Antibiotica bestaan nog maar kort in de evolutie, maar toch is er reeds veel resistentie tegen talrijke verschillende soorten bacteriën beschreven. Indien we willen dat ze werkzaam blijven, moeten we er zorgvuldig mee omgaan, zowel in de diergeneeskunde als de humane geneeskunde. Bij de mens worden immers specifieke antibiotica gebruikt als ‘laatste’ redmiddel voor levensbedreigende infecties, maar die in de diergeneeskunde ‘dagelijks’ ingezet worden.

Alle gebruik van antibiotica kan leiden tot resistentie-ontwikkeling. Verkeerd gebruik kan leiden tot resistentiemechanismen bij de bacteriën, waardoor volgende behandelingen minder werkzaam zijn. Deze resistente bacteriën kunnen ook voor de mens gevaarlijk zijn door overdracht via dierlijke producten.

AVEVE neemt het voortouw in antibiotica-reductie in de veehouderijBij AVEVE Veevoeding willen we een voortrekkersrol spelen in een verantwoorde daling van het antibioticagebruik in de dierlijke productie. Zowel de dierenartsen als de commercieel verantwoordelijken proberen de veehouders zo goed mogelijk te begeleiden en te informeren over welke maatregelen ze moeten nemen voor een duurzaam antibioticagebruik. De doelstelling om het antibioticagebruik via inmenging in gemedicineerde voeders in 2017 met 50% te laten dalen ten opzichte van het referentiejaar 2011 moet en zal slagen zonder verlies van productieresultaten!

Een strenger beleidZowel de overheid als de hele vleesproducerende sector zetten in op meer registratie en een strenger beleid van het antibioticagebruik.

BEMEFA riep zijn leden op om geen gemedicineerde voeders met antibiotica meer te leveren bij varkens vanaf de leeftijd van 16 weken. Ook verschillende lastenboeken zoals Colruyt en Certus voerden strenge voorwaarden in voor het algemeen gebruik van antibiotica.

De leidende kracht in dit alles is AMCRA: het kenniscentrum waarin alle belanghebbenden

vertegenwoordigd zijn. AMCRA heeft de verschillende klassen antibiotica in 3 groepen ingedeeld en een kleurcode toegekend. Dit is afhankelijk van hun gebruik in de humane geneeskunde, alsook naar resistentie toe.

Een aantal antibiotica zijn slechts in zeer uitzonderlijke gevallen (dus: niet meer) toegelaten voor gebruik. Deze antibiotica behoren tot de ‘rode’ klasse. Dit zijn vooral de 2e en 3e-generatie cephalosporines en kritische antibiotica voor humaan gebruik (vooral fluoroquinolones). Deze antibiotica zijn enkel toegelaten wanneer de noodzaak ervan documentair is onderbouwd door middel van bewijs van diagnose (laboratorium-analyse) én uitgebreide antibiotica-gevoeligheidstesten.

Concrete maatregelen voor een vermin-derd antibioticumgebruik• Hanteer een goed quarantaine-beleid• Optimaliseer de bioveiligheid op het bedrijf• Regelmatig handen wassen van zowel bezoekers

als varkenshouder• Werk zo hygiënische mogelijk• Hanteer strikte looplijnen • Controleer en optimaliseer de waterkwaliteit• Voer regelmatig diagnostisch onderzoek naar

aanwezige dierziekten• Optimaliseer het immuunsysteem van de dieren

door correcte vaccinaties • Enz …

Het is nog iets te vroeg voor concrete resultaten in verband met het gebruik van gemedicineerde voeders maar we merken dat er een substantiële daling is ingezet. Later dit jaar kunnen we hierover meer concrete resultaten aan jullie voorstellen.

Ook speciale toevoegingen in het voeder zoals zurenmengsels en additieven worden ingezet om de gezondheid van de dieren nog beter te ondersteunen.

Dus gebruik antibiotica … alleen als het echt moet!

Jan Van Steelant, dierenarts AVEVE Veevoeding

14

Diergeneeskunde

Antibiotica? Alleen als het echt moetDe ontdekking en de toepassing van antibiotica in 1928 betekende een doorbraak in de bestrijding van ziekteverwekkende bacteriën. Over penicilline werd gesproken als een ‘wondermiddel’ dat een grote effectiviteit combineerde met geringe bijwerkingen.