Opkomend risico voor arbeidsveiligheid door inzet van robots op de ...
Arbeidsveiligheid Onderluitenant, module brandbestrijding en hulpverlening, PBO, 2008 Lt. J....
-
Upload
esther-peters -
Category
Documents
-
view
217 -
download
1
Transcript of Arbeidsveiligheid Onderluitenant, module brandbestrijding en hulpverlening, PBO, 2008 Lt. J....
Arbeidsveiligheid
Onderluitenant, module brandbestrijding en hulpverlening, PBO, 2008Lt. J. Adriaensens
Inleiding Enkele voorbeelden Gevaar - risico Waarom veiligheid Wettelijk kader Preventieprincipes
Betrokken diensten Veiligheidsfilosofie Taken hiërarchische
lijn Onderzoek
arbeidsongevallen en incidenten
Wat is arbeidsveiligheid?
Inleiding Brandweer moet een aantal taken uitvoeren, veiligheid
daarbij is belangrijk Arbeidsveiligheid = geheel van te nemen maatregelen die
ervoor zorgen dat het Welzijn van de mensen die arbeid verrichten gegarandeerd wordt
0 riscio bestaat niet, zeker niet tijdens interventies Doel: iedereen weer veilig naar huis Risco‘s-analyseren via bepaalde technieken Praktisch blijven Oefeningen-interventie Gevaar-risico
Doel: iedereen weer veilig naar huis
Is dit een risico?
Veilig gebruik van ladders?
Valbeveiliging?
Risico‘s?
Risico’s bij de brandweer?
Risico‘s bij de brandweer?
Carfire
Smoke inhalation
Gevaar - risico Gevaar = de intrinsieke eigenschap van een voorwerp,
product, methode, gewoonte, ... om tot nadelige gevolgen te leiden (de mogelijkheid)
Risico = de kans op een ongewenste gebeurtenis Een getal (waarde) kleven op het risico is moeilijk,
daarom worden ze vaak relatief bepaald Risico-bepaling met technieken Risico = product van de kans dat zich iets voordoet X
ernst van de gevolgen Risicogrootte = product van kans X gevolg Groot risico: als kans groot is en gevolg groot Bij grote risico‘s maatregelen nemen om ze te verkleinen Brandweer = praktisch blijven
Waarom veiligheid?
Menselijke motieven: eigen leed Sociale motieven: gedeelde leed van familie, vrienden,
collega‘s, ... Wettelijke motieven: naleven van bestaande wetgeving
(Codex, Arab, Vlarem, AREI,...) Economische motieven: materiële schade,
productieverlies, vervangingskosten, imagoschade,... Juridische motieven:
Strafrechterlijke aansprakelijkheid, men kan gestraft worden Burgerlijke aansprakelijkheid: aangebrachte schade moet men
vergoeden
Veiligheidsmentaliteit
Eigen veiligheid = zeer belangrijk Risico‘s willen zien, gevaar inzien Officier = lid van de hiërarchische lijn en
dus verantwoordelijk en voorbeeldfunctie
Wettelijk kader Vroeger ARAB (algemeen reglement op de
arbeidsbescherming) Wordt nu vervangen door „Codex over het
Welzijn op het werk“ Codex verzamelt alle nieuwe
uitvoeringsbelsuiten Kaderwet „Welzijn op het werk“ dd 4.08.1996
(BS 18.09.1996) Uitvoeringsbesluiten oa 27.03.1998
Welzijnswet
ToepassingsgebiedArt 2§1 toepasselijk op werknemers en
werkgeversOok gelijkgesteld: personen die anders dan
via arbeidsovereenkomst arbeid verrichten (bv vrijwillige brandweerlui, stage )
Altijd geldig: dus tijdens oefeningen en interventies!
Domeinen Welzijnswet Arbeidsveiligheid Bescherming van de gezondheid van de werknemer Psychosociale belasting veroorzaakt door het werk Ergonomie Arbeidshygiëne Verfraaiing van de werkplaatsen Maatregelen inzake leefmilieu met invloed op de eerder
genoemde punten
Welzijnswet Vroeger diensthoofd VGV (veiligheidschef) Nu preventie-adviseur Meer nadruk op preventie en adviserend karakter Werkgever samen met HL is verantwoordelijk Meer dan enkele de technische arbeidsveiligheid Koning kan speciale maatregelen treffen voor de
burgerbescherming (brandweer, Rode Kruis, civiele bescherming,..)
Dwz principe van wet is van toepassing, maar kan op andere wijze gebeuren
Wel: principe van gelijkwaardig beschermingsniveau
Welzijnswet: preventieprincipes Riscio‘s voorkomen of vermijden Evaluatie van de risico‘s die niet voorkomen kunnen worden Bestrijding risico‘s bij de bron Vervangen van gevaarlijk door minder gevaarlijk Voorrang collectieve bescherming op individuele bescherming Aanpassen van het werk aan de mens Materiële maatregelen voorop ipv van andere (bv organisatorische) Planning van de preventie in een geheel benaderen, dus ook
toetsen aan stand van techniek, organisatie, sociale betrekkingen, omgevingsfactoren,...
Werknemers voorlichten over de aard van de werkzaamheden, de riscico‘s en de getroffen maatregelen Bij indienststreding Wanneer nodig
Verschaffen van de passende instructies/opleiding en garanderen dat ze begrepen zijn en gevolgd worden (dus bij voorkeur schriftelijk en eventueel testen)
Welzijnswet: verantwoordelijkheid werknemer
Art 6: werkenmer moet naar eigen vermogen volgens de instructies: Zorg dragen voor eigen veiligheid en die van anderen Op juiste manier gebruik maken van de machines,
gereedschappen, vervoersmiddelen,... Op de juiste manier gebruik maken van gevaarlijke
stoffen Op de juiste wijze gebruik maken van de PBM‘s Specifieke veiligheidsvoorzieningen op machines,
toestellen, gereedschappen,.. niet uitschakelen, veranderen of verplaatsen
Instructies volgen Bij gevaar WG of IDPB verwittigen
Risico’s?
Veilig gebruik van ladders?
Firewalk
Belangrijke Uitvoeringsbesluiten
KB dd 27.03.1998 betreffende het beleid inzake welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk
KB dd 27.03.1998 betreffende de interne dienst voor preventie en bescherming op het werk
KB dd 27.03.1998 betreffende de externe dienst voor preventie en bescherming op het werk
KB dd 27.03.1998 betreffende het beleid inzake welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk
Principes van het welzijnsbeleid gevoerd door werkgever
Dynamisch risico-beheersysteem (plan-do-check-act)
Basis = de risico-analyse Opstellen globaal preventieplan en
jaarlijksactieplan Onderzoek van arbeidsongevallen
KB dd 27.03.1998 betreffende de interne dienst voor preventie en bescherming op het werk
Organisatie en taken van de dienst Aanstelling van preventie-adviseur,
vorming en hun taken
KB dd 27.03.1998 betreffende de externe dienst voor preventie en bescherming op het werk
Voorwaarden externe dienst Oa dienst met medisch toezicht Aanduiding preventie adviseur-
geneesheer Externe diensten voor technische controle
Gevaarsinschatting?
Risico’s?
Andere betrokken diensten
IDPB EDPB/IDPB belast met medisch toezicht EDTC Arbeidsinspectie
IDPB Interne dienst voor preventie en bescherming op het
werk Vroeger dienst VGV, nu IDPB Interne dienst moet aantal taken doen afhankelijk van
grootte van bedrijf en kennis van preventie-adviseurs, desnoods laten bijstaan door externe dienst
Taken: oa regelmatige controles en rondgangen in het bedrijf, risico‘s en arbeidsongevallen onderzoeken advies geven bij aankoop van machines, arbeidsmiddelen en
PBM‘s, administratieve taken oa: maand- en jaarverslag opstellen,
ongevallensteekkaart opstellen, actieplannen, secretariaat van het CPBW, bijhouden van documentatie,...
Preventie-advisieur: heeft geen directe lijnverantwoordelijkheid
EDPB/IDPB afdeling geneeskundig toezicht
Vroeger: arbeidsgeneeskundige dienst
Nu door afdeling van IDPB/EPBW belast met medisch toezicht en geneesheer
Taken: Medisch toezicht Toezicht op organisatie Eerste Hulp Onderzoeken van wisselwerking
tussen arbeid en mens
EDTC
Vroeger: erkend organisme Nu: Externe Dienst voor Technische Controle Taken: technisch controle van bepaalde
toestellen/machines/installaties met bepaalde frequentie Leveren een verslag af dat moet bijgehouden worden Aanpakken van de gesignaleerde tekortkomingen /
problemen Komen enkel op vraag van klant/werkgever HS jaarlijks LS 5 jaarlijks Hefwerktuigen: 3 maandelijks Valbeveiliging: jaarlijks of na val Overzicht periodieke keuringen
Arbeidsinspectie
FOD Werkgelegenheid, Arbeid en sociaal overleg Externe Directies toezicht op het Welzijn op het werk Taken:
controle uitvoering van welzijnsbeleid, bevorderen van veiligheid, contact met bedrijven, adviseren bij problemen, onderzoek van arbeidsongevallen,...
= partner in veiligheid en geen boeman Bij ongevallen op de hoogte te brengen Bij ernstige ongevallen: onmiddellijk
Veiligheidsfilosofie
Riscio‘s : identificeren, inventariseren, analyseren Reglementering toepassen: Arab, Codex,... Alle risico‘s uitsluiten: vraag stellen of iets wel nodig is bv dekzeilen
leggen bij zware storm? Risico verminderen: zoeken naar veilig manier om werk uit te voeren Restrisico signaleren: dwz weten wat de nog resterende rico‘s zijn en er
voor opgeleid zijn en ook enkel dit doen (niets meer) Instructies geven: procedures, goede verkenning, extra maatregelen
vragen,... Collectief beschermen: krijgt voorrang bv leuning ipv valharnas, gebruik
van hoogtewerker Persoonlijk beschermen: vb interventiekledij, antivalharnas Remediëring: maatregelen die men neemt als het toch verkeerd gaat
Taken Hierarchische Lijn HL HL: iedere graad vanaf korporaal (alle
leidinggevenden) Taken
Meewerken aan dynamisch risicobeheersingssysteem Ongevallen/incidenten onderzoeken, maatregelen
voorstellen Controle op arbeidsmiddelen, de collectieve en
persoonlijke beschermingsmiddelen, de gebruikte stoffen en preparaten
Advies vragen aan IDPB Controleren of iedere taak door de juiste man
uitgevoerd wordt (met de juiste competenties, instructies en opleiding)
Waken over naleveing van de gegeven instructies Zich ervan gewissen dat de gegeven instructies
begrepen zijn en in praktijk worden gebracht
Risico‘s?
Werken op hoogte?
Onderzoek van (bijna-)ongevallen
Regel van Heinrich (ijsbergtheorie) Per 300 gebeurde incidenten/bijna
ongeval is er één ernstig ongeval
8-10 zware ongevallen per jaar
300 ernstige ongevallen per jaar
1000 lichte ongevallen per jaar
4000 incidenten per jaar
Ongevalspyramide
Onderzoek van (bijna-)ongevallen
Uit gebeurde incidenten, (bijna)-ongevallen is veel te leren
Daarom moeten ze geod onderzocht worden Bijna-ongeval: incident zonder lichamelijke
schade Hiervoor bestaan verschillende methodes oa:
Foutenboom Gebeurtenissenboom
Foutenboom
Zoekt naar oorzaken van een gebeurde fout/ongeval
Gaat in het verleden terug voor het (bijna) ongeval
Foutenboom: voorbeeld
Brandweerman raakt bewusteloos tijdens zagen op een ladder
Zaagt tak boven hoofd Draagt geen helm
Slechte opstelling ladder
Slechte voorbereiding
Geen instructiesdragen PBM‘s
Zorgt voor slecht zicht
Gebeurtenissenboom
Er wordt nagegaan welke situaties er kunnen ontstaan als er iets fout gaat
Vertrekt van een probleem en kijkt wat er dan allemaal kan volgen
Kijkt dus in toekomst
Gebeurtenissenboom: voorbeeld
Brandweerman raakt bewusteloos tijdens zagen op een ladder
Brandweerman valt Tak valt
Ladder valt Laat zaag vallen Tak valt op....
Bedankt voor jullie aandacht!
Vragen?
Mogelijke vragen
Belangrijkste wet inzake welzijn en veiligheid Toepassingsgebied en belangrijkste domeinen Verplichting van de werknemers Taken van de HL Betrokken partners Preventieprincipes Methodes voor arbeidsongevallen onderzoek
Gebruikte bronnen
Cursus onderluitenant, PBO, module brandbestrijding en hulpverlening, hoofdstuk 10.
Cursus basisvorming preventie-adviseur niveau 3, Syntra Midden Vlaanderen, versie 9.11.2006.
Website FOD Werkgelegenheid, Arbeid en sociaal overleg