“Didactische documenten van de eigen...

Esther Geuens 2SA3

Aardrijkskunde - Biologie

2013 - 2014

INHOUDSOPGAVE

Lijst met figuren...........................................................................................................................................4

Lijst met bijlagen.........................................................................................................................................6

Hoofdstuk 1: Landschap en kaart......................................................................................................7

1. Situering eigen leefomgeving........................................................................................................7

2. Gelijkvloers plattegrond van het schooldomein.......................................................................7

3. Zelfgetekende plattegrond van de schoolomgeving..............................................................9

4. Werkkaarten.......................................................................................................................................10

Hoofdstuk 2: Landbouwlandschap..................................................................................................15

1. Landbouwlandschap in de eigen leefruimte...........................................................................15

2. Interview met een bedrijfsleider van een grondgebonden landbouwbedrijf...............15

A. Grondgebruik.................................................................................................................................15

B. Landbouwmethode en bestemming......................................................................................17

3. Terreinwaarnemingen.....................................................................................................................20

A. Gras...................................................................................................................................................20

B. Maïs...................................................................................................................................................23

1. Gebruik van bestrijdingsmiddelen..............................................................................................24

2. Situering van de hoeve...................................................................................................................25

3. Foto van de hoeve............................................................................................................................25

4. Ligging van de percelen t.o.v. de hoeve op een topografische kaart............................26

5. Actualisering.......................................................................................................................................27

6. Algemene bespreking.....................................................................................................................29

Hoofdstuk 3: Industrielandschap.....................................................................................................30

1. Foto industrielandschap.................................................................................................................30

2. Prime Water: een innovatief bedrijf in Lommel......................................................................30

3. Prime Water: plattegrond met verschillende productiefasen...........................................31

4. Productiefasen...................................................................................................................................32

5. Prime Water: economisch-geografische informatie-elementen.......................................36

6. Eigen verwerking statistische gegevens..................................................................................37

7. Werkkaart bedrijventerrein/industrieterrein...........................................................................38

8. Actualisering.......................................................................................................................................39

9. Algemene bespreking industriezone Balendijk - Kristalpark.............................................40

Hoofdstuk 4: Toeristisch landschap...............................................................................................42

1. Bosland: een recreatieve en toeristische bestemming.......................................................42

2. Foto toeristisch landschap.............................................................................................................43

3. Toeristische bezienswaardigheden............................................................................................44

4. Enkele cijfers......................................................................................................................................46

5. Actualisering.......................................................................................................................................47

6. Algemene bespreking Bosland.....................................................................................................48

Bibliografie....................................................................................................................................................49

Bijlagen...........................................................................................................................................................51

LIJST MET FIGUREN

Figuur 1: Eigen leefomgeving op kaart

Figuur 2: Plattegrond schooldomein (WICO – Campus Sint-Jozef)

Figuur 3: Zelfgetekend plattegrond school (WICO – Campus Sint-Jozef)

Figuur 4: Werkkaart op 1/10000

Figuur 5: Werkkaart 1/25000




Figuur 9: Landbouwbedrijf in Kikkerstraat (Lommel)

Figuur 10: Terreinwaarneming 20/02/2014






Figuur 16: Gras wordt door hakselmachine fijn gemaakt




Figuur 20: Oogst met maïshakselaar

Figuur 21: Bemesting gras

Figuur 22: Bemesting maïs

Figuur 23: Situering hoeve (Kolonie)

Figuur 24: Foto hoeve

Figuur 25: Ligging percelen t.o.v. hoeve

Figuur 26: Uitgestrekt grasland (Lommel-Kolonie)

Figuur 27: Toekomststrategieën voor de Vlaamse melkveehouders

Figuur 28: Industrieel bedrijf Prime Water

Figuur 29: Plattegrond Prime Water

Figuur 30: Extrusie spinhal

Figuur 31 : Capillaire (hollevezel) membranen

Figuur 32: Drogen membranen

Figuur 33: Samenbinden bundels membranen

Figuur 34: Potten bundels

Figuur 35: Lijmpers

Figuur 36: De oven

Figuur 37: Zagen

Figuur 38: Testen van de filters

Figuur 39: Assemblage en verpakking

Figuur 40: Traditionele filter

Figuur 41: De Fontinet

Figuur 42: Grafiek omzet Prime Water (in €)

Figuur 43: Industriezone Balendijk (op schaal 1/5000)

Figuur 44: Bedrijventerreinen te koop (Kristalpark)

Figuur 45: Kristalpark foto 1

Figuur 46: Kristalpark foto 2

Figuur 47: Toeristisch landschap

Figuur 48: Toeristische bezienswaardigheden (Bosland)

LIJST MET BIJLAGEN

Bijlage 1: Gelijkvloers plattegrond lokalen

Bijlage 2: 3D-model schooldomein

Bijlage 3: Artikel ‘Slim omgaan met de beschikbare ruimte’

Bijlage 4: Artikel ’13 miljoen euro voor Limburgs platteland’

Bijlage 5: Artikel ‘Lommelse testers zijn tevreden over filter voor kraantjeswater’

Bijlage 6: Artikel ‘Provincie plant drie nieuwe regionale bedrijventerreinen’

Bijlage 7: Bereikbaarheid Kristalpark III

Bijlage 8: Karakteristieken Kristalpark III

Bijlage 9: Artikel ‘Limburg & De Lijn partners in toerisme’

Bijlage 10: Artikel ‘Gloednieuw speelbos met bostheater’

HOOFDSTUK 1: LANDSCHAP EN KAART

1. SITUERING EIGEN LEEFOMGEVING

Figuur 1: Eigen leefomgeving op kaart

Bron: Google Maps

2. GELIJKVLOERS PLATTEGROND VAN HET SCHOOLDOMEIN

Gelijkvloers plattegrond van het schooldomein: zie volgende pagina.

In bijlage 1 is een gelijkvloerse plattegrond terug te vinden van de verschillende lokalen.

In bijlage 2 is een 3D-model terug te vinden van het schooldomein van WICO Campus Sint-Jozef – Lommel.

8

Figuur 2: Plattegrond schooldomein (WICO – Campus Sint-Jozef)

3. ZELFGETEKENDE PLATTEGROND VAN DE SCHOOLOMGEVING

Figuur 3: Zelfgetekend plattegrond school (WICO – Campus Sint-Jozef)

Omwille van de duidelijkheid en bruikbaarheid voor de leerlingen (interessante leerobjecten liggen verder van school verwijderd) is deze plattegrond gemaakt op schaal 1:20000.

LEGENDE:

9

4. WERKKAARTEN

Figuur 4: Werkkaart op 1/10000

LEGENDE:

10

WICO - Campus Sint-Jozef

Evenementenhal

Heide

Wijerken

GestelseDijk

LOKALE N-WEGEN

PLAATSELIJKE WEGEN

VERBINDINGSWEGEN


LEGENDE:


LEGENDE:

11

HeideHeuvel

ElzenBELANGRIJKE N-WEGEN

LOKALE N-WEGEN

VERBINDINGSWEGEN

WATERLOPEN

RECREATIEGEBIED

NATUURGEBIED

LANDSGRENSBELANGRIJKE N-WEGENLOKALE N-WEGENWATERLOPENSPOORWEGENVERBINDINGSWEGEN


LEGENDE:


12

LOMMEL

Luyksgestel

LANDSGRENSBELANGRIJKE N-WEGENLOKALE N-WEGENVERBINDINGSWEGENWATERLOPENSPOORWEGEN

LEGENDE:

HOOFDSTUK 2: LANDBOUWLANDSCHAP

1. LANDBOUWLANDSCHAP IN DE EIGEN LEEFRUIMTE

De opvallendste agrarische landschapselementen van een landbouwbedrijf in eigen leefomgeving zijn op onderstaande figuur aangeduid.

Figuur 9: Landbouwbedrijf in Kikkerstraat (Lommel)

stallen (melkvee)

weiland

Foto: Esther Geuens

BesluitDe stallen en weilanden duiden op het feit dat we hier met een veeteeltbedrijf te maken hebben. De landbouwer richt zich op de teelt van koeien.

2. INTERVIEW MET EEN BEDRIJFSLEIDER VAN EEN GRONDGEBONDEN LANDBOUWBEDRIJF

13

woningloods

(landbouw-

machines)

E-WEGEN

LANDSGRENS

PROVINCIEGRENS

BELANGRIJKE N-WEGEN

LOKALE N-WEGEN

WATERLOPEN

VLIEGBASIS

Het interview is afgenomen met Dhr. Ceustermans1, eigenaar-landbouwer van een gespecialiseerd melkveebedrijf te Lommel-Kolonie.

A. GRONDGEBRUIK

Dit landbouwbedrijf focust zich op 3 kerntaken:

1. melkvee: voor productie van melk (ca. 200 dieren)2. jong vee: voor het vervangen van de oude melkkoeien (ca. 230 dieren)3. productie van ruwvoeders (maïs en gras): uitsluitend bestemd voor veevoeder

voor de eigen veestapel.

TEELTPLAN

In deze boerderij wordt 50 % Engels raaigras en 50 % snijmaïs geteeld op de volledige akkeroppervlakte. Gedurende drie jaar wordt er op een akker gras geoogst. Na 3 jaar wordt de grond omgeploegd en is het de ideale grond voor de teeltomstandigheden voor maïs.

TEELTKALENDER

jaar X J F M A M J J A S O N D

gras zaaien x

maïs zaaien x x

maïs oogsten x

jaar X + 1 J F M A M J J A S O N D

gras: 1e x maaien x

gras: om de 28 d. maaien x x x x

SyntheseGras wordt in oktober ingezaaid en een eerste keer gemaaid in mei van het daaropvolgend jaar. Vervolgens wordt het om de 28 dagen geoogst tot begin oktober (winterrust).

Maïs wordt gezaaid tussen 15 april en 10 mei en geoogst in oktober. Dan vindt er op dat zelfde perceel 1 zaaibeurt van tijdelijk gras plaats. Gras is een goed vanggewas

1 CEUSTERMANS, F., interview afgenomen door E. GEUENS, 2014-02-15

14

voor mineralen. Het heeft een goede beworteling en bindt zoveel mogelijk stikstof wat daardoor niet uitspoelt naar het grondwater. Het zaaien van dit gras nà de maïsoogst is een wettelijke verplichting uit voorzorg voor het milieu. Door deze maatregel heeft dit landbouwbedrijf ook geen braakliggende gronden.

TEELTDIAGRAM

B. LANDBOUWMETHODE EN BESTEMMING

Geologisch gezien is de vochthoudende zandgrond in Noord-Limburg uitermate geschikt, volgens de landbouwer zelfs dé beste plaats in Europa, om op eenzelfde akker afwisselend gras en maïs te telen. De zandgrond wordt door dierlijk mest, afkomstig van het eigen bedrijf, bemest. Bij het dierlijk mest wordt kunstmest gevoegd, alsook additieven (indien nodig) bijv. mineralen.

Dit landbouwbedrijf kent een oppervlakte van ca. 100 ha. De gronden situeren zich voor 95% rond de boerderij. De overige 5% liggen verder weg van de boerderij. Met uitzondering van de stallen en de woning en enkele kleine weides wordt de volledige oppervlakte van de landbouwgrond gebruikt voor de productie van ruwvoeders (gras en maïs).

De grote veestapel van dit landbouwbedrijf vraagt uiteraard om een grote hoeveelheid voedsel. Dit veevoeder komt voor 85% van eigen productie (gras en snijmaïs). De

15

overige 15% (geperste suikerbietenpulp, klaver, krachtvoer, enz.) wordt aangekocht bij derden in België en Nederland.

De eigenaar en zijn echtgenote werken fulltime in het bedrijf. Twee van de drie dochters werken deeltijds mee, alsook een extern persoon. Het totaal aantal arbeidskrachten is dus 3,5 FTE (= Full Time Equivalent).De landbouwer heeft zeer weinig eigen landbouwmachines. Hij kiest er voor om met loonwerkers te werken. Zij hebben de juiste machines en zijn uitermate gespecialiseerd in hun job. Zo wordt het zaaien, maaien, omploegen en bemesting door een extern bedrijf gedaan. Uiteraard helpt de eigenaar mee. Zo maakt hij bijv. alle voorbereidingen voor het inkuilen van gras en maïs en doet hij de eindafwerking hiervan. Op jaarbasis worden er gemiddeld 60 dagen à 8u loonwerk verricht.

Dhr. Ceustermans hecht enorm veel belang aan productie –en kwaliteitsverbetering. Er wordt samengewerkt met professionele laboratoria. Ook heeft hij zelf een mini-laboratorium. Hier kan hij een aantal gangbare testen doen op de veestapel en op de grassen, de maïs en de bodem.

VEETEELT

Regelmatige keuring van kalveren en koeien (grootte, DNA, melkproductie, mestanalyse…)

Onberispelijke hygiëne van de dieren en de stallen. De kalveren zijn gescheiden van de melkkoeien. Slechts een beperkt aantal koeien komt in een weide naast de stallen. Bijna alle koeien en kalveren blijven 24/24 op stal. Dit is minder arbeidsintensief en zo kunnen alle gronden voor de productie van ruwvoeder gebruikt worden. Bovendien is de melk van een ‘binnenkoe’ goedkoper.

Toepassing van kunstmatige inseminatie bij alle koeien. Het voordeel hiervan is dat KI goedkoper is dan zelf een stier op de boerderij te houden. Bovendien worden er veel minder besmettelijke ziektes overgebracht dan bij een natuurdekking. Er wordt uitsluitend gesekst sperma gebruikt m.a.w. de kalfjes zijn allemaal vrouwelijk. Het is evident dat dit gedaan wordt met het oog op continuïteit in de melkproductie. Jaarlijks worden er gemiddeld 200 kalveren geboren.

‘stand-by’ veearts, gespecialiseerd in runderen …

RUWVOEDERTEELT

Eigen controles van bodemstalen op de aanwezigheid van de hoeveelheid mineralen (natrium, stikstof, kalium, koolstof, …). Dit is o.m. belangrijk om de juiste hoeveelheid bemesting te bepalen. De eigenaar doet tevens beroep op

16

de bodemkundige dienst van Heverlee voor bodemcontroles. Stikstof wordt jaarlijks bepaald, andere mineralen om de drie jaar.

controles op de verteerbaarheid van de ruwvoeders: hoeveelheid zetmeel, eiwit, …

samenwerking met de VUB o.a. op vlak van irrigatiebeheer, selectie van gewassen, …

…

Elk landbouwbedrijf vraagt een grote kapitaalsinvestering en dat is in deze boerderij niet anders. De eigenaar is geregeld bezig met:

optimalisatie van de stallen, de mestopslag en de melkruimte aankoop van extra gronden (om de twee jaar) aankoop van extra vee aankoop van productierechten voor melken mestquota

Naast een continue kapitaalsinvestering zijn er ook nog de reguliere kosten zoals de voederkost, gronden gebouwenkost enz. Het is dus wel heel belangrijk dat er ook voldoende opbrengsten zijn. In dit landbouwbedrijf komt 94% van de inkomsten uit de verkoop van melk. De overige 6% wordt bekomen door de verkoop van vlees (van minder rendabele koeien).

De ca. 200 koeien worden 2x/dag gemolken. Elke koe heeft een lactatieperiode van elf maanden. Dit betekent dat een doorsnee koe zo’n slordige 8000 liter melk per jaar geeft.

De bruto-opbrengst per 100 liter melk is gemiddeld 32 euro (zonder aftrek van voederkost en andere kosten) volgens Dhr. Ceustermans. Verdere details wenst hij niet te geven.

De geproduceerde melk van dit landbouwbedrijf gaat integraal naar de firma Limelco te Zonhoven. Limelco staat in voor de melkophalingen bij de melkveebedrijven. Het bedrijf produceert voor 60% melkproducten voor de verse markt (desserts, verse kaas en melkdranken). Voor de overige 40% wordt er industrieel melkpoeder geproduceerd. Interessant om weten is dat 80% van het volledige gamma verse producten bestemd is voor de warenhuisketens Aldi en Lidl, in België en in het buitenland.

17

3. TERREINWAARNEMINGEN

A. GRAS


Foto: Esther Geuens

18


1 maand later is het gras 7 à 9 cm lang.

Foto: Esther Geuens


Het gras heeft nu een lengte van ca. 35 cm

Foto: Esther Geuens

19

Bron: www.wasse.nl


Er

kan bijna een eerste keer gemaaid worden. Het gras heeft een lengte van ca. 50 cm.

Foto: Esther Geuens


f

20

Het gras werd vandaag gemaaid door een maaimachine en blijft verspreid op de akker liggen om te drogen.

Foto: Esther Geuens

Bron: www.machinefreakz.nl


21

http://www.machinefreakz.nl/

Een cirkelschudder heeft het gras dagelijks verplaatst om het (deels) te laten drogen.

Foto: Esther Geuens

Bron: http://peleman-landbouwmachines.be

Figuur 16: Gras wordt door hakselmachine fijn gemaakt

Het gras wordt door een hakselmachine fijn gemaakt en is klaar om in te kuilen.

Bron: www.markantfotografie.com


22

Voederopslag of inkuilen. Het gras wordt samengedrukt, afgedekt, en met autobanden verzwaard. Het gras ondergaat zo een biochemisch proces zodat het beter verteerbaar wordt voor het vee.

Foto: Esther Geuens

B. MAÏS


De maïs werd ingezaaid half april.

De kiemplantjes zijn nu ca. 10 cm groot.

Foto: Esther Geuens


Maïs groeit snel!

De kiemplantjes zijn nu 12 à 15

23

cm groot.

Foto: Esther Geuens

Figuur 20: Oogst met maïshakselaar

Begin oktober wordt de maïs met een maïshakselaar geoogst. Blad, stengel en kolven worden versnipperd en verpulverd en dan ingekuild.

Bron: www.nooijenmilheeze.nl

Zowel de gras- als de maïsakkers moeten regelmatig bemest worden. Engels raaigras is zeer sterk en is bestand tegen de zware landbouwmachines (o.a. gierton) die de bemesting doen. Voor maïs ligt dit anders. De maïsbemester moet tussen de aangeplante rijen maïs doorrijden om beschadiging van de planten te voorkomen.

Figuur 21: Bemesting gras Figuur 22: Bemesting maïs

24

Bron: http://users.skynet.be/aoj/bemesten.htm Bron: www.loonbedrijfhendrikx-smits.nl

1. GEBRUIK VAN BESTRIJDINGSMIDDELEN

De druk om de productie van de gewassen en van de melkhoeveelheid te verhogen wordt steeds sterker. De landbouwer wordt bijna ‘verplicht’ in te stappen in de ‘intensivering van zijn bedrijf’. Het gebruik van meer machines, kunstmest, andere teelttechnieken, betere zaaiproducten, beter fokvee enz. dringt zich op. Om bepaalde ziektes en/of ongedierte te onderdrukken worden er ook insecticiden gebruikt. Dhr. Ceustermans probeert het gebruik hiervan tot een minimum te beperken. Bij de maïsproductie wordt vooral mechanische onkruidbestrijding toegepast (schoffelen). Als er delen van de plant blijken aangetast te zijn door micro-organismen wordt een insecticide gebruikt. Bij Engels raaigras kan o.a. kroonroest (=schimmel) ontstaan. Ook dan is behandeling met een insecticide noodzakelijk.

2. SITUERING VAN DE HOEVE

Figuur 23: Situering hoeve (Kolonie)1. afkalfstal

2. jongveestal

25

1. afkalfstal2. jongveestal3. kalverstal4. droge koeien

(geven geen melk)

5. koeienstal6. wachtruimte

(vóór het melken)

7. melkinstalatie8. loods9. voederopslag10. woning

3. k

5

tuin

weide

Foto: Google earth

3. FOTO VAN DE HOEVE

Figuur 24: Foto hoeve

stal

woning

g

weide

26

10

straat

Foto: Esther Geuensvoederopslag

4. LIGGING VAN DE PERCELEN T.O.V. DE HOEVE OP EEN TOPOGRAFISCHE KAART

Figuur 25: Ligging percelen t.o.v. hoeve

Binnen de grote cirkel liggen 95% van de landbouwpercelen van de hoeve.

Figuur 25: Uitgestrekt grasland (Lommel-Kolonie)

27

hoeve

X

Foto: Esther Geuens

Schaal: 1/10000

Op deze foto zie je een uitgestrekt grasland tegenover de hoeve (richting noorden). Lommel-Kolonie heeft nog een grote oppervlakte aan agrarisch gebied.

5. ACTUALISERING

Artikel 1: ‘Slim omgaan met de beschikbare ruimte’ (origineel artikel: zie bijlage 3)

‘Ruimtelijke ordening bepaalt hoe onze omgeving er in de toekomst zal uitzien. Vaak worden gemeentegrenzen overschreden en dan is de provincie Limburg de ideale partner voor lokale besturen. We moeten slim en duurzaam omgaan met de ruimte die we hebben. Zo moet er plaats zijn voor wonen, werken, ontspanning, natuur, toerisme enz. De provincie wil kiezen voor duurzame ruimtelijke projecten die niet conflicteren met ruimtelijke initiatieven enkele kilometers verderop. Een grote troef voor Limburg, nl. het divers landschappelijk karakter, moet hierbij behouden en versterkt worden.’2

Waarom dit artikel? Omdat de titel meteen in het oog springt. Het is inderdaad belangrijk dat we in de toekomst onze ruimte verstandig benutten. Dat de provincie Limburg hier een overkoepelende functie in heeft is logisch en ook absoluut noodzakelijk. Als elke gemeente op eigen initiatief zou handelen, zou dit resulteren in een totale wildgroei. Het is nodig dat er een brug is met de dienst Ruimtelijke ordening van de provincie om alles in goede banen te leiden. Zij beschikken over de nodige know-how en zijn op de hoogte van alle initiatieven van de gemeenten. conflicten worden vermeden en zo zijn we zeker dat er met de nog beschikbare ruimte inderdaad slim omgegaan wordt.

Dit geldt uiteraard ook op vlak van landbouw. De provincie moet hierin haar verantwoordelijkheid nemen, maar ook elke gemeente zal dit moeten doen. De stad Lommel draagt duurzaamheid hoog in het vaandel en heeft o.a. in haar beleidsplan 2013 geschreven : ‘Lommel blijft een ecologische en duurzame stad, een échte Klimaatstad, waar zuinig wordt omgegaan met schaarse energiebronnen en grondstoffen. Groene energie, kwaliteitsvolle groene omgevingen en de keuze voor een ecologische mobiliteit zijn onze bijdragen…’.

2 DEPUTATIE PROV. LIMBURG, ‘Slim omgaan met de beschikbare ruimte’, In Limburg, jan. 2014, p.10

28

Artikel 2: ‘13 miljoen euro voor Limburgs platteland’ (origineel artikel: zie bijlage 4)

‘De provincie Limburg wil met extra financiële middelen het platteland kwalitatief verbeteren door nieuwe plattelandsprojecten op touw te zetten. Via drie pijlers wordt de verdere ontwikkeling van het Limburgse platteland uitgevoerd.

1. OmgevingskwaliteitVia deze pijler kan er breed worden ingezet op thema’s zoals plattelandsbeleving, optimale invulling van de open ruimte en sociale thema’s.

2. LEADERDe projectwerking binnen LEADER is sterk verschillend t.o.v. deze rond het thema omgevingskwaliteit. LEADER wil plaatselijke en publieke spelers uit een afgebakend gebied verenigen.Via Leader zal doelgericht ingezet worden op agrarische thema’s waarbij innovatie en kwaliteitsvol ondernemerschap in de landbouw centraal staan (o.a. klimaatproblemen, erosiebestrijding, …)

3. Platteland Plus

De middelen die Vlaanderen en de provincie voorzien, zijn opgenomen in het provinciaal plattelandsontwikkelingsplan, onder de naam "Platteland Plus".

De provincie wil plattelandsprojecten beogen die een hefboomeffect creëren. Ze moeten een merkbare impact hebben op het platteland en ook na de beëindiging van het project moeten ze verder gezet kunnen worden.’3

Dit artikel spreekt me aan o.w.v. de concreetheid die het uitstraalt. Vorige plattelandsprojecten hebben bewezen dat extra middelen en ondersteuning effectief nuttig zijn en men wil op die weg verder gaan. Ik vind het ook goed dat men werkt met de drie pijlers. Voor elke pijler zijn er commissies en zo kan men heel taak- en doelgericht werken. De projectwerking binnen LEADER vind ik heel innoverend. Men moet zich durven losmaken van traditionele, soms logge structuren. Limburg denkt verder dan vandaag. Men is er zich van bewust dat de inhoud van de projecten nog verder moet lopen dan vandaag m.a.w. de uitvoerders worden goed op weg geholpen om uiteindelijk alleen verder te kunnen. Het is belangrijk dat er over landbouw duidelijk en concreet gepraat wordt. Landbouw is één van de fundamenten van onze samenleving. In de Europese Unie is landbouw een belangrijk thema, want ongeveer veertig procent van het budget van de EU wordt uitgegeven aan landbouw. En, misschien wel het belangrijkste: iedereen moet elke dag eten!

3 PROVINCIEBESTUUR LIMBURG, 13 miljoen euro voor Limburgs platteland, internet, 2014-05-21,(http://www.limburg.be/Limburg/salk/Acties/SALK-acties-op-lange-termijn).

29

6. ALGEMENE BESPREKING

Het gespecialiseerd melkveebedrijf (gemengd) heeft een populatie van ca. 430 runderen, waarvan 200 volwassen dieren en 230 kalveren. De hoeve produceert zelf 85 % van de ruwvoeders voor deze dieren.

Dit bedrijf bezit 200 ha landbouwgronden. Voor 95% liggen deze in de directe omgeving van de hoeve. Op deze gronden wordt uitsluitend maïs en gras geteeld.

Volgens de eigenaar is de druk hoog om steeds meer de richting in te gaan van intensieve landbouw. Door het gebruik van meer machines, kunstmest, andere teelttechnieken, betere zaaiproducten, beter fokvee en insecticiden wordt de productie sterk verhoogd. Vaak is het echter zo dat het merendeel van de kleinere boeren niet louter boert uit commerciële oogpunten maar puur uit noodzaak. Dhr. Ceustermans beseft zeer goed dat op deze manier het ‘gezinsbedrijf’ zal verdwijnen en intensivering is ook een belasting voor zowel milieu (bijv. mestoverschotten) als voor de dieren. Hij geeft toe dat hij zijn koeien ook liever ziet grazen in een weide dan dat ze het gans jaar door op stal staan.

‘De toenemende vraag naar zuivel omwille van groeiende wereldbevolking en de stijgende koopkracht en welvaart van een steeds groter deel van de bevolking zijn de motor achter een ontwikkelende zuivelmarkt die ook voor de Vlaamse melkveehouderij kansen inhoudt.’4

Figuur 26: Toekomststrategieën voor de Vlaamse melkveehouders

Op het schema zien we dat door verdieping, bedrijfsontwikkeling en verbreding er een aantal mogelijkheden open liggen. De hedendaagse melkveehouder zal een echte ondernemer moeten worden.

HOOFDSTUK 3: INDUSTRIELANDSCHAP

4 VANDEPOEL, G., Melken in 2020, 2014-01-07, (www.landbouwleven.be).

30

1. FOTO INDUSTRIELANDSCHAP

Figuur 27: bedrijf Nyrstar

hijskranen schoorsteen fabrieksgebouwen

loods

waterreservoir productie- eenheden

spoorweg

Foto: Esther Geuens

Deze foto is gemaakt van het bedrijf Nyrstar (zinksmelterij) te Balen. Het bedrijf is gelegen op de grens met Lommel en sluit aan bij de industriezone Balendijk-Kristalpark.

2. PRIME WATER: EEN INNOVATIEF BEDRIJF IN LOMMEL

Figuur 28: Industrieel bedrijf Prime Water

productiehal (linksachter)

spinhal (rechtsachter)

voorraadmagazijn

labo

31

kantoren Foto: Esther Geuens

Prime Water is fabrikant van membraanfilters en –systemen. De micro-filtratiemembranen zorgen voor zuivering aan het tappunt, m.a.w. de filters worden aangebracht aan of in de kraan.

3. PRIME WATER: PLATTEGROND MET VERSCHILLENDE PRODUCTIEFASEN

Figuur 29: Plattegrond Prime Water

32

4. PRODUCTIEFASEN5

1. Spinhal

Door middel van extrusie worden in deze hal 2m-lange holle membranen gemaakt. Een vloeibare polymeeroplossing (= kunststof) loopt door een holle naald door een

5 SCHARSTUHL, E., in een interview afgenomen door Esther Geuens, 2014-03-29

34

afkoelingsbad en stolt tot een dunne, holle vezel (‘spinning’). De wand van deze holle vezel bevat microscopisch kleine gaatjes waardoor het water geperst wordt. Onzuiverheden en zelfs een aantal bacteriën en virussen worden hierdoor tegengehouden.

Figuur 30: Extrusie spinhal

Foto: Esther Geuens

Figuur 31 : Capillaire (hollevezel) membranen

Bron: www.primewater.com

2. Drogen

Figuur 32: Drogen membranen

De membranen worden in bundelste drogen gehangen.

35

http://www.primewater.com/

Foto: Esther Geuens

3. Trekken

Figuur 33: Samenbinden bundels membranen

De bundels membranen worden klaargelegd om samengebonden te worden.

Foto: Esther Geuens

4. Snijden

Tijdens deze productiefase worden de samengebonden bundels op dezelfde grootte gesneden.

5. Potten

Figuur 34: Potten bundels

De samengebonden bundels krijgen een kunststof omhulsel.

Foto: Esther Geuens

6. Lijmpers

Figuur 35: Lijmpers

Een smalle strook boven- en onderaan de samengebonden bundels wordt vastgelijmd d.m.v. een lijmpers.

36

Foto: Esther Geuens

7. Oven

Figuur 36: De oven

Om de lijm te doen uitharden gaan de bundels membranen in een oven.

Foto: Esther Geuens

8. Zagen

Figuur 37: Zagen

37

De uitgeharde bundels worden in standaardmaten gezaagd. Op wens van de klant worden ook custom-made filters gemaakt.

Foto: Esther Geuens

9. Testen

Figuur 38: Testen van de filters

Via steekproeven wordt elke filter aan een aantal testen onderworpen (flow, …). Het VITO (Vlaams Inst. voor Technologisch onderzoek) wordt ingeschakeld voor het bepalen van residu’s van bacteriën.

38

Foto: Esther Geuens

10. Assemblage en verpakking

Figuur 39: Assemblage en verpakking

De bundel membranen krijgt zijn definitief omhulsel en wordt verpakt en gestockeerd.

39

Foto: Esther Geuens

Eindproducten

Figuur 40: Traditionele filter Figuur 41: De Fontinet

Foto’s: www.primewater.com

Deze filter heeft een eigen kraantje

5. PRIME WATER: ECONOMISCH-GEOGRAFISCHE INFORMATIE-ELEMENTEN6

VRAGEN PRIME WATER

Wat wordt er geproduceerd? membraanfilters

Wat is het basismateriaal hiervoor? polymeren en diverse kunststoffen

Waar komt het basismateriaal vandaan?

van verschillende leveranciers uit de Benelux, Duitsland, GB, USA, …

Hoe wordt het aangevoerd? vrachtwagen (maar eerder via boot of vliegtuig)

Waar gaan de afgewerkte producten naar toe?

Benelux, Frankrijk, Duitsland, Polen, Australië, USA, Canada, Indonesië, Honduras, Brazilië, …

Hoe worden die producten vervoerd?

vrachtwagen; verdere bestemmingen: via boot of vliegtuig

6 SCHARSTUHL, E., in een interview afgenomen door Esther Geuens, 2014-03-29

40

Welke energie wordt gebruikt? elektriciteit, gas

Hoeveel mensen werken er? 12 (arbeiders + bedienden)

Waar komen die vandaan? omgeving Lommel (straal 15 km)

Met welk vervoermiddel komen ze? auto of fiets

Wat is de oppervlakte van het bedrijfsterrein?

ca. 16 are

Welke bedrijfsgebouwen en voorzieningen zijn er?

productiehallen met magazijn, labo, kantoren, kantine, parking

Omzetcijfer van het bedrijf in 2013? 1,2 miljoen euro

6. EIGEN VERWERKING STATISTISCHE GEGEVENS

Statistische gegevens van de omzet

Figuur 42: Grafiek omzet Prime Water (in €)

1998 2003 2008 20130

200000

400000

600000

800000

1000000

1200000

1400000

Omzet in euro

Omzet in euro

Sinds Prime Water in 1998 startte met de productie van membraanfilters kende het een continue groei van de omzet. In de beginjaren was de omzet lager. Het bedrijf zat

41

in een opstartfase en hun nog weinig bekend product moest nog ontdekt worden. Uit de grafiek blijkt duidelijk dat het tot op heden een steeds grotere omzet draait. De bedrijfsleider doet dan ook de nodige inspanningen om zijn afzetmarkt te vergroten en gaat meerdere keren per jaar naar beurzen en partners in binnen- en buitenland om zijn producten te promoten.

42

7. WERKKAART BEDRIJVENTERREIN/INDUSTRIETERREIN

Figuur 43: Industriezone Balendijk (op schaal 1/5000)

43

8. ACTUALISERING

Artikel 1: ‘Lommelse testers zijn tevreden over filter voor kraantjeswater’ (origineel artikel: zie bijlage 5)

‘In samenspraak met het Lommels stadsbestuur kregen in september 2013 300 gebruikers een Fontinet. Deze waterfilter moet de inwoners aanzetten om meer kraantjeswater te drinken. Uit het onderzoek blijkt dat de Fontinet 33 keer een kleinere ecologische voetafdruk heeft. Het gebruik van PET-flessen vraagt heel wat productie en veroorzaakt een berg afval. Ook is er een belangrijk kostenvoordeel en moet er niet meer met flessen gesleurd worden. Dit project zou voor Lommel een stap in de goede richting kunnen zijn om tegen 2020 CO2-neutraal te zijn’.7

Alle initiatieven die er toe bijdragen dat onze ecologische voetafdruk kleiner wordt, juich ik toe. In overleg met de stad Lommel, die in haar beleidsplan heeft opgenomen dat ze tegen 2020 CO2-neutraal wil zijn, heeft deze firma in ieder geval een stap in de goede richting gezet. Het is natuurlijk de kunst om de doorsnee burger te kunnen overtuigen van de voordelen van het toestel. In onze wegwerpmaatschappij zijn het net zulke kleinere initiatieven die toegankelijk zijn voor iedereen. De afvalberg van PET-flessen is enorm en door de Fontinet te gebruiken kan je gewoon water van de kraan gebruiken. De eenmalige aankoop van de Fontinet weegt niet op tegen de besparing die je er uithaalt. En zoals uit het onderzoek blijkt, vindt de bevolking het heel gemakkelijk om niet wekelijks met flessen te moeten zeulen. De filter haalt de laatste sceptici inzake kraantjeswater over de streep.

Artikel 2: ‘Provincie plant drie nieuwe regionale bedrijventerreinen’ (orgineel artikel: zie bijlage 6)

‘Het Vlaams Instituut voor Technologisch Onderzoek (VITO)heeft met een speciaal computermodel bestudeerd waar in Limburg de meest geschikte terreinen liggen op vlak van logistiek, werkgelegenheid, bereikbaarheid met openbaar vervoer, afstand tot de woonkern, aantal werklozen in de buurt, enz. Door met al deze parameters rekening te houden werd een kaart van Limburg voorgesteld met de best mogelijke zones voor drie nieuwe regionale bedrijventerreinen’.8

Dit artikel sprong in het oog door de overzichtelijke kaart met de mogelijke inplantingplaatsen van nieuwe regionale bedrijventerreinen in Limburg. Wat me onmiddellijk

7 KVH, Lommelse testers zijn tevreden over filter voor kraantjeswater, internet, 2014-03-24, (http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=DMF20140324_01039697).8 VAN DIEPEN, T., ‘Provincie plant drie nieuwe regionale bedrijventerreinen’, HBvL, 2014-03-07, p. 17

44

opviel is het feit dat men over de gemeentegrenzen heen denkt. Er is geen versnippering meer van industrieterreinen maar een aaneenkoppeling van bedrijventerreinen. Zoals te zien is op de kaart is dit in Noord-Limburg al voor een stuk het geval. Met het Nolimpark en het Kristalpark hebben enkele Noord-Limburgse gemeenten de koppen al bij elkaar gestoken en werken ze grensoverschrijdend. Naar de toekomst toe denk ik dat dit alleen maar positief is. Met de dienst Ruimtelijke Ordening van de provincie Limburg als overkoepelend orgaan, hebben de gemeentes een stevige ruggensteun. Het is evident dat er steeds terugkoppelingen moeten gebeuren tussen de gemeentebesturen en de provincie. Volgens dit artikel zal daar zeker prioriteit aan gegeven worden.

9. ALGEMENE BESPREKING INDUSTRIEZONE BALENDIJK - KRISTALPARK

De industriële ontwikkeling in Lommel is de afgelopen jaren sterk toegenomen. De gunstige ligging van Lommel in West-Europese context en het ruime aanbod van zeer goed uitgeruste bedrijventerreinen garanderen de continuïteit van de economische ontwikkeling van Lommel.

Lommel beschikt momenteel over de grootste aaneengesloten beschikbare oppervlakte voor bedrijfsvestiging in West-Europa. Het industrieterrein Kristalpark (40 ha), de zone Balendijk (30 ha) en de gloednieuwe industriezone Kristalpark III (280 ha) bieden samen 350 ha uitgeefbare industriegrond aan, gelegen binnen een aaneengesloten industriegebied van 800 ha. (zie bijlagen)

Figuur 44: Bedrijventerreinen te koop (Kristalpark)

Op de aaneengesloten industriezone Kristalpark-Balendijk is er plaats voor een grote diversiteit aan bedrijven. Op het Kristalpark is de ruimte opgedeeld in een modern bedrijvenpark (52 ha), een KMO-zone (24 ha), een hoogwaardig bedrijvenpark (15 ha), een zone voor megaprojecten van grote industriële bedrijven (36 ha) en een spoorweg-gebonden bedrijvenpark(10 ha). Dit alles zijn belangrijke troeven voor binnenlandse en buitenlandse investeerders.9

Foto: Esther Geuens

Door de goede auto-, spoor- en waterwegen zijn de bedrijventerreinen strategisch erg belangrijk voor de Limburgse en Vlaamse economie. De Ijzeren Rijn-spoorlijn en het kanaal van Beverlo vormen een rechtstreekse verbinding met de haven van Antwerpen.

9 Balendijk-Kristalpark Lommel, Internet, (http://www.bedrijventerreinenlimburg.be/fb111xkhc600ubx1att181.aspx).

45

De stad Lommel wou een groen bedrijvenpark dat voor iedereen makkelijk toegankelijk zou zijn. Zo zijn er fietspaden aangelegd die aansluiten op het bestaande fietsnetwerk. Het bedrijventerrein is een oase van groen en ruimte.

Bijlage 6 en 7 tonen de bereikbaarheid en karakteristieken van Kristalpark III.

Figuur 45: Kristalpark foto 1 Figuur 46: Kristalpark foto 2

Foto’s: Esther Geuens

HOOFDSTUK 4: TOERISTISCH LANDSCHAP

1. BOSLAND: EEN RECREATIEVE EN TOERISTISCHE BESTEMMING

46

In 2005 werd het officiële startsein gegeven van één van de grootste bosprojecten uit de Vlaamse geschiedenis. Lommel, Hechtel-Eksel en later ook Overpelt gingen samen met het Agentschap voor Natuur en Bos een partnership aan om het beheer van hun bossen op elkaar af te stemmen.10

De eerste jaren stond hun samenwerking in het teken van een beter bosbeheer, maar sinds 2011 werkte Toerisme Limburg een toeristische visie uit voor Bosland. Alles zal afgestemd worden om natuur en mens (gezinnen en families, jeugdgroepen en actieve ontdekkers) met elkaar te verbinden.11

2. FOTO TOERISTISCH LANDSCHAP

10 COÖRDINATIECEL BOSLAND, Masterplan Bosland, januari 2012, p. 1111 COÖRDINATIECEL BOSLAND, Masterplan Bosland, januari 2012, p. 14

47

Figuur 47: Toeristisch landschap

bossen

verbindingsweg

fietspad

foto: Esther Geuens

Deze foto werd gemaakt in Lommel-Kattenbos, aan de ingang van het vakantiepark Blauwe Meer.

48

vakantiepark

3. TOERISTISCHE BEZIENSWAARDIGHEDEN

Figuur 48: Toeristische bezienswaardigheden (Bosland)

49

4. ENKELE CIJFERS

Het unieke karakter van Bosland nl. grensoverschrijdend, mooie natuurlandschappen, bossen, fietsroutes, avontuurlijke plekjes, gastvrije horeca, toegankelijk voor iedereen, … maakt het zeer moeilijk om bijv. exacte bezoekersaantallen weer te geven. In het jaarverslag van Bosland 2012, zijn wel enkele cijfers i.v.m. specifieke activiteiten terug te vinden.12

- De website van Bosland werd in 2012, 19434 keer bezocht door 12.326 unieke bezoekers.

- In 2012 werd één editie van de Bosland-nieuwsbrief namelijk de najaarseditie gratis huis-aan-huis bedeeld bij 25.000 gezinnen in Lommel, Hechtel-Eksel en Overpelt.

- Tijdens de week van het Bos, vonden ’s zondags maar liefst 2.500 mensen de weg naar het Pijnven in Hechtel-Eksel. Het programma dat zowel theater, muziek als workshops bevatte, richtte zich vooral op kinderen.

- Eind 2012 werd een enquête gedaan om een zicht te krijgen op de wandelaars die Bosland aandoen. 397 wandelaars werden ter plekke bevraagd in Lommel, Hechtel-Eksel en Overpelt.

Leeftijd 65% is > 50 jaarNationaliteit 99% is BelgVervoermiddel 87% autoDagtoerist 96%Afgelegde wandelafstand gem. 4 kmVergezeld van kinderen 25%

Van deze wandelaars vulden ook 126 personen de online enquête in.

Reeds vaker in Bosland? 79% : JAWaarom vaker in Bosland? Ligging, mooie landschapWat is voor de bezoeker belangrijk aan dit wandelgebied?

Mooi landschap, geen geluidshinder, meerdere routes aanwezig

Wat is het minst belangrijk? Aanwezigheid van horecaGeplande tocht? 33%: NEENTocht gepland via website? 59%: JAGebruik GPS? 20%: JA

5. ACTUALISERING12 www.bosland.be/publicaties/dl/8/bosland-jaarverslag-2012-lr.pdf

51

Artikel 1: ‘Limburg & De Lijn partners in toerisme’ (origineel artikel: zie bijlage 8)

‘De Lijn zet een toeristische samenwerking met Limburg op touw. De prijs van het openbaar vervoer in Limburg wordt gehalveerd als je er een vakantie boekt. Ook zullen Limburgse toeristische attracties die met het openbaar vervoer bereikbaar zijn, opgenomen worden in de online routeplanner van De Lijn. “Het nieuwe aanbod van openbaar busvervoer is een volgende stap naar een duurzamer toerisme,” aldus de Limburgse gedeputeerde van Toerisme en Cultuur. Men hoopt op meer Limburgse boekingen en tevens tracht men meer bezoekers kennis te laten maken met Limburgse toeristische toppers . Door meer het openbaar vervoer te gebruiken en zo de CO2-uitstoot te verminderen, verkleint ook de ecologische voetafdruk.’13

Dit is een mooi initiatief van provinciebrede toeristische samenwerking. Het is een ‘win-win’ situatie voor beide partijen. De Lijn offert enerzijds wat inkomsten op door de halvering van de prijs van het openbaar vervoer bij een Limburgse vakantieboeking, maar ze bereikt zo wel een aantal mensen die anders misschien nooit het openbaar vervoer nemen. Voor de provincie Limburg kadert dit initiatief zowel in hun streven naar duurzaam toerisme, maar het is ook een stap in de goede richting wat de verkleining van de ecologische voetafdruk betreft.

Artikel 2: ‘Gloednieuw speelbos met bostheater in Kattenbos’ (origineel artikel: zie bijlage 9)

‘De stad Lommel opende in juni ’14 haar tweede speelbos. Dit speelbos kadert helemaal in de visie van Bosland, waarbij men in Lommel, Hechtel-Eksel en Overpelt het grootste en kindvriendelijkste bos van Vlaanderen wil realiseren. Kinderen, de bosbeschermers van morgen, kunnen hier op avontuurlijke wijze ravotten en vooral ontdekken wat de natuur te bieden heeft. Gevlochten met duizenden wilgentakken komen de kinderen in tunnels en kunnen zo het nieuwe speelbos ontdekken.’14

Omdat dit artikel volledig aansluit bij Bosland, is het de moeite waard om het toe te lichten. Kinderen zijn inderdaad de bosbeschermers van morgen en door ze reeds jong te betrekken in het bosgebeuren worden zij bij onze wens naar duurzaamheid betrokken. Door het gebruik van natuurlijke materialen, houten paaltjes en de tunnels van wilgentakken, ontmoeten ze spelenderwijs de natuur. Ik ben zelf dit speelbos gaan bekijken en kan zulke initiatieven alleen maar toejuichen. Dit is een zeer geslaagd ecologisch en duurzaam project van Bosland. Ongetwijfeld zullen er nog vele anderen volgen.

6. ALGEMENE BESPREKING BOSLAND

13 AM, Limburg & De Lijn, partners in toerisme, internet, 2014-04-08, (http://www.euroreizen.be/nieuws/616_limburg-de-lijn-partners-in-toerisme.html)14 STAD LOMMEL, ‘Gloednieuw speelbos met bostheater’, Info Lommel, nr. 183, juli 2013, p. 17

52

Bosland is een absoluut voorbeeld waar door samenwerking met verschillende organisaties gezocht wordt naar de toeristische uitbouw in Noord-Limburg. Het is een partnerschap van de gemeenten Lommel, Hechtel-Eksel en Overpelt, het Agentschap voor Natuur en Bos, Regionaal Landschap Lage Kempen en Toerisme Limburg. Samen engageren zij zich om de streek op een duurzame manier te ontwikkelen en op een open manier te communiceren met alle betrokkenen. 15

1. Bosland als cultuur-historisch streekerfgoed. Ze wil de mensen verbinden met hun streek en haar landschapsgeschiedenis.

2. Bosland als leverancier van producten en diensten. De unieke ecosystemen worden duurzaam beheerd en verder ontwikkeld zodat de natuur blijvend goederen en diensten levert aan de maatschappij.

3. Bosland als biodiversiteitshotspot, door natuurgericht beheer.4. Bosland als participatief gegeven. Door het betrekken van diverse

belanghebbenden streeft bosland naar een maximaal draagvlak en medeverantwoordelijkheid.

5. Bosland als toeristisch-recreatieve attractiepool. Door het ontwikkelen van een divers aanbod voor families, gezinnen en actieve ontdekkers, profileert bosland zich als een gastvrij natuurgebied waar iedereen welkom is.

16

Wist je dat…

Bosland 4624 ha openbaar bos en natuur biedt,134 km mountainbikepaden,

143 fietsroutes170 km wandelpaden150 km ruiterroutes

111 soorten broedvogels,41 soorten dagvlinders en

52 boomsoorten, …

BIBLIOGRAFIE

Mondelinge bronnen

CEUSTERMANS, F., interview afgenomen door E. GEUENS, 2014-02-1515 Boslandmissie en doelstellingen, internet, (http://www.bosland.be/over-bosland/wat-is-bosland/boslandmissie- en-doelstellingen/5/)16 VAHOLEN, B., ‘Bosland, het grootste avonturenbos van Vlaanderen’, folder.

53

SCHARSTUHL, E., in een interview afgenomen door Esther Geuens, 2014-03-29

Tijdschriften, kranten en folders

DEPUTATIE PROV. LIMBURG, ‘Slim omgaan met de beschikbare ruimte’, In Limburg, jan. 2014, p.10

COÖRDINATIECEL BOSLAND, Masterplan Bosland, januari 2012, p. 11 COÖRDINATIECEL BOSLAND, Masterplan Bosland, januari 2012, p. 14 VAHOLEN, B., ‘Bosland, het grootste avonturenbos van Vlaanderen’, folder. VAN DIEPEN, T., ‘Provincie plant drie nieuwe regionale bedrijventerreinen’, HBvL,

2014-03-07, p. 17 STAD LOMMEL, ‘Gloednieuw speelbos met bostheater’, Info Lommel, nr. 183, juli

2013, p. 17

Internetbron

VANDEPOEL, G., Melken in 2020, 2014-01-07, (http://www.landbouwleven.be). PROVINCIEBESTUUR LIMBURG, 13 miljoen euro voor Limburgs platteland, internet,

2014-05-21, (http://www.limburg.be/Limburg/salk/Acties/SALK-acties-op-lange-termijn).

KVH, Lommelse testers zijn tevreden over filter voor kraantjeswater, internet, 2014-03-24, (http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=DMF20140324_01039697).

Balendijk-Kristalpark Lommel, Internet, (http://www.bedrijventerreinenlimburg.be/fb111xkhc600ubx1att181.aspx).

AM, Limburg & De Lijn, partners in toerisme, internet, 2014-04-08, (http://www.euroreizen.be/nieuws/616_limburg-de-lijn-partners-in-toerisme.html).

Boslandmissie en doelstellingen, internet, (http://www.bosland.be/over-bosland/wat-is-bosland/boslandmissie- en-doelstellingen/5/).

AM, Limburg & De Lijn, partners in toerisme, internet, 2014-04-08, (http://www.euroreizen.be/nieuws/616_limburg-de-lijn-partners-in-toerisme.html)

www. bosland .be/publicaties/dl/8/ bosland - jaarverslag -2012-lr.pdf www.google.be/maps/preview www.loonbedrijfhendrikx-smits.nl www.machinefreakz.nl www.markantfotografie.com www.ngi.be/topomapviewer/public www.nooijenmilheeze.nl www.peleman-landbouwmachines.be

54

http://www.peleman-landbouwmachines.be/

http://www.nooijenmilheeze.nl/

http://www.ngi.be/topomapviewer/public

http://www.markantfotografie.com/

http://www.machinefreakz.nl/

http://www.loonbedrijfhendrikx-smits.nl/

http://www.google.be/maps/preview

http://www.bosland.be/publicaties/dl/8/bosland-jaarverslag-2012-lr.pdf

http://www.euroreizen.be/nieuws/616_limburg-de-lijn-partners-in-toerisme.html

http://www.bosland.be/over-bosland/wat-is-bosland/boslandmissie-%20en-doelstellingen/5/

http://www.bosland.be/over-bosland/wat-is-bosland/boslandmissie-%20en-doelstellingen/5/

http://www.euroreizen.be/nieuws/616_limburg-de-lijn-partners-in-toerisme.html

http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=DMF20140324_01039697

http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=DMF20140324_01039697

http://www.limburg.be/Limburg/salk/Acties/SALK-acties-op-lange-termijn

http://www.limburg.be/Limburg/salk/Acties/SALK-acties-op-lange-termijn

http://www.landbouwleven.be/

www.users.skynet.be/aoj/bemesten.htm www.wasse.nl

55

http://www.wasse.nl/

http://www.users.skynet.be/aoj/bemesten.htm

BIJLAGEN

Bijlage 1: Gelijkvloers plattegrond lokalen

56

Bijlage 2: 3D-model schooldomein

Bron: WICO – Campus Sint-Jozef

Het bestaande gebouw (rechts van de stippellijn) werd grondig gerenoveerd. De nieuwbouw (links van de stippellijn) werd in september 2011 in gebruik genomen. ‘De campus vormt één groot geheel’, aldus Bart Kerkhofs, algemeen directeur. ‘We hebben een groene school gebouwd met zuinige en ecologische energievoorziening, luchtige architectuur en veel bos.’

57

Bijlage 3: Artikel ‘Slim omgaan met de beschikbare ruimte’

Bron: DEPUTATIE PROV. LIMBURG, ‘Slim omgaan met de beschikbare ruimte’, In Limburg, januari 2014, p.10

58

Bijlage 4: Artikel ’13 miljoen euro voor Limburgs platteland’

13 miljoen Euro voor Limburgs platteland woensdag, 21 mei 2014

De provincieraad van Limburg keurde vandaag het nieuwe plattelandsontwikkelingsplan goed. De komende zeven jaar zal het beleidsplan de basis vormen voor nieuwe plattelandsprojecten in de provincie Limburg. Het provinciebestuur wil het plattelandsontwikkelingsplan en de bijhorende Europese, Vlaamse en provinciale financiële middelen inzetten om het platteland kwalitatief te verbeteren. Gedeputeerde Inge Moors: “Het is belangrijk dat de diverse functies die het platteland heeft, behouden blijven en verder ontwikkeld kunnen worden. Het nieuwe plan geeft ons de mogelijkheid om gebiedsgericht in te zetten op de specifieke noden van het buitengebied.”

Al in 2000 ging de provincie Limburg een eerste maal de uitdaging aan om een plattelandsontwikkelingsbeleid uit te werken. Samen met de andere Vlaamse provincies en de Vlaamse Overheid werd een eerste Vlaams Programma voor Plattelandsontwikkeling (PDPO) opgemaakt. De gebruikte middelen zijn deels afkomstig van Europa, Vlaanderen en de provincies. De uitvoering van het PDPO was in de periode 2000-2006 goed voor 48 projecten en een investering van 6,6 miljoen euro op het Limburgse platteland. In 2007 nam de provincie opnieuw een voortrekkersrol om het Limburgse platteland verder te versterken en te ontwikkelen in de tweede programmaperiode PDPO 2007-2013.

“Tijdens de afgelopen programmaperiode werden meer dan 110 plattelandsprojecten gerealiseerd, gekoppeld aan een investering van meer dan 13 miljoen euro. De geslaagde en kwaliteitsvolle realisaties van plattelandsprojecten uit het PDPO II tonen aan dat we op de ingeslagen weg moeten verdergaan. De inzet van de middelen is immers belangrijk voor het behoud en de versterking van het kwaliteitsvol platteland,” aldus Inge Moors, gedeputeerde voor plattelandsbeleid.

Nieuw provinciaal plattelandsontwikkelingsplanDe provincie Limburg, die de komende jaren wederom optreedt als regisseur van haar platteland, heeft de voorbije weken een nieuw provinciaal plattelandsontwikkelingsplan uitgewerkt. De nieuwe versie van het Vlaamse programma PDPO III vormt daarvoor het referentiekader. Inge Moors: “Met het nieuwe plattelandsontwikkelingsplan kunnen we opnieuw 12,4 miljoen euro aan Europese, Vlaamse en provinciale middelen inzetten voor de ontwikkeling van een sterker platteland. Hiervan stelt de provincie Limburg 4 miljoen aan middelen ter beschikking. Die middelen zullen de komende zeven jaar uitvoering geven aan het provinciaal plattelandsontwikkelingsplan.”

59

Het provinciaal ontwikkelingsplan is gebaseerd op een recente en uitgebreide analyse van het Limburgse platteland. Daarvoor zijn enerzijds de sterktes en kansen en anderzijds de zwaktes en bedreigingen in kaart gebracht. Uit deze analyse zijn een aantal doelstellingen naar voren gekomen m.b.t plattelandsontwikkeling in de komende jaren:

de open ruimte vrijwaren en de beleving verhogen het welzijn op het platteland verhogen het ondersteunen van een kwaliteitsvol ondernemerschap in het landelijk gebied.

Deze doelstellingen zijn vervolgens vertaald naar duidelijke acties die gerichte projectrealisaties op het Limburgse platteland moeten mogelijk maken.

Limburgs plattelandsbeleidMet het nieuwe plattelandsontwikkelingsplan wil de provincie Limburg de identiteit van het platteland verder ontwikkelen en versterken. Zo heeft het Limburgse platteland een aantal sterke troeven zoals landen tuinbouw, toerisme, recreatie en open ruimte. Het is dan ook uitermate belangrijk om deze troeven optimaal te benutten en de kwaliteiten van het platteland extra in de verf te zetten.

Plattelandsontwikkeling via drie pijlers Via drie pijlers kan er uitvoering gegeven worden aan de verdere ontwikkeling van het Limburgse platteland.

1. Omgevingskwaliteit

Via de pijler omgevingskwaliteit kan er breed worden ingezet op thema’s zoals plattelandsbeleving, optimale invulling van de open ruimte en sociale thema’s. Het is hierbij belangrijk dat de projecten die kaderen binnen één van deze thema’s duidelijk focussen op het platteland en zijn (landbouw-)gemeenschap.

In het verleden werd er ruimschoots ingezet op thema’s zoals beleving van het platteland, … De recente analyse van het platteland toont echter aan dat ook sociale thema’s uit de landbouw- en plattelandsgemeenschap extra aandacht verdienen. Het platteland wordt geconfronteerd met mobiliteitsbeperkingen, armoede, sociale versnippering, … “Er is dus reden genoeg om als provincie een gerichte aanpak van deze problemen te realiseren via het provinciaal beleid inzake plattelandsontwikkeling,” volgens Inge Moors.

Plattelandsactoren die met één van de hierboven genoemde thema’s aan de slag willen gaan, zullen kortelings via een open projectoproep de kans krijgen om een project in te dienen bij het plattelandsloket van de provincie Limburg. De provincie neemt een voortrekkersrol op in het hele verhaal rond plattelandsontwikkeling en staat steeds klaar om haar plattelandsactoren met raad en daad te ondersteunen. “In het kader van deze

60

maatregel is er in totaal 3,8 miljoen euro aan Europese, Vlaamse en provinciale cofinanciering aan Limburg toegewezen,” zegt Inge Moors.

2. Leader

Een tweede pijler die bijdraagt aan versterking van de kwaliteiten van het Limburgse Platteland is LEADER. Via Leader zal doelgericht ingezet worden op agrarische thema’s waarbij innovatie en kwaliteitsvol ondernemerschap in de landbouw centraal staan. De uitdagingen liggen o.a. in het aanpakken van de klimaatproblemen, erosiebestrijding, enz. De plattelandseconomie heeft ook extra stimulansen nodig om voldoende slagkracht te kunnen bieden tegen de grote spelers op de markt. “Vandaar wil de provincie Limburg, als regisseur van het platteland, graag enkele nieuwe gebieden afbakenen, waarbinnen rond deze thema’s kan gewerkt worden,” verklaart Inge Moors.

Echter, de projectwerking binnen LEADER is sterk verschillend t.o.v. deze rond het thema omgevingskwaliteit. LEADER wil plaatselijke en publieke spelers uit een afgebakend gebied verenigen. Op basis van de gebiedsspecifieke kennis van deze actoren wordt een visie uitgewerkt met als doel het afgebakende gebied extra ontwikkelingskansen te geven. “Succesvolle projecten moeten ertoe leiden dat we als provincie een voorbeeld kunnen stellen en onze kennis kunnen overdragen aan derden”, aldus Inge Moors.

Daarnaast kunnen de nieuwe Leadergebieden inzetten op de leefbaarheid van de plattelandsgemeenten.

In de tweede helft van 2014, zal er volop gewerkt worden rond de afbakening van nieuwe LEADER-gebieden en rond het schrijven van sterke ontwikkelingsvisies voor deze gebieden. De projectwerking binnen de nieuwe Leadergebieden zal in maart 2015 van start gaan. De Leaderwerking kan de komende jaren rekenen op een budget van 5,1 miljoen euro.

3. Platteland PlusVolledig nieuw aan de nieuwe versie van het provinciale plattelandsbeleid is de toevoeging van een Vlaams-provinciale pijler, zonder Europese middelen. “Door wijzigingen aan het Europese beleid daalde het totaalbudget voor plattelandsontwikkeling in de verschillende landen van Europa. Omdat de verdere ontwikkeling van het platteland zo belangrijk is voor zowel Vlaanderen als de provincies, engageren beide partijen zich om naast de inzet van Europese middelen een gezamenlijk plattelandsbeleid uit te bouwen,” verduidelijkt Inge Moors. De middelen die Vlaanderen en de provincie daarvoor voorzien zijn eveneens opgenomen in het provinciaal plattelandsontwikkelingsplan, onder de naam "Platteland Plus".

Omdat het PDPO in deze programmaperiode voornamelijk focust op thema’s die duidelijke raakvlakken vertonen met de landen tuinbouwsector, wil de provincie de nieuwe pijler "Platteland Plus" gebruiken om invulling te geven aan een aantal bredere thema’s. Binnen deze nieuwe pijler voorziet de provincie Limburg samen met Vlaanderen daarom middelen voor de uitbouw van toeristische en recreatieve belevingswaarden van

61

het platteland, de promotie van hoeve- en streekproducten, het stimuleren van ondernemerschap en het versterken van de detailhandel en diensten op het platteland. Vlaanderen en de provincie voorzien hiervoor 3,4 miljoen euro in de komende zeven jaar.

HefboomeffectNa goedkeuring van het provinciaal plattelandsontwikkelingsplan kan de provincie aan de slag om de uitvoering aan te vatten. Daarvoor zal er opnieuw een Provinciaal Managementcomité worden samengesteld. Dat comité beslist over de toekenning van de middelen voor de maatregelen "Omgevingskwaliteit" en "Platteland Plus", en beoordeeldt de voorgestelde Leadergroepen. Die Leadergroepen worden gevormd na oproep door het Provinciaal Managementcomité. Elke kandidaat-Leadergroep stelt een eigen Lokale Ontwikkelingsstrategie op, waarin zij binnen het provinciaal beleidskader een voorstel uitwerken voor de eigen gebiedsgerichte werking.

De provincie wil het plattelandsbeleid op een gelijkaardige manier verderzetten als tijdens de vorige programmaperiode. “Dat houdt in dat we opnieuw plattelandsprojecten beogen die een hefboomeffect creëren. Het is voor ons belangrijk dat projecten een merkbare impact hebben op het platteland en dat ze ook na de beëindiging van het project verder gezet kunnen worden door de uitvoerders. We willen de voorziene middelen gebruiken om de gestelde knelpunten maximaal om te buigen naar opportuniteiten voor het platteland,” besluit Inge Moors.

Bron:

PROVINCIEBESTUUR LIMBURG, 13 miljoen euro voor Limburgs platteland, internet, 2014-05-21, (http://www.limburg.be/Limburg/salk/Acties/SALK-acties-op-lange-termijn).

Bijlage 5: Artikel ‘Lommelse testers zijn tevreden over filter voor kraantjeswater’

62

Lommelse testers zijn tevreden over filter voor kraantjeswater

dinsdag 25 maart 2014, 03u00 Auteur: kvh

Schepen Kris Verduyckt en Eric Scharstuhl van Prime Water gebruiken de Fontinet.

De testgebruikers van de Fontinet zijn enthousiast over de waterfilter. Het bedrijf Prime Water wil zo aanzetten tot meer kraantjeswater drinken.

In september van vorig jaar stelden het bedrijf Prime Water en de stad Lommel de waterfilter Fontinet voor. Ze gingen op zoek naar testgebruikers en tegelijkertijd voerden het Vlaams Instituut voor Technologisch Onderzoek en de organisatie Futureproofed onderzoek uit naar de milieueffecten en de voordelen. De waterfilter moet inwoners aanzetten meer kraantjeswater te drinken, waarmee de partners niet willen zeggen dat kraantjeswater zo niet drinkbaar is. ‘Consumenten geloven echter niet altijd dat kraantjeswater veilig is’, zei burgemeester Peter Vanvelthoven tijdens de voorstelling van de filter enkele maanden geleden. ‘Dit heeft te maken met berichten over sporen van chemicaliën en veel gebruikte medicijnen die in het drinkwater gevonden worden. Die deeltjes zijn verwaarloosbaar, maar toch maakt het dat veel consumenten liever geen kraantjeswater drinken.’

Kleinere voetafdruk

De Fontinet werd de voorbije maanden getest door een driehonderdtal personen. De gebruikers zijn tevreden en 84 procent raadt de filter aan bij anderen. Uit het onderzoek

63

blijkt dat de Fontinet 33 keer een kleinere ecologische voetafdruk heeft. Het gebruik van flessenwater vraagt heel wat productie en veroorzaakt veel afval. ‘Ook het kostenvoordeel speelt een rol’, zegt Joop Scharstuhl, stichter van Prime Water. ‘Aan de factor ‘gemak’ wordt groter belang gehecht dan gedacht. De gebruikers moeten niet meer wekelijks met flessen zeulen.’

Lommel hoopt op een succes. ‘Dit project is een stap in de richting van onze ambitie om tegen 2020 CO2-neutraal te zijn’, meldt milieuschepen Kris Verduyckt (SP.A).

Bron:

KVH, Lommelse testers zijn tevreden over filter voor kraantjeswater, internet, 2014-03-24, (http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=DMF20140324_01039697).

Bijlage 6: Artikel ‘Provincie plant drie nieuwe regionale bedrijventerreinen’

64

Bron: VAN DIEPEN, T., ‘Provincie plant drie nieuwe regionale bedrijventerreinen’, HBvL, 2014-03-07, p. 17

65

Bijlage 7: Bereikbaarheid Kristalpark III

66

Bijlage 8: Karakteristieken Kristalpark III

67

Bijlage 9: Artikel ‘Limburg & De Lijn partners in toerisme’

Limburg & De Lijn partners in toerisme17

Wie in Limburg een vakantie boekt, kan aan halve prijs gebruik maken van het openbaar vervoer met De Lijn. Dat is maar één van de vele voordelen die de nieuwe Limburg Vakantiepas van Toerisme Limburg biedt. Maar liefst 330 vakantieadresjes in Limburg verwennen hun gasten met deze gratis toeristische voordeelkaart.

Hierdoor krijgen de verblijfsgasten in Limburg met hun Limburg Vakantiepas 50 procent korting op een dagpas (3,50 in plaats van 7 euro). De toeristische attracties in Limburg die met het openbaar vervoer bereikbaar zijn, worden in de online routeplanner van De Lijn toegevoegd. Ook opwww.toerismelimburg.be kunnen toeristen zo gemakkelijk de beste route berekenen vanuit hun vakantieadres naar de toeristische attractie die ze willen bezoeken.

“Het nieuwe aanbod van openbaar busvervoer is een volgende stap naar een duurzamer toerisme,” onderstreept de Limburgse gedeputeerde van Toerisme en Cultuur, Igor Philtjens. “Hiermee willen we nog meer toeristen overhalen om een dichtbijvakantie in Limburg te boeken. Tegelijkertijd hopen we zo ook meer bezoekers kennis te laten maken met onze toeristische, recreatieve en culturele toppers. Een Opsteker voor de vrijetijdseconomie in Limburg.”

“Het is de eerste keer dat De Lijn een toeristische samenwerking op dergelijke schaal opzet,” bevestigt Sonja Loos van De Lijn. “Er is wel een samenwerking waarbij gebruikers van de kusttram korting krijgen bij een aantal toeristische attracties aan de kust. Maar een globale, provinciebrede toeristische samenwerking als deze in Limburg bestond in Vlaanderen nog niet.”

Voor Toerisme Limburg onderstreept deze samenwerking dat Limburg een groene provincie is die veel belang hecht aan het verkleinen van de ecologische voetafdruk. Gedeputeerde van Toerisme Igor Philtjens: “Van files heeft Limburg gelukkig geen last. Toch willen we ook toeristen stimuleren om zo veel mogelijk het openbaar vervoer te gebruiken. De provincie Limburg heeft zich namelijk tot doel gesteld om de CO2-uitstoot drastisch te verminderen en tegen 2020 ‘klimaatneutraal’ te worden. Ons streven naar duurzaam toerisme kadert in die algemene doelstelling.”

Volgens een recent onderzoek van Toerisme Limburg zijn toeristen heel tevreden over hun daguitstap of vakantie in Limburg maar mag de kwaliteit van het openbaar vervoer voor hen nog beter. Ze wensen vooral een grotere bereikbaarheid van de logiesuitbatingen en betere grensoverschrijdende verbindingen. De nieuwe samenwerking met De Lijn komt ook tegemoet aan een betere vindbaarheid van de grote attracties in Limburg door ze op te nemen in de online routeplanner van De Lijn.

- www.toerismelimburg.be - [email protected]

Geplaatst op 8 april 2014 (AM)

17 AM, Limburg & De Lijn, partners in toerisme, internet, 2014-04-08, (http://www.euroreizen.be/nieuws/616_limburg-de-lijn-partners-in-toerisme.html)

68

mailto:[email protected]

http://www.toerismelimburg.be/

http://www.toerismelimburg.be/

Bijlage 10: Artikel ‘Gloednieuw speelbos met bostheater’

69

Bron: STAD LOMMEL, ‘Gloednieuw speelbos met bostheater’, Info Lommel, nr. 183, juli 2013, p. 17

70

“Didactische documenten van de eigen...

Documents

Transcript of “Didactische documenten van de eigen...