BEZOEKERS- EN PASSANTENTELLINGEN CENTRUM ANTWERPEN · aan de hand van extrapolatie) een schatting...
51
BEZOEKERS- EN PASSANTENTELLINGEN CENTRUM ANTWERPEN RAPPORT Q3 201 7 | juli - september Ondernemen en stadsmarketing in samenwerking met
Transcript of BEZOEKERS- EN PASSANTENTELLINGEN CENTRUM ANTWERPEN · aan de hand van extrapolatie) een schatting...
BEZOEKERS- EN PASSANTENTELLINGEN CENTRUM ANTWERPEN RAPPORT Q3 201 7 | juli - september Ondernemen en stadsmarketing in samenwerking met
Pagina 2 van 51
Inhoudsopgave Inhoudsopgave ..................................................................................................................................................................................................... 2
1 Passantentellingen via wifisensoren ......................................................................................................................................... 4
1.1 Inleiding .................................................................................................................................................................................................. 4
1.2 Resultaten......................................................................................................................................................................................... 5
1.2.1 Historiek voor het meetpunt Meir/1 (sinds september 2014) ................................................................... 6
Aantal passanten per maand ........................................................................................................................................................... 6
Gemiddeld aantal passanten op een zaterdag .................................................................................................................... 7
Aantal passanten op een winkelzondag .................................................................................................................................. 8
Evolutie in het aantal passanten per kwartaal ................................................................................................................ 10
1.2.2 Resultaten voor alle wifisensoren (sinds juni 2016) .................................................................................... 10
Gemiddeld aantal passanten per maand .............................................................................................................................. 11
Onderscheid passanten-shoppers-bezoekers .................................................................................................................... 12
Gemiddeld aantal passanten op een zaterdag ................................................................................................................. 13
1.2.3 Weekcijfers voor alle wifisensoren ......................................................................................................................... 14
Meir/1 ............................................................................................................................................................................................................ 15
Meir/2 ........................................................................................................................................................................................................... 16
Leysstraat .................................................................................................................................................................................................. 17
Grote Markt/Stadhuis ........................................................................................................................................................................ 18
Grote Markt/Kaasrui .......................................................................................................................................................................... 19
Schoenmarkt ............................................................................................................................................................................................. 19
Pelikaanstraat (Centraal Station) ............................................................................................................................................. 20
Huidevettersstraat ............................................................................................................................................................................... 21
De Keyserlei .............................................................................................................................................................................................. 22
Suikerrui ...................................................................................................................................................................................................... 23
Korte Gasthuisstraat ........................................................................................................................................................................... 24
Schuttershofstraat ................................................................................................................................................................................ 25
Kammenstraat ......................................................................................................................................................................................... 26
Schrijnwerkersstraat .......................................................................................................................................................................... 27
Pagina 3 van 51
Jezusstraat ................................................................................................................................................................................................ 28
Lange Gasthuisstraat ......................................................................................................................................................................... 29
Steenhouwersvest ................................................................................................................................................................................ 30
Lombardenvest ....................................................................................................................................................................................... 31
Komedieplaats ........................................................................................................................................................................................ 32
Hopland ........................................................................................................................................................................................................ 33
Nationalestraat-Zuid .......................................................................................................................................................................... 34
Nationalestraat-Noord ...................................................................................................................................................................... 35
Volkstraat ................................................................................................................................................................................................... 36
Leopold de Waelplaats...................................................................................................................................................................... 37
Kloosterstraat .......................................................................................................................................................................................... 38
2 Bezoekerstellingen via mobiele data ..................................................................................................................................... 40
2.1 Inleiding.......................................................................................................................................................................................... 40
2.1.1 Voorgeschiedenis................................................................................................................................................................ 40
2.1.2 Mobiele data-analyse ..................................................................................................................................................... 40
2.1.3 Gebiedsbepaling ................................................................................................................................................................. 41
2.1.4 Dagtoeristen, dagrecreanten en verblijfstoeristen ..................................................................................... 42
2.2 Resultaten...................................................................................................................................................................................... 43
2.2.1 Resultaten juli & augustus 2017 ................................................................................................................................. 43
2.2.2 Resultaten juli ................................................................................................................................................................. 44
Afkomst dagtoeristen ......................................................................................................................................................................... 44
Afkomst verblijfstoerisme zone Centrum ............................................................................................................................... 45
2.2.3 Resultaten augustus 2017 .............................................................................................................................................. 47
Afkomst dagtoeristen ......................................................................................................................................................................... 47
Afkomst verblijfstoerisme zone Centrum ............................................................................................................................... 48
2.2.4 Resultaten september 2017 .......................................................................................................................................... 49
2.2.5 Samenvatting kwartaal 1, 2 & 3 2017 .................................................................................................................... 50
Laatste revisie: 21/11/2017
Pagina 4 van 51
1 Passantentellingen via wifisensoren
1.1 Inleiding
Sinds 1 januari 2016 is Antwerpen, na een proefperiode van 2 jaar, een contract aangegaan met het
technologie- & onderzoeksbureau The Retail Factory in samenwerking met City Traffic. De expertise van
het bureau ligt in het tellen van passanten in winkelstraten via wifisensoren. De technologie gebruikt de
signalen die gsm’s of andere elektronica uitsturen wanneer zij zoeken naar wifinetwerken. De sensor
registreert het aantal ontvangen signalen van voorbij wandelende mensen. Op basis daarvan wordt (en
aan de hand van extrapolatie) een schatting gemaakt van het aantal reële passanten in de winkelstraat.
Via ijkingen op regelmatige basis kan deze conversiefactor nog verder geoptimaliseerd worden. Het
bureau installeerde daartoe zelfs een permanente ijkingscamera nabij één van de wifisensoren. De
methode geeft een betrouwbare inschatting van de drukte, maar weliswaar kan het resultaat nooit als
exacte waarde geïnterpreteerd worden.
Er zijn momenteel 25 wifisensoren actief. Het meetpunt Grand Bazar Shopping Center is tijdelijk buiten
gebruik. Onderstaande kaart geeft een overzicht van de huidig geïnstalleerde meetpunten in het centrum.
Figuur 1 Netwerk van wifisensoren – stand van zaken september 2017
1
X
22
3
20
2
4
7
810
9
5 6
13
24
12
15
14
19
17
1811
23
16
21
Netwerk wifisensoren
1 Meir/1 Inno/Pearle 13 Jezusstraat Pipoos
2 Meir/2 Planet Parfum 14 Nationalestraat_Zuid Brico City
3 De Keyserlei Planet Parfum 15 Volkstraat De Nieuwe Zwaan
4 Huidevettersstraat Banana Moon 16 Leopold de Waelplaats HotelO
5 Korte Gasthuisstraat Terre Bleue 17 Suikerrui Ruihuis
6 Schuttershofstraat Terre Bleue 18 Pelikaanstraat De Apothekers
7 Hopland McGregor 19 Kloosterstraat Seventy One
8 Schoenmarkt Standaard Boekhandel 20 Lange Gasthuisstraat Oger
9 Lombardenvest River Woods 21 Komedieplaats Bourla Schouwburg
10 Schrijnwerkersstraat Bongo 22 Grote Markt/Stadhuis Stadhuis
Kid’s Rhythm & Blues 11 Kammenstraat SinSin Tattoo 23 Grote Markt/Kaasrui
12 Steenhouwersvest 't Stad Leest 24 Nationalestraat/_Noord Modemuseum
25 Leysstraat Veritas
25
Tijdelijk buiten gebruik GB Shopping Center Pearle
Pagina 5 van 51
1.2 Resultaten
In dit hoofdstuk overlopen we de resultaten die we op basis van de data uit de wifisensoren kunnen
trekken. Voor een evolutie op middellange termijn baseren we ons op de gegevens van het telpunt Meir/1
aangezien we voor dit meetpunt al langer resultaten hebben. We bekijken welke resultaten voor dit
meetpunt er waren per maand, per winkelzondag en per gemiddelde zaterdag.
Voor de meeste andere telpunten zijn er vergelijkingen mogelijk vanaf juni 2016. Dit is het eerste
kwartaalrapport waarbij we ook voor deze telpunten beide cijfers naast elkaar kunnen zetten. Dit komt
aan bod bij de analyse van de cijfers voor alle meetpunten (hoofdstuk 1.2.2 en 1.2.3.).
Voor meer uitgebreide, gedetailleerde cijfers in het kader van dit onderzoek naar passantentellingen in
centrum Antwerpen, kan altijd met de leverancier van de data contact opgenomen worden1. In dit rapport
beperken we ons tot de belangrijkste kerncijfers.
In de meeste grafieken gebruiken we het aantal passanten. Het aantal passanten is het cijfer gebaseerd
op het aantal bewegingen (drukte) dat werd gemeten aan een wifisensor gedurende 24 uur. Vervolgens
kunnen we deze groep vernauwen tot het aantal unieke bezoekers. Het aantal unieke bezoekers is het
aantal unieke personen die geteld zijn. Dubbele tellingen worden eruit gefilterd. Tenslotte kunnen we ook
het aantal unieke shoppers eruit filteren. Het aantal unieke shoppers is het aantal unieke bezoekers die
geteld zijn tussen 9u en 19u, de uren dat de meeste winkels open zijn. Deze definiëring is enkel toepasbaar
op de data sinds de start van de resultaten in juni 2016. Voor de meetpunten die al eerder geïnstalleerd
werden kunnen we wel historische data analyseren tot 2012, maar dan enkel voor het aantal passanten.
1 The Retail Factory/CityTraffic België, Bredastraat 114 te 2016 Antwerpen +32 3 298 81 10 [email protected]
Pagina 6 van 51
1.2.1 Historiek voor het meetpunt Meir/1 (sinds september 2014)
In dit eerste deel gaan we dieper in op de historiek van het telpunt Meir/1. Dit telpunt is gelegen aan
Pearle/INNO, op het oostelijk deel van de Meir. Een tweede telpunt op de Meir (Meir/2) is actief sinds juni
2016, bij de uitrol van de nieuwe wifisensoren. Dit meetpunt is gelegen aan Planet Parfum, op het
westelijk deel van de Meir.
Aantal passanten per maand
in Grafiek 1 wordt het aantal passanten per maand getoond, sinds september 2014 (met de start van de
winkelzondagen).
Grafiek 1 Aantal passanten per maand – Meir/1
Enkele conclusies die we uit de grafiek trekken:
1) het gemiddeld aantal passanten per maand op de Meir bedraagt ongeveer 1,44 miljoen. We zien
na drie jaar metingen dat er over de jaren heen een structurele stijging is in het aantal passanten
per maand. In de beginperiode van de metingen schommelde het gemiddeld aantal passanten
immers rond de 1,20 miljoen;
2) uitschieters zijn de kerstperiodes en de solden waar er een groeiend aantal passanten van tot 2
miljoen passanten of meer per maand geteld werden;
0
200000
400000
600000
800000
1000000
1200000
1400000
1600000
1800000
2000000
2200000
Aantal passanten per maand - Telpunt MEIR/1
Gemiddeld
1,44 mio
Pagina 7 van 51
3) we zien ook de impact van (minder) goed weer (juni 2016 en juni 2017) en de aanslagen maart
2016;
4) sinds maart 2017 heeft telpunt Meir/1 een hoger aantal passanten per maand dan gemiddeld
geteld werd. De voorbije maanden augustus en september zijn status quo en vergelijkbaar met de
resultaten van juni 2017 (met name ongeveer 1,6 miljoen passanten).
Gemiddeld aantal passanten op een zaterdag
In Grafiek 2 wordt het aantal passanten dat gemiddeld per maand op een zaterdag geteld werd, sinds
september 2014, getoond.
Enkele conclusies die we uit de grafiek trekken:
1) het gemiddeld aantal passanten op een zaterdag aan het meetpunt Meir/1 bedraagt 70 414;
2) we zien in 2015 en 2016 dezelfde momenten van drukte terugkeren: een piek in
december/januari gevolgd door een dip in februari, waarna de cijfers weer stijgen tot de solden in
juli. Echter, in 2017 is de dip in februari beperkt gebleven en blijft het aantal passanten ook in de
maanden erna op een niveau hoger dan het gemiddelde. Enkel de laatste twee maanden, augustus
en september, zien we een lichte daling schommelend rond het gemiddelde van 70 414;
3) uitschieters zijn de kerstperiode en de solden waar er 80 000 tot 100 000 passanten geteld
werden.
Pagina 8 van 51
Grafiek 2 Gemiddeld aantal passanten op een zaterdag – Meir/1
Aantal passanten op een winkelzondag
in Grafiek 3 wordt het aantal passanten dat tijdens een winkelzondag (de eerste zondag van de maand)
geteld werd, sinds september 2014, getoond.
Welke zaken worden duidelijk uit onderstaande grafiek:
1) het gemiddeld aantal passanten op een winkelzondag op de Meir bedraagt 44 702;
2) uitschieters zijn de kerstperiode en de solden waar er 80 000 tot 100 000 passanten geteld
werden, met uitzondering van de januarisolden van 2017;
3) de winkelzondagen in mei (vooral 2016) zorgen voor uitzonderlijke cijfers, die mogelijks
samenhangen met de meivakantie die Nederlanders op dat moment hebben.
4) De drukte tijdens de winkelzondag van april 2017 hangt deels samen met de start van de Ronde
Van Vlaanderen. Bij de hoge cijfers voor de winkelzondagen van mei 2017 en juni 2017 speelt het
mooie lenteweer zeker mee.
5) De laatste kwartalen zakt het gemiddeld aantal passanten op een winkelzondag niet of zelden
onder de 40 000 passanten, terwijl dat in de aanvangsfase (eerste jaar) nog vaak onder de 30 000
passanten zakte. Net als bij grafiek 1, kunnen we ook hier vaststellen dat er een structurele
stijging kan waargenomen worden in het aantal passanten op een winkelzondag.
0
20000
40000
60000
80000
100000
120000
Gemiddeld aantal passanten op een zaterdag - Telpunt MEIR/1
Gemiddeld
70414
Pagina 9 van 51
Grafiek 3 Aantal passanten tijdens de winkelzondag (eerste zondag van de maand) – Meir/1
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
80000
90000
100000
Aantal passanten tijdens de winkelzondag (eerste zondag van de maand) - Telpunt MEIR/1
Gemiddeld
44702
1 mei
Pagina 10 van 51
Evolutie in het aantal passanten per kwartaal
In grafiek 4 tonen we de cijfers per kwartaal (sinds de start van de meting). Op die manier kan de evolutie
in passanten duidelijk gemaakt worden. Bij de meeste kwartalen is het verschil tussen 2015 en 2016
gelijkaardig: er is een status quo in passage bij de lente/zomermaanden. Opvallend is het hoge aantal
passanten in de eerste drie kwartalen van 2017, onder andere te danken aan het zonnige en droge weer in
de eerste twee kwartalen en de succesvolle zomersolden.
Grafiek 4 Evolutie in het aantal passanten per kwartaal – Meir/1
1.2.2 Resultaten voor alle wifisensoren (sinds juni 2016)
Sinds juni 2016 zijn er 26 wifisensoren actief, waardoor we vanaf dat moment inzage hebben in de drukte
op heel wat locaties in Centrum Antwerpen. Bijkomend voordeel is dat met deze wifisensoren een
dashboard samenhangt dat toelaat dieper te kijken in de data en het profiel van de getelde personen
(passant/bezoeker/shopper). De locaties worden op kaart weergegeven in hoofdstuk 1.1. Aangezien de
meeste meetpunten actief zijn vanaf juni 2016, kunnen we in dit rapport voor de eerste maal vergeleken
met kwartaal 3 van 2016. Het meetpunt Nationalestraat Noord was pas actief vanaf augustus 2016, dus
0
1000000
2000000
3000000
4000000
5000000
6000000
Q1 jan-feb-maa Q2 apr-mei-jun Q3 jul-aug-sep Q4 okt-nov-dec
Evolutie in het aantal passanten per kwartaal
2015
2016
2017
Pagina 11 van 51
daarvoor is niet altijd een vergelijking mogelijk. Grand Bazar Shopping Center is momenteel tijdelijk
buiten gebruik. Het meetpunt Grote Markt/Kaasrui was pas in een latere fase actief.
Gemiddeld aantal passanten per maand
In Grafiek 5 hieronder wordt het gemiddeld aantal passanten getoond dat via de wifisensoren geteld
werd. De grote stroom passanten bevindt zich duidelijk op de as Station-Meir-Grote Markt. Daarna volgt
de Wilde Zee en omgeving Schuttershofstraat. Tenslotte zien we de winkelstraten zoals de Volkstraat,
Nationalestraat en Kloosterstraat met 100 000 tot 200 000 passanten per maand. Ook de horecalocaties
Suikerrui en Leopold de Waelplaats kennen gelijkaardige passage.
In deze grafiek wordt ook een vergelijking opgenomen met Q3 2016. Voor Grote Markt (Stadhuis) en
Korte Gasthuisstraat heeft wellicht een herijking plaats gevonden tijdens het voorbije jaar, gelet op de
grote verschillen. Andere meetpunten tonen voornamelijk een groei ten opzichte van 2016, behalve voor
bijvoorbeeld Leysstraat, De Keyserlei en Jezusstraat die vermoedelijk een impact ondervinden van de
aanleg van het Operaplein en de Noorderleien. De Keyserlei telt vergeleken met Q3 van vorig jaar
ongeveer hetzelfde aantal bezoekers. De Jezusstraat heeft een kleine daling - er was vooral in de
zomermaanden van 2017 minder trafiek aan dit meetpunt.
Grafiek 5 Gemiddeld aantal passanten per maand Q3 2017 (juli-september) - Alle sensoren2
2 De meetpunten Grote Markt/Kaasrui en Nationalestraat_Noord waren in Q3 van 2016 nog niet of niet volledig actief.
0
200000
400000
600000
800000
1000000
1200000
1400000
1600000
1800000
2000000
Gemiddeld aantal passanten per maandQ3 2017 vs. Q3 2016
Q3 2016
Q3 2017
Pagina 12 van 51
Onderscheid passanten-shoppers-bezoekers
Om meer inzicht te krijgen in de verhouding tussen aantal gemeten passanten (de drukte) en het effectief
aantal unieke bezoekers en shoppers, tonen grafieken 6 en 7 meer details over deze verhouding.
Grafiek 6 geeft weer dat in sommige kernen de meeste passage overduidelijk een shoppingpassage tussen
9u en 19u is: de Wilde Zee springt eruit (met o.a. de Schrijnwerkersstraat, Korte Gasthuisstraat en
Lombardenvest) waar meer dan 90% shoppingdrukte kan vastgesteld worden. We zien ook duidelijk
waar er meer avondactiviteit (voornamelijk horecapassage) is. Leopold de Waelplaats (horecakern Zuid),
Suikerrui en Grote Markt hebben allemaal meer dan een derde van de passage 's avonds of 's nachts (19u-
9u).
Grafiek 6 Verhouding unieke shopper (9u-19u) en niet-shopper (19u-9u)
In Grafiek 7 zien we de absolute aantallen van de unieke shoppers (9u-19u) en de unieke bezoekers per
wifisensor.
95,8492,21 91,20 91,20 90,93 89,47 88,54 87,75 87,45
85,17 83,76 83,34 82,42 81,54 80,58 78,93 77,67 77,3673,20
68,08 68,07 66,83 65,05
54,45
46,59
4,167,79 8,80 8,80 9,07 10,53 11,46 12,25 12,55
14,83 16,24 16,66 17,58 18,46 19,42 21,07 22,33 22,6426,80
31,92 31,93 33,17 34,95
45,55
53,41
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
Verhouding unieke shoppers en niet-shoppers | Q3 2017Niet-Shoppers (19u-9u)
Shoppers (9u-19u)
Pagina 13 van 51
Grafiek 7 Absoluut aantal unieke shoppers (9u-19u) en unieke bezoekers (hele dag)
Gemiddeld aantal passanten op een zaterdag
Grafiek 8 toont het gemiddeld aantal passanten dat op een zaterdag in de periode juli-september 2017
langsheen de meetpunten wandelde. De drukste meetpunten in deze periode zijn Meir/1 en Meir/2 met
ongeveer 75 000 tot 90 000 passanten, gevolgd door de andere locaties op de centrale wandelroute
doorheen de stad: Leysstraat, Pelikaanstraat, Schoenmarkt, Grote Markt.
Als we deze grafiek vergelijken met het aantal passanten op een maand (grafiek 5), zien we ook duidelijk
dat shoppingdrukte op een zaterdag een hoger cijfer geeft voor typische shoppinglocaties (Korte
Gasthuisstraat en Schrijnwerkersstraat).
Vervolgens is ook de vergelijking opgenomen met Q3 van 2016. Ook hier toont de grafiek een grotere
drukte in 2017 vergeleken met 2016, met uitzondering van enkele meetpunten zoals Leysstraat, Suikerrui
en Nationalestraat
0
25000
50000
75000
100000
125000
150000
175000
200000
225000
250000
275000
300000
325000
350000
375000
400000
425000 Absoluut aantal passanten, bezoekers en shoppersGemiddelde weekcijfers juli '17-september '17
Passanten
Bezoekers
Shoppers
Pagina 14 van 51
Grafiek 8 Gemiddeld aantal passanten op zaterdag | Q3 2017
1.2.3 Weekcijfers voor alle wifisensoren
Op de volgende pagina's (grafieken 9 t.e.m. 58) worden per wifisensor de weekcijfers getoond van het
kwartaal juli-september 2017. Elke grafiek toont de weekcijfers voor het aantal passanten, unieke
bezoekers en unieke shoppers. Het aantal passanten is het cijfer gebaseerd op het aantal bewegingen
(drukte) dat werd gemeten aan een wifisensor gedurende 24 uur. Het aantal unieke bezoekers is het
aantal unieke personen die geteld zijn. Dubbele tellingen worden eruit gefilterd. Het aantal unieke
shoppers is het aantal unieke bezoekers die geteld zijn tussen 9u en 19u.
Daarnaast wordt, waar mogelijk, ook de vergelijking gemaakt met de overeenstemmende weektotalen van
kwartaal 3 in 2016.
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
80000
90000
100000
Gemiddeld aantal passanten op een zaterdag | Q3 2017 vs. Q3 2016
Q3 2016
Q3 2017
Pagina 15 van 51
Meir/1
Grafiek 9 Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week – Meir/1 – Q3 2017
Grafiek 10 Vergelijking weektotalen Q3 2016-2017 – Meir/1
0
100000
200000
300000
400000
500000
600000
Meir/1 - Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week
Passanten
Bezoekers
Shoppers
0
100000
200000
300000
400000
500000
600000
Meir/1 - Vergelijking weektotalen Q3 2016 vs. 2017
Q3 2016
Q3 2017
Pagina 16 van 51
Meir/2
Grafiek 11 Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week – Meir/2 – Q3 2017
Grafiek 12 Vergelijking weektotalen Q3 2016-2017 – Meir/2
0
50000
100000
150000
200000
250000
300000
350000
400000
450000
500000
Meir/2 - Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week
Passanten
Bezoekers
Shoppers
0
50000
100000
150000
200000
250000
300000
350000
400000
450000
500000
Meir/2 - Vergelijking weektotalen Q3 2016 vs. 2017
Q3 2016
Q3 2017
Pagina 17 van 51
Leysstraat
Grafiek 13 Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week – Leysstraat – Q3 2017
Grafiek 14 Vergelijking weektotalen Q3 2016-2017 – Leysstraat
0
50000
100000
150000
200000
250000
300000
Leysstraat - Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week
Passanten
Bezoekers
Shoppers
0
50000
100000
150000
200000
250000
300000
350000
Leysstraat - Vergelijking weektotalen Q3 2016 vs. 2017
Q3 2016
Q3 2017
Pagina 18 van 51
Grote Markt/Stadhuis
Grafiek 15 Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week – Grote Markt/Stadhuis – Q3 2017
Grafiek 16 Vergelijking weektotalen Q3 2016-2017 – Grote Markt/Stadhuis
0
50000
100000
150000
200000
250000
300000
Grote Markt/Stadhuis/Stadswinkel - Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week
Passanten
Bezoekers
Shoppers
0
50000
100000
150000
200000
250000
300000
350000
400000
450000
500000
Grote Markt/Stadhuis/Stadswinkel - Vergelijking weektotalen Q3 2016 vs. 2017
Q3 2016
Q3 2017
Pagina 19 van 51
Grote Markt/Kaasrui
Grafiek 17 Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week – Grote Markt/Kaasrui – Q3 2017
Schoenmarkt
Grafiek 18 Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week – Schoenmarkt – Q3 2017
0
20000
40000
60000
80000
100000
120000
140000
160000
180000
200000
Grote Markt/Kaasrui –Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week
Passanten
Bezoekers
Shoppers
0
50000
100000
150000
200000
250000
300000
350000
Schoenmarkt - Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week
Passanten
Bezoekers
Shoppers
Pagina 20 van 51
Grafiek 19 Vergelijking weektotalen Q3 2016-2017 – Schoenmarkt
Pelikaanstraat (Centraal Station)
Grafiek 20 Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week – Pelikaanstraat (Centraal Station) - Q3 2017
0
50000
100000
150000
200000
250000
300000
350000
Schoenmarkt - Vergelijking weektotalen Q3 2016 vs. 2017
Q3 2016
Q3 2017
0
20000
40000
60000
80000
100000
120000
140000
160000
180000
Pelikaanstraat (Centraal Station) –Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week
Passanten
Bezoekers
Shoppers
Pagina 21 van 51
Grafiek 21 Vergelijking weektotalen Q3 2016-2017 – Pelikaanstraat (Centraal Station)
Huidevettersstraat
Grafiek 22 Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week – Huidevettersstraat - Q3 2017
0
20000
40000
60000
80000
100000
120000
140000
160000
180000
Pelikaanstraat (Centraal Station) –Vergelijking weektotalen Q3 2016 vs. 2017
Q3 2016
Q3 2017
0
20000
40000
60000
80000
100000
120000
140000
Huidevettersstraat –Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week
Passanten
Bezoekers
Shoppers
Pagina 22 van 51
Grafiek 23 Vergelijking weektotalen Q3 2016-2017 – Huidevettersstraat
De Keyserlei
Grafiek 24 Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week – De Keyserlei - Q3 2017
0
20000
40000
60000
80000
100000
120000
140000
Huidevettersstraat - Vergelijking weektotalen Q3 2016 vs. 2017
Q3 2016
Q3 2017
0
20000
40000
60000
80000
100000
120000
140000
De Keyserlei - Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week
Passanten
Bezoekers
Shoppers
Pagina 23 van 51
Grafiek 25 Vergelijking weektotalen Q3 2016-2017 – De Keyserlei
Suikerrui
Grafiek 26 Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week – Suikerrui - Q3 2017
0
20000
40000
60000
80000
100000
120000
140000
De Keyserlei - Vergelijking weektotalen Q3 2016 vs. 2017
Q3 2016
Q3 2017
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
80000
90000
Suikerrui - Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week
Passanten
Bezoekers
Shoppers
Pagina 24 van 51
Grafiek 27 Vergelijking weektotalen Q3 2016-2017 – Suikerrui
Korte Gasthuisstraat
Grafiek 28 Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week – Korte Gasthuisstraat - Q3 2017
0
20000
40000
60000
80000
100000
120000
Suikerrui - Vergelijking weektotalen Q3 2016 vs. 2017
Q3 2016
Q3 2017
0
20000
40000
60000
80000
100000
120000
140000
160000
180000
Korte Gasthuisstraat –Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week
Passanten
Bezoekers
Shoppers
Pagina 25 van 51
Grafiek 29 Vergelijking weektotalen Q3 2016-2017 – Korte Gasthuisstraat
Schuttershofstraat
Grafiek 30 Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week – Schuttershofstraat – Q3 2017
0
20000
40000
60000
80000
100000
120000
140000
160000
180000
Korte Gasthuisstraat - Vergelijking weektotalen Q3 2016 vs. 2017
Q3 2016
Q3 2017
0
20000
40000
60000
80000
100000
120000
Schuttershofstraat –Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week
Passanten
Bezoekers
Shoppers
Pagina 26 van 51
Grafiek 31 Vergelijking weektotalen Q3 2016-2017 – Schuttershofstraat
Kammenstraat
Grafiek 32 Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week – Kammenstraat – Q3 2017
0
20000
40000
60000
80000
100000
120000
Schuttershofstraat - Vergelijking weektotalen Q3 2016 vs. 2017
Q3 2016
Q3 2017
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
80000
90000
100000
Kammenstraat - Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week
Passanten
Bezoekers
Shoppers
Pagina 27 van 51
Grafiek 33 Vergelijking weektotalen Q3 2016-2017 – Kammenstraat
Schrijnwerkersstraat
Grafiek 34 Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week – Schrijnwerkersstraat - Q3 2017
0
20000
40000
60000
80000
100000
120000
Kammenstraat - Vergelijking weektotalen Q3 2016 vs. 2017
Q3 2016
Q3 2017
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
80000
90000
Schrijnwerkersstraat –Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week
Passanten
Bezoekers
Shoppers
Pagina 28 van 51
Grafiek 35 Vergelijking weektotalen Q3 2016-2017 – Schrijnwerkersstraat
Jezusstraat
Grafiek 36 Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week – Jezusstraat – Q3 2017
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
80000
90000
Schrijnwerkersstraat - Vergelijking weektotalen Q3 2016 vs. 2017
Q3 2016
Q3 2017
0
20000
40000
60000
80000
100000
120000
140000
Jezusstraat - Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week
Passanten
Bezoekers
Shoppers
Pagina 29 van 51
Grafiek 37 Vergelijking weektotalen Q3 2016-2017 – Jezusstraat
Lange Gasthuisstraat
Grafiek 38 Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week – Lange Gasthuisstraat – Q3 2017
0
20000
40000
60000
80000
100000
120000
140000
Jezusstraat - Vergelijking weektotalen Q3 2016 vs. 2017
Q3 2016
Q3 2017
0
20000
40000
60000
80000
100000
120000
140000
Lange Gasthuisstraat –Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week
Passanten
Bezoekers
Shoppers
Pagina 30 van 51
Grafiek 39 Vergelijking weektotalen Q3 2016-2017 – Lange Gasthuisstraat
Steenhouwersvest
Grafiek 40 Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week – Steenhouwersvest – Q3 2017
0
20000
40000
60000
80000
100000
120000
140000
Lange Gasthuisstraat - Vergelijking weektotalen Q3 2016 vs. 2017
Q3 2016
Q3 2017
0
20000
40000
60000
80000
100000
120000
Steenhouwersvest –Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week
Passanten
Bezoekers
Shoppers
Pagina 31 van 51
Grafiek 41 Vergelijking weektotalen Q3 2016-2017 – Steenhouwersvest
Lombardenvest
Grafiek 42 Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week – Lombardenvest – Q3 2017
0
20000
40000
60000
80000
100000
120000
Steenhouwersvest - Vergelijking weektotalen Q3 2016 vs. 2017
Q3 2016
Q3 2017
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
80000
90000
100000
Lombardenvest - Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week
Passanten
Bezoekers
Shoppers
Pagina 32 van 51
Grafiek 43 Vergelijking weektotalen Q3 2016-2017 – Lombardenvest
Komedieplaats
Grafiek 44 Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week – Komedieplaats – Q3 2017
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
80000
90000
100000
Lombardenvest - Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week
Passanten
Bezoekers
Shoppers
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
Komedieplaats - Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week
Passanten
Bezoekers
Shoppers
Pagina 33 van 51
Grafiek 45 Vergelijking weektotalen Q3 2016-2017 – Komedieplaats
Hopland
Grafiek 46 Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week – Hopland – Q3 2017
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
Komedieplaats - Vergelijking weektotalen Q3 2016 vs. 2017
Q3 2016
Q3 2017
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
80000
90000
100000
Hopland - Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week
Passanten
Bezoekers
Shoppers
Pagina 34 van 51
Grafiek 47 Vergelijking weektotalen Q3 2016-2017 – Hopland
Nationalestraat-Zuid
Grafiek 48 Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week – Nationalestraat-Zuid – Q3 2017
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
80000
90000
100000
Hopland - Vergelijking weektotalen Q3 2016 vs. 2017
Q3 2016
Q3 2017
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
80000
Nationalestraat_Zuid –Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week
Passanten
Bezoekers
Shoppers
Pagina 35 van 51
Grafiek 49 Vergelijking weektotalen Q3 2016-2017 – Nationalestraat-Zuid
Nationalestraat-Noord
Grafiek 50 Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week – Nationalestraat-Noord – Q3 2016
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
80000
Nationalestraat_Zuid - Vergelijking weektotalen Q3 2016 vs. 2017
Q3 2016
Q3 2017
0
5000
10000
15000
20000
25000
30000
35000
Nationalestraat_Noord –Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week
Passanten
Bezoekers
Shoppers
Pagina 36 van 51
Grafiek 51 Vergelijking weektotalen Q3 2016-2017 – Nationalestraat-Noord
Volkstraat
Grafiek 52 Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week – Volkstraat – Q3 2017
0
5000
10000
15000
20000
25000
30000
35000
40000
week_14_aug week_21_aug week_28_aug week_4_sept week_11_sept week_18_sept week_25_sept Gemiddeld
Nationalestraat_Noord - Vergelijking weektotalen Q3 2016 vs. 2017
Q3 2016
Q3 2017
0
5000
10000
15000
20000
25000
30000
35000
40000
Volkstraat - Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week
Passanten
Bezoekers
Shoppers
Pagina 37 van 51
Grafiek 53 Vergelijking weektotalen Q3 2016-2017 – Volkstraat
Leopold de Waelplaats
Grafiek 54 Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week – Leopold de Waelplaats – Q3 2017
0
5000
10000
15000
20000
25000
30000
35000
40000
45000
Volkstraat - Vergelijking weektotalen Q3 2016 vs. 2017
Q3 2016
Q3 2017
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
80000
Leopold de Waelplaats –Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week
Passanten
Bezoekers
Shoppers
Pagina 38 van 51
Grafiek 55 Vergelijking weektotalen Q3 2016-2017 – Leopold de Waelplaats
Kloosterstraat
Grafiek 56 Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week – Kloosterstraat – Q3 2017
0
10000
20000
30000
40000
50000
60000
70000
80000
Leopold de Waelplaats - Vergelijking weektotalen Q3 2016 vs. 2017
Q3 2016
Q3 2017
0
2000
4000
6000
8000
10000
12000
14000
16000
18000
20000
Kloosterstraat - Aantal passanten-bezoekers-shoppers per week
Passanten
Bezoekers
Shoppers
Pagina 39 van 51
Grafiek 57 Vergelijking weektotalen Q3 2016-2017 – Kloosterstraat
0
5000
10000
15000
20000
25000
30000
Kloosterstraat - Vergelijking weektotalen Q3 2016 vs. 2017
Q3 2016
Q3 2017
Pagina 40 van 51
2 Bezoekerstellingen via mobiele data
2.1 Inleiding
2.1.1 Voorgeschiedenis
Op de vraag hoeveel toeristen de stad aantrekt diende de stad Antwerpen zich in het verleden te baseren
op toeristische studies die uitgingen van ruwe schattingen.
Betrouwbare statistieken over het verblijfstoerisme krijgen we periodiek via Toerisme Vlaanderen,
(www.toerismevlaanderen.be/cijfers) maar deze zijn exclusief verblijvers die in het informele circuit,
zoals couchsurfing, bij vrienden of familie of in niet-vergunde logies overnachten.
Up-to-date statistieken over dagtoerisme hebben we in het verleden nooit gehad. De uitdaging start met
de definitie van een dagtoerist. Vanaf wanneer is iemand een dagtoerist? En hoe pas je die definitie toe op
een gemengde populatie van inwoners, passanten, shoppers, recreanten, toeristen, ... zonder ze één voor
één te bevragen tot welke categorie ze behoren?
Werken met mobiele data laat ons toe een definitie te bepalen en deze toe te passen op de populatie.
2.1.2 Mobiele data-analyse
Sinds 2016 is de stad Antwerpen een samenwerking aangegaan met telecomprovider Orange en
analysebureau Cropland.
Het signaal dat een gsm/smartphone uitstuurt bij een actie (bv. bellen, sms, surfen, automatische locatie-
update) wordt continu opgevangen en geregistreerd door de telecommasten van de provider. Deze data
wordt bij de registratie gedecodeerd en geanonimiseerd zodat in verdere analyse een koppeling met een
persoon of individueel toestel onmogelijk wordt. Op die manier wordt de privacy gegarandeerd.
Om het aantal gemeten signalen om te zetten in een bruikbaar cijfer dient er geëxtrapoleerd te worden op
basis van het marktaandeel van Orange, het aantal toestellen per reisgezelschap en de kans dat een toestel
wordt opgevangen door een mast. Deze extrapolitie kan dan nog geijkt worden met bv. indoorcellen vs.
ticketverkoop (Sportpaleis), input van andere databronnen, face-to-face bevragingen omtrent GSM-
gebruik, …
De mobiele data-analyses geven inzicht in het aantal dagtoeristen en -recreanten, verblijfstoeristen,
herkomst, verblijfsduur,… en de trends gedurende een bepaalde periode.
Pagina 41 van 51
Mobiele data-analyse is echter geen exacte wetenschap. Er worden gsm-signalen gemeten, geen personen.
In dit rapport spreken we over toeristen, maar het zou correcter zijn om te spreken over
gsm/smartphone-toestellen.
2.1.3 Gebiedsbepaling
Door het fijnmazig netwerk van telecommasten in een stedelijk gebied is het mogelijk om een
onderzoeksgebied af te bakenen. Wij onderscheiden 3 zones: Zone centrum komt overeen met het
toeristische centrum en zone stad is een uitbreiding tot net buiten de ring, inclusief enkele grote hotels die
daar gelegen zijn. Het gebied tussen zone centrum en zone stad noemen we zone rand.
Figuur 2 Gebiedsbepaling
Pagina 42 van 51
2.1.4 Dagtoeristen, dagrecreanten en verblijfstoeristen
Dagelijks worden in Antwerpen miljoenen gsm-signalen opgevangen door de Orange-masten. Op basis van
definities kan deze big data gereduceerd worden tot een bruikbaar, begrijpbaar en betrouwbaar
eindresultaat.
Op basis van gangbare definities in de toerismesector kwamen wij tot de volgende definities:
Dagrecreanten wonen niet in de stad Antwerpen (incl. districten), maar wel binnen een straal van 20km
rond de Grote Markt. Zij zijn minimum 3u aanwezig in de zone centrum tussen 9u en 19u, maar worden
niet meer dan 4 keer per maand in die zone gezien. Hiermee filteren we passanten, gewoontebezoekers,
inwoners, … uit de data. Verder overnacht een dagrecreant niet in de zone stad.
Dagtoeristen wonen minstens 20km van de Grote Markt. Ze zijn minimum 3u aanwezig in de zone
centrum tussen 9u en 19u, maar worden niet meer dan 4 keer per maand in die zone gezien. Een
dagtoerist is geen verblijfstoerist.
Verblijfstoeristen dienen minstens aanwezig te zijn tussen 20 en 24u op dag 0 EN tussen 5 en 10u op dag
1. Zij wonen minstens 20km van de Grote Markt. Een verblijfstoerist is tijdens zijn verblijf ook min. 1
keer dagtoerist in zone centrum. Hij verblijft max. 4 aaneensluitende nachten.
De vermoedelijke woonplaats wordt bepaald door de locatie waar het gsm-toestel het vaakst werd
gemeten in de voorbije 30 nachten.
Pagina 43 van 51
2.2 Resultaten
In dit hoofdstuk overlopen we de voornaamste resultaten van de mobiele data-analyses. In dit rapport
beperken we ons tot de belangrijkste kerncijfers.
2.2.1 Resultaten juli & augustus 2017
Grafiek 36 Overzicht juli & augustus 2017
Pagina 44 van 51
2.2.2 Resultaten juli
Afkomst dagtoeristen
Grafiek 37 Binnenlands dagtoerisme top 15 van gemeenten
Grafiek 38 Buitenlands dagtoerisme top 15 van landen
Pagina 45 van 51
Enkele conclusies die we uit deze grafieken trekken:
1) De top 15 van binnenlandse gemeenten is goed voor 21% van het totale aantal binnenlandse
dagtoeristen. Dit betekent dat bijna 80% van het aantal binnenlandse dagtoeristen uit de rest van
België komt.
2) Dagtoeristen uit de (groot-)steden Gent, Mechelen en Brussel zijn goed voor bijna 8% van het
binnenlands dagtoerisme.
3) Ruim 50% van de buitenlandse dagtoeristen is afkomstig uit Nederland. 11% is afkomstig
Duitsland en 9% uit Frankrijk.
4) Meer dan 30% van de buitenlandse dagtoeristen komt vermoedelijk niet vanuit de buitenlandse
woonplaats, maar doet dit als een dagtrip vanuit een andere (Vlaamse?) stad of regio.
Afkomst verblijfstoerisme zone Centrum
Grafiek 39 Binnenlands verblijfstoerisme top 15 van gemeenten
Pagina 46 van 51
Grafiek 40 Buitenlands verblijfstoerisme top 15 van landen
Enkele conclusies die we uit deze grafieken trekken:
1) De top 15 van Belgische gemeenten vertegenwoordigt slechts 7% van het totaal aantal
binnenlandse verblijfstoeristen. Met andere woorden de afkomst van binnenlandse
verblijfstoeristen is zeer gespreid.
2) Kleine Brusselse randgemeenten (bv. Elsene, Ukkel, Sint-Jans-Molenbeek) hebben een relatief
hoog aandeel verblijvers.
3) De top 15 van landen vertegenwoordigt 91% van het totaal aantal verblijfstoeristen. 42% van de
buitenlandse verblijfstoeristen is afkomstig uit Nederland.
4) 72% van de buitenlandse verblijfstoeristen is afkomstig uit een buurland (incl. VK).
5) De Verenigde Staten (2,5%) zijn de enige niet-Europese markt in de top 15.
Pagina 47 van 51
2.2.3 Resultaten augustus 2017
Afkomst dagtoeristen
Grafiek 41 Binnenlands dagtoerisme top 15 van gemeenten
Grafiek 42 Buitenlands dagtoerisme top 15 van landen
Pagina 48 van 51
Enkele conclusies die we uit deze grafieken trekken:
1) De top 15 van Belgische gemeenten vertegenwoordigt 18,5% van het totaal. Dagtoeristen uit de
(groot-)steden Gent, Mechelen en Brussel zijn goed voor 6,6% van het binnenlands dagtoerisme.
2) Dagtoeristen komen vaker uit de provincie Antwerpen.
3) Ruim 47% van de buitenlandse dagtoeristen is afkomstig uit Nederland. 73% is afkomstig uit een
buurland (incl. VK). Spanje is de 4e markt met 5,1%.
4) Meer dan 30% van de buitenlandse dagtoeristen komt vermoedelijk niet vanuit de buitenlandse
woonplaats, maar doet dit als een dagtrip vanuit een andere (Vlaamse?) stad of regio.
Afkomst verblijfstoerisme zone Centrum
Grafiek 43 Binnenlands verblijfstoerisme top 15 van gemeenten
Pagina 49 van 51
Grafiek 44 Buitenlands verblijfstoerisme top 15 van landen
Enkele conclusies die we uit deze grafieken trekken:
1) Ca. 3% van binnenlandse verblijfstoeristen is afkomstig uit een andere kunststad. Gent, Brussel,
Mechelen, Leuven. De top 15 van Belgische gemeenten vertegenwoordigt slechts 6,5% van het
binnenlandse verblijfstoerisme.
2) 40% buitenlandse verblijfstoeristen is afkomstig uit Nederland.
3) Kleine Brusselse randgemeenten (bv. Elsene, Ukkel, St-Jans-Molenbeek) hebben een relatief hoog
aandeel verblijvers.
4) Ruim 70% van de buitenlandse verblijfstoeristen is afkomstig uit een buurland (incl. VK).
5) De Verenigde Staten zijn met een 8e plaats (2,8%) de enige niet-Europese markt in de top 15.
Doorgaans staat deze markt hoger op de ranking, wat wijst op een relatieve toename van het
Europese toerisme in de zomermaanden. Ook kan de Amerikaanse markt uit relatief meer
zakelijke toeristen bestaan. Een segment dat in de zomermaanden sterk terugvalt. Het is trend die
we ook terugzien in overnachtingscijfers van hotels.
2.2.4 Resultaten september 2017
Wegens een technisch probleem bij de dataverwerking van september zal deze informatie op een later tijdstip
toegevoegd worden.
Pagina 50 van 51
2.2.5 Samenvatting kwartaal 1, 2 & 3 2017
Tabel 1 Samenvatting year-to-date 2017 tov. 2016
* mogelijk lichte vertekening van de resultaten door migratie op Orange-netwerk
Maand Dagtoerist- en recreanten Verblijfstoeristen
jan 956 283 166 451
feb 828 193 164 065
mrt 835 447 168 165
apr 917 183 188 200
mei 982 474 205 587
jun 905 257 196 739
jul 1 195 203 202 375
aug 1 170 853 218 277
sep 1 088 921 230 265
okt 1 252 876 267 208
nov 1 122 523 233 514
dec 1 209 694 238 455
Gemiddelde 1 038 742 206 609
Totaal 12 464 906 2 479 302
Maand Dagtoerist- en recreanten Verblijfstoeristen
jan 1 122 396 218 438
feb 1 014 148 223 924
mrt 1 097 932 240 627
apr 1 285 347 265 996
mei 1 107 926 238 167
jun 1 094 701 246 573
jul 1 230 054 252 498
aug* 1 071 850 201 604
sep
okt
nov
dec
Gemiddelde 1 128 044 235 978
Totaal 9 024 354 1 887 827
Maand Dagtoerist- en recreant Verblijftoeristen
jan 17,4% 31,2%
feb 22,5% 36,5%
mrt 31,4% 43,1%
apr 40,1% 41,3%
mei 12,8% 15,8%
jun 20,9% 25,3%
jul 2,9% 24,8%
aug* -8,5% -7,6%
sep
okt
nov
dec
uniek
2016
2017
uniek
uniek
evolutie 2016-2017
Pagina 51 van 51
Grafiek 45 Verdeling dagtoerisme in de zone stad – kwartaal 1, 2 & 3 2017
Grafiek 46 Verdeling verblijfstoerisme in de zone stad – kwartaal 1, 2 & 3 2017
