naam

• Colmont, voet van de Vrakelberg (L. Duistermaat)

Dubbelganger van Bromus (sect. Ceratochloa) carinata, eveneens uit N. Amerika

maar met langere bloeiwijzetakken, langere aartjes en bredere bladen

F. Verloove, http://alienplantsbelgium.be

Page 18: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 18 Bijzondere vondsten 2013

Corrigiola littoralis Riempjes

• Roosendaal (N.Br.), omgeving station (via P. van der Wiel, M. van Soest)

foto: M. van Soest

Page 19: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 19 Bijzondere vondsten 2013

Crassula tillaea Mosbloempje

• Grevelingendam (W. Lammers)

Lijkt zich behoorlijk uit te breiden in het kustgebied. Dit is de eerste melding in het oostelijk deel van Zeeland

Foto: R. van der Ham

Page 20: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 20 Bijzondere vondsten 2013

Dianthus giganteus NL naam

• Nijmegen, diverse plekken (G. Dirkse)

Z.O. Europa; vermoedelijk via inzaai (‘bermmengsels’)

verward met D. carthusianorum – Karthuizer anjer

(minder bloemen, schutbladen minder toegespitst)

D. carthusianorum

tekening S. Bellanger

D. giganteus

tekening S. Bellanger

F. Verloove, http://alienplantsbelgium.be en literatuurreferenties aldaar

Foto: G.J. van Mill

Page 21: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 21 Bijzondere vondsten 2013

Diplotaxis muralis Kleine zandkool

• Groningen, parkeerplaats achter station (FLORON stadsplantenexcursie; det. E. Dijkhuis)

Voornamelijk W.Nederland, zeer zeldzaam in Groningen

foto

:ww

w.k

ule

uve

n-k

ula

k.b

e

Fo

to: flo

ra.n

hm

-wie

n.a

c.a

t

Geen steeltje tussen

kelk en vrucht!

Page 22: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 22 Bijzondere vondsten 2013

Dipsacus strigosus

• Nuenen-Geldrop, greppel langs de weg (J. Bruinsma, 1993!)

• Biesbosch, Brunssummerheide, Grave,… (diverse waarnemers)

Oekraïne tot Turkmenistan; ingeburgerd in o.a. Duitsland, Zweden, UK; incidenteel in België

F. Verloove, http://alienplantsbelgium.be; E. Slootweg, waarneming.nl

Dubbelganger van Kleine

kaardebol (D. pilosus): paarse

helmhokjes, kleinere hoofdjes tot

2.5 cm diam, schutbladen

nauwelijks langer dan bloemen)

Page 23: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 23 Bijzondere vondsten 2013

Drosera filiformis

• landgoed bij Nijkerk (A. van den Bremer; hier ook Schoenoplectus mucronatus – Ribbelbies: z.z., en Eleogiton fluitans – Vlottende bies: nieuw uurhok)

N. Amerika; wordt gekweekt en is winterhard

Niet eerder in NL gemeld

Bewust geïntroduceerd?

Page 24: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 24 Bijzondere vondsten 2013

Echinochloa muricata Stekelige hanenpoot

• Amsterdam (T. Denters)

• Groningen prov. (A. Vos)

Zeldzaam in West en Noord Nederland.

E. muricata:

stevig en kaal;

Opvallend scheef aflopende bladvoet waardoor de basis van

de bladschijf rechtop staat.

Foto: H. Talsma

Top van fertiele lemma

E. crus-galli:

kruidachtig en behaard

Page 25: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 25 Bijzondere vondsten 2013

Elatine hydropiper Klein glaskroos

• Vreugderijkerwaard bij Zwolle (E. Weeda op aanwijzen van M. van Tweel)

Page 26: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 26 Bijzondere vondsten 2013

Eleocharis ovata Eivormige waterbies

• Drachten, Azeven, laagte langs poel (H. Jager, 2011)

eenjarig

nootje 2-zijdig en scherp gekield

1e vondst boven de grote rivieren!

Foto’s: E. Slootweg

Page 27: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 27 Bijzondere vondsten 2013

Equisetum x moorei Schaafstro x Vertakte paardenstaart

• IJmuiden, duinen, industrieterrein en parkeerplaats (P. Heijne / KNNV Amsterdam)

Veel verward met E. hyemale – Schaafstro, maar knobbels op de ribben niet in twee duidelijke rijen maar met elkaar verbonden tot dwarsbanden en sporen abortief (Winter & Lubienski, Gorteria 36: 1)

E. hyemale

foto’s: W. de Winter

E. x moorei

Page 28: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 28 Bijzondere vondsten 2013

Eragrostis tef Tef

• Amsterdam, o.a. Hoofddorppleibuurt, Stenen Hoofd (T. Denters, P. Wetzels)

Te verwachten toename in vondsten vanwege toegenomen teelt (graan) en onderdeel van vogelvoer.

foto: T. Denters

foto: http://www.africamuseum.be

Voor een Eragrostis grote vruchten (1-1.3 mm lang)

Page 29: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 29 Bijzondere vondsten 2013

Huperzia selago Dennenwolfsklauw

• Ommen, Junner-Koeland, jeneverbesstruweel (ontdekt door R. Haveman; E. Weeda verzamelde een losliggend stukje)

Recent toenemend?

foto: B. te Linde

Page 30: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 30

Impatiens cristata

• Gorinchem (F. Walraven)

• Amsterdam (T. Denters, sinds 2010)

• Keukenhofbos (W. Tamis, sinds 2006)

Oorspr. Himalaya

Gele bloemen en ruw behaarde stengel

foto’s: L. Duistermaat

Page 31: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 31 Bijzondere vondsten 2013

Inula racemosa

• vanaf 2011 gemeld, nu ca 20 plekken in alle provincies behalve OV en NH

Oorspr. Himalaya; tuinplant

Verschilt van I. helenium – Griekse alant in de trosvormige bloeiwijze (maar tussenvormen!)

Foto’s: G.J. van Mill

Page 32: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 32 Bijzondere vondsten 2013

Iva xanthifolia Iva

• Heerle, N.Brabant , braakliggend terrein in dorp (R. de Zwart)

• Twente (via P. Stolwijk) 2e vondst

foto: P. Meininger

foto: J. Walhout

Page 33: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 33 Bijzondere vondsten 2013

Lagarosiphon major Verspreidbladige waterpest

• Gerard de Moorpolder (Z: Zeeuws Vlaanderen), in een gegraven poel (W. Troelstra)

Eerste vondst van deze exoot in Zeeland.

Oorspronkelijk uit Zuid Afrika.

Foto: E. Boer

Page 34: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 34 Bijzondere vondsten 2013

Lamiastrum galeobdolon subsp. montanum

• Goor, Wegdam, rabattenbos (E. Weeda / R.J. Bijlsma)

Ondersoort voor Nederland in HF 20-22 opgenomen: terug in HF24

Onderscheid met ssp. galeobdolon - Gele dovenetel: stengel rondom behaard (ipv alleen op de hoeken) en meestal rijkere kransen van 10 of meer bloemen.

Foto’s: https://www.kuleuven-kulak.be

Page 35: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 35 Bijzondere vondsten 2013

Limonium binervosum (subsp. binervosum)

• Ameland, op door konijnen opengehouden kwelder (G. Dirkse)

Eerste vondst voor Nederland.

Westkust van Europa (N. Spanje – Britse eilanden).

Rechtopstaande stengel. Kleine bladen (5-8 mm breed), middennerf zonder duidelijke zijnerven.

Apomictische soortengroep, microsoorten lastig te onderscheiden.

Foto J. Krol

Foto: http://platier.free.fr

Page 36: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 36 Bijzondere vondsten 2013

Lithospermum officinale Glad parelzaad

• Hof Espelo (Twente), in berm in goed ontwikkelde zoomvegetatie (P. Bremer)

Zeldzame verschijning buiten de kalkrijke duinen.

Foto: P. Meininger

Page 37: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 37 Bijzondere vondsten 2013

Medicago arabica Gevlekte rupsklaver

• Hengelo, boomkwekerij (via P. Stolwijk: G. Havekamp?)

Nieuw voor Twente!

Foto: A. van Heerden

Page 38: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 38 Bijzondere vondsten 2013

Mespilus germanica Mispel

• Voorne, rand van essenbosje bij Meertje de Waal (A. Aptroot)

Géén aanplant. Nieuw voor Zuid Holland, sluit aan bij “natuurlijke” areaal in Zeeland

Foto: P. Bremer

Fo

to: h

ttp://n

l.wik

ipe

dia

.org

Page 39: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 39

Muhlenbergia mexicana

• Amsterdam (T. Denters)

Oorspronkelijk uit N.Amerika (niet uit Mexico!)

Struisgrasachtig, grijs-blauw gekleurd en met zeer stevige ondergrondse uitlopers. Aartjes eenbloemig; kelkkafjes min of meer genaald, ongelijk en beiden meestal (?) korter dan de lemma (kroonkafje).

Adventieve vondsten in NL bekend (Flora Neerl.)

alienplantsbelgium.be ph

yto

ima

ge

s.s

iu.e

du

Page 40: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 40 Bijzondere vondsten 2013

Oenanthe pimpinelloides Beverneltorkruid

• Dordrecht (T. Muusse)

4e vondst voor NL, 1 in Kempens en nu de 3e in Fluviatiel district

Wortelknollen eivormig. Kelkbladen vergroot.

Foto: J. Schaminée-Sluis Foto’s: M. Soes

Page 41: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 41 Bijzondere vondsten 2013

Oryzopsis miliacea

• Amsterdam, diverse plekken (T. Denters)

• Alkmaar (T. Denters)

Oorspronkelijk Zuid Europa, ook als siergras in cultuur

Potentiële uitbreider, ook in België aanwezig

Illustraties: http://luirig.altervista.org

Genaalde lemma met rijpe vrucht afgevallen

Page 42: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 42 Bijzondere vondsten 2013

Panicum capillare groep soortengroep van Draadgierst

G. Dirkse & W. Holverda P. hillmanii

•zeer zeldzaam en recent

alleen buiten bebouwde

kom t.o.v. P. capillare: palea van de eerste

bloem 1.4-1.6 mm lang, pluimtakken

vaak samenneigend

P. barbipulvinatum (P. riparium; in 11e ed.!)

•minst zeldzame t.o.v. beide andere soorten: aartjes

0.6-0.8 mm breed, > 3x zo lang als

breed

tekeningen: http://alienplantsbelgium.be foto

: h

ttp

://b

lum

enin

schw

ab

en

.de

Page 43: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 43 Bijzondere vondsten 2013

Panicum virgatum

• Amsterdam (T. Denters)

Oorspronkelijk N.Amerika

Veel als siergras in cultuur en ontsnappend

Foto: http://www.cod.edu

htt

p://a

lienp

lants

be

lgiu

m.b

e

1e kelkkafje >0.5x

zo lang als aartje

Page 45: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 45 Bijzondere vondsten 2013

Polygonum oxyspermum ssp. raii Zandvarkensgras

• Wissenkerke, Westnol (G. Menting)

• Kamperland, Sophiahaven (P. Meininger)

• Maasvlakte, Slufterstrand (R. Andeweg)

zie ook FLORONnieuws 19: 26

Foto’s: P. Meininger

Page 46: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 46 Bijzondere vondsten 2013

Potentilla sterilis Aardbeiganzerik

• Sint Anna ter Muiden (Zeeuws Vlaanderen), meerder planten in een rommelhoekje (E. Dijkhuis)

Eerste vondst West Nederland

Foto: P. Meininger

Page 47: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 47 Bijzondere vondsten 2013

Potentilla supina Liggende ganzerik

• Oosterleek (NH), op recente met klei verbrede Markermeerdijk/Zuiderdijk (N. Buiten)

Eerste vondst West Nederland!

• Hengelo, ruigte en braakliggend terrein (G. Haverkamp) 4e vondst Twente

Page 48: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 48 Bijzondere vondsten 2013

Pratia (Lobelia) pedunculata

• Winsum (GR), in gazon op begraafplaats (I. Robertus & H. Bouwman)

Oorspronkelijk uit Z.O. Australië, als sierplant in cultuur

Inmiddels de 5e vondst voor Nederland (vnl in Noord-NL), steeds in gazon gevonden

Vrucht een bes (i.t.t. Lobelia s.str.), maar in NL nog niet gezien.

Sterk hierop gelijkend maar nog niet in NL gevonden is Pratia angulata uit Z.O. Azië; deze heeft kale bladen.

Foto’s: L. Duistermaat

Page 49: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 49 Bijzondere vondsten 2013

Ranunculus sardous Behaarde boterbloem

• Meppen (DR), paardenweitjes (K. Ballintijn)

• Leiden, ingezaaide nieuwe berm (L. Duistermaat)

Foto: G. Menting

Page 50: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 50 Bijzondere vondsten 2013

Ruppia maritima Snavelruppia

• Markiezaatsmeer (N.Br.) (via P. van der Wiel, M. van Soest)

Page 51: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 51 Bijzondere vondsten 2013

Setaria verticillata var. ambigua (S. verticilliformis) ‘Ruwe kransnaaldaar’

• Gorssel, braakliggend bouwland op enk (E. Dijkhuis)

tekening: http://alienplantsbelgium.be

S. verticillata – Krans-

naaldaar: stekels naar

beneden gericht

foto’s: http://www.badvoeslau.eu

S. verticilliformis – Ruwe

kransnaaldaar: stekels

naar boven gericht

Page 52: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 52 Bijzondere vondsten 2013

Silene noctiflora Nachtkoekoeksbloem

• Overloon, ruderale plek (T. Verrijdt)

Nieuwe plek! Adventief?

HF23: “Thans misschien verdwenen”

Foto: M. Bolten

Page 53: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 53 Bijzondere vondsten 2013

Sparganium natans Kleinste egelskop

• Lendevallei (FR), in smal, aantal jaren geleden uitgegraven petgat (H.J. Jager, 2011)

Sterk achteruitgegaan

Onvertakte bloeiwijze, 1-2 mannelijke hoofdjes

en vlakke bladen

Page 54: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 54

Spiranthes aestivalis Zomerschroeforchis

• Na meer dan 50 jaar afwezigheid weer terug in Nederland (B. & R. van Rijsewijk; K. Kreutz)

Onbevestigde vondsten uit 1970-1980 niet

meegerekend

Aanvankelijk als S. cernua var. odorata

gedetermineerd (ontsnappende tuinplant)

Karakteristieke gootvormige bladen, bloemen

geelachtig wit en spiraalvormig om de stengel

gewonden

Foto’s: W. Heijkamp

Page 55: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 55

Typha laxmannii

• Wageningen, in een sloot (M. Soes)

Oorspronkelijk Z.Europa, in cultuur als vijverplant

Bladschijf op doorsnede 6 grote en 2-3 kleine zijdelingse luchtkamers (T. angustifolia – Kleine Lisdodde heeft 9 grote luchtkamers)

Vrouwelijke bloeiwijze veel korter dan de mannelijke (in T. angustifolia gelijk of langer), met steriel tussenstuk

T. minima heeft vaak een schutblad, maximaal 3 mm breed blad en vrouwelijke bloemen met haren die aan de top gezwollen zijn

T. minima

T. laxmannii

Page 56: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 56

Vallisneria spiralis Vallisneria

• Blauwe kamer, oeverzone naast krib (via E. de Boer)

Eerste melding uit de Rijn!

Foto: J. van Valkenburg

Page 57: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 57 Bijzondere vondsten 2013

Vicia bithynica Bithynische wikke

• Oostburg (Zeeuws Vlaanderen), in een sloottalud (A. de Zwart)

Zie FLORONnieuws 19: 4-5.

Oorspronkelijk Z. en W.Azië, Z. en W.Europa (N.Frankrijk en Z.Engeland)

Zeldzaam adventief

Bladen met 1-3 paar deelblaadjes en een eindrank. Bloemen relatief groot, in armbloemige bloeiwijze. Vrucht geheel behaard.

Foto’s: P. Meininger

Page 58: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 58 Bijzondere vondsten 2013

Naturalis – Herbarium verhuist naar:

Nieuwenhuizenweg 19, Leiden

Page 59: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina

Nieuwenhuizenweg Bibliotheek

14.12.2013 Bijzondere vondsten 2013 59

Page 60: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina

Nieuwenhuizenweg Herbarium opstelling

14.12.2013 Bijzondere vondsten 2013 60

Page 61: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

pagina 14.12.2013 61 Bijzondere vondsten 2013

Nieuwe adressen Naturalis – Herbarium Nieuwenhuizenweg 19, Leiden collectiebezoek alleen op afspraak! voor het toezenden van materiaal: t.a.v. W.J. Holverda Postbus 9517 2300 RA Leiden E-mail [email protected] [email protected]

Page 62: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda

Thank you for your attention

Page 63: Bijzondere vondsten 2013 Leni Duistermaat ism Wout Holverda