AUTO & FISCUS

De 100 meest gestelde vragenover uw auto en de fi scus

- editie 2011 -

2

Disclaimer / copyright

Hoewel aan het samenstellen van de inhoud van dit boek de uiterste zorg

is besteed, aanvaarden de auteurs noch de uitgever enige aansprakelijkheid

voor het gebruik van de in dit boek opgenomen informatie zonder

uitdrukkelijke betrokkenheid van de auteurs bij advisering in het concrete

geval en staan zij niet in voor afwezigheid van eventuele (druk)fouten en

onvolledigheden.

Alle namen die in de voorbeelden in dit boek zijn gebruikt, zijn ontsproten

aan de fantasie van de auteurs. Elke gelijkenis met bestaande personen of

ondernemingen berust dan ook op louter toeval.

© Januari 2011. Copyright van deze uitgave berust bij AMD automotive

fi scalisten B.V., mr. Jan Rolleman. Niets uit deze uitgave mag worden

verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of

openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, zonder voorafgaande

schriftelijke toestemming van de uitgever.

3

Voorwoord

Ook in 2011 blijven de autobelastingen in beweging. Wellicht de meest

opvallende wijziging betreft het stilleggen van de BPM-afbouw nu

besloten is de kilometerprijs niet in te voeren. Door het stoppen van

deze afbouw krijgt de factor CO2 in de BPM een extra impuls.

In dit boekje gaan wij daar op in.

Aandacht is er ook voor de doorgaande vergroening van de autobelas-

tingen. Denkt u bijvoorbeeld aan de discussie over de CO2-grenzen

voor het nihiltarief MRB en de indeling in de verlaagde bijtellings-

categorieën. Met betrekking tot de BTW zijn in dit boekje onder meer

de recente procedures over het privégebruik opgenomen.

De laatste fi scale stand van zaken, én de reeds eerder ingevoerde regels

voor de diverse autobelastingen vindt u in dit boekje. Voor zowel de

zakelijke als de privégebruiker van de auto biedt dit boekje daardoor

een praktische gids voor de fi scale behandeling van de auto.

De tekst van dit digitale boekje is gebaseerd op de wetgeving en

jurisprudentie per eind december 2010, zodat de wijzigingen die

voortvloeien uit het Belastingplan 2011 hierin geheel zijn verwerkt.

4

Inhoudsopgave

Voorwoord 3

Inhoudsopgave 4

Inhoudsopgave van de behandelde vragen 5

Inleiding 10

Inkomstenbelasting en vennootschapsbelasting (algemeen) 13

Inkomsten- en loonbelasting: bijtelling 28

Omzetbelasting / BTW 62

Belasting van personenauto’s en motorrijwielen (BPM) 74

Motorrijtuigenbelasting (MRB) 98

Leasing 106

Trefwoordenregister 111

Bijlage 1 wettekst bijtelling loonbelasting 116

Bijlage 2 wettekst BPM-vrijstelling ondernemers 120

Bijlage 3 Convenant bijtelling BOVAG autodealers

en belastingdienst 123

Bijlage 4 Handreiking bijtelling privégebruik

auto voor de autobranche 128

Bijlage 5 Handreiking toezicht bijtelling privégebruik auto en

geen bijtelling privégebruik auto voor de autobranche 131

5

Inhoudsopgave van de behandelde vragen

I. Inkomstenbelasting en vennootschapsbelasting (algemeen)

1. Op welke auto’s krijg ik investeringsaftrek?

2. Wat doe ik met investeringsaftrek rondom de jaarwisseling?

3. Waarop krijg ik energie-investeringsaftrek?

4. Wat is de milieu-investeringsaftrek?

5. Hoe snel mag ik een auto afschrijven?

6. Hoe werkt de willekeurige afschrijving en wat is mijn voordeel?

7. Van welke faciliteiten kan ik als startende ondernemer

gebruik maken?

8. Wat wordt verstaan onder boekwinst?

9. Wanneer wordt er afgerekend over boekwinst?

10. Kan ik de boekwinst meenemen naar een nieuwe auto?

11. Kan ik de boekwinst ook gebruiken voor andere investeringen?

II. Inkomsten- en loonbelasting: bijtelling

12. Wie heeft een bijtelling?

13. Hoe hoog is de bijtelling?

14. Voor welke auto’s geldt de lagere bijtelling?

15. Over welk bedrag wordt de bijtelling berekend?

16. Geldt de bijtelling ook over accessoires?

17. Hoe verloopt de inhouding van de belasting over de bijtelling?

18. Krijg je een bijtelling voor een bestelauto?

19. Wanneer is een bestelauto (vrijwel) uitsluitend geschikt

voor goederenvervoer?

20. Is de vergoeding voor privégebruik aftrekbaar?

21. Kan ik de bijtelling voorkomen?

22. Hoe dient een sluitende kilometeradministratie er uit te zien?

23. Hoe werkt de vereenvoudigde kilometeradministratie

voor bestelauto’s?

24. Wat is een ‘verklaring geen privégebruik auto’?

25. Is woon-werkverkeer privé of zakelijk?

26. Moet een autoverkoper voor de bijtelling exact bijhouden in

welke auto’s hij heeft gereden?

6

27. Wat gebeurt er met de bijtelling als de autoverkoper een vaste

auto heeft?

28. Hoe werkt de bijtelling als een ondernemer een auto van de

zaak heeft?

29. Welke autokosten komen in aftrek als de auto tot het privéver-

mogen van de ondernemer behoort?

30. Wat is voordeliger: een auto van de zaak of een privéauto?

31. Hoe hoog wordt de bijtelling als niet het hele jaar in een auto

van de zaak is gereden?

32. Hoe hoog is de bijtelling als ik alleen in de vakantie met de

auto rijd?

33. Heb ik de bijtelling tijdens vliegtuigvakanties?

34. Ik gebruik mijn auto ook voor andere werkzaamheden. Wat nu?

35. Ik gebruik een wachtdienstauto. Hoe zit het met mijn

kilometers?

36. Is carpoolen voordelig?

37. Kan de werkgever een vergoeding geven als ik met een

privéauto naar het werk ga?

38. Tijdens mijn werk heb ik een verkeersboete gekregen.

Kan de werkgever deze onbelast vergoeden?

39. Wat verandert er onder de nieuwe werkkostenregeling aan het

vergoeden van parkeerkosten?

40. Wat gebeurt er als ik per fi ets, op de motor of per taxi naar

mijn werk ga?

III. Omzetbelasting / BTW

41. Mag een ondernemer alle BTW op de autokosten aftrekken?

42. Geldt de aftrek van BTW ook voor het hele privégebruik van de

auto van de zaak?

43. Geldt het woon-werkverkeer als zakelijke kilometers?

44. Geldt er een ondergrens voor de correctie op het privégebruik?

45. Kan ik als ondernemer mijn auto voor de BTW tot mijn

privé-vermogen rekenen?

46. Wanneer is een lage BTW-correctie mogelijk?

7

47. Moet er BTW worden berekend over een eigen bijdrage van

het personeel?

48. Kan ik BTW aftrekken over de kilometervergoeding die ik aan

mijn personeel betaal?

49. Hoe verloopt de BTW-heffi ng zonder toepassing van

de margeregeling?

50. Hoe verloopt de BTW-heffi ng bij de margeregeling?

51. Ben ik als verkoper verplicht de margeregeling toe te passen?

52. Moet ik BTW berekenen op de verkoop van een auto aan een

buitenlandse afnemer?

53. Hoe kan ik de BTW-druk op mijn lease-auto verminderen?

IV. Belasting van personenauto’s en motorrijwielen (BPM)

54. Wat is BPM precies?

55. Op welke auto’s wordt BPM geheven?

56. Hoe hoog is het BPM-tarief in 2011?

57. Geldt er een overgangsregeling in de nieuwe CO2-heffi ng?

58. Hoe snel wordt de BPM afgebouwd?

59. Wat houdt de roetfi lterregeling in?

60. Wat wordt er bedoeld met slurptax?

61. Welk eff ect heeft het energielabel?

62. Wanneer geldt de BPM-vrijstelling voor ondernemers?

63. Heeft de overheid recht op BPM-vrijstelling bij de aanschaf

van een nieuwe bestelauto?

64. Zijn er consequenties als ik na de aanschaf van een nieuwe

bestelauto niet meer aan de voorwaarden voldoe?

65. Is BPM verschuldigd bij export, diefstal of sloop van een

bestelauto?

66. Hoe worden rolstoelgebruikers gecompenseerd voor de BPM?

67. Wanneer tellen opties en accessoires mee voor de BPM?

68. Op welk moment is er BPM verschuldigd?

69. Bij verkoop wordt er gesproken over rest-BPM. Wat is dat?

70. Is er BPM verschuldigd bij wijziging van de tenaamstelling of

aanpassing van de auto?

71. Welke auto’s komen in aanmerking voor een vrijstelling?

8

72. Ik werk in het buitenland. Mag ik een auto met buitenlands

kenteken gebruiken?

73. Ik heb een eigen zaak in het buitenland. Geldt er voor mijn

buitenlandse auto een BPM-vrijstelling?

74. Maar ik ben toch geen BPM verschuldigd over een

buitenlandse huurauto?

75. Ben ik bij immigratie BPM verschuldigd over mijn auto?

76. Krijg ik bij export of bij emigratie een deel van mijn BPM terug?

77. Welke tegemoetkoming geldt er voor bijzondere voertuigen?

78. Hoe werkt de taxiregeling?

79. Geldt de taxiregeling ook bij leasing?

80. Kan ik BPM terugvragen bij sloop of total loss van mijn

personenauto?

V. Motorrijtuigenbelasting (MRB)

81. Wanneer moet er motorrijtuigenbelasting betaald worden?

82. Maakt het nog wat uit of ik een geel of een grijs kenteken heb?

83. Moet ik motorrijtuigenbelasting betalen over mijn caravan

en aanhangwagen?

84. Ik koop mijn gebruikte auto bij een particulier. Hoe zit het dan

met de MRB?

85. Voor welke auto’s geldt het bijzondere tarief?

86. Zijn er ook auto’s waarvoor een vrijstelling geldt?

87. Wat betaal ik voor een auto met elektromotor?

88. Ik heb een gasinstallatie ingebouwd. Klopt het dat ik nu meer

ga betalen?

89. Ik heb mijn grijs kentekenauto omgebouwd tot geel kenteken.

Wat nu?

90. Mijn auto is 15 jaar oud. Moet ik nog steeds MRB betalen?

91. Voor mijn werk ga ik naar het buitenland.

Hoef ik dan geen MRB meer te betalen?

92. Ik ga mijn auto uitvoeren. Krijg ik dan de MRB terug?

93. Ik laat mijn auto slopen. Krijg ik de MRB dan terug?

94. Ik ga mijn auto verkopen. Krijg ik nu nog MRB terug?

9

VI. Leasing

95. Wat is fi nancial lease?

96. Wat is operational lease?

97. Wanneer kun je investeringsaftrek claimen bij lease?

98. Heb ik wel recht op BPM-teruggave bij een geleaste bestelauto?

99. Wat heeft de voorkeur: kopen of leasen?

100. Hoe wordt de BTW berekend bij leasing?

10

Inleiding

Wie in Nederland een auto aanschaft of least heeft de keuze

uit drie soorten auto’s: de personenauto, de bestelauto en de

vrachtauto. In dit boekje behandelen wij de fiscale aspecten van de

personen- en de bestelauto. Naast een duidelijk verschil in uiterlijk

is er ook een groot verschil in fiscale behandeling van deze auto’s.

Daarnaast kan er een verschil zijn tussen de fiscale gevolgen voor

de werkgever / onderneming en de werknemer / privé-gebruiker.

Onderstaand hebben wij per onderwerp de nummers van de

belangrijkste relevante vragen in dit boekje opgenomen.

Personenauto / werkgever

Bij de aanschaf van een personenauto is BPM en BTW verschuldigd.

De BPM is een heffing die van oorsprong uitsluitend op

personenauto’s en motoren wordt geheven, maar sinds een paar

jaar ook geldt op bestelauto’s. De BPM kan normaliter niet worden

teruggevraagd. Een uitzondering geldt voor bijzondere auto’s,

zoals politieauto’s, ambulances en taxi’s. Naast de BPM is over de

prijs van de auto ook BTW verschuldigd. Deze BTW is in principe

verrekenbaar en kan worden teruggevraagd bij de belastingdienst.

Voorwaarde is wel dat de ondernemer zelf ook met BTW belaste

activiteiten heeft. Verricht de ondernemer uitsluitend BTW-vrijge-

stelde prestaties, dan is er geen recht op BTW-aftrek. Wanneer in

een auto wordt geïnvesteerd, speelt de vraag of er recht op

investeringsaftrek bestaat. Om met de auto op de weg te mogen

rijden is vervolgens motorrijtuigenbelasting verschuldigd. Het

tarief is afhankelijk van het gewicht van de auto, de brandstofsoort

en de provincie waar de auto geregistreerd staat. Het relatieve

belang van de motorrijtuigenbelasting zal de komende jaren niet

verder stijgen, nu de afbouw van de BPM is stopgezet.

Belangrijkste vragen: 1-2, 6-10, 17, 20-24, 36-48, 54-58, 71, 81-82, 95-97

11

Personenauto / werknemer

Veelal wordt een auto die in het kader van een onderneming is

aangeschaft ook privé gebruikt door de werknemer of zelfstandig

ondernemer. Voor dit privé-gebruik wordt de werknemer belast. Dit

gebeurt in de vorm van een forfaitaire bijtelling.

De belasting over deze bijtelling wordt ingehouden via de

loonheffing. Wanneer iemand op jaarbasis niet meer dan 500

kilometer privé rijdt en dit kan aantonen, geldt geen forfaitaire

bijtelling. Woon-werkkilometers zijn daarbij zakelijke kilometers en

deze tellen zodoende niet mee als privé-kilometers.

Belangrijkste vragen: 12-25, 31-40

Bestelauto / werkgever

Net als op personenauto’s geldt ook op bestelauto’s in principe een

BPM-heffing. Ondernemers zijn daar echter van vrijgesteld. Er moet

dan wel aan de voorwaarden worden voldaan dat er sprake is van

inzet in een onderneming en dat ten minste 10% van alle kilometers

die verreden worden zakelijke kilometers zijn. De aanschaf

van een bestelauto is een investering in een bedrijfsmiddel. De

investeringsaftrek is hier dan ook van toepassing. Het percentage

van de aftrek is afhankelijk van de totale omvang van de

investeringen in dat jaar. Net als voor personenauto’s moet ook

voor bestelauto’s motorrijtuigenbelasting worden betaald. Het

ondernemerstarief voor een bestelauto is echter lager dan voor een

personenauto.

Belangrijkste vragen: 1-11, 18-19, 23, 41, 62-64, 82, 97-98

12

Bestelauto / werknemer

Voor het privé-gebruik van een bestelauto gelden de regels van de

bijtelling. Voor het privé-gebruik wordt een tarief gehanteerd van

25% over de catalogusprijs van de auto. De BPM die sinds 1 juli 2005

verschuldigd is op nieuwe bestelauto’s wordt daarbij meegerekend.

Wanneer iemand op jaarbasis minder dan 500 kilometer privé rijdt

en dit kan aantonen middels een sluitende kilometeradministratie,

geldt geen bijtelling. Woon-werkkilometers zijn daarbij zakelijke

kilometers en deze tellen zodoende niet mee als privé-kilometers.

Specifiek voor bestelauto’s gelden bijtellingsregelingen voor auto’s

die doorlopend wisselend worden gebruikt en voor auto’s die

vrijwel uitsluitend geschikt zijn voor goederenvervoer.

Belangrijkste vragen: 18-24, 31-40

Leasing

Een onderneming kan er voor kiezen zelf een auto aan te schaffen,

maar kan er ook voor kiezen om de auto te leasen. Leasing kan

diverse voordelen hebben. Bij het leasen vooral twee hoofdsoorten

contracten: financial lease en operational lease. In geval van

financial lease is er feitelijk sprake van een financiering en bij

operational lease is er feitelijk sprake van huur. Naast een verschil

in dienstverlening is er ook een verschil in fiscale behandeling. In

de situatie van financial lease komt de auto op de balans te staan

en bestaat er mogelijk recht op investeringsaftrek. Bij operational

lease komt de auto niet op de balans en zijn de maandelijkse

betalingen een normale kostenpost die ten laste van de winst

wordt gebracht. Voor de BTW bestaat de mogelijkheid sommige

posten buiten de BTW-heffing op de leasefactuur te laten.

Belangrijkste vragen: 95-100

13

1. Op welke auto’s krijg ik investeringsaftrek?

Investeringsaftrek is een extra aftrekpost die een ondernemer

krijgt indien hij per jaar meer dan 2.200 in bedrijfsmiddelen

investeert. Er gelden eisen voor de hoogte van de afzonderlijke

investeringen: de ondergrens is gesteld op 450. Onder dat bedrag

krijgt u geen investeringsaftrek. Wel mag u dan die kosten in één

keer van uw winst aftrekken.

Deze extra aftrek staat los van de boekwaarde van het

bedrijfsmiddel en het bedrag van de afschrijving en beïnvloedt deze

dus niet.

De bovengrens is in 2010 fors verruimd en ligt in 2011 bij

301.800. Bij een totaal investeringsbedrag per jaar boven

301.800 geldt er geen investeringsaftrek meer.

De investeringsaftrek bedraagt in 2011:

Voor de automotive zijn de belangrijkste bijzonderheden:

• Op auto’s met geel kenteken met een CO2-uitstoot boven

95 gram/km (diesel) resp. 110 gram/km (benzine) en die

niet bestemd zijn voor het beroepsvervoer krijgt u geen

investeringsaftrek.

• Op zeer zuinige personenauto’s tot en met bovengenoemde

CO2-grenzen is vanaf 2010 wèl investeringsaftrek van toepassing.

• Er geldt geen investeringsaftrek voor auto’s die worden verhuurd

aan derden.

Investering Aftrek 2011

Meer danMaar niet meer dan

0 2.200 02.200 54.324 28%54.324 100.600 15.211

100.600 301.800 15.211 minus 7,56% x

(investingstotaal minus 100.600)

301.800

14

Naast deze investeringsaftrek kan ook de energie-investeringsaftrek

en de milieu-investeringsaftrek van toepassing zijn.

Als de bedrijfsmiddelen worden verkocht binnen 5 jaar na het begin

van het jaar waarin de aanschaf heeft plaatsgevonden, wordt de

investeringsaftrek gedeeltelijk ongedaan gemaakt. Dit gebeurt

door het aangeven van een desinvesteringsbijtelling ter grootte

van het percentage dat destijds als investeringsaftrek is geclaimd,

vermenigvuldigd met de verkoopprijs.

Verwijzing

Investeringsaftrek bij leasing vraag 97

Voorbeeld 1

Ondernemer Dick schaft 3 bestelauto’s aan à 25.000.

Met zijn winst valt hij in de 42%-schijf van de inkomstenbelasting.

Zijn investeringsaftrek 15.211

Zijn netto voordeel 15.211 * 42% = 6.389

Voorbeeld 2

Onderneemster Minie schaft 3 identieke bestelauto’s aan à

25.000. Ook investeert zij dit jaar in een pand à 400.000.

Haar investeringsaftrek (3 * 25.000 + 400.000) * 0% = 0

Haar netto voordeel 0 * 42% = 0

2. Wat doe ik met investeringsaftrek rondom de jaarwisseling?

Het percentage investeringsaftrek is afhankelijk van het totale

investeringsbedrag in een bepaald jaar. Als er dit jaar al veel

investeringen zijn geweest, kan het zinvol zijn de investering uit

te stellen tot volgend jaar. Als verwacht wordt dat er volgend jaar

veel geïnvesteerd zal worden, kan een deel van de investeringen

15

juist beter naar voren gehaald worden. Hierdoor kunnen de

aftrekpercentages van de investeringsaftrek optimaal benut

worden.

Voor het bepalen van het percentage investeringsaftrek is

van belang:

• de datum van het aangaan van de verplichtingen: het tekenen

van de order c.q. de opdrachtbevestiging.

U kunt de aftrekpost nog in hetzelfde jaar te gelde maken:

• als het bedrijfsmiddel in dat jaar in gebruik wordt genomen; of

• voor zover er een aanbetaling heeft plaatsgevonden.

De aanbetaling kan voor de ondernemer die de investering

doet ook nog een ander aspect hebben: mits hem een factuur

wordt uitgereikt met BTW, kan hij de BTW in dat tijdvak alvast

terugvragen. De leverancier dient er daarbij wel op te letten dat hij

op het moment van uitreiken van de factuur ook de BTW al moet

afdragen.

Voorbeeld 1

Vervroegen van investeringen

Een handelsonderneming investeert in 2011 voor 45.000 in

diverse bedrijfsmiddelen. Voor 2012 is aanschaf van een grote

machine gepland. Kostprijs 150.000.

De B.V. overweegt ook aanschaf van een bestelauto à 30.000

in 2012.

Investeringsaftrek (bij ongewijzigde tabel in 2012) bij aanschaf van

de bestelauto in 2012:

In 2011 45.000 * 28% = 12.600

In 2012 15.211 - 7,56% x

( 180.000 - 100.600) = 9.208

Totale investeringsaftrek 21.808

16

Investeringsaftrek bij aanschaf bestelauto in 2011:

In 2011 vaste aftrek tussen 54.324 en

100.600 = 15.211

In 2012 15.211 – 7,56% x

( 150.000 - 100.600) = 11.476

Totale investeringsaftrek 26.687

Netto voordeel ( 26.687 - 21.808) * 25% vennootschaps-

belasting = 1.220.

Voorbeeld 2

Uitstellen van investeringen

Een bouwbedrijf investeert in 2011 reeds voor 185.000.

Voor 2012 zijn geen noemenswaardige investeringen gepland.

Men overweegt aanschaf van een extra bestelauto ( 15.000)

eind 2011 of begin 2012.

Totale investeringsaftrek in beide jaren bij aanschaf bestelauto

in 2011: 7.696

Totale investeringsaftrek in beide jaren bij aanschaf bestelauto

in 2012: 13.030

Netto voordeel 5.334 * 25% = 1.333.

3. Waarop krijg ik energie-investeringsaftrek?

Energie-investeringsaftrek is een extra faciliteit voor investeringen

in energiezuinige bedrijfsmiddelen. Voor deze energieinvesterings-

aftrek (EIA) wordt jaarlijks een lijst gepubliceerd. Op de op die

lijst vermelde investeringen is een energie-investeringsaftrek van

41,5% van toepassing. Wel geldt er een ondergrens van 2.200

(totaalbedrag aan energie-investeringen per jaar). Voorbeelden van

17

investeringen die in aanmerking komen voor EIA zijn:

• zij-afscherming

• bandenspannings(regel)systeem

• kopschot windscherm

De EIA-investeringen moeten binnen 3 maanden bij de

belastingdienst worden aangemeld.

Raadpleeg voor u investeert altijd de actuele EIA-lijst, te vinden op

www.agentschapnl.nl.

Voorbeeld

Den Boer B.V. is een transportbedrijf. Zij rust haar vrachtauto’s uit

met zij-afscherming en een kopschot windscherm. Hiermee is een

bedrag gemoeid van 25.000.

De energie-investeringsaftrek bedraagt: 10.375

Het directe belastingvoordeel bedraagt (25%): 2.594

4. Wat is de milieu-investeringsaftrek?

Milieu-investeringsaftrek (MIA) is een extra investeringsaftrek,

bovenop de normale investeringsaftrek. Voor deze faciliteit wordt

jaarlijks een lijst opgesteld: de zogeheten ‘milieulijst’. Op de lijst

staan investeringen ter voorkoming van waterverontreiniging c.q.

ter bevordering van waterbesparing, ter voorkoming van bodem- en

luchtverontreiniging, ter beperking van afvalstoffen en geluids-

emissies en investeringen in mobiele machines. Er is een verdeling

gemaakt in een drietal categorieën: 40%, 30% en 15% aftrek (welke

tarieven tijdelijk, tot 2014, zijn verlaagd tot 36%, 27% en 13,5%).

Welk percentage van toepassing is, blijkt uit de milieulijst.

Daarnaast blijkt uit de lijst of er wellicht ook willekeurig

afgeschreven kan worden op basis van de zg. VAMIL-regeling.

Voor deze fiscale faciliteit geldt een meldingsplicht

(binnen 3 maanden na investering).

18

Voor de automotivebranche zijn met name de volgende

investeringen van belang:

Bovenstaande voorbeelden zijn ontleend aan de bij afsluiting van de

kopij van dit boek geldende lijst.

Raadpleeg voor investering altijd de website www.agentschapnl.nl

voor de actuele milieulijst en de concrete productomschrijvingen.

Verwijzing

Willekeurige afschrijving (VAMIL) vraag 6

5. Hoe snel mag ik een auto afschrijven?

Bij aanschaf van een auto in de onderneming dient de auto voor

de aanschafprijs op de balans opgenomen te worden. Deze

aanschafprijs is normaliter exclusief BTW omdat deze BTW terug-

gevraagd kan worden. Dit geldt ook voor de BPM op een bestel-

auto, aangezien ondernemers daarvan vrijgesteld zijn. De invester-

ingsaftrek is een extra aftrekpost en wordt daarom niet in

mindering gebracht op deze aanschafprijs. Vervolgens moet een

inschatting worden gemaakt van de vermoedelijke gebruiksduur en

Investering Soort regeling Nummer

Elektrisch aangedreven voertuig VAMIL/MIA F 5070

Zeer zuinige personenauto VAMIL/MIA C 5076

Hybride aangedreven bestelauto MIA A 8100

Autogasauto voor zakelijk vervoer VAMIL C 5079

Brandstofcelsysteem voor aandrijving van transportmiddelen

VAMIL/MIA F 5050

Geluidarme autolaadkraan VAMIL/MIA B 5191

Rijsimulator VAMIL/MIA A 1080

Waterstofafl everstation VAMIL/MIA F 2040

Aardgasafl ever- of aardgasvulpunt(op bedrijventerreinen)

VAMIL/MIA F 2050

Dubbeltrailer VAMIL/MIA F 2152

Geluidarme opbouw voor bakwagen, trekker, oplegger, aanhanger of bestelwagen

VAMIL/MIA F 4161

19

de restwaarde. De gebruiksduur zal sterk afhangen van het soort

onderneming en de vraag hoe intensief de auto wordt gebruikt.

Voor bijvoorbeeld een koeriersbedrijf zal dat anders liggen dan voor

een ‘doorsnee ondernemer’. Het verschil tussen de aanschafprijs en

de restwaarde wordt vervolgens in gelijke delen verdeeld over de

gebruiksduur. Het versnellen van de afschrijving door op basis van

een vast percentage van de boekwaarde af te schrijven is slechts

in uitzonderingssituaties toegestaan. Wel bestaan er afwijkende

afschrijvingsstelsels voor bepaalde bedrijfsmiddelen of groepen

ondernemers (met name milieu-investeringen en investeringen

door starters).

Naast bovenstaande systematiek geldt er ook een jaarlijkse

boven-grens: Onder andere voor personen- en bestelauto’s geldt

een maximale afschrijving per jaar van 20% van de aanschafwaarde.

In de praktijk blijkt echter dat met name door de in te schatten

restwaarde niet snel wordt aangelopen tegen deze beperking

in de afschrijving. Dat kan echter anders komen te liggen bij

hoge kilometrages en lage restwaarden. Het nadeel van deze

afschrijvingsbeperking is dan dat de afschrijving pas in een later

jaar afgetrokken mag worden.

De afschrijving is door bovengenoemd systeem in alle jaren even

hoog. Omdat dit niet altijd ook de bedrijfseconomische realiteit

weergeeft, maken sommige bedrijven verschil tussen hun bedrijfs-

economische afschrijving (afnemend percentage) en fiscale

afschrijving (vast percentage).

De afschrijving komt in aftrek op het belastbare resultaat van

de onderneming. Een eenmanszaak, vennootschap onder firma,

maatschap en commanditaire vennootschap wordt belast met

inkomstenbelasting, oplopend tot 52%. B.V.’s en N.V.’s worden

belast met vennootschapsbelasting, oplopend tot 25%.

20

Verwijzing

Willekeurige afschrijving vraag 6

Investeringsaftrek vraag 1

Aftrek BTW vraag 41

Voorbeeld

Rob schaft in 2011 een bestelauto aan met een aanschafwaarde van

24.000 exclusief BPM en BTW. De restwaarde wordt geschat op

8.000 na afloop van de gebruiksduur van 4 jaar.

De afschrijving per jaar bedraagt dan:

Aanschafprijs 24.000

Restwaarde 8.000

Totale afschrijving 16.000

Afschrijving per jaar 4.000

Rob ondervindt hierbij geen beperking van de afschrijvings-

maximering van 20% van de aanschafwaarde. Dat kan echter wèl

het geval zijn bij een kortere looptijd of een lagere restwaarde,

bijvoorbeeld ten gevolge van een groter jaarlijks kilometrage.

6. Hoe werkt de willekeurige afschrijving en wat is mijn voordeel?

Op sommige soorten investeringen mag afwijkend worden

afgeschreven. Dat geldt voor milieu-investeringen (zg. VAMIL-

investeringen), investeringen door starters en (in het kader van

bestrijding van de financiële crisis) investeringen waarvoor in

2009, 2010 of 2011 verplichtingen zijn aangegaan. De afschrijving

mag in de eerste twee gevallen ‘willekeurig’ plaatsvinden, dat wil

zeggen dat u zich niet aan de normale afschrijvingsregels hoeft

te houden. Het voordeel is dan een liquiditeits- en rentevoordeel:

door de snellere afschrijving betaalt u in dat jaar minder belasting.

Maar soms kan het ook voordelig zijn de afschrijving te verdelen

over meerdere jaren. In elk van de jaren kan de afschrijving dan

21

van de belasting in de hoogste tariefschijven afgetrokken worden.

Omdat de afschrijving niet jaarlijks even hoog hoeft te zijn, kunt

u er ook voor kiezen precies dát bedrag af te schrijven waarmee u

optimaal gebruik maakt van de tariefgrenzen en andere regelingen

die gekoppeld zijn aan het winst- of inkomensniveau. De milieu-

investeringen die voor deze willekeurige afschrijving in aanmerking

komen, kunt u in de jaren tot 2014 voor maximaal 75% willekeurig

afschrijven. Vanaf 2014 kunt u deze milieuinvesteringen weer

voor 100% willekeurig afschrijven. U vindt deze investeringen

op de zogenaamde milieulijst, ook wel VAMIL-lijst genoemd, die

jaarlijks door Agentschap NL gepubliceerd wordt. Voor de tijdelijke

regeling met betrekking tot de investeringen in 2009, 2010 en

2011 geldt ook dat de afschrijving willekeurig mag plaatsvinden,

maar hierbij geldt een extra voorwaarde: in het jaar waarin de

investeringsverplichting wordt aangegaan, is de afschrijving

beperkt tot het aanbetalingsbedrag en tevens beperkt tot 50%

van het afschrijvingspotentieel. Anders dan bij aanvang van deze

regeling geldt thans (met terugwerkende kracht tot 1 januari 2009)

geen maximering meer in de latere jaren.

Deze regeling geldt voor alle nieuwe bedrijfsmiddelen met

uitzondering van woningen, bedrijfsgebouwen, grond- weg- en

waterbouwkundige werken, immateriële vaste activa (waaronder

software) en in cultuur gebrachte activa (bijvoorbeeld bomen

en vee). De regeling geldt dus wel voor nieuwe bestelauto’s en

vrachtauto’s. De regeling geldt ook voor nieuwe personenauto’s,

mits er sprake is van een taxi of een “zeer zuinige personenauto”

(dat wil zeggen met een CO2-uitstoot van niet meer dan 95 gram/

km in geval van een dieselmotor respectievelijk niet meer dan

110 gram/km in geval van een benzinemotor). Deze afschrijving

mag in afwijking van de normale afschrijvingsregels ook alvast

voor het eerste deel worden genomen in het jaar waarin de

investeringsverplichting wordt aangegaan, althans voor zover in

dat jaar ook een aanbetaling plaatsvindt.

22

Verwijzing

Milieu-investeringen vraag 4

Faciliteiten voor starters vraag 7

7. Van welke faciliteiten kan ik als startende ondernemer

gebruik maken?

In de eerste drie jaren van de onderneming krijgt u – als u minimaal

1225 uur per jaar werkt – een extra fiscale aftrekpost onder de

noemer “ondernemersaftrek”. In de praktijk is deze extra aftrekpost

voor starters nog bekend onder zijn oude naam “startersaftrek”.

Deze extra aftrek bedraagt ruim tweeduizend euro per jaar. Mist

u een jaar extra aftrek doordat u niet aan de uren-eis voldoet, dan

kan dat in het vierde of vijfde jaar nog ingehaald worden.

Preciezer gezegd: als u als ondernemer in een of meer van de vijf

voorafgaande kalenderjaren geen ondernemer was en u in die jaren

nog niet meer dan tweemaal zelfstandigenaftrek hebt geclaimd,

mag u in het lopende jaar de zelfstandigenaftrek verhogen met het

deel voor starters.

In de jaren waarin u deze startersaftrek krijgt, zult u vaak ook

investeren. Op deze investeringen kunt u willekeurig afschrijven.

Ook is willekeurige afschrijving mogelijk op investeringen in het

daaraan voorafgaande jaar mogelijk. Wel geldt als voorwaarde dat

u op deze investeringen investeringsaftrek kunt claimen. Hierdoor

geldt de willekeurige afschrijving bijvoorbeeld niet voor goodwill

of voor personenauto’s. Ook geldt het maximumbedrag van de

investeringsaftrek als “plafond” voor het bedrag aan willekeurige

afschrijving in dat jaar. “Willekeurig” hoeft overigens niet per

definitie “versneld” te betekenen. Voor veel starters kan het zinvol

zijn de afschrijvingen zó over de jaren te spreiden dat er optimaal

wordt geprofiteerd van de (verwachte) belastingtarieven. Oftewel,

de aftrekpost van de afschrijving kan ook uitgesteld worden tot

23

jaren waarin de winst in een hogere schijf valt.

Verwijzing

Willekeurige afschrijving vraag 6

Voorbeeld

Startend ondernemer Marcel investeert in het eerste jaar van

het bestaan van de onderneming in een nieuwe bestelauto. De

totale afschrijving over de komende vier jaar bedraagt 20.000.

Marcel werkt fulltime in deze onderneming. Hij heeft dus recht

op startersaftrek, zodat hij over de investering in de bestelauto

willekeurig kan afschrijven. Hij verwacht dat zijn winst in de eerste

vier jaren in de volgende tariefschijven zal vallen:

2011: 42%

2012: 42%

2013: 52%

2014: 52%

Alternatief 1 is de afschrijving gewoon in vier gelijke jaarlijkse

delen af te trekken van de winst. Marcel mag echter willekeurig

afschrijven. Alternatief 2 is dan het hele bedrag in één keer in jaar 1

af te schrijven. Alternatief 3 is het uitstellen van de afschrijving van

jaar 1 en 2 naar jaar 3 en 4 omdat in die laatste twee jaar de winst

in hogere belastingschijven valt.

De totale belastingteruggave bij deze alternatieven is:

Voor een compleet beeld zou ook de rentefactor meegenomen

Alternatief 1 2 3

2011 2.100 8.400 0

2012 2.100 0 0

2013 2.600 0 5.200

2014 2.600 0 5.2005.200

Totaal 9.400 8.400 10.400

24

moeten worden, omdat bij de 3 alternatieven de belastingterug-

gave op een verschillend moment binnenkomt. De contante waarde

van de totale teruggaaf is bij deze drie alternatieven:

Uitstel van de afschrijving tot de jaren met de hogere belasting-

tarieven levert in dit voorbeeld dus de hoogste teruggave op.

8. Wat wordt verstaan onder boekwinst?

Door de afschrijving op een auto neemt de boekwaarde van de

auto af. De boekwaarde is het bedrag waarvoor de auto nog op de

balans van de onderneming staat. Als de auto vervolgens verkocht

wordt voor een hoger bedrag dan deze boekwaarde, is er sprake

van boekwinst. Een andere situatie is dat de geplande looptijd niet

wordt volgemaakt en dat de auto eerder wordt afgestoten. Doordat

de fiscale afschrijving vaak niet parallel loopt aan het werkelijke

waardeverloop, kan ook dan boekwinst ontstaan.

Anderzijds kan er ook sprake zijn van een boekverlies. Dat kan

bijvoorbeeld het geval zijn bij een te hoog ingeschatte restwaarde.

Dit verlies is dan alsnog aftrekbaar op het moment waarop dit

verlies geleden wordt.

Verwijzing

Afschrijving vraag 5

Willekeurige afschrijving vraag 6

Desinvesteringsbijtelling vraag 1

Afrekenen over boekwinst vraag 9

Herinvesteringsreserve vraag 10

Voorbeeld

Koeltechnisch installatiebedrijf Koudijs B.V. heeft begin 2011 een

Alternatief 1 2 3

Totale contante waarde 8.578 8.400 8.994

25

bestelauto aangeschaft voor 25.000. Zij gaat deze gedurende de

komende 4 jaar gebruiken. De restwaarde is gesteld op 5.000.

De jaarlijkse fiscale afschrijving is dan 5.000.

Het fiscale en het werkelijke waardeverloop zien er als volgt uit:

Fiscaal Werkelijk

Aanschaf 25.000 25.000

Waarde eind 2011 20.000 18.000

Waarde eind 2012 15.000 15.000

Waarde eind 2013 10.000 12.000

Verkoop eind 2014 5.000 6.000

Als de auto eind 2013 verkocht zou worden is er sprake van

boekwinst ter grootte van 2.000. Zou er gebruik gemaakt

worden van de willekeurige afschrijvingsmogelijkheid, dan kan

vanzelfsprekend een veel grotere boekwinst ontstaan.

9. Wanneer wordt er afgerekend over boekwinst?

De boekwinst wordt in de eerste plaats belast op het moment

dat deze wordt gerealiseerd door verkoop van de auto. Maar ook

zonder ‘echte’ verkoop kan er sprake zijn van belaste boekwinst.

Dat is bijvoorbeeld het geval als de auto wordt overgedragen

vanuit de onderneming naar het privé-vermogen. Bij een B.V. is

dat in wezen ook gewoon een verkoop. Bij een eenmanszaak ligt

dat moeilijker. Herziening van de keuze voor ondernemings- of

privévermogen is dan alleen toegestaan bij ingrijpend gewijzigde

omstandigheden. Denk bijvoorbeeld aan het feit dat de auto

voortaan alleen nog maar privé gebruikt zal worden. De auto wordt

dan vanuit het ondernemingsvermogen overgeboekt naar het privé-

vermogen. Daarbij kan boekwinst ontstaan.

Ook als een eenmanszaak beëindigd wordt, worden de boek-

winsten die op dat moment aanwezig zijn, belast. Directe

26

belasting-heffing kan dan bijvoorbeeld worden voorkomen door

lijfrente-stortingen.

Verwijzing

Herinvesteren vraag 10

Keuze voor ondernemings- of privé-vermogen vraag 30

10. Kan ik de boekwinst meenemen naar een nieuwe auto?

Het is fiscaal toegestaan de boekwinst die u behaalt bij de

verkoop van de ene auto als eerste afschrijving af te boeken op de

boekwaarde van een nieuwe auto. Dit voorkomt fiscale afrekening

over de boekwinst. In fiscaal jargon heet dit de toepassing van de

herinvesteringsreserve.

De termijn voor het afboeken van de boekwinst op de nieuwe

investeringen is ruim drie jaar: de vervangende investeringen

moeten namelijk gedaan zijn in het jaar waarin de oude auto is

verkocht of in de drie daarop volgende jaren. Als de auto niet in

het jaar zelf wordt vervangen, wordt op de fiscale balans die bij

het einde van dat boekjaar wordt opgemaakt een zogenaamde

“herinvesteringsreserve” opgenomen. Deze mag gedurende

bovengenoemde termijn blijven bestaan, zolang de ondernemer

tenminste het voornemen blijft houden om tot herinvestering over

te gaan. Is dat voornemen niet langer aanwezig, dan valt de reserve

vrij en wordt het bedrag daarvan belast als winst.

Voor zover de boekwinst is ontstaan door de willekeurige

afschrijving, mag deze niet worden afgeboekt op de boekwaarde

van de nieuwe auto.

Bij auto’s met grijs kenteken hoeft deze afboeking van

de boekwinst overigens geen gevolgen te hebben voor de

investeringsaftrek: deze mag gewoon berekend worden over de

27

normale aanschafprijs. Voorwaarde is wel dat u er mee instemt

dat de desinvesteringsbijtelling ook wordt berekend over de

daadwerkelijke verkoopprijs in plaats van over de boekwaarde.

Overigens hoeft deze regeling niet altijd voordelig te zijn,

omdat bij een hoger investeringsbedrag een lager percentage

investeringsaftrek kan gelden.

Verwijzing

Desinvesteringsbijtelling vraag 1

Voorbeeld

Luite heeft zijn gebruikte personenauto ingeruild voor een

nieuwe auto. Hij heeft een hogere inruilprijs gekregen dan hij aan

restwaarde had ingeschat. Deze boekwinst bedraagt 2.500.

Luite zit met zijn bedrijfswinst in de 52%-schijf van de inkomsten-

belasting. Direct afrekenen over de boekwinst kost dus 1.300.

Het alternatief is afboeking op de nieuwe auto. Hierdoor wordt de

afschrijving over de rest van de looptijd van 4 jaar in totaal 2.500

lager. Er is dus sprake van een rentevoordeel. Bij een rekenrente

van 6% per jaar bedraagt dit voordeel 106.

11. Kan ik de boekwinst ook gebruiken voor andere investeringen?

Het is toegestaan de boekwinst die u behaalt bij de verkoop van

een auto af te boeken op de boekwaarde van andere investeringen,

ook als dat niet een nieuwe auto betreft. Wel wordt de voorwaarde

gesteld dat het moet gaan om vervangende investeringen met

een afschrijvingsduur van maximaal tien jaar. Zou men een

herinvesteringsreserve die werd gevormd bij de verkoop van een

auto, waarop in minder dan tien jaar wordt afgeschreven, afboeken

op daarna aangeschafte grond of op een pand waarop in meer dan

tien jaar wordt afgeschreven, dan zou dit tot gevolg hebben dat

de stille reserve in de auto feitelijk wordt doorgeschoven naar dit

onroerend goed. Dat zou betekenen dat de realisatie van die stille

28

reserve voor vrijwel onbepaalde tijd wordt uitgesteld.

Ook mag door de afboeking de boekwaarde van de nieuwe

investering niet lager worden dan die van de verkochte auto.

Bij een omschakeling van auto’s in eigen beheer naar

operational lease (al dan niet met sale-and-lease-back), kan deze

herinvesteringsreserve een belangrijke belemmering wegnemen.

Verwijzing

Operational lease vraag 96

Voorbeeld

Ondernemer Wisse ruilt wegens uitbreiding van zijn onderneming

zijn personenauto in op een bestelauto. De boekwaarde van deze

personenauto bedraagt 15.000, maar Wisse krijgt er 18.000

voor terug. De aanschafprijs van de nieuwe bestelauto ligt lager

dan destijds die van de personenauto. De nieuwprijs bedraagt

17.000 exclusief BTW. Wisse mag van zijn boekwinst 2.000

afboeken op deze nieuwe bestelauto. De boekwaarde wordt dan

15.000, waarna hij op de normale manier verder op de auto kan

afschrijven. De overige 1.000 kan Wisse afboeken op andere

investeringen.

12. Wie heeft een bijtelling?

Iedereen die een auto ter beschikking gesteld heeft gekregen van de

werkgever, krijgt in principe een bijtelling bij het inkomen. Hierbij

maakt het niet uit of de werkgever de auto zelf heeft gekocht of dat

de werkgever de auto heeft geleast van een leasemaatschappij.

Als de werknemer de auto zelf koopt maar alle autokosten

(onderhoud, brandstof, verzekering, financieringslasten e.d.) door

de werkgever worden vergoed, is er ook sprake van een door

de werkgever ter beschikking gestelde auto. Ook dan krijgt de

29

werknemer een bijtelling voor het privégebruik van de auto.

De bijtelling wordt bij werknemers tot het belaste loon gerekend.

Hierover wordt door de werkgever loonbelasting ingehouden.

Deze loonbelasting is een voorheffing voor de inkomstenbelasting.

Ondernemers krijgen ook een bijtelling voor het privégebruik

van de auto als de auto tot het vermogen van de onderneming

behoort. In beginsel komen alle autokosten ten laste van de

winst. Gebruikt de ondernemer de auto echter ook voor het rijden

van privékilometers, dan wordt de aftrek van de kosten deels

gecorrigeerd door de bijtelling tot de winst te rekenen.

De bijtelling geldt voor ter beschikking gestelde personenauto’s

en bestelauto’s met uitzondering van de bestelauto die door aard

en inrichting (nagenoeg) uitsluitend geschikt is voor vervoer

van goederen. Ook voor vrachtauto’s en motorfietsen kan de

werknemer een bijtelling krijgen. De bijtelling is dan echter geen

vast percentage.

Verwijzing

Wanneer is een bestelauto uitsluitend

geschikt voor goederenvervoer? Vraag 19

13. Hoe hoog is de bijtelling?

De bijtelling is een percentage van de cataloguswaarde van de auto.

Het percentage is afhankelijk van het aantal gereden privé-

kilometers en de CO2-uitstoot.

Als het aantal privékilometers op jaarbasis groter is dan 500

kilometer, kan de hoogte van de bijtelling worden afgelezen uit

onderstaande tabel:

30

De in de tabel genoemde CO2-uitstootnormen van 95 gram/km

(14% bijtelling) en 116 gram/km (20% bijtelling) gelden voor auto’s

met een dieselmotor. De normen van 110 gram/km en 140 gram/km

gelden voor auto’s met andere motoren, met name benzine.

Voor ondernemers geldt de bijzondere regeling dat de bijtelling niet

hoger is dan de daadwerkelijke totale autokosten in het betreffende

jaar.

Verwijzing

Voor welke auto’s geldt de lagere bijtelling? vraag 14

Gebruik auto tijdens vakantie vraag 32 en 33

Voorbeeld

Aart heeft in 2011 een auto van de zaak. Hij houdt geen kilometer-

administratie bij. De auto heeft een cataloguswaarde van 35.000.

Bij Aart wordt maandelijks 1/12 van de totale bijtelling à 8.750

(25% x 35.000) bij zijn belaste loon opgeteld. Hierover wordt

loonbelasting ingehouden. Bij een loonbelastingtarief van 42% kost

deze auto hem maandelijks 306,25.

Soort auto Bijtellingspercentage

Nulemissie CO2 0%

CO2-uitstoot niet meer dan 95 gr/km resp. 110 gr/km

14% van de catalogusprijs

CO2-uitstoot meer dan 95 gr/km maar niet meer dan 116 gr/km resp. meer dan 110 gr/km maar niet meer dan 140 gr/km

20% van de catalogusprijs

Overige auto’s niet ouder dan 15 jaar 25% van de catalogusprijs

Auto’s van 15 jaar en ouder 35% van de werkelijke waarde

31

14. Voor welke auto’s geldt de lagere bijtelling?

Per 2010 is een nieuwe bijtellingscategorie ingevoerd: Er geldt in de

jaren 2010 tot en met 2014 een 0%-bijtelling voor auto’s met een nule-

missie CO2. In de praktijk zal hiervan met name door elektrische auto’s

gebruik gemaakt kunnen worden. Ook waterstofauto’s met een ver-

brandingsmotor vallen er echter onder.

Vanaf 2008 gold al een lager bijtellingspercentage van 14% voor

auto’s met een CO2-uitstoot van niet meer dan 95 gr/km bij

dieselauto’s en 110 gr/km bij benzineauto’s. Hierbij wordt nogal

eens gedacht dat dit geldt voor alle auto’s met energielabel

A. Dat is echter onjuist: gekeken moet worden naar de exacte

bovengenoemde CO2-uitstootnormen.

Het gaat hierbij bijvoorbeeld om auto’s als de Citroën C1, Fiat 500,

Honda Civic Hybride en Insight, Peugeot 107, Toyota Aygo, IQ en

Prius, Skoda Fabia Combi Greenline, Smart Fortwo diesel en de

Volkswagen Polo 1.2 TDI Bluemotion. Een compleet overzicht vindt

u op www.groenopweg.nl.

Per 2009 is een tussencategorie ingevoerd van 20% van de

catalogusprijs. Deze geldt voor benzine-, LPG- en aardgasauto’s

met een CO2-uitstoot van 111 tot en met 140 gram per kilometer en

dieselauto’s met een CO2-uitstoot van 96 tot en met 116 gram per

kilometer.

Het betreft bijvoorbeeld uitvoeringen van auto’s zoals de Audi A1 en

A3, Fiat Punto Evo, Ford Fiësta, Ford Focus, Mercedes-Benz A-klasse,

Peugeot 207 en 308, Renault Clio, Volkswagen Golf, Touran en

Passat. Een compleet overzicht vindt u op www.groenopweg.nl.

Voor de berijders van een auto in een lagere bijtellingscategorie is

het van groot belang om zekerheid te hebben over de hoogte van

de bijtelling op de auto die men vaak meerdere jaren rijdt.

De vraag komt dan op of de categorieën jaarlijks bijgesteld kunnen

worden. Om de stimulans in stand te houden voor auto’s die

32

zuiniger zijn dan de gemiddelde auto’s, zullen de maximale CO2-

uitstootgrenzen van beide categorieën inderdaad eens per vier jaar

worden aangescherpt op basis van de feitelijke ontwikkelingen

van de CO2-uitstoot van nieuwe auto’s. Volgens de huidige

wettekst vindt die aanscherping voor het eerst plaats in 2013.

Die aanscherpingen zullen dan alleen gaan gelden voor na de

aanscherping op kenteken gezette auto’s.

15. Over welk bedrag wordt de bijtelling berekend?

De cataloguswaarde van de auto is bepalend voor de bijtelling.

Voor een personenauto is de cataloguswaarde de nieuwprijs van de

auto inclusief BPM en BTW. Ook voor bestelauto’s die te naam zijn

gesteld op of na 1 juli 2005, geldt de nieuwprijs inclusief BPM en

BTW. Uitsluitend voor bestelauto’s die vóór 1 juli 2005 te naam zijn

gesteld geldt de nieuwprijs inclusief BTW en exclusief BPM.

Voor de bijtelling van oldtimers is de werkelijke waarde van de auto

van belang en niet de cataloguswaarde. Oldtimers in de zin van

deze regeling zijn auto’s van 15 jaar of ouder. Voor het bepalen van

de 15-jaarstermijn wordt uitgegaan van de dag waarop de auto voor

het eerst in gebruik is genomen. De werkelijke waarde is de meest

gunstige prijs die een willekeurige derde bereid is voor de auto

te betalen. Op het moment dat een auto 15 jaar oud is kan er een

waardesprong of juist een waardedaling plaatsvinden ten opzichte

van de cataloguswaarde. Is de auto bijvoorbeeld een gebruikte

middenklasser van net iets meer dan 15 jaar en met veel kilometers,

dan zal de werkelijke waarde naar verwachting lager zijn dan

de cataloguswaarde. Is er sprake van een fraai gerestaureerde

oldtimer, dan zal de werkelijke waarde waarschijnlijk veel hoger

liggen dan de cataloguswaarde.

De grens van 15 jaar zou per 1 januari 2010 verhoogd worden

naar 25 jaar, waarbij voor auto’s tussen de 15 en 25 jaar een

bijtelling zou worden berekend over de cataloguswaarde. Dat

33

voorstel is alsnog teruggedraaid. Wel geldt vanaf 2010 een

bijtellingspercentage van 35% voor auto’s ouder dan 15 jaar.

Voorbeeld

Katelijne heeft een auto van de zaak met een oorspronkelijke

cataloguswaarde van 35.000. Haar auto is 16 jaar oud. Op de

veiling zou deze auto een verkoopprijs kunnen opleveren van

10.000. Als die auto het gehele jaar ter beschikking staat van

Katelijne, bedraagt - ervan uitgaande dat het privégebruik meer is

dan 500 kilometer - de bijtelling 3.500 (35% van 10.000).

16. Geldt de bijtelling ook over accessoires?

Bij auto’s met een tenaamstelling vóór 1 juli 2006 tellen accessoires

mee voor de bijtelling als deze in de prijslijst van de importeur

of fabrikant voorkomen én zijn ingebouwd vóór de dag van

toekenning van het kenteken.

Een autoalarm bijvoorbeeld, dat niet af-fabriek leverbaar is, maar

wel voor afgifte van het kentekenbewijs is gemonteerd, telt niet

mee voor de bijtelling. Maar een navigatiesysteem dat af-fabriek

leverbaar is en voor afgifte van het kentekenbewijs door de dealer

is ingebouwd, telt wel mee voor de bijtelling.

Voor auto’s met een tenaamstelling vanaf 1 juli 2006 geldt dat de

bijtelling wordt berekend over de waarde zoals die ook voor de

BPM-berekening geldt: de catalogusprijs inclusief de af-fabriek

gemonteerde opties. Bij de dealer aangebrachte accessoires tellen

niet langer mee voor de bijtelling.

17. Hoe verloopt de inhouding van de belasting over de bijtelling?

De ondernemer met bijvoorbeeld een eenmanszaak of

vennootschap onder firma die in een auto van de zaak

rijdt, geeft de bijtelling op via zijn jaarrekening en aangifte

34

inkomstenbelasting. Voor werknemers met een auto van de zaak

loopt de belastingheffing anders: De werkgever moet loonbelasting

inhouden en afdragen over de bijtelling voor privégebruik van

de ter beschikking gestelde auto. Als de werknemer voor het

privégebruik een eigen bijdrage betaalt aan de werkgever, zal de

werkgever daar rekening mee houden. De eigen bijdrage komt

dan in mindering op de bijtelling voordat de loonbelasting wordt

berekend.

De werkgever is verantwoordelijk voor een juiste afdracht

aan loonbelasting. In situaties waarin een werknemer een

sluitende kilometeradministratie bijhoudt om aan te tonen

dat hij of zij minder dan 500 km per jaar privé rijdt, is de

werkgever in principe ook verantwoordelijk voor de juistheid

van de sluitende kilometeradministratie. De werkgever zou

de kilometeradministratie dan ook moeten controleren.

Eventuele naheffing van loonbelasting als later blijkt dat de

kilometeradministratie niet juist is, komt immers ook bij de

werkgever. Dit risico kan de werkgever echter uitsluiten. Als hij

beschikt over een “verklaring van geen privégebruik auto” van de

betreffende werknemer, zal de fiscus bij een onjuiste of onvolledige

kilometeradministratie de bijtelling naheffen bij de werknemer

in plaats van bij de werkgever (tenzij de werkgever wist dat deze

verklaring ten onrechte is afgegeven).

De werknemer kan zo’n verklaring aanvragen bij de belastingdienst.

Verwijzing

Verklaring geen privégebruik auto vraag 24

18. Krijg je een bijtelling voor een bestelauto?

Als aan specifieke inrichtingseisen is voldaan, is er fiscaal sprake

van een bestelauto, ook wel een auto met ‘grijs kenteken’

genoemd. Ook voor auto’s met een grijs kenteken gelden in

35

principe de normale regels voor de bijtelling.

Hiervan zijn uitgezonderd de bestelauto’s die (vrijwel) uitsluitend

geschikt zijn voor goederenvervoer.

Voor de bijtelling wordt geen onderscheid gemaakt tussen

bestelauto’s met of zonder dubbele cabine.

Hoewel bestelauto’s van ondernemers zijn vrijgesteld van BPM,

behoort het BPM-bedrag dat op het kentekenbewijs is vermeld,

wel tot de catalogusprijs waarover de bijtelling wordt berekend.

Verwijzing

Bestelauto die uitsluitend geschikt is

voor goederenvervoer vraag 19

Voorkomen bijtelling vraag 21

Schema inrichtingseisen vraag 55

Vrijstelling BPM voor ondernemers vraag 62

19. Wanneer is een bestelauto (vrijwel) uitsluitend geschikt

voor goederenvervoer?

Of een bestelauto uitsluitend geschikt is voor goederenvervoer

is van belang voor de bijtelling. Rijdt een werknemer in zo’n

bestelauto dan is de forfaitaire bijtelling niet van toepassing,

zonder dat daarvoor een sluitende kilometerregistratie bijgehouden

hoeft te worden.

De bestelauto’s die hiervoor in aanmerking komen, hebben in

principe uitsluitend een stoel voor de chauffeur zelf. Er is dus

geen passagiersstoel aanwezig en geen achterbank om passagiers

mee te nemen. Is de auto wel voorzien van een tweede stoel

of anderhalfzitsbankje, dan is uitsluitend het weghalen van

de passagiersstoel niet voldoende om de bestelauto te kunnen

aanmerken als een bestelauto die uitsluitend geschikt is voor

goederenvervoer. De bevestigingspunten van die stoel moeten ook

verwijderd of dichtgelast worden. Een voorbeeld van een bestelauto

36

die voor deze regeling in aanmerking komt is de serviceauto,

waarin naast de bestuurder alleen plaats is voor gereedschappen en

reserveonderdelen. Gebruikt de werknemer deze serviceauto toch

voor ritten met een privékarakter, dan krijgt de bestuurder een

bijtelling op basis van het werkelijke gebruik. Dit gebruik wordt

berekend door de gereden privékilometers te vermenigvuldigen met

de werkelijke kostprijs per kilometer van die bestelauto.

Door nieuwe uitspraken van belastingrechters komt er steeds

meer duidelijkheid over de regeling op grond waarvan sommige

bestelauto’s zijn uitgezonderd van het vaste bijtellingspercentage

omdat ze uitsluitend of nagenoeg uitsluitend zijn geschikt voor

goederenvervoer. Bij het tot stand komen van deze uitzondering

is met name gedacht aan bestelauto’s met slechts één stoel. In

mei 2009 besliste de Hoge Raad al dat een grote bestelauto van

een bloemist, voorzien van specifieke inrichting en met meerdere

zitplaatsen, ook in aanmerking kwam voor deze uitzondering.

Ook is er een uitspraak over een grote bestelauto (verlengd en

verhoogd, zodat deze niet op normale parkeerplaatsen en in

parkeergarages past) van een vloerbedekkinglegger. Ook in die

situatie gold het vaste bijtellingspercentage niet, ook al had de

auto twee zitplaatsen. Inmiddels begint er meer jurisprudentie te

komen over kleinere bestelauto’s. Er loopt nog een verwijzingszaak

over de auto van een stukadoor en in februari 2010 heeft

Gerechtshof Amsterdam zich uitgesproken over een Renault Kangoo

met twee zitplaatsen. Deze viel ook onder de uitzonderingsregeling,

omdat de auto als gevolg van het gebruik voor schilders- en

schuurwerkzaamheden “erg vies is en stinkt” en omdat de auto

in de laadruimte is voorzien van een kunststof bak die alleen

door een garagebedrijf verwijderd kan worden. Intussen ontstaat

uit de rechtspraak het beeld dat de uitzondering voor specifieke

bestelauto’s ruimer toepasbaar is dan alleen voor grote bestelauto’s

of bestelauto’s met slechts één stoel. Wel is dan vereist dat de

tweede stoel noodzakelijk is voor een bijrijder voor hulp bij laden

en lossen of dat de bestelauto is voorzien van specifieke inrichting

c.q. wordt gebruikt voor specifieke doeleinden.

37

20. Is de vergoeding voor privégebruik aftrekbaar?

Regelmatig komen werkgevers met hun werknemers overeen dat

de werknemer een vergoeding aan de werkgever moet betalen

voor het privégebruik van de auto. Een dergelijke vergoeding kan

variëren van een vast bedrag per maand tot een vast bedrag per

gereden privékilometer.

Als de werknemer per verreden privékilometer een vergoeding

betaalt, komt deze vergoeding in mindering op de bijtelling.

Naast een vergoeding voor privé-kilometers kan het voorkomen

dat een werknemer om privé-redenen een duurdere auto wil rijden

dan de binnen het bedrijf geldende autoregeling toestaat (de

zogenaamde ‘leasenormoverschrijding’ of ‘luxe-bijdrage’) en dat

hiervoor een vergoeding moet worden betaald aan de werkgever.

Als dit een afzonderlijke vergoeding is, los van de vergoeding

voor privégebruik, is deze vergoeding slechts aftrekbaar in de

verhouding waarin de privékilometers staan ten opzichte van het

totaal aantal kilometers.

Betaalt de werknemer voor extra accessoires rechtstreeks een

bedrag aan de dealer in plaats van aan de werkgever, dan is het

betaalde bedrag aan de dealer niet aftrekbaar van de bijtelling.

Uitsluitend betalingen aan de werkgever zijn aftrekbaar.

21. Kan ik de bijtelling voorkomen?

De bijtelling voor het privégebruik van een auto van de zaak

(personen- of bestelauto) kan worden voorkomen door op jaarbasis

niet meer dan 500 kilometer privé te rijden. Dit kan worden

aangetoond door een sluitende kilometeradministratie.

Maar ook in de volgende situaties is de bijtelling niet van

toepassing:

38

a. Als de auto aan het einde van de werkdag op het terrein van de

werkgever wordt geplaatst, is er geen sprake van privégebruik. De

werknemer krijgt dan geen bijtelling voor deze auto.

b. Wanneer tussen werkgever en werknemer schriftelijk wordt

overeengekomen dat het voor de werknemer verboden is een

bestelauto privé te rijden, dan krijgt de werknemer geen bijtelling

voor de bestelauto. De werkgever moet de verklaring bij de

loonadministratie bewaren. Tevens is vereist dat de werkgever

toezicht houdt op het naleven van het verbod én bij overtreding

een passende sanctie oplegt aan de werknemer. Als passende

sancties zijn door de fiscus genoemd: een geldboete die in

verhouding staat met de te betalen belasting over de bijtelling,

het verhalen door de werkgever op de werknemer van de

nageheven loonbelasting of zelfs ontslag uit de dienstbetrekking.

De werkgever kan toezicht houden op het naleven van het verbod

door bijvoorbeeld het controleren van kilometerstanden, na te

gaan wanneer verkeersovertredingen zijn gemaakt, de hoeveelheid

van de verbruikte brandstof te controleren en te controleren of

buiten werktijd brandstof is getankt. In de wet is expliciet bepaald

dat in geval van zo’n verbod op privégebruik ten aanzien van een

bestelauto de bijtelling niet geldt. De werkgever dient zich echter

wel te realiseren dat het risico op naheffing en boetes in geval van

zo’n schriftelijk overeengekomen verbod op privégebruik geheel bij

hem ligt. Bij een kilometeradministratie samen met een ‘verklaring

geen privégebruik’ voorkomt hij dat risico.

c. Wordt een bestelauto in verband met de aard van de

werkzaamheden doorlopend en afwisselend door twee of

meer werknemers gebruikt, dan kan worden volstaan met een

eindheffing van 300 per auto. De werkgever betaalt deze

eindheffing aan de belastingdienst. Op het loon van de werknemers

vindt geen inhouding plaats.

Deze situatie zal zich bijvoorbeeld kunnen voordoen bij een

installatiebedrijf waarbij in een bepaalde week werknemer A

39

op maandag en dinsdag een bepaalde bestelauto meeneemt, op

woensdag en donderdag werknemer B en op vrijdag werknemer

C, terwijl op andere dagen en in andere weken een totaal ander

gebruik van de diverse bedrijfsauto’s door de diverse medewerkers

plaatsvindt.

Als iemand ’s avonds steeds dezelfde auto mee naar huis neemt,

is er geen sprake van doorlopend afwisselend gebruik.

Van doorlopend afwisselend gebruik is ook geen sprake als er bij

een bedrijf bijvoorbeeld twee werknemers en twee bestelauto’s

zijn, die dagelijks worden gewisseld.

22. Hoe dient een sluitende kilometeradministratie er uit te zien?

De bijtelling voor het privégebruik van een auto van de zaak

kan worden voorkomen door op jaarbasis niet meer dan 500

kilometer privé te rijden. Het bewijs daarvoor is in principe

niet aan een bepaalde vorm gebonden, maar een sluitende

kilometeradministratie geeft de meeste zekerheid dat de bijtelling

niet van toepassing is. Een black box kan hierbij een belangrijk

hulpmiddel zijn.

In een rittenadministratie moeten per rit de volgende gegevens

worden bijgehouden: datum, begin- en eindstand van de

kilometerteller, plaats van vertrek, plaats van de bestemming,

vermelding van de aard van de rit (zakelijk of privé) en de gereden

route als van de gebruikelijke route wordt afgeweken. Dit kan zich

bijvoorbeeld voordoen bij wegafsluitingen, omleidingen, files e.d.

40

Naast een rittenadministratie kan de belastingdienst aanvullende

informatie opvragen. Hierbij kunt u onder meer denken aan

de agenda: komen de afspraken in de agenda overeen met de

bestemming volgens de rittenadministratie? Let op dat de fiscus

bijvoorbeeld benzinebonnen en verkeersboetes kan gebruiken om

tegenbewijs te leveren bij de rittenadministratie. Bijvoorbeeld:

komt de locatie waar de auto is geflitst voor te hard rijden overeen

met de gereden route volgens de rittenadministratie en klopt het

aantal getankte liters brandstof met het aantal kilometers sinds de

vorige tankbeurt?

Ook zet de belastingdienst speciale flitsauto’s in die de kentekens

van auto’s vergelijken met het bestand van degenen die een

“verklaring geen privégebruik” hebben aangevraagd. Deze

flitsauto’s worden met name ingezet op locaties en tijdstippen

waar zakelijk gebruik van de auto minder voor de hand ligt,

zoals tijdens de zomervakantie bij grensovergangen of in het

weekend bij bouwmarkten of pretparken. Overigens is het heel

goed mogelijk dat de betreffende rit in dat laatste geval binnen de

500-kilometergrens valt.

Een black box kan ondersteunend zijn bij een sluitende

kilometeradministratie, maar is niet altijd voldoende. Middels

een black box worden veel ritgegevens automatisch vastgelegd.

Daarnaast worden ook gegevens handmatig ingevoerd, bijvoorbeeld

het karakter van de rit (zakelijk of privé). Daarom kan net als bij

RITTENVERANTWOORDING

Naam

Merk en type auto

Kenteken

Periode van terbeschikkingstelling van tot

DagPlaats van

Vertrek

Plaats van

Aankomst

Begin

km-stand

Eind

km-stand

Zakelijk/

privé rit

Gereden

route

41

een handmatig bijgehouden rittenadministratie een relatie tussen

de rapportage en andere bescheiden (agenda’s e.d.) nodig blijven.

Het samenstel van rapportage én onderliggende bescheiden vormt

de (controleerbare) rittenregistratie die als bewijs van het feitelijke

privégebruik dient.

Indien een black box is gekoppeld aan een GPS-systeem, worden

alle ritgegevens vastgelegd. Middels de GPS-koppeling wordt

immers exact de plaats van vertrek, plaats van aankomst en de

gereden route aangegeven. Een black box met GPS-koppeling kan

derhalve als sluitende kilometeradministratie dienen.

Verwijzing

Rittenadministratie bij autoverkopers vraag 26

23. Hoe werkt de vereenvoudigde kilometeradministratie

voor bestelauto’s?

Als een werknemer door de aard van de werkzaamheden veel ritten

op een dag heeft, kan het bijhouden van een rittenregistratie een

grote administratieve en financiële last zijn voor de werkgever

en de werknemer, omdat de werknemer de zakelijke ritten

tijdens werktijd bijhoudt. In dit geval mag de werknemer om

praktische redenen het bewijs leveren met een combinatie van

een vereenvoudigde rittenregistratie en de zakelijke adressen in de

(project)administratie van de werkgever.

Hierbij geldt als voorwaarde dat de werkgever schriftelijk

met de werknemer heeft afgesproken dat de werknemer een

vereenvoudigde rittenregistratie bijhoudt, privégebruik tijdens

werk- en lunchtijd niet is toegestaan en de werkgever de

zakelijke adressen in zijn (project)administratie bewaart. In

de vereenvoudigde rittenregistratie hoeft een werknemer de

zakelijke ritten dan niet te vermelden, omdat die aanwezig zijn

in de (project)administratie van de werkgever. De vereenvoudigde

rittenregistratie moet per dag de volgende gegevens vermelden:

42

• de datum

• de werktijd

• de begin- en eindkilometerstand

(aan het begin en einde van de werktijd)

• een verwijzing naar de zakelijke adressen in de (project)

administratie van de werkgever als de volgorde waarin de

werknemer deze adressen heeft bezocht, in die (project)

administratie ontbreekt.

Maakt de werknemer een privérit (binnen de 500-kilometergrens),

dan moet hij ook de volgende gegevens in de vereenvoudigde

rittenregistratie vermelden:

• de datum

• de begin- en eindkilometerstand van de privérit

• het vertrek- en aankomstadres.

Een soortgelijke regeling geldt overigens ook voor de (personen)

auto’s van rij-instructeurs: zij kunnen volstaan met het bijhouden

van de begin- en eindstand per dag en de achtereenvolgens

bezochte lesplaatsen.

24. Wat is een ‘verklaring geen privégebruik auto’?

De werkgever moet loonbelasting inhouden over de bijtelling

voor het privégebruik van een auto van de zaak. De werkgever is

er verantwoordelijk voor dat het juiste bedrag aan loonbelasting

wordt afgedragen. Is de werknemer van mening dat er geen

bijtelling hoeft plaats te vinden omdat op jaarbasis minder dan

500 kilometer privé wordt gereden, dan zou de werkgever de

kilometeradministratie moeten controleren. Om de werkgever

niet met deze controle te belasten, kan de werknemer met een

standaardformulier bij de belastingdienst een verklaring geen

privégebruik auto aanvragen. Als de werknemer de verklaring

overhandigt aan de werkgever, kan de werkgever zonder risico’s

op naheffing en boetes de bijtelling achterwege laten. Alleen als

het voor de werkgever duidelijk is dat de verklaring ten onrechte

43

is afgegeven, kan de belastingdienst bij de werkgever naheffen. In

andere gevallen wordt bij de werknemer nageheven.

De werknemer moet ondanks zo’n verklaring nog wel een sluitende

kilometeradministratie bijhouden. Hij of zij moet immers kunnen

aantonen dat er niet meer dan 500 km op jaarbasis is gereden.

Mocht achteraf echter blijken dat toch meer dan 500 km privé is

gereden, dan zal de belastingdienst de belasting over de bijtelling

naheffen bij de werknemer en niet bij zijn of haar werkgever.

Het komt regelmatig voor dat in de loop van het jaar blijkt dat

het privégebruik anders uitpakt dan bij het begin van het jaar was

ingeschat. De vraag die daarbij opkomt, is hoe dat verwerkt moet

worden. Hiervoor is een aantal praktische punten oplossingen

gevonden.

1. Er is een “verklaring geen privé gebruik” en halverwege het jaar

blijkt dat de werknemer wel privé met de auto rijdt.

Als dit het geval is, moet de werkgever voor de nog niet verstreken

inhoudingstijdstippen (het moment van de salarisuitbetaling) de

bijtelling tijdsevenredig toepassen.

De belastingdienst zal de verschuldigde belasting over de

verstreken perioden rechtstreeks naheffen bij de werknemer.

Alleen als de werkgever wíst dat de werknemer meer dan 500

kilometer privé rijdt, zodat hij wist dat de “verklaring geen

privégebruik” onjuist was, mag de belastingdienst de verschuldigde

belasting naheffen bij de werkgever.

2. Bij het begin van het jaar wordt ingeschat dat het privégebruik dit

jaar meer zal zijn dan 500 kilometer, maar in de loop van het jaar blijkt

uit een op dat moment afgegeven “verklaring geen privé-gebruik” dat

de werknemer dit jaar niet meer dan 500 kilometer privé rijdt.

De werkgever kan voor de nog niet verstreken salarisbetalingen

de bijtelling achterwege laten. Over de verstreken tijdstippen kan

de werkgever correctieberichten indienen, hij is dan zelf echter

44

verantwoordelijk voor de juistheid van de kilometeradministratie.

Hij heeft over die eerdere perioden immers nog geen “verklaring

geen privégebruik” die de werkgever beschermt tegen naheffing en

boetes. Een andere mogelijkheid is dat de werknemer zelf bezwaar

maakt tegen de ingehouden loonbelasting over de verstreken

tijdstippen.

3. Bij het begin van het jaar wordt ingeschat dat het privégebruik dit

jaar meer zal zijn dan 500 kilometer, maar in de loop van het jaar blijkt

uit een kilometeradministratie dat de werknemer dit jaar niet meer

dan 500 kilometer privé zal rijden.

Ook in deze situatie geldt dat de werkgever voor de nog resterende

maanden de bijtelling achterwege kan laten. Voor de verstreken

maanden kan een correctiebericht worden ingediend. Echter, voor

alle maanden geldt dat de werkgever het risico van naheffing en

boetes houdt als later blijkt dat de kilometeradministratie niet

klopt. Er is immers geen “verklaring geen privégebruik”.

Voor de reeds verstreken maanden zou de werknemer ook zelf een

bezwaarschrift tegen de ingehouden loonbelasting kunnen indienen

bij de belastingdienst.

Bij het in dienst nemen van nieuw personeel dat ook van een

eerdere werkgever al een auto van de zaak ter beschikking

had, doet zich tenslotte nog de vraag voor wanneer er wel of

niet loonbelasting ingehouden moet worden. Aannemende

dat de werknemer bij het begin van het jaar al van plan was

de auto dit jaar niet voor meer dan 500 km privé te gebruiken,

zal de werknemer in de meeste gevallen een ‘verklaring geen

privégebruik’ aangevraagd hebben. Bij wisseling van werkgever

hoeft de werknemer niet opnieuw zo’n verklaring aan te vragen.

Als hij de auto meeneemt hoeft hij geen actie te ondernemen.

In andere gevallen moet hij een nieuw kenteken opgeven. De

verklaring blijft zijn geldigheid behouden en de nieuwe werkgever

kan op basis van de verklaring de bijtelling achterwege laten.

45

25. Is woon-werkverkeer privé of zakelijk?

Het is voor de bijtelling van belang om onderscheid te maken

tussen zakelijke ritten en privéritten. Het is daarbij niet meer

van belang om woon-werkkilometers afzonderlijk bij te houden.

De afstand van de woning naar het werk wordt immers voor het

geheel als zakelijk aangemerkt.

De vraag is of de rit voor het gebruiken van de lunch thuis ook als

zakelijke rit wordt aangemerkt. Volgens Rechtbank Arnhem (14 juli

2009) en Gerechtshof Arnhem (2 november 2010) is dat het geval.

De ‘echte’ privéritten worden uiteraard als privékilometers

aangemerkt. Bijvoorbeeld het met de auto van de zaak afleggen van

familiebezoeken, het doen van boodschappen en de reis naar de

vakantiebestemming.

Verwijzing

Behandeling woon-werkverkeer voor BTW vraag 43

26. Moet een autoverkoper voor de bijtelling exact bijhouden

in welke auto’s hij heeft gereden?

Autoverkopers met een auto van de zaak rijden vaak in demon-

stratieauto’s. Daardoor wisselen zij regelmatig van soort en type

auto. Om het bedrag van de bijtelling te kunnen berekenen, zouden

zij voor elke auto afzonderlijk de ritten met desbetreffende auto

moeten bijhouden. Het regelmatig wisselen van auto’s leidt dan

voor autoverkopers tot een extra administratieve last. Om hieraan

tegemoet te komen was de zogenaamde “dealerregeling” in het

leven geroepen. Afhankelijk van het salaris van de auto-verkoper en

het automerk dat hij vertegenwoordigt, moest dan een gemiddeld

bijtellingsbedrag bij het salaris worden geteld. De tabellen hiervoor

werden jaarlijks opnieuw vastgesteld. De autoverkoper hoefde

46

dan geen rittenadministratie bij te houden. Deze regeling is per 1

januari 2009 afgeschaft en vervangen door een nieuwe regeling.

De nieuwe regeling ziet er als volgt uit:

1. De bijtelling wordt per dag bepaald;

2. Als de werknemer aan het eind van de werkdag een auto

meeneemt, geldt voor die dag de prijs van die betreffende auto;

3. Werkt de werknemer op een bepaalde dag niet (verlof/ziekte/

weekend) en heeft hij een auto meegenomen, dan geldt de prijs

van de auto die voor het laatst meegenomen is;

4. Als de werknemer wel werkt maar geen auto meeneemt, dan

geldt de prijs van de auto waarover de afgelopen twee maanden

de meeste keren bijtelling is berekend.

Voor de werkgever kan deze nieuwe regeling een verzwaring van

zijn controletaak betekenen. Volgens de “Handreiking toezicht”

moet de werkgever toezicht houden op de juistheid en de

volledigheid van de administratie. In dat kader moet de werkgever

minimaal eens per loontijdvak (meestal dus eens per maand)

controleren welke auto’s afwezig zijn, moet hij die afwezigheid

kunnen verklaren en moet hij controleren of er werknemers zijn

die op die dag geen auto hebben meegenomen. Informatie van

buiten, zoals verkeersboetes of schademeldingen, moeten worden

gecontroleerd met de bijtellingsadministratie.

Ter beperking van de administratieve lasten heeft BOVAG

Autodealers met de belastingdienst een convenant afgesloten over

de wijze van administreren en controleren van de bijtelling van

medewerkers van autobedrijven.

47

27. Wat gebeurt er met de bijtelling als de autoverkoper een vaste

auto heeft?

Na de publicatie van de “Handreiking bijtelling privégebruik auto

voor de autobranche” is de vraag gerezen of de grondslag voor de

bijtelling gebaseerd kan worden op een vaste auto. Het antwoord

daarop is dat dit inderdaad mogelijk is. Bent u werkgever in de

autobranche en is er sprake van wisselend gebruik van auto’s

door uw werknemers? Dan kunt u de grondslag voor de bijtelling

privégebruik toch op een vaste auto baseren. U spreekt dan met

een werknemer een vaste auto af. Dit is de auto die de werknemer

na werktijd mag meenemen. U baseert de grondslag voor de

bijtelling op die vaste auto en legt de afspraak over de vaste auto

vast in een schriftelijke overeenkomst tussen u en uw werknemer.

Als de werknemer een vaste auto heeft, moet u dat eenmalig

registreren in uw administratie. Alleen als u met uw werknemer

afspreekt dat hij een andere vaste auto krijgt, moet u dat opnieuw

registreren. Uit uw administratie moet namelijk blijken op welke

vaste auto de grondslag voor de bijtelling is gebaseerd.

Op dagen dat de werknemer de vaste auto niet kan gebruiken en

een vervangende auto heeft, kunt u de grondslag voor de bijtelling

toch op de vaste auto baseren. U moet dan wel aan 4 voorwaarden

voldoen:

• De werknemer kan de vaste auto om zakelijke redenen niet

gebruiken. De vaste auto heeft bijvoorbeeld een onderhouds-

beurt of is door een klant meegenomen voor een proefrit.

• De werknemer gebruikt maximaal 15 dagen per kalenderjaar een

vervangende auto.

• De werknemer gebruikt een vervangende auto maximaal 5

aaneengesloten dagen.

• U legt de gegevens van de vervangende auto vast en bewaart

deze bij de loonadministratie.

Als u niet aan deze voorwaarden voldoet, dan moet u de grondslag

voor de bijtelling baseren op de vervangende auto.

48

28. Hoe werkt de bijtelling als een ondernemer een auto van

de zaak heeft?

Niet alleen een werknemer, maar ook een zelfstandig ondernemer

kan te maken krijgen met een bijtelling voor de auto van de zaak.

In tegenstelling tot de werknemer verloopt de bijtelling van de

ondernemer niet via de loonbelasting, maar wordt dit gecorrigeerd

op zijn met inkomstenbelasting belaste winst.

Bij een zelfstandig ondernemer kunt u denken aan een ondernemer

met een eenmanszaak, een maat/firmant van een maatschap of van

een vennootschap onder firma. De ondernemer krijgt alleen een

bijtelling als de auto behoort tot het ondernemingsvermogen en de

auto wordt gebruikt voor het rijden van privé-kilometers.

In eerste instantie worden alle autokosten afgetrokken van de

winst. Vervolgens wordt de winst verhoogd met de bijtelling. Voor

de hoogte van de bijtelling zijn dezelfde regels van toepassing als

voor de werknemer. Onder bepaalde omstandigheden wordt echter

afgeweken van het bijtellingspercentage. Dit doet zich voor als

de autokosten van de ondernemer lager zijn dan de bijtelling: Een

ondernemer krijgt een bijtelling voor het privégebruik van de auto

van de zaak, maar deze bijtelling bedraagt maximaal het bedrag aan

autokosten.

Verwijzing

Bijtelling bij werknemer vraag 17

Auto in onderneming of privé vraag 30

BTW-aftrek vraag 41

Voorbeeld

Stel dat de auto van de zaak een cataloguswaarde heeft van

30.000. Ondernemer Erik rijdt in een jaar 12.000 kilometers privé

met die auto. In dat jaar is in totaal een bedrag van 5.000 aan

autokosten ten laste van de winst gebracht.

49

Aangezien deze ondernemer meer dan 500 privé-kilometers heeft

gemaakt, bedraagt de bijtelling volgens de tabel 7.500. In

totaal is er slechts een bedrag van 5.000 aan autokosten zoals

benzine, onderhoud, afschrijvingen, verzekeringen e.d. ten laste

van de winst gebracht. Aangezien de autokosten lager zijn dan de

forfaitaire bijtelling blijft de bijtelling voor Erik beperkt tot een

bedrag van 5.000 (in plaats van 7.500).

29. Welke autokosten komen in aftrek als de auto tot het

privévermogen van de ondernemer behoort?

Als de ondernemer de auto tot zijn privévermogen rekent, komen

de brandstofkosten, onderhoudskosten, verzekeringen, afschrijving

en dergelijke niet ten laste van de winst. Worden met de auto

zakelijke kilometers gemaakt, dan mag wel een vast bedrag per

kilometer ten laste van de winst worden gebracht. Er geldt een

aftrek van maximaal 0,19 per zakelijke kilometer.

Hetzelfde geldt voor werknemers die met een privéauto zakelijke

kilometers maken. De werkgever mag dan een onbelaste

vergoeding geven aan de werknemer van maximaal 0,19 per

zakelijke kilometer.

Ondernemers met een eenmanszaak die de auto privé aanschaffen,

kunnen in veel gevallen ondanks de aanschaf in privé, tóch de BTW

aftrekken via hun onderneming. Zeker bij personenauto’s is dat

vaak een plezierige combinatie. Bij bestelauto’s kan dan ook de

BPM-vrijstelling en het lage MRB-tarief worden toegepast, maar

dan moet in de afweging wel worden meegewogen dat bij aanschaf

in privé geen investeringsaftrek geldt.

Verwijzing

BTW-aftrek bij privéauto vraag 45

50

30. Wat is voordeliger: een auto van de zaak of een privéauto?

Deze vraag is met name van belang voor ondernemer en

directeuren/groot-aandeelhouders (dga’s), omdat zij de vrije

keuze hebben hun auto op hun bedrijfsbalans te zetten (en dus

de bijtelling te accepteren) of de auto privé te houden (en dus

kilometers te declareren).

Op de vraag zelf is geen eenduidig antwoord te geven. Het

antwoord is afhankelijk van meerdere factoren, zoals:

• Hoeveel zakelijke kilometers en hoeveel privékilometers worden

er jaarlijks gereden?

• Hoeveel bedragen jaarlijks de autokosten (benzinekosten,

onderhoud, verzekering, motorrijtuigenbelasting, afschrijving)?

• Wat is de catalogusprijs van de auto (oftewel: hoe hoog is de

bijtelling)?

• Hoe hoog is de kilometervergoeding voor gebruik van de privé-

auto?

Op basis van deze gegevens kan van geval tot geval een

berekening gemaakt worden.

De praktijk wijst uit dat naar mate meer privé-kilometers worden

gereden dan zakelijke kilometers een auto van de zaak voordeliger

wordt. Daartegenover staat dat het voordeliger wordt de auto privé

te houden naar mate er meer zakelijke kilometers worden gereden.

Verwijzing

BTW-aftrek bij privé-auto vraag 45

31. Hoe hoog wordt de bijtelling als niet het hele jaar in een auto van

de zaak is gereden?

De hoogte van het bijtellingspercentage is (naast de CO2-uitstoot)

afhankelijk van het aantal gereden privékilometers. Voor toepassing

van deze tabel dienen de gereden privékilometers eerst te worden

51

herrekend naar een jaarkilometrage, als niet het gehele jaar met

een auto van de zaak is gereden. Vervolgens kan aan de hand van

de jaarkilometrage in de tabel worden afgelezen welk percentage

van toepassing is. Die bijtelling wordt vervolgens uitsluitend

toegepast over de maanden waarin er een auto van de zaak ter

beschikking stond.

Dit betekent dus dat het niet mogelijk is om zonder fiscale

consequenties in de loop van het jaar over te stappen van

“geen bijtelling” (op grond van bijvoorbeeld een sluitende

kilometeradministratie) naar “wel bijtelling” en andersom, als

het aantal privékilometers meer is dan 500 op jaarbasis. In dat

geval moet namelijk over het héle jaar bijtelling berekend worden.

Beëindiging van de bijtelling in de loop van een jaar is uitsluitend

mogelijk als er na die datum geen auto meer ter beschikking staat

of bij wisseling van werkgever. De auto moet dan dus op de zaak

achterblijven en de autoregeling moet bij voorkeur schriftelijk

beëindigd worden.

Verwijzing

Gebruik auto tijdens vakantie vraag 32

Voorbeeld

Astrid heeft alleen in de maand december een auto van de zaak

en heeft daarmee in totaal 600 privé-kilometers gereden. Na

herrekening bedraagt het jaarkilometrage 7.200 privé-kilometers

(12 * 600 kilometer). Voor Astrid is dus het bijtellingspercentage

van 25% van toepassing. Haar auto valt niet onder de lagere

bijtellingscategorieën. Vervolgens wordt de bijtelling naar

tijdsgelang toegepast. De bijtelling hoeft immers alleen te worden

belast over de maanden waarin met de auto van de zaak is gereden.

Als de auto van de zaak een cataloguswaarde heeft van

30.000 wordt de bijtelling van Astrid in dit jaar 625 (1/12 * 25%

* 30.000). Zij heeft immers slechts één maand van dat jaar de

beschikking over een auto van de zaak gehad.

52

Zou Astrid ook van januari tot en met november een auto ter

beschikking hebben gehad, maar daarmee niet privé hebben

gereden, dan leidt het privégebruik in december alsnog tot een

bijtelling over het hele jaar!

Voorbeeld

José rijdt in de maanden januari tot en met maart in een auto

van de zaak met een cataloguswaarde van 15.000, voorzien

van een benzinemotor met een CO2-uitstoot van 118 gram/km.

Gedurende die maanden heeft zij 400 privé-kilometers gereden.

Vanaf april tot en met december heeft zij een auto ter beschikking

gesteld gekregen met een waarde van 24.500. Deze auto met

benzinemotor heeft een CO2-uitstoot van 157 gram/km. Met deze

laatste auto heeft José dit jaar totaal 5.000 km privé gereden.

In totaal heeft José dit jaar 5.400 privé-kilometers gemaakt.

Aangezien dit meer is dan 500 km, krijgt zij te maken met de

bijtelling. De auto’s vallen in verschillende schijven door de

verschillen in uitstoot. De bijtelling wordt dan:

20% x 15.000 x 3/12 = 750

25% x 24.500 x 9/12 = 4.593 4.593

Totaal: 5.343

32. Hoe hoog is de bijtelling als ik alleen in de vakantie met

de auto rijd?

Als een werknemer (daaronder ook begrepen de directeur van het

bedrijf) een auto van de zaak ter beschikking krijgt gesteld, dan is

de bijtelling van toepassing. De bijtelling kan worden voorkomen

door een sluitende kilometeradministratie waaruit blijkt dat de

werknemer/directeur in dat kalenderjaar minder dan 500 kilometer

privé heeft gereden.

53

Als uitsluitend in de vakantieperiode (stel de hele maand juli)

privé wordt gereden (stel: 2.000 kilometer) en buiten die maand 0

kilometer, dan wordt desondanks het hele jaar bijtelling berekend

over de waarde van de auto. Er vindt geen tijdsevenredige

vermindering tot bijvoorbeeld 1/12 plaats.

Wordt in plaats van de normale auto van de zaak voor de vakantie

een andere auto gebruikt (bijvoorbeeld een grotere en duurdere

auto), dan wordt het bijtellingspercentage voor beide auto’s

berekend op basis van het totaal aantal kilometers per jaar,

waarna dit percentage naar tijdsgelang wordt berekend over de

verschillende cataloguswaarden.

Voorbeeld

Chantal rijdt het hele jaar in een auto met een waarde van

20.000. In augustus gaat zij op vakantie. Zij krijgt daarvoor van

haar werkgever een MPV mee met een prijs van 35.000. Zij rijdt

in haar vakantie 3.500 kilometer en in de rest van het jaar 6.500

kilometer. De bijtelling is dan als volgt: Het van toepassing zijnde

percentage bedraagt voor beide auto’s 25% (immers, het totaal

aantal privékilometers per jaar is meer dan 500).

Voor de ‘normale auto’ is de bijtelling dan 25% van 20.000 * 11/12;

Voor de ‘vakantie-auto’ is de bijtelling dan 25% van 35.000 * 1/12.

33. Heb ik de bijtelling tijdens vliegtuigvakanties?

Ook al gaat een werknemer een aantal weken met het vliegtuig

op vakantie, dan krijgt de werknemer over die periode toch de

bijtelling voor de auto van de zaak. Het is niet van belang of de

werk-nemer in die periode daadwerkelijk gebruik maakt van de

auto. De auto staat de werknemer immers wel ter beschikking.

Het is de vrije keuze van de werknemer om met het vliegtuig op

vakantie te gaan en niet met de auto van de zaak (ongeacht of de

vakantiebestemming per auto kan worden bereikt).

54

De bijtelling over een bepaalde periode kan onder omstandigheden

worden voorkomen. Het is dan van belang dat de werkgever

de terbeschikkingstelling beëindigt / opschort. Een schriftelijke

overeenkomst is daarvoor noodzakelijk, ter bewijs van het niet

langer ter beschikking staan van de auto. De werknemer moet de

auto en de autosleutels daadwerkelijk inleveren bij de werkgever.

In de praktijk voorzien veel autoregelingen reeds in een bepaling

waarin de auto niet langer ter beschikking staat bij langdurige

arbeidsongeschiktheid of verlof, zoals bijvoorbeeld bij een

sabbatical.

34. Ik gebruik mijn auto ook voor andere werkzaamheden.

Wat nu?

Uitgangspunt is dat de voor de andere activiteiten gereden

kilometers zijn aan te merken als privé-kilometers. Wel kan in

sommige gevallen een onbelaste vergoeding worden gegeven of een

evenredig deel van de bijtelling worden afgetrokken.

Heeft een werknemer een auto van de zaak en gebruikt hij deze

auto daarnaast voor een andere dienstbetrekking, dan kan die

andere werkgever - mits is voldaan aan de voorwaarden - een

onbelaste vergoeding geven.

Voor de zakelijke kilometers kan de andere werkgever een

onbelaste vergoeding geven van maximaal 0,19 per kilometer.

Onder zakelijke kilometers wordt niet alleen verstaan de ‘echte’

zakelijke ritten naar bijvoorbeeld klanten, maar ook het woon-

werkverkeer.

Heeft een werknemer een auto van de zaak en gebruikt hij deze

auto tevens voor zijn onderneming of voor neveninkomsten,

dan kan voor de zakelijke kilometers een evenredig deel van

de bijtelling ten laste van zijn winst uit onderneming of

neveninkomsten worden gebracht. Voor het vaststellen van het

55

evenredig deel wordt uitgegaan van de volgende formule: zakelijke

kilometers ten behoeve van de onderneming / totaal aan privé-

kilometers x bijtelling.

Gebruikt de werknemer de auto van de zaak voor het verrichten

van (vrijwilligers-)werkzaamheden voor een algemeen nut

beogende instelling (bijvoorbeeld kerkelijke of charitatieve

instelling), dan kan hij 0,19 per kilometer als gift aan de

betreffende instelling aanmerken indien hij heeft afgezien van een

vergoeding door die instelling. Afhankelijk van de hoogte van het

inkomen en het totaalbedrag aan giften kan op deze manier een

bedrag ten laste van zijn inkomen worden gebracht.

Voorbeeld

Werknemer Dirk Jan heeft een auto van de zaak van zijn werkgever

A. Deze auto heeft een cataloguswaarde van 45.000. Qua CO2-

uitstoot komt de auto niet in aanmerking voor lagere bijtelling.

In totaal heeft Dirk Jan 35.000 kilometer gereden. Hiervan zijn

15.000 zakelijke kilometers voor werkgever A, inclusief woon-

werkverkeer.

De overige kilometers (20.000 km) heeft Dirk Jan voor de volgende

doeleinden gereden:

• 10.000 km voor zijn eigen onderneming;

• 6.000 km voor zijn dienstbetrekking bij werkgever B, waarvan

2.300 km woon-werkverkeer over een afstand van 25 km

gedurende een dag per week;

• 500 km voor liefdadigheidswerk;

• 3.500 km voor overig privégebruik.

Het gebruik van de auto brengt voor Dirk Jan de volgende fiscale

consequenties met zich mee:

1. Dienstbetrekking bij werkgever A

In verband met zijn dienstbetrekking bij werkgever A krijgt Dirk

Jan een bijtelling van 11.250, zijnde 25% van 45.000.

56

2. Onderneming

Dirk Jan kan voor de kilometers die hij heeft gereden voor zijn

onderneming in totaal een bedrag van 5.625 aftrekken van zijn

winst. Dit is als volgt berekend: 10.000/20.000 * de bijtelling van

11.250.

3. Dienstbetrekking bij werkgever B

Werkgever B kan Dirk Jan een onbelaste vergoeding geven van

1.140, zijnde 0,19 x 6.000 km. Er kan niet alleen voor de

‘echte’ zakelijke kilometers, maar ook voor de kilometers in het

kader van het woon-werkverkeer een vergoeding van 0,19 per

km worden gegeven.

4. Giften

Als gift is een bedrag van 95 aan te merken (500 km x 0,19).

Of dit bedrag daadwerkelijk in mindering komt op het belaste

inkomen is afhankelijk van het inkomen van Dirk Jan en van

eventuele overige giften. Voor aftrek van giften geldt namelijk

zowel een drempel (1% van het inkomen) als een bovengrens

(10% van het inkomen).

35. Ik gebruik een wachtdienstauto. Hoe zit het met mijn kilometers?

Het karakter van de rit is bepalend om te kunnen beoordelen of

er sprake is van zakelijke of privé-kilometers. Gaat de werknemer

bijvoorbeeld op familiebezoek met de wachtdienstauto, dan zijn dit

privé-kilometers. Wordt de werknemer tijdens het afleggen van het

familiebezoek opgeroepen voor bijvoorbeeld een storing, dan krijgt

de rit een zakelijk karakter. De eerste kilometers voor het bezoek

aan de familie blijven echter privé-kilometers.

Als de werknemer besluit om bijvoorbeeld na het verhelpen van

de storing familie te gaan bezoeken, dan wijkt de werknemer af

van de gebruikelijke route. Ook de omrijkilometers zijn dan privé-

kilometers.

57

Onder bepaalde voorwaarden is het echter mogelijk dat alle

kilometers die met de auto worden gereden als zakelijk worden

aangemerkt. Dus niet alleen de zakelijke ritten en het woon-

werkverkeer, maar ook de privé-kilometers die tijdens de

wachtdiensten worden gemaakt. Voor toepassing van deze

‘wachtdienstregeling’ gelden de volgende voorwaarden:

• de werknemer mag geen invloed hebben op de keuze van de

aangeschafte auto;

• de werknemer dient over een privé-auto te beschikken die

minimaal even goed bruikbaar is voor privégebruik als de auto

van de zaak;

• de werknemer is verplicht om tijdens de wachtdiensten binnen

een redelijke afstand van zijn woonplaats te blijven;

• tijdens de wachtdiensten dient de werknemer bij te houden

hoeveel kilometers worden gereden. Daarbij dient de werknemer

ook het aantal en de plaats van de werkzaamheden waarvoor hij

is opgeroepen bij te houden.

36. Is carpoolen voordelig?

Als meerdere collega’s carpoolen met een auto die door de

werkgever aan één van hen ter beschikking is gesteld, is in de

eerste plaats van belang dat de chauffeur een bijtelling kan krijgen

als hij op jaarbasis meer dan 500 km privé met deze auto rijdt.

De meerijdende collega’s kunnen een onbelaste

kilometervergoeding krijgen van 0,19 per km indien het

carpoolen niet plaats vindt op basis van afspraken met de

werkgever, maar uitsluitend op eigen initiatief van de werknemers.

Bij carpoolen met een eigen auto van één van de werknemers geldt

het volgende:

• Carpoolen op basis van een door de werkgever ingestelde

meerijregeling:

58

Als de chauffeur geen auto van de zaak heeft, maar met eigen

auto rijdt, krijgt hij uiteraard geen bijtelling. Als de werkgever

met de chauffeur heeft afgesproken dat deze met de eigen auto

ook andere werknemers ophaalt, kan de chauffeur een onbelaste

kilometervergoeding van 0,19 per km krijgen voor de totale

afstand, dus ook voor de omrijkilometers. Deze worden dan

namelijk als zakelijk aangemerkt. De meerijders kunnen dan echter

geen belastingvrije kilometervergoeding ontvangen, omdat er

sprake is van door de werkgever georganiseerd vervoer.

• Carpoolen op basis van alleen afspraken door werknemers

onderling:

Als de chauffeur en de meerijder(s) onderling, zonder

meerijregeling van de werkgever, hebben besloten om te gaan

carpoolen, kan de werkgever niet alleen aan de chauffeur maar

ook aan de meerijder(s) de onbelaste vergoeding betalen van

maximaal 0,19 per kilometer. In dat geval mag de werkgever geen

vrije vergoeding geven voor eventuele omrijkilometers, omdat de

omrijkilometers dan een privé-karakter hebben. Als de meerijders

op grond van de onderlinge afspraak (een deel van) hun vergoeding

aan de chauffeur geven, dan heeft dat geen fiscale gevolgen,

ondanks dat de chauffeur op deze manier in totaal meer ontvangt

dan 0,19.

37. Kan de werkgever een vergoeding geven als ik met een

privé-auto naar het werk ga?

Een werkgever kan aan een werknemer een onbelaste vergoeding

geven voor 0,19 per gereden zakelijke kilometer. Daarbij wordt

ook het woon-werkverkeer als zakelijk aangemerkt.

Zou voor sommige ritten een lagere vergoeding worden verstrekt

dan 0,19 per kilometer (bijvoorbeeld voor het woon-werkverkeer)

en voor andere zakelijke ritten juist een hogere vergoeding, dan

59

blijft de vergoeding toch onbelast als het gemiddelde niet hoger is

dan 0,19 per kilometer. Voorwaarde hiervoor is dat schriftelijk

is vastgelegd dat de zogenaamde ‘salderingsregeling’ wordt

toegepast. Deze regeling blijft ook mogelijk als vanaf 2011 de

nieuwe werkkostenregeling wordt gebruikt.

Belangrijk aandachtspunt is dat een onbelaste kilometervergoeding

in principe alleen op declaratiebasis mogelijk is. Werknemers

zouden dus moeten bijhouden wanneer zij van en naar het werk

zijn gereisd. Op vrije dagen of ziektedagen heeft een werknemer

geen recht op een vergoeding. Om te voorkomen dat de

werkgever elke loonperiode de declaraties van werknemers moet

controleren, mag uit praktische overwegingen een vaste onbelaste

reiskostenvergoeding worden gegeven. Daarbij geldt het volgende.

Als op minimaal 60% van de werkdagen naar het werk wordt

gereisd, dan kan de vaste vrije vergoeding op jaarbasis als volgt

worden vastgesteld: 214 werkdagen x 0,19 x totale reisafstand per

dag (in km). De toegestane vaste vrije vergoeding per maand of per

week is dan het bedrag op jaarbasis gedeeld door 12

respectievelijk 52. Het staat de werkgever vrij om het aantal van

214 te vervangen door een lager aantal, maar 214 is het maximum.

Voor werknemers die in deeltijd werken, geldt als maximum een

evenredig deel van deze 214 dagen.

De 60%-eis betekent dat een werknemer maximaal twee

dagen thuis kan werken, zonder dat hij daarbij zijn vaste

reiskostenvergoeding verliest.

Voor een minder frequent reispatroon moet er een nacalculatie

plaatsvinden. Als een werknemer dan bijvoorbeeld in een

loonperiode drie weken ziek is geweest, dan dient de onbelaste

vergoeding te worden berekend op basis van de werkelijke reizen.

Ook moet nacalculatie plaatsvinden als de woon-werkafstand

groter is dan 75 km enkele reis.

60

Geeft de werkgever geen vergoeding, dan kan de werknemer niet

zelf in zijn aangifte een bedrag aan reiskosten aftrekken van zijn

inkomen.

Voorbeeld

Elke dag komt Mirjam met haar eigen auto naar kantoor. Zij woont

op 50 km afstand van haar werk. Hoeveel mag de werkgever haar

onbelast vergoeden?

De werkgever mag maandelijks een vaste vrije vergoeding geven

van 338. Dit is 214 x 50 km x 2 (heen- en terugreis) x 0,19 / 12

maanden.

38. Tijdens mijn werk heb ik een verkeersboete gekregen. Kan de

werkgever deze onbelast vergoeden?

Een werkgever mag de geldboete van de werknemer wegens een

verkeersovertreding in principe niet onbelast vergoeden. Het

maakt hierbij ook niet uit of de werknemer in een auto van de

zaak rijdt of met een privé-auto. Dus ook als de boete direct aan

de werkgever is opgelegd als kentekenhouder van de auto en deze

door de werkgever is betaald, zal er loonbelasting verschuldigd zijn

als de boete niet op de werknemer wordt verhaald.

Wel kan de werkgever ervoor kiezen om de belasting die is

verschuldigd over de boete niet te verhalen op zijn werknemer

maar deze voor zijn eigen rekening te nemen. De werkgever

moet voor de hoogte van de verschuldigde belasting dan wel het

zogenaamde gebruteerde tabeltarief toepassen. Dit houdt in dat

de werkgever niet alleen belasting is verschuldigd over de boete,

maar ook over het voordeel dat zijn werknemer heeft omdat de

werknemer de belasting niet zelf hoeft te betalen.

Nadat het Gerechtshof te Den Haag in een procedure had beslist

dat er geen verhaal door de werkgever mogelijk is van boetes

61

voor snelheidsovertredingen die beperkt en onopzettelijk zijn

(snelheidsovertredingen van niet meer dan 10 km per uur), heeft

de Hoge Raad in juni 2008 echter bepaald dat verhaal door de

werkgever in principe wel mogelijk is. Blijft verhaal achterwege,

dan heeft dat bovengenoemde fiscale gevolgen.

39. Wat verandert er onder de nieuwe werkkostenregeling aan het

vergoeden van parkeerkosten?

Per 2011 is een nieuw systeem ingevoerd voor de

loonbelastingheffing op vergoedingen en verstrekkingen aan

werknemers. Deze zogenaamde werkkostenregeling betreft een

vereenvoudiging van de ingewikkelde regels in de loonbelasting

en komt er in de kern op neer dat (afgezien van specifieke

vrijstellingen, zoals de reiskostenvergoeding van 19 eurocent per

kilometer) per saldo 1,4% van de totale loonsom belastingvrij

mag worden vergoed en dat daarboven door de werkgever

een eindheffing verschuldigd is. Werkgevers mogen overigens

gedurende de eerste drie jaren ook nog blijven kiezen voor de regels

zoals die tot en met 2010 van kracht waren.

Een vergoeding voor parkeerkosten voor een auto van de zaak

is onder het oude regime én onder de werkkostenregeling in

principe onbelast als intermediaire kosten. Dat zijn kosten die de

werknemer voorschiet voor de werkgever. Als een werknemer

0,19 per afgelegde reiskilometer ontvangt voor zakelijke reizen

in zijn privéauto, moet deze forfaitaire vergoeding ook de parkeer-

kosten dekken. Als een werknemer naast deze kilometervergoeding

een vergoeding voor parkeerkosten ontvangt, is deze onder de

“oude” regeling van de vrije vergoedingen en verstrekkingen belast.

Onder de nieuwe werkkostenregeling kan de werkgever deze ver-

goeding onder de 1,4%-vrijstellingsruimte brengen, waarmee deze

onbelast is bij de werknemer. Voor zover de forfaitaire 1,4%-ruimte

wordt overschreden, is de werkgever eindheffing verschuldigd.

62

40. Wat gebeurt er als ik per fi ets, op de motor of per taxi naar mijn

werk ga?

De onbelaste vergoeding van 0,19 per kilometer geldt ongeacht

de wijze van vervoer en ongeacht of het woon-werkverkeer of

andere zakelijke ritten betreft. Als de werknemer niet met zijn

privé-auto komt, maar op de motor of met de fiets dan geldt die

onbelaste vergoeding ook. Heeft de werkgever op een andere wijze

voorzien in het vervoer voor het woon-werkverkeer, dan kan geen

vergoeding meer worden gegeven.

Als de werknemer met de taxi naar het werk komt, dan kan de

werkgever de werkelijke taxikosten vergoeden in plaats van 0,19

per km. Komt een werknemer met het openbaar vervoer, dan kan

de werkgever ervoor kiezen om óf een vergoeding van 0,19 per

km aan de werknemer te betalen, óf de werkelijke kosten van een

plaatsbewijs te vergoeden.

41. Mag een ondernemer alle BTW op de autokosten aftrekken?

Voor het antwoord op deze vraag moet gekeken worden naar het

soort werkzaamheden dat deze ondernemer zelf verricht. Brengt

hij zelf aan zijn klanten BTW in rekening, dan is normaliter ook de

BTW op de investeringen en andere bedrijfskosten aftrekbaar. Als de

ondernemer aan zijn klanten geen BTW in rekening brengt omdat

hij onder een vrijstelling valt, dan kan hij de door zijn leveranciers

berekende BTW zelf ook niet aftrekken. Lastiger wordt het als

de ondernemer zowel belaste als vrijgestelde activiteiten heeft.

Als een auto dan heel specifiek alleen voor belaste activiteiten

wordt gebruikt, is de BTW aftrekbaar. Wordt de auto alleen voor

vrijgestelde activiteiten gebruikt, dan is het niet mogelijk de BTW

af te trekken. Bij gemengd gebruik kan de BTW naar rato van de

omzet van beide soorten werkzaamheden worden afgetrokken.

63

Voorbeelden van BTW-vrijgestelde werkgebieden zijn:

medische beroepen, zorginstellingen, uitvaartondernemingen,

kredietbemiddeling, (bemiddelen bij) het afsluiten van

verzekeringen, onderwijs, liefdadigheidsinstellingen en sociale

instellingen.

Voorbeeld

Een administratie- en assurantiekantoor verricht zowel

administratieve dienstverlening als bemiddeling bij verzekerings-

overeenkomsten. De bemiddelingsdiensten voor verzekeringen zijn

vrijgesteld van BTW. De BTW op de kosten van de bedrijfsauto’s

bedraagt 15.000. De auto’s worden niet specifiek voor één van

beide soorten werkzaamheden gebruikt. De omzet van de admini-

stratieve tak bedraagt 1.000.000, die van de verzekeringstak

800.000. De BTW op de autokosten is dan aftrekbaar voor

1.000.000 / (1.000.000 + 800.000) gedeelte. De aftrekbare BTW

bedraagt dus 8.333.

42. Geldt de aftrek van BTW ook voor het hele privégebruik van de

auto van de zaak?

Als de ondernemer met BTW belaste activiteiten verricht, mag hij

in eerste instantie alle BTW op de aanschaf en het gebruik van de

auto volledig aftrekken. In de laatste aangifte van het jaar moet

echter een correctie plaatsvinden. De BTW is namelijk een zakelijke

belasting, zodat BTW-aftrek alleen mogelijk is voor zakelijk gebruik

en niet voor privégebruik.

Voor de auto van de ondernemer zelf geldt de regeling dat in de

loop van het jaar alle BTW afgetrokken mag worden. Vervolgens

wordt aan het einde van het jaar een correctie op die afgetrokken

BTW aangebracht ter grootte van 12% van de bijtelling van de auto.

Doorgaans dus 12% van 25% van de prijs.

64

Voor auto’s die ter beschikking zijn gesteld aan werknemers

geldt in principe dat de BTW moet worden gesplitst op basis

van het werkelijke gebruik van de auto. Omdat vaak geen

kilometeradministratie wordt bijgehouden, mag ook worden

volstaan met een correctie voor het privégebruik van 12% van 25%

van de cataloguswaarde, oftewel 12% van de bijtelling.

Voor de auto waarvoor in de loon- en inkomstenbelasting

een lagere bijtelling geldt (vrijstelling, 14% of 20%), mag ook

de 12%-correctie van de BTW berekend wordt over dit lagere

bijtellingspercentage.

Bij bovengenoemde correcties van de BTW voor het privégebruik

kan de vraag worden gesteld in hoeverre deze Nederlandse regeling

in overeenstemming is met de Europese BTW-richtlijnen. De Hoge

Raad heeft op 8 oktober 2010 geoordeeld dat de correctie voor

privégebruik van auto’s door personeel (de zogenaamde “BUA-

correctie”) daarmee in overeenstemming is. Dat is voor de correctie

voor de auto van de ondernemer zelf echter nog niet duidelijk.

De Hoge Raad heeft daarover op 29 oktober 2010 zogenaamde

prejudiciële vragen aan het Europese Hof van Justitie gesteld om

hier duidelijkheid over te krijgen. Ter behoud van rechten zou,

zolang deze procedure loopt, bezwaar aangetekend kunnen worden

tegen de hierboven behandelde correctie voor de auto van de

ondernemer.

Verwijzing

Bijtelling loon-/inkomstenbelasting vraag 13

Keuze voor BTW privé-vermogen vraag 45

Vergoeding door werknemer vraag 48

Voorbeeld

Natasja heeft haar auto van de zaak geleast. De BTW op de lease-

termijnen en de brandstofkosten bedraagt in totaal 2.200. De

auto heeft een catalogusprijs van 25.000. Haar bijtellingspercen-

tage bedraagt 25%. Natasja rijdt naast de zakelijke ritten en het

woon-werkverkeer privé 10.000 kilometer per jaar met de auto. De

65

BTW-correctie voor het privégebruik wordt dan als volgt berekend:

Grondslag BTW-correctie 6.250 (25% van 25.000)

BTW-correctie 750 (12% van 6.250)

43. Geldt het woon-werkverkeer als zakelijke kilometers?

In de BTW werd lange tijd met het woon-werkverkeer anders

omgegaan dan in de inkomsten- en loonbelasting. Als een auto van

de zaak uitsluitend voor woon-werkverkeer en zakelijke ritten werd

gebruikt, was tot en met 2007 nog een correctie nodig ter grootte

van 12% van 10% van de catalogusprijs. Ingaande 2008 is deze

correctie vervallen en geldt er voor de BTW geen correctie meer

als een auto uitsluitend voor woon-werkverkeer en zakelijke ritten

wordt gebruikt.

Verwijzing

Woon-werkverkeer voor de bijtelling vraag 25

44. Geldt er een ondergrens voor de correctie voor het privégebruik?

Voor de correctie van de BTW voor het privégebruik van een auto

van de zaak door een werknemer geldt volgens de wet een onder-

grens van 227 voor de kostprijs van alle personeelsvoorzieningen

samen. Het spreekt voor zich dat bij het ter beschikking stellen van

een auto deze grens overschreden wordt.

Op de correctie voor het autogebruik door personeel is daarnaast

nog een uitzondering gemaakt voor gevallen waarin de werkgever

zorgt voor het woon-werkverkeer door middel van besloten

busvervoer. Dat wil zeggen het vervoer van werknemers met

motorrijtuigen die zijn ingericht voor het vervoer van meer dan acht

personen, waarbij de bestuurder niet wordt meegerekend. Zolang er

maar geen sprake is van openbaar vervoer volgens een dienstregeling

66

is het hierbij niet van belang of de werkgever dit vervoer zelf

organiseert dan wel uitbesteedt.

45. Kan ik als ondernemer mijn auto voor de BTW tot mijn

privévermogen rekenen?

Ondernemers hebben, als de auto zowel zakelijk als privé wordt

gebruikt, de mogelijkheid om er voor de BTW voor te kiezen de

auto tot het zakelijke of tot privé-vermogen te rekenen.

In veel gevallen zal de meest voordelige keuze zijn om de auto

tot het BTW-ondernemingsvermogen te rekenen. Alle BTW is

dan immers aftrekbaar, zowel op de aanschaf als op onderhoud,

brandstof, reparaties e.d. Bij verkoop is het een BTW-auto, hetgeen

vaak een positief effect heeft op de inruilwaarde.

De auto voor de BTW tot het privé-vermogen rekenen is vooral

aantrekkelijk als de auto zonder BTW is gekocht (marge-auto). De

kosten van het gebruik (brandstof en onderhoud) zijn dan in de

onderneming aftrekbaar voor zover deze te maken hebben met het

zakelijke gebruik van de auto. De mate van zakelijk gebruik moet

uit de administratie blijken. Als de administratie onvoldoende

aanknopingspunten biedt om dit vast te stellen, kan gebruik

gemaakt worden van een goedkeurende regeling van het Ministerie

van Financiën. Deze houdt in dat 75% van de BTW op de kosten van

gebruik aftrekbaar is.

Voor directeur-aandeelhouders (“DGA’s”) met een B.V. of N.V. geldt

thans geen teruggaafmogelijkheid van BTW meer voor hun privé

aangeschafte auto.

Bovengenoemde keuze voor ondernemers staat overigens geheel

los van de keuze die voor de inkomstenbelasting gemaakt moet

worden tussen ondernemingsvermogen (mét bijtelling, maar

67

kosten zijn aftrekbaar) en privé-vermogen (geen bijtelling, maar de

kosten moeten privé betaald worden en zijn niet aftrekbaar).

Dit brengt de mogelijkheid met zich mee om te kiezen voor

aanschaf van een auto in privé (dus zonder bijtelling), maar wel

met kwalificatie als ondernemingsvermogen voor de BTW (dus mét

BTW-aftrek).

Verwijzing

Woon-werkverkeer voor de BTW vraag 43

46. Wanneer is een lage BTW-correctie mogelijk?

In principe geldt voor auto’s die met BTW zijn aangeschaft de

12%-correctie. Als een auto van de ondernemer zelf zonder BTW is

aangeschaft, heeft hij de mogelijkheid de auto tot het BTW-privé-

vermogen te rekenen. De aftrek van de kosten van gebruik hangt

dan af van de werkelijke kilometeraantallen of wordt gesteld op

een vast percentage van 75%. Als er auto’s ten behoeve van gebruik

door personeelsleden worden aangeschaft zonder dat daarop BTW

is berekend (zogenaamde marge-auto’s) geldt echter een matiging

van de 12%-correctie. U kunt dan volstaan met een correctie van

6% van de bijtelling voor de inkomstenbelasting. Als de correctie

dan nog steeds hoger is dan de afgetrokken BTW op de kosten

van de betreffende auto, kan de correctie in overleg met uw

belastinginspecteur verder naar beneden worden bijgesteld.

47. Moet er BTW worden berekend over een eigen bijdrage van het

personeel?

Over de ontvangen vergoeding moet u als werkgever BTW

afdragen. Deze berekent u door 19/119 deel van de vergoeding te

nemen. Als de vergoeding kostendekkend is, mag u alle BTW op

de autokosten gewoon blijven aftrekken (tenzij u uiteraard een

68

vrijgestelde ondernemer bent). Ook de correctie voor privégebruik

is dan niet aan de orde. Is de vergoeding niet kostendekkend, dan

is de correctie voor privégebruik wel van toepassing. De BTW die

is afgedragen over de vergoeding mag dan echter in mindering

worden gebracht op de correctie voor privégebruik.

Verwijzing

Aftrek vergoeding van bijtelling vraag 20

Voorbeeld

Drainagebedrijf Bron B.V. vraagt van een werknemer een bijdrage

van 100 per maand voor privégebruik van de auto van de zaak.

De cataloguswaarde bedraagt 20.000. De auto valt niet in een

categorie met een verlaagde bijtelling voor zuinige auto’s.

De werknemer houdt geen kilometeradministratie bij.

BTW over vergoeding: 19/119 * 1.200 = 191

De BTW-correctie voor privégebruik is vervolgens:

Grondslag BTW-correctie 5.000 (25% van 20.000)

BTW-correctie 600 (12% van 5.000)

Af: BTW over vergoeding 191 191

Te betalen 409

48. Kan ik BTW aftrekken over de kilometervergoeding die ik aan mijn

personeel betaal?

Als werknemers hun privé-auto gebruiken voor zakelijke ritten,

kan voor de inkomstenbelasting een onbelaste vergoeding worden

verstrekt tot maximaal 0,19 per kilometer. Vroeger kon de

werkgever dan 12% van deze kilometervergoeding aftrekken in zijn

BTW-aangifte. Deze regeling is in verband met strijdigheid met de

EU-wetgeving ingetrokken. Deze aftrek is thans niet meer mogelijk.

69

49. Hoe verloopt de BTW-heffi ng zonder toepassing van de marge-

regeling?

Een ondernemer die zelf geen vrijgestelde activiteiten heeft, kan de

BTW die zijn leveranciers aan hem in rekening brengen, in aftrek

brengen op zijn eigen aangifte. De aangeschafte bedrijfsmiddelen

staan dan zonder BTW op zijn balans. Dat geldt voor een auto

van een ‘gewone’ ondernemer, maar in principe ook voor de

voorraadauto van een garagehouder. Bij latere verkoop wordt dan

over de verkoopprijs 19% BTW berekend. Als de koper een BTW-

belaste ondernemer is, kan hij deze BTW ook weer aftrekken en

herhaalt één en ander zich.

Bij personenauto’s moet bij de BTW-berekening ook nog rekening

gehouden worden met het feit dat over de BPM in de verkoopprijs

geen BTW berekend hoeft te worden. Ook dan moet voor de BTW-

berekening rekening worden gehouden met de BPM. Deze BPM kan

berekend worden op basis van de afschrijvingstabel.

Verwijzing

BPM-afschrijvingstabel vraag 69

Voorbeeld 1

Gebruikte personenauto

Een gebruikte auto van 36 maanden oud wordt door een

ondernemer verkocht voor 11.000 exclusief BTW. De oorspronke-

lijke BPM bedroeg destijds 3.988. De rest-BPM bedraagt nu nog

46% (de afschrijving is 49% + 6 maanden à 0,833%) oftewel 1.834.

Over deze verkoop is nu aan BTW verschuldigd: 19% van ( 11.000 -

1.834) = 1.742.

Zou de verkoopprijs niet 11.000 exclusief BTW, maar 11.000

inclusief BTW zijn geweest, dan is de berekening van de BTW als

volgt: 19/119 * ( 11.000 - 1.834) = 1.463.

70

Voorbeeld 2

Gebruikte taxi

Een taxibedrijf verkoopt één van haar taxi’s 2 jaar na aanschaf.

De bij aanschaf terugontvangen BPM ( 7.500) dient voor 1/3 weer

aan de belastingdienst afgedragen te worden. De verkoopprijs van

de auto bedraagt 25.000. De BTW wordt nu als volgt berekend:

19% van ( 25.000 - 1/3 * 7.500) = 4.275.

50. Hoe verloopt de BTW-heffi ng bij de margeregeling?

De hoofdregel is dat bij verkoop van een auto over de verkoopprijs

(minus een eventueel BPM-bedrag) BTW verschuldigd is. Dat

werkt echter nadelig uit als bij de oorspronkelijke aanschaf geen

BTW afgetrokken kon worden, bijvoorbeeld omdat de koper een

particulier was of een ondernemer met een BTW-vrijstelling.

In de verkoopprijs zit dan in wezen nog een gedeelte van die

oorspronkelijke BTW. Om te voorkomen dat er BTW over BTW

wordt berekend, kan worden volstaan met berekening van BTW

over uitsluitend de winstmarge. Deze regeling geldt echter alleen

voor zogenaamde wederverkopers, oftewel garagehouders en

autohandelaren.

De wederverkoper draagt de BTW af uit zijn winstmarge. Deze BTW

wordt dus niet afzonderlijk aan de klant doorberekend en mag ook

niet op de factuur vermeld worden. Bij de berekening van de BTW

wordt bij toepassing van de margeregeling geen rekening gehouden

met eventuele rest-BPM. De garagehouder moet dan door zijn klant

een zogenaamde inkoopverklaring laten ondertekenen, zodat later

bewezen kan worden dat de betreffende klant een particulier of

een ondernemer met een BTW-vrijstelling was. Deze verklaring mag

bij een inruiltransactie overigens ook in de uiteindelijke factuur

worden opgenomen. Deze moet dan wel door de klant worden

ondertekend.

71

Verwijzing

BPM-afschrijvingstabel vraag 69

Voorbeeld

Een garagebedrijf koopt van een particulier een auto in voor

5.000. Het garagebedrijf verkoopt deze auto vervolgens weer voor

6.500. Door het garagebedrijf is aan BTW verschuldigd: 19/119 van

( 6.500 - 5.000) = 239.

51. Ben ik als verkoper verplicht de margeregeling toe te passen?

Als de koper van een auto een ondernemer is die gewoon recht

heeft op aftrek van aan hem in rekening gebrachte BTW, heeft deze

koper geen belang bij toepassing van de margeregeling.

In de koopprijs zit dan indirect toch een BTW-bedrag. De verkoper

zal immers bij de berekening van de verkoopprijs rekening houden

met de door hem af te dragen BTW over de marge.

Het kan dan zinvol zijn af te zien van toepassing van de

margeregeling. Dat kan door een normale factuur met vermelding

van BTW op te stellen.

Voorbeeld

Een garagebedrijf heeft een klant die een bestelauto die als

margeauto te koop staat, toch graag mét BTW wil kopen. De auto is

door de garage ingekocht voor 10.000 en wordt verkocht voor

14.000. De netto marge voor de garage is dus na aftrek van BTW

100/119 * 4.000 = 3.361. De kostprijs voor de klant bij toepassing

van de margeregeling is 14.000.

Bij afzien van de margeregeling zal de garagehouder de volgende

berekening maken:

Inkoop 10.000

Gewenste netto marge 3.361 3.361

Verkoopprijs exclusief BTW 13.361

72

BTW (19% van 13.361) 2.539 2.539

Verkoopprijs inclusief BTW 15.900

De kostprijs voor de klant is nu, na aftrek van BTW, 13.361.

Zijn voordeel: 639. Het voordeel voor de klant is gelijk aan de

BTW die de garagehouder bij toepassing van de margeregeling had

moeten afdragen.

In het voorbeeld is omwille van de duidelijkheid afgezien van de

rest-BPM. Dit bedrag, berekend op basis van de afschrijvingstabel,

moet van de verkoopprijs exclusief BTW worden afgetrokken

alvorens de BTW te berekenen. Per saldo maakt dat voor de

kostprijs van de koper van deze auto geen verschil als hij de BTW

volledig kan aftrekken. De kostprijs is dan 13.361 en zijn voordeel

639.

52. Moet ik BTW berekenen op de verkoop van een auto aan een

buitenlandse afnemer?

Binnen de EU geldt een richtlijn op basis waarvan de lidstaten een

BTW-tarief van 0% hanteren als het object dat verkocht wordt,

naar een andere lidstaat wordt overgebracht en de koper een

ondernemer is. In het BTW-jargon is dit een ‘intracommunautaire

levering’. De koper geeft deze aankoop dan in zijn eigen lidstaat

aan en kan – als hij zelf niet vrijgesteld is van BTW – deze BTW

gelijktijdig ook weer in aftrek brengen. De verkopende ondernemer

moet zo’n transactie vermelden op daarvoor bestemde opgaven aan

de belastingdienst.

Als de koper een particulier is, is het uitgangspunt het BTW-tarief

van het land waar de auto gekocht wordt. Koopt bijvoorbeeld

een Duitse particulier een auto in Nederland, dan betaalt hij 19%

Nederlandse BTW.

Hierop geldt een uitzondering: als de auto niet ouder is dan 6

maanden en niet meer dan 6000 kilometer gereden heeft, geldt ook

73

voor de particuliere koper een 0%-tarief in het land van aankoop en

moet hij BTW betalen in zijn eigen woonland.

Als bijvoorbeeld een Duitse particulier zo’n auto in Nederland

koopt, krijgt hij van de Nederlandse verkopende ondernemer een

factuur met 0% BTW en moet hij zelf Mehrwertsteuer afdragen aan

de Duitse belastingdienst.

53. Hoe kan ik de BTW-druk op mijn lease-auto verminderen?

Bij een operational-leasecontract is de leasetermijn opgebouwd

uit verschillende componenten. Sommige daarvan zijn niet met

BTW belast als ze afzonderlijk worden doorberekend. Dat geldt

bijvoorbeeld voor de BPM. Voorwaarde is wel dat het dan gaat

om contracten met een looptijd van minimaal één jaar (of short-

leasecontracten die gericht zijn op omzetting in een contract

voor ten minste één jaar), het kenteken op naam staat van de

lessee, de BPM wordt berekend volgens de afschrijvingstabel en

de BPM afzonderlijk wordt gefactureerd. Ook de MRB kan zonder

BTW worden gefactureerd, mits deze afzonderlijk op de facturen

wordt vermeld. Uiteraard is dit uitsluitend van belang voor niet-

ondernemers of ondernemers met een BTW-vrijstelling omdat zij

zelf de

aan hen in rekening gebrachte BTW niet kunnen aftrekken.

Indien in geval van lease de lessee geld leent aan de

leasemaatschappij kan de BTW-druk verder worden verlaagd. Er

hoeft dan in de leasetermijn geen rekening te worden gehouden

met een rentecomponent.

Verwijzing

Operational lease vraag 96

BTW bij leasing vraag 100

74

54. Wat is BPM precies?

BPM staat voluit voor Belasting van personenauto’s en

motorrijwielen. Het betreft een belasting op het gebruik van het

Nederlandse wegennet met een personen- of bestelauto of motor

door een in Nederland wonende persoon of in Nederland gevestigd

lichaam.

Het moment van heffing is de registratie van een personen- of

bestelauto of motor in het kentekenregister of het moment waarop

voor het eerst gebruik wordt gemaakt van de Nederlandse weg met

een voertuig met buitenlands kenteken. In die laatste situatie is

recent door het Hof van Justitie van de Europese Unie uitgesproken

dat Nederland geen volledige heffing mag toepassen bij aanvang

van het binnenlandse weggebruik, maar daarbij rekening moet

houden met de duur van het weggebruik. Dit zal naar verwachting

tot wetswijziging leiden.

Er werd de afgelopen jaren gewerkt aan plannen om de BPM om

te zetten in een kilometerheffing. Gedacht werd aan geleidelijke

invoering daarvan voor personenauto’s en bestelauto’s vanaf

2013. In aanloop daar naar toe werd sinds 2008 het tarief van de

BPM stapsgewijs omgezet in MRB. De MRB zou dan op termijn

plaatsmaken voor de kilometerheffing. Inmiddels heeft het kabinet-

Rutte besloten de kilometerprijs niet in te voeren. In verband

daarmee wordt per 2011 de afbouw van de BPM stilgelegd en blijft

ook de met de afbouw samenhangende MRB-verhoging achterwege.

55. Op welke auto’s wordt BPM geheven?

BPM wordt geheven op personenauto’s en vanaf 1 juli 2005 ook op

bestelauto’s, waarbij bestelauto’s van ondernemers een vrijstelling

hebben.

75

Volgens de definitie in de wet is een personenauto een motorrijtuig

op drie of meer wielen, met uitzondering van autobussen,

bestelauto’s en vrachtauto’s (dat wil zeggen motorrijtuigen die niet

zijn ingericht voor personenvervoer, met een toegestane maximum

massa van meer dan 3500 kg).

Een bestelauto dient voor de BPM aan bepaalde inrichtingseisen te

voldoen. Er moet bij alle bestelauto’s een vaste, vlakke laadvloer

aanwezig zijn over de hele lengte en breedte van de laadruimte. In

die laadruimte mogen geen zitplaatsen aanwezig zijn. Vervolgens

worden er per soort bestelauto nog specifieke voorwaarden gesteld;

zie hiervoor het schema.

Soort bestel-auto

Eisen

Grote bestelau-to (zoals grote bestelbus en verhuisbus)

Laadruimte (blok) min. 200 cm langmin. 130 cm hoog over een breedte van min. 20 cm en een lengte van min. 200 cm

Zijruiten toegestaan in de laadruimte

Tussenschot niet nodig

Aanvullende eis voor het meten van de laadruimte: de bestuur-dersstoel staat in de fabrieksmatige achterste stand, de rugleuning mag rechtop staan

Bestelauto met verhoogd dak (zoals combi’s en kleine be-stelauto’s)

Dak laadruimte min. 25 cm hoger dan de bovenkant van de por-tieropening van de bestuurder

Zijruiten één zijruit toegestaan aan de rechterzijde van de laadruimte

Laadruimte (blok) min. 98 cm hoog over een breedte van min. 20 cm over een lengte van min. 125 cm

Tussenschot tussen laadruimte en bestuurders-gedeelte: min. 30 cm hoog over de volle breedte

Middelgrote be-stelauto zonder verhoogd dak(zoals ruim-tewagens, minibusjes en terreinauto’s)

Dak laadruimte minder dan 25 cm hoger dan de bovenkant van de portieropening van de bestuurder

Zijruiten één zijruit toegestaan aan de rechterzijde van de laadruimte

Laadruimte (blok) min. 98 cm hoog over een breedte van min. 20 cm en over een lengte van min. 125 cm

Tussenschot - tussen laadruimte en bestuurdersgedeelte over de volle breedte en ten minste dezelfde hoogte als de bestuurderscabine- vast raam in tussenschot is toegestaan (maximaal 40 cm hoog)

76

Bestelauto met open laadbak, enkele cabine en Xtrcab (1,5 cabine)

Open laadbak min. 125 cm lang en 20 cm breed

Tussenschot - is de achterwand van de cabine- vast raam in tussenschot is toegestaan (max. 40 cm hoog)

Aanvullende eis - geen klapstoeltjes of banken achter de voorste rij zittingen toegestaan.- als een open laadbak wordt overkapt, dan moet de auto voldoen aan de eisen voor een bestelauto met gesloten laadruimte. - een afdekzeil / afdekschot is toegestaan.

Hoogte cabine hoogte van de cabine bij een dubbele cabine is de grootste verticale afstand tussen vloer en dak van de cabine, gemeten over een breedte van 20 cm.

Bestelauto met dubbele cabine(met geslotenlaadruimte of open laadbak)

Cabine er is één extra rij zitplaatsen geplaatst.

Tussenschot - achterwand van de cabine, en geplaatst direct achter de achterbank- over de volle breedte- min. dezelfde hoogte als de cabine- vast raam in tussenschot is toegestaan (max. 40 cm hoog)

Laadbak of laad-ruimte

- min. 150 cm lang en bovendien min. 2/3 van de lengte die de laadruimte zou hebben zonder extra zitruimte. De oorspronkelijke laadruimte begint bij een fi ctief schot, dat is geplaatst op een afstand van 115 cm achter het achterste punt van het stuur.- min. 40% van de lengte is vóór het hart van de achterste as geplaatst.- één zijruit aan rechterzijde van de laadruimte is toegestaan- laadruimte min. 130 cm hoog over een breedte van min. 20 cm en over een lengte van min. 150 cm.

Aanvullende eis cabine lager dan 130 cm: de overgebleven laad-ruimte moet ook min. twee maal de lengte van cabine hebben. Bij een bestelauto met een dub-bele cabine is de lengte van de cabine de afstand tussen het achterste punt van het stuur en het schot tussen de cabine en de laadruimte.

77

Deze inrichtingseisen zijn ook blijven bestaan na de

wetswijzigingen van 1 juli 2005. Reden daarvan is onder meer

dat het voor ondernemers mogelijk is om een BPM-vrijstelling te

krijgen op een bestelauto, maar niet op een personenauto. Ook is

dit onderscheid van belang voor het al dan niet van toepassing zijn

van de BPM-heffing op basis van de CO2-uitstoot.

Een ander onderscheid zit in het verschil in

motorrijtuigenbelasting: voor bestelauto’s gelden bijvoorbeeld geen

provinciale opcenten en geldt een laag ondernemerstarief.

Wordt door de belastingdienst geconstateerd dat niet aan de

inrichtingseisen wordt voldaan, dan is er soms ruimte voor

zogenaamd “herstelbeleid”. Dat is het geval in situaties waarin de

laadruimte voldoet aan de fiscaal vereiste maten en het karakter

van bestelauto slechts in geringe mate is aangetast. Herstel

zonder BPM-naheffing is dan mogelijk als het herstel betrekkelijk

eenvoudig kan worden gerealiseerd.

Verwijzing

Bijtelling grijs kenteken vraag 18

MRB-tarief grijs kenteken vraag 82

56. Hoe hoog is het BPM-tarief in 2011?

Het BPM-tarief was in 2009 nog 40,0%, waarbij een toeslag voor

diesel gold en een korting voor benzine. Daarnaast was er een

bonus of malus op basis van het (relatieve) energielabel. Vanaf

1 januari 2010 wordt de BPM op personenauto’s stapsgewijs in

vier jaar omgezet van een heffing op basis van de prijs naar een

heffing op basis van de (absolute) CO2-uitstoot. Het stilzetten van

de afbouw van de BPM vanaf 2011 wordt vormgegeven door het

handhaven van de BPM op het niveau van 2010 door verhoging

van de voor 2011, 2012 en 2013 reeds vastgelegde CO2-tarieven in

78

de BPM (waarbij in de tariefstelling rekening is gehouden met

het uitgangspunt dat auto’s jaarlijks 2,8% zuiniger worden door

technische verbeteringen).

De tarieven voor personenauto’s kunnen uit onderstaande tabel

worden afgelezen.

Zoals uit de tabel blijkt, zijn de auto’s die voor de bijtelling in

aanmerking komen voor een vrijstelling (waterstof- en elektrische

auto’s) of het 14%-tarief, ook in 2011 volledig vrijgesteld van de

CO2-component. Voor deze auto’s geldt echter ook het BPM-deel op

basis van de catalogusprijs niet, zodat deze auto’s geheel vrij van

BPM zijn.

Voor bestelauto’s gelden de bovenstaande CO2-tarieven niet, maar

blijft er sprake van een heffing op basis van de catalogusprijs. Het

Tarieven BPM 2010 2011 2012 2013

Percentage van de netto catalogusprijs 27,4% 19,0% 11,1% 0,0%

Korting benzine -1.288 -824 -450 0

Korting aardgas -1.788 -1.324 -950 -500

Toeslag diesel 1.076 1.526 1.900 2.400

CO2-heffi ng diesel (€ per gram/km):

<= 95 gr/km 0 0 0 0

96-155 gr/km 34 61 92 148

156-232 gr/km 126 202 275 444

> 232 gr/km 471 643 1036

CO2-heffi ng overig (€ per gram/km):

<= 110 gr/km 0 0 0 0

111-180 gr/km 34 61 92 148

181-270 gr/km 126 202 275 444

> 270 gr/km 288 471 643 1036

Overgangsmaatregel:

Korting op CO2-heffi ng (vast bedrag):

benzine (110-120 gr/km) -750 -500

diesel (95-120 gr/km) -750 -500

Korting diesel euro-6 0 -1.500 -1.000 -500

288

79

stilleggen van de afbouw van BPM betekent voor bestelauto’s dat

het percentage niet verder afneemt. Het tarief voor bestelauto’s

bedraagt 37,7% van de netto catalogusprijs, vermeerderd met een

dieseltoeslag van 273 of verminderd met een korting van 1.283

als de auto geen dieselmotor heeft.

Verwijzing

Vrijstelling BPM voor ondernemers vraag 62

Afschrijvingstabel vraag 69

Voorbeeld

Een personenauto met dieselmotor (CO2-uitstoot 105 gram/km) is

uitgerust met een af-fabriekroetfilter. De auto heeft energielabel B.

De prijs van de auto exclusief BTW en BPM bedraagt 21.000.

De BPM op deze auto bedraagt dan in 2011: 19% van 21.000,

vermeerderd met 1.526 dieseltoeslag, vermeerderd met 10 gram/

km x 61 en verminderd met 500 (overgangsmaatregel).

Het energielabel en het roetfilter heeft geen fiscaal gevolg meer.

57. Geldt er een overgangsregeling in de nieuwe CO2-heffi ng?

Vanaf 2010 wordt de gehele grondslag van de BPM in vier jaarlijkse

stappen omgebouwd naar een heffing op basis van absolute CO2-

uitstoot. Daarbij zijn de bonus/malus op basis van het energielabel

en de zogenaamde “slurptax” vervallen. Hierbij wordt verschil

gemaakt in dieselauto’s en overige auto’s. Voor auto’s tot en met

een CO2-uitstoot van 120 gr/km geldt een overgangsregeling, die

in 2011 500 bedraagt.

Daarnaast geldt de gebruikelijke overgangsregeling voor tariefs-

wijzigingen: Als de nieuwe tarieven tot een hoger BPM-bedrag

leiden en het kenteken voorafgaand aan de tariefswijzigingen al is

afgegeven, gelden nog de oude tarieven als de tenaamstelling

binnen twee maanden na de tariefswijziging plaatsvindt.

80

Voor tariefsverlaging geldt dat de lagere tarieven ook van

toepassing zijn als het kenteken voorafgaand aan de wijziging

al is toegekend, maar de tenaamstelling plaatsvindt na de

inwerkingtreding van de tariefswijziging.

Voor de BPM-berekening op ingevoerde gebruikte auto’s geldt

dat gekozen mag worden tussen heffing op basis van het nieuwe

systeem (inclusief CO2-component) of de oude regels van het

jaar van eerste ingebruikname. In dat laatste geval geldt dan

vanzelfsprekend nog wel het hogere tarief zoals dat gold in dat

betreffende jaar, dus zonder afbouw van het tarief in verband met

het invoeringstraject van de kilometerprijs.

58. Hoe snel wordt de BPM afgebouwd?

Als eerste stap in aanloop naar de invoering van de

kilometerheffing is vanaf 1 februari 2008 begonnen met de

afbouw van de BPM. In de jaren 2008, 2009 en 2010 is de BPM

jaarlijks telkens met zo’n 5% van het oorspronkelijke 45,2%-tarief

afgebouwd, onder gelijk-tijdige verhoging van de MRB (de zg.

‘vluchtheuvelvariant’).

Nu gebleken is dat de kilometerprijs niet zal worden ingevoerd,

wordt vanaf 2011 de afbouw van de BPM stilgelegd. Dat geldt ook

voor de met deze afbouw samenhangende MRB-verhoging.

Het stilzetten van de afbouw van de BPM vanaf 2011 wordt

vormgegeven door het handhaven van de BPM op het niveau

van 2010 door verhoging van de voor 2011, 2012 en 2013 reeds

vastgelegde CO2-tarieven in de BPM. Daarbij is in de tariefstelling

rekening gehouden met het uitgangspunt dat auto’s jaarlijks 2,8%

autonoom zuiniger worden.

Samenvattend betekent dit dat het gedeelte van de BPM dat

geheven wordt als percentage van de catalogusprijs wèl afneemt

naar nihil in 2013, maar dat de totale opbrengst van de BPM gelijk

81

blijft aan die van 2010. Dat wordt gerealiseerd door het op CO2-

uitstoot gebaseerde deel van de totale BPM-opbrengst steeds groter

te laten worden. Het op CO2-uitstoot gebaseerde deel van de BPM-

heffing krijgt per 2011 door het stilleggen van de afbouw van de

BPM dan ook een extra impuls.

59. Wat houdt de roetfi lterregeling in?

De afgelopen jaren gold een roetfilterkorting van enkele honderden

euro’s: In 2010 gold er een BPM-korting als de auto met dieselmotor

een uitstoot van fijnstof had van niet meer dan 5 mg/km.

De korting bedroeg 300.

Door het verplicht stellen van een roetfilter, is de BPM-korting voor

een roetfilter per 2011 vervallen.

60. Wat wordt er bedoeld met slurptax?

Vanaf 1 februari 2008 werd de BPM op de meest onzuinige

auto’s verhoogd met een toeslag voor elke gram CO2-uitstoot

per kilometer voor zover dat uitging boven bepaalde normen

(dieselauto’s boven 170 gram/km en overige auto’s boven 205 gram/

km). In 2009 werd een slurptax geheven van 125 voor elke gram/

km aan CO2-uitstoot boven deze normen. Omdat vanaf 2010 de

CO2-uitstoot van belang is voor de BPM-heffing op elke auto, is de

regeling voor deze specifieke groep auto’s vervallen.

61. Welk eff ect heeft het energielabel?

Nieuwe auto’s zijn voorzien van een energielabel dat de (relatieve)

zuinigheid van de auto aangeeft. Op basis van dat energielabel was

in de jaren 2006 tot en met 2009 een korting (bonus) of een toeslag

(malus) op het BPM-bedrag van toepassing.

82

Vanaf 2010 wordt de grondslag voor de berekening van BPM

gewijzigd en wordt deze stapsgewijs omgezet in een CO2-heffing.

Vanaf 2010 is er daarom geen reden meer voor een afzonderlijke

bonus of malus op basis van het energielabel, zodat deze regeling is

vervallen.

62. Wanneer geldt de BPM-vrijstelling voor ondernemers?

Bij aanschaf van een nieuwe bestelauto wordt door de dealer

geen BPM meer gefactureerd. Dit heeft te maken met de per

2007 ingevoerde BPM-vrijstelling voor bestelauto’s die worden

geregistreerd op naam van een ondernemer. Ondernemers hebben

door deze vrijstelling geen BPM-voorfinancieringslasten bij

aanschaf van een bestelauto.

Wel moet voor deze vrijstelling voldaan worden aan de eis dat de

auto wordt geregistreerd op naam van een ondernemer die ook

als zodanig is geregistreerd voor de BTW en moet de auto voor ten

minste 10% voor zakelijke doeleinden worden gebruikt.

Ondernemers hebben in de meeste gevallen een BTW-nummer.

Het kan echter voorkomen dat dit nummer niet bij de ondernemer

bekend is omdat de ondernemer van BTW is vrijgesteld.

Dat geldt bijvoorbeeld voor ziekenhuizen, zorginstellingen,

onderwijsinstellingen, agrariërs etc. Zij kunnen echter evenals

BTW-belaste ondernemers in aanmerking komen voor de BPM-

vrijstelling op hun bestelauto.

Ook op geleaste bestelauto’s geldt de BPM-vrijstelling. Voor

bestelauto’s in de verhuur of short-lease geldt de vrijstelling

ongeacht wie de feitelijke gebruiker is, als de contractsduur niet

langer is dan vier weken. Voor langer lopende contracten moet de

leasemaatschappij kunnen aantonen dat de lessee (de leasenemer)

een ondernemer is die zelf ook de BPM-vrijstelling zou krijgen

83

als hij de bestelauto gekocht zou hebben. De leasemaatschappij

heeft hiervoor per auto ondermeer een zogenaamde

“ondernemersverklaring” van de lessee nodig.

Particuliere kopers van een nieuwe bestelauto dienen zelf zorg

te dragen voor afdracht van de BPM. In principe krijgen zij

daarvoor van de belastingdienst een formulier toegezonden zodra

geconstateerd wordt dat de auto op naam van een niet-ondernemer

wordt geregistreerd. Maar ook zonder toezending van dit formulier

geldt voor hen een BPM-aangifteverplichting.

Ondanks deze BPM-vrijstelling blijft het wel zo dat het BPM-

bedrag op het kentekenbewijs deel IA wordt vermeld. Dit bedrag is

namelijk van belang voor de BPM-afdracht door particulieren.

63. Heeft de overheid recht op BPM-vrijstelling bij de aanschaf van

een nieuwe bestelauto?

Overheidslichamen zoals gemeenten en provincies kunnen in

aanmerking komen voor vrijstelling van BPM bij aanschaf van

een nieuwe bestelauto. Dit doet zich voor als zij de bestelauto

gebruiken voor werkzaamheden die zij als ondernemer verrichten.

Cruciaal hiervoor is dat er in dat geval voor deze leveringen of

diensten facturen mét BTW worden uitgereikt.

Wordt een bestelauto aangeschaft voor een publiekrechtelijke

taak, zoals het uitgeven van paspoorten, onderhoud van wegen,

onderhoud van groenvoorziening, milieuhandhaving en dergelijke

taken, dan behoort een BPM-vrijstelling niet tot de mogelijkheden.

Bij twijfelgevallen kan bij de belastingdienst worden geïnformeerd

of de overheidsinstantie in de betreffende situatie als ondernemer

is aan te merken.

84

64. Zijn er consequenties als ik na de aanschaf van mijn bestelauto

niet meer aan de voorwaarden voldoe?

Voldoet een ondernemer in de periode van 5 jaar na aanschaf

van een nieuwe bestelauto niet meer aan de eisen van BTW-

ondernemerschap en zakelijk gebruik, dan is de ondernemer alsnog

BPM verschuldigd.

Dit kan zich bijvoorbeeld voordoen als de ondernemer de

bestelauto verkoopt of zijn onderneming beëindigt. Binnen een

maand nadat niet meer aan de voorwaarden is voldaan, moet de

ondernemer hiervan zelf aangifte doen bij de belastingdienst en het

bedrag van de rest-BPM betalen. Die zogenaamde ‘rest-BPM’ wordt

dan berekend volgens de afschrijvingstabel. Wel geldt de hierna

beschreven doorschuifmogelijkheid.

Na deze 5-jaarsperiode wordt op de BPM-vrijstelling niet meer

teruggekomen. De bestelauto zou dan bijvoorbeeld aan een

particulier verkocht kunnen worden zonder dat er nog rest-BPM

betaald hoeft te worden. De auto moet ook na die 5 jaar nog wel

aan de inrichtingseisen blijven voldoen en kan bijvoorbeeld niet

zonder BPM tot camper worden omgebouwd.

Als een bestelauto waarop BPM is geheven omdat deze op of na 1

juli 2005 te naam is gesteld, wordt ingeruild door een particulier,

zijn er geen bijzondere BPM-gevolgen. Bij aanschaf is dan immers al

BPM betaald.

Per 1 januari 2007 is de teruggave van BPM voor bestelauto’s op

naam van ondernemers vervangen door een vrijstelling. Vanaf

die datum wordt ook de verkoop van een gebruikte auto tussen

ondernemers gedurende vijf jaar na de eerste tenaamstelling

anders behandeld dan voorheen.

Gedurende 2005 en 2006 was het nodig om een gezamenlijk verzoek

om toepassing van de gesloten beurzenregeling aan de fiscus te

sturen als een gebruikte bestelauto zonder BPM werd verkocht aan

85

een andere ondernemer (niet zijnde een handelaar/autodealer).

Voor inruil bij een handelaar/dealer was zo’n verzoek niet nodig en

kon een eigen verklaring in de administratie worden opgenomen:

de zogenaamde ‘doorschuifregeling’.

Deze doorschuifregeling geldt vanaf 2007 ook voor alle andere

transacties tussen ondernemers dan alleen bij verkoop aan een

handelaar: bij verkoop van een gebruikte bestelauto (met een

eerste kentekenregistratie van 1 juli 2005 of later) aan een andere

ondernemer binnen 5 jaar na de eerste kentekenregistratie hoeft

geen rest-BPM te worden afgedragen als beide partijen een

(vormvrije) verklaring tekenen waarin is opgenomen dat de nieuwe

eigenaar aan de vrijstellingsvoorwaarden voldoet en voor deze auto

in de plaats treedt van de vorige eigenaar. De verklaring moet door

de verkopende partij worden bewaard. Tevens bewaart de verkoper

het vrijwaringsbewijs. Een verzoek aan de fiscus is niet meer nodig.

Hoewel deze doorschuifverklaring vormvrij is, heeft de fiscus op

haar website wel een model van zo’n verklaring opgenomen.

Wordt de gebruikte bestelauto met kenteken vanaf 1 juli 2005

verkocht aan een particulier, dan dient de laatste eigenaar die de

ondernemersvrijstelling toepaste (dat kan dus ook het garagebedrijf

zijn dat de auto met de doorschuifregeling ingeruild heeft

gekregen), de rest-BPM aan de fiscus af te dragen en deze in de

prijs door te berekenen.

65. Is BPM verschuldigd bij export, diefstal of sloop van een

bestelauto?

Bij export binnen 5 jaar van een bestelauto met een eerste

tenaamstelling op of na 1 juli 2005 hoeft geen rest-BPM

meer betaald te worden. BPM bij export werkt immers

handelsbelemmerend.

Bij diefstal binnen de vijfjaarstermijn van een bestelauto met

een eerste tenaamstelling vanaf 1 juli 2005 geldt een vrijstelling

86

voor de rest-BPM. Van de diefstal moet dan wel aangifte zijn

gedaan bij de politie. Tenslotte is ook geen rest-BPM verschuldigd

als een bestelauto van jonger dan 5 jaar vanwege sloop wordt

uitgeschreven uit het kentekenregister.

66. Hoe worden rolstoelgebruikers gecompenseerd voor de BPM?

Voor een bestelauto die is ingericht voor het vervoer van een

gehandicapt persoon en het gelijktijdig gehandicapte vervoer van

een (niet-)opvouwbare rolstoel of ander hulpmiddel ten behoeve

van de handicap, kan op verzoek teruggaaf van BPM plaatsvinden.

Staat de bestelauto niet op naam van de gehandicapte zelf, dan kan

het verzoek tot teruggaaf plaatsvinden door de gehandicapte en de

eigenaar van de auto samen.

In de nieuwe situatie, waarbij de particuliere koper zelf aangifte

moet doen en de BPM moet afdragen, kan de gehandicapte koper

op de aangifte verzoeken de te betalen BPM te mogen verrekenen

met de verwachte teruggaaf. Een afzonderlijk verzoek om teruggaaf

blijft echter nodig.

In de situatie dat de invalide komt te overlijden en de auto

staat op naam van een inwonend gezinslid van de invalide of

komt op naam van een gezinslid te staan, is geen rest BPM

verschuldigd. Voorwaarde is wel dat de auto uitsluitend voor

persoonlijk gebruik wordt gebruikt door de kentekenhouder en de

inwonende gezinsleden. Na het overlijden van de gehandicapte

blijft gedurende een periode van een jaar het lage tarief voor de

motorrijtuigenbelasting gelden.

67. Wanneer tellen opties en accessoires mee voor de BPM?

De BPM wordt berekend over de netto-catalogusprijs van de auto.

Bij nieuwe auto’s wordt gekeken naar de netto-catalogusprijs

af-fabriek. Alle opties, meeruitvoeringen en accessoires die niet

87

door of namens fabrikant of importeur zijn aangebracht, blijven

daarmee buiten de BPM-heffing.

Voor deze accessoires is vanaf 1 juli 2006 niet langer van belang op

welk tijdstip ze door de dealer worden ingebouwd: ook bij

montage vóór de dag van registratie blijft de waarde daarvan

buiten de BPM.

Verwijzing

Bijtelling over accessoires vraag 16

68. Op welk moment is er BPM verschuldigd?

BPM is verschuldigd bij de eerste registratie van een nieuwe

auto. Is het een personenauto dan verloopt de heffing via de

(binnenlandse) fabrikant of de importeur van de auto.

In andere gevallen dient u zelf rechtstreeks voor aangifte en

betaling van de BPM te zorgen. Dat is het geval als:

• U een auto in het buitenland koopt en u deze auto vervolgens in

Nederland laat registreren;

• U een personenauto met buitenlands kenteken wilt gaan

gebruiken op de Nederlandse openbare weg en er geen

bijzondere vrijstelling van toepassing is;

• U als particulier een nieuwe bestelauto aanschaft;

• U een auto met grijs kenteken ombouwt tot auto met geel

kenteken.

Bij invoer vanuit een niet-EU-land moeten er naast de BPM ook

invoerrechten en BTW voldaan worden. Bij invoer vanuit een EU-

land moet u Nederlandse BTW betalen als het een nieuwe auto

betreft. Dat is het geval als de auto niet meer dan 6000 kilometer

heeft gereden of niet ouder is dan zes maanden. Is daarvan geen

sprake, dan betaalt u BTW in het land waar u de auto koopt.

88

69. Bij verkoop wordt er gesproken over rest-BPM. Wat is dat?

Bij verkoop van een gebruikte auto wordt in principe BTW berekend

over de verkoopprijs (tenzij u een auto koopt bij een dealer/

handelaar die op deze auto de margeregeling toepast). De BTW

hoeft echter niet berekend te worden over de zogenaamde rest-

BPM. Hiermee wordt voorkomen dat u belasting over belasting

betaalt.

Rest-BPM is in principe ook aan de orde als een ondernemer binnen

5 jaar na aanschaf niet meer aan de voorwaarden voor BPM-

vrijstelling voor bestelauto’s voldoet. Dit betreft bestelauto’s die te

naam zijn gesteld op of na 1 juli 2005. Na deze 5 jaar rust er geen

rest-BPM meer op deze bestelauto’s.

De rest-BPM is het gedeelte van de oorspronkelijke BPM dat nog

op de auto rust. Hoe groot dit gedeelte is, hangt af van de leeftijd

en de staat van de auto en dient in principe per auto te worden

vastgesteld, bijvoorbeeld op basis van koerslijsten of door middel

van taxatie.

Desgewenst mag echter ook de afschrijvingstabel van de fiscus

worden toegepast. Deze tabel is per 1 januari 2010 opnieuw

vastgesteld. In tegenstelling tot de oude tabel, wordt daarbij

nu gebruik gemaakt van stappen van een maand in plaats van

jaarstappen.

Gebruiksduur vanaf datum 1e ingebruikname

Afschrijving

Vanaf Maar minder dan

Afschrijvingspercentage tot aan het begin van

deze periode

Vermeerderd met een afschrijvingspercentage voor

elke geheel of gedeeltelijk verstreken maand na het

begin van deze periode

- 1 maand 0 5

1 maand 3 maanden 5 3

3 maanden 5 maanden 11 2,5

5 maanden 9 maanden 16 2,25

89

Verwijzing

BTW-berekening vraag 49

Margeregeling vraag 50

Voorbeeld

Een dealerbedrijf heeft op 5 december 2011 een auto te koop staan

voor 13.000 exclusief BTW.

De oorspronkelijke BPM bedroeg 7.000. De auto dateert van

2 januari 2008. De auto wordt uitgefactureerd mét BTW.

De BPM-afschrijving is dan: 59% + 6 maanden à 0,75%, oftewel

63,5%.

De factuur wordt dan als volgt opgesteld:

Levering auto 13.000

(rest-BPM: 36,5% van 7.000 = 2.555)

BTW (19% van 10.445) 1.985 1.985

Te betalen 14.985

Gebruiksduur vanaf datum 1e ingebruikname

Afschrijving

Vanaf Maar minder dan

Afschrijvingspercentage tot aan het begin van

deze periode

Vermeerderd met een afschrijvingspercentage voor

elke geheel of gedeeltelijk verstreken maand na het

begin van deze periode

9 maanden 18 maanden 25 1,444

1,5 jaar 2,5 jaar 38 0,917

2,5 jaar 3,5 jaar 49 0,833

3,5 jaar 4,5 jaar 59 0,75

4,5 jaar 5,5 jaar 68 0,5

5,5 jaar 6,5 jaar 74 0,416

6,5 jaar 7,5 jaar 79 0,416

7,5 jaar 8,5 jaar 84 0,333

8,5 jaar 9,5 jaar 88 0,333

9,5 jaar 20 jaar 92 0,083

90

70. Is er BPM verschuldigd bij wijziging van de tenaamstelling of aan-

passing van de auto?

De BPM is een belasting op registratie of eerste gebruik van een

auto. Bij wijziging van de tenaamstelling, dus bij verkoop van een

auto, is niet opnieuw BPM verschuldigd. BPM is namelijk een

eenmalige belasting. Alleen in uitzonderingsgevallen kan BPM

over gebruikte auto’s aan de orde zijn, bijvoorbeeld bij invoer, bij

tussentijdse wijzigingen aan de auto waardoor bijvoorbeeld niet

meer aan de inrichtingseisen van de definitie bestelauto wordt

voldaan, of bij verkoop van een bestelauto door een ondernemer

aan een particulier.

Als de aanpassing een wijziging betreft in de uitrusting van een

personenauto, heeft dat geen gevolgen voor de BPM. Dat ligt echter

anders bij een wijziging aan een bestelauto die voor 1 juli 2005

zonder BPM is aangeschaft. Als die wijziging ertoe leidt dat de

bestelauto niet langer voldoet aan de wettelijke inrichtingseisen,

is er voor de BPM sprake van een personenauto. Op het moment

van deze ‘ombouw’ moet u daarvan aangifte doen. U dient eerst

de BPM te voldoen voordat u de auto opnieuw op de openbare weg

gaat gebruiken. In veel gevallen moet de auto ook als personenauto

bij de Rijksdienst voor het Wegverkeer worden aangemeld.

Ook bij bestelauto’s die na 1 juli 2005 met BPM zijn aangeschaft,

maar waarbij de ondernemer de BPM heeft teruggekregen of

daarvan is vrijgesteld, heeft ombouw tot een personenauto BPM-

gevolgen: er moet alsnog BPM worden voldaan.

71. Welke auto’s komen in aanmerking voor een vrijstelling?

De belangrijkste vrijstellingen van BPM betreffen de volgende

auto’s:

• Auto’s van het Koninklijk Huis (AA-kenteken)

91

• Auto’s van het Afcent-onderdeel van de NAVO (AF-kenteken)

• Auto’s van diplomaten (CD-kenteken) en ambassadepersoneel

(BN-, GN-kentekens)

• Auto’s van leden van internationale gerechtshoven

(CDJ-kenteken)

• Auto’s behorend tot de fabrieks- of handelsvoorraad

(FH-, HF- en HA-kentekens)

• Auto’s met ZZ-kenteken, dat wil zeggen met een dermate

bijzondere constructie dat gebruik alleen is toegestaan na

toestemming van de wegbeheerder

• Auto’s van in NAVO-verband in het buitenland gelegerde

militairen

• Tijdelijke invoer van rally-auto’s met buitenlands kenteken

• Uit een buitenlandse nalatenschap geërfde auto’s

• Auto’s die worden ingevoerd bij een bedrijfsverplaatsing vanuit

het buitenland

• Auto’s die ter beschikking worden gesteld aan slachtoffers bij

rampen

Daarnaast geldt een vrijstelling voor bestelauto’s van ondernemers.

De vrijstellingen bij grensoverschrijdend werken/ondernemen,

immigratie en de invoer van huurauto’s komen in de volgende

vragen aan de orde.

Verwijzing

Vrijstelling bestelauto van ondernemer vraag 62

72. Ik werk in het buitenland. Mag ik een auto met buitenlands

kenteken gebruiken?

Als een inwoner van Nederland een auto met buitenlands kenteken

gebruikt is hij – als er geen bijzondere vrijstelling geldt - bij eerste

gebruik van de Nederlandse openbare weg BPM verschuldigd.

Als een werknemer echter geen invloed heeft op de beslissing waar

de auto die hij voor zijn werk gebruikt geregistreerd is, kan een

92

vrijstelling van toepassing zijn. De auto moet dan hoofdzakelijk

(dat wil zeggen: voor 70% of meer) bestemd zijn voor de

uitoefening van het werk buiten Nederland. De vrijstelling geldt

alleen als hier van tevoren om verzocht is en de inspecteur een

positieve beschikking heeft afgegeven. Bij de aanvraag moet een

schriftelijke verklaring van de werkgever worden overlegd dat de

auto ook privé gebruikt mag worden.

De auto mag in dit geval ook voor de Nederlandse privéritten van

de werknemer en zijn inwonende gezinsleden gebruikt worden.

73. Ik heb een eigen zaak in het buitenland. Geldt er voor mijn buiten-

landse auto een BPM-vrijstelling?

Zelfstandige ondernemers met een in het buitenland gevestigd

bedrijf of directeuren-aandeelhouders van een buitenlands bedrijf

kunnen ook gebruik maken van een BPM-vrijstelling. Anders dan

voorheen is privégebruik in deze situatie toegestaan. Wel moet

door middel van een kilometeradministratie worden aangetoond

dat de auto voor ten minste 50% zakelijk in het buitenland wordt

gebruikt. Bij de bepaling van dit percentage wordt het woon-

werkverkeer buiten beschouwing gelaten. In de jurisprudentie ten

aanzien van de werknemersvrijstelling is bepaald dat “hoofdzakelijk

buitenlands gebruik” betekent: 70% of meer in het buitenland.

Vooralsnog hanteert de belastingdienst voor ondernemers en

directeuren-aandeelhouders echter een percentage van 50%.

74. Maar ik ben toch geen BPM verschuldigd over een buitenlandse

huurauto?

Als een inwoner van Nederland een buitenlandse auto (bijvoorbeeld

vanwege vervangend vervoer als uw eigen auto in het buitenland

te maken krijgt met reparaties) in Nederland gebruikt, heeft

93

dat volgens de wet tot gevolg dat er BPM verschuldigd is op het

moment van het eerste gebruik van de Nederlandse weg, dus

zodra u de grens oversteekt. Of dit wel in overeenstemming is

met het EU-recht, staat overigens nog ter discussie. De Hoge Raad

heeft deze vraag op 12 november 2010 voorgelegd aan het Europese

Hof van Justitie. Ook de hoogte van de heffing is gewijzigd. Het

Hof van Justitie EU heeft in de zaak VAV-Autovermietung GmbH

uitgesproken dat de Nederlandse regeling met volledige heffing

bij aanvang van het binnenlandse weggebruik niet EU-proof is.

De teruggaaf bij het einde van het binnenlandse weggebruik kan

daarom nu direct verrekend worden met de heffing bij aanvang van

het binnenlandse weggebruik. Omdat deze heffing niet de bedoeling

is bij tijdelijk gebruik van een buitenlandse (huur)auto, geldt er wel

een bijzondere vrijstelling. Deze geldt als de auto binnen 14 dagen

weer naar het buitenland wordt gebracht of wordt ingeleverd bij een

Nederlandse vestiging van de verhuur-maatschappij. Voorwaarde

voor deze vrijstelling is wel dat deze tijdig wordt aangevraagd. Dat

wil zeggen: voor aanvang van het Nederlandse weg-gebruik. Aanvraag

kan uitsluitend via de internetpagina van de belastingdienst:

https://mijn.belastingdienst.nl/bpmlease.

75. Ben ik bij immigratie BPM verschuldigd over mijn auto?

Bij immigratie naar Nederland geldt een vrijstelling van BPM voor

reeds in het buitenland gebruikte auto’s. Om voor vrijstelling van

BPM in aanmerking te komen dient de betreffende auto al mini-

maal zes maanden voorafgaand aan de immigratie in bezit zijn

geweest en in het buitenland gebruikt te zijn. Daarnaast geldt de

voorwaarde dat de auto binnen 12 maanden na immigratie niet

mag worden verkocht, verpand, uitgeleend of verhuurd. Ook voor

deze vrijstelling geldt dat er vóór de invoer (of bij immigratie

vanuit een EU-land: vóór het eerste gebruik van de Nederlandse

openbare weg) een vergunning bij de inspecteur moet worden

aangevraagd.

94

76. Krijg ik bij export of bij emigratie een deel van mijn BPM terug?

De BPM is een zogenaamde ‘tijdstipbelasting’. Dat wil zeggen

dat er belasting wordt geheven als zich op een bepaald

tijdstip een belastbaar feit voordoet. Het is, anders dan de

motorrijtuigenbelasting, niet een belasting op het houden van een

auto of het gebruik van de weg. Met andere woorden: bij de BPM

wordt belasting geheven over de registratie of het eerste gebruik

van de openbare weg. Omdat europeesrechtelijk echter geen

grensoverschrijdende belemmeringen mogen worden opgeworpen,

geldt er sinds enige tijd echter wel een teruggaafmogelijkheid.

Als op de auto op of na 16 oktober 2006 BPM is geheven (meestal op

basis van de kentekenregistratie, of bij aanvang van het

Nederlandse weggebruik met een buitenlands kenteken), wordt de

BPM teruggegeven bij export. Bij export van auto’s waarop vóór

16 oktober 2006 BPM is geheven, is er geen teruggaafmogelijkheid

bij export.

Van belang is dat de teruggave alleen mogelijk is bij export

naar een EU- of EER-land (Noorwegen, Liechtenstein, IJsland).

Tevens is bepaald dat de te exporteren auto in het Nederlandse

kentekenregister niet mag zijn aangemerkt als motorrijtuig

bestemd voor sloop of een motorrijtuig dat wacht op keuring.

Het verzoek om teruggaaf moet worden ingediend binnen 13

weken na de beëindiging van de tenaamstelling in het Nederlandse

kentekenregister. Daarbij moet een bewijs worden overlegd dat de

auto in het buitenland is geregistreerd.

Als de export plaatsvindt met de kennelijke bedoeling dat de auto

binnen 12 maanden weer in Nederland geregistreerd of gebruikt zal

worden, wordt de teruggaaf geweigerd.

De exacte teruggaaf wordt vastgesteld op basis van een tabel die

per leeftijdsklasse een afschrijvingspercentage te zien geeft.

95

Verwijzing

Tabel afschrijvingspercentage vraag 69

77.Welke tegemoetkoming geldt er voor bijzondere voertuigen?

Voor bepaalde bijzondere voertuigen geldt op verzoek een

teruggaveregeling. Het betreft:

• Politieauto’s

• Brandweerauto’s

• Ambulances en dierenambulances

• Begrafenisauto’s

• Auto’s voor gevangenenvervoer

• Auto’s voor groepsvervoer van rolstoelgebruikers

• Geldtransportauto’s

Voor elk van deze auto’s gelden bijzondere voorwaarden qua

uiterlijk en inrichting.

Voldoet de auto binnen de hierna te noemen periode niet meer

aan de voorwaarden qua uiterlijk en inrichting, dan dient alsnog

een bedrag aan BPM te worden voldaan. De hoogte hiervan is ook

per soort auto geregeld. Voor politie- en brandweerauto’s is dat

bijvoorbeeld 3 jaar, voor rolstoelbusjes 6 jaar en voor ambulances,

begrafenisauto’s, auto’s voor gevangenvervoer en geldtransporters

8 jaar.

Voor auto’s die zijn aangepast voor individueel vervoer van

gehandicapten geldt deze teruggaveregeling niet. Wel is

goedgekeurd dat onder bepaalde voorwaarden de speciale

inrichting en aanpassing niet belast wordt met BPM.

96

78. Hoe werkt de taxiregeling?

De taxiregeling houdt in dat de BPM op auto’s die voor 90% of meer

gebruikt worden voor taxiritten, in één keer wordt terug-

gegeven als aan de gestelde voorwaarden wordt voldaan.

De teruggave is een voorwaardelijke teruggave die jaarlijks voor

1/3 definitief wordt als aangetoond is dat aan de voorwaarden

is voldaan en als de auto daadwerkelijk voor 90% of meer voor

taxiritten is gebruikt. Wordt niet langer aan de voorwaarden

voldaan, bijvoorbeeld de voorwaarde dat men gerechtigd is om de

blauwe taxikentekenplaten te gebruiken, dan wordt de BPM over

de hele periode waarover de teruggaaf nog niet definitief is alsnog

verschuldigd. Doet zich dit in het eerste jaar voor, dan betekent dat

dus bijbetalen van het hele BPM-bedrag. Voldoet men uitsluitend

niet aan de 90%-voorwaarde, dan dient de taxiondernemer alleen

de 1/3 BPM van dat specifieke jaar te betalen. Als de ondernemer

zelf bij de belastingdienst meldt dat slechts gedurende een aantal

maanden in een bepaald jaar niet (maar gedurende de andere

maanden wel) aan de voorwaarden is voldaan, dan hoeft het

terugbetalen van de BPM slechts over die maanden plaats te

vinden.

Dit is bijvoorbeeld van belang bij verkoop van de taxi in de loop van

het eerste, tweede of derde jaar. De wettelijke regeling voorziet

vervolgens niet in een verdere afschrijving van deze rest-BPM van

1/3 of 2/3 van de oorspronkelijke BPM. Dat kan nadelig uitwerken

als de ex-taxi daarna wordt doorverkocht aan een koper die de BTW

niet kan aftrekken. De taxiregeling is overigens ook van

toepassing op zogenaamde vrijwilligersvervoerprojecten.

Het Kabinet Rutte had plannen om de taxiregeling af te schaffen,

maar heeft daarvoor bij de parlementaire behandeling van het

Belastingplan 2011 uiteindelijk geen voorstellen ingediend.

97

79. Geldt de taxiregeling ook bij leasing?

De teruggave op grond van de taxiregeling wordt verleend aan

degene op wiens naam het kenteken is geregistreerd. Bij leasing

zal dat meestal niet de taxiondernemer zijn. Als in zo’n geval aan

de overige voorwaarden wordt voldaan, kan de taxiondernemer

desondanks de BPM terugvragen. Bij het verzoek om teruggave

dient hij dan een kopie van het leasecontract te voegen. De

leasemaatschappij moet uiteraard ook instemmen met teruggave

van de BPM aan het taxibedrijf. Een verklaring daarover dient bij

het verzoek gevoegd te worden.

Verwijzing

Operational lease vraag 96

80. Kan ik BPM terugvragen bij sloop of total loss van mijn

personenauto?

Bij sloop of total loss-verklaring van een gebruikte personenauto

is geen teruggave van BPM mogelijk. Wat wel mogelijk is, is

teruggave van BPM die al voldaan is voor een auto die bedoeld was

voor gebruik in Nederland, maar die na afgifte van een Nederlands

kenteken - vóór gebruik van de Nederlandse weg - toch wordt

geëxporteerd. Ook kan de BPM worden teruggeven op een auto

die wordt gesloopt voordat er feitelijk gebruik van de weg heeft

plaatsgevonden. Daarnaast kan het voorkomen dat het kenteken

van een personenauto al te naam is gesteld, waarna de verkoop

alsnog niet doorgaat. De verkoper kan dan desgewenst een nieuw

kentekenbewijs deel IA aanvragen (met hetzelfde kenteken).

In jargon heet dit ‘poetsen van de tenaamstelling’. De BPM wordt

dan niet teruggegeven maar omdat al BPM is voldaan voor deze

auto, hoeft bij de tweede tenaamstelling niet opnieuw BPM voldaan

te worden.

98

81. Wanneer moet er motorrijtuigenbelasting betaald worden?

De motorrijtuigenbelasting (MRB) is een belasting op het ‘houden’

van een personen-, bestel- of vrachtauto of een motor. De MRB

wordt daarom ook wel houderschapsbelasting genoemd. De MRB

wordt geheven vanaf het moment dat er een kenteken op uw naam

staat. Of u met uw auto wel of niet feitelijk gebruik maakt van de

weg is daarbij niet van belang. Wel bestaat de mogelijkheid de auto

te ‘schorsen’ als u de auto langdurig niet gebruikt.

Verwijzing

Schorsing vraag 91

82. Maakt het nog wat uit of ik een geel of een grijs kenteken heb?

Voor een auto met grijs kenteken die voldoet aan de voorwaarden

volgens welke deze auto ook voor de MRB als bestelauto

wordt aangemerkt, geldt een bijzonder bestelautotarief. Bij het

bestelautotarief geldt een onderscheid tussen ondernemers en

particulieren. Ondernemers hebben een verlaagd tarief. Voor niet-

gehandicapte particuliere bezitters van een bestelauto verschilt het

bestelautotarief alleen nog maar van het personenautotarief op het

punt van de provinciale opcenten. Voor een auto met grijs kenteken

die niet aan de inrichtingseisen voldoet, betaalt u het normale

personenautotarief. De inrichtingseisen voor bestelauto’s zijn

overigens dezelfde als die gelden voor de BPM. Als het een BPM-

vrije auto is, geldt ook het bestelautotarief voor de MRB.

Voor vrachtauto’s gelden afzonderlijke MRB-tarieven.

Verwijzing

Inrichtingseisen vraag 55

99

83. Moet ik motorrijtuigenbelasting betalen over mijn caravan en

aanhangwagen?

Voor een aanhangwagen, caravan of vouwwagen hoeft u geen MRB

te betalen. Tot 1 januari 2007 was dat soms wel het geval, namelijk

als de toegestane maximum massa van de aanhangwagen meer

was dan 750 kg. De grens was gelegd bij 750 kg, wat gelijk is aan

de grens voor wel of geen kentekenplicht voor de aanhanger. Die

kentekenplicht geldt ook voor caravans van meer dan 750 kg. In

het kader van administratieve lastenverlichting is deze regeling

afgeschaft met ingang van 1 januari 2007.

Voor het vrachtautotarief geldt nog wel een bijzondere regeling

voor aanhangers. Als u een vrachtauto met een koppelinrichting

heeft, dan bent u motorrijtuigenbelasting verschuldigd voor

de vrachtauto. Bij de bepaling van de hoogte van de te betalen

motorrijtuigenbelasting wordt niet alleen rekening gehouden met

de toegestane maximum massa van de vrachtauto, maar ook met

de hoogste toegestane maximum massa van een aanhangwagen

waarmee de vrachtauto kan worden verbonden. Het is daarbij niet

van belang of de vrachtauto werkelijk een aanhangwagen trekt: de

aanwezigheid van de koppelinrichting is doorslaggevend voor de

hoogte van de motorrijtuigenbelasting.

84. Ik koop mijn gebruikte auto bij een particulier. Hoe zit het dan

met de MRB?

Als u een auto koopt, moet u MRB betalen vanaf de datum waarop

het kentekenbewijs op uw naam is gezet. Het MRB-tijdvak blijft

echter ongewijzigd. Dat tijdvak begint standaard op de dag van

de eerste kentekenregistratie en duurt vervolgens drie maanden.

Bij aanschaf van een auto in de loop van zo’n tijdvak kunt u dus

te maken krijgen met een kort eerste tijdvak. Stel dat u op 15

november een auto koopt. Volgens het kentekenbewijs was de

100

eerste registratiedatum 11 mei van een bepaald jaar. De tijdvakken

beginnen dan steeds op 11 mei, 11 augustus, 11 november en 11

februari. Na aankoop op 15 november betaalt u voor het nog

resterende gedeelte van het lopende tijdvak, dus tot en met 10

februari. Vervolgens beginnen de tijdvakken steeds op de 11e van de

genoemde maanden.

85. Voor welke auto’s geldt het bijzondere tarief?

Er geldt een bijzonder tarief ter grootte van een kwart van het

normale tarief voor de volgende auto’s:

• Kampeerauto’s (voor verhuurde kampeerauto’s geldt niet een

kwarttarief maar een halftarief)

• Auto’s voor vervoer van kermis- of circusbenodigdheden

• Auto’s ingericht als werktuig of werkplaats

• Auto’s voor niet beroepsmatig paardenvervoer

Voor zogenaamde nul-emissieauto’s (waterstof en elektrisch) en

zeer zuinige personenauto’s (die, als zij in aanmerking zouden

komen voor de bijtelling in de loon- of inkomstenbelasting, in de

14%-categorie zouden vallen), geldt een nihiltarief.

Bij de parlementaire behandeling van het Belastingplan 2011 is door

het kabinet aangegeven dat, om de fiscale faciliteiten voldoende

uitdagend te houden, een periodieke bijstelling van de CO2-

uitstootnormen nodig is. Deze normen worden, ondanks eerdere

geruchten, per 2011 echter nog niet bijgesteld. In 2011 zal er eerst

een onderzoek plaatsvinden naar de stimuleringsmaatregelingen in

de BPM, MRB en bijtelling. Het Ministerie van Financiën meldt in

dat kader dat iedereen die nu een zeer zuinige auto rijdt, in ieder

geval tot 2013 blijft profiteren van het nihiltarief in de MRB.

101

86. Zijn er ook auto’s waarvoor een vrijstelling geldt?

De volgende auto’s zijn, als aan specifieke voorwaarden per auto

wordt voldaan, vrijgesteld van MRB:

• Ambulances en dierenambulances (ook niet als ambulance

ingerichte auto’s voor spoedeisende medische hulp zijn

vrijgesteld als aan bepaalde eisen wordt voldaan)

• Lijkauto’s

• Oldtimers (25 jaar en ouder) die, als het vrachtauto’s

enautobussen betreft, niet bedrijfsmatig gebruikt worden (NB:

deze vrijstelling wordt bevroren per 31 december 2011 en geldt

daarna alleen nog voor de auto’s die er op 31 december 2011 al

onder vielen)

• Defensievoertuigen

• Politie- en brandweerauto’s

• Vuilnis- en straatveegwagens / kolkenzuigers

• Auto’s die zijn ingericht en uitsluitend worden gebruikt voor

aanleg van wegen

• Auto’s waarmee normaliter maar over een geringe afstand van

de weg gebruik wordt gemaakt

• Geschorste auto’s ten behoeve van en op de dag van de keuring

• Taxi’s met een vergunning op grond van de Wet Personenvervoer

2000

• In het buitenland geregistreerde auto’s die ter beschikking

staan van in het buitenland wonende personen met een verblijf

in Nederland, in Nederland wonende werknemers van een

buitenlands bedrijf of in Nederland wonende ondernemers/

aandeel-houders van een buitenlands bedrijf

• Auto’s van diverse internationale organisaties

Verwijzing

Vrijstelling BPM voor bijzondere voertuigen vraag 71

Vrijstelling BPM voor werknemers vraag 72

Vrijstelling BPM voor ondernemers vraag 73

102

87. Wat betaal ik voor een auto met elektromotor?

Op een auto die uitsluitend wordt aangedreven door een

elektromotor is het nihiltarief van toepassing. De elektriciteit moet

daarbij worden geleverd via batterijen/accu’s of een brandstofcel

of door een waterstofverbrandingsmotor. Voor hybride voertuigen,

dat wil zeggen auto’s met zowel een elektromotor als een andere

motor, is die andere motor bepalend voor de hoogte van het MRB-

tarief. Bij een zeer zuinige auto kan dan alsnog sprake zijn van een

nihiltarief. Voor zover daarvan geen sprake is, mag voor de bepaling

van het tarief de eigen massa worden verminderd met 125 kg.

Verwijzing

Vrijstellingen MRB vraag 86

88. Ik heb een gasinstallatie ingebouwd. Klopt het dat ik nu meer ga

betalen?

Ja, dat klopt als u een personenauto hebt. De MRB-tarieven voor

personenauto’s zijn namelijk afhankelijk van het soort brandstof

dat de auto gebruikt. Bovendien wordt de auto ook zwaarder, zodat

de kans bestaat dat de auto in een hogere categorie valt. Voor

bestelauto’s van ondernemers geldt geen gastoeslag. Wel kan dan

eventueel het gewicht leiden tot een hogere belastingheffing.

De gewichtstoename wordt berekend door de inhoud van de

gastank te vermenigvuldigen met 0,8. Oftewel, bij een 60-litertank

wordt het gewicht van de auto (zoals op het kentekenbewijs

vermeld) 48 kg hoger. Nadat u een gasinstallatie in een bestaande

auto hebt laten inbouwen, moet de auto ook nog gekeurd worden

door de RDW. Na goedkeuring wordt uw kentekenbewijs aangepast.

Die aanpassing is tegelijkertijd de aangifte voor de MRB.

Per 2010 worden geen brandstoftoeslagen meer geheven voor

aardgas en E85. Daarvoor geldt het benzinetarief. Voor PPO en

biodiesel geldt het dieseltarief.

103

89. Ik heb mijn grijs kentekenauto omgebouwd tot geel kenteken.

Wat nu?

Als u uw auto zo ingrijpend verandert dat deze niet langer

aan de eisen van de oorspronkelijke categorie voldoet, kan dat

consequenties hebben voor de MRB (en de BPM).

Ook is het denkbaar dat u de auto dusdanig wijzigt dat de auto een

andere ‘eigen massa’ krijgt.

Bij dit soort wijzigingen aan uw auto moet de auto door de RDW

gekeurd worden en moet het kentekenbewijs worden aangepast.

Deze aanpassing is ook meteen de aangifte voor de MRB.

Verwijzing

Inrichtingseisen vraag 55

90. Mijn auto is 15 jaar oud. Moet ik nog steeds MRB betalen?

De MRB kent een vrijstelling voor auto’s van 25 jaar en ouder.

Bij een auto van 15 jaar en ouder heeft u nog geen vrijstelling van

MRB. Wel is de grens van 15 jaar van belang voor de kosten - en

daarmee voor de aantrekkelijkheid - van schorsing. Ook is de

grens van 15 jaar van belang voor de hoogte van de bijtelling bij

een auto van de zaak. De bijtelling wordt dan niet langer over

de catalogusprijs, maar over de werkelijke waarde berekend en

bedraagt dan 35% van die werkelijke waarde.

Per 31 december 2011 vervalt deze MRB-vrijstelling voor nieuwe

gevallen. Alleen auto’s die op die datum 25 jaar of ouder zijn,

blijven onder de vrijstelling vallen.

Verwijzing

Bijtelling oldtimers vraag 15

104

91. Voor mijn werk ga ik naar het buitenland. Hoef ik dan geen MRB

meer te betalen?

Als u gedurende langere tijd de auto niet gebruikt, is zogenaamde

‘schorsing’ van het kenteken mogelijk. U betaalt over de

schorsingsperiode ook geen MRB. Schorsing is mogelijk voor een

periode van maximaal één jaar, maar de schorsing kan daarna wel

telkens verlengd worden. Als de schorsing binnen drie maanden

ongedaan gemaakt wordt, betaalt u alsnog MRB over de hele

periode.

Schorsing is dus een goede oplossing als u voor een periode van

drie maanden of meer op een andere manier dan per auto naar het

buitenland gaat en de auto in de tussentijd niet gebruikt wordt.

Als u met de auto naar het buitenland gaat, is schorsing niet

mogelijk. Schorsing is namelijk niet een tijdelijke opheffing van

de belastingplicht, maar een tijdelijke ongeldigverklaring van uw

kenteken.

92. Ik ga mijn auto uitvoeren. Krijg ik dan de MRB terug?

Bij definitieve uitvoer van een auto krijgt u de MRB terug vanaf de

datum van registratie van de uitvoer bij de RDW. Deze registratie

kan plaatsvinden door het invullen van een ‘uitvoerverklaring’ op

een RDW-vestiging.

Verwijzing

Teruggaaf BPM bij export vraag 76

93. Ik laat mijn auto slopen. Krijg ik de MRB dan terug?

Ook bij sloop van uw auto kunt u de al betaalde MRB terugkrijgen.

Bij sloop door een door de RDW goedgekeurd demontagebedrijf

105

krijgt u een vrijwaringsbewijs, waarmee u bij de RDW kunt

aantonen dat het kenteken niet langer op uw naam staat. Na

melding bij de RDW wordt dit ook automatisch verwerkt in de

MRB-bestanden van de belastingdienst.

Verwijzing

Vrijwaringsbewijs vraag 94

94. Ik ga mijn auto verkopen. Krijg ik nu nog MRB terug?

De verschuldigdheid van MRB is geheel gekoppeld aan het tijdstip

van de wijziging in de tenaamstelling van het kenteken.

De verkoper krijgt de MRB terug vanaf de datum van verkoop

tot het einde van het tijdvak (en eventueel al vooruitbetaalde

tijdvakken bij betaling per jaar). De koper betaalt de MRB vanaf de

datum van aankoop.

Na verkoop krijgt u een vrijwaringsbewijs. Dat dient ervoor om

aan te tonen dat u uw auto verkocht hebt en dus niet langer

aansprakelijk bent voor de zogenaamde voertuiggebonden

verplichtingen. Daaronder vallen de MRB, de WA-verzekering en de

APK.

Ook bent u met een vrijwaringsbewijs niet langer aansprakelijk

voor op dit kenteken geregistreerde bekeuringen. Een officieel

vrijwaringsbewijs is daarom een belangrijk document. Bij inruil bij

een dealer of andere RDW-erkende handelaar krijgt u automatisch

een vrijwaringsbewijs.

Bij verkoop aan een particulier moet de koper voor de

overschrijving van het kenteken naar het postkantoor. Hij of zij

krijgt dan op het postkantoor een vrijwaringsbewijs. Zorgt u er als

verkoper voor dat u dit vrijwaringsbewijs van de koper ontvangt.

Verwijzing

Aankoop gebruikte auto van particulier vraag 84

106

95. Wat is fi nancial lease?

Het begrip leasing komt in de Nederlandse wetgeving niet

als zodanig voor. Leasing kan afhankelijk van de vorm waarin

dit plaatsvindt veel raakvlakken vertonen met huur of met

een gefinancierde aankoop. In zijn algemeenheid kan gezegd

worden dat leasing een transactie is waarbij de lessor (de

leasemaatschappij) aan de lessee (de klant) het recht geeft

om een bepaalde zaak (de auto) te gebruiken. Leasing kan

worden onderverdeeld in twee hoofdvarianten: financial lease

en operational lease. Financial lease maakt daarbij slechts een

relatief klein aandeel uit van het totaal aantal geleaste auto’s.

Financial lease is een leasevorm waarbij u als gebruiker (lessee)

het economische belang bij de auto hebt. In wezen heeft het

leasecontract dan veel weg van een financieringsovereenkomst. Dat

kan fiscaal voordelig zijn: u kunt op de auto afschrijven (eventueel

zelfs willekeurig) en u kunt mogelijk investeringsaftrek claimen.

Overigens houdt financial lease niet per definitie in dat de kosten

van het onderhoud niet in de leasetermijn zijn meegenomen. Is het

onderhoud wel bij de leasetermijn inbegrepen, dan is er sprake van

zogenaamde ‘financial service leasing’.

In de praktijk komen soms tussenvormen voor. Deze contracten

moeten fiscaal altijd herleid worden tot óf een operational lease

óf een financial lease. Dat gebeurt door vast te stellen wie het

economisch belang / het restwaarderisico bij de auto heeft.

Verwijzing

Afschrijving vraag 5

Willekeurige afschrijving vraag 6

Investeringsaftrek vraag 1

107

96. Wat is operational lease?

Operational lease is in wezen een vorm van huur van de auto.

Centraal daarbij staat dat de lessee de auto wil gebruiken. Het is

hem niet te doen om het verwerven van de eigendom van de auto.

Het restwaarderisico ligt bij de leasemaatschappij (lessor).

Evenals bij financial lease is het ook bij operational lease mogelijk

het onderhoud desgewenst buiten de leasetermijn te houden. Er

is dan sprake van netto operational leasing. Een groot deel van

de leasecontracten in Nederland zijn contracten op basis van

zogenaamde ‘gesloten calculatie’. Er vindt dan naast eventuele

verrekening van meer- of minderkilometers achteraf geen

afrekening meer plaats op basis van de werkelijke kosten. Meestal

wordt hierbij de mogelijkheid van hercalculatie opengelaten als

het aantal gereden kilometers meer dan een overeengekomen

percentage afwijkt van het aantal contractkilometers. Leasing

op basis van volledige ‘open calculatie’ is echter ook mogelijk.

Er wordt dan achteraf afgerekend op basis van de werkelijke

uitkomsten.

Fiscaal bent u bij operational lease niet aan te merken als eigenaar

van de auto. U krijgt dan ook geen investeringsaftrek en u mag

niet afschrijven op de auto. Uiteraard kunt u wel de betaalde

leasetermijnen aftrekken van uw resultaat.

97. Wanneer kun je investeringsaftrek claimen bij lease?

Als het leasecontract kan worden aangemerkt als financial lease

wordt u als lessee door de fiscus gezien als eigenaar van de auto.

De auto wordt daarbij op de balans geactiveerd. De bijbehorende

schuld (de contante waarde van alle leasetermijnen) wordt op

de passiva-zijde van de balans opgenomen. Vervolgens kunt u

jaarlijks op de auto afschrijven. Ook de rente in de periodieke

108

leasetermijnen is aftrekbaar. Op het moment van het aangaan van

de verplichtingen is ook investeringsaftrek mogelijk, mits het om

een zeer zuinige personenauto, een bestelauto of een personenauto

voor het beroepsvervoer gaat.

Bij operational lease heeft u geen recht op investeringsaftrek.

Uiteraard kunt u de leasetermijnen wel aftrekken van het resultaat

van de onderneming.

Verwijzing

Investeringsaftrek vraag 1

98. Heb ik wel recht op BPM-vrijstelling bij een geleaste bestelauto?

Deze vraag is actueel voor bestelauto’s die op of na 1 juli 2005 te

naam zijn gesteld. Voor bestelauto’s in de verhuur en shortlease

krijgen leasemaatschappijen de BPM-vrijstelling ongeacht wie

de feitelijke gebruiker van de auto is, mits het contract niet

langer loopt dan 4 weken. Wordt de auto voor langere tijd

gehuurd of geleast, dan kan de leasemaatschappij de BPM-

vrijstelling toepassen als zij kan aantonen dat de gebruiker een

ondernemer is die de auto voor meer dan 10% zakelijk gebruikt.

Ook dient hierbij het BTW-nummer opgegeven te worden. Heeft

de leasemaatschappij recht op de BPM-vrijstelling, dan betekent

dit voor de lessee dat de leasetermijnen niet verhoogd hoeven te

worden met de BPM.

De lessee dient voor het bewijs van het zakelijke gebruik en het

BTW-nummer per auto een ondertekende verklaring te verstrekken

aan de leasemaatschappij. Tevens moet de leasemaatschappij een

print van de controle van het opgegeven BTW-nummer in haar

administratie bewaren, alsmede een contract met de adresgegevens

van de lessee, het kenteken van de auto en de duur van de

overeenkomst.

109

99. Wat heeft de voorkeur: kopen of leasen?

Welke vorm van financiering van het autogebruik voor u het

meest interessant is, hangt sterk af van uw eigen situatie. Voor

de afweging van aankoop met eigen middelen, financial lease

of operational lease kunt u gebruik maken van de volgende

vuistregels.

Voor operational lease pleiten de volgende argumenten:

• Vermindering administratieve lasten

• Vermindering risico’s (met name het restwaarderisico)

• Verbetering solvabiliteit door off-balance financiering

• Geen beslag op werkkapitaal

Voor financial lease pleiten:

• Fiscale faciliteiten zijn van toepassing

• Geen beslag op werkkapitaal

• Financiering van de auto is specifiek op auto afgestemd. Dit in

tegenstelling tot financiering met ander vreemd vermogen

• Na afloop van de leasetermijn bent u eigenaar van de auto

Voor aanschaf met eigen middelen pleiten:

• Besparing rente en kosten. De rente dient echter te worden

afgezet tegen de opbrengsten die het werkkapitaal anders zou

hebben opgebracht. De kosten dienen te worden afgewogen

tegen de andere voordelen (beperking risico’s / administratief

gemak)

• Belang bij positieve restwaardeontwikkeling.

Afhankelijk van het gewicht dat u aan de diverse argumenten

toekent, zal de balans in het voordeel van één van de drie

mogelijkheden doorslaan.

110

100. Hoe wordt de BTW berekend bij leasing?

Allereerst wordt beoordeeld of het leasecontract voor de BTW

een (eenmalige) levering is of een (terugkerende) dienst. Over een

levering is bij aanvang van het contract BTW verschuldigd over het

totaal van de leasetermijnen en de eventuele optieprijs, verminderd

met dat deel van de leasetermijn dat de vergoeding is voor de

kredietverstrekking (dat is dus de rente). In de meeste gevallen

is bij financial lease sprake van een levering. Voordeel van het

aanmerken als levering is dat u meteen ook al de BTW terugkrijgt

over het hele contract. Dit BTW-bedrag wordt dan in principe niet

in de lease meegenomen. De andere variant is een dienst. Dit is

vrijwel altijd het geval bij operationele leasing. De afzonderlijke

leasetermijnen zijn dan belast met BTW.

De fiscus keurt goed dat de BPM en de MRB bij de berekening van

de BTW buiten beschouwing blijven, zodat u geen ‘belasting over

belasting’ betaalt.

Voorwaarde is wel dat de BPM en MRB afzonderlijk aan u worden

doorberekend.

Verwijzing

BTW-heffing vraag 53

111

Onderwerpenregister Vraag

Aanhangwagen 83

Aanpassing auto 70

Aardgas 56

Accessoires, bijtelling 16

Accessoires, BPM 67

Afschrijving 1

Afschrijving, willekeurige 2

Afzien van margeregeling 51

Ambulance 77, 86

Autoverkoper 26, 27

Bestelauto, afschrijving 5

Bestelauto, bijtelling 18, 19

Bestelauto, BPM 55, 62

Bestelauto, MRB 82

Bestelauto, particulier 55, 62

Belastingtarief, BPM 56

Belastingtarief MRB 82

Bijtelling 12

Bijtelling, aftrek eigen bijdrage 20

Bijelling, demo’s 26

Bijtelling, grijs kenteken 18

Bijtelling, 0%-, 14%- of 20%-tarief 13, 14

Bijtelling, ondernemingsvermogen 29

Bijtelling, vermindering wegens ander gebruik 34

Bijtelling, vakantie 32, 33

Bijzondere voertuigen 77, 86

Black box 22

Boekwinst 8, 9, 10, 11

BPM 54

BPM, tarief 56

BPM-differentiatie 57

Brandweerauto 77, 86

112

BTW 41

BTW bij leasing 53, 100

Buitenlands kenteken 72, 73, 74, 86

Caravan 83

Carpool 36

CO2-differentiatie / CO

2-heffing 56, 57

Correctie privégebruik voor de BTW 42

Dealerregeling 26

Defensie 86

Demo’s 26, 27

Desinvesteringsbijtelling 1

Directeur-aandeelhouder 45

EIA 3

Eigen bijdrage 20

Elektromotor 87

Emigratie 76

Energie-investeringsaftrek 3

Export 76, 92

Financial lease 95

Financial service leasing 95

Gasinstallatie 88

Geldtransporters 77

Gesloten calculatie 96

Gevangenenvervoer 77

GPS 22

Herinvesteringsreserve 10, 11

Houderschapsbelasting 81

Huurauto 74

Immigratie 75

113

Inrichtingseisen 55

Inruil 10

Internationale organisatie 86

Invalidenauto 77

Investering, vervroegen 2

Investering, uitstellen 2

Investeringsaftrek 1

Jaarwisseling en investeringsaftrek 2

Kampeerauto 85

Kermisauto 85

Keuze zaak of privé 30, 45

Kilometeradministratie 22

Kilometeradministratie, autoverkopers 26, 27

Kilometeradministratie, bestelauto 18, 19, 23

Kilometeradministratie, lesauto 23

Kilometervergoeding 37, 48

Kleinschaligheidsinvesteringsaftrek 1

Landbouwvoertuig 86

Leasing, BTW 53, 100

Leasing, financial 95

Leasing, investeringsaftrek 95

Leasing, afweging koop of lease 99

Leasing, operational 96

Leasing, taxiregeling 78

Lesauto 23

Lijkauto 77, 86

LPG 88

Margeregeling 50

Margeregeling, afzien van 51

MIA 4

Milieu-investeringsaftrek 4

114

Motorrijtuigenbelasting 81

MRB 81

MRB, tarief 82

MRB, grijs kenteken 82

Netto operational leasing 96

Oldtimer, bijtelling 15

Oldtimer, MRB 90

Ombouw 69, 89

Ondernemingsvermogen, bijtelling 28

Open calculatie 96

Operational lease 96

Paardenvervoer 85

Parkeren 39

Passagiersstoel verwijderen 19

Personenauto 55, 82

Personenauto, afschrijving 5

Personenauto, bijtelling 12

Poetsen tenaamstelling 80

Politieauto 77, 86

Privégebruik 12, 20

Privégebruik, BTW 42

Privégebruik, vergoeding 20

Proefrit 26

Rest-BPM 69

Rittenadministratie: zie kilometeradministratie

Roetfilterregeling 59

Rolstoelvervoer 77

Rolstoelgebruiker, BPM op bestelauto 66

Sale and lease back 11

Schorsing 91

115

Sloop 80, 93

Slurptax 60

Starters 7

Taxiregeling 78, 86

Tenaamstelling 57, 64

Total loss 64, 80

Uitvoer 76, 92

Vakantie 32, 33

VAMIL 4, 6

Verkoop, MRB 94

Vergoeding privégebruik 20

Verklaring geen privégebruik auto 24

Vervangingsreserve 10

Vrijstelling, MRB 86

Vrijstelling, BPM 62, 71

Vrijstelling, BTW 41

Vrijwaringsbewijs 93

Vrijwilligersvervoerprojecten 78

Vuilnisauto 86

Wachtdienst 35

Wegenaanleg 86

Werkkostenregeling 39

Werkplaatsauto 85

Willekeurige afschrijving 6, 7

Woon-werkverkeer, bijtelling 25

Woon-werkverkeer, BTW 43

Zeer zuinige auto’s 1, 4, 14, 56, 85

De nummers in bovengenoemde index verwijzen naar de nummers

van de vragen.

116

Bijlagen

1.Wettekst bijtelling loonbelasting

Art. 13bis Wet op de loonbelasting

1. Indien ook voor privé-doeleinden een auto ter beschikking is

gesteld, wordt het voordeel op kalenderjaarbasis gesteld op ten

minste 25% van de waarde van de auto. De auto wordt in ieder

geval geacht ook voor privé-doeleinden ter beschikking te zijn

gesteld tenzij blijkt dat de auto op kalenderjaarbasis voor niet meer

dan 500 kilometer voor privé-doeleinden wordt gebruikt.

2. Indien de auto wordt aangedreven door een motor met

compressieontsteking, wordt het voordeel, bedoeld in het eerste

lid, eerste volzin, op kalenderjaarbasis verlaagd met:

a. 11% van de waarde van de auto indien de CO2-uitstoot niet hoger

is dan 95 gram per kilometer, en

b. 5 % van de waarde van de auto indien de CO2-uitstoot hoger is

dan 95 gram per kilometer, maar niet hoger is dan 116 gram per

kilometer.

3. Indien de auto niet wordt aangedreven door een motor met

compressieontsteking, wordt het voordeel, bedoeld in het eerste

lid, eerste volzin, op kalenderjaarbasis verlaagd met:

a. 11% van de waarde van de auto indien de CO2-uitstoot niet hoger

is dan 110 gram per kilometer, en

b. 5% van de waarde van de auto indien de CO2-uitstoot hoger is

dan 110 gram per kilometer, maar niet hoger is dan 140 gram per

kilometer.

In afwijking van de eerste volzin wordt het voordeel, bedoeld in

het eerste lid, eerste volzin, tot 1 januari 2015 op kalenderjaarbasis

verlaagd met 25% van de waarde van de auto, indien de CO2-

uitstoot 0 gram per kilometer is.

117

4. Indien uit een rittenregistratie of anderszins blijkt dat de auto

op kalenderjaarbasis voor niet meer dan 500 kilometer voor privé-

doeleinden wordt gebruikt, wordt het voordeel gesteld op nihil.

5. Voor de toepassing van dit artikel en de daarop berustende

bepalingen wordt onder auto verstaan een personenauto of

bestelauto als bedoeld in artikel 3 van de Wet op de belasting van

personenauto’s en motorrijwielen 1992, met uitzondering van de

bestelauto die door aard of inrichting uitsluitend of nagenoeg

uitsluitend geschikt blijkt te zijn voor vervoer van goederen en met

uitzondering van de bestelauto die buiten de werktijd niet gebruikt

kan worden of de bestelauto waarvoor een verbod op privégebruik

geldt. Van een dergelijk verbod op privégebruik is sprake indien:

a. het verbod schriftelijk is vastgelegd;

b. de inhoudingsplichtige de vastlegging van het verbod bij de

loonadministratie bewaart;

c. de inhoudingsplichtige voldoende toezicht houdt op de naleving

van het verbod, en

d. de inhoudingsplichtige een passende sanctie oplegt indien het

verbod wordt overtreden.

6. Voor de toepassing van dit artikel is de CO2-uitstoot van een

auto, de CO2-uitstoot gemeten overeenkomstig richtlijn 80/1268/EEG

van de Raad van de Europese Gemeenschappen van 16 december

1980 betreffende de onderlinge aanpassing van de wetgevingen der

Lid-Staten inzake het brandstofverbruik van motorvoertuigen (PbEG

L 375). Indien de meting mede met LPG of aardgas als brandstof is

uitgevoerd, wordt de CO2-uitstoot van de auto met LPG of aardgas

als brandstofsoort gehanteerd.

7. Bij ministeriële regeling kunnen regels worden gesteld waaraan

een rittenregistratie moet voldoen. Tevens kunnen regels

worden gesteld over het anderszins laten blijken dat de auto op

kalenderjaarbasis voor niet meer dan 500 kilometer voor privé-

doeleinden wordt gebruikt.

118

8. Voor de toepassing van dit artikel wordt de waarde van de auto

gesteld op de catalogusprijs in de zin van artikel 9 van de Wet op de

belasting van personenauto’s en motorrijwielen 1992 vermeerderd

met de belasting van personenauto’s en motorrijwielen ingevolge

de artikelen 9 tot en met 9c van genoemde wet. In afwijking in

zoverre van de eerste volzin wordt de waarde van een auto die

meer dan vijftien jaar geleden voor het eerst in gebruik is genomen,

gesteld op de waarde in het economische verkeer.

9. Het voordeel wordt in aanmerking genomen voorzover het

uitgaat boven de vergoeding die de werknemer voor het gebruik

voor privé-doeleinden is verschuldigd.

10. Voor de toepassing van dit artikel wordt woon-werkverkeer

geacht niet voor privé-doeleinden plaats te vinden.

11. Bij ministeriële regeling kunnen regels worden gesteld met

betrekking tot de loontijdvakken waarin het in het eerste lid

bedoelde voordeel in aanmerking wordt genomen.

12. Indien de werknemer een verklaring van de inspecteur

overlegt waarin is vastgelegd dat de werknemer aan de inspecteur

heeft medegedeeld dat de hem ter beschikking gestelde auto op

kalenderjaarbasis voor niet meer dan 500 kilometer voor privé-

doeleinden wordt gebruikt (verklaring geen privégebruik), laat de

inhoudingsplichtige inhouding van belasting over het in het eerste

lid bedoelde voordeel achterwege. De eerste volzin is niet van

toepassing ingeval de inhoudingsplichtige weet dat de in de eerste

volzin bedoelde mededeling niet juist is.

13. De werknemer kan een verzoek om een verklaring geen privé-

gebruik bij de inspecteur indienen. De inspecteur beslist op het

verzoek bij voor bezwaar vatbare beschikking.

14. De inspecteur kan de verklaring geen privégebruik, al dan

119

niet op verzoek van de werknemer, bij voor bezwaar vatbare

beschikking intrekken, waarbij de intrekking voor zover nodig

terugwerkende kracht kan hebben. De werknemer is gehouden een

verzoek tot intrekking te doen zodra de auto op kalenderjaarbasis

voor meer dan 500 kilometer voor privé-doeleinden wordt gebruikt.

15. In geval van een verklaring geen privégebruik kan de inspecteur

de werknemer op enig moment verzoeken te doen blijken dat de

auto op kalenderjaarbasis voor niet meer dan 500 kilometer voor

privé-doeleinden wordt gebruikt.

16. Indien de verklaring geen privégebruik wordt ingetrokken

of indien de werknemer niet doet blijken dat de auto op

kalenderjaarbasis voor niet meer dan 500 kilometer voor privé-

doeleinden is gebruikt, wordt de verschuldigde belasting, voorzover

nodig in afwijking van artikel 20, tweede lid, van de Algemene wet

inzake rijksbelastingen, nageheven van de werknemer. In afwijking

van de eerste volzin wordt nageheven van de inhoudingsplichtige

ingeval de inhoudingsplichtige wist dat de mededeling, bedoeld in

het twaalfde lid, eerste volzin, niet juist was.

17. Bij ministeriële regeling kunnen nadere regels worden gesteld

met betrekking tot de verklaring geen privégebruik.

18. De in het tweede en derde lid vermelde CO2-uitstootgrenzen

worden na afloop van iedere periode van vier kalenderjaren van

rechtswege vervangen door de grenzen die krachtens artikel 10.

7a van de Wet inkomstenbelasting 2001 worden vastgesteld ter

vervanging van de in artikel 3.20 van die wet vermelde grenzen.

19. Na vervanging van de CO2-uitstootgrenzen in het tweede en

derde lid op grond van het achttiende lid, blijven met betrekking

tot auto’s die volgens het kentekenbewijs een datum van eerste

toelating hebben van voor deze vervanging, de tot deze vervanging

voor deze auto’s geldende begrenzingen van toepassing.

120

2. Wettekst BPM-vrijstelling ondernemers

Artikel 13a Wet BPM

1. Vrijstelling van belasting wordt verleend voor bestelauto’s die op

naam worden gesteld van een ondernemer als bedoeld in artikel 7

van de Wet op de omzetbelasting 1968, die de bestelauto meer dan

bijkomstig gebruikt in het kader van zijn onderneming.

De vrijstelling wordt niet verleend indien het ondernemerschap

voor de omzetbelasting voortvloeit uit het bepaalde in artikel 7,

zesde lid, van de Wet op de omzetbelasting 1968.

2. Voor een bestelauto die door een ondernemer als bedoeld in

het eerste lid voor een langere dan een bij ministeriële regeling

vast te stellen periode ter beschikking wordt gesteld aan een

andere persoon, wordt de vrijstelling slechts verleend indien deze

andere persoon, behoudens de tenaamstelling, voldoet aan de

voorwaarden en beperkingen voor de vrijstelling.

3. Indien tijdens de eerste vijf jaren na het tijdstip waarop de

bestelauto is ingeschreven in het register, bedoeld in artikel 1,

tweede lid, niet of niet langer wordt voldaan aan de voorwaarden

en beperkingen voor de vrijstelling, wordt vanaf dat moment het

bedrag waarvan vrijstelling is verleend, nadat dit is verminderd

overeenkomstig artikel 10, als belasting verschuldigd. De

verschuldigd geworden belasting wordt door de ondernemer,

bedoeld in het eerste lid, op aangifte voldaan binnen een maand

na het tijdstip waarop niet of niet langer aan de voorwaarden en

beperkingen voor de vrijstelling wordt voldaan.

4. Indien bij wijziging van de tenaamstelling van de bestelauto

overigens voldaan blijft worden aan de voorwaarden en

beperkingen van de vrijstelling blijft, onder bij algemene maatregel

van bestuur te stellen voorwaarden en beperkingen, het derde lid

buiten toepassing. Alsdan treedt degene op wiens naam het

121

kenteken wordt gesteld, vanaf het moment van de wijziging van

de tenaamstelling voor de toepassing van dit artikel in de plaats

van degene op wiens naam het kenteken daarvoor was gesteld.

5. Ingeval een bestelauto waarvoor vrijstelling is verleend op de

voet van dit artikel in een zodanige staat wordt gebracht dat het

een personenauto is, zijn de artikelen 1, derde lid, en 12a van

overeenkomstige toepassing.

6. Indien één of meer personen worden vervoerd in de laadruimte

van een bestelauto, vormt dit een verzuim ter zake waarvan de

inspecteur aan degene die de bestelauto feitelijk ter beschikking

heeft, een boete van 492 kan opleggen. De bevoegdheid tot het

opleggen van de boete vervalt door het verloop van een jaar na het

constateren van het verzuim, bedoeld in de vorige volzin.

7. Artikel 67cb van de Algemene wet inzake rijksbelastingen is van

overeenkomstige toepassing op het bedrag van de boete, genoemd

in het zesde lid.

8. Het tweede tot en met zesde lid zijn van overeenkomstige

toepassing ten aanzien van bestelauto’s waarvoor teruggaaf van

belasting is verleend ingevolge artikel 15b, zoals dat artikel luidde

van 1 juli 2005 tot de datum van inwerkingtreding van dit artikel

122

3. Convenant bijtelling BOVAG Autodealers en Belastingdienst

Partijen:

BOVAG Autodealers, gevestigd Kosterijland 15 te Bunnik, in deze ver-

tegenwoordigd door de heer J. Ploeg, bondsvoorzitter en de heer drs.

J.G.S.M. Burgman, algemeen directeur en De Belastingdienst, in deze

vertegenwoordigd door de heer drs. T.W.M. Poolen, lid van het Manage-

mentteam Belastingdienst, sluiten een convenant.

1. Preambule

- In dit convenant worden de uitgangspunten en de wijze waarop

partijen met elkaar wensen om te gaan vastgelegd.

- Partijen werken met elkaar samen op basis van wederzijds vertrou-

wen, begrip en transparantie, gericht op het onderhouden en ver-

sterken van de bereidheid om aan fi scale verplichtingen te voldoen.

- Partijen geven de wens te kennen afspraken te willen maken over

fi scale onderwerpen en daarover snel en actueel een standpunt in

te willen nemen binnen het kader van wet- en regelgeving en juris-

prudentie, teneinde de rechtszekerheid te vergroten.

- Partijen willen in de eerste plaats afspraken maken over de kwali-

teit van de aangifte loonheffi ngen op het punt van de regeling voor

privégebruik auto. Deze afspraken worden weergegeven in bijlage 1

van dit convenant.

2. Uitgangspunten

- Rechten en verplichtingen op basis van wet- en regelgeving zijn en

blijven zonder enige beperking op partijen van toepassing.

- Tussen partijen staan centraal het onderhouden en versterken van

de bereidheid om aan fi scale verplichtingen te voldoen en het ver-

schaff en van rechtszekerheid met betrekking tot de in de praktijk bij

partijen gerezen vragen.

- Partijen streven in het bijzonder naar het bevorderen van een

correcte uitvoering van fi scale regelgeving binnen de branche met

betrekking tot de uitvoering van de Handreiking Bijtelling privége-

bruik auto voor de autobranche

123

(hierna te noemen: Handreiking Bijtelling).

- Partijen leggen actief de in het kader van dit convenant in de prak-

tijk gerezen vragen met betrekking tot de Handreiking Bijtelling aan

elkaar voor en streven naar het gezamenlijk duiden van de fi scale

gevolgen van deze vragen.

- Partijen verstrekken daarbij binnen wet- en regelgeving zonder

terughoudendheid en zonder voorbehoud inzicht in de relevante

feiten en omstandigheden, voor zover nodig voor de heffi ng en

invordering. Gegevens die behoren tot het privédomein van BOVAG

Autodealers en haar leden behoeven evenwel niet te worden ver-

strekt.

- Partijen bevorderen dat zo veel mogelijk leden van BOVAG afdeling

Autodealers zich bij dit convenant aansluiten.

- Partijen treden periodiek met elkaar in overleg om in de praktijk

gerezen vragen te evalueren.

- Partijen treden ten minste één keer per jaar met elkaar in overleg

om dit convenant te actualiseren. De Belastingdienst zal hiertoe het

initiatief nemen. Een geactualiseerd convenant vervangt het daar-

aan voorafgaande convenant.

3. Afspraken

Tussen partijen zijn afspraken gemaakt over de kwaliteit van de aan-

gifte loonheffi ngen op het punt van de regeling voor privégebruik auto

bij autodealers (zie bijlage 1).

Alleen autodealers die lid zijn van BOVAG afdeling Autodealers kunnen

deelnemen aan dit convenant. Zij doen dit door het invullen en instu-

ren van een Deelnemingsverklaring (zie bijlage 2) naar BOVAG Autodea-

lers. Hierdoor geven zij o.m. aan akkoord te gaan met een eventuele

steekproef en met de daaruit voor hen voortvloeiende verplichtingen.

4. Looptijd, periodieke evaluatie en beëindiging

Dit convenant gaat in op 1 januari 2009 en heeft een looptijd van één

jaar. Na afl oop van deze periode van één jaar wordt de looptijd telkens

stilzwijgend verlengd met één jaar, tenzij een partij drie maanden voor

124

afl oop van de termijn van één jaar hiertegen bezwaar maakt.

Partijen kunnen dit convenant met onmiddellijke ingang beëindigen.

Zij maken eerst hiertoe het voornemen schriftelijk kenbaar en dit

wordt met redenen omkleed. De beëindiging zal in een mondeling

overleg worden toegelicht, indien door tenminste één van de partijen

kenbaar is gemaakt dat daarop prijs wordt gesteld.

Deelnemende autodealers hebben ten allen tijde het recht individueel

hun deelneming aan het convenant te beëindigen. Dit kunnen zij doen

door dit kenbaar te maken aan BOVAG Autodealers waarna BOVAG Au-

todealers dit doorgeeft aan de Belastingdienst. Door het beëindigen van

de deelneming aan het convenant valt de betreff ende autodealer terug

in het reguliere toezicht.

De Belastingdienst heeft het recht de deelneming van autodealers aan

het convenant te weigeren of te beëindigen, indien daar goede redenen

voor zijn en, voor zover haar geheimhouding haar hierin niet belem-

mert, in overleg met BOVAG Autodealers. De Belastingdienst zal alleen

in uitzonderingsgevallen van dit recht gebruik maken.

5. Ondertekening

Bunnik, december 2008 Den Haag, december 2008

Namens BOVAG Autodealers Namens de Belastingdienst

J. Ploeg drs. T.W.M. Poolen

drs. J.G.S.M. Burgman

125

Bijlage 1 bij het convenant: afspraken m.b.t. de Handreiking Bijtelling

privégebruik auto voor de autobranche

1. Kader voor de afspraken

De werkgever is verantwoordelijk voor de juistheid, volledigheid en

tijdigheid van de aangifte loonheffi ngen. Als de werkgever aan de werk-

nemer een auto ter beschikking stelt, geldt een bijzondere regeling

voor het privégebruik namelijk de bijtellingsregeling van art. 13bis Wet

op de loonbelasting 1964.

In de autobranche kan er sprake zijn van wisselend gebruik van auto`s.

Hierdoor kan het moeilijk zijn om de grondslag voor de bijtelling pri-

végebruik auto vast te stellen. In die gevallen kan de werkgever met de

`Handreiking Bijtelling privégebruik auto voor de autobranche’ (hierna

te noemen: ‘Handreiking Bijtelling’) de grondslag op een praktische

manier vaststellen.

Als de werkgever met de werknemer een vaste auto is overeengeko-

men, dan kan de grondslag voor de bijtelling op deze vaste auto wor-

den gebaseerd. Een vaste auto is de auto die de werknemer na werktijd

mag meenemen. Op dagen dat de werknemer een vervangende auto

heeft, kan de grondslag voor de bijtelling onder voorwaarden toch op

de vaste auto worden gebaseerd (zie publicatie Belastingdienst van

3 oktober 2008).

Uit de administratie van de werkgever moet voor elke werknemer per

dag blijken op welke auto de grondslag voor de bijtelling is gebaseerd.

De werkgever dient de registratie regelmatig op juistheid en volledig-

heid te controleren. Als er geen bijtelling plaatsvindt moet de werkge-

ver kunnen bewijzen dat de werknemer op kalenderjaarbasis niet meer

dan 500 privékilometers rijdt.

126

2. Afspraken

De meeste autodealers zijn lid van BOVAG afdeling Autodealers, de

organisatie die hun gemeenschappelijke belangen behartigt en die op

dit punt namens haar leden de gesprekspartner van de Belastingdienst

is. In dat kader hebben de Belastingdienst en BOVAG Autodealers een

afspraak gemaakt. Deze afspraak houdt het volgende in:

- De werkgever neemt zijn verantwoordelijkheid voor een goede

toepassing van de regeling voor privégebruik auto.

- De werkgever neemt maatregelen in zijn organisatie om de juiste

toepassing te waarborgen.

- De volgende elementen kunnen deel uitmaken van deze

maatregelen:

- Schriftelijke afspraak tussen werkgever en werknemer (aanvul-

ling op de arbeidsovereenkomst) over de regeling voor privége-

bruik auto. In de afspraak wordt ook opgenomen wat de gevol-

gen zijn als de bijtelling privégebruik auto onjuist is vastgesteld.

De werkgever zal deze op het juiste bedrag vaststellen. In de

afspraak is verder opgenomen wat de eventuele gevolgen zijn

voor de werknemer.

- Gebruik maken van bijvoorbeeld een autoregistratiesysteem.

- Toezicht gebaseerd op bestaand bedrijfsbeleid en beschikbare

informatie. Hierbij kan gedacht worden aan boetes en schade-

meldingen.

- Ten aanzien van de Verklaring geen privégebruik auto: De af-

spraak dat een werknemer, ter ondersteuning van de bewijslast

dat hij op kalenderjaarbasis niet meer dan 500 privékilometers

rijdt, proefritformulieren gebruikt, indien de auto door een klant

wordt gebruikt.

- De Belastingdienst volstaat, in samenwerking en overleg met

BOVAG Autodealers, met het periodiek houden van een beperkte

steekproef. Hierbij wordt met name gelet op de kwaliteit van de

genomen maatregelen. Is deze kwaliteit niet goed dan zal de Belas-

tingdienst in overleg met betreff ende autodealer zoeken naar een

mogelijke aanpassing.

127

- Wanneer bij deze steekproef onvolkomenheden in de aangifte

loonheffi ngen 2009 worden geconstateerd dan moeten deze door

de werkgever worden hersteld. In de afspraak tussen werkgever en

werknemer kan worden opgenomen dat als deze onvolkomenheden

te wijten zijn aan de werknemer, de correcties verrekend zullen

worden met de werknemer.

- De resultaten van de steekproef worden in geanonimiseerde vorm

met BOVAG Autodealers besproken.

- BOVAG Autodealers communiceert daarna de resultaten van deze

steekproef met haar leden.

- Vanuit de praktijk kunnen vragen rijzen over de toepassing van art.

13bis Wet op de loonbelasting 1964. Om per loontijdvak een juiste

aangifte loonheffi ngen te kunnen indienen is het nodig dat vragen

direct door de autodealers aan de Belastingdienst/Oost/Coördinatie-

punt privégebruik auto, Antwoordnummer 403, 7100 WB Winters-

wijk worden voorgelegd. De Belastingdienst zorgt voor een snelle

en effi ciënte beantwoording. Periodiek worden deze vragen tussen

partijen geëvalueerd.

128

4. Handreiking bijtelling privégebruik auto voor de autobranche

1 Inleiding

Als u aan uw werknemer een auto van de zaak ter beschikking stelt,

geldt een bijzondere regeling voor het privégebruik: de bijtellingsrege-

ling. Stelt u een werknemer gelijktijdig twee of meer auto’s ter beschik-

king? Dan moet u het privégebruik per auto beoordelen.

In de autobranche kan er sprake zijn van wisselend gebruik van auto’s.

Hierdoor kan het moeilijk zijn om de grondslag voor de bijtelling van

het privégebruik vast te stellen. In die gevallen kunt u met deze hand-

reiking de grondslag op een praktische manier vaststellen. Ook kunt u

lezen wanneer u over de bijtelling loonbelasting/premie volksverzeke-

ringen en inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet moet

inhouden en wat u moet administreren.

2 Bijtelling bepalen

U bepaalt de bijtelling per dag. Dat geldt zowel voor dagen waarop

de werknemer de auto gebruikt als voor dagen waarop hij geen auto

gebruikt. De bijtelling per dag is 1/365 van de bijtelling op kalenderjaar-

basis.

Bij het bepalen van de hoogte van de bijtelling moet u onderscheid

maken tussen de volgende drie situaties:

- De werknemer neemt na werktijd een auto mee.

- De werknemer werkt niet, maar heeft wel een auto meegenomen.

- De werknemer neemt geen auto mee.

2.1 De werknemer neemt na werktijd een auto mee

U baseert de grondslag voor de bijtelling privégebruik op de auto die de

werknemer aan het eind van de werkdag meeneemt.

Let op!

Deze situatie geldt ook als de werknemer aan het eind van een werk-

dag geen auto meeneemt, maar eerder wel een auto heeft meegeno-

men die hij nog niet naar de zaak heeft teruggebracht.

129

2.2 De werknemer werkt niet, maar heeft wel een auto meegenomen

Op dagen waarop de werknemer niet werkt (dus bijvoorbeeld in het

weekend, tijdens verlof of ziekte), baseert u de grondslag voor de bijtel-

ling privégebruik op de auto die de werknemer als laatste heeft meege-

nomen en nog niet naar de zaak heeft teruggebracht.

2.3 De werknemer neemt geen auto mee

Neemt de werknemer aan het eind van de werkdag geen auto mee?

Of heeft hij in het weekend, tijdens verlof of ziekte geen auto?

Dan baseert u de grondslag voor de bijtelling privégebruik op de auto

waarop u in de afgelopen twee maanden de grondslag het vaakst

hebt gebaseerd op grond van deze handreiking. Zijn er nog geen twee

maanden verstreken, dan baseert u de grondslag voor de bijtelling op

de auto waarop u de grondslag in deze kortere periode het vaakst hebt

gebaseerd.

2.4 Voorbeeld

Een werknemer rijdt op maandag na werktijd naar huis met auto A.

Op dinsdag rijdt hij met auto A naar het werk en na werktijd met auto

B naar huis. Op woensdag laat hij auto B thuis staan. Hij gaat met

de fi ets naar het werk en na werktijd gaat hij ook weer met de fi ets

naar huis. Op donderdag rijdt hij met auto B naar het werk en gaat hij

lopend naar huis. Op vrijdag gaat hij met de fi ets naar het werk en na

werktijd gaat hij met auto C naar huis. U baseert de grondslag voor de

bijtelling privégebruik op:

- maandag: auto A (2.1)

- dinsdag: auto B (2.1)

- woensdag: auto B (2.1)

- donderdag: vaakst bijgetelde auto afgelopen twee maanden (2.3)

- vrijdag: auto C (2.1)

- weekend: auto C (2.2)

3 Wanneer bijtellen?

Als u het loon uitbetaalt, kan het zijn dat het gebruik van de auto’s over

dat loontijdvak nog niet bekend is.

130

In dat geval mag u de bijtelling over dat loontijdvak toerekenen aan het

direct opvolgende loontijdvak.

Voorbeeld

U betaalt het loon per maand uit. U kunt de bijtelling over maart pas

eind maart vaststellen. De bijtelling mag u

toerekenen aan april. Inhouding over de bijtelling van maart vindt dan

in april plaats.

Let op!

Bij ontslag van een werknemer moet u de laatste bijtelling nog verwer-

ken. U moet hierover uiterlijk inhouden op het laatste moment dat nog

loon in geld aan de werknemer wordt uitbetaald.

4 Administratie

U moet ervoor zorgen dat voor elke werknemer uit uw administratie

blijkt op welke auto de grondslag voor de bijtelling per dag is geba-

seerd. Ook moet duidelijk zijn waarom u de grondslag op die auto hebt

gebaseerd, dus van welke van de bovengenoemde drie situaties er op

een dag sprake was. Controleer de registratie regelmatig op juistheid

en volledigheid, zodat u de bijtelling correct in uw aangifte loonheffi n-

gen kunt verwerken.

5 Vragen

Als u vragen hebt over deze handreiking of als u de grondslag voor de

bijtelling privégebruik auto op een andere manier wilt bepalen, dan

kunt u contact opnemen met:

Belastingdienst/Oost/Landelijk Coördinatiecentrum Auto

Postbus 213

7100 AE Winterswijk

131

5. Handreiking toezicht bijtelling privégebruik auto en geen bijtelling

privégebruik auto voor de autobranche

1 Inleiding

Bent u werkgever in de autobranche? En telt u bij op grond van de

Handreiking bijtelling privégebruik auto voor de autobranche? Dan

vindt u hier richtlijnen voor het toezicht dat u moet houden.

Als u niet bijtelt, moet u kunnen bewijzen dat een werknemer op ka-

lenderjaarbasis niet meer dan 500 privékilometers rijdt. In deze hand-

reiking staan twee manieren waarop u dat kunt doen. In beide gevallen

moet u als werkgever toezicht houden. In deze handreiking kunt u ook

lezen waaruit dat toezicht bestaat.

Een goede administratieve organisatie kan u helpen bij het toezicht

houden.

Let op!

Deze handreiking geldt ook voor directeuren-grootaandeelhouders.

2 Toezicht en bijtelling privégebruik auto

U moet ervoor zorgen dat voor elke werknemer uit de administratie

blijkt op welke auto de grondslag voor de bijtelling per dag is geba-

seerd. Ook moet duidelijk zijn waarom u de grondslag op die auto hebt

gebaseerd, dus van welke van de drie situaties in de Handreiking bijtel-

ling privégebruik auto voor de autobranche er op een dag sprake was:

- Uw werknemer neemt na werktijd een auto mee (situatie 2.1).

- Uw werknemer werkt niet, maar heeft wel een auto meegenomen

(situatie 2.2).

- Uw werknemer neemt geen auto mee (situatie 2.3).

Let op!

Het bepalen van de grondslag per dag betekent niet dat de auto’s

waarop u de grondslag baseert, dagelijks geregistreerd moeten worden.

Uw bedrijf kan bijvoorbeeld interne richtlijnen hebben waardoor alleen

wijzigingen geregistreerd hoeven te worden.

132

U moet toezicht houden op de juistheid en volledigheid van de admi-

nistratie. U houdt voldoende toezicht als u in ieder geval de volgende

controles uitvoert:

- U controleert minimaal één keer per loontijdvak na werktijd:

- welke auto’s afwezig zijn. U moet elke afwezige auto kunnen

verklaren.

- de administratie op situatie 2.3 (de werknemer neemt geen auto

mee). U controleert of de grondslag voor de bijtelling terecht is

gebaseerd op de auto waarop de afgelopen twee maanden de

grondslag het vaakst is gebaseerd.

- Zodra u informatie van buiten krijgt, zoals boetes of schademeldin-

gen, dan vergelijkt u deze informatie met de administratie.

3 Toezicht en geen bijtelling privégebruik auto

Als u wilt bewijzen dat een werknemer niet meer dan 500 privékilo-

meters rijdt, moet u onderscheid maken tussen de volgende twee

situaties:

- De werknemer neemt in een kalenderjaar op één of meer dagen na

werktijd een auto mee.

- De werknemer neemt in een kalenderjaar op geen enkele dag na

werktijd een auto mee.

3.1 De werknemer neemt in een kalenderjaar op één of meer dagen na

werktijd een auto mee

In dit geval kunt u als volgt bewijzen dat een werknemer niet meer dan

500 privékilometers rijdt:

- U hebt een rittenregistratie met daarin alle kilometers die de

werknemer heeft afgelegd. In de rittenregistratie moet ook staan

waarom de werknemer de auto op een gegeven moment niet meer

gebruikt. Bijvoorbeeld omdat een auto door een klant voor een

proefrit of door een collega wordt gebruikt.

- U houdt voldoende toezicht op de rittenregistratie.

133

U houdt voldoende toezicht als u in ieder geval de volgende controles

uitvoert:

- U controleert minimaal één keer per loontijdvak na werktijd welke

auto’s afwezig zijn. U moet elke afwezige auto kunnen verklaren.

- U controleert de kilometerstanden van de auto’s. Dit betekent

dat u bij ieder begin en eind van een periode van gebruik door de

werknemer de begin- en eindstand van de kilometerteller met de

rittenregistratie vergelijkt. Eindigt het gebruik van de auto door de

werknemer doordat een klant een proefrit gaat maken? Dan kunt u

de rittenregistratie met de proefritregistratie vergelijken. De klant

keurt de begin- en eindstand van de kilometerteller goed door zijn

handtekening en zijn naam en adresgegevens op het proefritformu-

lier te zetten.

- U controleert van alle werknemers de rittenregistratie vier keer ver-

spreid over het kalenderjaar een week lang. Bij deze controle verge-

lijkt u de rittenregistratie bijvoorbeeld met agenda’s, werkroosters,

proefritformulieren et cetera.

- Zodra u informatie van buiten krijgt, zoals boetes of schademeldin-

gen, dan vergelijkt u deze informatie met de rittenregistratie.

3.2 De werknemer neemt in een kalenderjaar op geen enkele dag na

werktijd een auto mee

In dit geval kunt u als volgt bewijzen dat een werknemer niet meer dan

500 privékilometers rijdt:

- Er geldt een verbod op grond waarvan de werknemer de auto niet

voor privégebruik en woonwerkverkeer mag gebruiken.

- U hebt een vereenvoudigde rittenregistratie met daarin de volgende

gegevens per rit:

- het kenteken van de auto

- de datum van de rit

- het vertrek- en aankomstadres

- het doel van de reis

- U houdt voldoende toezicht op het verbod en op de vereenvoudigde

rittenregistratie.

134

U houdt voldoende toezicht als u in ieder geval de volgende controles

uitvoert:

- U controleert van alle werknemers de vereenvoudigde rittenre-

gistratie vier keer verspreid over het kalenderjaar een week lang.

Bij deze controle vergelijkt u de vereenvoudigde rittenregistratie

bijvoorbeeld met agenda’s, werkroosters et cetera.

- Zodra u informatie van buiten krijgt, zoals boetes of schademel-

dingen, dan vergelijkt u deze informatie met de vereenvoudigde

rittenregistratie.

4 Vastleggen van toezichtactiviteiten

U moet uw toezichtactiviteiten en de uitkomsten daarvan schriftelijk

vastleggen en bewaren bij de loonadministratie. Hebt u verschillen

geconstateerd, dan kan dat betekenen dat u uw administratie moet

aanpassen en dat u uw aangifte loonheffi ngen moet corrigeren.

Doet u dat niet, dan moet u de verschillen verklaren.

5 Vragen?

Als u vragen hebt over deze handreiking of over andere vormen van

toezicht, dan kunt u contact opnemen met:

Belastingdienst/Oost/Landelijk Coördinatiecentrum auto

Postbus 213

7100 AE Winterswijk

135

Aantekeningen

136

Aantekeningen

2