Antwerpen
5
Reportage Radicalisering in België Molenbeekse toestanden of enkel stoerdoenerij? De Antwerpse wijk Borgerhout met rechts het Terloplein, waar volgens de Belgische justitie vier tieners plannen zouden hebben gemaakt voor een aanslag op het station Antwerpen Centraal. Foto's Marcel van den Bergh / de Volkskrant Foto's Marcel van den Bergh / de Volkskrant ANTWERPEN De meeste Belgische Syriëgangers komen uit Antwerpen en veel van hen uit de wijk Borgerhout. En toch zeggen ze daar: 'Het is hier geen jihadplein.' VAN ONZE VERSLAGGEVER JENNE JAN HOLTLAND Het Terloplein is bij de eerste aanblik een pleintje als zovele. Klimrek, een voetbalkooi, aangeharkte rubbertegels - niets dat doet denken aan criminaliteit of louche plannen. Voetballende kinderen draven deze druilerige middag zonder toezicht rond. Maar volgens justitie in België was het ditzelfde plein in de wijk Borgerhout, pal aan het spoor aan de rand van Antwerpen, waar vier tieners van tussen de 16 en de 19 elkaar ontmoetten en mogelijk plannen maakten voor een aanslag op Antwerpen Centraal. Twee jongens werden op het vliegveld tegengehouden met plannen om naar Syrië of Libië af te reizen. Ook zochten ze contact met een hooggeplaatste Belgische IS- strijder. De vier werden eind mei gearresteerd, twee van hen zijn weer vrij. In De Standaard schreef oud- wijkbewoner Khalid el Jafoufi over deze 'Borgerhoutse Al Capones', op wie de ouders geen vat hadden en met wie hij 'ontelbare keren' op de vuist ging als ze hem de weg versperden op weg naar school. Ze begonnen als kleine criminelen, zegt hij; het islamitisch radicalisme kwam er pas later bij. Zohra Othman (47), tot voor kort wethouder van jeugd voor de Belgische Partij Van De Arbeid in Borgerhout, schudt op het pleintje de handen van twee jongerenwerkers. Borgerhout heeft een links college en is daarmee een enclave in een stad die gedomineerd wordt door de rechtse N-VA van Bart De Wever. Othman is van Marokkaanse origine, een lokale stemmentrekker. In de jaren negentig reisde ze naar Bagdad om de gevolgen te zien van de westerse sancties voor Irak. Ze lepelt met gemak de cijfers op over Borgerhout: 45 duizend inwoners, eenderde is onder de 18. Armoede is een erkend probleem, net als schooluitval en jeugdwerkloosheid. Van alle gemeenten in België heeft Antwerpen de bedenkelijke eer dat het de meeste Syriëstrijders levert - 93 in totaal, van wie enkele tientallen uit stadsdeel Borgerhout, hoeveel precies is onbekend. Een van hen is Hicham Chaïb, alias Abu Hanifa al-Beljiki, volgens de IS- propaganda het hoofd van de religieuze politie in het zelfbenoemde kalifaat. In Borgerhout kent iedereen zijn naam. Hij was de tweede man bij Sharia4Belgium, een salafistische organisatie die in 2012 verboden werd, en woonde twee straten van het plein. Stoerdoenerij Maar hoe zit het met die tieners? Sterk overdreven, zeggen ze op het Terlo-plein. Jongerenwerker Hecham (40): 'Wat die jongens deden, was stoerdoenerij. Opscheppen op Facebook en Whatsapp is niet verboden. De media blazen dit op, het is hier geen jihadplein. Eerst was het Molenbeek, nu kijkt iedereen naar ons.' Othman valt hem bij. 'Tegenover iedere radicale jongere staan er honderd die het wel goed doen.' De politie staat niet goed bekend in Borgerhout, maar volgens Hechams collega- jeugdwerker (31, 'ik geef geen naam') ligt dat aan de agenten zelf. 'Toen we hier met een paar jongens stonden, stopte er een politieauto. 'Zijn jullie janetten (homo's, red.) of zo?', vroegen ze.' Terug op haar werkkamer zegt Othman iets opmerkelijks. Ze had drie jaar lang de portefeuille jeugd, maar zegt niet één geradicaliseerde jongere persoonlijk te kennen. Gezinnen waarvan zonen naar Syrië vertrokken, heeft ze niet bezocht, omdat haar bevoegdheden haar dat niet toestaan. Veiligheid en deradicalisering liggen bij het stadsbestuur, vertelt ze, niet bij het stadsdeel. Met de bevoegde ambtenaren heeft ze geen contact. Jammer, vindt ze zelf, 'want ik ken de wijk goed en het zou nuttig zijn om te weten welke gezinnen het zijn'. De stad Antwerpen heeft vier zogeheten deradicaliseringsambtenaren, maar wat die precies doen, weet Othman niet. 'Er is veel vaagheid over en weinig communicatie.' Daarmee verwoordt ze een gevoel dat sinds de aanslagen van eind maart in Brussel weerklank vindt: © de Volkskrant donderdag 23 juni 2016 Pagina 17 (1)
-
Upload
duchka-walraet -
Category
Documents
-
view
8 -
download
1
description
Antwerpen JES
Transcript of Antwerpen
Reportage Radicalisering in België Molenbeekse toestanden of enkel stoerdoenerij?
De Antwerpse wijk Borgerhout metrechts het Terloplein, waar volgens deBelgische justitie vier tieners plannenzouden hebben gemaakt voor eenaanslag op het station AntwerpenCentraal.Foto's Marcel van den Bergh / deVolkskrant
Foto's Marcel van den Bergh / deVolkskrant
ANTWERPENDe meeste Belgische Syriëgangerskomen uit Antwerpen en veel vanhen uit de wijk Borgerhout. En tochzeggen ze daar: 'Het is hier geenjihadplein.'
VAN ONZE VERSLAGGEVER JENNE JANHOLTLAND
Het Terloplein is bij de eersteaanblik een pleintje als zovele.Klimrek, een voetbalkooi,aangeharkte rubbertegels - nietsdat doet denken aan criminaliteit oflouche plannen. Voetballendekinderen draven deze druilerigemiddag zonder toezicht rond.
Maar volgens justitie in België washet ditzelfde plein in de wijkBorgerhout, pal aan het spoor aande rand van Antwerpen, waar viertieners van tussen de 16 en de 19elkaar ontmoetten en mogelijkplannen maakten voor een aanslag
op Antwerpen Centraal. Tweejongens werden op het vliegveldtegengehouden met plannen omnaar Syrië of Libië af te reizen. Ookzochten ze contact met eenhooggeplaatste Belgische IS-strijder. De vier werden eind meigearresteerd, twee van hen zijnweer vrij.
In De Standaard schreef oud-wijkbewoner Khalid el Jafoufi overdeze 'Borgerhoutse Al Capones',op wie de ouders geen vat haddenen met wie hij 'ontelbare keren' opde vuist ging als ze hem de wegversperden op weg naar school. Zebegonnen als kleine criminelen,zegt hij; het islamitisch radicalismekwam er pas later bij.
Zohra Othman (47), tot voor kortwethouder van jeugd voor deBelgische Partij Van De Arbeid inBorgerhout, schudt op het pleintjede handen van tweejongerenwerkers. Borgerhout heefteen links college en is daarmeeeen enclave in een stad diegedomineerd wordt door de rechtseN-VA van Bart De Wever. Othmanis van Marokkaanse origine, eenlokale stemmentrekker. In de jarennegentig reisde ze naar Bagdad omde gevolgen te zien van dewesterse sancties voor Irak. Zelepelt met gemak de cijfers op overBorgerhout: 45 duizend inwoners,eenderde is onder de 18. Armoedeis een erkend probleem, net alsschooluitval en jeugdwerkloosheid.
Van alle gemeenten in België heeftAntwerpen de bedenkelijke eer dathet de meeste Syriëstrijders levert -93 in totaal, van wie enkeletientallen uit stadsdeel Borgerhout,hoeveel precies is onbekend. Eenvan hen is Hicham Chaïb, alias AbuHanifa al-Beljiki, volgens de IS-propaganda het hoofd van dereligieuze politie in hetzelfbenoemde kalifaat. InBorgerhout kent iedereen zijnnaam. Hij was de tweede man bijSharia4Belgium, een salafistischeorganisatie die in 2012 verboden
werd, en woonde twee straten vanhet plein.
Stoerdoenerij
Maar hoe zit het met die tieners?Sterk overdreven, zeggen ze op hetTerlo-plein. JongerenwerkerHecham (40): 'Wat die jongensdeden, was stoerdoenerij.Opscheppen op Facebook enWhatsapp is niet verboden. Demedia blazen dit op, het is hiergeen jihadplein. Eerst was hetMolenbeek, nu kijkt iedereen naarons.' Othman valt hem bij.'Tegenover iedere radicale jongerestaan er honderd die het wel goeddoen.' De politie staat niet goedbekend in Borgerhout, maarvolgens Hechams collega-jeugdwerker (31, 'ik geef geennaam') ligt dat aan de agenten zelf.'Toen we hier met een paarjongens stonden, stopte er eenpolitieauto. 'Zijn jullie janetten(homo's, red.) of zo?', vroegen ze.'
Terug op haar werkkamer zegtOthman iets opmerkelijks. Ze haddrie jaar lang de portefeuille jeugd,maar zegt niet ééngeradicaliseerde jongerepersoonlijk te kennen. Gezinnenwaarvan zonen naar Syriëvertrokken, heeft ze niet bezocht,omdat haar bevoegdheden haardat niet toestaan. Veiligheid enderadicalisering liggen bij hetstadsbestuur, vertelt ze, niet bij hetstadsdeel. Met de bevoegdeambtenaren heeft ze geen contact.Jammer, vindt ze zelf, 'want ik kende wijk goed en het zou nuttig zijnom te weten welke gezinnen hetzijn'.
De stad Antwerpen heeft vierzogehetenderadicaliseringsambtenaren, maarwat die precies doen, weet Othmanniet. 'Er is veel vaagheid over enweinig communicatie.' Daarmeeverwoordt ze een gevoel dat sindsde aanslagen van eind maart inBrussel weerklank vindt:
© de Volkskrant donderdag 23 juni 2016 Pagina 17 (1)
terrorismebestrijding is te veelgecentraliseerd, terwijl de kennis bijde wijkwerkers zit. Othman: 'Destad Antwerpen doet vooral aanrepressie. Meer camera's op straat,meer politie. Je kunt die jongerenwel filmen, maar dan heb je ze nogniets bijgeleerd.'
Beroepsgeheim
De ambtenaren zeggen niet tewillen reageren, maar volgens eenwoordvoerder van De Wever is het'ondenkbaar' dat zij 'namen'verstrekken aan de wethouder. 'Erbestaat zoiets als beroepsgeheimwaaraan zorg én politie gebondenzijn.' De voorbije maanden zijnmeerdere uitreizigers gestopt,'terwijl de harde kern al in de wintervan 2012-2013 is vertrokken'.
Filip Balthau (49), coördinator bijjongerenwerkorganisatie JES,herkent de klachten van Othman.'Mij is niet duidelijk waarop de stadinzet.' Hij proeft bovendien veelwantrouwen tussen politie enjongerenwerkers in Borgerhout.Informatie wordt niet gedeeld,agenten zien over het hoofd hoeprecair de vertrouwensband istussen jongere en straatcoach. 'Alseen agent op straat intervenieert,moet de jongerenwerker haast welde kant van de jongere kiezen.Anders is het vertrouwen weg.Maar de politie begrijpt dat niet.'
Dus hoe de volgende Syriëgangerte stoppen? Geluk speelt een rol,vertelt Ali El-Moussaoui, eenjongerenwerker met trainingspaken brilletje. Hij zag eens een jongenlopen, krap 18 jaar, midden op dedag onder schooltijd. Hij zat in deput, was van school gestuurd enwilde naar Syrië. 'Dus begon ik ophem in te praten. Ik hielp hem inzijn zoektocht naar werk.' Inmiddelsheeft de jongen een tijdelijke baanals schoonmaker. 'Dat is mijn eigenjihad', zegt Ali. 'Jongeren op hetrechte pad houden.'
© de Volkskrant donderdag 23 juni 2016 Pagina 17 (2)
© de Volkskrant donderdag 23 juni 2016 Pagina 17 (3)
© de Volkskrant donderdag 23 juni 2016 Pagina 17 (4)
© de Volkskrant donderdag 23 juni 2016 Pagina 17 (5)
