AutismeKenmerken, Diagnostiek en oog voor

Talent

Annelies Akker en Annemarie Jonker

Ijsbergtheorie

De ijsberg van McLelland (80-er jaren)

Uiterlijk waarneembaar gedrag

Diagnostische criteriaTriade van L. WingSensoriële ‘ongewoonheden’

Onderliggende oorzaken

MedischBiologischNeurologisch

Anders ‘brein’

Opbouw

• Wat is Autisme?– Kenmerken– Verklaringsmodellen– Vormen van autisme– Talenten

Wat is autisme?

• Autisme is een aangeboren stoornis in de hersenen. Hierdoor kunnen mensen met autisme informatie niet goed verwerken en hebben zij….

En hebben zij….

• Problemen in de communicatie• Moeite met contact• Moeite om zich in de situatie van anderen in

te leven• Moeite met veranderingen

Omgaan met mensen met autisme

• Mensen met autisme hebben moeite met communicatie….

• Problemen in het contact maken:- wederkerigheid- delen van gevoelens- oogcontact- communicatie bij spanning- doorpraten over een bepaald onderwerp

Omgaan met mensen met autisme

• Mensen met autisme hebben moeite met communicatie….

• Spreken

- doorpraten, spreekdrang

- intonatie

Omgaan met mensen met autisme

• Mensen met autisme hebben moeite met communicatie…

• Andere communicatie problemen:- taal letterlijk nemen- hoofd- en bijzaken scheiden- van de hak op de tak- vertraagde informatieverwerking

Omgaan met mensen met autisme

• U kunt mensen met autisme in de communicatie helpen door…..

- de toepassing van de 10 seconden regel

- te checken of de boodschap is overgekomen

- concreet en expliciet te zijn: wat, hoe, waar, wanneer en wie?

- kort en duidelijk zijn.

Omgaan met mensen met autisme

• U kunt mensen met autisme in de communicatie helpen door…- onderwerpen een voor een te behandelen- richtinggevend te zijn - te laten zien wat er gaat gebeuren, gebruik

plaatjes, voorwerpen, zet bespreekpunten op papier

- afleidende/ overbodige prikkels weg te laten.

Omgaan met mensen met autisme

• U kunt mensen met autisme helpen door:- afspraken op te schrijven- aan te geven bij het maken van een afspraak dat

er een wachttijd kan zijn- geen spreekwoorden te gebruiken- aan te geven wanneer iets “grappig” is bedoeld - U bewust te zijn van mogelijke gevoeligheid

voor aanraken

Autisme: talenten

• Uitstekend geheugen voor visuele informatie• Goede detailwaarneming• Eerlijk• Minder gestuurd door sociale wenselijkheid• “Autistische talenten” uitvergroot in mensen

als Bill Gates en Albert Einstein.

Autisme: talenten

• Analytische vaardigheden• Doorzettingsvermogen• Grote mate van verantwoordelijkheid• Sterke motivatie• Harde werkers, maken taken af• Perfectionistisch• Planmatige handelaars• Etc!!!

Deel 2

Autisme

een

Spectrum

Het Spectrum

(Kern) Autisme PDD-NOS Asperger Syndroom MCDD Stoornis van Rett Desintegratie stoornis

Bron : http://www.mozaiekmm.be/paginas/spectrum.htm

(kern) Autisme

• De meeste kenmerken van de kern- autistische stoornis zijn bij de andere stoornissen aanwezig, maar hebben ook weer eigen kenmerken en

achtergronden (andere genen in het spel).

PDD-NOS

• PERVASIVE DEVELOPMENTAL DISORDER-NOT OTHERWISE SPECIFIED (PDD-NOS)

• Pervasieve Ontwikkelings Stoornis

Aspergersyndroom

• Voornamelijk bij personen met een normale intelligentie.

• Verbaal sterk

MCDD

• Multiple-complex Developmental-Disorder.

• Meervoudig Complex Ontwikkelings Stoornis

• Specifiek: angst

Syndroom van Rett

• Afname van verworven vaardigheden

• Verstandelijke beperking

Desintegratiestoornis van de kinderleeftijd

• Afname van verworven vaardigheden

• Verstandelijke beperking

Centrale Coherentie (CC) = verbanden leggen

Kenmerkend:

Het vermogen om diverse informatie samen te brengen en te integreren, met als bedoeling betekenis te geven aan je ervaringen

Centrale Coherentie

• Oog voor detail

• Tekort aan samenhangend denken

• Bijv. puzzelstukje

Theory of Mind(ToM) = inlevingsvermogen

Kenmerkend:De bekwaamheid om gedachten, wensen,

intenties enz. toe te schrijven aan zichzelf en andere mensen en op basis daarvan gedrag te kunnen verklaren en voorspellen.

Theory of Mind

• Missen van sociale informatie.

• Gedachten en informatie van andere mensen is anders dan die van

• henzelf

Executieve Functies (EF)

Kenmerkend:

De bekwaamheid om de eigen focus van aandacht zelf te controleren, waaronder probleemoplossend denken, planning en organisatie, impulsbeheersing,

Executieve functies

• Moeite met planning en organisatie

• Moeite met controleren van impulsen

• Weerstand tegen verandering en “herhaalgedrag”

Met het oog op het hier en nu en de toekomst

• Heb oog voor de andere belevingswereld van mensen met een autisme spectrum stoornis

• Wees duidelijk in wat je zegt en doet• Pas de omgeving voor de persoon met autisme

zo aan dat er rust veiligheid en overzicht ontstaat• Heb geduld• Verruim je blikveld en kijk naar de mogelijkheden

en talenten van mensen met autisme.

Dank u voor uw aandacht