Begeleiding ouders van druggebruikers en drugverslaafden Tomas Van Reybrouck...
-
Upload
christiana-smeets -
Category
Documents
-
view
220 -
download
0
Transcript of Begeleiding ouders van druggebruikers en drugverslaafden Tomas Van Reybrouck...
Begeleiding ouders van Begeleiding ouders van druggebruikers en druggebruikers en drugverslaafdendrugverslaafden
Tomas Van ReybrouckPsycholoog-psychotherapeut
CAT-Preventiehuis
UZ Gent, 7 december 2004
ProgrammaProgramma
1. Overzicht literatuur + eigen ervaringen
2. CAT-aanbod voor ouders
3. Begeleiden van ouders
C.A.T.C.A.T.www.catinfo.bewww.catinfo.be
CAT-curatiehuis: Alcohol, drugs, medicatie, gokken
CAT-preventiehuis:- Ouders, partners, kinderen- Professionele omgeving
CAT-infopunt:Gebruikers en ouders
Krantenkoppen Krantenkoppen oktober 2004oktober 2004
Vrijspraak na moord op verslaafde zoon
“Geen idee hoever hij me had kunnen drijven”
“Je hebt geen rechten alleen plichten”: de lijdensweg van ouders van een aan drugs verslaafd kind
“Mijn dochter gebruikt drugs, maar ik ga daar niet aan kapot”. Een moeder getuigt: er is leven buiten de verslaving van je kind
“Help mijn zoon is verslaafd”
1. Onderzoeksliteratuur1. Onderzoeksliteratuur
Onderzoeksrapport Velleman et al.: (1993, Addiction)
Vaststelling van ernstige gezond-heidsproblemen bij familieleden van problematische druggebruikers
Verschil tussen partners en ouders: meer last van intimidatie vs. liegen en manipuleren
Aanwezigheid van grote onzekerheid en dilemma’s
Klachten ouders Klachten ouders over kindover kind
Middelenmisbruik – verslaving Gedragsverandering Verbaal / fysiek geweld Liegen Illegaal gedrag: stelen, dealen,… School- / werkproblemen Geen afspraken mogelijk Onverschilligheid Psychische / psychiatrische
problematiek Suiciderisico …
Klachten oudersKlachten oudersover zichzelfover zichzelf
Machteloosheid Angst Schuldgevoelens Kwaadheid Eenzaamheid Slaapproblemen Spanning en stress Psychosomatische problemen Depressiviteit Relatieproblemen Financiële problemen Eigen middelenproblematiek …
Dilemma’s oudersDilemma’s ouders
Verslaafd of niet? Drugprobleem of ander
probleem? Verbieden of toelaten? Vertrouwen of wantrouwen? Geld geven of niet? Buiten zetten of thuis laten? Naar politie of niet? Vrijwillige of gedwongen hulp? Zorg voor kind of zelfzorg?
OnderzoeksliteratuurOnderzoeksliteratuur(vervolg)(vervolg)
Weinig onderzoeksgegevens over effecten van unilaterale interventies gericht op de omgeving
Behandeling van druggebruiker verbetert als de familie betrokken wordt (cfr. ook partnerbegeleiding bij alcoholproblemen)
Resultaten na volgen oudergroep zijn positief zeker mbt ouderlijk functioneren maar dubbelzinnig mbt druggebruik kind
Verstoorde relatie Verstoorde relatie ouder – kindouder – kind
Bezorgdheid ouder:
Er is een probleem
Inspanningen ouder:
gericht op verandering
Gevoel ouder:
Machteloosheid
Kwaadheid ouder
Voor druggebruiker:
Er is geen probleem
Effect kind:
sluit zich af
Gevoel kind:
Miskenning
Kwaadheid kind
Doelstellingen Doelstellingen ouderbegeleidingouderbegeleiding
Steun gericht op verandering van de druggebruiker
Verbeteren van de communicatie
Verminderen van de negatieve impact voor de ouder
2. CAT-aanbod 2. CAT-aanbod voor oudersvoor ouders
Individuele ouderbegeleiding
Oudergroep type 1 (ism De Kiem):
Met zorgen over drugs hoeft u niet alleen te zitten.
Oudergroep type 2 (ism drugHV)
Hoe overleef ik de verslaving van mijn kind?
Oudergroep type 1Oudergroep type 1
Doelgroep: ouders van adolescente, drugmisbruikende jongeren
(gem. leeftijd = 18 jaar)
Drugmisbruik: cannabis, XTC, speed,…
Beginnend contact met gerecht en/of (drug)hulpverlening
Gesloten en open groep
Aandacht voor uitwisseling in aanpak
Oudergroep type 2Oudergroep type 2
Doelgroep: ouders van verslaafde kinderen
Verslaving aan alcohol, heroïne, medicatie,…
Gevorderd contact met gerecht en drughulpverlening
Gesloten groep
Extra aandacht voor juridische informatie en zelfzorg
3. Begeleiden van 3. Begeleiden van ouders?ouders?
Relationele vs. inhoudelijke deskundigheid
Effect
=
Kwaliteit x Aanvaarding
Relationele Relationele deskundigheiddeskundigheid
Luisteren naar last
Aandacht voor reeds geleverde inspanningen
Dilemma’s au sérieux nemen
Aandacht voor positieve aspecten
Ontschuldigen
Dilemma’sDilemma’s
Verslaafd of niet? Drugprobleem of ruimer
probleem? Verbieden of toelaten? Vertrouwen of wantrouwen? Geld geven of niet? Buiten zetten of thuis laten? Naar politie of niet? Vrijwillige of gedwongen hulp? Zorg voor kind of zelfzorg?
Ze zeggen:
Laat hem los en laat hem niet meer binnen.
Ze zeggen:
Laat hem gaan, hij moet het overwinnen.
Ze zeggen:
Niet erheen. Je kunt hem niets meer geven.
Ze zeggen:
Deur op slot. Je hebt ook een eigen leven.
(Paul Van Vliet: Het touwtje uit de brievenbus)
Inhoudelijke Inhoudelijke deskundigheiddeskundigheid
1. Produktinformatie Folders per produkt Ouderbrochure Provincie Oost-Vlaanderen Druglijn 078/15.10.20. www.druglijn.be / www.drugsinfo.nl www.vad.be CAT-Infopunt
2. Urinetesting (folder)
3. Doorverwijzing
4. Communicatietips
CommunicatietipsCommunicatietips
Luisteren Praat over wat je waarneemt Grenzen aangeven Ik-boodschappen Aandacht voor positieve Timing en dosering Isoleer jezelf niet
GedragsveranderingGedragsverandering
tussentijdseuitgang
start
permanenteuitgang
consolidatie
actieve
verandering voorbeschouwing
terugval
beslissing beschouwing
Aanpak per faseAanpak per fase
1. Voorbeschouwing: Last beluisteren Geen centrale focus op drugs Spreek over concreet gedrag Ook positieve zaken
2. Beschouwing: Luister naar voor- en nadelen Vraag naar succesvolle periodes van
minderen of stoppen Laat ruimte voor onzekerheid en angst Geloof zelf in verandering
Aanpak per fase Aanpak per fase (vervolg)(vervolg)
3. Beslissing Doel en methode bespreken Informatie geven (o.a. doorverwijzing) Geef aandacht aan verlies Wat zijn alternatieven?
4. Actieve verandering Ondersteun de verandering Zie de inspanningen
5. Consolidatie: Steun het volhouden Terugvalpreventie
Uitlokken van veranderingUitlokken van verandering
Bezorgdheid ouder:
Er is een probleem
Inspanningen ouder:
gericht op contact
Gevoel ouder:
Terug invloed
Voor druggebruiker:
Er is geen probleem
Effect kind:
openheid
Gevoel kind:
Erkenning
Wederzijds contact
Bezorgdheid ouder Bezorgdheid kind
Welke inspanningen hebben een Welke inspanningen hebben een contactbevorderendcontactbevorderend effect? effect?
Interesse tonen voor hun leefwereld Oog hebben voor wat wel nog goed loopt Je kind niet belachelijk maken Je eigen mening / gevoel vertolken Op het juiste moment waardering uiten Aangeven dat je op de hoogte bent Bereidheid tonen om over problemen te
praten Contract met afspraken maken Niet doorgaan op conflict bij crisis Verantwoordelijkheid laten Non-verbale communicatie (kaartje) Helpen bij hun probleem Duidelijke grenzen stellen
Samengevat:Samengevat:
Ouders van drugmisbruikende en drugverslaafde kinderen lijden erg onder deze situatie en hebben zelf ook nood aan steun
Er is de mogelijkheid van individuele en groepsondersteuning voor ouders
Het au sérieux nemen van ouders vraagt aandacht voor relatie en inhoud
LiteratuurLiteratuur
Helga De Ridder: Jongeren, ouders en drugs.
Geert Dom: Drug-skenner.
Frieda Matthys: Leven met een verslaafde.
J.K. Den Bakker: Verslaafd aan de verslaafde.
INFO: Tijdschrift voor Ouders en Verwanten van Druggebruikers (LSOVD)
Contactadres: [email protected]