Versie 01 21.01.2009departement opleiding brandweer Gent 1 Gevaarlijke stoffen Gevaarsinschatting Lt...

versie 01 21.01.2009 departement opleiding brandweer Gent 1

Gevaarlijke stoffen

GevaarsinschattingLt J. Adriaensens

departement opleiding brandweer Gent 2versie 01 21.01.2009

Inhoud

Infobronnen – DatabankenChemiekaartenDemo BIG

Gevaarsinschatting Vb Algemene aanpak incident GS NL


Gevaarsinschatting?


Gevaarsinschatting Doel:

Gevaarsafstanden (veilige afstanden) inschatten Gevaren lokaal inschatten Effecten op afstand inschatten Mogelijke uitbreidings scenario‘s in rekening nemen

Gebaseerd op wetenschappelijke modellen maar ook: Vuistregels Vereenvoudigde formules Gezond verstand ...


Gevaarsinschatting bij incidenten

Wat willen we weten?

Brand- en explosiegevaar Giftigheid Te gebruiken blusmiddelen Giftigheid rook Gedrag in water Beschermende kledij – PBM’s Opruimingsactiviteiten …


Brand- en explosiegevaar

Afhankelijk van: Vlampunt Dampspanning Minimum ontstekingsenergie

(<0.6mJ vonkvrijgereedschap) Plasoppervlak Windsnelheid Temperatuur Aard van de opslag …


Giftigheid

Aard van opname Mac-waarde/AGW-waarde PBM’s Gifwolkgevoeligheid

Dampspanning – toxiciteit Effect lokaal Effect op afstand kan bepaald worden met

inschattingsmethoden (werkblad, rekenregels, schadescenarioboek, ERG,…)


Giftigheid rook Afhankelijk van atomen in molecule Bepaalt ook te gebruiken meetbuisjes Lijst met mogelijke verbrandingsproducten

Per groep/atoomKunststoffen/vloeistoffen

Tabel met voorbeelden


Atoom Rookgassen

Chloor (Cl) HCl (zoutzuur)

Cl2 (chloor)

COCl2 (fosgeen)

Stikstof (N) NOx (nitreuze dampen)

HCN (Blauwzuur)

NH3 (ammoniak)

Zwavel (S) SO2

Tabel: rookgassen ifv aanwezige atomen

departement opleiding brandweer Gent 10versie 01 21.01.2009 Tabel: verbrandingsproducten per groep (bron: Operat.Handboek OGS, Nibra NL


Gedrag in water

Oplosbaarheid Soortelijk gewicht (drijven/zinken)


Gevaarsinschatting

Parameters Bronsterkte Dampspanning Windsnelheid Oppervlakte plas Bewolking Damp/gasdichtheid Vlampunt Oplosbaarheid in water Relatieve dichtheid vloeistof Hoeveelheid Temperatuur stof/omgeving …

Methodes Schadescenarioboek Regel van 1,11, 66 Werkblad Vuistregels


Bronsterkte Bepaalt effect lokaal en op afstand Hoeveelheid stof die vrijkomt in atmosfeer of kan

vrijkomen door verdamping Afhankelijk van:

Plasoppervlak (m2): hoe groter de plas, hoe groter de verdamping

Dampspanning (mbar) - Temperatuur Windsnelheid (m/s): dwz meer wind, meer verdamping

Hoe groter de bronsterkte, hoe groter de afstand wordt waarop effect waarneembaar is


Bronsterkte gassenGekoelde gassen 30 kg/s (vloeistoflek)

Samengeperste 100 kg/s (vloeistoffase)

Samengeperste 10 kg/s (gasfase)


Dampspanning

Hoe groter de dampspanning, hoe meer verdamping

T afhankelijk Bij iedere 10°C meer,

factor 1.5 Op te zoeken

Bron: operationeel handboek OGS, NIBRA


Plasoppervlakte

Hoe groter de plas, hoe meer verdamping Hoe groter de bronsterkte, hoe groter de

schadeafstand Vuistregels voor:

inschatten van plasoppervlak mogelijk plasoppervlak bij begeven van tank


Vuistregels NVBR Nederlandplasoppervlakte

1m3 op verharde bodem 100 m2

1m3 op absorberende grond 10 m2

10m3 op verharde bodem 250 m2

100 m3 op verharde bodem 1500 m2

op land op water

kleine lekkage 10 m2 1500 m2

grote lekkage 100 m2 1500m2

geheel bezwijken 1500 m2 10000 m2


Weersomstandigheden Dag – nacht Bewolking Wind

Meer wind: meer verdamping Meer wind: ook betere verdunning

Windrichting Verwachtingen voor de volgende uren Regen Hoe stabieler het weer, hoe verder effect reikt


Oplosbaarheid in water

Schuimkeuze Neerslaan van wolk Verdunnen met water


Methodes voor gevaarsinschatting

Regel van 1, 11, 66 Schadescenarioboek Werkblad ...


Gevaarsinschatting – Regel van 1


Voorbeeld berekening Regel van 1 Benzine lek Plasoppervlak= 10 m2

AGW = 332 ppm of 1000 mg/m³ (BIG) Dampspanning = ca 400 mbar (BIG) Wind = 2m/s Wind = 5 m/s Instabiel weer: n=1 Stabiel weer: n=0 Plasoppervlak = 100 m2


Gevaarsinschatting - schadescenarioboek Nederland Van bepaalde stoffen zijn de ergste

scenario’s berekend Brandbare/explosieve Toxische Brandbare en toxische

Tabel geeft schade afstanden voor brand/explosie en intoxicatie bij bepaalde weerklasse

Gaat uit van ernstige incidenten: dus vaak overschatting

Transport en opslag omstandigheden


Gevaarsinschatting - schadescenarioboek

Schadeafstand brand en explosie Schade afstand intoxicatie Tabel geeft afstanden in m Vb benzine en LPG lek (tanktransport)


Gevaarsinschatting - schadescenarioboek


Brandbare vloeistoffen


Brandbare vloeistoffen

Zullen verdampen en zich verspreiden Afstand tot ontsteking Stralingswarmte plasbrand Benodigde schuim Mogelijke scenario’s:

Plasbrand BLEVE Wolkbrand

Effect afstanden BLEVE


Afstand tot ontsteking van vloeistof

Dampspanning vloeistof bij 20°c 10m² 100m² 10.000m²

Tot 100 mbar (ethanol) 3,5 12,5 150

Tot 250 mbar (aceton) 7 25 300

Tot 500 mbar (benzine) 12,5 50 600

Groter dan 500 mbar (ether) 25 100 1200

Tabel: Benedenwindse ontstekingsafstand in m (ronde plasvorm, 20°C,stabiel weer en 2m/s)


Stralingswarmte plasbrand


koelen 10 sec


Schuim Vuistregel


Tabel: Effect afstanden BLEVE bij metalen tanks met brandbare vloeistoffen

type inhoud massa kg R1vuurbol

R2sec. brand

R3 brandwond

Piekdrukruitbreuk

Fragmenten

Drum 200 L 160 kg 12.5 m 25 m 40 m 23 m 60 m

Tankauto 10 m³ 8.100 kg 50 m 100 m 150 m 116 m 250 m



Wagon 80 m³ 64.800 kg 100 m 200 m 300 m 300 m 1.000 m

Effect afstanden BLEVE: brandbare vloeistoffen


Verdamping en verspreiding in de lucht

Verdamping kan beperkt worden door: Indammen aarde/zandAbsorptie inn zand/aarde/absorptiemiddelNeutraliserenOmleiden naar basinPlas bedekken (bv plastiek)Stoppen lekkage


Brandbare gassen


Explosie gasflessen bij dakwerken

Wageningen NL 2007

http://www.geenstijl.nl/mt/archieven/images/brandwageningengroot.jpg


Brandbare gassen

GassenOpgelost in vloeistofOnder druk vloeibaarOnder drukGekoeld vloeibaar

Afstand tot ontsteking Afstanden BLEVE gas


Vuistregel: afstand tot ontsteking

Lek gasfase in buiten lucht Afstand tot LEL = 250 x uitstroomopening in cm Fakkel bij ontsteking = 250 x uitstroomopening in cm

Lek vloeistoffase in buiten lucht Afstand tot LEL = 500 x uitstroomopening in cm Fakkel bij ontsteking = 500 x uitstroomopening in cm


Afstand tot ontsteking

Gasfase lekkage VloeistoflekkageSoort Lek Gatdiam Explosie Ontstekingsbronnen Explosie Ontstekingsbronnen

cm Mogelijk [m]

Verwijderen [m] Mogelijk [m]

Verwijderen [m]

Lekke flensof afsluiter

1 2,5 5 5 10

Afgebroken50mm (2")

5 12,5 25 25 50

Afgebroken80mm (3")

8 20 40 40 80

Gat in reservoir

10 25 50 50 100


BLEVE


BLEVE

Film BLEVE (47 sec)


LNG 06/2002

Catalonië


Type inhoud massa kg R1 vuurbol

R2 sec.

brand

R3 brandwond

Piekdrukruitbreuk

Fragmenten

Autogastank 60 L 36 kg 7.5 m 15 m 23 m 23 m 60 m

Kleine tank 8 m³ 4.800 kg 39 m 78 m 116 m 116 m 250 m

Tankwagen klein

30 m³ 18.000 kg 59 m 118 m 180 m 180 m 400 m

Tankwagen groot

40 m³ 24.000 kg 66 m 133 m 200 m 200 m 500 m

Wagontank 70 m³ 42.000 kg 94 m 164 m 300 m 300 m 1.000 m

Schadeafstanden BLEVE gas


Bleve propaan


Vb Algemene aanpak incident GS Aanrijden:

Info opvragen Bovenwinds Op voldoende afstand stoppen (min 25m)

Verkenning: op afstand starten Identificatie van de stof Inschatten gevaar Aanvalsstrategie bepalen

Zie aanpak OGS Nederland document

departement opleiding brandweer Gent 53versie 01 21.01.2009 Bron: Richtlijn Optreden R031, Brandweer Regio Twente, Nl


Bedankt voor uw aandacht!

Versie 01 21.01.2009departement opleiding brandweer Gent 1 Gevaarlijke stoffen Gevaarsinschatting Lt...

Documents

Transcript of Versie 01 21.01.2009departement opleiding brandweer Gent 1 Gevaarlijke stoffen Gevaarsinschatting Lt...