Bariatrie bij minderjarigen

Tim Vreede,

kinderarts DeKinderkliniek - Flevoziekenhuis

Richtlijnen database

Federatie Medisch Specialisten

Aanbeveling

Bariatrische chirurgie bij adolescenten kan worden overwogen in uitzonderlijke gevallen, na uitvoerig

gedocumenteerd multidisciplinair overleg en bij voorkeur in een onderzoekssetting

Aanbeveling

Een vereiste is dat adolescenten gedurende minimaal 12 maanden in een gespecialiseerd centrum werden

behandeld, maar desondanks faalden in het bereiken van significante gewichtsreductie

Aanbeveling

In aanmerking voor chirurgie komen die patiënten met een BMI ≥40 kg/m2, of een BMI van 35-40 kg/m2 in combinatie

met ernstige comorbiditeit(en)

Aanbeveling

Als minimale leeftijd geldt 13 jaar voor meisjes en 15 jaar voor jongens. Bovendien is van belang dat patiënten een volgroeid, volwassen skelet hebben, en bereid zijn mee te werken aan een begrijpelijke medische en psychologische

evaluatie voor en na chirurgie

Aanbeveling

Ze moeten vanzelfsprekend voldoende gezond zijn om anesthesie en chirurgie te ondergaan, en bereidwillig zijn

om enerzijds te participeren in een postoperatief multidisciplinair behandelprogramma en anderzijds mee te

werken aan levenslange follow-up

CBS 2019

16 % van de 2-25 jarigen heeft overgewicht

25 % van de 18-25 jarigen heeft overgewicht

Basisschool is gelijk gebleven

Middelbare school toename

Overgewicht poli DeKinderkliniek

2 aandacht artsen

3 verpleegkundigen

Aantallen overgewicht poli

////

Patiënten met diagnose '7101 - Adipositas' t/m aug

2016 2017 2018 2019

Totaal aantal unieke patiënten 383 391 393 347

Waarvan aantal nieuwe unieke patiënten 146 156 173 124

Aantal met voorstadium Type 2 diabetes

Insuline resistentie > 2000 mmol/l : +/- 10-15

Insuline resistentie > 1000 mmol/l : +/- 50

Kinderen met diabetes type 2

AANTAL 13 !!!!

Behandeling :

Metformine

Insuline

GLP-1

GLP-1

Hormoon afkomstig uit dunne darm

• Stimuleert pancreas tot afgifte insuline

• Remt afgifte glucagon

• Vertraagd lediging maag

• Vermindert eetlust

Aanpak ?

Diverse invalshoeken

Aanpak ?

Aanpak Gezond Gewicht Almere, waar de ketenaanpak (samenwerkingsafspraken 1e en 2e lijn) een onderdeel

(actielijn) is

Aanpak Gezond Gewicht Almere

Aanpak ?

Doel is stabiliseren van aantal kinderen/ jongeren met overgewicht in Almere

(recente cijfer: 19% van kinderen tot 19 jaar heeft ernstig overgewicht en is stijgend).

Essentie van samenwerkingsafspraken is dat alle partijen in Almere (zowel zorg als welzijn) een signalerende functie

hebben bij kinderen met overgewicht.

Dus ook als kind voor oorpijn bij huisarts komt, weten en meten, geldt uiteraard ook voor kinderarts. Als BMI

afwijkingen worden gesignaleerd, bespreekbaar maken en ouders/ kind aansporen voor hulp. Afhankelijk van BMI

verwijst huisarts naar JGZ (overgewicht en graad I) of DKK (graad II of III).

Aanpak is in Almere Buiten gestart, dit jaar sluit Stedenwijk aan, en doel is om in 2020 verder uit te rollen

naar heel Almere.

leefti

jd

jong

ens

BMI

gezond

gewicht

BMI

overge

wicht

BMI

obesitas

graad I

BMI

Obesitas

graad II

BMI

obesitas

graad III

2 15,1 18,4 20,1 22,5 23,6

3 14,7 17,9 19,6 21,1 22,2

4 14,4 17,6 19,3 20,7 21,7

5 14,2 17,4 19,3 20,6 21,7

6 14,1 17,6 19,8 21,0 22,2

7 14,0 17,9 20,6 21,7 23,2

8 14,2 18,4 21,6 23,0 24,9

9 14,4 19,1 22,8 24,6 27,0

10 14,6 19,8 24,0 26,4 29,5

11 15,0 20,6 25,1 28,3 32,2

12 15,4 21,2 26,0 30,2 34,8

13 15,8 21,9 26,8 31,8 36,9

14 16,4 22,6 27,6 32,9 38,4

15 17,0 23,3 28,3 33,7 39,1

16 17,5 23,9 28,9 34,2 39,5

17 18,1 24,5 29,4 34,6 39,8

–

leeft

ijd

meis

jes

BMI

gezond

gewicht

BMI

overg

ewicht

BMI

obesitas

graad I

BMI

Obesitas

graad II

BMI

obesitas

graad III

2 14,8 18,0 19,8 21,9 23,4

3 14,5 17,6 19,4 21,5 23,2

4 14,2 17,3 19,2 21,6 23,5

5 13,9 17,2 19,2 22,0 24,2

6 13,8 17,3 19,7 22,8 25,5

7 13,9 17,8 20,5 24,0 27,4

8 14,0 18,4 21,6 25,6 29,8

9 14,3 19,1 22,8 27,2 32,3

10 14,6 19,9 24,1 28,8 34,6

11 15,0 20,7 25,4 30,3 36,5

12 15,6 21,7 26,7 31,6 38,0

13 16,3 22,6 27,8 32,6 38,9

14 16,9 23,3 28,6 33,3 39,4

15 17,5 23,9 29,1 33,9 39,7

16 17,9 24,4 29,4 34,4 39,9

17 18,3 24,7 29,7 34,7 39,9

18 18,5 25,0 30,0 35,0 40,0

BMI obv leeftijd en geslacht

200 kinderen met overgewicht

Aanpak ?

Aanpak ?

Lifestyle Interventies

veronderstellen:

Mensen kunnen hun gedrag

veranderen als ze weten wat ze

moeten doen en als ze maar willen

…

HELAAS

Aanpak ? “Genes & environment load the gun, cognitive processes pull the trigger

• Psychologische processen spelen een belangrijke rol bij

‘obees gedrag’; zij kunnen gezond eten of een dieet boycotten

• Die processen gebeuren “automatisch” • Gebruikelijke behandelingen focussen meestal niet op

de automatische cognitieve processen die obesitas in stand houden

• Exposure verandert enkele van die processen

• Exposure leidt tot uitdoving van trek/drang, meer beheersing (“betere inhibitie”), minder disfunctionele

cognities (geloof in ontremming, “het moet op, het lukt me niet om het te laten staan”) en tot minder eten

Aanpak ?

Vandaag de dag is bariatrische chirurgie de meest effectieve

behandeling voor obesitas

Bariatrische chirurgie

heeft een bewezen gunstig effect op de body mass index,

de kwaliteit van leven, de glucosehuishouding, het

lipidenspectrum,

en de bloeddruk met een follow-up op lange

Termijn

kinderarts & wetenschap Oktober 2013

Aanpak?

Voor de behandeling van

obesitas is de neuro-endocrine regulatie van de eetlust

een van de meest veelbelovende targets.

Bariatrie is hier een onderdeel van.

Aanpak ??

Obesitas ontstaat wanneer energiebalansverstoord is

Obesitas is evenwel een multi-causaalprobleem:

Individuele en gezinskenmerken spelen in op de energiebalans

bij de helft van de jongeren die aangemeld worden met overgewicht,

rol emotioneel eten

Behandelprotocollen zijn ontoereikend voor emotioneel eten

Meer aandacht voor emoties, emotieregulatieén stressbronnen!