Big Data · • Wat gebeurde er? • Wanneer en waar? • Hoeveel? Voorspellen • Wat gaat er...

27
© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg 1 Dr N.S. Hekster 9 oktober 2014 Big Data Kan het echt iets voor de zorg betekenen?

Transcript of Big Data · • Wat gebeurde er? • Wanneer en waar? • Hoeveel? Voorspellen • Wat gaat er...

Page 1: Big Data · • Wat gebeurde er? • Wanneer en waar? • Hoeveel? Voorspellen • Wat gaat er gebeuren? • Wat zal het gevolg zijn? Optimalisatie • Wat is de beste keuze?

© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg 1

Dr N.S. Hekster 9 oktober 2014

Big Data Kan het echt iets voor de zorg betekenen?

Page 2: Big Data · • Wat gebeurde er? • Wanneer en waar? • Hoeveel? Voorspellen • Wat gaat er gebeuren? • Wat zal het gevolg zijn? Optimalisatie • Wat is de beste keuze?

© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg 2

De visie To wrest from nature the secrets which have perplexed philosophers

in all ages, to track to their sources the causes of disease, to correlate the vast stores of knowledge, that they are quickly available for the prevention and cure of disease - these are our ambitions

Sir William Osler (1849-1919)

Co-founder of the Faculty of Medicine Johns Hopkins University

Page 3: Big Data · • Wat gebeurde er? • Wanneer en waar? • Hoeveel? Voorspellen • Wat gaat er gebeuren? • Wat zal het gevolg zijn? Optimalisatie • Wat is de beste keuze?

© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg

Agenda

Big Data toegepast op de zorg Voordelen via voorbeelden

Randvoorwaarden om succesvol te zijn

Blik op de toekomst

3

Page 4: Big Data · • Wat gebeurde er? • Wanneer en waar? • Hoeveel? Voorspellen • Wat gaat er gebeuren? • Wat zal het gevolg zijn? Optimalisatie • Wat is de beste keuze?

© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg 4

Introductie spreker Mijn naam: Nicky Hekster

Functie: Technical Leader Healthcare & LifeSciences IBM

Benelux Actief in ICT sinds 1987, in HC & LS sinds 2006

Past vendor co-chair IHE Nederland

[email protected]

Te vinden op

Page 5: Big Data · • Wat gebeurde er? • Wanneer en waar? • Hoeveel? Voorspellen • Wat gaat er gebeuren? • Wat zal het gevolg zijn? Optimalisatie • Wat is de beste keuze?

© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg

Is er wel een definitie van Big Data?

5

Page 6: Big Data · • Wat gebeurde er? • Wanneer en waar? • Hoeveel? Voorspellen • Wat gaat er gebeuren? • Wat zal het gevolg zijn? Optimalisatie • Wat is de beste keuze?

© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg 6

Inconsistente kwaliteit en toenemende kosten vragen om verandering

6

Verhoging van doeltreffendheid en doelmatigheid

• Medicatiefouten leiden jaarlijks tot zo'n 90.000 onnodige opnames

• De kosten van incidenten in de zorg bedragen jaarlijks 4 miljard euro

• Geneesmiddelen tegen kanker en Alzheimer werken in 75 -80% van de gevallen niet

Verbetering van de klinische bedrijfsvoering

• Het aantal mensen dat in Nederland per jaar overlijdt aan vermijdbare medische fouten is ca. 1500 tot 1600

• Er gaan jaarlijks miljoenen verloren door administratieve en klinische verspilling, fraude, en misbruik

Page 7: Big Data · • Wat gebeurde er? • Wanneer en waar? • Hoeveel? Voorspellen • Wat gaat er gebeuren? • Wat zal het gevolg zijn? Optimalisatie • Wat is de beste keuze?

© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg 7

Page 8: Big Data · • Wat gebeurde er? • Wanneer en waar? • Hoeveel? Voorspellen • Wat gaat er gebeuren? • Wat zal het gevolg zijn? Optimalisatie • Wat is de beste keuze?

© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg

Big Data – taxonomie De vier v’s

Volume

Petabytes Exabytes Zetabytes Iotabytes

Brontobytes Geobytes

Velocity

Streaming data, milliseconden tot

seconden tijd om te antwoorden

Variety

Gestructureerd, ongestructureerde tekst, multimedia

Veracity

Onzekerheid, inconsistentie, ambiguïteiten

Page 9: Big Data · • Wat gebeurde er? • Wanneer en waar? • Hoeveel? Voorspellen • Wat gaat er gebeuren? • Wat zal het gevolg zijn? Optimalisatie • Wat is de beste keuze?

© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg 9

Big Medical Data Echt meer dan de traditionele datatypes Transactionele - en applicatiedata

Medische techniek

Social media data

Institutionele data

Wetenschappelijke artikelen

Medische beelden, VNA’s

Klinische rapporten en verslagen

Page 10: Big Data · • Wat gebeurde er? • Wanneer en waar? • Hoeveel? Voorspellen • Wat gaat er gebeuren? • Wat zal het gevolg zijn? Optimalisatie • Wat is de beste keuze?

© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg

Analytics in de praktijk

BI Rapportage en ad hoc Analyse

• Wat gebeurde er? • Wanneer en waar? • Hoeveel?

Voorspellen

• Wat gaat er gebeuren? • Wat zal het gevolg zijn?

Optimalisatie

• Wat is de beste keuze?

• Gepersonaliseerde zorg • Dynamische fraudedetectie • Patiëntgedrag • Beheersing epidemieën

• Ziekenhuisbrede analytics • Evidence-based medicine • Clinical outcomes analytics • Clinical Decision Support

• Dashboards • Klinische data repositories • Afdeling data marts • Proces mining

• Basale rapportage • Spreadsheets • Financieel, administratief

Huidige analytics niveau Data-integratie

Data warehouse Transactionele

rapportage Decision support

analytics Voorspellende

analyses

We staan hier

10

Page 11: Big Data · • Wat gebeurde er? • Wanneer en waar? • Hoeveel? Voorspellen • Wat gaat er gebeuren? • Wat zal het gevolg zijn? Optimalisatie • Wat is de beste keuze?

© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg 11

Van Gegevens naar Inzicht m.b.v. Healthcare Analytics

Verbetering van het klinisch proces

Bevolkings gezondheid

Reductie van wachttijden

Optimalisatie van zorgpaden en

logistiek Nauwkeurige voorspelling

van te gebruiken middelen

Identificatie van

patiënten met een

hoog risico Definitie van doelmatige

behandelplannen (EBM)

Voorspelling toekomstige

aandoeningen en behandeling

Inschatten van zorgtrends

Surveillance van ziekten

Preventie

Effectiviteit en efficiëntie

Page 12: Big Data · • Wat gebeurde er? • Wanneer en waar? • Hoeveel? Voorspellen • Wat gaat er gebeuren? • Wat zal het gevolg zijn? Optimalisatie • Wat is de beste keuze?

© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg

Realiteit: zorg op het lijf geschreven? vereist betere registratie, toegang tot en analyse van relevante patiëntinformatie en klinische kennis

Toegang tot klinische kennis (e.g. Diagnostische hulpmiddelen, kennis van de oorzaken van ziekten, empirisch

bewijs of vergelijkende effectiviteit)

Toegang tot relevante

patiëntinformatie

Matig

Matig

Goed

Goed

Proefondervindelijk (Gebaseerd op expertise en ervaring)

Voorspellend en Evidence-based (Gebaseerd op patiëntencohorts)

Gepersonaliseerd (Gebaseerd op mensen zoals ik)

Intuïtief en volgens klinische consensus (Op basis van partiële toegang tot beschikbare patiëntinformatie en klinische kennis)

Meer kunst dan wetenschap Meer wetenschap dan kunst

Bron: IBM Global Business Services and IBM Institute for Business Value

12

Page 13: Big Data · • Wat gebeurde er? • Wanneer en waar? • Hoeveel? Voorspellen • Wat gaat er gebeuren? • Wat zal het gevolg zijn? Optimalisatie • Wat is de beste keuze?

© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg

En waar was de holistische kijk op de patiënt?

Symptomen Koorts, duizeligheid, buikpijn, rugpijn, hoest, ...

Familiehistorie Diabetes, borstanker, hartproblemen, erfelijke ziekten, ...

Patiënthistorie Hoge bloeddruk, verhoogd cholesterolgehalte, verminderde schildklierwerking,

chronische blaasontsteking, roken, alleenwonend, ... Klinische historie Bloeddruk, hartslag, temperatuur, pijnscores, labuitslagen, ...

Medicatiehistorie Pravastatine, betablokkers, lasix, aspirine, chemotherapie, anti-emetica, ...

Page 14: Big Data · • Wat gebeurde er? • Wanneer en waar? • Hoeveel? Voorspellen • Wat gaat er gebeuren? • Wat zal het gevolg zijn? Optimalisatie • Wat is de beste keuze?

© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg

Klinische genetica en systeembiologie

14

Genomics Proteomics

Transcriptomics

Metabolomics

Correlatie geno- en fenotype Predisposities Modellering, simulatie Reactie op geneesmiddelen Mutaties

Page 15: Big Data · • Wat gebeurde er? • Wanneer en waar? • Hoeveel? Voorspellen • Wat gaat er gebeuren? • Wat zal het gevolg zijn? Optimalisatie • Wat is de beste keuze?

© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg

Sentiment meting, klachten Multi-channel meldingen Implantaten Kunstknieën, kunstheupen,

pacemakers, borstimplantaat, tanden/kiezen, …

(Bij)werking van medicijnen Lareb

Socianalytics Facebook, twitter Communities

15

Page 16: Big Data · • Wat gebeurde er? • Wanneer en waar? • Hoeveel? Voorspellen • Wat gaat er gebeuren? • Wat zal het gevolg zijn? Optimalisatie • Wat is de beste keuze?

© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg

Volksgezondheid Public health, richtlijnen, … Nationale bevolkingsonderzoeken Borstkankerscreening Darmkankerscreening …

Epidemiëen, pandemiëen Griep Voedselketenveiligheid Malaria, knokkelkoorts Ebola …

Klinische doelmatigheid en effectiveitstudies Consortia Continue evaluatie medisch handelen Geneesmiddelen

16

Page 17: Big Data · • Wat gebeurde er? • Wanneer en waar? • Hoeveel? Voorspellen • Wat gaat er gebeuren? • Wat zal het gevolg zijn? Optimalisatie • Wat is de beste keuze?

© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg

Pharma R&D Intellectual Property management Octrooien, wetenschappelijke literatuur

Inclusie management bij cohorts voor clinical trials Patient similarity analytics

17

Page 18: Big Data · • Wat gebeurde er? • Wanneer en waar? • Hoeveel? Voorspellen • Wat gaat er gebeuren? • Wat zal het gevolg zijn? Optimalisatie • Wat is de beste keuze?

© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg

Apps for Health mHealth generated data Telemonitoring Wearable computing Van zelfmeting tot Quantified Self

18

Page 19: Big Data · • Wat gebeurde er? • Wanneer en waar? • Hoeveel? Voorspellen • Wat gaat er gebeuren? • Wat zal het gevolg zijn? Optimalisatie • Wat is de beste keuze?

© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg

Complexe diagnosen Betere en beter afgestemde medicatie

Voorkomen van medische missers

Evidence Based Medicine (EBD)

Natuurlijke taal interface – NLP Opstellen van hypothesen Zelf-lerend en adaptief

IBM Watson De nieuwe adviseur van de arts

Page 20: Big Data · • Wat gebeurde er? • Wanneer en waar? • Hoeveel? Voorspellen • Wat gaat er gebeuren? • Wat zal het gevolg zijn? Optimalisatie • Wat is de beste keuze?

© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg

Slimmere gezondheidszorg d.m.v. big data en analytics

Verbetering van kennis en diagnostiek en vroegtijdige herkenning t.b.v. zeldzame ziekten.

Integratie van virale genomics data met klinische gegevens om de reactie op een anti-HIV therapie te voorspellen.

Koppeling van o.a. DNA-expressies en klinische data voor een beter begrip van en sneller onderzoek naar inflammatoire darmziekten.

Real-time analytics op streaming data van medische instrumenten ter monitoring van te vroeg geboren baby's in het Toronto Sick Children's Hospital.

Creëren van een uitgebreide corpus van gegevens over epilepsie, waaruit via predictive analytics betere behandelingen en medicatievoorschriften worden gedistilleerd.

Verbetering van kennis over en plannen van heropnames rondom Congestief Hartfalen (CHF) via het correleren van ongestructureerde en gestructureerde data.

Page 21: Big Data · • Wat gebeurde er? • Wanneer en waar? • Hoeveel? Voorspellen • Wat gaat er gebeuren? • Wat zal het gevolg zijn? Optimalisatie • Wat is de beste keuze?

© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg

Slimmere gezondheidszorg d.m.v. analytics

Analyse van gestructureerde en ongestructureerde data rondom hoofd-halskanker en andere aandoeningen -correlaties van comorbiditeit.

Montpellier Analyse van juiste eerste behandelopties om erosieve vorm van reumatoide polyartritis tegen te gaan.

Onderzoek naar de afwijkingen van richtlijnen en best practice behandelingen bij kanker, gegeven kwaliteit en uitkomst.

Page 22: Big Data · • Wat gebeurde er? • Wanneer en waar? • Hoeveel? Voorspellen • Wat gaat er gebeuren? • Wat zal het gevolg zijn? Optimalisatie • Wat is de beste keuze?

© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg

Randvoorwaarden Is er genoeg talent? Data scientist – een factotum? Clinical librarian 2.0 Geneeskunde met minor big data Big data met minor geneeskunde

Is men bereid tot een cultuurverandering? Data-driven regievoering en besluitvorming Geïntegreerde en schaalbare bedrijfsaanpak Angst voor reputatieschade? Financiering

22

Page 23: Big Data · • Wat gebeurde er? • Wanneer en waar? • Hoeveel? Voorspellen • Wat gaat er gebeuren? • Wat zal het gevolg zijn? Optimalisatie • Wat is de beste keuze?

© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg

McKinsey Institute on Big Data Jobs

Er zal een tekort aan talent ontstaan, nodig voor organisaties om te profiteren van big data . In de V.S. alleen al dreigt in 2018 een tekort van 140.000 tot 190.000 mensen met diep analytische vaardigheden, evenals 1.5 miljoen managers en analisten, die hebben geleerd om met big data analyses effectieve beslissingen te kunnen nemen.

http://www.mckinsey.com/mgi/publications/big_data/index.asp.

26

Page 24: Big Data · • Wat gebeurde er? • Wanneer en waar? • Hoeveel? Voorspellen • Wat gaat er gebeuren? • Wat zal het gevolg zijn? Optimalisatie • Wat is de beste keuze?

© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg

Een 6-lagen model en interoperabiliteit langs de DIKW pijplijn Data - Informatie - Kennis - Wijsheid

Privacy en beveiliging

Samenwerking

Informatie-inhoud, codering, standaarden

Softwarekoppeling

Infrastructuur

WET & REGELGEVING

ZORGPROCES

INFORMATIE

TECHNIEK

APPLICATIES

ORGANISATIE Beleid, regievoering

Page 25: Big Data · • Wat gebeurde er? • Wanneer en waar? • Hoeveel? Voorspellen • Wat gaat er gebeuren? • Wat zal het gevolg zijn? Optimalisatie • Wat is de beste keuze?

© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg

Randvoorwaarden Durft men allianties aan te gaan? Samenwerking met andere zorginstellingen, verzekeraars of commerciële

partijen Gelegenheidscoalities/consortia t.b.v. clinical trials Crowd-sourced studies en onderzoek Bevrijd de data! Individuele of gemeenschappelijke doelen? Hoe voorkomen we economische machtsconcentraties?

Is er een helder normatief kader? Privacy en security – juridische afbakening Ethiek Hoe definieer je data-eigenaarschap? Hoe creëren we transparantie over het vergaren en aanwenden van data?

25

Page 26: Big Data · • Wat gebeurde er? • Wanneer en waar? • Hoeveel? Voorspellen • Wat gaat er gebeuren? • Wat zal het gevolg zijn? Optimalisatie • Wat is de beste keuze?

© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg 26

Page 27: Big Data · • Wat gebeurde er? • Wanneer en waar? • Hoeveel? Voorspellen • Wat gaat er gebeuren? • Wat zal het gevolg zijn? Optimalisatie • Wat is de beste keuze?

© 2014 IBM Corporation Big Data in de Zorg 27

Dank voor uw aandacht!