Bach bloesemremediesPsycho-dynamische heling door de krachtige wijsheid

in subtiele bloemenessentiesdoor Désirée L. Röver © 2006

’Opmaat’(Deel 1 van 3)

Onze gezondheid hangt af van de mate waarin wij in harmonie zijn met onze ziel. Dr. Edward Bach – Free Thyself (1932)

Onzichtbare helende lichtkracht van de bloemen van planten en bomen in een bruin flesje… In pure eenvoud

vertegenwoordigen de Bach bloesemremedies een essentiële, energetische helingwijze, waarbij lichamelijke,

geestelijke, mentale, emotionele en spirituele aspecten onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden. En waarin de

patiënt wordt benaderd in de emotionele disbalans in zijn persoonlijkheid, niet in de details van zijn ziekte.

In een tijd met meer stress dan ooit, zijn deze 80 jaar oude remedies voor de hedendaagse therapeut een subtiele,

maar krachtige manier om patiënten te helpen zichzelf te helen.

AchtergrondBach bloesemremedies kunnen op vele niveaus worden toegepast. Bij volwassenen, kinderen, en zelfs bij dieren. Van fysiek tot etherisch. Een flesje in zijn wieg kan een baby helpen rustig te gaan slapen. Een paar druppels Rescue Remedy rechtstreeks onder de tong van een kind of volwassene kan het effect van een schokkende gebeurtenis verzachten. Rescue toegediend in de bek van een kat kan direct haar epileptische aanval stoppen. Een zorgvuldig samengestelde combinatie van 3 tot 5 remedies, opgelost in een doseerflesje, kan iemand helpen bij het overwinnen van een psychisch trauma, of een opstap geven uit fysieke-, of emotionele impasse.Wij danken het ontstaan van deze bijzondere, op specifieke bloesems gebaseerde hulpmiddelen aan een man die de moed had zijn waarheid te leven. Binnen zijn gedachtegoed, waarmee hij zijn tijd ver vooruit was, combineerde hij zijn klinische waarnemingen met zijn wetenschappelijke achtergrond, en liet deze beide versmelten met zijn diep spiritueel besef en hoog ontwikkelde intuïtieve vermogens. Als unieke pionier van wat wij nu de mind/body connectie, energetische-, of integratieve geneeskunde noemen, zag hij hoe ziekte ontstaat vanuit immateriële oorzaken zoals door gedachten en overtuigingen ingegeven emoties. Het is dit niet-harmonische deel in de mens dat wilde hij aanspreken. De keuzes die hij in zijn persoonlijk leven maakte om te gehoorzamen aan zijn innerlijke stem, waren niet vanzelfsprekend, en zeker niet gemakkelijk. Het volgen van zijn levensloop biedt een extra diepgang en nuancering voor het invoelen van de filosofie achter het gebruik van zijn bloesemextracten.

Pieken en dalenWanneer Edward Bach op 24 september 1886 in Moseley (vlakbij Birmingham) wordt geboren als oudste zoon van een bronsgieter, is er weinig dat de veelbewogenheid en de

bijzondere nalatenschap van zijn leven doet vermoeden. Al jong is het voor hem duidelijk: hij wil arts worden. Maar omdat hij zijn ouders daar niet mee wil belasten, sluit de jonge Bach zich in 1903 aan bij de Worcester Yeomanry, een bereden vrijwilligerskorps, lokaal onderdeel van het Britse leger dat kortelings uit de Boerenoorlog in Zuid-Afrika was teruggekeerd. En gaat hij ook aan ’t werk in de bronsgieterij van zijn vader, Walter Best Bach. Het zijn zware jaren, waarin hij veel leert, en die ook de kiem leggen voor zijn toekomstige benadering. Hij merkt bij de arbeiders de angst voor ziekte op – niet werken betekent immers geen inkomen – en hij ziet dat dit ziekten in de hand werkt, waartegen de reguliere benadering van symptoombestrijding machteloos staat. In 1907 begint Edward aan de universiteit van Birmingham aan zijn lang gewenste studie medicijnen, die hij in 1912 afrondt in het Londense University College Hospital. Hij wordt beschouwd als een vreemde eend in de medische bijt, want al vroeg in zijn studie toont hij meer interesse voor de patiënt en zijn verhaal, dan voor diens ziektebeeld.

In januari 1913 trouwt hij met Gwendoline Caiger. In datzelfde jaar verwerft hij de titels MB (Bachelor of Medicine) en BS (Bachelor of Science) en krijgt hij tegelijkertijd een aanstelling als arts in het University College Hospital waar hij afstudeerde, en in het National Temperance Hospital. Tijdens de Eerste Wereldoorlog is hij verantwoordelijk voor 400 patiënten. Een groot deel van Bach’s klinische resultaten met de vaccins die hij ontwikkelt en waarmee hij vele levens weet te redden, staan in diverse medische tijdschriften vermeld, waaronder the Proceedings of the Royal Society of Medicine. Hoe succesvol ook, die benadering vindt hij te grof, omdat hij opnieuw opmerkt hoe in zijn patiënten de effecten van stress en trauma van invloed zijn op het ziekteverloop en het vermogen tot herstel. Zijn positie in het Temperance Hospital moet hij al snel weer opgeven, omdat de werkstress zijn eigen gezondheid ondermijnt. Nadat hij is opgeknapt, opent hij een privé-praktijk in de buurt van de beroemde Londense Harley Street.Nadat Gwendoline in april 1917 sterft, treedt hij nog geen vier weken daarna in het huwelijk met Kitty Emmeline Jane Light. In juli van datzelfde jaar krijgt Bach plotseling zeer ernstige bloedingen en ondergaat hij een kankeroperatie. De situatie is zo ernstig dat de artsen hem nog drie maanden geven. Hij herstelt echter, en gaat als arts en onderzoeker weer aan ’t werk.

Op 25 november 1918 wordt Edward Bach ingewijd in de Londense Warwickshire Vrijmetselarij Loge. In de jaren daarna zal hij worden ingewijd in nog twee andere loges. Vanwege 3 jaar contributieachterstand wordt hij in 1933 uit de Warwicksire loge gezet; vlak voor zijn dood in 1936 kent de loge in Norbury hem vanuit een steunfonds een geldelijke bijdrage toe. Bach moet in de Vrijmetselarij een aanzienlijke steun hebben gevonden, vooral voor zijn spirituele instelling, en zeker ook op de momenten dat zijn vakgenoten hem daarvoor veroordeelden.

Onderzoek, spreekbeurten en artikelenIn maart 1919 krijgt Bach een aanstelling als patholoog en bacterioloog in het London Homoeopathic Hospital. Op die post onderzoekt hij de organismen in de darm die hij, al naargelang de manier waarop zij op suiker fermenteren, in zeven groepen classificeert: (1) Proteus, (2) Dysenterie, (3) Morgan, (4) Faecalis Alkaligenes, (5) Coil Mutabile, (6) Gaertner, en (7) No.7. Lange tijd houdt hij zich bezig met het vanuit deze verschillende darmbacteriën samenstellen en vervaardigen van specifieke-, en polyvalente orale vaccins. Deze homeopathische vaccins brengen de verstoorde darmflora weer in balans, en staan nog altijd bekend als de zeven Bach nosoden (http://www.homeoint.org/books5/paterson/index.htm).In 1920 verschijnen er van zijn hand hierover enige publicaties. In 1922 maakt hij de keuze vrij te willen zijn voor zijn diepere roeping, en beëindigt hij zijn huwelijk met Kitty. Hij

neemt hij ontslag bij dit Londense homeopathische ziekenhuis en gaat hij over naar een eigen, groot laboratorium in Park Crescent. Hiermee verwerft hij roem en vermogen; met het laatste zal hij zijn droom financieren: het via de geest helen van ziekte.

Wanneer hij zich in 1924 bezighoudt met de relatie tussen voeding en ziekte is dr. Edward Bach opnieuw zijn tijd ver vooruit. Om de toxines te doen afnemen die worden geproduceerd in de darm, raadt hij aan om meer rauw voedsel te eten, en meer fruit, noten, granen en groenten. Op het Britse Homeopathiecongres in Londen presenteert hij zijn verhandeling ’Intestinal Toxaemia in its Relation to Cancer’; daarin bespreekt hij het effect van een dieet in combinatie met een vaccinbehandeling. De verkregen positieve resultaten zijn voor hem eerder een effect van de algehele verbetering, dan van de lokale behandeling. Samen met dr. Charles Edwin Wheeler, zijn assistent in het London Homoeopathic Hospital, publiceert hij in 1925 'Chronic Disease: A Working Hypothesis'.

Op het International Hompeopathic Congress in Londen presenteert hij in 1927 'The Problem of Chronic Disease', vormgegeven samen met Dr. CE Wheeler en Dr. T.M. Dishington, en in 1928 publiceert The Medical World zijn 'An Effective Method of Combating Intestinal Toxaemia'.

Remedies en basisfilosofie1928 is een historisch jaar: Bach ontdekt de eerste drie van zijn remedies. Op een intuïtieve impuls vindt hij in september in Crick Howell in Wales, het land van zijn voorvaderen, achtereenvolgens Reuzenbalsemien, Maskerbloem en Bosrank. Het is ook het jaar van een aantal belangrijke inzichten. In november vermeldt hij in een rede voor de Britse Maatschappij voor Homeopathie dat bepaalde planten qua werkzaamheid lijken op bacteriële nosoden. Met de verschuiving van zijn focus naar de onderliggende oorzaken verlaat hij stapje voor stapje het op ziekten en ziekteverwekkers gebaseerde reguliere denkraam. Tijdens zijn onderzoekingen rond de vaccintherapie, en naderhand bij het werken met homeopathische principes, was hem de relatie opgevallen tussen duidelijk omlijnde persoonlijkheidstypen, en de verschillende patronen van ziekte en teruggang in gezondheid – verschillende persoonlijkheden met dezelfde ziekte reageren anders op de medicijnen. Wanneer hij tijdens een verplicht diner verveeld zit rond te kijken, ziet hij plotseling hoe het gezelschap te verdelen valt in een aantal duidelijk afgebakende typen groepen, en dat een individu tot één of meer van deze groepen behoort.

Nog voor het einde van het saaie diner heeft hij al bedacht hoe hij deze groepen zou kunnen indelen volgens een schema vergelijkbaar met dat van ’zijn’ zeven bacteriegroepen. (Naderhand formuleert hij deze als overeenkomstig met zeven negatieve zielsconcepten: angst, onzekerheid, onvoldoende belangstelling voor het hier en nu, eenzaamheid, overgevoeligheid voor andermans invloeden en ideeën, moedeloosheid en wanhoop, overbezorgdheid voor het welzijn van anderen). Doorfilosoferend vraagt hij zich af hoe deze uitgewerkte groepentheorie kan worden toegepast op ziekte en genezing, en of de ziekten waaraan deze groepen lijden, ook op elkaar lijken. Daarop krijgt hij de ingeving dat niet alle mensen binnen dezelfde groep aan dezelfde ziekten zullen lijden. Maar dat ’groepsgenoten’– ongeacht binnen welke groep, of met betrekking tot welke soort van ziekte – wel allemaal hetzelfde, of bijna hetzelfde zullen reageren.

Het zijn deze waarnemingen en conclusies die hem ten slotte leiden naar de ontdekking van de bloesemremedies. Wanneer hij deze, en de filosofie daarachter deelt met z’n vroegere vakbroeders, zijn zij not amused, en valt hem de hoon ten deel, gewoonlijk ingegeven door onbegrip en angst voor het onbekende.

OverstapBach blijft trouw aan zichzelf. Hij heeft er genoeg van om ziekte te genezen met producten van ziekte, en hij laat de nosodentherapie achter zich. Niets liever zou hij ”in plaats van zeven bacteriën, zeven planten aanbieden”. Hij ziet hoe er in het streven om het gebruik van bacteriële nosodes te vermijden, één vitaal punt ontbreekt: polariteit. ”In tegenstelling tot de stoffen met ziekte verbonden, hebben natuurlijke plantenremedies, wanneer zij worden gepotentieerd, een positieve polariteit. De wetenschap probeert steeds aan te tonen dat het leven bestaat uit harmonie – een staat van goed zijn afgestemd – en dat ziekte disharmonie is, oftewel een toestand waarin een deel van het geheel niet mee vibreert met de rest”. Het is deze gedachtestroom waarop hij einde 1929 besluit alleen nog maar te werken met ’de pure eenvoud van de bloemen in het veld’. In zijn gedachten over de wereld van de mens komt hij er ten slotte op uit dat er twaalf persoonlijkheidsgroepen zijn, oftewel twaalf overheersende emoties. Deze relateert hij aan de verschillende soorten karmische lessen die de mens in zijn leven kan doorwerken.

In deze zelfde periode produceert hij opnieuw een aantal artikelen. In 1929 wordt zijn The Rediscovery of Psora gepubliceerd in The British Homoeopathic Journal. In januari 1930 verschijnt 'An Effective Method of Preparing Vaccines for Oral Administration' in Medical World, in februari op de voet gevolgd door 'Some New

Ziekte zal nooit worden genezen of uitgebannen door de huidige materialistische methoden, om de simpele reden dat ziekte van oorsprong niet materieel is. Wat wij

als ziekte kennen, is een ultiem resultaat teweeggebracht in het lichaam, het eindproduct van langdurig en diep werkende krachten. En zelfs wanneer een

uitsluitend materiële behandeling succesvol lijkt te zijn, is dit, totdat de werkelijke oorzaak is weggenomen, niet meer dan een tijdelijke verlichting.

De tendens in de moderne medische wetenschap – de ware aard van ziekte verkeerd te interpreteren, en deze in materialistische termen in het fysieke lichaam te

concentreren – heeft haar macht enorm doen toenemen. Ten eerste door de aandacht van de mensen af te leiden van de ware aanleiding, en dus van de effectieve

aanvalswijze. En ten tweede door deze in het lichaam te lokaliseren. Daarmee ontneemt zij niet alleen de hoop op werkelijk herstel, maar roept zij ook een machtig

ziektecomplex van angst op dat er nooit had mogen zijn.

Ziekte is in essentie het resultaat van een conflict tussen Ziel en Geest (Soul and Mind), dat nooit zal worden uitgebannen, anders dan door spirituele en mentale

inspanning.

Het overwinnen van ziekte hangt dan ook grotendeels af van:de realisatie van het Goddelijke in onze natuur, en het daarmee samenhangend

vermogen om alles dat verkeerd is, te overwinnen;het bewustzijn dat de grondoorzaak voor ziekte is te wijten aan disharmonie tussen

de persoonlijkheid en de Ziel;onze bereidheid en ons vermogen om de onvolkomenheid die dit conflict veroorzaakt,

te ontdekken;het ontdoen van een dergelijk verlies van het juiste spoor door het ontwikkelen van

de tegenovergestelde eigenschap.

Heal Thyself, An Explanation of the real Cause and Cure of Disease (1931)

Remedies and New Uses' in Homoeopathic World. In 1930 sluit hij zijn praktijk in Londen en wijdt hij zich geheel aan het vinden van de planten die resoneren met specifieke menselijke karaktereigenschappen.Zijn zoeken wordt beloond: in Cromer ontdekt hij in augustus Agrimonie, Duizendguldenkruid, Cichorei, Loodkruid en IJzerhard. In september ontmoet hij Hardbloem.

Hoe helder en logisch deze voor hemzelf ook in elkaar steekt, Edward Bach realiseert zich terdege een niet alledaagse benadering van heling te hebben ontwikkeld. Zijn spreekbeurt Ye Suffer From Yourselves, in februari 1931 in Southport, vangt hij dan ook aan met: ”Als u, mijn toehoorders, als volgers van Hahnemann niet al een grote voorsprong zouden hebben op hen die de leer van Galen (Claudius Galenus van Pergamum, 129-200 AD) en van de Hardbloemorthodoxe geneeskunde van de laatste tweeduizend jaar prediken, dan zou ik hier mijn mond niet eens durven opendoen”. In zijn betoog legt uit hoe in zijn optiek gedachten energetisch een potentieel grote negatieve invloed in zich dragen. Hoedi met ziekte samenhangt, verduidelijkt hij met: ”Paracelsus en Hahnemann hebben ons geleerd niet te veel aandacht te besteden aan de details van de ziekte, maar om de persoonlijkheid te behandelen, vanuit de realisatie dat ziekte verdwijnt wanneer onze spirituele en mentale eigenschappen in harmonie zijn”. Hoe de reactie van zijn publiek op deze avond is, vermeldt de historie niet.

Op de publicatie van dit gedachtegoed in zijn boek 'Heal Thyself - An Explanation of the Real Cause and Cure of Disease' komt er vanuit bredere kring een neersabelend commentaar. In The British Homoeopathic Journal (1931,vol 21, no. 2) laat een anonieme criticus zien niet uit de voeten te kunnen (of te willen?) met Bach’s conclusie: ”De oplossing ligt besloten in onszelf”.

In juli 1931 vindt Bach de Waterviolier in Lewes, Sussex, en in juli, dichtbij Westerham in Kent, ontdekt hij Gentiaan. Wanneer hij in 1932 na de publicatie van Free Thyself daarheen teruggaat, vindt hij het Zonneroosje, de laatste in de serie van planten die ’resoneren met de twaalf karmische levenslessen van de mens’, en die hij De Twaalf Helers doopt.

Rond begin 1933 is er een briefwisseling vanuit het General Medical Council. Dit regulerend instituut dreigt Bach uit het medisch register te schrappen vanwege de krantenadvertenties waarin hij mensen uitnodigt kennis te nemen van de geneeskracht in de planten in hun omgeving,

Zonneroosje van wie taal hij verstaat en zo zorgvuldig bij elkaar heeft gezocht.

Bach bloesemremediesEen body-mind geneeskunde met de subtiele energiepatronen uit

de plantenwerelddie tot op de dag van vandaag haar tijd ver vooruit is

door Désirée L. Röver © 2007

’Heilzame nalatenschap’(Deel 2 van 3)

De hoeveelheid vrede, geluk, blijdschap, gezondheid en welbevinden die in ons leven komt,is dezelfde als waarin de Goddelijke Vonk in ons bestaan kan binnenkomen en licht kan brengen.

Edward Bach, vrijmetselarijlezing, 1936

Na zich als arts te hebben teruggetrokken uit zijn zeer succesvolle Londense praktijk, volgt dr. Edward Bach zijn diepste innerlijke waarheid: hij wil de mensheid positieve

natuurlijke middelen in handen geven, waarmee zij zichzelf kunnen genezen van ziekten die, vanuit disbalans op geestelijk en spiritueel niveau, in het lichaam manifest zijn geworden. Nadat Bach de eerste serie remedies heeft gevonden, is hij uitgeput en

depressief. Het onbegrip van zijn vroegere collega’s valt hem zwaar, en de prijs voor het testen van alle remedies in zijn eigen lichaam en geest is hoog, Het blijkt een intensieve

emotionele roller-coaster die hij ten slotte met zijn leven moet betalen.

De afrondingNa zijn omzwervingen door het Britse platteland, waarin hij ’s zomers de eerste negentien remedies vond en daarmee ’s winters patiënten gratis behandelde, gaat Edward Bach in april 1934 naar Brightwell-cum-Sotwell in Oxfordshire, destijds Berkshire. Hij betrekt hij er wat zijn laatste huis zal zijn, Mount Vernon, de cottage waarin tegenwoordig zijn erfgoed door het Bach Centrum wordt bewaard en uitgedragen.

Hij schrijft er ”De Twaalf Helers en de Zeven Helpers, dat in juli 1934 uitkomt. Zijn publicaties en de zoektochten naar de remedies hebben zijn fondsen ernstig aangesproken, daarom houdt hij zich ’s winters bezig met het maken van zijn eigen meubilair. De stoelen, tafels en kasten staan er nog allemaal, simpel en robuust. Ook zijn schrijfmachine lijkt nog altijd stil op hem te wachten. De laatste publicatie die hij daarop schreef, Het Verhaal van de 16 Reizigers, is een uitleg van 16 remedies in de vorm van een kinderboekje. Nadat Edward Bach in de jaren vanaf 1928 de bloesems heeft gevonden die hij ’De Twaalf Helpers en andere remedies’ noemt, begint hij in februari en maart 1935 aan een nieuwe serie.

In een periode van zes maanden vindt hij de ’Tweede Negentien’. Deze vervaardigt hij met de kookmethode: Kersbloem, Esp, Veldiep, knop van de Paardekastanje, Lariks, Beuk, Haagbeuk, Walnoot, Vogelmelk, Hulst, Appel, Wilg, Den, Rode Kastanje, Herik, Hondsroos, Kamperfoelie en Tamme Kastanje. De Paardekastanje die hij in mei aantreft, is de enige in deze serie die met de zonmethode wordt gemaakt.

Om een remedie te ontdekken, dwingt hij zichzelf telkens tot een op zeer diep niveau invoelen van de psychische en lichamelijke aspecten behorend bij een bepaalde (archetypische) gemoedstoestand – net zolang tot hij de juist plant heeft gevonden. Deze zeer intensieve processen trekken een zware wissel op Bach’s persoonlijke welbevinden en zijn gezondheid. De gecondenseerde inspanning van het vinden van 19 remedies in een half jaar tijd, gaat dan ook bepaald niet zonder kleerscheuren. In de winter van 1936 wordt hij voor de tweede maal in zijn leven zeer ernstig ziek, het is de prijs van een levenslang zichzelf voortdrijven ten behoeve van het heil van zijn medemens.

Op de avond van 27 november 1936 overlijdt Dr. Edward Bach op 50-jarige

leeftijd in zijn slaap. Het erfgoed van deze bijzondere man, arts en visionair, die met zijn unieke specifieke concept van energetische mind-body geneeskunde zijn tijd in feite nog altijd vooruit is, heeft over de gehele wereld miljoenen mensen en dieren de weg naar zelfgenezing gewezen. Tot op de dag van vandaag heeft de allopathische geneeskunde geen kader voor de principes waarop de Bach remedies berusten. De effecten en werkzaamheid ervan laten zich niet vatten in het kader van de farmaceutische medicijnen. Studies uitgevoerd door reguliere onderzoekers, komen daarom vaak neer op het vergelijken van appels en peren: de remedies worden in deze onderzoekingen ingezet en benaderd op manieren die Bach vanuit zijn achtergrond onmiddellijk zou begrijpen, maar nooit zo heeft bedoeld.

Methoden van vervaardigingBehalve de plantenessenties van Wijnstok, Olijf en Loodkruid komen die van de meeste bloesems (nog altijd!) uit de tuin rond Dr. Bach’s laatste huis, Mount Vernon in Sotwell. Veel van de remedieplanten heeft hij daar vanuit de wilde natuur zelf naartoe gebracht. Een aantal andere worden gemaakt van bloesems afkomstig van planten en bomen in de omgeving die hij zelf daarvoor gebruikte. Zo staat de Rode kastanje op het kerkhof waar hij, op een steenworp afstand van zijn laatste woon- en werkplek, ligt begraven. De essenties worden tegenwoordig door speciale medewerkers van het Bach Centrum ter plekke gemaakt volgens Edward Bach’s oorspronkelijke methode. De creatie van de moedertincturen is vanaf Bach in rechtstreekse lijn doorgegeven. Eerst instrueerde hij zijn directe assistenten Norah Weeks en Victor Bullen. Zij gaven de fakkel door aan John Ramsell, die op zijn beurt zijn dochter Judy Howard heeft ingewijd, de huidige bewaakster van Bach’s erfgoed.

Door het dauwwater op een specifieke plant in te slikken, voelde Bach tijdens zijn speurtochten wat daarvan het effect was op zijn gemoedstoestand. Voor de vervaardiging van moedertincturen zocht hij een meer praktische manier. Bij de bloesems die in zonarme tijden bloeien, en bij de meer houtige bloesemsoorten wordt daarom de kookmethode toegepast: in vitaal, zuiver water worden de bloesems (bijvoorbeeld de knoppen van de paardekastanje) een half uur lang gekookt. Het aftreksel (1) wordt door een zeefdoek in

donkerglazen moederflessen overgegoten totdat deze de helft zijn gevuld. Wanneer daarin deze ’opgeladen’ vloeistof is afgekoeld, worden deze flessen ter conservering van de inhoud, afgevuld met een hoogwaardige cognac (alcoholgehalte 40%).

Bij de zonmethode wordt een helder glazen kom bijna tot de rand toe gevuld met zuiver en vitaal bronwater. De bloesem wordt geplukt en direct in het water gelegd, net zolang tot de hele oppervlakte ruim met drijvende bloemen is bedekt. Omringd door enkele intacte bloemen, wordt de kom vervolgens 3 tot 4 uur in de zon gezet, of tot de bloemen beginnen te verwelken. Dan worden de bloesems voorzichtig verwijderd, en wordt net als bij de aftreksels, het geïnformeerde water (1) overgegoten tot aan de helft van donkerglazen voorraadflessen. En (2) ook deze worden vervolgens afgevuld met een hoogwaardige cognac (alcoholgehalte 40%). Ziedaar de moedertinctuur .De voorraadflesjes voor therapeuten (3) die met de in beide methoden verkregen essenties ter verkoop worden aangeboden, bestaan uit enkele druppels van een bepaalde moedertinctuur, die opnieuw met cognac is aangevuld. Daaruit wordt voor de gebruikers vervolgens een persoonlijk druppelflesje (4) samengesteld, met vijf druppels uit één of meer voorraadflesjes. Dit gebruikersflesje (4) wordt op haar beurt weer worden aangevuld met water, alcohol, of een water/alcohol mengsel.Tegenwoordig wordt het proces vanaf moedertinctuur (2) tot voorraadflesje (3) door A. Nelson & Co. Ltd in Londen uitgevoerd, het oudste (1860) en meest gerenommeerde homeopathisch bedrijf ter wereld. De relatie tussen de Bachremedies en Nelson’s bestaat al sinds de jaren 1930, toen Edward Bach zelf dit bedrijf inschakelde voor het bottelen van de moedertincturen, zowel als voor de distributie van de voorraadflesjes naar artsen en therapeuten. Tussentijds is er een periode geweest waarin het proces van moedertinctuur tot distributie geheel werd uitgevoerd op het Bach Center, totdat in de late jaren ’80 de wereldwijd toegenomen vraag en de verscherpte wettelijke kwaliteitseisen het nodig maakten om Nelson’s opnieuw in te schakelen. Naast het vervaardigen van de moedertincturen, legt het Bach Center legt zich sindsdien vooral toe op het presenteren en ontwikkelen van (internationale) educatie-, en trainingsprogramma’s.

’Body follows mind’In zijn boek ’Patterns of Life Force’ (1987) verwoordt Julian Barnard de mind/body connectie aldus: ”Bach zag hoe de gedachten die wij over onszelf hebben, het patroon van ons leven creëren. Hiermee legde hij een verband tussen leven, gezondheid, en de manier waarop we denken en voelen. Negatieve gedachten en negatieve interferenties, van onszelf of vanuit onze omgeving, vervormen het ware patroon van ons levensdoel. Bach laat ons zien dat onze gedachten bepalend zijn in de afbraak, handhaving, en vormgeving van ons leven”.

Katie Byron (The Work: het onderzoek naar, en loslaten van niet-productieve overtuigingen) vat de keten daarvan bondig samen met: ”Denken, voelen, handelen, hebben”. Neurowetenschapper Candace Pert (Molecules of Emotion) legt vanuit het perspectief van de celreceptoren uit hoe ons denken onze stemming beïnvloedt, omdat onze gedachten bepalen welke onafhankelijke biochemische verdeelcentra in ons lichaam worden geactiveerd – bijvoorbeeld seks, maag, of hoofd – die daarop bepaalde stoffen wel, of juist niet aanmaken. Voor celbioloog Bruce Lipton (The Biology of Belief) vormt het membraan het brein van de cel: ”De energie van een gedachte kan via constructieve en destructieve interferentiemechanismen de functieproducerende eiwitten op het celmembraan activeren, of belemmeren”. Hij benadrukt: ”In feite kan de inzet van gedachtekracht meer effect sorteren dan de medicijnen die je vanuit een aangeleerde overtuiging denkt(!) nodig te hebben”.

Spiritueel erfgoed als basisDe typerende energieën van de verschillende bloesems helpen de mens een eerste stap te zetten naar innerlijk evenwicht. Zij zijn daarmee een opmaat naar het herstel van gezondheid. In zijn benadering van ’Heal Thyself’ toont Edward Bach het denken – de mind – als het meest delicate en gevoelige gedeelte van het lichaam. De immateriële oorzaak, het ontstaan en het verloop van ziekte zijn daarin dan ook het meest duidelijk weerspiegeld. De zienswijze van de mind (emoties) is steeds uitgangspunt bij de keuze van de benodigde remedie(s). Edward Bach houdt voortdurend verbinding met het Goddelijke in de natuur, en het Goddelijke in de mens: ”Sinds mensenheugenis is bekend dat de Voorzienigheid het voorkómen en genezen van ziekte in de natuur heeft geplaatst, in de vorm van goddelijk geïnspireerde kruiden, planten en bomen”. De diepe en bijzondere meditatieve verbinding met de natuur die Bach ervoer tijdens zijn zwerftochten door het Britse platteland, en de communicatie die hij daardoor met het plantenrijk kon hebben, doen denken aan de ervaringen van Victor Schauberger die enige jaren later, in het Oostenrijkse oerbos, op eenzelfde manier inzichten verwierf over water en bijvoorbeeld over hoe vissen tegen de stroom en zwaartekracht in kunnen zwemmen. Overdag zwierf Bach door het ongerepte landschap, ’s avonds zat hij in de pub de mensen te observeren, en vond hij steeds meer bevestiging en onderbouwing voor zijn uitgangspunten van archetypische eigenschappen en groepen.”De remedies aangereikt in dit boek (The Twelve Healers, ed. 1936) hebben bewezen dat zij boven alle andere in hun barmhartig werk zijn gezegend, en dat zij de kracht hebben ontvangen alle vormen van ziekten en lijden te helen”. Waar Edward Bach zich essentieel onderscheidt van het heersend medisch bewustzijn (toen en nu) is dat hij, in lijn met Hahnemann en Paracelsus, zich richt op de onderliggende oorzaken voor de ziekte. ”Al waar we naar op zoek gaan, zijn de karaktereigenschappen waarin de patiënt in disharmonie is met de Bron van Vrede in zijn ziel.”. Daarmee alleen al zijn de Bachremedies in de huidige maatschappij méér dan op hun plaats!

De remediesDe remedies zijn te rubriceren in de volgorde die de ontwikkeling weerspiegelt van het oorspronkelijk concept, of in de 7-groepen-indeling die Bach naderhand maakte als afspiegeling van zijn 7 nosoden. Om voor iemand de juiste remedie te kiezen, zijn er drie methoden, die ook met elkaar kunnen worden gecombineerd: Het hanteren van de oorspronkelijke volgorde (7 – 12 – 19), het zoeken binnen de 7 groepen, of het opzoeken van sleutelwoorden in de beschrijvingen van de remedies afzonderlijk. Zowel bij het zoeken, als ter controle passen veel therapeuten bovendien een kinesiologische test toe.

De conceptuele indeling is als volgt:• Eerst waren er de ’Twaalf Helers’, de planten die Bach associeerde met de

archetypische eigenschappen van specifieke karaktertypen. Deze essenties kunnen worden ingezet voor het oplossen van bepaalde persoonlijke tekortkomingen en het stimuleren van heilzame veranderingen.

• Vervolgens vond hij de ’Zeven Helpers’. Bij sommigen van zijn patiënten zag Bach dat hun ware aard was vertroebeld door chronische, of conditionele gewenning, waardoor zij qua type niet te plaatsen waren in de categorieën binnen de Twaalf Helers.

• Tenslotte kwamen er de ’Tweede Negentien’, voor de behandeling van de emotionele respons op traumatische gebeurtenissen. Bach beschreef deze remedies als ’werkzaam op een ander niveau’.

De ’Twaalf Helers’ en de ’Zeven Helpers’ zijn alle vormgegeven met de zonmethode. De ’Tweede 19’ zijn volgens de kookmethode vervaardigd, met uitzondering van de Paardekastanje.

De ’Twaalf Healers’ archetypische gevoelstonen / karaktereigenschappen

Plant Karakter Positief NegatiefAgrimonie gekweld stil folteringBosrank dromer zachtheid onverschilligCichorei veeleisend liefde zelfmedelijdenDuizendguldenkruid dienstbaar krachtig zwakGentiaan depressief begrijpend ontevredenHardbloem besluiteloosheid standvastig besluiteloosLoodkruid dwaas wijsheid zelfwantrouwendMaskerbloem nerveuze angst sympathie angstigReuzenbalsemien irritatie vergeving ongeduldigWaterviolier geïsoleerd vreugde afstandelijkIJzerhard fervent tolerantie intensZonneroosje doodsbenauwd moedig doodsbenauwd

De Zeven helpers zijnswijzen overheersend vanuit gewenning of chronische belasting

Plant Chronische conditieBronwater onbuigzame idealist, zelfontkenning, rigideEik volharding, doorgaan voorbij het punt van uitputtingGaspeldoorn hopeloosheid, wanhoopOlijf uitputting ten gevolge van mentale of fysieke inspanningRuwe Dravik gebrek aan richtingStruikheide spraakzaam, zelfgerichtheid, zelfbezorgdheidWijnstok dominant, niet flexibel

De Tweede Negentien zijnswijzen geïnduceerd door traumatische ervaringen

Plant Emotionele respons op traumatische herinneringAppel onrein gevoel, zelfhaatBeuk kritisch, intolerantDen zelfverwijt, schuldgevoelEsp redeloze angsten, angst voor het onbekendeHaagbeuk uitstellen, mentale of fysieke vermoeidheid bij de gedachte alleen alHerik depressie, zwaarmoedigheid zonder redenHondsroos apathie, wegdrijven, gelatenheidHulst haat, jaloezie, woedeKamperfoelie levend in het verledenKerspruim controleverliesLariks gebrek aan zelfvertrouwenPaardekastanje mentale stagnatie, ongewenste gedachten en mentale argumentenPaardenkastanje knop niet in staat van fouten te lerenRode kastanje het ergste veronderstellen, overbezorgdheid voor geliefdenTamme kastanje uiterste eenzaamheid, extreme mentale angst, geen licht meer zienVeldiep overstelpt door verantwoordelijkhedenVogelmelk behoefte aan troost na een schokWalnoot uit balans vanwege veranderende levensomstandighedenWilg wrok en zelfmedelijden

De indeling volgens de zeven groepen publiceerde Bach in 1936 in 'The Twelve Healers and Other Remedies'. Deze onderverdeling ziet er als volgt uit:

De 38 bloesemremedies, onderverdeeld in 7 categorieën:1. angst

Esp Populus tremula AspenMaskerbloem * Mimulus guttatus Mimulus ZKerspruim Prunus cerasifera Cherry PlumRode Kastanje Aesculus carnea Red chestnutZonneroosje * Helianthemum mummularium Rock rose Z

2. onzekerheidGaspeldoorn ** Ulex europaeus GorseGentiaan* Gentiana amarella Gentian ZHaagbeuk Carpinus betulus HornbeamHardbloem * Scleranthus annuus Scleranthus ZLoodkruid * Ceratostigma wilmottiana Cerato ZRuwe Dravik ** Bromus ramosus Wild oat Z

3. onvoldoende interesse voor het hedenBosrank * Clematis vitalba Clematis ZHerik Sinapis arvensis Mustard Hondsroos Rosa canina Wild rose Kamperfoelie Lonicera caprifolium Honeysuckle Olijf ** Olea europaea Olive ZPaardekastanje Aesculus hippocastanum White chestnut ZPaardekastanje knop Aesculus hippocastanum Chestnut bud

4. eenzaamheidReuzenbalsemien * Impatiens glandulifera Impatiens ZStruikheide ** Calluna vulgaris Heather ZWaterviolier * Hottonia palustris Water violet Z

5. overgevoeligheid voor invloeden en ideeënAgrimonie * Agrimonia eupatoria Agrimony ZDuizendguldenkruid * Centaurium umbellatum Centaury ZHulst Ilex aquifolium HollyWalnoot Juglans regia Walnut

6. zwaarmoedigheid of wanhoopAppel Malus pumila Crab appleDen Pinus intybus PineEik ** Querbus robur Oak ZLariks Larix decidua LarchTamme Kastanje Casatnea sativa Sweet chestnutVeldiep Ulmus procera ElmVogelmelk Ornithogalum umbellatum Star of BethlehemWilg Salix vitellina Willow

7. overbezorgdheid voor anderenBeuk Fagus sylvatica Beechbronwater ** aqua fontis Rock waterCichorei * Cichorium intybus Chicory ZWijnstok ** Vitis vinifera Vine ZIJzerhard * Verbena officinalis Vervain Z

* De Twaalf Helpers ** De Zeven Helpers Z= zonnemethode

Bach bloesemremediesZiekte door gematerialiseerde negatieve overtuigingen,heling door frequentie-informatie van bloemenessenties

door Désirée L. Röver © 2007

’Toepassingen’ (Deel 3 van 3)

De mind is het meest delicate en gevoelige deel van ons lichaam. Deze toont ons – veel duidelijker dan het lichaam –

het begin en het verloop van de ziekte. Daarom wordt de zienswijze van de mind gekozen

als gids voor welke remedies nodig zijn.Edward Bach 12 Healers, 1936

De bloesemremedies die Edward Bach vormgaf vanuit zijn achtergrond van succesvol arts, patholoog en bacterioloog, zijn in theorie hun tijd nog altijd vooruit. Praktisch

grijpen ze terug op oeroude informatie over energie en trilling, bekend onder meer vanuit de Oosterse Tantrische en Vedische tradities. Pas nu komt, onder meer met de

ontwikkelingen in de kwantumfysica, mondjesmaat de wetenschappelijke informatie en bevestiging naar boven van hoe trillinginformatie in feite de ’taal’ is die alle leven en

materie op aarde met elkaar verbindt.

Bach’s erfgoed in een breder kaderWanneer de Bach bloesemremedies op fysiek niveau in een breder kader binnen de huidige wetenschap worden geplaatst, worden de visie en het werk van Edward Bach nog meer indrukwekkend. Met zijn foto’s van bevroren watermonsters heeft Masaru Emoto laten zien hoe water een kristallijne informatiedrager is die boodschappen opneemt – niet alleen vanuit natuurlijke stroming en werveling langs gesteenten, maar ook van vervuiling, muziek, geschreven woorden, intentie en gebed. Hij liet ook zien dat ’vernield’, ’dood’, of ’ziek’ water zich weer kan herstellen met behulp van vrije natuurlijke werveling, positieve muziek, of woorden en intenties. Jacques Benveniste (1935-2004) toonde in 1984 aan dat water de boodschap van een substantie energetisch onthoudt, zelfs tot in verdunningen voorbij het getal van Avogadro, waarin van moleculen van de oorspronkelijke stof geen sprake meer is. Dat hij hiermee het beginsel van de homeopathie bewees, is hem overigens duur te staan gekomen. Samen met biologe Enza Maria Ciccolo vond hij in 1988 dat iedere substantie een eigen frequentie-handtekening heeft. Op dit principe berusten de Rife-technologie, evenals de zapmethode van dr. Hulda Clark: door op een ziekteverwekker het spiegelbeeld van diens frequentie af te sturen, wordt deze geneutraliseerd.

Ciccolo bevestigt voorts dat water de beste geleider van vibraties is, en dat het deze trillingsboodschappen zelfs kan doorgeven zonder direct contact met de ontvanger. Dat is waarom het voor het herstelen van de rust voor een baby al voldoende is om een flesje Rescue in zijn wieg te hebben, en waarom een peuter het flesje maar even hoeft vast te houden. Microbioloog Wolfgang Ludwig (1927-2004) heeft de methoden van meting zodanig verfijnd dat de energetische handtekeningen van alle stoffen waarmee een kraanwatermonster ooit in aanraking is geweest, kunnen worden aangetoond ook nadat het desbetreffende watermonster welke vorm van mechanische of chemische reiniging dan ook heeft ondergaan.

De Bach remedies worden daarom altijd gemaakt van zuiver bronwater. Voor het zelf maken van een remedie is Nederlands kraanwater niet zo’n goed idee: het RIVM meldt dat leidingwater vaak tientallen nanogrammen van de twintig meest gebruikte medicijnen kan bevatten.

Diagnose, therapieIn de lezing die Bach in 1936 aan de leden van zijn vrijmetselarijloge geeft, valt hij met de deur in huis: ” Ziekte is te genezen!… Dankzij de Planten waarover ik vanavond spreek, is er geen gewone ziekte in dit land die niet door hen kan worden genezen.

Honderdduizenden mensen met kwalen en klachten waarvan ze dachten dat ze daarmee zouden moeten leren leven, zijn hersteld”. Hij vervolgt: ”De details van deze planten kunt u lezen in mijn boek. Ik wil nu specifiek ingaan op de belangrijke principes rond hun gebruik:

• Er is geen enkele medische kennis vereist;• De ziekte zelf speelt geen enkele rol;• De mind is het meest gevoelige deel van het lichaam, en dus de beste gids

om duidelijk te maken welke remedie er nodig is;• Het gaat uitsluitend om de manier waarop een patiënt op zijn ziekte reageert.

Niet om de ziekte zelf.• Zaken als angst, depressie, twijfel hopeloosheid, irritatie, het verlangen naar

gezelschap of de wens alleen te zijn, besluiteloosheid, zijn alle de ware verwijzing naar hoe een patiënt door zijn ziekte wordt beïnvloed, en naar welke Remedie hij nodig heeft”.

Hij besluit zijn bevlogen betoog met: ”En deze remedies plaatsen de macht om de lijdende mens te helpen in ieders handen”. En hij haast zich te benadrukken: ”Niet de persoonlijke macht, maar de Macht die de Grote Schepper aan zijn Heilzame Planten toebedeelde”.

Het kiezen van de remediesHet kiezen van de remedies kan volgens bepaalde richtlijnen worden gedaan, maar ook geheel intuïtief. Bij een allereerste ontmoeting met een patiënt kan het volgende lijstje handzaam zijn:

Sommige remedies lijken eenzelfde werking te hebben, maar hun nuanceverschillen kunnen in de behandeling doorslaggevend zijn. Dr. E. Paolelli van het Italiaanse Bachcentrum licht er daarvan enkele voorbeelden toe: • Hardbloem en Loodkruid zijn beide aangewezen bij twijfel en onzekerheid. Het

Loodkruidtype kan niet kiezen, terwijl het Hardbloemtype kiest, maar achteraf twijfelt.• Hardbloem kan worden ingezet bij onzekerheid over wat te doen. Ruwe dravik

spreekt de besluiteloosheid aan over welke richting in te slaan, en kan nuttig zijn

Persoonlijkheid RemedieKrachtig – IJzerhard, Beuk, Reuzenbalsemien en WijnrankDelicaat – Duizendguldenkruid, Maskerbloem, Lariks, Waterviolier, Den’Babbelzuchtig’ – Agrimonie, Struikheide, IJzerhard, ReuzenbalsemienKalm gereserveerd – Bosrank, Maskerbloem, Duizendguldenkruid, WaterviolierZelfvertrouwen – IJzerhard, Bronwater, Wijnrank, Beuk, EikOnzekerheid – Loodkruid, Ruwe dravik, Veldiep

wanneer iemand op een kruispunt staat, of zich ontevreden voelt en niet weet in welke richting hij de oplossing moet zoeken. Hardbloem is van toepassing bij iedere disbalans vanwege het moeten maken van een keuze op zich.

• Veldiep en Lariks hebben betrekking op een gebrek aan vertrouwen. Het Veldiep type is over het algemeen capabel en bekleedt vaak een verantwoordelijke positie, maar verliest het vertrouwen in de confrontatie met een probleem van ongebruikelijke afmetingen. Het Larikstype heeft om te beginnen geen vertrouwen, en laat daarom vele kansen voorbijgaan.

• Bij zowel Lariks, als Loodkruid speelt onzekerheid een rol. Terwijl beide persoonlijkheden gebrek aan vertrouwen hebben, is het Lariks type onzeker over de eigen vermogens (en probeert daarom niet eens), en weet het Loodkruid karakter niet zeker of, wat hij van plan is, eigenlijk wel is wat hij werkelijk wil.

• Olijf en Haagbeuk zij beide inzetbaar bij vermoeidheid. Olijf is bedoeld voor mentaal of fysiek overwerkt zijn, bijvoorbeeld vanwege een studie, terwijl Haagbeuk is aangewezen wanneer men alleen al moe wordt bij de gedachte aan werk.

• Met een subtiel onderling verschil zijn Den en Appel beide remedies voor zelfveroordeling. Het Appel type veroordeelt zichzelf vanwege onvrede met hoe hij zich voelt, of eruit ziet. Bij de Den persoonlijkheid gaat het minder over hemzelf, maar veroordeelt hij zichzelf vanuit een schuldgevoel een ander iets te hebben misdaan, of te hebben bezeerd.

• Gentiaan en Gaspeldoorn hebben beide betrekking op een negatieve manier van kijken, twijfel en depressie. Het verschil zit in de intensiteit daarvan. Het Gentiaan type komt in deze gevoelens terecht wanneer er iets is misgegaan, bijvoorbeeld een sollicitatie. Het Gaspeldoorn type gaat een stap verder, voor hem is een mislukking genoeg om de hoop helemaal op te geven, en het idee op te vatten de desbetreffende actie nooit meer willen ondernemen. De Gaspeldoorn remedie helpt om opgegeven hoop terug te vinden.

• Wanneer het Gaspeldoorn type iets heeft geprobeerd en heeft gefaald, geeft hij op, ziet hij de toekomst somber in en denkt hij niet na over een volgende poging.

• Het Tamme Kastanje type heeft iets al een paar keer geprobeerd, maar heeft het gevoel of hij het einde van de weg heeft bereikt; hij kan niet besluiten welke richting in te slaan en ziet geen licht aan het eind van de tunnel. Ingeval van ziekte zal de Gaspeldoorn patiënt de diagnose aanhoren en zich overgeven, terwijl de Tamme Kastanje patiënt heeft geprobeerd te reageren, maar zich hulpeloos voelt en niet weet hoe verder.

• Bij Agrimonie en Waterviolier speelt er een terughoudendheid om de ware gevoelens te laten blijken. Waterviolier is trots, bemoeit zich daarom niet met anderen, en wenst evenmin zijn persoonlijke zaken publiekelijk te bespreken. Het Agrimonietype doet of alles in orde is, bagatelliseert de eigen moeilijkheden en maakt grappen als: ” Kijk eens, ik lach, ik voel me gelukkig”.

• Rescue Remedy is een EHBO-combinatie samengesteld uit Bosrank, Kerspruim, Reuzenbalsemien, Vogelmelk en Zonneroosje.

Remedies die elkaar completeren, zijn:- Het IJzerhard type is enthousiast en altijd bezig. De Reuzenbalsemien

persoonlijkheid reageert snel en wil alles vlug doen, en is qua mentaliteit ongeduldig. Het IJzerhard enthousiasme kan in ongeduld omslaan, met een daaruit voortvloeiend gevoel van frustratie. Omdat beide types het moeilijk vinden om kalmer aan te doen en zich te ontspannen, worden deze remedies vaak samen gegeven.

- Tussen Reuzenbalsemien en Beuk zijn overeenkomsten, maar ook subtiele verschillen. Het Reuzenbalsemien type heeft een snelle geest en neigt naar irritatie als iets langzaam gaat. De Beuk persoonlijkheid is eerder geïrriteerd door anderen vanuit intolerantie. Reuzenbalsemien kan niet tegen langzaam, Beuk kan niet tegen wat hij beschouwt als domheid.

- De Maskerbloem persoon is nerveus en timide, bang voor dingen en situaties, en afstandelijk naar mensen. Lariks is de remedie voor mensen met weinig zelfvertrouwen; er is hier eveneens sprake van een gebrek aan moed, maar om een andere reden. Vaak komen deze beide trekken voor in een en dezelfde persoon. Angst en gebrek aan vertrouwen overlappen gedeeltelijk, vandaar dat deze remedies vaak samengaan.

- Zowel de Duizendguldenkruid persoonlijkheid als het Agrimonie type hebben een hekel aan woordenwisselingen, beiden proberen zij ruzie uit de weg te gaan, beiden willen vrede voor elke prijs. Het Duizendguldenkruidtype vindt het moeilijk om nee te zeggen, en gaat daarom vaak in ergens in mee om een conflict te vermijden, liever dan voor zichzelf op te komen. Hij ontkent dat er problemen zijn. De Agrimonie persoon houdt zijn gevoelens verborgen, bagatelliseert situaties en ook zijn eigen problemen. Hij is genereus en altijd bezig te ’pleasen’.

- Het Bronwater type vergt veel van zichzelf, is altijd ontevreden met zijn prestaties en heeft steeds het gevoel dat hij beter kan. Dit kan leiden tot zelfhaat, zelfveroordeling en zelfverachting, karaktertrekken die ook in het Appel type te vinden zijn.

Affirmaties die de werking van de remedie ondersteunen en versterkenAgrimonie – Ik erken, accepteer, en verwerk mijn interne conflicten.Appel – Ik zuiver mijn lichaam en geest.Beuk – Ik combineer mijn vermogen tot oordelen met een vleugje verdraagzaamheid.Bosrank – Ik ben geheel aanwezig voor mijzelf.Bronwater – Ik transformeer mijn dogmatisme tot flexibiliteit.Cichorei – Ik deel mijn liefde onbaatzuchtig.Den – Ik accepteer mijn fouten als instrumenten van mijn ontwikkeling, en ik vergeef mijzelf.Duizendguldenkruid – Ik maak mijzelf sterk in wil en vastbeslotenheid, en bouw mijn individualiteit op.Eik – De flexibiliteit binnenin mij brengt mijn kracht en verantwoordelijkheidsbesef in evenwicht.Esp – Ik draag in mij het geloof en het bewustzijn dat achter alle dingen liefde en goedheid schuilgaan.Gaspeldoorn – Ik ontdek opnieuw de hoop en de wil om te reageren en te vechten.Gentiaan – Ik koester mijn vertrouwen in het leven, en ik groei door het overwinnen van alle obstakels.Haagbeuk – Ik treed mijn leven tegemoet met nieuwe vitaliteit en hernieuwde belangstelling.Hardbloem – Op dit kruispunt heb ik de helderheid om mijn keuze te maken.Herik – Ik stuur de wolken van droefenis van mij weg, en herwin mijn sereniteit.Hondsroos – Ik ontdek opnieuw mijn enthousiasme voor het leven.Hulst – Ik open mijn hart naar liefde en mededogen.Kamperfoelie – Ik begrijp mijn verleden, ik maak me ervan los en leef volledig in het heden.Kerspruim – Ik treed alle provocatie en lijden tegemoet vanuit evenwicht.Knop van de Paardekastanje – Ik kijk naar het leven, en leer ervan vanuit een diep besef.Lariks – Ik heb vertrouwen in mijn capaciteiten en ik schakel ze in.Loodkruid – Ik vertrouw op mijn onderscheidingsvermogen en mijn innerlijke wijsheid.Maskerbloem – Ik vind de moed om iedere ervaring te doorleven.Olijf – In vrede aanvaard ik het leven van lichaam en geest.Paardekastanje – In stilte en rust herschik ik mijn gedachten.Reuzenbalsemien – Ik kalmeer mijn spanningen, en groei in geduld en begrip.Rode Kastanje – Ik bevrijd anderen van mijn angsten, en ontdek vertrouwen en optimisme in mijzelf.Ruwe dravik – Ik kies mijn eigen pad voor de vervulling van mijn lotsbestemming.Struikheide – Ik weet hoe ik moet luisteren en me op anderen kan afstemmen.

Tamme kastanje – Vanaf de bodem van de afgrond vind ik het licht.Veldiep – Ik heb de kracht om mijn taak in balans te volbrengen.Vogelmelk – Ik los iedere barrière naar mijn energie op, en kalmeer mijzelf.Walnoot – Ik bevrijd mij van de invloeden die mij beperken, en ga in zekerheid voort op mijn weg.Water Violet – Ik leer te delen in bescheidenheid en wijsheid.Wijnstok – Ik stel mijn krachten ten dienste van anderen.Wilg – Ik laat mijn wrok en bitterheid los, en aanvaard verantwoordelijkheid voor mijn daden.IJzerhard – Ik leef mijn eigen ideeën met mate.Zonneroosje – Ik treed iedere onverwachte gebeurtenis moedig tegemoet.Rescue Remedy – In noodgevallen: Ik beheers mijn angst en herwin mijn evenwicht. Ik kan iedere situatie aan. – Ter ondersteuning: Ik blijf overeind in ieder proces van herstel en transformatie.

OnderzoekDe remedies ontstonden in een tijd dat er nog maar weinig wetenschappelijk onderzoek werd gedaan, ook wat betreft reguliere farmaceutische producten. De Bachbloesems genieten tegenwoordig terecht een krachtige faam, maar er zijn nog altijd weinig klinische gegevens beschikbaar. Er zijn inmiddels enkele studies uitgevoerd, maar soms op basis van handelingen of uitgangspunten die Bach nooit heeft beschreven of bedoeld. Het betreft pilot studies van gemengde kwaliteit, weinig in aantal, maar met eensluidende resultaten ten gunste van de remedies. Gekeken werd onder meer naar de invloed van de remedies op creativiteit en welbevinden, op over tijd zijnde zwangere vrouwen, op patiënten met angst, stress en depressie en los daarvan ook op chronische depressie, en op kinderen met ADHD.

Een studie uit 1979 heeft als meest opvallende uitkomst dat de remedies werkzaam waren, ongeacht het geloof-, of verwachtingpatroon van de 39 onderzochte gebruikers. Dit zet het meestal schamper bedoelde ’placebo-effect’ redelijk op de tocht. In een onderzoek onder vrouwen, zwanger van hun eerste kind en tenminste vijf dagen over tijd, vond Von Rühle dat in de groep van acht vrouwen die individueel afgestemde Bach-remedies kregen, er tijdens de bevalling zeven geen pijnmedicatie gebruikten, en ook minder assistentie nodig hadden – wellicht vanwege minder angstgevoelens (die overigens niet werden gemeten).

In 1997 publiceert Campanini een studie waarin 115 patiënten (45% mannen, 55% vrouwen) Bach-remedies kregen binnen de context van psychologische counseling. De studie is een statistisch onderzoek naar de effectiviteit van de remedies in de behandeling van drie categorieën van stoornissen: (1) angst-, en paniekaanvallen, fobieën, en obsessiecompulsieve stoornissen, (2) depressie, waaronder gedragsstoornissen en relationele problemen, en (3) stress, inclusief posttraumatische stoornissen en geestelijke en lichamelijke vermoeidheid. Van de deelnemers had 79% al vóór deze studie vertrouwen in Bach-remedies, vrouwen meer dan mannen. In 67,8% van de gevallen was de behandeling succesvol, 89% van de deelnemers meldde deels positief resultaat. Opvallend was dat door 86% van de deelnemers die tevoren veel vertrouwen in de benadering hadden verbeteringen werden gemeld; van de deelnemers die dat aanvankelijk geen vertrouwen hadden, meldde maar liefst 95% een verbetering.

Jeffrey Cram’s studie onder patiënten met langdurige depressie liet zien dat de Bach remedies – in combinatie met hun reguliere behandeling – hun Hamilton Depression Score (HAMD) in drie maanden deden dalen van 21 naar 10, terwijl hun Beck Depression Inventory (BDI) van 20 naar 11 ging.

In Cram’s tweede studie wordt op 24 vrijwilligers de stressrespons gemeten via elektromyografische elektroden geplaatst op de chakra’s. De studie is wellicht een tikje vaag, maar het is voor het eerst dat er een duidelijke fysiologische verandering wordt gemeten: in de groep van Bachremedie gebruikers blijkt onder meer een duidelijk lagere stressrespons te vinden op het keel,- en het hartchakra. Cram zette bij deze studie de volgende remedies in:

Het is fascinerend om deze studies uit 2001 van Cram in hun geheel te bekijken: hij integreert moeiteloos Westerse reguliere high-tech meetmethoden en de millennia oude Oosterse chakra’s.

De studie van Hyland (in press) bevestigt opnieuw dat Bach-remedies geen placebo-effect oproepen, omdat verwachtingen over de uitkomst de werkelijke uitkomst niet lijken te beïnvloeden. Zelfs niet wanneer de onderzoekers Bach-remedies kiezen om opzettelijk een placebo-effect op te roepen, krijgen Hyland en zijn maatjes niet waarop ze hebben gehoopt!

Pintov (2005) gebruikt Bach-remedies bij 40 ADHD-kinderen tussen 7 en 11 jaar. Pintov is bevooroordeeld, slordig, of onwetend: hij kiest geen individuele combinaties van remedies, maar maakt een samenraapsel van 5 remedies die bovendien waarschijnlijk niet eens voor deze specifieke omstandigheden zouden moeten worden ingezet. Rommelig is ook dat het niet duidelijk is of het steeds dezelfde begeleider is die bij hetzelfde kind de resultaten vaststelt. Maar ondanks dat alles, en ondanks een hoge drop-out rate, zijn er in de testperioden in beide groepen verbeteringen te zien.

Een van de onderzoekers die een veel geciteerde systematische review (2002) uitvoerde, is Edzard Ernst, professor complementaire geneeskunde aan de Universiteit van Exeter. Vanuit zijn functie zou men verwachten dat hij genuanceerd wil kijken. Niets blijkt echter minder waar – en dat geldt overigens niet alleen voor complementaire benaderingen als de Bach remedies. Met zijn conclusie: ’De hypothese dat Bach bloesemremedies worden geassocieerd met effecten voorbij een placebo-respons, wordt niet ondersteund door data uit nauwgezette studies op dit gebied’ zwiept hij het belang van de remedies genadeloos van tafel. Maar ook voor een onverwachte luis in de pels van de complementaire

Bloesemremedie KwaliteitBosrank / Clematis Voor gebrek aan helderheid en bewustzijn. Clematis vitalba Helpt om iemands bewustzijn in het lichaam en in het hier en nu terug te brengen.

Kerspruim / Cherry Plum Voor spanning en de angst de controle kwijt te raken. Prunus cerasifera Helpt bij het scheppen van innerlijke vrede en stilte.

Reuzenbalsemien / Voor irritatie, impulsiviteit, en gehaast zijn.Impatiens Helpt om mee te gaan op de stroomImpatiens glandulifera van de gebeurtenissen in de buitenwereld.

Vogelmelk / Voor shock en trauma. Helpt iemand de diepere betekenisStar Of Bethlehem van zijn ervaringen te begrijpen en accepteren.Ornitholagalum

Zonneroosje / Rock Rose Voor toestanden van angst, brengt een kalmerende enHelianthemum nummularium stabiliserende kracht in de situatie.

geneeskunde als professor Ernst geldt dat een gebrek aan bewijs ten gunste van de Bach bloesemremedies iets totaal anders is dan bewijs van ineffectiviteit…Dat laatste is namelijk eerder een weerspiegeling van het feit dat kwalitatief wetenschappelijk onderzoek op dit gebied ontbreekt, dan van de feitelijke bevindingen van de bestaande research.

Bijzonder gebruikEr zijn beoefenaren van diverse beroepsgroepen die individueel, of in groepsverband, Bach bloesemremedies al langer specifiek inzetten. Zo hebben verschillende psychologen, homeopaten en vroedvrouwen de bloesems in hun praktijk geïntegreerd. Dat gebeurt ook met de remedies die naderhand zijn gecreëerd, zoals de Californische-, de Australische-, en de Nederlandse bloemenremedies. Hoewel de Bach-bloesemremedies en hun filosofie een afgerond geheel vormen en in principe voldoende keuze bieden om ieder mens te kunnen behandelen, zijn deze navolgingen in feite een hulde aan het bijzondere concept van Edward Bach, en het beste bewijs dat zijn benadering over de hele wereld is uitgewaaierd en breed wordt gewaardeerd.

Tot slotVoor het wezenlijk doorgronden van de reikwijdte van wat Edward Bach ons met zijn 38 bloesemremedies heeft nagelaten, is resonantie met het subtiele erfgoed dat daarvoor als basis dient, onontbeerlijk. Sommige onderzoekers lijken met de remedies om te gaan vanuit het denkraam van reguliere medicatie – daarmee doen zij zichzelf, hun proefpersonen en de wetenschap tekort. Bach is een diep spiritueel georiënteerd mens: ”In deze wereld hebben we allemaal een Goddelijke missie; voor de uitvoering daarvan gebruikt onze ziel onze mind en ons lichaam als werktuig. Wanneer deze drie eendrachtig samenwerken, is perfecte gezondheid en perfect geluk het resultaat”. De conclusie in zijn volgende regel is vèrstrekkend: ”Aan de staat van onze gezondheid en ons geluk is af te lezen hoe goed we deze boodschap interpreteren”.

Bach’s laatste woon- en werkplek te voelen, in zijn stoel te zitten, zijn schrijfmachine aan te raken, van de planten in zijn tuin te genieten, op het naburige kerkhof plotseling zijn grafsteen aan mijn voeten te vinden, dit alles heeft een bijzondere dimensie verleend aan het bestuderen van de heilzame nalatenschap van deze bijzondere arts. Dit artikel te hebben mogen schrijven, voelt daarom als een groot voorrecht!

Publicaties en lezingen van Dr. Edward Bach

(zie ook http://www.edwardbach.org/edwardbach.htm)• E Bach - 'The Relation of Vaccine Therapy to Homoeopathy', The British Homoeopathic Journal, April

1920;• FH Teale and E Bach - 'The Nature of Serum Antitrypsin and its Relation to Autolysis and the Formation

of Toxins', The Proceedings of The Royal Society of Medicine, 1920;• FH Teale and E Bach - 'The Relation of Autotryptic Titre of Blood to Bacteria Infection and Anaphylaxis ',

The Proceedings of The Royal Society of Medicine, 1920;• FH Teal and E Bach - 'The fate of ‘washed spores’ on inoculation into animals, with special reference to

the Nature of Bacterial Toxaemia', Journal of Pathology and Bacteriology, 1920;• E Bach, CE Wheeler, Chronic Disease - a Working Hypothesis, HK Lewis & Co (London, UK) 1925;• E Bach - An Effective Method of Combating Intestinal Toxaemia, The Medical World, 1928;• E Bach - The Rediscovery of Psora, The British Homoeopathic Journal, 1929;• E Bach - An Effective Method of Preparing Vaccines for Oral Administration, Medical World, 1930;• E Bach - Some New Remedies and New Uses, Homoeopathic World, 1930;• E Bach - New remedies, Homoeopathic World, 1930;• E Bach - Considerations on disease & Cure, Homoeopathic World, 1930; • E Bach - Heal Thyself, editie 1931;• E Bach - Ye Suffer From Yourselves, tekst van een lezing in Southport in 1931;• E Bach - Free Thyself, 1932;• E Bach - The 12 Healers and other remedies, 1936 (eerste versie);• E Bach - Healing by Herbs, tekst van een lezing, oktober 1936; • E Bach, J Barnard (ed), Collected Writings of Edward Bach, Bach Educational Programme (Hereford,

UK), 1987, ISBN: 0 9506610 2 3; Studies• Armstrong N, Ernst E – A randomised, double-blind placebo-controlled trial of a Bach Flower Remedy,

Perfusion 1999; 11:440-446 [Republished in Complementary Therapies in Nursing and Midwifery, 2001; 7(4):215-221]

• Campanini ME – Terapia con i fiori di Bach: risultati di un monitoraggio su 115 pazienti (Therapy with Bach flower remedies: results of monitoring 115 patients), Medicina Biologica, 1997;3:37-43

• Cram JR, Flower essences reduce stress reaction to intense environmental stimulus, 2001 • Cram JR – A Psychological and Metaphysical Study of Dr Edward Bach's Flower Essence Stress Formula,

Subtle Energies, vol.11, no.1, 2001; http://www.edwardbach.org/index.asp;• Cram JR, Flower essence therapy in the treatment of major depression: preliminary findings, Intern J of

Healing and Caring, 2001, 1:1-18• Ernst E – E Ernst's rejoinder to P Mittman and D Ullman on the Bach Flower Remedy Study,

Complementary Health Practice Review, Summer 2001, Vol 6 No 3;• van Haselen RA, The relationship between homeopathy and the Dr. Bach systemof flower remedies: a

critical appraisal, Br.Hoemopathy, 1999,vol.88(3):121-7;• Hyland M, Geraghty AWA, Joy OET et al, Spirituality predicts outcome independently of expectancy

following flower essence self-treatment, Journal of Psychosomatic Research (in press).• Masi, Mark – Bach flower therapy in the treatment of chronic major depressive disorder, Alternative

Therapies in Health and Medicine, Nov/Dec 2003, Vol 9, No 6;• Metha SK, Oral flower essences for ADHD, Am Ac of Child and Adolescent Psychiatry, 2001,vol.41(8):

895;• Mittman P – A randomised, double-blind placebo-controlled trial of a Bach Flower Remedy: a Review [of

the above Armstrong & Ernst] Perfusion 1999; 12. [Republished in Complementary Health Practice Review, Fall 2000, Vol 6 No 1];

• Morell P, The Bach Flowers and Homeopathy, Homeopathy International, 2004. Online: www.homeoint.org/morell/articles/bach.htm;

• Pintov s et al, Bach flower remedies used for attention deficit disorder hyperactivity disorder in children – prospective double blind controlled study, Eur.J.of Paediatric Neurology, in press, 2005;

• Rossi M , Setti M, Fiori di Bach: influenze selettive e diversificate su sistemi chimico-fisici - Primi risultati (Bach bloesemremedies: selectieve en gediversificeerde invloeden op chemisch-physische systemen - Eerste resultaten) Medicina Biologica 1997; 3: 54 –61;

• Rühle, Gudrun – Pilotstudie zur Anwendung von Bach- Blütenessenzen bei Erstgebärenden mit verlängerter Tragzeit (Pilot studie van Bach bloesemremedies toegediend aan moeders met een langduriger eerste zwangerschap), Erfahrungsheilkunde 1995 Vol 44 (12)

• Ullman D – Bach Flower Remedies Study: A Critique [of Armstrong & Ernst], Perfusion 1999; 12. [Republished in Complementary Health Practice Review, Fall 2000, Vol 6 No 1]

• Walach H, Rilling C, Engelke U – Efficacy of Bach-flower remedies in test anxiety: a double-blind, placebo-controlled, randomised trial with partial crossover. Journal of Anxiety Disorders 2001; 15(4):359-366;

• Weisglas MS, Personal growth and conscious evolution through Bach flower essences, in Ph D thesis, not published.