BELEIDSKADER VEILIGHEID 2018 -2021€¦ · VB - Veiligheid en Bestuur, VB - Staf november 2017....

BELEIDSKADER VEILIGHEID 2018 -2021gemeente EindhovenVB - Veiligheid en Bestuur, VB - Staf

november 2017

Beleidskader Veiligheid 2018 - 2021 - 2

Colofon

UitgaveGemeente EindhovenVB - Veiligheid en Bestuur, VB - Staf

Datumnovember 2017


InhoudColofon 2Inhoudsopgave 3Voorwoord burgemeester Jorritsma 4

I Inleiding 5 Veiligheidskader 2018 - 2021 5 Reikwijdte van het beleidskader Veiligheid 2018 - 2021 5 Trends en ontwikkelingen 6

II Missie, doelen en uitgangspunten 8 Missie en algemene doelen 8 Uitgangspunten 8 1 Informatie gestuurd werken 8 2 Gebiedsgerichte aanpak 9 3 Balans tussen preventie, zorg en repressie 10 4 Innovatie en technologie 11 5 Transitie combineren met de dagelijkse operatie 11

III De veiligheidsprioriteiten voor 2018 - 2021 12 De betekenis van prioriteren 12 High Impact Crimes 12 Jeugdoverlast en jeugdcriminaliteit 13 Zorg en veiligheid 15 Ondermijning / georganiseerde criminaliteit 16 Radicalisering en polarisatie 17 Woonoverlast 18

IV Monitoring van het veiligheidsbeleid 20

V Samenvatting 21


Voorwoord

Economisch doen we het erg goed in Eindhoven. Vanaf juli 2017 laten verschillende bronnen weten dat we – op basis van cijfers – de grootste econo-mie in Nederland zijn. En de snelst groeiende. In het recent gepresenteerde regeerakkoord krijgen we de helpende hand van Den Haag om onze positie verder te verstevigen.

Maar alles heeft een keerzijde. Ook op gebied van veiligheid worden we steeds meer een grote stad, bijvoorbeeld op gebied van ondermijning. We staan in de jaarlijkse AD-misdaadmonitor op plaats twee. Dat gaat om criminaliteit van alle dag waar elke inwoner mee te maken heeft: fietsendiefstal, huisinbraak, zakkenrollen, geweldpleging, overvallen. En dat is niet goed, niet voor onze inwoners en samenleving, maar ook niet voor ons imago.

Zoals we ons hard maken voor de economie, zo bieden we ook het hoofd aan dit veiligheids-probleem. Het tij moet worden gekeerd. Voorop staat dat veiligheid een basisvoorwaarde is voor een aantrekkelijke stad en voor economische en sociale ontwikkeling. Een stad moet niet alleen veilig zijn, de inwoners moeten zich ook veilig voelen. Een veilige stad is de basis om in vrijheid te kunnen wonen, werken en leven.

De zorg voor veiligheid is een kerntaak van de gemeente. Die verantwoordelijkheid dragen we samen met vele partners. Denk bijvoorbeeld aan het Openbaar Ministerie, Politie, de Veiligheids-regio, het RIEC (Regionaal Informatie en Experti-secentrum), de Taskforce Brabant Zeeland, Stichting WijEindhoven, Zorg en Veiligheidshuis, Novadic Kentron, Leger des Heils, Neos, scholen, woningcorporaties, en de reclassering. U merkt, dit is een uitgebreid netwerk, waarin allerlei verschillende disciplines samenkomen. Het is de

weerslag van onze complexe samenleving. Want veiligheid hangt samen met sociale, persoonlijke en economische omstandigheden en met juridi-sche struikelblokken. Al die domeinen hebben eigen spelers die daarin hun rol hebben.

Die rollen worden vaak vervuld in de buurten en wijken waar we wonen. En waar veel van de organisaties die staan genoemd actief zijn. Belangrijke schakel van dit nieuwe veiligheids-beleid wordt dan ook het werk in de wijken. We sluiten met onze zorg voor veiligheid aan op bestaande structuren die we als gemeente met die partners hebben opgebouwd. Op die manier wordt veiligheid een sterker verankerd onder-werp van het wijkwerk. Dat is goed voor de preventie en dat is goed voor het veiligheidsgevoel.

Daarnaast gaan we inzetten op digitalisering; we gebruiken de middelen waarmee we als stad voorop lopen. Op straatniveau is het allang niet meer mogelijk om alle criminaliteit waar te nemen: het is niet duidelijk wie er op zolder-kamertjes achter de computer misdrijven voor-bereidt of uitvoert.

Alleen zo kunnen we tot een doeltreffende uitvoering komen van ons veiligheidsbeleid. De gemeente als regisseur, in afstemming en samenwerking met de partners. De aanpak is daarbij zoveel mogelijk gericht op preventie, maar we schuwen de repressie niet: voorkomen waar dat kan, hard ingrijpen waar dat nodig is. Maar ook hulp bieden aan degenen die op het juiste spoor willen komen en blijven. Samen werken we op deze manier aan een veiligere stad.

J.A. JorritsmaBurgemeester


Veiligheidskader 2018 - 2021In de Politiewet 2012 is vastgesteld dat gemeen-ten minstens een maal per vier jaar een veilig-heidsplan vaststellen met de visie, strategische doelen, uitgangspunten en prioriteiten op gebied van veiligheid. De gemeenteraad heeft daarmee een middel om te sturen op het lokale veiligheids-beleid en de prioriteiten in de aanpak van de veiligheidsproblemen.

In dit beleidskader voor de periode 2018 – 2021, staan de algemene strategische doelen die de gemeente, in deze periode, op gebied van veilig-heid nastreeft en de prioriteiten die daarbij worden gesteld. Dit algemene kader vormt de basis voor de uitvoering, de veiligheidsaanpak, voor de komende vier jaar. De invulling van het kader wordt jaarlijks vastgelegd in integrale uitvoeringsplannen. Hierin wordt de aanpak per jaar geconcretiseerd. Ook wordt hierin per jaar ingegaan op de resultaten van het voorgaande jaar. Deze uitvoeringsplannen worden jaarlijks aan de raad, ter informatie, aangeboden.

Het veiligheidskader 2018 – 2021 is tot stand gekomen op basis van veiligheidsanalyses, uitgevoerd door de DSP-groep en de Galan-groep. Daarbij is gebruik gemaakt van informatie zoals criminaliteitscijfers van politie, cijfers over veiligheids- en overlastbeleving in Eindhoven en de landelijke Veiligheidsmonitor. Zowel DSP als Galan hebben een groot aantal mensen van diverse organisaties en instellingen geraad-pleegd. Dit betreft onder meer politie, openbaar ministerie, Novadic Kentron, Leger des Heils, Veiligheidshuis Brabant Zuid-Oost, Neos,

Stichting WijEindhoven, Onderwijsinstellingen, woningcorporaties, Veilig Thuis Zuidoost Brabant, Reclassering Nederland regio Zuid, Taskforce Brabant-Zeeland, gemeente etc.

Dit beleidskader heeft een looptijd van vier jaar. Veiligheidsproblematiek is echter niet altijd voorspelbaar. Er kunnen zich problemen voor-doen, die niet voorzienbaar zijn en die niet zijn vastgelegd in dit meerjarenbeleidskader of in de jaarlijkse uitvoeringsplannen. Maar die wel zo urgent zijn dat ze direct moeten worden aange-pakt. Hierover worden in het driehoeksoverleg tussen de burgemeester, de officier van justitie en de districtchef van de politie, separate afspra-ken gemaakt. Wanneer het noodzakelijk is om af te wijken van dit beleidskader, dan wordt dit aan de gemeenteraad voorgelegd. Dit geldt ook indien er aanleiding is tot het bijstellen van de veiligheidsprioriteiten.

Reikwijdte van het beleidskader veiligheid 2018 - 2021.Op basis van dit beleidskader worden per jaar uitvoeringsplannen opgesteld. Bij deze plannen worden nadrukkelijk bewoners, ondernemers, organisaties, instellingen en (keten)partners betrokken. In deze uitvoeringsplannen wordt de aanpak geconcretiseerd. Dan is duidelijk wat we waar in de stad gaan doen. Ook wordt, vanaf 2019, ingegaan op de resultaten van het voor-gaande jaar.

Het gemeentelijke veiligheidsterrein kent een sociaal en een fysiek deel. Het sociale deel

i.Inleiding


betreft, in algemene zin, de veiligheid rond sociale (intermenselijke) relaties en activiteiten. Bijvoorbeeld: jeugdoverlast, inbraken, radicalise-ring, zorg en veiligheid e.d.

Fysieke veiligheid betreft de zorg voor bijvoor-beeld verkeersveiligheid, brandveiligheid en externe veiligheid (dit laatste betreft bijvoorbeeld de risico's voor mens en milieu bij gebruik, opslag en vervoer van gevaarlijke stoffen).

Dit beleidskader veiligheid heeft betrekking op de sociale veiligheid. Fysieke veiligheid valt buiten de scope van dit beleidskader. Voor de onder-werpen van fysieke veiligheid wordt verwezen naar de specifiek voor deze gebieden ontwikkeld beleid zoals, bij verkeer, het programma Eindhoven op weg of het actieprogramma verkeersveiligheid.

Trends en ontwikkelingenBij het tot stand komen van dit beleidskader heeft een analyse van trends en ontwikkelingen plaatsgevonden. Daarbij is gebruik gemaakt van de in april 2017 verschenen trendstudie van Platform31 1 . Ook is aan DSP-groep gevraagd een analyse uit te voeren 2 .

Hierbij zijn de navolgende trends en ontwik-kelingen gesignaleerd.

■ De ingrijpende, geregistreerde criminaliteit voor burgers (straatroven, woninginbraken, overvallen) neemt af.

■ De minder zichtbare criminaliteit (cyber-criminaliteit, fraude, oplichting, ondermijning) neemt toe.

■ Cybersecurity (ook bij de overheid) houdt geen gelijke tred met de cybercriminaliteit.

■ Betrokkenheid van burgers bij veiligheid is van belang om veiligheid te vergroten en om onveiligheidsgevoelens te verminderen.

1 http://www.platform31.nl/publicaties/stedelijke-trends-en-opgaven-voor-2018-e-v. Dit betreft geen specifiek voor Eindhoven uitgevoerde analyse, maar een algemeen landelijke analyse.

2 https://eindhoven.raadsinformatie.nl/document/ 5561122/1/17bst00972_-_Bijlage_1_-_DSP-groep_Advies_ veiligheidsprioriteiten_2018-2021_gemeente_Eindhoven). Dit betreft geen specifiek voor Eindhoven uitgevoerde analyse, maar een algemeen landelijke analyse.

■ Nieuwe technologische mogelijkheden maken keuzes noodzakelijk op het gebied van privacy, bescherming burgers, vertrouwen, gebruik en toegang tot data.

■ Big data (intelligence). Door technologische ontwikkelingen zijn er steeds meer data beschikbaar die binnen het veiligheidsdomein ingezet kunnen worden. Gemeenten zijn zich steeds meer bewust van de hoeveelheid data waarover zij (kunnen) beschikken en zoeken naar mogelijkheden om deze te benutten.

■ Onderwerpen die de komende jaren in Nederland de aandacht vragen van gemeenten zijn: ondermijning, (gereguleerde) hennepteelt, radicalisering, kwetsbare groepen.

Een trend die we hier uitlichten is cybercrime. Criminaliteit op internet is een risico dat in opmars is. Het gaat bijvoorbeeld om digitale oplichting (phishing), het via internet seksueel benaderen van minderjarigen (grooming), digitaal verspreiden van kinderporno, haatzaaien en aanzetten tot terrorisme, identiteitsfraude en hacken. In een tijd waar steeds meer zaken worden gedigitaliseerd en steeds meer mensen toegang hebben tot internet, worden mensen en organisaties kwetsbaar. Daarmee hangen grote risico’s samen voor de persoonlijke, lokale en nationale veiligheid. De bestrijding van groot-schalige cybercrime waarbij het World Wide Web wordt gebruikt om criminaliteit te plegen is geen taak voor de gemeente. Het is wel de rol van de gemeente om cybercrime op te nemen in het beveiligingsbeleid van de eigen organisatie en om ontwikkelingen scherp in de gaten te houden. Daar waar de virtuele wereld het verlengstuk is van de openbare ruimte moeten we onze aanpak ook richten op die virtuele aspecten. Hier valt te denken aan Instagram of Snapchat als digitale ontmoetingsplaatsen voor jongeren, als aanvul-ling op de fysieke hangplekken in de openbare ruimte. Vanuit 1 smart overheid binnen de Taskforce Brabant Zeeland worden de ervaringen op dit gebied nadrukkelijk meegenomen bij de uitvoering van dit beleidskader.

Specifiek voor Eindhoven zien we, naast boven-genoemde trends en ontwikkelingen, nog een tendens. We zijn de vijfde stad van Nederland met veel opleidingsinstituten en high tech bedrijven. We zijn een broedplaats van innovatie. Eindhoven is daarmee een internationale stad, jaar na jaar komen er meer kenniswerkers bij.

http://www.platform31.nl/publicaties/stedelijke-trends-en-opgaven-voor-2018-e-v

https://eindhoven.raadsinformatie.nl/document/5561122/1/17bst00972_-_Bijlage_1_-_DSP-groep_Advies_veiligheidsprioriteiten_2018-2021_gemeente_Eindhoven).


Ze sluiten zich aan bij de al aanwezige bedrijvig-heid of beginnen hier hun eigen onderneming. Het imago van de stad als cluster voor techniek, design en kennis werpt duidelijk zijn vruchten af. De stad ontwikkelt zich in een rap tempo. Aan twee kanten kan dat succes echter wel eens schuren: we moeten oog hebben voor de landing van de expats in de stad, maar ook voor de tradi-tionele Eindhovenaar, die zijn / haar stad steeds meer moet delen. Daarnaast moeten we nadruk-kelijk aandacht houden voor die mensen die niet mee kunnen in de ontwikkelingen. Het tempo wordt niet door iedereen bijgebeend. Het is een van de taken van de gemeente om ervoor te zorgen dat de stad niet verscheurd wordt tussen die snelheden. Ook vanuit oogpunt van veiligheid.

Bij de uitwerking van dit beleidskader is zo veel mogelijk met deze trends en ontwikkelingen rekening gehouden. Ook in de uitvoeringsfase van dit beleidskader worden deze trends en ontwikkelingen verder vertaald naar de lokale veiligheidsaanpak.


Missie en algemene doelenOnze missie is een aantrekkelijke stad waar Eindhovenaren en bezoekers zich welkom, thuis en veilig voelen. Een stad met minder overlast en criminaliteit. Een aanpak met balans tussen preventie, zorg en repressie. Met betrokkenheid en inzet van onze partners en de Eindhovenaren. Een stad die in staat is om de hedendaagse veiligheidsproblematiek het hoofd te kunnen bieden.

De algemene doelen voor de periode 2018 – 2021 zijn:

■ Een afname van criminaliteit■ Toename van veiligheidsgevoelens■ Voorkomen en bestrijden van incidenten en

verstoringen van de openbare orde ■ Verankeren van de veiligheid in de wijken■ Inzet van maatregelen en formatie op basis van

het systematisch verzamelen van informatie en het integraal analyseren van de problematiek (intelligence)

Uiteindelijke doelstelling is een integrale aanpak op basis van gedeelde en gedragen prioriteiten, opgebouwd vanuit wijkniveau. Met daartoe een toegespitst, op maatschappelijk effect gericht, uitvoeringsplan gecombineerd met een gedegen monitoringsystematiek, met voldoende ruimte om zo nodig tijdig te kunnen bijsturen. Een wijk-plan met daarin de doelstellingen vanuit ruimte-lijk-, sociaal - en veiligheidsperspectief. Dit moet zorgen voor koersvastheid en integrale aanstu-ring op de prioriteiten. Dit vraagt tegelijkertijd om flexibiliteit. De veiligheidsthema’s zullen zich

immers niet in alle gebieden of wijken in Eindhoven in dezelfde mate voordoen. Ook moeten we kunnen inspringen op acute veiligheidsproblemen.

De doelen worden in de jaarlijkse uitvoerings-plannen per veiligheidsthema vertaald in meet-bare doelstellingen en / of in kwalitatieve doelen. Hierin wordt ook de veiligheidsaanpak geconcre-tiseerd. Daardoor ontstaat de flexibiliteit om mee te kunnen bewegen met de specifieke veilig-heidsproblematiek in een wijk en met actuele ontwikkelingen en behoeften in de stad. We bieden maatwerk op uitvoeringsniveau op zowel de prioriteiten als de andere thema’s.

UitgangspuntenBij de vertaling van dit beleidskader naar concrete jaarlijkse uitvoeringsplannen, worden onderstaande uitgangspunten in acht genomen.

1 Informatie gestuurd werken. De kern van informatie gestuurd werken is: het in kaart brengen en analyseren van gebeurtenissen, signalen en trends op wijk-, buurten straatni-veau en het in beeld brengen van risico’s en ondermijnend en crimineel gedrag als basis voor het signaleren van ontwikkelingen en het nemen van maatregelen.

Het belang van intelligence en de mogelijkheden op dit gebied (o.a. het gebruik van big data) nemen snel toe. Daar moeten we nog meer op gaan inspelen vanuit veiligheid. Het netwerk is er, maar een systematische en programmatische

ii.Missie, algemene doelen en uitgangspunten


aanpak ontbreekt nog. De inzet is er enerzijds op gericht om in samenwerking met partners inte-grale analyses te maken en anderzijds om in te spelen op de innovaties in het informatie gestuurd werken. Dit vraagt om slimme krach-tenbundeling. En het vraagt om een omslag naar een systematisch beeld van de veiligheidsproble-matiek, een gerichte inzet van de uitvoerings-capaciteit en het tijdig nemen van maatregelen.

Doel is te komen tot een integraal en vanuit de verschillende disciplines tot stand gebracht afwegingskader (aan de hand van de beschikbare informatie), op basis waarvan -in afstemming met de andere domeinen- kan worden bepaald op welk niveau maatregelen en capaciteit moet worden ingezet, inclusief criteria voor open afschaling van de inzet van mensen en maat-regelen. Aan de hand van de informatie kan de continue cyclus van planning, uitvoering, contro-leren en bijstellen op gang worden gebracht.

Uiteraard zal nauwe aansluiting en samenwerking plaatsvinden met de verschillende onderdelen binnen de gemeente die zich bezighouden met data, informatievoorziening en intelligence en het Urban Data Center van de gemeente Eindhoven (en daarmee van de expertise van het CBS). Dit geldt ook voor het op innovatie gerichte samen-werkingsverband met het Dutch Institute for Technology Safety and Security (DITSS) alsmede de Taskforce Brabant Zeeland en het Regionaal Informatie en Expertise Centrum (RIEC).

Daarbij is een toekomstperspectief van een centrale gemeentebrede intelligence-unit, waar veiligheid een onderdeel van vormt, zeer aan trek-kelijk. Dit uit oogpunt van slimmer en slagvaardi-ger werken.

Uiteraard is privacy een cruciaal en continu aandachtspunt bij informatie gestuurd werken. De regels zoals vastgelegd in de wettelijke voor-schriften vormen de leidraad. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om de Wet Politiegegevens, de Wet bescherming persoonsgegevens (tot 25 mei 2018) en de Algemene Verordening gegevensbescher-ming (AVG). De privacywetgeving zoals opgeno-men in de AVG, is vanaf 25 mei 2018 van toepas-sing voor de gehele Europese Unie. Daarnaast hebben alle overheidsinstanties, die gebruik maken van persoonsgegevens, de wettelijke plicht om daar zo zorgvuldig mogelijk mee om te

gaan. Om daaraan te voldoen zijn binnen de gemeente al maatregelen getroffen, zoals een wettelijke geheimhoudingsplicht van medewer-kers. Bovendien moet vooraf duidelijk bepaald zijn met welk doel een medewerker persoonsge-gevens verzamelt en welke persoonsgegevens daarvoor nodig zijn. Het verwerken van persoons-gegevens moet nu nog volgens de Wet bescher-ming persoonsgegevens worden gemeld bij de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) in Den Haag. Onder de AVG vindt de melding plaats bij de functionaris voor gegevensbescherming (FG) van de eigen organisatie, die overheidsinstanties verplicht zijn te benoemen. Binnen de gemeente Eindhoven is al een FG actief. De meldingen zijn bovendien opgenomen in een openbaar register, dat door dan wel namens de FG wordt bijgehou-den en voor iedereen raadpleegbaar is. (Direct) betrokken medewerkers zijn op de hoogte van geldende voorschriften.

2 Gebiedsgerichte aanpak: veiligheid verankeren in de wijken.

In Eindhoven zijn in 2015 wijkteams gevormd binnen WIJEindhoven, waar uitvoering wordt gegeven aan de Jeugdwet, de Wet maatschap-pelijke ondersteuning en de Participatiewet. Ook binnen het ruimtelijk domein wordt reeds geruime tijd gebiedsgericht gewerkt. Veiligheid is nog onvoldoende aangesloten op deze gebiedsge-richte aanpak. Om de uitvoeringskracht in de wijk te versterken investeren we in het opzetten van een wijkgerichte aanpak van de afdeling veilig-heid, onder andere door actieve samenwerking met de wijkteams.

Dit doen we door, vanuit de wijk te kijken naar de veiligheidsprioriteiten in dit kader en deze per wijk gericht uit te diepen. Meedenkkracht vanuit alle invalshoeken moet, zo optimaal mogelijk, worden benut. Het gaat per gebied / wijk om een gezamenlijke inventarisatie van de aard van de problematiek bij de voorgenomen prioriteiten, wat mogelijke oorzaken en oplossingen zijn en wat voorrang moet hebben op welke locatie in de stad. Daarbij wordt kennis gedeeld en ervaringen van bewoners en ondernemers verzameld en benut. De verkregen informatie wordt vertaald in een integraal uitvoeringsplan voor de desbetref-fende wijk. Per wijk kunnen er dus verschillende bouwstenen zijn, voor dit uitvoeringsplan. Niet in alle gevallen zullen deze een op een overeen-komen met de veiligheidsprioriteiten in dit


beleidskader. Dit is afhankelijk van de feitelijke problematiek in deze wijk.

Het met partners, bewoners, ondernemers en andere organisatie en instellingen, komen tot een op wijkniveau uitgediept uitvoeringsplan, is een ambitieus proces. We kunnen dit niet tegelijker-tijd voor de hele stad doen. Om te komen tot een optimaal resultaat merken we 2018 daarom aan als transitiejaar. In dit jaar selecteren we een drietal wijken of gebieden in de stad, waar de nieuwe werkwijze integraal vorm wordt gegeven. Dit is een geleidelijk proces. Hierin is voor ieder-een (zoals sociaal en ruimtelijk domein, veiligheid en de externe ketenpartners) mogelijkheid om de prioritaire thema’s goed te duiden en in te vullen (wat is ieders visie en focus, welke verwachtin-gen bestaan er van elkaars rol en inzet, welke resultaten willen en kunnen we behalen etc.). Uiteraard wordt aangesloten bij hetgeen er al gebeurt in de wijk of in de stad op de thema’s. Op deze manier wordt gericht, op stedelijk en wijk niveau, input opgehaald voor de jaarlijkse uitvoeringsplannen.

Doelstelling in het pilotjaar 2018 is telkens opti-maal de ervaringen en leerpunten van het voor-gaande pilotgebied toe te passen in het volgende pilotgebied. In 2018 kan vervolgens de verdere uitrol over de gehele stad vanaf 2019 worden voorbereid.

Daarmee realiseren we niet alleen de noodzake-lijke samenhang in de aanpak tussen de verschil-lende sectoren (ruimtelijk, sociaal en veiligheid) en onze externe partners, die nodig is voor het versterken van de veiligheid in de leefomgeving van onze inwoners. Maar ook een toegespitste aanpak per gebied, aansluitend bij de feitelijke problematiek in dat gebied.

Als stip aan de horizon geldt dat per wijk inte-grale analyses worden opgesteld en integrale wijkplannen die als basis dienen voor specifieke wijkveiligheidsplannen met integrale uitvoering. Met integrale analyses wordt bedoeld een analyse die zich zowel op veiligheid als op leef-baarheid richt. Woonoverlast maakt daar nadrukkelijk onderdeel van uit.

Het aanmerken van 2018 als transitiejaar, waar in drie pilotgebieden de nieuwe werkwijze wordt vorm gegeven, wil overigens niet zeggen dat er

geen of minder aandacht is voor de niet-pilotge-bieden. In deze gebieden gaat de inzet onverkort door. Vanaf 2019 wordt daar de nieuwe werkwijze uitgerold, met in acht name van de ervaringen en leereffecten uit de drie pilotgebieden. Er wordt uiteraard niet gewacht tot 2019 met het toepas-sen van, uit de pilot effectief gebleken, maat-regelen voor de rest van de stad. Als uit de pilot in 2018 al effectieve maatregelen blijken, die ook toepasbaar zijn in andere gebieden, dan wordt dit ook direct overgenomen in deze gebieden. Op deze manier wordt optimaal gebruik gemaakt van het opbouwmodel van het transitiejaar.

3 Balans tussen preventie, zorg en repressie.In onze aanpak streven we naar de juiste balans tussen repressie, zorg en preventie. Voorkomen waar dat kan. Problemen aanpakken door er op tijd bij te zijn. Hard ingrijpen als de situatie daar om vraagt: indien zaken uit de hand lopen, of dreigen te lopen. Het bieden van hulp op de plaatsen en tijdstippen waar dat nodig is, door het verbinden van zorg en veiligheid.

We streven naar een optimaal effect door een goed afgestemde toepassing van bestuurlijke en strafrechtelijke interventies in combinatie met een pakket maatregelen gericht op (na)zorg en preventie.

De mix van preventie, zorg en repressie, gecom-bineerd met een informatie gestuurde, gebieds-gerichte integrale benadering moet leiden tot een effectieve probleemgerichte aanpak.

In de zoektocht naar een goede balans tussen repressie, zorg en preventie, speelt de positie van handhaving een belangrijke rol. Veiligheid en handhaving gaan we daarom nadrukkelijker verbinden.

Waar de veiligheid in het geding is of sprake is van een gevaarlijke situatie, is het noodzakelijk met gezag te corrigeren, wat vaak neerkomt op handhaven door het toepassen van juridische middelen, zoals een last onder dwangsom of een last onder bestuursdwang. In de situaties waar de leefbaarheid onder druk komt, betrekken we onze inwoners en ondernemers zoveel mogelijk bij de acties en kijken we of het mogelijk is om andere middelen ter bevordering van het naleven van regels in te zetten, zoals het aanspreken van burgers op hun gedrag. In deze context wordt het


toepassen van juridische middelen als een uiter-ste middel gebruikt. We proberen partijen bij elkaar te brengen en stimuleren initiatieven van onze inwoners en ondernemers.

4 Optimaal gebruik maken van innovaties en technologische toepassingen.

Eindhoven heeft technologie, design en kennis als kernwaarden. De regio Eindhoven is een van de meest prominente en innovatieve high tech centra van Europa. Hier wordt slim ingespeeld op een wereld die snel verandert. Ook in het bestrij-den van criminaliteit en het terugdringen van gevaarlijke situaties, speelt technologie een steeds grotere rol. Er wordt op dit moment al samengewerkt met kennisinstellingen en bedrijfsleven om de veiligheid en de veiligheids-beleving in de publieke ruimte te vergroten. Een voorbeeld daarvan is het project “de-escalate” dat de stemming op straat in het uitgaansgebied Stratumseind met onder andere licht positief probeert te beïnvloeden.

In de uitvoering van dit meerjarenkader gaan we verder op de ingeslagen weg door gebruik te maken van innovatieve middelen en technolo-gische toepassingen. Dit doen we samen met kennisinstellingen, bedrijfsleven, onze partners en onze inwoners. Samen met hen gaan we verder experimenteren met vernieuwende veilig-heidsoplossingen. Zo kunnen we gezamenlijk een bijdrage leveren een de veiligheid.

5 Transitie combineren met de dagelijkse operatie.

Zoals hierboven omschreven is het eerste jaar van de looptijd van dit beleidskader een transitie-jaar. Een jaar om de basis op orde te brengen en de omslag te maken naar informatie gestuurd en gebiedsgericht werken, aansluitend bij de vraag-stukken van deze tijd. Deze transitie is nodig om te komen tot een succesvolle uitvoering van het nieuwe beleidskader veiligheid. Het inbouwen van een transitiejaar betekent nadrukkelijk niet dat de winkel op slot gaat. We maken de noodza-kelijke transitie op wijze zoals omschreven bij uitgangspunt 1 en 2. Tegelijkertijd werken verder aan de veiligheid in de gebieden in Eindhoven, die geen onderdeel zijn van de pilot. In deze gebie-den gaan de inspanningen dus door, ook in het transitiejaar 2018. Met andere woorden: de winkel blijft open tijdens de verbouwing.


Betekenis van prioriterenDe definitie van prioriteiten stellen is: voorrang verlenen aan. Door te prioriteren wordt focus aangebracht. Zonder het stellen van duidelijke prioriteiten bestaat het risico dat alles moet en vaak ook nog gelijktijdig. Gevolg: het is te veel, te groots en er worden onvoldoende resultaten geboekt. Prioriteren is ‘de juiste dingen op het juiste moment doen’.

De onderwerpen die we in dit beleidskader als zwaartepunt benoemen zijn de thema’s die we voor de komende jaren cruciaal vinden en waar we daarom extra aandacht aan besteden in beleid en aanpak. De keuze voor deze prioriteiten is gebaseerd op de door DSP-groep uitgevoerde analyse 1 en de input van de gemeenteraad bij de behandeling van de commissienotitie beleids-kader veiligheid 2018 – 2021, op 3 oktober 2017. Het gaat om de navolgende thema’s:

■ High Impact Crimes (HIC): woninginbraken,overvallen, straatroven

■ Jeugdoverlast en jeugdcriminaliteit■ Zorg en veiligheid: kwetsbare groepen. Perso-

nen met verward gedrag, verslaafden (drank endrugsoverlast).

■ Ondermijning.■ Radicalisering en polarisatie.■ Woonoverlast.

1 https://eindhoven.raadsinformatie.nl/document/5561122/1/ 17bst00972_-_Bijlage_1_-_DSP-groep_Advies_ veiligheidsprioriteiten_2018-2021_gemeente_Eindhoven).

Het stellen van prioriteiten wil overigens niet zeggen dat de niet geprioriteerde onderwerpen worden genegeerd: ze krijgen alleen geen extra aandacht de komende jaren. Deze thema’s behoeven nu geen bijzondere doorontwikkeling of intensivering. Voor deze onderwerpen wordt het bestaande basisniveau gehandhaafd.

Met het stellen van de prioriteiten blijft voldoende ruimte beschikbaar om flexibel in te kunnen spelen op actuele problemen of urgente situaties, die zich in het veiligheidsdomein kunnen voordoen.

High impact Crimes (HIC): woninginbraken, overvallen en straatrovenHigh Impact Crimes zijn delicten die een grote impact (kunnen) hebben op slachtoffers van deze delicten, de directe omgeving van het slachtoffer en de samenleving als geheel. Het gaat om woninginbraken, overvallen en straatroven. Deze delicten veroorzaken grote materiële en / of immateriële schade. Bij woninginbraak gaat het om alle vormen van woninginbraak zoals diefstal-len met braak, babbeltrucs en insluipingen. Overvallen en straatroven zijn vermogensdelicten waarbij daders geweld gebruiken om hun doel te bereiken.

Waar staan we nu?Het aantal woninginbraken, overvallen en straat-roven is de afgelopen twee jaar gedaald in de gemeente Eindhoven. De aanpak waarin intensief met ketenpartners wordt samengewerkt, lijkt zijn

iii.De veiligheids-prioriteiten voor de periode 2018 -2021

https://eindhoven.raadsinformatie.nl/document/5561122/1/17bst00972_-_Bijlage_1_-_DSP-groep_Advies_veiligheidsprioriteiten_2018-2021_gemeente_Eindhoven).


vruchten af te werpen. Ook de persoonsgerichte aanpak (PGA) is hierin van belang. Bij de PGA worden de, op het niveau van de dader, meest effectieve interventies ingezet. De PGA richt zich zowel op de daders als op hun omgeving (broer-tjes, zusjes, kinderen, groepsleden), ook om een nieuwe generatie jonge criminelen te voorkomen. De inzet van de vele buurtpreventen in Eindhoven heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan de daling van de HIC-feiten in Eindhoven. Er zijn inmiddels meer dan vijftig buurtpreventieteams in Eindhoven actief, dit zijn meer dan 1.000 vrij-willigers die fungeren als de oren en de ogen van de wijk.

Waarom is het een prioriteit?■ Bij HIC gaat het om veiligheidsproblemen met

een grote maatschappelijke, sociale en indivi-duele impact. Ze doen zich voor in de leefomge-ving van onze bewoners. Het zijn delicten die daarom blijvend onze aandacht vragen.

■ Vanwege de impact kunnen deze delicten van directe invloed zijn op het veiligheidsgevoel van onze inwoners.

■ De samenleving ondervindt schade en overlast door plegers van HIC-delicten

■ Woninginbraak kan een opstap zijn naar zwaar-dere criminaliteit.

AmbitieHet verder verbeteren van de objectieve en subjectieve veiligheid door de slachtofferkans te beperken, de pakkans te vergroten en de aangif-tebereid onder slachtoffers te verhogen.

Wat gaan we doen?■ Uitbreiding van de informatie gestuurde inzet

van maatregelen: verder optimaliseren van de analyses voor een meer adequate en tijdige aanpak.

■ Nog nadrukkelijker monitoren van trends. ■ Afstemmen van de preventieve maatregelen op

de actuele werkwijze van daders. ■ Continueren van de huidige aanpak: er is de

afgelopen jaren geïnvesteerd in de aanpak van HIC en dit werpt zijn vruchten af.

■ Doorzetten van de persoonsgerichte aanpak (PGA) met als doel een duurzame, positieve gedragsverandering in gang zetten, waardoor het delict gedrag van personen wordt doorbroken.

■ Verder inzetten op de zelfredzaamheid van onze inwoners: hen bewust maken zodat zij

alert zijn op verdachte situaties en op de inbraakbestendigheid van hun woningen.

■ Versterken van de preventie en verhogen van de heterdaadkracht door de betrokkenheid van burgers verder te vergroten.

■ Actief stimuleren van nieuwe initiatieven met buurtpreventie en bestaande buurtpreventie-teams zoveel mogelijk faciliteren.

■ Gebruik maken van de ervaringen en kennis van de buurtpreventieteams en daar op acteren.

■ Blijven inzetten op de drie factoren die overlast en criminaliteit veroorzaken als het gaat om HIC: een gemotiveerde dader, aantrekkelijk / beschikbaar doelwit en gelegenheid.

■ Behouden en vergroten van betrokkenheid van ondernemers.

■ Aanpak niet alleen richten op woon om-gevingen, maar ook op bedrijventerreinen.

■ Duurzame samenwerking met politie, ondernemersverenigingen, woningcorporaties en overige betrokken actoren. In dat kader participeren in trajecten zoals het Keurmerk Veilig Ondernemen.

■ Daar waar de virtuele wereld het verlengstuk is van de openbare ruimte, onze aanpak ook richten op die virtuele aspecten, zoals skimming of digitale oplichting (phishing).

■ Specifieke aandacht voor kwetsbare groepen zoals ouderen.

■ Putten uit leereffecten van andere organisaties zoals het gebruik van een top 600, die wordt toegepast in de gemeente Amsterdam.

■ Inzetten van innovatieve technische oplos-singen, waarbij gebruik wordt gemaakt van de expertise van het Dutch Institute for Safety and Security (DITSS) en andere partijen, die hier een bijdrage aan kunnen leveren.

Jeugdoverlast en jeugdcriminaliteitHet is cruciaal dat jongeren zich goed kunnen ontwikkelen en ontplooien. Zij zijn immers de toekomst. Gelukkig gaat het met de meeste jongeren in Eindhoven goed. Maar er zijn ook jongeren die overlast veroorzaken of die dreigen af te glijden naar criminaliteit. Vroegtijdig signa-leren en acteren is daarbij van groot belang. Niet alleen voor de jongere zelf, maar ook voor onze inwoners. Jeugdcriminaliteit en overlast van jongeren leiden immers tot onveiligheid in wijken en een gevoel van onveiligheid bij onze inwoners.


De aanpak van jeugdoverlast en jeugd criminaliteit is complex doordat er veel verschillende oorzaken aan ten grondslag kunnen liggen. Een integrale aanpak en een lange adem is daarom noodzakelijk.

Waar staan we nu? Door de decentralisatie van de jeugdzorg is de gemeente per 1 januari 2015 verantwoordelijk voor de uitvoering van de jeugdwet. Dit betekent dat de gemeente ook zorg draag voor jeugdigen met problemen die overlast veroorzaken. Deze verantwoordelijkheid vertaalt zich naar de inkoop van zorg en begeleiding. Daarnaast speelt de gemeente een belangrijke rol als verbinder en (keten)regisseur, vanwege het grote aantal partners van de gemeente op het terrein van jeugd en veiligheid en zorg. We werken daarbij intensief samen met partners zoals het jongeren-werk, Stichting WijEindhoven, ouders en scholen. Ook met specialisten van GGZE, Raad voor Kinderbescherming, politie, Openbaar Ministerie en jeugdreclassering hebben we een nauwe samenwerking.

We zullen in onze aanpak de ontwikkelingen rondom cybercrime en jeugd scherp in de gaten houden en met onze partners vinger aan de pols houden. Het gaat dan bijvoorbeeld om de aanpak van het via internet seksueel benaderen van minderjarigen (grooming) of digitaal verspreiden van kinderporno. In een tijd waar steeds meer zaken worden gedigitaliseerd en steeds meer mensen toegang hebben tot internet, worden kinderen immers kwetsbaar. Daar waar de virtu-ele wereld het verlengstuk is van de openbare ruimte moeten we onze aanpak ook richten op die virtuele aspecten.

Waarom is dit een prioriteit?■ Bij de aanpak van jeugdoverlast en jeugd-

criminaliteit is het wenselijk om aan de voor-kant te acteren om problemen te voorkomen en jeugdigen helpen op het rechte pad te blijven.

■ In de wijken kunnen jeugdoverlast en –crimina-liteit negatieve invloed hebben op woongenot en veiligheidsbeleving.

■ Het aantal meldingen van jeugdoverlast is de afgelopen jaren toegenomen en er zijn zorgen over een grote groep jongeren met weinig toekomstperspectief.

■ Al is er officieel geen criminele jeugdgroep meer, er zijn wel groepen met criminele

elementen in de stad.■ Vroegtijdig en pedagogisch betekenisvol ingrij-

pen voorkomt dat een jongere in de fout gaat en de justitiële keten in werking moet treden.

■ Het realiseren van een succesvolle gedragsver-andering bij zowel de jeugdige als zijn/haar ouders voorkomt recidive.

AmbitieKinderen moeten veilig kunnen opgroeien in de stad. Jeugdoverlast en jeugdcriminaliteit moeten worden beperkt en zo veel mogelijk worden voorkomen. Probleemgedrag mag niet ontwikke-len naar crimineel gedrag. Jongeren op het rechte pad brengen en houden. Een goed perspectief op scholing, werk en vrije tijdsbeste-ding is daarbij een randvoorwaarde.

Wat gaan we doen?■ Waar mogelijk wordt een helpende hand gebo-

den, waar nodig worden grenzen aangegeven. Dit doen we in de context van het gezin, vrien-den, school en de wijk waarin ze wonen of hun vrije tijd doorbrengen.

■ De focus ligt op contact en in gesprek zijn: naar jongeren toe, contact op straat en bij hen thuis. Aanwezigheid, continuïteit en betrouwbaarheid zijn belangrijk om de jongere te bereiken.

■ Vergroten systeemgericht werken waarbij de pedagogische kracht van het netwerk en de eigen kracht van de jeugdige wordt versterkt. De focus verbreedt zich meer richting de oorzaak van het overlastgevende en criminele gedrag. Ook de justitiële partners zoals de jeugdreclassering hanteren deze werkwijze.

■ Sturing op werkwijze van jeugdreclassering vanuit gemaakte contractafspraken voor de hele regio Zuidoost-Brabant.

■ Investeren in een sterk fundament in wijken, van samenwerkende wijkprofessionals en (jonge) bewoners.

■ Continueren van de samenwerking met scholen. Ook om meer de focus te kunnen leggen op preventie van problemen.

■ Optimaliseren van samenwerking tussen zorg en strafpartners waarbij gedurende het hele traject sprake is van continuïteit van zorg en ondersteuning

■ Continueren van de Persoonsgerichte aanpak van daders door gemeente, politie, openbaar ministerie en partners.

■ Investeren in de toekomst van jongeren door de aanpak met betrekking tot voorkomen van


vroegtijdige schooluitval, de bestrijding van jeugdwerkloosheid en het stimuleren van een zinvolle vrijetijdsbesteding, te continueren.

■ Investeren in de omgeving/het netwerk van de jeugdige, door zowel een groepsgerichte aanpak als aandacht voor broertjes en zusjes

■ Voortzetten van de aanpak Jeugd in Beeld (JIB) en de opschaling naar JIB+ voor risicovolle groepen.

■ Daar waar de virtuele wereld het verlengstuk is van de openbare ruimte, onze aanpak ook richten op die virtuele aspecten. Versterken van de digitale weerbaarheid van jongeren.

■ Aanpak overlast op bedrijventerreinen: vanda-lisme en overlast van hanggroepjongeren.

■ Versteviging van de samenwerking tussen de betrokken partners rondom nazorg voor ex-ge-detineerden, waarbij extra aandacht moet zijn voor de groep 18-23 jaar.

Zorg en VeiligheidWe krijgen steeds meer te maken met hulpbehoe-vende inwoners met een opeenstapeling van persoonlijke problemen binnen meerdere leefge-bieden zoals psychische klachten, een verstan-delijke beperking of een verslaving. Vaak zijn deze mensen niet voldoende in staat om hun situatie zelf te veranderen. Denk hierbij aan personen met verward gedrag, dak- en thuislo-zen, personen met een ernstige psychiatrische aandoening al dan niet gecombineerd met versla-ving en (licht), verstandelijke beperking. De problemen kunnen dermate groot zijn dat ze uiteindelijk een gevaar voor zichzelf of hun omge-ving gaan vormen en overlast en veiligheidspro-blemen veroorzaken. Ook lopen zij een bovenge-middelde grote kans om zelf slachtoffer van misbruik of criminaliteit te worden.

Waar staan we nu?Door de decentralisaties van taken naar de gemeente en de extramuralisering van de zorg, is onze rol groter geworden. De complexiteit is daarbij ook vergroot. De problematiek heeft een hernieuwde samenwerking van politie, zorgin-stellingen en de gemeente nodig. Het gaat om samenwerking tussen de partijen die actief zijn in de sociale basis, eerste lijn en de tweede lijn en in de verschillende domeinen. Deze verandering is de afgelopen periode al ingezet, maar moet de komende jaren verder worden doorgevoerd. Het organiseren van een effectief antwoord op het

totale vraagstuk “zorg en veiligheid” vraagt om een sterke regierol vanuit de gemeente. Het gaat daarbij om een taak die met de gehele keten van veiligheid en zorg, ook regionaal, moet worden afgestemd.

Waarom is dit een prioriteit?■ De impact van de problematiek wordt groter:

mensen in deze doelgroep veroorzaken boven-gemiddeld vaak overlast en veiligheidsproble-men of zijn zelf het slachtoffer van misbruik en criminaliteit.

■ De problematiek heeft een directe invloed op de leefbaarheid in de gemeente en het gevoel van veiligheid van inwoners.

■ Het aantal meldingen met personen met verward gedrag stijgt.

■ Door de decentralisaties van taken naar de gemeente hebben we hierin een directe verantwoordelijkheid.

■ De tolerantie in de samenleving neemt af: mensen ervaren sneller overlast wanneer zij te maken hebben met mensen in de buurt die zich vreemd gedragen.

AmbitieHet zo veel mogelijk beperken van het risico dat iemand tussen wal en schip terecht komt door tijdig, met onze partners, de juiste hulp en ondersteuning aan te bieden.

Wat gaan we doen?■ Inzetting op een sluitende keten (met partners

die actief zijn op het gebied van zorg, onder-steuning, opvang en veiligheid).

■ Komen tot heldere samenwerkingsafspraken tussen de zorg en onze generalisten, zodat de structuur beter aansluit op ambulante zorg en ondersteuning en er zo meer aandacht kan zijn voor het voorkomen van overlast en onveiligheid.

■ Oriënteren op outreachende inzet (werkme-thode waarbij actief wordt ingezet op het leggen van contact met de doelgroep), zodat er betere opvolging komt van meldingen van overlast en incidenten met personen met verward gedrag

■ Verbeteren aanpak ex-gedetineerden■ Verbeteren informatie-uitwisseling■ Leren van praktijkervaringen aan de hand van

concrete casuïstiek. ■ Versterken van doorzettingskracht: keten en /

of procesregie. Los op of schaal op. ■ Casusregie bij complexe casuïstiek.


Ondermijning / georganiseerde criminaliteitGeorganiseerde criminaliteit is een containerbe-grip. Onder deze noemer verstaan we ‘criminali-teit gepleegd door groepen die primair gericht zijn op illegaal gewin, met ernstige gevolgen voor de samenleving, en die in staat zijn de misdrijven af te schermen op betrekkelijk effectieve wijze (in het bijzonder door de bereidheid te tonen fysiek geweld te gebruiken of personen door middel van corruptie uit te schakelen). We hebben het dan bijvoorbeeld over zaken als witwassen, illegale prostitutie, productie en handel in hard- en softdrugs, mensenhandel en criminaliteit gepleegd door outlaw motor gangs (OMG’s). Dit soort zaken blijft vaak onzichtbaar totdat de overheid hier specifiek op investeert.

Georganiseerde criminaliteit leidt steeds vaker tot ondermijning: de verwevenheid van de onder- en de bovenwereld. Ondermijning gaat over de schaduwwereld aan de achterkant van het gere-guleerde Nederland. Een wereld die crimineel van aard is, maar sociaal is ingebed in wijken en die buiten de greep en vaak buiten het zicht van overheden valt. Het is een wereld waar sterke sociale relaties zijn en er gezorgd wordt voor de zwakkeren. Maar intussen wordt daar veel geld verdiend, zo nodig door omkoping, intimidatie of geweld.

Het probleem van de ondermijning is dat de samenleving wordt ondergraven. “Normaal werken” loont niet meer, jongeren komen in aanraking met verkeerde rolmodellen, ambte-naren en bestuurders worden onder druk gezet, geïntimideerd en bedreigd en de overheid is niet meer “de baas”. De aanpak van ondermijning richt zich dan ook op de cruciale ondersteunende activiteiten van ‘de bovenwereld’ aan ‘de onderwereld’.

Ondermijning is een cruciaal thema in onze veiligheidsaanpak. Het gaat dan specifiek om: hennepteelt, synthetische drugs, mensenhandel en aanpak zware criminelen. Maar ook cyber-crime maakt in deze prioritering nadrukkelijk onderdeel uit van dit thema. Dit is immers een steeds vaker voorkomend criminele activiteit, die de samenleving kan ondermijnen.

Waar staan we nu?Ondermijnende criminaliteit is een serieus,

wijdverbreid en complex probleem, waarbij de samenleving ongewild maar direct betrokken is. De aanpak van het probleem is een zaak van lange adem. In de aanpak van ondermijning werkt de gemeente integraal samen met partners als het Regionaal Informatie en Expertise Centrum (RIEC), Taskforce Brabant-Zeeland, politie, Openbaar Ministerie en de Belastingdienst. De samenwerking is gericht op het tegenhouden en frustreren van de criminele activiteiten en het treffen van bestuurlijke, strafrechtelijke en fiscale maatregelen.

Waarom is dit een prioriteit?■ de aard en omvang van ondermijnende crimina-

liteit in Eindhoven, maar ook in de regio Oost Brabant, en de verwevenheid ervan met legale structuren als horeca, vastgoed, vervoer en financiële en juridische dienstverlening, vormt een serieuze bedreiging voor de veiligheid en integriteit van onze stad.

■ Ondermijning heeft een corrumperend effect op de samenleving.

■ Ondermijning tast de rechtsorde aan.■ Er is vaak sprake van ernstig slachtofferschap

met langdurige consequenties. ■ Wanneer georganiseerde criminaliteit en onder-

mijning niet wordt bestreden, wordt deze op vele vlakken gefaciliteerd.

AmbitieHet zo veel mogelijk tegengaan, verstoren en stoppen van ondermijnende activiteiten. Wat gaan we doen? ■ Het verder versterken van onze informatie-

positie, zodat we ondermijning sneller op het spoor zijn.

■ Inzetten van big data en koppelen van informa-tie van gemeenten, sociale diensten, woning-bouwcorporaties, zorgverzekeraars, de fiscus en het Kadaster.

■ Het opwerken van barrières, zodat we onder-mijnende processen kunnen voorkomen en verstoren.

■ Samen met partners de bestuurlijke aanpak versterken en bestuurlijke, strafrechtelijke en fiscale instrumenten combineren (continueren van de huidige aanpak).

■ Optimaal gebruik maken van de wet bevorde-ring integriteitsbeoordelingen door het open-baar bestuur (hierna: Bibob). Preventief door weigeren van vergunningen en repressief door


intrekken van vergunningen.■ Versterken van onderdeel Bibob als onderdeel

van de aanpak om de weerbaarheid van de gemeente te versterken.

■ Ontwikkeling en implementatie van een programma bestuurlijke weerbaarheid om te voorkomen dat criminelen misbruik maken van gemeentelijke- en bestuurlijke voorzieningen.

■ Criminelen financieel aanpakken: panden sluiten, vergunningen intrekken.

■ Outreachende aanpak (werkmethode waarbij actief word ingezet op het leggen van contact met de doelgroep) om misstanden, en daarmee slachtoffers, op te sporen.

■ Zorg en opvang voor slachtoffers (bijvoorbeeld van mensenhandel).

■ Preventieactiviteiten ter voorkoming van slachtofferschap (inrichten awareness-pro-gramma als onderdeel van versterken weerbaarheid).

■ Daar waar de virtuele wereld het verlengstuk is van de openbare ruimte, onze aanpak ook richten op die virtuele aspecten.

■ Aanpak woonoverlast door onrechtmatig wonen (overbewoning en onrechtmatig gebruik van panden) of door drugsoverlast (drugspanden).

■ Aanpak overlast op bedrijventerreinen: hennep-plantages in leegstaande hallen, drugshandel op de terreinen.

Programma bestuurlijke weerbaarheidHet onderdeel “bestuurlijke weerbaarheid” vraagt een nadere uitleg in dit beleidskader. Nu ondermijning en georganiseerde misdaad steeds gerichter wordt aangepakt, zoeken criminelen nieuwe manier om invloed uit te oefenen en zo hun activiteiten veilig te stellen. Criminelen zouden misbruik kunnen maken van gemeente-lijke- en bestuurlijke voorzieningen (subsidies, uitkeringen, vergunningen, identiteitsdocumen-ten etc.) om hun criminele activiteiten af te schermen en te faciliteren. Ook kunnen crimine-len de gemeenteraadsverkiezingen aangrijpen om te proberen hun invloed op het lokale bestuur te vergroten. Kortom: effectieve aanpak van de ondermijnende criminaliteit vraagt ook om het vergroten van de bestuurlijke weerbaarheid van de gemeente. Hiervoor wordt een specifiek programma “bestuurlijke weerbaarheid” ontwik-keld. Dit betreft onderwerpen als:■ Hoe bereiken we bewustzijn (gemeente breed)

van de wijze waarop georganiseerde criminali-

teit zich in de verschillende werkvelden van de gemeente kan voordoen, en hoe vertalen we dat naar inzicht in welke taken en verantwoor-delijkheid daar dan bij horen?

■ Hoe voorkom je dat we kwetsbaar worden voor het op onrechtmatige wijze beïnvloeden van besluitvorming of het op onrechtmatige wijze vergaren van informatie door criminelen?

■ Hoe zorg je voor een veilige werkomgeving van de betrokken ambtenaren?

■ Hoe richt je je organisatie beter in (informatie-beveiliging -en deling)?

■ Hoe treed je effectief op bij eventuele inciden-ten waar medewerkers bij betrokken zijn?

■ Waar kunnen signalen en vermoedens gemeld worden en hoe vindt opvolging plaats?

Radicalisering en PolarisatieRadicalisering, extremisme en het tegengaan van polarisatie zijn actuele thema’s in de Nederlandse samenleving.

Radicalisering is de toenemende mate waarin een persoon of een groep veranderingen nastreven die op gespannen voet staan met de democrati-sche rechtsorde en/of waarbij ondemocratische middelen worden ingezet. Het kan gaan om politieke, religieuze, etnische en/of ideologische motieven.

Polarisatie verwijst naar het verscherpen van tegenstellingen in de samenleving die kan resul-teren tot spanningen tussen groepen en die gepaard gaat met risico’s zoals pesterijen, discri-minatie, vandalisme, intimidatie, racisme en geweld (ongewenste polarisatie).

Waar staan we nu?Het thema radicalisering en polarisatie is vanaf 2016 onderdeel van het Programma Veiligheid 2016-2017 van de gemeente Eindhoven. Vanuit het Actieplan radicalisering en polarisatie zijn verschillende maatregelen genomen. Zo hebben tweehonderd professionals (jongerenwerkers, generalisten, gemeentemedewerkers en politie-medewerkers) specifieke training en gevolgd om radicalisering te herkennen en er mee om te gaan. Verder is een Meldpunt radicalisering opgericht. Elk signaal dat binnenkomt wordt behandeld, verrijkt en opgevolgd. Ook is een casusvolgsysteem opgezet. In het geval zich een radicaliseringscasus voordoet, wordt samen met


partners een handelingskader bepaald. De gemeente Eindhoven is aangesloten bij De programmaraad integrale aanpak jihadisme Oost Brabant, die in januari 2016 is opgericht.

Sinds 2017 is gestart met een platform Radicali-sering en Polarisatie, waarin een afvaardiging van partners uit de stad zitting hebben, zoals politie, Stichting WijEindhoven, Jongerenwerk, woning-bouwcorporaties en vluchtelingenwerk. Het platform komt een keer per kwartaal bij elkaar. Tijdens deze bijeenkomsten vinden verdiepende trainingen plaats en worden signalen, knelpun-ten, trends en gezamenlijke acties besproken.

Waarom is het een prioriteit? ■ De aanpak van radicalisering is –mede gelet op

recente aanslagen (in Europa)- een van de belangrijkste thema’s in het internationale en nationale veiligheidsbeleid.

■ Radicalisering komt overal in Nederland voor, wat veel maatschappelijke onrust met zich mee kan brengen. Gemeenten – groot én klein – worden ermee geconfronteerd en moeten er op voorbereid zijn: een effectieve en integrale aanpak is essentieel.

■ Nederland wordt in toenemende mate gecon-fronteerd met de gevolgen van conflicten in andere delen van de wereld.

■ Geradicaliseerde groepen kunnen polarisatie vergroten.

■ Wanneer groepen in de samenleving tegenover elkaar komen te staan, kan dit leiden tot discri-minatie, onrust en sociale spanningen in de wijk en / of op school, hetgeen weer kan leiden tot vervreemding en uitsluiting.

■ Polarisatie bevordert wantrouwen, terwijl vertrouwen juist van groot belang is voor het gevoel van veiligheid en voor het werken aan een gemeenschappelijke toekomst.

■ Eindhoven is een stad met inwoners van veel verschillende nationaliteiten: het is belangrijk dat we elkaar respecteren en met elkaar in gesprek blijven.

■ Polarisatie is vaak de voedingsbodem voor radicalisering.

Ambitie Eindhoven als plaats waar iedereen er toe doet en meedoet, een stad waar tolerantie en respect voorop staan, waar geen ruimte is voor uitslui-ting. Een stad waar niemand zich buitengesloten

voelt. En waar samen wordt geleefd. En stad waar het niet wordt getolereerd dat mensen elkaar discrimineren, intimideren of bedreigen.

Wat gaan we doen?■ Voortzetten van de persoonsgerichte aanpak in

context van gezin, wijk, vrienden en school. ■ Vroegtijdig signaleren en herkennen van signa-

len. Kanaliseren van signalen.■ Versterken van onze positie als het gaat om het

voorkomen (preventie en netwerkvorming), op het alert zijn op signalen (detectie) en op interventie.

■ Deskundigheid van professionals op peil houden: gericht trainen van medewerkers op multicultureel vakmanschap en interculturele communicatie

■ Integrale aanpak zowel binnen de gemeente als daarbuiten (met de relevante ketenpartners).

■ Verder integreren van beide thema’s in wijk-plannen / wijkaanpak: de wijken in.

■ Verder investeren op het ontwikkelen en in stand houden van netwerken (sleutelpersonen).

■ In beeld brengen van de maatschappelijke factoren die het gevoel van uitsluiting in de hand werken en deze vervolgens in een hande-lingsperspectief plaatsen.

■ Ontwikkelen van een specifiek programma polarisatie gericht op het verbinden van groe-pen van verschillende achtergronden en over-tuigingen: een analyse van polarisatie als zelfstandig fenomeen.

■ Daar waar de virtuele wereld het verlengstuk is van de openbare ruimte, onze aanpak ook richten op die virtuele aspecten: bijvoorbeeld digitaal haat zaaien.

■ Verder definiëren, uitwerken en uitvoeren van methodieken van onze rol als overheid bij het effectief omgaan met meningsverschillen en tegenstellingen.

■ Putten uit instrumenten en ervaringen van andere organisaties zoals het Provinciaal Platform Minderheden (PPM Limburg).

WoonoverlastIn de ideale situatie lossen bewoners geschillen onderling op. In bepaalde gevallen kunnen, durven of willen ze dit echter niet. Wanneer de overlast ernstige vormen aanneemt, zich steeds herhaalt of voor urgente, gevaarlijke situaties zorgt, dan moet er worden ingegrepen. Ook de gemeente heeft hierin een rol. Vanuit ruimtelijk


perspectief geven wij richting aan de vorming van wijken en buurten. Waar breiden we de stad uit? Waar willen we verdichten? Vanuit het Sociaal Domein werken we aan zelf- en samenredzaam-heid en zoeken we oplossingen voor mensen aan de rand van de samenleving; oplossingen in wijken waarbij overlast helaas lang niet altijd kan worden voorkomen. En vanuit Veiligheid gaan we onder meer de strijd aan tegen ondermijning waarbij huisjesmelkers en wietteelt helaas bekende voorbeelden zijn van grootstedelijke problematiek. Gemene deler in alle domeinen is dat we als gemeente een rol vervullen in het voorkomen van woonoverlast en dat we moeten zorgen voor adequate opvolging van signalen wanneer er sprake zou zijn van overlast.

Zorginstellingen en buurtbemiddeling zijn belang-rijke partners.

Waar staan we nu?In een structurele ketenaanpak werken gemeente, politie en woningcorporatie nauw samen. Zorginstellingen en buurtbemiddeling zijn belangrijke partners. De regierol (sturing en monitoring) ligt bij de gemeente, omdat wij de zorg hebben voor de aanpak van zowel begin-nende als ernstige of acute woonoverlast. Burgers kunnen bij de gemeente meldingen van woonoverlast doen via de gemeentelijke website (https://www.eindhoven.nl/stad-en-wonen/wonen/klachten/woonoverlast-melden), via een emailaccount ([email protected] ) en sinds kort ook via de Woonoverlast-App . De coördinatie hiervan ligt bij het GDT (Gemeentelijk De-escalatie Team), dat bepaalt waar meldingen opgepakt moeten worden. Melders krijgen vanuit het GDT een digitale ontvangstbevestiging / terugkoppeling dat de melding wordt opgepakt, waarbij wordt aangegeven welk onderdeel van de organisatie dit oppakt. De aanpak woonoverlast speelt met name in het ruimtelijk domein af. Bij meer stevige gedrags-problematiek komt ook het sociaal Domein in beeld (Stichting WijEindhoven/GDT) in beeld, en bij de extreme cases zijn de veiligheidsdrie-hoek-partners (politie/Openbaar Ministerie /afdeling Veiligheid) aan zet.

Waarom is het een prioriteit?■ De woonomgeving zou een plek moeten zijn

waar je tot rust komt, waar je je thuis voelt en veilig waant. Voor mensen die woonoverlast

ervaren kan het goed zijn dat deze punten niet meer opgaan. En dat heeft effect: op het woon-genot, maar mogelijk ook in het vertrouwen in de samenleving en de rol van de gemeente daarin.

■ Woonoverlast kan voor urgente, gevaarlijke situaties zorgen.

■ Woonoverlast kan het leefklimaat in een buurt ernstig verstoren.

AmbitieHet verkleinen van de kans dat er woonoverlast wordt ervaren. En als er toch sprake is van woon-overlast, effectief optreden.

Wat gaan we doen?■ leefbaar houden van de stad, door bijvoorbeeld

in te zetten op recreatieplekken voor jeugd, adequate afvalverwerking in buurten en dagbesteding.

■ wanneer het gaat over woonsituaties hebben we een directe rol. Vanuit Ruimtelijke Ordening hebben we immers een instrument om onze stad vorm te geven op een wijze die de kans op overlast voorkomt. Als we bijvoorbeeld met elkaar vinden dat in een bepaalde buurt sprake is van teveel kamerverhuur (en vinden dat dit een verhoogd risico geeft op woonoverlast) kan de keuze worden gemaakt om een wijk ‘op slot’ te zetten.

■ op het gebied van vergunningverlening aanvra-gen voor kamerverhuur zo veel mogelijk probe-ren te kanaliseren door de wenselijkheid ervan te toetsen aan de leefbaarheid in de straat.

■ Ontwikkelen van beleid over instrumentarium aanpak woonoverlast. Hierbij kan bijvoorbeeld ook de burgemeestersbevoegdheid worden meegenomen (Algemene Plaatselijke Verorde-ning), als ultimum remedium bij woonoverlast.

■ Promotie Meldpunt Woonoverlast (Applicatie en website) en de Woonoverlast-App.

https://www.eindhoven.nl/stad-en-wonen/wonen/klachten/woonoverlast-melden

mailto: [email protected]


Een gedegen en systematische monitoring van de uitvoering van het veiligheidsbeleid is cruciaal. Alleen op deze manier ontstaat er immers voldoende zicht op de mate waarin de doelen worden gerealiseerd, kan er worden gestuurd op de voortgang en kunnen tijdig maatregelen tot bijsturing worden genomen.

Het informatie gestuurd werken maakt hier een belangrijk onderdeel van uit. Samen met de politie, het RIEC, het Veiligheidshuis en de andere ketenpartners, zorgen we voor actuele informatie over de veiligheidsproblematiek (veiligheids-beeld), analyses van achterliggende oorzaken en onderliggende patronen.

Een frequente analyse en duiding ten behoeve van de verschillende gemeentelijke en gebieds-gerichte programma’s en de samenhang daar-tussen, moet zorgen voor een resultaatgerichte aanpak, voldoende samenhang en de mogelijk-heid tot tijdige bijsturing. Als stip aan de horizon geldt dat een systeem wordt ontwikkeld om de voortgang per wijk te monitoren.

Doel is te komen tot een uitvoeringspraktijk met regie aan de voorkant. Aan het stuur staan en op tijd kunnen bijsturen om de doelen te bereiken.

In de jaarlijkse uitvoeringsplannen wordt de monitoringssystematiek uitgewerkt. Hier worden ook de gerichte indicatoren en de periodieke rapportage daarover als onderdeel van een integrale veiligheidsmonitor, opgenomen. Naast de concretisering van de uitvoering, wordt hierin dus ook ingegaan op de resultaten en eventuele bijsturingsacties.

iv.Monitoring van het veiligheidsbeleid


Gemeenten moeten minstens één keer per vier jaar een veiligheidsplan vaststellen met de visie, strategische doelen, uitgangspunten en priori-teiten op het gebied van veiligheid. Zo stuurt de gemeenteraad op het lokale veiligheidsbeleid en de prioriteiten in de aanpak van de veiligheids-problemen. Dit beleidskader voor de periode 2018 – 2021 heeft betrekking op de sociale veiligheid, de veiligheid rond sociale (intermenselijke) relaties en activiteiten.

Missie en doelenOnze missie is een aantrekkelijke stad waar Eindhovenaren en bezoekers zich welkom, thuis en veilig voelen. Een stad met minder overlast en criminaliteit. Een aanpak met balans tussen preventie, zorg en repressie. Met betrokkenheid en inzet van onze partners en de Eindhovenaren. Een stad die in staat is om de hedendaagse veiligheidsproblematiek het hoofd te kunnen bieden.De algemene doelen voor de periode 2018 – 2021 zijn:■ Een afname van criminaliteit■ Toename van veiligheidsgevoelens■ Voorkomen en bestrijden van incidenten en

verstoringen van de openbare orde ■ Verankeren van de veiligheid in de wijken■ Inzet van maatregelen en formatie op basis van

het systematisch en integraal analyseren van de problematiek (intelligence)

UitgangspuntenDit beleidskader wordt uitgewerkt in concrete jaarlijkse uitvoeringsplannen, op basis van vijf uitgangspunten.

1 Informatie gestuurd werken Het belang van intelligence en de mogelijkheden op dit gebied nemen snel toe. Het netwerk is er, maar een systematische en programmatische aanpak ontbreekt nog. De inzet is gericht op het maken van samenhangende analyses, samen met partners. Daarnaast spelen we in op de innova-ties in het informatie gestuurd werken. Zo komen we tot een samenhangend afwegings-kader dat vanuit verschillende disciplines tot stand is gebracht. Zo kan de gemeente bepalen op welk niveau maatregelen en capaciteit moet worden ingezet, en zijn er criteria voor de inzet van mensen en maatregelen.

2 Gebiedsgerichte aanpakVeiligheid is nog onvoldoende aangesloten op de gebiedsgerichte werkwijze van het Ruimtelijk en Sociaal Domein. Om het werken in de wijken te versterken, gaat de sector veiligheid actief meedoen in de bestaande wijkteams. Het jaar 2018 is daarbij een transitiejaar, waarin ervarin-gen worden opgedaan om die later definitief in de wijkaanpak in te voeren.

3 Balans tussen preventie, zorg en repressie In onze aanpak streven we naar de juiste balans tussen repressie, zorg en preventie. Voorkomen waar dat kan. Problemen aanpakken door er op tijd bij te zijn. Hard ingrijpen als de situatie daar om vraagt. We streven naar een optimaal effect door een goed afgestemde toepassing van bestuurlijke en strafrechtelijke interventies in combinatie met een pakket maatregelen gericht op (na)zorg en preventie. Deze mix van preventie, zorg en repressie, gecombineerd met een infor-

v.Samenvatting


matie gestuurde, gebiedsgerichte integrale benadering, moet leiden tot een effectieve probleemgerichte aanpak. Ook de positie van handhaving speelt een belangrijke rol.

4 Optimaal gebruik maken van innovaties en technologische toepassingen

Eindhoven heeft technologie, design en kennis als kernwaarden. Ook in het bestrijden van crimi-naliteit en het terugdringen van gevaarlijke situa-ties, speelt technologie een steeds grotere rol. Er wordt op dit moment al samengewerkt met kennisinstellingen en bedrijfsleven om de veilig-heid en de veiligheidsbeleving in de publieke ruimte te vergroten. In de uitvoering van dit meerjarenkader gaan we verder op de ingeslagen weg door gebruik te maken van innovatieve middelen en technologische toepassingen.

5 Transitie combineren met de dagelijkse operatie.

Het eerste jaar van de looptijd van dit beleidska-der is een transitiejaar. Een jaar om de basis op orde te brengen en de omslag te maken naar informatie gestuurd en gebiedsgericht werken, aansluitend bij de vraagstukken van deze tijd. Het inbouwen van een transitiejaar betekent nadruk-kelijk niet dat de winkel op slot gaat. De transitie wordt gecombineerd met de dagelijkse operatie.

De veiligheidsprioriteiten voor de periode 2018-2021Extra aandacht in beleid en aanpak krijgen deze thema’s:

■ High Impact Crimes (HIC): woninginbraken, overvallen, straatroven

Ambitie: Het verder verbeteren van de objectieve en subjectieve veiligheid door de slachtofferkans te beperken, de pakkans te vergroten en de aangiftebereid onder slachtoffers te verhogen.

■ Jeugdoverlast en jeugdcriminaliteit Ambitie: Kinderen moeten veilig kunnen opgroeien in de stad. Jeugdoverlast en jeugdcri-minaliteit moeten worden beperkt en zo veel mogelijk worden voorkomen. Probleemgedrag mag niet ontwikkelen naar crimineel gedrag. Jongeren op het rechte pad brengen en houden. Een goed perspectief op scholing, werk en vrije-tijdsbesteding is daarbij een randvoorwaarde.

■ Zorg en veiligheid: kwetsbare groepen. Personen met verward gedrag, verslaafden (drank en drugsoverlast).

Ambitie: Het zo veel mogelijk beperken van het risico dat iemand tussen wal en schip terecht komt door tijdig, met onze partners, de juiste hulp en ondersteuning aan te bieden.

■ Ondermijning: bestuurlijke weerbaarheid, hennepteelt, synthetische drugs, mensen-handel, aanpak zware criminelen.

Ambitie: Het zo veel mogelijk tegengaan, versto-ren en stoppen van ondermijnende activiteiten.

■ Radicalisering en polarisatie. Ambitie: Eindhoven als plaats waar iedereen er toe doet en meedoet, een stad waar tolerantie en respect voorop staan, waar geen ruimte is voor uitsluiting. Een stad waar niemand zich buitenge-sloten voelt. En waar samen wordt geleefd. En stad waar het niet wordt getolereerd dat mensen elkaar discrimineren, intimideren of bedreigen.

■ Woonoverlast. Ambitie: Het verkleinen van de kans dat er woon-overlast wordt ervaren. En als er toch sprake is van woonoverlast, effectief optreden.

MonitoringOm inzicht te krijgen in de mate waarin doelen bereikt worden, is een systematische en gedegen monitoring cruciaal. In de jaarlijkse uitvoerings-plannen wordt de monitoringssystematiek uitge-werkt. Hier worden ook opgenomen de gerichte indicatoren en de periodieke rapportage als onderdeel van een integrale veiligheidsmonitor.

BELEIDSKADER VEILIGHEID 2018 -2021€¦ · VB - Veiligheid en Bestuur, VB - Staf november 2017....

Documents

Transcript of BELEIDSKADER VEILIGHEID 2018 -2021€¦ · VB - Veiligheid en Bestuur, VB - Staf november 2017....