Arnold van Ouwerkerk - PUUR interieurarchitecten · nadeel van deze aanpak is dat het de...

www.deArchitect.nlJuni 2015

Jaargang 46

Herontwikkeling Hofbogen

Zoektocht naar nieuwe

ontwikkelmodellen

Proces - P 040

Geen plaats voor ego’s

Samenwerken nieuwe stijl

Strategie - P 050

Fondazione Prada, Milaan

door oma

Voormalige distilleerderij

vervoegd tot kunstcomplex

Ontwerp - P 074

Glazen aanbouw in

Park Sonsbeek

Nexit architecten

Techniek - P 090

Budgetgestuurd ontwerpen

Library Learning Center,

puur interieurarchitecten

Interieur - P 104

de Arch

itect | | Juni 2015

Arnold van Ouwerkerk werkt zo nodig zonder aannemers…

de Architect, juni 2015 | 103

Foto Liesbet Goetschalckx Library Learning Center, Amsterdam

Interieur Zorgvuldig proces

is leidend

Soms zijn de doelstellingen van de opdrachtgever ten aanzien

van techniek en ruimtelijke wensen te ambitieus wat het

beschikbare budget betreft. Dit was het geval in Amsterdam,

waar de UvA een opdracht uitschreef om een bibliotheek,

restaurant en computerzaal om te vormen tot een Library

Learning Center. Puur interieur-architecten kreeg de opdracht,

omdat ze niet met een eind-beeld kwam, maar een aantal knelpunten aanwees en een

werkwijze voorstelde waarmee de verbouwing tot een goed

einde kon worden gebracht. In het zorgvuldige proces is veel

overleg met de opdrachtgever en de adviseurs gevoerd.

Het resulteerde in een vanzelfsprekende vormgeving

op elk niveau.

104 | de Architect, juni 2015 de Architect, juni 2015 | 105

Thema: xxxxProjectpresentatie

InterieurLibrary Learning Center, Amsterdam

Opdrachtgever Universiteit van Amsterdam

Architectonisch ontwerp PUUR interieurarchitecten i.s.m.

K2 architecten

Interieurontwerp PUUR interieurarchitecten

Projectarchitect Jan Geysen

Projectmedewerkers Andries Camps, Gwendy Herremans,

Pieter Jan Dols, Rasa Anaityte

Projectmanagement BOA advies,

Kostendeskundige Koppelsprengen,

Installatieadviseur Ingenieursburo Linssen

Bouwfysisch, akoestisch en brandveiligheid adviseur

LBP SIGHT

Constructeur ABT

Bouwkundig aannemer Ooijevaar

E-installatiedeskundige SDR

W-installatiedeskundige Buro Van Dort

Interieurbouwer Van Assem interieurbouw

Totaal aantal studieplekken 1095

Tekst

Sander Woertman

Beeld

Liesbet Goetschalckx

Budgetgestuurd ontwerpenLibrary Learning Center, Amsterdam

Voor het Library Learning Center in Amsterdam had de opdrachtgever een ambitieuze doelstelling. Te ambitieus voor het beschikbare budget in combinatie met de technische en ruimtelijke wensen. Puur interieurarchitecten sleepte de opdracht in de wacht door de pijnpunten aan te wijzen en een werkwijze te schetsen waarmee het project tot een goed einde kon worden gebracht. Hierin was een belangrijke rol weggelegd voor de adviseurs die door de opdrachtgever werden aangedragen.

De buitenzijde van het gebouw waarin zich het

Library Learning Center (llc) bevindt, heeft alle

charme van een jaren tachtig kantoorgebouw. De

gevel heeft een onevenwichtige compositie van

raampartijen, ingelijst door gladde, gele baksteen.

Aan de gracht wordt de gevel doorbroken door een

postmoderne ovalen uitstulping met ruitvormige

ramen. Het ontrukt het gebouw, in de jaren negen-

tig ontworpen door Pi de Bruijn, net genoeg aan de

anonimiteit om niet klakkeloos voorbij te kunnen

gaan aan de gedateerde uitstraling. Toen de

Universiteit van Amsterdam de opdracht uitschreef

om bibliotheek, restaurant en computerzaal om te

vormen tot een Learning Center, reageerden de

meeste architectenbureaus dan ook met een plan

waarbij de gevel grondig werd aangepakt. Volgens

de opdracht zou er een nieuwe entreepartij

moeten komen. Er moesten echter ook meer dan

duizend studieplekken worden gerealiseerd op een

beperkt aantal vierkante meters, gecombineerd

met een krap bouwbudget.

Voor puur interieurarchitecten was van meet af aan

duidelijk dat budget en wensenlijst van de uva niet

overeenkwamen. Een nieuwe entree, laat staan het

aanpakken van het gevelbeeld, zou ten koste gaan

van het interieurprogramma. De inzending voor het

Learning Center bestond dan ook niet uit een

voorlopig eindbeeld, maar uit het aanwijzen van

de knelpunten in het pve en het schetsen van een

werkwijze waarop de opdracht tot een goed einde

zou kunnen worden gebracht. Interactie met de

opdrachtgever stond daarbij voorop.

Projectarchitect Jan Geysen: “We zijn begonnen

met het in detail onderzoeken van het programma

van eisen. We formuleerden vragen over het pro-

gramma en zochten naar de essentie en het doel

In het restaurant zijn maatwerkstudeerplekken gecreëerd. Door het duidelijke

ritme van de inrichting is de schaal van de ruimte behapbaar.




MAGNETRON

12

34

56

78

910

1112

1314

1516

1718

1920

CURRICULUM LIBRARY

12

34

56

78

910

1112

1314

1516

1718

1920

Een bestaande toegangsdeur werd opgewaardeerd tot een ruime en lichte entree die aansluit op de binnenstraat.

Tweede verdieping

Begane grond

1 studiezaal

2 computerzaal

3 verticaal plein

4 entree

5 keuken/uitgifte

6 vergaderruimte

7 restaurant/werkplekken

12

3

5

6

3

7

4




In de studiezaal focust het ontwerp op licht, lucht en ruimte om een goede werkatmosfeer

te creëren. Door de tafels in een vast stramien te plaatsen blijft het geheel overzichtelijk.

van de opdracht.” “Tegelijkertijd”, zo vertelt

Geysen, “leerde een analyse van het bestaande

gebouw ons de gebreken, maar ook de kwaliteiten

ervan kennen.” Zo werden de mogelijkheden van

de constructie en de kwaliteiten van de architec-

tuur blootgelegd. Een van de kwaliteiten die zo

werd ontdekt, was de schuine as die langs het

driehoekige bouwvolume van de bibliotheek loopt.

Deze corridor was oorspronkelijk voorzien als door-

gaande route, maar bij oplevering werd een glazen

gevel geplaatst zonder opening, waardoor deze

functie verviel. Bij de transformatie van het belen-

dende educatiegebouw Rec b/c werd een draaideur

in de glazen gevel geplaatst, waardoor de door-

gaande route nieuw leven werd ingeblazen. Puur

besloot hierop in te spelen door met een beschei-

den en kosteneffectieve ingreep een kleine ingang

aan de corridor te verbreden en te transformeren

tot hoofdentree. Het gebied tussen het llc en het

Rec e-gebouw is tegenwoordig een levendig

gebied, een overdekte openbare ruimte waar de

entree een vanzelfsprekende plek heeft.

Wie verwacht dat het nieuwe llc een opvallend hip

interieur heeft, komt bedrogen uit. Om binnen het

budget te blijven moest niet alleen het casco

worden gerespecteerd, ook delen van de afbouw

werden hergebruikt. Plafonddelen zou je normaal

gesproken als eerste verbannen naar de vuilcon-

tainer. Maar in het llc is een groot deel behouden.

Een nieuw plafond met dezelfde akoestische kwali-

teiten is immers duur. Volgens Geysen was het een

hele puzzel om alle leidingen naar de juiste plek te

krijgen zonder dat een grote wirwar aan het plafond

ontstond. Wie nu naar het plafond kijkt, ziet een

rustig stramien van ventilatiekanalen en -roosters.

En daarmee zijn de studiezalen voorzien van de

essentiële elementen om goed te kunnen werken:

goed licht, verse lucht en een kalmerende om-

geving. Zelfs als zich meer dan tweehonderd

medestudenten in de ruimte bevinden.

Ook de tegels in het ‘verticale plein’ zijn alles-

behalve flitsend. Het toegepaste formaat, dertig bij

dertig, is al ruim een decennium ‘not done’ in inte-

rieurland. De twee schakeringen rood zijn in eerste

instantie ook niet de kleuren die een trendwatcher

in zijn moodboard zou opnemen. En toch, het

werkt. Goed zelfs. Dat heeft alles te maken met het

gevoel voor detail en context dat puur in de opgave

verwerkte. De tegels en het ruitpatroon dat ze

samen maken, proberen niet beter te zijn dan het

Driehoekig volumeHet llc bevindt zich in een complex dat in de jaren negentig door Pi de Bruijn is ontworpen als huisvesting voor de faculteiten Econometrie, Economie en Ruimtelijke Wetenschappen. De basis van het ontwerp bestaat uit drie torens en een driehoekig volume, waarin het llc zich bevindt.

De BrugVoor de Roeterseilandcampus verzorgde puur ook de inrichting van

De Brug, een studie- en ontmoetingsruimte in gebouw b/c op de vierde etage aan de Nieuwe Achtergracht 166. Het is voor zover bekend het enige gebouw dat

over een Amsterdamse gracht is gebouwd.




MOSADe tegels in het verticale plein zijn ontworpen in samenwerking met fabrikant mosa.Ondanks dat het een kleine hoeveelheid betrof, verleende het innovatieatelier van de

Maastrichtse firma volledige medewerking, zodat het gewenste beeld tot op het kleinste detail kon worden gerealiseerd.

gebouw waarin ze zich bevinden. De ontwerpers

hebben de juiste balans gevonden tussen uit-

straling en intrinsieke schoonheid. Dat het patroon

ook doorloopt in de tegels van de traptreden, geeft

het verticale plein de nodige samenhang.

Die samenhang in het verticale plein is nodig. De

opdrachtgevers hadden in eerste instantie voor

ogen dat een open kern de nodige cohesie zou

bewerkstelligen. Maar een open kern betekende

ook dat er een sprinklerinstallatie moest worden

aangelegd. En dat zou vier ton kosten. Door de

transparantie te verruilen voor profielloos ge-

plaatste strookramen met een borstwering kon

dit verkeers- en verblijfsgebied worden beschouwd

als een brandcompartiment. Dientengevolge waren

sprinklers niet noodzakelijk. Deze simpele ontwerp-

overweging zorgde ervoor dat er geld vrijkwam

voor het bouwkundige budget.

Het llc is sinds vorig jaar september volop in

gebruik. Het restaurant op de begane grond wordt

gedurende openingstijden bevolkt door groepjes

studenten die er samen werken en studeren. Zelfs

als de keuken gesloten is. Geysen legt uit dat het

restaurant primair bedoeld is als werkplek voor

studenten. “Het aantal zitplekken in het restaurant

moet worden berekend op piektijden. Maar afge-

zien van deze twee uren per dag zou deze ruimte

niet worden gebruikt. Wij besloten het om te

draaien en de werkplekken twee uur per dag in te

zetten als eetgelegenheid.” Ook dit is tekenend

voor de aanpak van puur: door de opgave om te

denken werken beperkende factoren opeens in het

voordeel van de opdrachtgever. Zorgvuldig onder-

zoek naar kosten leidde in het restaurant tot de

keuze voor maatwerk. Hier was de wens geformu-

leerd om voor elke zitplek een stekkerdoos in de

tafel te integreren. Standaard kantoormeubilair dat

zich hiervoor leende was duurder, waardoor tafels

op maat een betere oplossing vormden. Het maat-

werk had een prettige bijkomstigheid: de bekabe-

ling voor de stekkerdozen zou normaalgesproken

vanuit een verhoogde vloer komen. Daar was geen

geld voor. De kabels komen nu via een meege-

spoten stalen buis vanuit het plafond naar de tafels.

Projectarchitect Jan Geysen maakte gedurende het

ontwerpproces gretig gebruik van het team van

adviseurs dat door de uva werd aangedragen. “Zij

belichaamden een schat aan kennis. Als relatief

jong bureau was het prachtig om te kunnen ver-

trouwen op een kostendeskundige die in no time

inzichtelijk kon maken wat de financiële gevolgen

waren van een ontwerpoverweging. Of een con-

structeur die precies de kansen van het casco met

ons kon overleggen, waardoor we bijvoorbeeld de

trap voor het verticale plein met zo min mogelijk

ingrepen tussen de bestaande wapening in konden

plaatsen. Zo konden we als team de wensen van

de opdrachtgever gestalte geven.”

De hand van de interieurontwerper verraadt zich in

het llc niet door een opvallende vormgeving, maar

door vanzelfsprekendheid op elk niveau. Het

nadeel van deze aanpak is dat het de interieur-

architect zelf onzichtbaar maakt. Dat maakt een

publicatie over dit gebouw wellicht niet sexy, maar

wel urgent. Het laat zien dat een mooi ontwerp

zich niet altijd aan de oppervlakte hoeft te mani-

festeren, maar ook het resultaat kan zijn van een

zorgvuldig proces.

Het verticale plein is het bruisende hart van het llc. Dankzij de deels verglaasde puien is er een akoestische

barrière tussen studie- en verkeersruimte, terwijl de doorzichten zorgen voor samenhang.

Arnold van Ouwerkerk - PUUR interieurarchitecten · nadeel van deze aanpak is dat het de...

Documents

Transcript of Arnold van Ouwerkerk - PUUR interieurarchitecten · nadeel van deze aanpak is dat het de...