Anne Provoost - Vallen -...
Transcript of Anne Provoost - Vallen -...
Vallen Katrien Aerts en Kristof Moelans
- 1 -
Nederlands Katrien Aerts
J. Uyttendaele Kristof Moelans
10/10/2007 2 Baso AV
15 pagina’s
Boekbespreking: ‘Vallen’, Anne Provoost
PRESENTATIE
Vallen Katrien Aerts en Kristof Moelans
- 2 -
Inhoudstafel
1 Quiz
2 Dramatisering
3 Structuuranalyse
3.1 Gebeuren
3.1.1 Geleding
3.1.2 Spanning
3.1.3 Thema, stof en idee
3.1.4 Motieven
3.2 Personages
3.2.1 Lucas
3.2.2 Caitlin
3.2.3 Benoît en Alex
3.2.4 Anderen
3.3 Tijd
3.4 Ruimte
3.4.1 Beschrijvingen
3.4.2 Contrast of overeenkomst?
3.5 Perspectief
4 Werkvormen
5 Vakoverschrijdende eindtermen (VOET)
6 Auteur
6.1 Biografie
6.2 Werken
7 Bibliografie
Vallen Katrien Aerts en Kristof Moelans
- 3 -
1 Quiz (kleur het juiste bolletje)
1 Hoe heet de opa van Lucas?
Felix Stockx Alex Stockx René Stockx
2 Waar komt Caitlin vandaan? Groot-Brittannië Australië Amerika
3 Hoe heet de oude kater van Lucas’ grootvader? Tascha Copernique Napoleon
4 Wie is Ruth? De moeder van Lucas De moeder van Caitlin De kapster
5 Hoe wordt Lucas eerst door Benoît en Alex genoemd? Stockx Moumouche Tintin
6 Wat werd er gestolen van Lucas in de Cercle Meunier? Alarmpistool Stiletto (= kleine dolk) Portefeuille
7 Waar woont Benoît? Rue Machiavelli 96 Rue Machiaverdi 96 Rue Machiavelli 69
8 Wat is de volledige naam van Caitlin? Caitlin Rose Meadows Caitlin Roseanne Meadows Catharine Rose-Mary Meadows
9 Waarom heeft Lucas’ grootvader joden aangegeven in de oorlog? Hij koesterde extreem-rechtse sympathieën. Hij vond dat de joden de schuld waren van zijn dochters dood. Zijn dochter werd ernstig toegetakeld door de ganzen van Soeur Béate en hij wou
haar dat betaald zetten.
10 Wat verliest Caitlin bij het auto-ongeval? Rechterbeen Linkervoet Rechtervoet
Vallen Katrien Aerts en Kristof Moelans
- 4 -
2 Dramatisering
� Scène 1: Lucas en zijn moeder
Nadat Lucas een gemene grap heeft uitgehaald met zijn moeder, krijgt hij spijt. Ze praten
heel wat bij en Lucas tracht nieuwe dingen over zijn grootvader te leren. Maar ook zijn
moeder is in de war. Ze weet waarom Soeur Béate kwaad is, maar de houtblokken die
haar vader vroeger aan de muur legde, verdraaien haar ideeën. Niet alleen het verleden
zorgt voor verwikkelingen, maar ook de angst neemt meer en meer toe. Er is al twee keer
ingebroken in het huis van Lucas’ grootvader. Sinds er zoveel vreemdelingen in de buurt
zijn, is het gevoel van veiligheid ernstig verminderd.
� Scène 2: Lucas en Benoît
Lucas komt tussen twee vuren te staan. Hij heeft deelgenomen aan de demonstraties
tegen de vreemdelingen om Benoît en Alex te vriend te houden. Helaas heeft Caitlin zijn
wandaden gezien. Caitlin was namelijk een van de tegenbetogers. Zij neemt hem deze
actie erg kwalijk. Na de demonstratie vertelt Benoît Lucas dat Caitlin hem bedrogen heeft.
Hij is te weten gekomen dat zij een joodse is. Hij vertelt Lucas ook dat hij het daar niet bij
kan laten en dat hij wraak moet nemen op Caitlin. Lucas probeert Benoît te stoppen, maar
het lukt niet. Benoît is vastberaden en Lucas vreest voor Caitlin.
Vallen Katrien Aerts en Kristof Moelans
- 5 -
3 Structuuranalyse
3.1 Gebeuren
3.1.1 Geleding
‘Vallen’ bestaan uit 36 hoofdstukken. Elk hoofdstuk is opgedeeld in verschillende alinea’s,
die worden onderscheiden door witregels.
Het verhaal begint midden in de gebeurtenissen. Het hele verhaal is eigenlijk een
flashback waarin Lucas terugkijkt op wat er die zomer gebeurd is. Deze flashback eindigt
vlak voor het einde van het verhaal. Naarmate we het einde van het verhaal naderen,
krijgt Lucas meer en meer informatie over zijn grootvader. Wanneer de flashback stopt
belanden wij, als lezer, samen met Lucas terug in het heden. Dan vertelt hij de definitieve
ontknoping van het hele verhaal.
3.1.2 Spanning
In de eerste plaats zorgt de opbouw van het boek voor heel wat spanning. We beginnen
midden in de gebeurtenissen te lezen en weten nog niet wat er juist gebeurd is. Dat
komen we pas aan het einde van het verhaal te weten. We hebben hier dus te maken met
intellectuele spanning. Daarnaast zorgt ook het verhaal van Lucas’ grootvader voor heel
wat intellectuele spanning. Wij, als lezers, willen net als Lucas achter de waarheid over
zijn grootvader komen. Beetje bij beetje wordt er een tipje van de sluier opgelicht, maar
toch moeten we helemaal tot het einde wachten op de definitieve ontknoping.
3.1.3 Thema, stof en idee
De belangrijkste thema’s die in dit boek aan bod komen zijn vreemdelingenhaat en
verraad. In de wapenwinkel van Montourin ontmoet Lucas Benoît en Alex. Ze zijn heel
vriendelijk voor hem en ze willen hem helpen. Wat Lucas in het begin nog niet weet, is dat
zowel Benoît als Alex veel sympathie hebben voor het extreem-rechtse. Het zijn twee
grote vreemdelingenhaters. Omdat Lucas hun vriendschap niet wil verliezen en omdat hij
een beetje bang is, gaat ook hij extreem-rechtse handelingen ondernemen, maar onder
druk. Zo krijgt hij ruzie met Caitlin, die juist de vreemdelingen wil helpen. Ook de
handelingen van Lucas’ grootvader hebben met vreemdelingenhaat te maken.
Het thema verraad vinden we ook in verschillende delen van het verhaal terug. Caitlin
voelt zich verraden door Lucas wanneer hij geen berouw toont over de daden van zijn
grootvader. Lucas voelt zich op zijn beurt verraden door iedereen. Zijn moeder, Caitlin,
Vallen Katrien Aerts en Kristof Moelans
- 6 -
Nadine, de kapster en de rest van het hele dorp hebben de geschiedenis rond Lucas’
grootvader verzwegen. Benoît voelt zich verraden wanneer hij ontdekt dat Caitlin een
joodse is en de vreemdelingen wil helpen. In het verhaal wordt ook letterlijk verraden.
Lucas’ grootvader heeft namelijk de joden in het klooster aangegeven. We kunnen hier
ook het thema wraak aan linken (het ongeval van Caitlin, het verraden van de joden, …).
Ook liefde en vriendschap spelen een belangrijke rol in het verhaal. De vriendschap die er
is tussen Lucas en Caitlin en de liefde van een vader voor zijn dochter zijn hier
voorbeelden van.
Over de stof voor ‘Vallen’ kunnen we op zich al boeken schrijven. Vreemdelingenhaat
was, is en blijft een heel groot probleem in onze maatschappij. Als Anne Provoost het
boek nu geschreven zou hebben, zou ze gegarandeerd de racistische moorden in
Antwerpen hebben gebruikt. Trek vandaag de dag geen krant open of er staat wel iets in
over racisme. Onlangs nog werden Vlaams Belang-kopstukken Frank Vanhecke en Filip
Dewinter tegen de grond gegooid door de politie tijdens een demonstratie tegen
vreemdelingen in Brussel. Gelukkig heeft Anne Provoost ‘Vallen’ in 1994 geschreven,
want als ze het nu pas zou schrijven, zou het waarschijnlijk geen jeugdboek meer zijn. Ze
kreeg in ’94 al te horen waarom ze zulke vreselijke dingen schreef zoals het ongeval van
Caitlin.
Enkele ideeën die we uit het boek kunnen halen zijn: Is liefde een verantwoording voor
wraak? Is vriendschap belangrijker dan een eigen visie? Mogen we zelf het recht in eigen
handen nemen wanneer we ons bedreigd voelen? Mogen we wraak nemen op
vreemdelingen omdat het hun schuld is dat een geliefde is gestorven?
3.1.4 Motieven
���� Structurele motieven
Een leidmotief in dit boek is de titel, namelijk ‘Vallen’. Regelmatig lezen we het woord
vallen bij Caitlins dansen. Haar expressieve dansen bestaan uit springen, vallen en
opstaan. Bovendien valt Caitlin met haar auto in het ravijn. Ook Lucas valt, maar bij hem
gaat het over een figuurlijk vallen. Hij valt gemakkelijk voor de (misleidende) ideeën van
Benoît. Die laatste lokt Lucas ook in de val. De belangrijkste betekenis van vallen in dit
boek is de morele betekenis. Hoe diep kan iemand vallen? Hoe laaghartig is Lucas’
grootvader wanneer hij de joden in het klooster aangeeft? Ook Lucas valt dieper en dieper
wanneer hij de opdrachten van Benoît uitvoert.
Vallen Katrien Aerts en Kristof Moelans
- 7 -
���� Literair-historische motieven
Vreemdelingenhaat, verraad en vriendschap, of het gebrek daaraan, vinden we in heel
wat (jeugd)romans terug. Enkele voorbeelden van zulke boeken zijn:
� Schuilen in regenbogen, Rob Baetens,
� De moord, Ton van Reen,
� Alleen in Londen, Hanaan as-Sjaikh,
� Afrika achter het hek, Bart Moeyaert en Anna Höglund,
� Los, Tom Naegels,
� Papa, wat is een vreemdeling?, Tahar Ben Jelloun,
� …
3.2 Personages
3.2.1 Lucas
Lucas Beigne is het hoofdpersonage van het boek. Zijn echte leeftijd weten we niet, maar
we kunnen afleiden dat hij vijftien of zestien jaar is.
(‘Hoe oud ben je?’ vroeg de blonde man. ‘Zeventien,’ loog ik. p. 63)
� Lucas is dus nog geen zeventien jaar.
(‘Toch wel, ik heb een Amerikaans rijbewijs. Als de politie mij pakt, houd ik me onnozel.
Dan spreek ik Engels en doe ik alsof ik niet weet dat je hier achttien moet zijn.’ p.144)
� In Amerika mag je met de auto rijden vanaf je zestien jaar. En we weten ook dat Caitlin
en Lucas ongeveer even oud zijn.
Hij is een gevoelige jongen (schuldgevoelens t.o.v. Caitlin, het doden van de duif, …) die
ook zeer nieuwsgierig (op de schrijftafel kruipen en door het dakraam naar het klooster
kijken) en dapper is (zich alleen in de Cercle Meunier vertonen bij het depot, de boom
omzagen). Hij wil ook behulpzaam zijn door hout te hakken voor Caitlin en Soeur. In
negatieve zin helpt hij ook Benoît met het uitvoeren van diens plannetjes.
Over het uiterlijk van Lucas komen we niet veel te weten. Alleen dat hij de eerste keer
nadat hij de kapster heeft bezocht een zeer meisjesachtig kapsel had en na de tweede
keer gemillimeterd haar. Hierdoor vergelijken we hem een beetje met een skinhead.
Lucas is een round character. Je leert hem vrij goed kennen. De jongen evolueert in de
loop van het verhaal tijdens het zoeken naar antwoorden. Hij wil de waarheid rond zijn
grootvader kennen. We leren hem eerst kennen als een vriendelijke, behulpzame jongen,
maar wanneer hij Benoît ontmoet verandert Lucas. Hij doet wat Benoît hem vraagt en
komt zo op het slechte pad terecht. Caitlin probeert hem terug op het goede pad te
helpen.
Vallen Katrien Aerts en Kristof Moelans
- 8 -
3.2.2 Caitlin
Caitlin Rose Meadows is een jeugdvriendin van Lucas. Tijdens de vakantie logeert ze
samen met haar moeder, Ruth, in het klooster. Over Caitlins uiterlijk wordt heel wat meer
verteld. Ze heeft bierbruine ogen, donkere wenkbrauwen en een lichte huid. Haar lichaam
is vrij pezig, want elke keer dat ze beweegt ziet Lucas haar spieren en botten. Ze is
afkomstig uit New York en het is dus normaal dat ze regelmatig Engels praat. Haar
grootste passie is dansen. Het is voor haar meer dan een eenvoudige hobby. Ze danst op
een zeer expressieve manier met vallen en opstaan. Ze wil dolgraag een grote danseres
worden. Daarom bereidt ze zich in het klooster voor op het toelatingsexamen van een
dansschool in New York.
Caitlin heeft ook een sterke wil. Als ze zich ergens voor inzet, doet ze dat met de volle
honderd procent. Daarnaast komt ze ook steeds op voor haar eigen mening.
We spreken bij Caitlin van een flat character omdat er bij haar niet echt sprake is van
evolutie. Haar handelingen zijn soms wel verrassend, maar veranderingen ondergaat ze
niet. De ene keer verwijt ze Lucas de wandaden van diens grootvader en de andere keer
doet ze alsof er niets aan de hand is, maar dat doet ze zowel in het begin als aan het
einde van het verhaal.
3.2.3 Benoît en Alex
Benoît en Alex zijn beiden flat characters. Er vinden geen veranderingen plaats in hun
karakters en gedrag. In het begin doen ze heel vriendelijk tegen Lucas. Zo weten we, net
als Lucas, nog niet dat het vreemdelingenhaters zijn. We kunnen wel afleiden dat het niet
de braafste jongens zijn. Wie hangt er anders voortdurend rond in een wapenwinkel?
Benoît is een leiderstype en maakt vaak gebruik van misleidingtechnieken zoals
omgekeerde psychologie. Hierdoor voelt Lucas zich soms schuldig. Alex wordt een beetje
beschouwd als Benoîts volgeling, iemand die volledig door het vuur gaat voor hem. Hun
karakters blijven in heel het verhaal hetzelfde. Ze blijven betogen tegen vreemdelingen en
ze gaan zelfs over lijken. De aanslag op Caitlin is daar het grootste bewijs van.
3.2.4 Anderen
���� Soeur Béate
Soeur Béate is de enige zuster van het klooster die nog leeft. Haar medezusters zijn
allemaal geëxecuteerd in de oorlog. Ze heeft jaren in oorlog geleefd met Felix Stockx als
gevolg van diens verraad. De laatste jaren is die hevige ruzie erg geminderd, maar toch
blijft ze met de hele zaak in haar hoofd rondlopen.
Vallen Katrien Aerts en Kristof Moelans
- 9 -
Ze biedt Caitlin en Ruth onderdak aan in het klooster. Soeur is een flat character omdat
we haar gevoelens en karakter al van het begin kennen. Toch is er bij haar sprake van
een kleine evolutie. In het begin gooit ze Lucas nog volop verwijten naar zijn hoofd
wanneer hij hout brengt. Aan het einde van het verhaal is ze vriendelijker en laat ze Lucas
zelfs toe om in het klooster te helpen. Ook komen we halverwege het boek haar echte
naam te weten: ‘Paula.’
���� Lucas’ moeder
Lucas’ moeder is een flat character. Zij ondergaat geen veranderingen. Ze wil het
verleden van haar vader laten rusten, maar komt nieuwe dingen aan de weet. Hierdoor
gaat zij ook op zoek naar antwoorden. Toch breekt ze na een tijd met haar vaders
verleden door documenten, foto’s, krantenartikels, … te verbranden. Ze grijpt heel
gemakkelijk naar sterke drank en sigaretten wanneer ze last heeft van stress. Haar naam
komen we echter niet te weten.
���� Felix Stockx
Felix Stockx is Lucas’ grootvader. Hij is pas overleden, maar het blijft niet stil rond hem.
Na zijn dood komt zijn kleinzoon Lucas dingen over hem te weten die niet goed waren. Hij
heeft ooit de kloosterzusters beschuldigd voor de dood van zijn dochter, de zus van
Lucas’ moeder. Zijn dochtertje was ziek tijdens de oorlog en raakte ondervoed. Een deel
van het gerantsoeneerd voedsel ging naar het klooster waar het werd gegeven aan
ondergedoken joden. Dit kon Felix niet verkroppen en hij verraadde de zusters en de
joden bij de Duitsers. Later heeft hij het echter terug goed willen maken (houtblokken),
maar Soeur Béate heeft het hem nooit volledig vergeven. Felix is een flat character omdat
hij vanaf het begin van het verhaal dood is. Hij maakt geen evolutie mee.
���� Ruth
Ruth is een flat character. Ze is de moeder van Caitlin en logeert dus ook in het klooster.
Het enige dat we later nog over haar te weten komen is dat Ruth een van de joodse
kinderen was die Lucas’ grootvader heeft aangegeven.
Vallen Katrien Aerts en Kristof Moelans
- 10 -
3.3 Tijd
De drie eerste hoofdstukken zijn geschreven in de tegenwoordige tijd. Lucas ziet hoe
Caitlin met de ambulance terug wordt gebracht naar het klooster. Voor de rest is het hele
verhaal eigenlijk een flashback op de zomervakantie waarin Lucas de gebeurtenissen
opnieuw beleeft. Lucas logeert elke zomer samen met zijn moeder bij zijn grootvader. Dit
jaar is echter het eerste jaar dat zijn grootvader er niet meer bij is. Die is onlangs
overleden. Lucas komt ook terug in contact met Caitlin, zijn jeugdvriendin. Dan worden er
soms nog kleine retrospecties gebruikt naar de kindertijd van de twee vrienden. Soms
wordt de flashback onderbroken door linken naar het heden.
(‘Dat was een fout, weet ik nu. Als ik in de tijd terugga, zie ik dat dat het moment is
waarop het verkeerd begon te lopen, al is dat nu natuurlijk makkelijk gezegd.’ p. 23)
� We zitten al in de flashback van het verhaal, maar toch wordt hier verwezen naar het
heden.
Het laatste hoofdstuk speelt zich terug af in het heden. Hierin ontdekken we samen met
Lucas de definitieve ontknoping van het geheimzinnige verhaal rond Lucas’ grootvader.
3.4 Ruimte
3.4.1. Beschrijvingen
Het verhaal speelt zich af in een stadje nabij Montourin. Waar dat stadje juist ligt, wordt
niet duidelijk. We weten dat er Frans wordt gesproken dus het stadje kan in de Belgische
Ardennen, Frankrijk of Luxemburg liggen. De exacte ligging laat Anne Provoost in het
midden.
De gebeurtenissen vinden zowel binnen als buiten plaats. Binnen hebben we onder
andere het klooster en het huis van grootvader met de smidse. Bovendien is er nog het
appartement (Rue Machiavelli 69) waarin Benoît woont met de bijbehorende kelder.
Het klooster geeft een erg vervallen indruk. Het heeft ontzettend veel gangen en kamers
en een donkere kelder.
Grootvaders’ huis is een landhuis. Lucas’ slaapkamer (vroeger die van zijn grootvader)
heeft een dakraampje waardoor je kan kijken als je de (antieke) schrijftafel verschuift en
erop klimt. In het huis staan heel wat schilderijen die Felix zelf heeft gemaakt.
Benoîts verblijfplaats geeft een heel andere indruk. Het is eerder klein, maar hij heeft
zorgvuldig al zijn spullen gerangschikt, zodat er geen plaats verloren wordt.
Vallen Katrien Aerts en Kristof Moelans
- 11 -
De buitenwereld vormt een onderscheid tussen hoogtes en laagtes. Het klooster en
grootvaders’ huis bevinden zich hoog, op een heuveltop. Het huis van Benoît ligt lager, in
de stad. Daarnaast is ook nog de Cercle Meunier in de stad gelegen. Dat is een onveilige
buurt waar vooral vreemdelingen wonen. Als Lucas, die er op dat moment uitziet als een
skinhead, naar de buurt gaat, kijken de bewoners stiekem door hun ramen. Wanneer de
politie vertrekt, wordt hij zelfs in elkaar geslagen. Tussen de stad en de heuvel lopen
beken die het water uit de heuvels naar de Sianne brengen. Je kan van de ene plaats
naar de andere via de weg, of via het kortere herderspad.
3.4.2. Overeenkomst of contrast?
Er is vooral in het begin een duidelijke overeenkomst tussen de gebeurtenissen en de
ruimte. De heuveltop: grootvaders huis, zorgt voor verveling. In de stad, beneden, is het
interessanter. Lucas ontmoet daar nieuwe mensen die later zijn ‘vrienden’ zullen worden.
Toch zijn die vrienden niet altijd even goed voor hem. Hoewel hij zich niet meer verveelt,
komt Lucas nu wel in een slecht milieu terecht.
Stilaan verschuift het gevaar mee naar de heuveltop. Benoît en Alex bezoeken Lucas in
zijn grootvaders huis. Ze gaan ook op bezoek bij Caitlin.
3.5. Perspectief
Het verhaal wordt verteld in de ik-vorm, door Lucas. Als lezer weten we alleen wat Lucas
weet. Heel wat informatie wordt achterwegen gehouden, zowel voor Lucas als voor de
lezer. Zo weet Lucas, noch de lezer, aanvankelijk wat er met zijn grootvader aan de hand
was. Geleidelijk aan komen we dit te weten.
Lucas geeft ons achteraf een verslag van wat er gebeurd is in de zomer. Er is dus een
afstand tussen het vertellend-ik en het belevend-ik.
4 Werkvormen
Wanneer je met dit boek naar een klas gaat, is het een goed idee om op voorhand het
eerste hoofdstuk voor te lezen. Dat hoofdstuk eindigt namelijk met het gegeven dat
Caitlins linkervoet weg is. Het zal vragen opwekken bij de leerlingen en hen aanzetten om
het boek zelf verder te lezen. Het heeft immers een heel ander effect, dan wanneer je hen
verplicht een boek te lezen.
Vallen Katrien Aerts en Kristof Moelans
- 12 -
Nadat alle leerlingen het boek gelezen hebben, kan je een klassengesprek met hen
voeren. Daarin kan je hen in de eerste plaats vragen naar hun beleving van het boek:
• Wat vond je spannend in het verhaal?
• Wie vond je sympathiek?
• Kan het verhaal echt gebeurd zijn?
• Heb jij ook al zoiets meegemaakt?
• Wat zou jij gedaan hebben?
• Welk fragment zou je nog eens willen lezen?
• Schrijf eens drie vragen op die je aan Lucas zou willen stellen.
Bovendien is het boek ook een goede aanleiding om een klassengesprek te voeren over
racisme of vriendschap. Daarvoor kan je voorbeelden uit het boek gebruiken en hen
vragen de acties van de verschillende personages begrijpen (de joden verraden, iets in
brand steken, zomaar doen wat Benoît vraagt…).
Eventueel kan je de leerlingen zelf iets laten doen. Je kan hen een nieuwe titel laten
verzinnen. (Vind je ‘Vallen’ een goede titel? Wat zou volgens jullie een betere titel zijn?)
Of je kan hen een stuk van het verhaal laten herschrijven, bijvoorbeeld het einde.
5 Vakoverschrijdende eindtermen (VOET)
Zoals reeds aangehaald, gaat dit boek over vreemdelingenhaat en vriendschap. Beide
thema’s kunnen we plaatsen onder de vakoverschrijdende eindtermen bij sociale
vaardigheden en opvoeden tot burgerzin.
Bij sociale vaardigheden vinden we onder andere het uitkomen voor de eigen mening
terug. Dat is iets dat Lucas duidelijk niet doet. Het is erg belangrijk om, zelfs in een goede
vriendschap, een eigen mening te hebben en daarvoor uit te komen.
Bovendien zou onze samenleving er een stuk beter uitzien als we wat meer respect en
waardering voor anderen konden opbrengen. Hiermee hebben vooral Alex en Benoît een
probleem. Het is dan ook duidelijk dat vreemdelingenhaat niet in dit plaatje van respect en
waardering past.
Wat Caitlin dan weer erg goed doet, is opkomen voor de eigen rechten en voor de rechten
van anderen. Zij heeft wel een eigen mening en komt zowel voor zichzelf als voor anderen
in haar omgeving op.
Vallen Katrien Aerts en Kristof Moelans
- 13 -
Een eerste vakoverschrijdende eindterm bij opvoeden tot burgerzin, is het illustreren van
rechten en plichten. Voor de personages in dit boek is het helemaal niet duidelijk wat de
rechten en plichten zijn van zowel binnen- als buitenlanders, kortom de mens. Het is dan
ook belangrijk dat dat voor onze leerlingen wel duidelijk wordt.
Ook op een verdraagzame manier omgaan met verschillen in sekse, huidskleur en
etniciteit, blijkt erg moeilijk.
Wat Lucas wel leert kennen in dit boek, is de invloed van de media. Hij kan een kritische
houding aannemen ten aanzien van allerlei vormen van berichtgeving. Hij maakt het
namelijk zelf mee dat kranten een heel ander verhaal opschrijven dan dat van hem.
6 Auteur
6.1 Biografie
Anne Provoost groeide op in de Belgische Westhoek. Zij
studeerde aan de Leuvense Universiteit en behaalde haar
diploma Germaanse Filologie met een scriptie over
mensenrechteneducatie. Ze studeerde nog een jaar pedagogie
aan de KUL en ging daarna met haar man in de Verenigde
Staten wonen, waar ze haar eerste boek schreef, Mijn tante is
een grindewal. Voor dit debuut kreeg Provoost de Boekenleeuw
en de Interprovinciale Prijs voor Jeugdliteratuur. Het boek werd in
zes talen vertaald.
Haar tweede jeugdroman Vallen, over racisme en de verleidingen van extremisme,
verscheen in 1994 en werd bekroond met de Libris Woutertje Pieterse Prijs, de Gouden
Uil, de Boekenleeuw, de Interprovinciale Prijs voor Jeugdliteratuur en een Zilveren Griffel.
Van Vallen werden meer dan 160.000 exemplaren gedrukt. Het boek is in twaalf talen
vertaald, werd vier keer voor theater bewerkt, en werd in 2001 verfilmd door Hans
Herbots: Falling.
In 1997 verscheen De roos en het zwijn, geïnspireerd op het sprookje De Schone en het
Beest. Het werd bekroond met de Boekenleeuw, de Gouden Zoen en in Oostenrijk met de
Jugendbuchpreis der Jungen Leser.
Vallen Katrien Aerts en Kristof Moelans
- 14 -
Haar laatste roman, De arkvaarders, verscheen in 2001, en is een hervertelling van het
zondvloedverhaal in de bijbel. Het boek kreeg een Boekenwelp en de Gouden Zoen. De
Engelse versie van het boek werd genomineerd voor de IMPAC Dublin International
Award 2006.
Provoost schrijft ook essays en korte verhalen. In 2004 verscheen haar essay En dan nu
het slechte nieuws. Het kind als antagonist bij Stichting Lezen.
De voorbije jaren schreef zij mee aan kunstprojecten die resulteerden in publicaties zoals
De letter I bij ABC2004 en De Ruiker van Ka-Bloom bij het tentoonstellingsproject
Verfraaiing.
Haar roman In de zon kijken verscheen in het voorjaar van 2007. Het is het verhaal van
een meisje en de dood, een portret van een rouwende moeder, gezien door de ogen van
een kind.
In juni 2007 stond Anne Provoost op de Senaatslijst voor Groen!
Anne Provoost is lid van PEN en van de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal- en
Letterkunde. Ze woont met haar man en drie kinderen in Borgerhout, Antwerpen.
6.2 Werken
1990: Mijn tante is een grindewal (incest)
Anna vindt het niet leuk dat haar nichtje Tara met haar ouders de
leegstaande villa vlakbij hen heeft gehuurd. In het begin vindt Anna
haar nichtje vreemd, want Tara draagt alleen rode T-shirts, spreekt in
raadsels en gedraagt zich agressief. Als haar moeder ook nog
zelfmoord pleegt, wordt haar gedrag nog afwijzender. Wanneer op een
dag een kudde grindewallen, een walvis-soort, op de kust strandt,
ontstaat tussen Tara en een biologe een schuchtere vriendschap.
1991: Niet uitlachen! (schaamte voor een mongoloïde broer)
Neel sluit in het zwembad vriendschap met Lien, die daar net als Neel iedere dag te
vinden is. Lien vertelt Neel dat ze bang is van een grote jongen die ook iedere dag in het
zwembad is. Hij doet zo 'raar'. Het blijkt Neels geestelijk gehandicapte broer te zijn.
1991: De wekker en het mes (schaamte voor bedplassen)
Felix heeft, sinds zijn moeder is weggegaan met haar vriend, last van bedplassen. Bram,
zijn vriend, vindt dat hij geheimzinnig doet en probeert achter het geheim te komen.
Vallen Katrien Aerts en Kristof Moelans
- 15 -
1993: Kauwgum voor de held (een vader wordt betrapt op doping)
De vader van Viktor is hardloper. Niet zomaar een hardloper: hij is
kampioen! Viktor is trots. Maar op een dag doet iedereen vreemd.
Mama verbergt de sportpagina van de krant. De kinderen op de
speelplaats zwijgen. Iedereen weet wat er gebeurd is, behalve Viktor.
1994: Vallen (verleiding van rechts-extremisme)
Door de onzekerheid over het verleden van zijn grootvader raakt Lucas in de ban van een
man met racistische opvattingen.
1998: De roos en het zwijn (gebaseerd op De Schone en het Beest)
Een veel te vroeg geboren, mismaakt meisje groeit op tot een bijzonder
mooie vrouw, die vriendschap sluit met een gebochelde man.
2001: De arkvaarders (gebaseerd op Noach en zijn ark)
Een jonge vrouw raakt bevriend met de jongste zoon van de bouwer van een schip in de
woestijn en maakt zo de gruwelijke reis over de wateren mee.
2007: In de zon kijken (rouwverwerking); volwassenenroman
Chloë Vanderweert woont met haar ouders en haar halfzusje op het
Australische platteland. Als haar vader na een val van zijn paard om het
leven komt, probeert haar moeder het bedrijf draaiende te houden.
Langzaam verliest ze haar greep op de situatie.
7 Bibliografie
• Vallen, Anne Provoost, Uitgeverij Van In, 2002
• www.anneprovoost.be