Beheerplan stadsbosjes gemeente Rheden

Titel: Beheerplan stadsbosjes Dieren

Opdrachtgever: Gemeente Rheden Auteurs: Ing. Yves Martens MSc, Ir. Aart Heinen

Vormgeving: Esther Nijhuis

Uitvoerendbureau: Buiting Advies Wilhelminaweg 64 6951 BP Dieren 0313 - 619042 advies@buiting.nl www.buiting.nl

Buiting Advies 2009. Alles uit deze publicatie mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt, mits de bron wordt vermeld.

Inhoud

Inleiding 6

1. Visieopdestadsbosjes 8 1.1Bosvisiealgemeen 9 1.2Visiebeheerstadsbosjes 9

2. Inventarisatie 12 2.1AdmiraalHelfrichlaanDieren 13 2.2BreukinklaanDieren 13 2.3HaagbeukhofDieren 16 2.4KraaienbosjeDieren 16 2.5LorentzlaanDieren 18 2.6MeidoornlaanDieren 19 2.7MeesEllecom 20 2.8BeekhuizensewegVelp 21

3. Richtlijnenvoorhetbeheer 22 3.1Eenmaligeenjaarlijksterugkerendemaatregelen 23 3.2Overzichtmaatregelen 23

4. Organisatieencommunicatie 26 4.1Planningenorganisatie 27

Bijlage1 28Bijlage2 46

Inleiding Dit plan beschrijft het beheer voor de Stadsbosjes van Dieren. De

gemeente bezit binnen de bebouwde kom enkele kleine en middelgrote bosjes. Ze zijn te groot voor het reguliere groenonderhoud maar te klein voor het grootschalige bosbeheer. Omdat ze binnen de stedelijke omgeving liggen vragen ze ook om een andere aanpak dan bossen in het buitengebied. Toch is de bosbeheervisie die de gemeente in 2000 heeft laten opstellen voor haar buitengebied, ook voor het stadsbosbeheer grotendeels bruikbaar.

Heteerstehoofdstukbeschrijftdevisievandegemeenteophaarstadsbosjeswaarmeeeenkaderwordtgevormdvoorhetbeheer.Hoofdstuktweegeeftvaniederstadsbosjeeenuitvoerigebeschrij-ving.Erwordteengedetailleerdbeeldgeschetstvanligging,soortensamenstelling,gebruik,bosontwikkelingenknelpunten.Hoofdstukdriebevatderichtlijnenvoorhetbeheer.Hierinwordendemaatregelenbeschrevendieindeverschillendestadsbosjesuitgevoerdkunnenwordenomdeinheteerstehoofdstukbeschre-venvisieterealiseren.Hoofdstukvierbevatondermeerdeprakti-scheuitwerkingofweldegroentechnischebegeleiding,planning,communicatierichtingomwonenden.

Indeeerstebijlagestaanvaniederbosjedemaatregelenbeschre-venmetdaarnaastdedetailkaart.Bijlagetweebevathetindestreekbladenverschenenkrantenartikel.

Erzijnachtbosjes,teweten- AdmiraalHelfrichlaan Dieren 8.600m2- Breukinklaan Dieren 54.830m2

- Haagbeukhof Dieren 2.000m2

- Kraaienbosje Dieren 28.000m2- Lorentzlaan Dieren 34.800m2- Meidoornlaan Dieren 2.130m2- Mees Ellecom 9.740m2- Beekhuizenseweg Velp 6.380m2

1. Visie op de stadsbosjes

Een goed geformuleerde visie is van groot belang om bos goed te kunnen beheren. Het verklaart en verantwoord op welke manier ingrepen het beste plaats kunnen vinden en het verduidelijkt keuzes. Zonder een goede visie zijn geen richtlijnen op te stellen en is goed bosbeheer eigenlijk niet mogelijk.

1.1 Bosvisie algemeenIn2000heeftdegemeenteRhedendeVisiegentegreerdbosbeheerBosbezitgemeenteRheden(Rozendaalschebose.o.)oplatenstel-len.Indezevisie,dienogsteedsvankrachtis,zijndeverschillendebosfunctiesnaderuitgewerkt.Dezefunctieszijninhetkortalsvolgtteomschrijven.Tenaanzienvannatuurrichthetbeheerzichophetcrerenvaneencompleetecosysteemmetvoornamelijksoortendiebijdegroeiplaatshoren.Erisruimtevoordoodhoutenkwijnendebomen,elementendieineennatuurlijkbosecosysteemvangrootbelangzijn.Ookiseraandachtvoornatuurlijkeovergangen,vanbelangvoorbepaaldefloraenvoorinsecten.ExotenmogennieteentegrootaandeelkrijgenenAmerikaansevogelkerswordtactiefbestreden.Ooktenaanzienvanrecreatiezijnerenkeleessentileaandachtspunten.Bospadenwordenonderhouden,lanenwordenverzorgdenerwordtgestreefdnaareenduidelijkzonering.Inhetbuitengebiedbetekentditbijvoorbeelddathondeninbepaaldedelenmogenloslopenendatkwetsbaregebiedenmindertoegan-kelijkwordenvoorwandelaars.Degemeentestreeftnaareenmulti-functioneelbosbeheerwaarbijhoutoogsttendienstestaatvandefunctiesnatuurenrecreatie.Waarmogelijkwordtgebruikgemaaktvannatuurlijkeprocessenzoalsspontaneverjonging,maarhetplan-tenvanbomen(hetinbrengenvanzaadbronnen)bestaatooktotdemogelijkheden.

Dezewerkwijzeheeftsindsdeinvoeringvanhetgentegreerdbosbeheerplangeleidttoteenheldereaanpakenconsistentbeheervandegemeentelijkebossen.Voordebossenbinnendebebouwdekomishetdaaromookzobelangrijkomdeuitgangspuntenen

richtlijnenvoorhetbeheergoedteformuleren.Temeeromdathetbeheerzoveelmeerburgersdirectraakt.Noodzakelijkewerkzaam-hedenzullenvaaktotindeachtertuinplaatsvindenenditroeptnatuurlijkvragenop.Vragendieeenvoudigertebeantwoordenzijn,alsdevisieophetstadsbosbeheergoedverwoordis.

1.2 Visie beheer stadsbosjesStadsbosjesenparkenzijnnatuurlijkerustpuntenineendynami-scheleefgemeenschap,groeneparelstemiddenvandewoonwijken.Kinderenspelener,jongerenontmoetenelkaarenouderenwande-leneraldannietmethunhondengenietenvaneenrustigmoment.Daarnaastvormendebosjeskernenvanwaaruitdefaunazichhand-haaftenbeweegtdoordewoonwijk.Ditstelteisenaaninrichtingenbeheer.Inrichtingscheidtenintegreertfuncties;beheerzorgtvoorduurzaamheidenveiligheid.Inhetbuitengebiedspelenzakenzoalsfaunabeheerenhoutproductieeen(bescheiden)rol,indestedelijkeomgevingzijndezevangeenbelang.Daarisbelevingenrecreatiebelangrijken,totopzekerehoogte,natuur.Opdezetweefunctiesisdevisiegebaseerd.Veiligheidtenslotteisinallegevalleneenvoor-waardeinhetbeheervandebosjes.Hierdientteallentijderekeningmeegehoudenteworden.

10

RecreatieVoorderecreantisdebelevingvandeesthetischeennatuurlijkewaardevanhetbosbelangrijk.Ditstelteisenaandeuitstraling,toegankelijkheidennatuurlijkheidvandebosjes,waarbijveiligheideenessentilerandvoorwaardeis.Dekwaliteitvandebosjeswordtenerzijdsbepaalddoordeafwezigheidvanstorendeelementenalszwerfvuilofvervallenhekwerkenenanderzijdsdoorzichtlijnen,doorkijkjesenafwisselingtussenhoogenlaag,donkerenlicht;kortommooiebosbeelden.Allebosjeshebbeneenhistorieenzijnooitaangelegdmeteenbepaaldegedachte.Inveelgevallenishier-vannogeenenanderzichtbaarindevormvanmarkantebomenenboomgroepen,bijzonderebomen(rodebeuken,tammekastanjes)endeaanlegvanslingerpaadjesengangetjes.Herstelvandezeelementendraagtbijaandebelevingvandebosjesdoorbezoekersenomwonendenenkrijgendanookeenhogeprioriteit.

NatuurHetbelangvannatuurbinneneenstedelijkeomgevingisonmisken-baar.Hetnatuurlijkekaraktervandebosjesdraagtenormveelbijaandeleefbaarheidenwaarderingvandewoonwijken.Demeestestadsbosjeshebbeneenwildennatuurlijkkarakter,maarzijntochgoedtoegankelijkvoorwandelaars.Zolangdebosjesvoorwande-laarsveiligengoedtoegankelijkblijven,kunnendezetweefuncties,natuurenrecreatie,zeergoedsamengaan.Degemeentevindt

hetbelangrijkdatookdestedelijkebosjeseenhogenatuurwaardehebben.Debosjeszijntekleinomalseencompleetecosysteemtefungeren.Tochkangestreefdwordennaareenvegetatiediepastbijdegroeiplaatsenkunnenopkleineschaalnatuurlijkeprocessenzoalsaftakelingenverjongingvansoorteneenplaatskrijgen.Ditkanresulterenineennatuurlijkboswaarinhoogenlaag,jongenoudelkaarafwisselen.Voordefauna,metnameinsectenenvogels,isditgunstig.Eenbijkomendvoordeelisdateennatuurlijkbosminderonderhoudvergtdaneenintensiefbeheerdpark.

Visiepunten op een rijZoalshierbovenbeschrevenrichtdevisieopdestadsbosjeszichvoornamelijkoprecreatieennatuur.Hetbeheerzalaccentenleggenopdezetweefuncties.Daarbijzalhetbeheervanhetenebosjezichprimairrichtenopbelevingvanbezoekersenomwonendenenzalinhetanderebosjemeerruimtezijnvoornatuurlijkeprocessenzoalshetontstaanvandoodhout.Behalvedevisieopdezetweehoofd-puntenkomenerinhetbeheervandebosjeseenaantalzakennaarvorenwaarvanhetbelangrijkisdezeindevisiealtebespreken.Hiermoettijdenshetbeheerrekeningmeewordengehouden.Hetgaatdaarbijomdevolgendezaken. Dodeenaftakelendebomendieeenpotentieelgevaarvormen

voorbezoekersofgebouwenwordengeveld.Bomenlangsdepadendieveeldodetakkenindekroonhebbenmaarverderwel

11

vitaalenvisueelaantrekkelijkzijn,wordengesnoeid. Uitheemseboomsoortenengroeiplaatsexoten(gewoneesdoorn)

wordennietactiefbestreden(dezekunnennamelijkeenhogebelevingswaardehebben),maarinheemseboomsoortenverdie-nenweldevoorkeur.Opplaatsenwaardezesoortenwoekerenwordtactiefingegrepenengestuurdindebosontwikkeling.

Amerikaansevogelkerswordtbestreden Debosjesvandegemeentezijngoedtoegankelijk.Vaakzijner

verschillendeslingerpaadjestevindendiegeflankeerdzijndoorlagehoutenhekjes.Aanhetbeginvandezepaadjesisvaakeenkleinebarricadevandehekjesgemaaktdiefietsersmoetontmoe-digen.Nuzijnveelvandezehekjesinvervallenstaat,opeenenke-leplekzijnzehersteld.Uitgangspuntisdatalsdehekjesnogingoedestaatverkerendezekunnenblijvenstaan.Opplekkenwaarzevervallenzijn,wordenzeverwijderdennietvervangen.

Wandelaarswordengestuurddoormiddelvanhetgoedonder-houdenvanenkeleduidelijkewandelpadenenhetmettakkenafsluitenofbarricaderenvansluippaadjes.

Opverschillendeplaatsenhebbenbewonersmettuinenaangren-zendaanhetgemeentebos,zichenkelemetersbostoegeigendofanderzijdsingebruikgenomen.Dezebewonerswordendoordegemeentebenaderdendeperceelsgrenzenwordenweerhersteld.

DebosdunningwordtuitgevoerdconformdeGedragscodezorg-

vuldigbosbeheer.Bijdeuitvoeringwordenwettelijkeverplichtin-gennageleefdenvolgtdegemeentevoordeboswerkzaamhedendegedragscode.

InhetKraaienbosjebroedteenroekenkolonie.Deroekenzijnhierwelkom,maarvoordestabiliteitvanhetbosiseendunningnoodzakelijkwaarbijenkelenestenmogelijkverlorengaan.DeroekiseenstandvogelendenestenzijnbeschermdmiddelsdeFlora-enfaunawet.Werkzaamhedenwordenbuitenhetbroedsei-zoenuitgevoerdenvoorhetomzagenvannestbomenwordteenontheffingaangevraagd.

Voorhetkappenvanbomenisgeenvergunningnodigaange-zienhetgaatomeendunning.Hetiseenverzorgingsmaatregelwaarbijbomenwordenverwijderdtengunstevandeblijvendeopstand.

2. Inventarisatie Dit hoofdstuk beschrijft de inventarisatie van de Stadsbosjes. Het doel van deze

inventarisatie is om het huidig functioneren en de mogelijke knelpunten van de bosjes inzichtelijk