Ambitiedocument 'Plus aan de Lange Haven'

“SCHIEDAM HEEFT GOUD IN HANDEN, NU LATEN WE HET BLINKEN“

DE PLUS AAN DE LANGE HAVEN

Gemeente SchiedamStadserf 13112 DZ SchiedamT. 010 219 11 11

E. [email protected]. www.schiedam.nl

JANUARI 2014

COLOFON

“SCHIEDAM HEEFT GOUD IN HANDEN, NU LATEN WE HET BLINKEN“

DE AAN DE LANGE HAVEN+

Stad aan de Schie, Ontwikkelingsvisie voor de binnenstad; gemeenteraad 28 juni 2012) De + aan de Lange Haven

Gemeente Schiedam

Projectleiding:

Vera van der Vlerk, projectleider binnenstad Faye Hewitt, projectleider ROR

Projectgroep:

Céline Kruisbrink, landschapsarchitectGeert Medema, beleidsadviseur monumentenPatrick Miemietz, landschapsarchitectWillem Oldenburg, visualisaties

4 5

INHOUDSOPGAVE1 STAD AAN DE SCHIE: DE AMBITIE 71.1 Project Lange Haven+ 111.2 Samenhang Lange Haven+ met andere projecten in de binnenstad 11 2 FUNCTIONELE ANALYSE PLANGEBIED LANGE HAVEN+ 122.1 Verkeer en Parkeren 152.1.1 Verkeer 152.1.2 Parkeren 172.2 Winkelen en horeca 192.2.1 Winkelen 192.2.2 Horeca 202.3 Cultuur en toerisme 212.3.1 Cultuur 212.3.2 Toerisme 23 3 RUIMTELIJKE ANALYSE PLANGEBIED LANGE HAVEN+ 243.1 Water 273.2 Kademuren 283.3 Kades en straat 313.3.1 Bestrating 333.3.2 Groen 353.3.3 Inrichtingselementen 373.4 Gevels 39 4 BIJZONDERE ELEMENTEN EN GEBIEDEN 404.1 Vismarkt 434.2 Appelmarkt en Appelmarktbrug 454.3 Kade voor de Havenkerk 474.4 Omgeving van de Koemarktbrug 494.5 Nieuwe ‘oude’ brug bij de Taansteeg 53 5 UITWERKING LANGE HAVEN+ 565.1 Schetsontwerp nieuwe kadeinrichting 635.2 Bijzondere locatie: schetsontwerp Vismarkt 795.3 Bijzondere locatie: schetsontwerp Appelmarkt 875.4 Bijzondere locatie: schetsontwerp kade Havenkerk 93 BIJLAGEN 98B.1 Straatmeubilair 100

6 7

1. STAD AAN DE SCHIE: DE AMBITIEWat is er verbeterd nu de gemeente de Lange Haven centraal plaatst in de Ontwikkelingsvi-sie voor de Binnenstad? Het water in deSchie en Havens blijft hetzelfde, de historische panden aan de Haven ook en de infrastructuur verandert niet essentieel. Wel wordt ingezet op een verbetering van de beleving van de aan-wezige kwaliteit. De historie van Schiedam zal in het druk bezet water van de Lange Haven schitteren en de verstilde kades worden le-vendige struingebieden voor Schiedammer en bezoeker. Het oude ‘Zwart Nazareth’ maakt zo van haar historie weer levendig goud. De nabij-gelegen Hoogstraat lift mee met een levendige binnenstad met stad- en watertoeristen. Die verbetering ligt niet alleen in het hier en nu, maar (deels) ook in de toekomst.

De ambitie uit de Ontwikkelingsvisie voor de Binnen-stad ‘Stad aan de Schie’ is duidelijk: gebruik maken van de bestaande, intrinsieke en onderscheidende kwaliteit als motor voor economische en ruimtelijke vooruitgang. De gewenste uitkomst is niet met de verwezenlijking van één project te realiseren. Het is een proces van kleine en grote projecten, acties en initiatieven, waarbij gemeente, culturele instellingen, ondernemers, bewo-ners, burgers en zelfs bezoekers een rol vervullen. De ontwikkelingsvisie geeft aan welke koers de gemeente de komende jaren wil varen en vraagt initiatiefnemers om zich aan die koers te committeren. Dat is een voort-durend interactief proces. De gemeente treedt daarbij kaderstellend, faciliterend en uitvoerend op. De Ontwikkelingsvisie kent een aantal fysieke en een aantal niet-fysieke projecten. Fysiek wordt met name ingezet op de sleutelprojecten: Stad aan de Schie (inclusief ontwikkeling van het Westmolenkwartier), Dirkzwager terrein en Museumkwartier. Niet-fysieke sleutelprojecten zijn de ontwikkeling van het Binnen-stadsloket voor alle vragen over de binnenstad en de opzet van een Marketingcampagne waarin de kwalitei-ten van de binnenstad worden uitgedragen.De Ontwikkelingsvisie voor de Binnenstad maakt het mogelijk om projecten in de binnenstad integraal op te pakken. Het project ‘Reconstructie Kademuren Lange Haven’ biedt kansen tot een gecombineerde aanpak om beleidsambities op het gebied van horeca, verkeer, toerisme, monumenten en de inrichting van de open-bare ruimte te verwezenlijken. Het opbreken van de kades biedt een goede kans om tot een kwalitatieve verbetering van de bestrating te komen, terwijl tege-lijkertijd een herinrichting gericht op gewenst gebruik van de ruimte gemaakt kan worden. Door de integrale aanpak kan uit gemaakte investeringen meer rende-ment gehaald worden.

Luchtfoto met de projectgrens van Lange Haven+ met aanduiding bijzondere plekken

Luchtfoto Vismarkt (A.)

Luchtfoto Kade voor de Havenkerk (C.)

Luchtfoto Appelmarkt en Appelmarktbrug (B.)

Luchtfoto Omgeving Koemarktbrug (D.)

A. B.

C.

D.

D.A. VismarktB. Appelmarkt en AppelmarktbrugC. Kade voor de HavenkerkD. Omgeving van de KoemarktbrugE. Brug

E.

Binnenbocht

Buitenbocht

8 9STAD AAN DE SCHIE: DE AMBITIE

Kaart Binnenstadsvisie met daarop de Lange Haven+ in relatie tot andere projecten in en om de binnenstad

Lange Haven

Stad aan de Schie Activeren van het gebied rondom de Lange en Kor-te Haven, inclusief Hoogstraat en Boterstraat. De Schie moet het kloppend hart worden van Schie-dam, met levendige waterrecreatie. Door in te zet-ten op het gebruik van de stegen ontstaat een pa-rallelle structuur tussen de Haven en de daarachter gelegen straten, met een breed palet aan voorzie-ningen.

Dirkzwager terrein

Dirkzwager terrein Herstructurering van het gebied rond Groenweegje tot aantrekkelijk gemengd woongebied met een ver-sterking van het havenfront. Er wordt ingezet op het behouden van monumenten (inclusief historische productielijn Dirkzwager) en de historische struc-tuur en de vestiging van het hoofdkantoor van Dirk-zwager.

MuseumkwartierVersterken van het gebied rondom de musea in het hart van de Lange Haven tot centrale plek van waar-uit bezoekers de rest van de binnenstad ontdekken.

WestmolenkwartierNu nog een braakliggend terrein aan de westkant van de Binnenstad. Hier wordt een parkeergarage ontwikkeld en een gemengd binnenstedelijk woon- en werkprogramma. Het Westmolenkwartier wordt westelijk ‘poort’ naar de Binnenstad met heldere routes en een goede oriëntatie op Havens, Hoogs-traat en Museumkwartier

Marketingcampagne binnenstadHet breed uitdragen van de unieke kwaliteiten van de (binnen)stad zowel binnen de eigen stadsgren-zen als (ver) daarbuiten. Allereerst moeten alle Schiedammers de binnenstad omarmen en er weer trots op kunnen zijn. Vervolgens moeten ook de mensen buiten de stad bewust gemaakt worden van de kansen die hier liggen.

BinnenstadsloketOpzetten van een toegankelijk binnenstadsloket voor alle vragen over (ondernemen in) de binnen-stad. Denk daarbij aan het aandragen van nieuwe initiatieven, voor vulling van leegstaande panden, het organiseren van evenementen of vragen over vergunningen. Dit is ook de plek waar aan de ont-wikkeling van de binnenstad wordt gewerkt samen met betrokkenen.

SCHIED MA

10 11STAD AAN DE SCHIE: DE AMBITIE

Schets met het profiel van de Lange Haven en de diverse zoneringen

1.1. Project Lange Haven+

Om inhoud te geven aan de mogelijkheden die de noodzakelijke kadeaanpak biedt, heeft de gemeente het project Lange Haven+ in het leven geroepen. In dat project wordt letterlijk de ‘plus’ gezet op de nood-zakelijke werkzaamheden van de reconstructie van de kademuren. In Lange Haven+ zijn die aspecten ondergebracht, die samenhangen met de problematiek van de kademuren, maar niet noodzakelijk zijn om de constructieve problemen op te lossen. Met de diverse beleidsdisciplines is gewerkt aan een uitvoerbaar en samenhangend pakket van maatregelen en werkzaam-heden voor de Lange Haven.

De werkzaamheden laten zich op hoofdlijnen als volgt samenvatten: - Aanlegplaatsen en faciliteiten (zoals walstroom) voor woonschepen en pleziervaart;- Autoluwe inrichting met meer ruimte voor voetgangers en fietsers;- Creëren van ruimte voor terrassen aan het water;- Creëren van zichtlijnen op de haven op strategische punten (op belangrijke monumenten, bruggen en via stegen); - Versterken van het historisch karakter van de haven bij herstel en (her)inrichting van de kades (o.a. materiaalgebruik, oud gebakken historische bestrating en meubilair);- Versterken relatie Lange Haven – Hoogstraat door inzet op stegen.

De omvang van het projectgebied wordt mede bepaald door het project Reconstructie Kademuren Lange Ha-ven. Dit betekent dat het gebied van de gehele Lange Haven, van Koemarktbrug tot en met Beurssluis tot het project behoren. Het gehele profiel van de havens (van gevelwand tot gevelwand) behoort tot het project. Het profiel valt in vijf onderdelen uiteen, welke vanzelf-sprekend grote samenhang vertonen, maar ook een eigen aanpak krijgen. Het project heeft betrekking op de fysieke (her)inrichting van de openbare ruimte en de toevoeging van functies en gebruiksmogelijkheden in die ruimte.Het water (1) vraagt om goede bereikbaarheid en geldt als infrastructuur voor de vaart. Het herstel van de ka-demuren valt buiten het project Lange Haven+. Aan de kademuren (2) worden wel aanlegvoorzieningen aan-gebracht voor pleziervaart en historische woonsche-pen. Dit is een plus op de noodzakelijke reconstructie van de kademuren. Tegelijk met de werkzaamheden aan de kades (3)wordt de bestrating uitgenomen. Een volledige herinrichting van de straten wordt mogelijk, conform de uitgangspunten voor de inrichting van de openbare ruimte in de historische binnenstad. Bij de herinrichting van de straat wordt een ander gebruik van de beschikbare ruimte voorgestaan. Het openbaar gebied wordt beëindigd door de gevelwanden (4). Restauratie van (onderdelen van) de gevelwanden is niet onderdeel van het project Lange Haven+. Wel is er aandacht voor een goede inrichting van deze over-gangszone. De overgang tussen het publieke en het

particuliere domein wordt langs de havens historisch gezien begeleid door de aanwezigheid van particuliere stoepen. Meer levendigheid op plintniveau wordt moge-lijk gemaakt binnen individuele projecten en het nieuwe bestemmingsplan Binnenstad. Tot slot omvat het project enkele bijzondere plekken (5), die zich in het gebied onderscheiden van de ‘nor-male’ kadeinrichting. Deze bijzondere plekken betreffen respectievelijk de Vismarkt, de Appelmarkt, de kade voor de Havenkerk en de omgeving van de Koemarkt-brug. Deze locaties krijgen een ‘eigen’ inrichting en krijgen in het stadsbeeld een extra accent. Verder is binnen het project sprake van de toevoeging van een nieuwe langzaamverkeersbrug bij de Taansteeg, zodat de relatie tussen de binnenbocht Lange Haven/Hoogstraat met de westzijde van de binnenstad wordt versterkt. Bij de aanpak van de diverse onderdelen wordt telkens rekening gehouden met de historische karakteristiek van het gebied. Het doel is echter niet om te komen tot reconstructies van een historische situatie, maar telkens te komen tot een bij de kwaliteit van de histori-sche haven passende inrichting. Bij die inrichting wordt nadrukkelijk rekening gehouden met het hedendaags en toekomstig gebruik van de Lange Haven. Zowel in de kwaliteit van de inrichting als in de functionele gebruiksmogelijkheden van de ruimte wordt een kwali-teitsslag aangebracht.

1.2. Samenhang Lange Haven+ met andere projecten in de binnenstad

Het project Lange Haven+ is onderdeel van een sa-menhangende strategie om de historische binnenstad een impuls te geven, conform de doelstellingen en uitgangspunten van de Ontwikkelingsvisie voor de Bin-nenstad. Een deel van die projecten hangt nauw samen met Lange Haven+, bijvoorbeeld omdat het grenst aan het plangebied of een directe functionele relatie heeft met het gebied. Hierbij kan worden gedacht aan:

- Stimuleren nieuwe activiteiten op begane grond bebouwing langs de Lange Haven, onder andere door verruiming gebruiksmogelijkheden in het nieuwe bestemmingsplan voor de binnenstad;- het stimuleren van vestiging nieuwe trekkers, zoals creatieve ondernemers, ambachten en speciaalzaken;- Doorgaan met Werk aan de Winkel (2.0) op de Hoogstraat;- Ontwikkelen van het Westmolenterrein met een gebouwde parkeervoorziening aan de westzijde van de stad;- Verbeteren van de doorvaarbaarheid van de Schie met (op afstand bedienbare) bruggen en goede afstemming van de bediening van de sluis en bruggen;- Aansluiten bij inrichting van de projecten Schie- oevers en Schieveste in het noorden en het distil- leercluster Buitenhavenweg en Stadshavens in het zuiden.

1 Water2 Kademuren3 Kades en bestrating4 Gevels5 Bijzondere plekken (verbeeld is de kade voor de Havenkerk)

Suggestie voor inrichting van de kades met meer ruimte voor langzaam verkeer en verblijf uit “Stad aan de Schie, ontwikkelingsvisie voor de Binnenstad” (HKB Stedenbouwkundigen)

2. FUNCTIONELE ANALYSE PLANGEBIED LANGE HAVEN+

14 15

2. FUNCTIONELE ANALYSE PLANGEBIED LANGE HAVEN+

FP

FP

FP

P

P

P

NSRET

Nieuwe Haven

Hoogstraat

Dam

Bro

ersv

est

Bro

ersv

eld

Rotterdamsedijk

Nieuwe Damlaan

Nieuwland

´s G

rave

land

sew

eg

De Lange Haven is het historisch hart van de stad en kan weer een plaats worden waar allerlei activi-teiten op het gebied van winkelen, horeca, verkeer, toerisme, cultuur en erfgoedbeleving op logische wijze samenkomen. Op dit moment is de binnen-stad functioneel in afzonderlijke gebieden in te delen. De ruimtelijke overgang en de uitwisseling tussen deze functionele delen van de stad is niet goed. Voor het plangebied van Lange Haven+ geldt dat de stegen en straatjes tussen het winkelgebied van de Hoogstraat en het gebied rond de haven niet uitnodigend zijn. Programmatisch sluiten de beide gebieden niet goed op elkaar aan: voor winkelend publiek biedt de verstilde historische haven te wei-nig verblijfskwaliteit en de (water)toerist/recreant vindt onvoldoende kwalitatief (winkel)aanbod op de Hoogstraat.

2.1. Verkeer en Parkeren

2.1.1. VerkeerDe binnenstad wordt ontsloten via de Broersvest en in mindere mate via de Nieuwe Damlaan en de Parkweg. Verkeer in de binnenstad is voornamelijk bestem-mingsverkeer. Bezoekers aan de binnenstad maken vooral gebruik van de parkeergarages ontsloten via de Broersvest. De geplande gebouwde parkeervoorziening op het Westmolenterrein zal de stad aan de westzijde ontsluiten.In de verkeerscirculatie van de binnenstad zijn de ka-des langs de Lange Haven belangrijk, maar ze maken niet onderdeel uit van de hoofdroutes door de histori-sche stad.De kades langs de Lange Haven worden gedomineerd door het gebruik als ontsluitingsweg van de aanlig-gende huizen, winkels, bedrijven, horeca en culturele instellingen. De kades worden gebruikt door auto’s, fietsers en voetgangers. Daarnaast worden de kades ook gebruikt door vrachtwagens ter bevoorrading van winkels en horeca aan de Lange Haven en – meer uitzonderlijk – aan de Hoogstraat. Beide kades kennen eenrichtingsverkeer voor gemoto-riseerd verkeer, met uitzondering van het stuk tussen Griffioenstraat en het ‘plein’ bij Café De Unie, dat tweerichtingsverkeer betreft. Voor wat betreft de bin-nenbocht, rijden auto’s de kade op vanuit de Koemarkt en verlaten het gebied via de Nieuwe Sluisstraat, Brede Marktsteeg en Grote Markt. Bij de buitenbocht komt het verkeer de kade op via de Korte Haven, de Walvis-straat of de Griffioenstraat en verlaat de kade via de Walvisstraat of Griffioenstraat.

AutoluwIn de Ontwikkelingsvisie voor de Binnenstad wordt binnen het sleutelproject Stad aan de Schie gesproken over het activeren van de Lange Haven door meer vari-atie aan functies op en langs de kades. Die ambities voor een meer pluriform gebruik van de kade maken vanzelfsprekend onderdeel uit van het project Lange Haven+. Dit roept vragen op over de gewenste ver-keersintensiteit op de kades. In het verleden is al vaker

landmark cultuur historisch, iconen

stegen

entrees, hoofdontsluiting gemotoriseerd verkeer

hoofd langzaamverkeer/Haltermodel

parkeergarages

�etsparkeren

parken

pleinen

PFP

cultuurhistorische gebouwen en winkelcentrastegenentrees, hoofdontsluiting gemotoriseerd verkeerhoofd langzaam verkeer / haltermodelparkeergaragesfietsparkerenparkenpleinen

Legenda

Huidige situatie

Kaart met de verkeerstromen en richtingen op en bij de Lange Haven

LegendaBestaande situatie Legenda

entree autoverkeer binnenstad voetgangersgebiedrijrichting - een richting / twee richtingenbinnen venstertijden toegankelijk

entree autoverkeer binnenstadvoetgangersgebiedrijrichting - een richting / twee richtingenbinnen venstertijden toegankelijk

Bestaande situatie Legendaentree autoverkeer binnenstad voetgangersgebiedrijrichting - een richting / twee richtingenbinnen venstertijden toegankelijk

Rotterdam-

sedijk

NS/RET

Nieuwland

Korte Haven

1

2

Nieuwe Haven

Grif

fioen

stra

at

Walvis-straat B

roer

sves

t‘s

Gra

vela

ndse

weg

Koemarkt

3

1 Nieuwe Sluisstraat2 Brede Marktsteeg3 Grote Markt

16 17FUNCTIONELE ANALYSE PLANGEBIED LANGE HAVEN+

worden gerealiseerd.Overleg met de omgeving bij de verdere uitwerking van de herinrichting is vanzelfsprekend van essentieel belang om dit draagvlak vast te kunnen houden. In het plangebied van de Lange Haven+ ligt ook de fietsparkeervoorziening op de Koemarkt. De inrichting en inpassing van deze stalling is niet optimaal en wordt daarom opnieuw vormgegeven. Op de kades worden eveneens plekken gereserveerd voor de stalling van fietsen.

Doelstellingen met betrekking tot verkeer en parkeren als onderdeel van het project Lange Haven+:- De herinrichting van de kade wijzigt het gebruik van de Lange Haven door gemotoriseerd verkeer.- De verwijdering van de parkeerplaatsen op de kades (tussen 45 en 145 plaatsen) wijzigt het gebruik van de Lange Haven door gemotoriseerd verkeer en verbetert de verblijfskwaliteit.- De resterende parkeerplaatsen zijn gebruikersvriendelijk en goed benaderbaar.- De nieuw geplaatste parkeerautomaten staan buiten belangrijke zichtlijnen en zijn gebruikersvriendelijk.- De herinrichting van de fietsenstalling aan de Koemarkt faciliteert fietsers die de binnenstad willen bezoeken.- Het beperkt toevoegen van de mogelijkheid tot fietsparkeren op de kades faciliteert fietsers die een bezoek brengen aan locaties in de directe omgeving.

FP

FP

FP

FP

P

P

P

P

NSRET

Nieuwe Haven

Hoogstraat

Dam

Bro

ersv

est

Bro

ersv

eld

Rotterdamsedijk

Nieuwe Damlaan

Nieuwland

´s G

rave

land

sew

eg

Legenda

Toekomstige situatie met Lange Haven+ en ambitie Binnenstadsvisie

Langsparkeren op een smal stuk van de Lange Haven


functioneel ruimtelijke relatie via stegen

hoofd langzaamverkeer

parkeergarages

�etsparkeren


autoluwe Lange Haven

pleinen

parken

PFP


functioneel ruimtelijke relatie via stegen

hoofd langzaamverkeer

parkeergarages

�etsparkeren


autoluwe Lange Haven

pleinen

parken

PFP

cultuurhistorische gebouwen en winkelcentrafunctioneel ruimtelijke relatie via stegenentrees, hoofdontsluiting gemotoriseerd verkeerhoofd langzaam verkeerpleinenparkenparkeergaragesfietsparkerenautoluwe Lange Haven

Schieveste

Destilleercluster

gesproken over een autoluwe Lange Haven. In de voor-bereiding van het project Lange Haven+ zijn daarom diverse modellen getekend voor de verkeerscirculatie langs de binnenbocht en buitenbocht Lange Haven. Tellingen van verkeersbewegingen aan de kades be-vestigen dat de kades niet intensief gebruikt worden en overwegend bestemmingsverkeer aantrekken. Er bestaat draagvlak om te komen tot een autoluwe inrichting, door ingrepen in de inrichting van de kades, de parkeermogelijkheden ter plaatse en het te hanteren parkeerregime. Autoluw betekent daarbij niet dat er geen of slechts selectief gemotoriseerd verkeer op de kades mogen komen, maar dat door gerichte aanpas-singen gemotoriseerd verkeer in het gebied te gast wordt in plaats van het gebied domineert. Dit betekent ook dat de aantrekkelijkheid van de kade langs de bin-nenbocht als ‘sluiproute’ voor gemotoriseerd verkeer tussen Rotterdamsedijk/Koemarkt en de wijk Nieuwland moet worden ontmoedigd. Hoe beperkt dit gebruik ook is, juist dergelijk verkeer veroorzaakt overlast.De verkeersafwikkeling aan de buitenbocht van de Lange Haven wordt mogelijk veranderd om zoekver-keer te beperken. Gedacht wordt aan twee kleine lus-sen waarbij de Walvistraat een belangrijk functie krijgt als uitgang van het gebied.

2.1.2. ParkerenOm de ambities met nieuw ruimtegebruik en een meer autoluw gebied te bewerkstelligen, zijn vooral ingre-pen wenselijk in de ruimte die op dit moment is gere-serveerd voor parkeren. Langs de kades wordt op dit moment vrijwel overal geparkeerd, over het algemeen langsparkeren, maar op delen van de buitenbocht ook door dwarsparkeren. De kwaliteit van het langsparke-ren is zeker op de smalle stukken niet groot, omdat dicht op de kademuur geparkeerd moet worden.Aan de zijde van de binnenbocht zijn op dit moment 83 parkeerplaatsen (inclusief Nieuwe Sluisstraat, Koe-markt) en aan de buitenbocht 116 parkeerplaatsen (inclusief Nieuwe Sluisstraat, Griffioenstraat, Vismarkt, Café de Unie). In deze telling zijn ook plaatsen gere-serveerd voor ‘laden en lossen’ en de plaatsen voor minder validen en artsen meegerekend.In opmaat naar het project Lange Haven+ zijn diverse varianten uitgewerkt om het parkeren in het gebied opnieuw vorm te geven. De varianten variëren van de huidige situatie (niks veranderen) tot een parkeer-vrije inrichting van de binnenbocht. Daartussen liggen diverse varianten met een min of meer parkeerluwe inrichting van een of beide kades. Verwijdering van par-keerplaatsen in het gebied geeft ruimte om te komen tot een afgewogen herinrichting van de kades en voor ander gebruik. Het precieze aantal zal in overleg met bewoners en ondernemers worden bepaald. Een terug-gang in parkeerplaatsen in het gebied kan in de omge-ving niet volledig worden opgevangen. Een gebouwde parkeervoorziening in het Westmolenkwartier wordt voorbereid en er wordt gewerkt aan een efficiëntere in-richting van de Westvest. Bij een eerste consultatie van bewoners en ondernemers bleek sprake van draagvlak voor een teruggang als daarbij de genoemde alterna-tieven worden verwezenlijkt en de ruimtelijke ambities


Hoogstraat 78 na de aanpak Werk aan de Winkel

Hoogstraat 47 na de aanpak Werk aan de Winkel

Hoogstraat 78 voor de aanpak Werk aan de Winkel

Hoogstraat 47 voor de aanpak Werk aan de Winkel

2.2. Winkelen en horeca

2.2.1. WinkelenHet winkelen in de Schiedamse binnenstad gebeurt nu voornamelijk bij de twee overdekte winkelcentra ABC en de Passage, de Broersveld en een deel van de kleinschalige detailhandel in het noordelijk en zuidelijk deel van de Hoogstraat. Het zuidelijk deel en de bocht (het middelste deel) van de Hoogstraat kent leegstand. Er wordt hard gewerkt om de leegstand aan te pak-ken. Het project Werk aan de Winkel (opknappen van panden en vernieuwen van winkelpuien) draagt op dit moment al in grote mate bij aan de uitstraling van het winkelgebied in het algemeen en de Hoogstraat in het bijzonder. De gemeente gaat met Werk aan de Winkel 2.0 door met deze aanpak, maar dan alleen gericht op de Hoogstraat en met extra druk op invulling van de panden.Schiedam is niet uniek in de problematiek rond leeg-stand in kernwinkelgebieden. In veel winkelcentra in Nederland vond de laatste decennia een vernieuwings-slag plaats met grootschalige ingrepen. In Schiedam heeft deze grootschalige binnenstedelijke herstructure-ring met toevoeging van veel vierkante meters winke-loppervlak niet plaatsgevonden. Het hoge percentage leegstand van relatief kleine winkelpanden aan de Hoogstraat is daar nu nog deels het gevolg van. De winkelsector is echter aan grote veranderingen on-derhevig, onder andere door de opkomst van internet. Volgens verschillende experts neemt in de komende jaren juist de leegstand van grootschalige winkelloca-ties alleen maar toe en wordt de concurrentie tussen de verschillende winkelcentra heviger. Deze ontwikkelin-gen kunnen voor de binnenstad van Schiedam positief uitpakken als kansen kunnen worden benut. Een nieuw type investeerder geeft de voorkeur aan kleinschalige ontwikkelingen in goed bereikbare winkel-gebieden die in een (recreatief) aantrekkelijke omge-ving gevestigd zijn. Dit is bij uitstek van toepassing op de historische binnenstad van Schiedam. Schiedam heeft een gave historische binnenstad en heeft daar-door een goede uitgangspositie om een vestigings-plaats voor speciaalzaken te worden. Het aanbod van kleinere winkelruimtes is voor dergelijke zaken juist aantrekkelijk, zeker als er een combinatie met internet-verkoop plaats vindt. In de Hoogstraat wordt daarom het accent gelegd op de historische winkelstraat van Schiedam met een aaneengesloten front van winkels, galeries, horeca en andere voorzieningen en wonen op de bovenliggende verdiepingen. Binnen het project Werk aan de Winkel zijn inmiddels 59 woningen toege-voegd. Het in het verleden gehanteerde haltermodel voor de binnenstad van Schiedam (de verbinding tussen de ABC en de Passage) is met de vaststelling van de Ontwikkelingsvisie voor de Binnenstad losgelaten. In het nieuwe bestemmingsplan voor de binnenstad zal het winkelareaal nog verder worden teruggedrongen tot een compacte kern. Er wordt niet meer actief ingezet op het realiseren van winkelmeters. Maar de focus voor wat betreft het winkelen, verschuift bewust naar de dubbelas Lange Haven – Hoogstraat. Zie afb. p.16

In de Ontwikkelingsvisie voor de Binnenstad wordt be-argumenteerd dat de Hoogstraat aan kracht wint door een betere functionele en ruimtelijke verbinding met de Lange Haven. Juist de verbinding van de winkelstraat met deze ‘kern’ van de historische binnenstad maakt het gebied onderscheidend en uniek. Goede verbindin-gen met de Lange Haven en een parkeervoorziening aan de westzijde van de binnenstad zijn essentieel voor deze positionering. Dit betekent ook dat het ge-bied rond de Lange Haven complementair zal moeten worden aan de Hoogstraat. Hierbij kan worden gedacht aan de toevoeging van enkele winkels, maar juist ook aan andersoortige activiteiten, zoals ambachtelijke werkplaatsen, galeries, ateliers en horeca. Zo kan een aantrekkelijk palet aan voorzieningen worden aange-boden dat uit kan groeien tot een lokale en regionale trekpleister. De herinrichting van de kades binnen het project Lange Haven+ is randvoorwaardelijk voor dit soort nieuwe functies.

2.2.2. HorecaDe binnenstad kent op dit moment ook veel verspreid liggende horeca, met concentraties rond de Koemarkt en Grote Markt. Verspreid langs de Lange Haven is ook horeca aanwezig. De huidige horecaspreiding draagt op dit moment niet voldoende bij aan het winkelbestel en een goede loopstroom. Ook worden de kwaliteiten van de Lange Haven en het water van de Schie te weinig benut in relatie tot de Hoogstraat en het winkel-gebied van de Schiedamse binnenstad. De koppeling van horeca aan de Lange Haven wordt nadrukkelijk ook meegenomen in het project Lange Haven+. Bestaande horeca aan de binnenbocht van de haven krijgt door de toevoeging van terrassenpon-tons een betere verblijfsplek in de buitenruimte en waar mogelijk kunnen op de kades zitplaatsen wor-den toegevoegd. Doel is niet om van de Lange Ha-ven een nieuwe horecaomgeving te maken, maar de verblijfsmogelijkheden te versterken. Dit is met name interessant in het gebied van het Museumkwartier, waar de aanwezige culturele voorzieningen vraagt om een goed en complementair horeca-aanbod. Vooral de Appelmarkt (in relatie tot voorplein Stedelijk Museum Schiedam), de binnentuin van het Jenevermuseum en de (ruimte voor) de Havenkerk lenen zich voor toevoe-ging van horeca. Een en ander heeft een nauwe relatie tot de herbestemmingsopgave van de Monopole en de Havenkerk.

Doelstellingen met betrekking tot winkelen en ho-reca als onderdeel van het project Lange Haven+:- De aanleg van pontons voor terrassen van aangrenzende (bestaande) horeca maakt kwalitatief verblijf in het gebied mogelijk. - De toevoeging van terrassen op de kades maakt kwalitatief verblijf in het gebied mogelijk.- Bij de herinrichting van de Appelmarkt wordt bij de Monopole ruimte gereserveerd voor een terras, zodat verblijf bij dit gebouw aantrekkelijk wordt.- De toevoeging van zitgelegenheden (bankjes) aan het water maakt kwalitatief verblijf in het gebied mogelijk.


2.3. Cultuur en toerisme

2.3.1. CultuurSchiedam telt vier musea: het Stedelijk Museum (A), het Jenevermuseum (B), het Nationaal Coöperatie-museum (C) en Museummolen de nieuwe Palmboom. Drie van deze musea bevinden zich in het hart van de binnenstad; het gebied tussen de Hoogstraat, Lange Haven en de Appelmarkt. De gemeente Schiedam en de musea zien een meerwaarde in het versterken van dit ‘Museumkwartier’ (sleutelproject Binnenstadsvisie). De musea hebben elk een eigen uitstraling en doel-groep, maar het inzetten op meer fysieke verbindingen van de gebouwen maakt het gebied aangenamer en verschaft haar meer identiteit. Naast de fysieke verbin-dingen is er ook een inhoudelijke verbinding; het uitdra-gen van een gezamenlijke identiteit en boodschap, het als unieke instelling onderdeel zijn van één verhaal: de geschiedenis van Schiedam. Het uitvoering geven aan fysieke verbindingen tus-sen de instellingen in het gebied is onderdeel van het sleutelproject Museumkwartier. Het gaat dan om een verbinding tussen Jenevermuseum en Stedelijk Muse-um via de Hoogstraat door aan de Hoogstraatzijde een tweede toegang naar het Jenevermuseum te maken. De entree van het Stedelijk Museum Schiedam zal pro-minent zichtbaar worden aan de Hoogstraat door ze te verplaatsen naar de Guidici-kapel. De herbestemming van de Monopole (D) en de Havenkerk (E) in relatie tot de locatie Hoogstraat 85 passen ook volledig binnen de opgave van het Museumkwartier.Onderdeel van Lange Haven+ is de herinrichting van de Appelmarkt (G), een hoofdontsluiting voor de Hoogstraat en Museumkwartier. Door de herinrichting wordt de Appelmarkt getransformeerd tot een opmaat naar het nieuw ingerichte voorplein van het Stedelijk Museum Schiedam.

Luchtfoto met overzicht van het Museumkwartier

Het Nationaal Coöperatie Museum (C) aan de Lange Haven

Schetsvoorstel voor inrichting van het voorplein van het Stedelijk Museum Schiedam (A) (MVRDV architecten)

Het voorplein van het Stedelijk Museum Schiedam (A) tijdens een modeshowmet op de achtergrond de Giudici Kapel

Schetsvoorstel voor de tweede entree van het Jenevermuseum (B) aan de Hoogstraat (Rutger Polderman)

Het Jenevermuseum (B) aan de Lange Haven


F

F

F

F

F

F

F

FF

F

VVV

F

schie en havensstegenroutehistorische horecaroute VVVhorecahistorische routeLiduinaroutemolenroute (MP3)landmark historisch cultureeluitstap fluisterboot (huidig en toekomstig)

Schie en havensstegenroutehistorische horecaroute VVVhorecahistorische routeLiduinaroutemolenroute (MP3)landmark historisch cultureeluitstap fluisterboot (huidig en toekomstig)

Legenda

F F

Overzichtskaart met de diverse stadswandelingen door de historische binnenstad van Schiedam. De Lange Haven is een toeristisch brandpunt

Eens per jaar, tijdens de Brandersfeesten eind september, liggen de kades vol pleziervaart; dit zorgt voor levendigheid aan de kades en in de binnenstad

De Fluisterboot op de Lange Haven

Doelstellingen met betrekking tot cultuur en toerisme als onderdeel van het project Lange Haven+:- De herinrichting van de Appelmarkt koppelt het Stedelijk Museum Schiedam nadrukkelijker aan de Lange Haven.- De herinrichting van de Vismarkt maakt ruimte voor incidenteel gebruik voor markten en evenementen.- De herinrichting van de kade voor de Havenkerk zorgt voor betere beleving van dit monument. - Het hergroeperen van de ‘Bruine vloot’ langs de kades verbetert het historisch beeld en biedt kans de voorzieningen voor deze woonschepen te integreren in de nieuwe inrichting.- De aanleg van meer en betere aanlegmogelijkheden in de vorm van aanlegsteigers vergroot de aantrekkelijkheid voor waterrecreatie.- Aanleg van voorzieningen voor roeiboot- / kano- verhuur vergroot de aantrekkelijkheid van gebruik van het water door toeristen en bewoners. - Meerringen op de kades maken aanleggen eenvoudig en passen in historisch beeld.

2.3.2. ToerismeDoor activiteiten te ontplooien die het imago van Schiedam als historische stad versterken, worden meer bezoekers van buiten aangetrokken en wordt de binnenstad aantrekkelijker voor de eigen inwoners. Speerpunten binnen het beleid voor toerisme zijn de versterking en profilering van de toeristische infrastruc-tuur en aandacht voor speciale doelgroepen (regio-bewoner, cultuurgeïnteresseerde 50+ en toervaarder watertoerisme). Om meer toervaarders naar Schiedam te halen wordt er geïnvesteerd in (de promotie van) watertoerisme. Dit betekent ook dat intensiever gebruik van het water mogelijk moet zijn. Dit vraagt om goede bereikbaarheid van de historische havens en om goede aanlegvoor-zieningen. De bestaande aanlegvoorzieningen kunnen worden uitgebreid en beter gedistribueerd langs de haven. Verder wordt aan meer aanlegpunten voor de fluisterboot en voor de chartervaart gedacht en aan een verhuurpunt voor waterfietsen en roeiboten. De toevoe-ging van dergelijke voorziening valt nadrukkelijk binnen de reikwijdte van het project Lange Haven+. Optimali-satie van de vaarroute, in de zin van doorvaarbaarheid van bruggen en sluizen valt buiten dit project, maar wordt gelijktijdig opgepakt.Voor het stimuleren van watertoerisme wordt ook nauw aangesloten bij het programma van de provincie Zuid Holland ten aanzien van de erfgoedlijn historische trekvaarten. Er is een doorgaande vaarroute tussen Midden Delfland en de Nieuwe Maas via de Schie. Op het niveau van de binnenstad is er een grote diversiteit aan recreatieve wandelroutes langs musea, monumenten en/of bezienswaardigheden. De volgende VVV routes zijn te onderscheiden; de molenroute (MP3), historische stadswandeling Schiedam, ste-genroute, Liduinaroute, historische horecaroute en de Zwart Nazareth tour. De routes lopen zonder uitzonde-ring via de Lange Haven.

Terrassen langs de Lange Haven

3. RUIMTELIJKE ANALYSE PLANGEBIED LANGE HAVEN+

26 27

3. RUIMTELIJKE ANALYSE PLANGEBIED LANGE HAVEN+De Schiedamse binnenstad heeft haar bijzondere historische karakter in structuur en beeld in belang-rijke mate weten te behouden. Om die reden is de binnenstad van Schiedam in 2005 aangewezen als beschermd stadsgezicht in de zin van de Monu-mentenwet 1988. De historische ruimtelijke hoofd-structuur van de binnenstad is rond de havens en de Schie geheel intact. Deze gebieden behoren tot de oudste delen van de stad, die vooral door en langs het water van de Schie tot ontwikkeling kwam. Bij de uitwerking van het project Lange Haven+ is deze historische karakteristiek een be-langrijk uitgangspunt, zonder dat wordt gestreefd naar een historische reconstructie. De ruimtelijke analyse van het gebied rond de Lan-ge Haven is opgedeeld in een viertal zones: water, kademuren, kades/bestrating en gevels.

3.1. Water

Schiedam dankt haar bestaan aan de ligging bij het water. Door de aanleg van de Dam rond 1250 ontstond hier een nederzetting voor overslaghandel. De Schie was de belangrijkste vaarweg richting Delft. Buiten de dijken en de Dam beschikte de stad over een zeehaven met directe verbinding met de Nieuwe Maas. De ligging aan het water, met goede transportverbindingen en vers zoet water uit de Schie, was randvoorwaardelijk voor het economisch succes van de jeneverindustrie vanaf het einde van de zeventiende eeuw. Schiedam groeide in die periode uit tot een echte industrie- en havenstad. Bepalend en kenmerkend voor de ruimtelijke structuur van de Schiedamse binnenstad zijn de sterk gebogen benedenloop van de Schie en de ongeveer halverwege haaks daarop staande Dam. Door parallel lopende stra-ten over dijklichamen is een radiale structuur ontstaan met dwarsstegen. In de Dam werd in de veertiende eeuw een schutsluis aangelegd, zodat er een directe scheepvaartverbinding tussen het binnen- en buiten-dijkse water werd gerealiseerd. Deze sluis kwam uit op de Korte Haven. De sluis werd in 1778 vernieuwd én verlegd naar de huidige locatie, zodat een meer directe verbinding tussen Schie en Lange Haven werd verkre-gen. Hiervoor werd een groot deel van de bebouwing aan de Dam gesloopt. Na de bouw van de Beurs (vanaf 1785) stond deze sluis bekend als de Beurssluis. Daar-voor had het ook de benaming Damsluis of Binnensluis. Het water vormde lange tijd de belangrijkste mogelijk-heid van transport. Dit verklaart waarom aan de Lange Haven, naast voorname woonhuizen, ook pakhuizen en industriële complexen verrezen. In de negentiende en de twintigste eeuw nam het belang van de Lange en Korte Haven af door de aanleg van grotere havens langs de Nieuwe Maas die de steeds grotere omvang van de schepen beter aankonden. De Lange Haven wordt nu niet meer gebruikt voor professioneel transport van goederen, in tegenstelling tot bijvoorbeeld de eveneens historische Buitenhaven. Voor de aantrekkelijkheid voor toeristen is het water van de Lange Haven van groot (economisch) belang.

Schiedam kan zich presenteren als een typische Hol-landse waterstad. Vandaag de dag wordt het water in (nog) beperkte mate gebruikt voor recreatievaart, waarvoor een korte aanlegsteiger is aangebracht. Ook maakt de haven onderdeel uit van de vaarroute van de fluisterboten. In het water liggen historische sche-pen afgemeerd, die zijn omgebouwd voor gebruik als woning. Hiermee wordt het historische karakter van de havens onderstreept. Moderne woonarken zijn niet toegestaan. De woonschepen zijn niet verbonden met de riolering en lozen op het oppervlaktewater. Dit is niet wenselijk. Gebruik van en verblijf op het water kan een impuls krijgen door de (beperkte) toevoeging van ter-rassenpontons bij (bestaande) horeca.

Schematische voorstelling van de groei van Schiedam langs de Schie. (HKB Stedenbouwkundigen)

Met de aanleg van de Nieuwe Sluis 1778/1779 werd de loop van de Schie gewijzigd. Een aantal bouwblokken met woonhuizen moest daarvoor worden geslooptBlauw: Indicatie van de oude loop van de Schie, Oude Sluis, Korte Haven en Lange HavenRood: Aanduiding van de bouwblokken met woningen, die voor de aanleg van de sluis en de bouw van de Korenbeurs werden gesloopt. Groen: indicatie van de oorspronkelijke rooilijn van de gevels langs de Lange en Korte Haven

< 1200 1500 2011

Doelstellingen met betrekking tot het water als onderdeel van het project Lange Haven+- De aanleg van meer en betere aanlegmogelijkheden in de vorm van aanlegsteigers vergroot de aantrekkelijkheid voor waterrecreatie.- De aanleg van pontons voor terrassen van aangrenzende (bestaande) horeca maakt kwalitatief verblijf in het gebied mogelijk.- Door het toevoegen van aansluitpunten op de riolering wordt de lozing door woonschepen op het oppervlaktewater opgelost.

Uitsnede van de kaart van Rutger van Bol’es, 1770 met daarop het oorspronke-lijke verloop van de Schie met de oude sluis (Gemeentearchief Schiedam)

28 29RUIMTELIJKE ANALYSE PLANGEBIED LANGE HAVEN+

3.2. Kademuren

In 1597 nam het stadsbestuur het besluit om de Lange Haven van ‘een bequame stene caije’ te voorzien. Tot die tijd was de haven voorzien van een houten be-schoeiing, zoals ook op de kaart van Jacob de Gheyn is aangeduid. Bij de aanleg van de nieuwe kademuren aan de zuidwestzijde van de haven moest rekening worden gehouden met de daar aanwezige scheepswer-ven. De kademuren werden ter plaatse lager aange-legd, zodat de schepen nog steeds goed van stapel konden lopen. In de loop van de zeventiende eeuw werden de scheepswerven uitgeplaatst richting het nieuw aangelegde Nieuwe Werk en ontstond ook aan deze zijde van de Lange Haven een vrijwel aaneenge-sloten bebouwing van woningen en bedrijven en de ka-demuren kwamen ook aan de zijde van de buitenbocht op een zelfde niveau te liggen. Na de aanleg van de kades aan het einde van de zestiende eeuw werd de kade vanzelfsprekend in onderhoud genomen. Hierbij werden telkens slechte stukken aangepakt en delen ingeboet. Dit verklaart waarom de kade is opgebouwd uit verschillende velden baksteenwerk en dat de kade deels op palen en deels op staal is gefundeerd. Op historische foto’s is ook te zien dat grote delen van de kade waren voorzien van een houten raamwerk of beschoeiing, waarschijnlijk om de stabiliteit te garanderen en wellicht ook om de stenen muren te beschermen tegen het aanstoten met scheepsrompen. Op dergelijke foto’s van de haven is ook te zien dat de huizen en gebouwen langs de haven hun riolen hadden in de kade. Deze riolen zijn groten-deels verdwenen. De kades werden lange tijd intensief gebruikt als aan-meerplaats voor schepen. De voorzieningen voor het aanmeren waren waarschijnlijk zeer basaal. De prent Vue du Port Court a Schiedam uit ca. 1800 beeldt de Korte Haven uit maar geeft onbetrouwbare informatie. Op oude negentiende-eeuwse foto’s van de kades zijn in ieder geval geen meerpalen of bolders te zien. Er waren wel ringen aanwezig op de kades. Er zijn echter geen aanwijzingen dat er een regelmatig patroon van aanmeerpunten aanwezig was. De kademuren zijn te hoog voor kleine vaartuigen. Om die reden zijn er op enkele plaatsen trappen in de kade gemaakt, zodat ook vanuit kleinere schepen op de

kade geklommen kan worden. Er zijn nu nog drie van dergelijke trappen aanwezig. Er zijn nog twee dubbele trappen in de kademuur bij de Vismarkt en bij Lange Haven 54. Verder is bij de ingang van de Beurssluis een enkele trap aanwezig. Op basis van foto’s kan worden afgeleid dat dit oorspronkelijk ook een dubbele trap is geweest. Ook was een trap aanwezig bij Lange Haven 28. Deze trap is verdwenen.Op dit moment zijn op diverse punten aan de kademu-ren woonschepen afgemeerd. In en op de kade zijn hiervoor diverse voorzieningen geplaatst (zie 3.3). Voor de woonschepen zijn in de kademuren meerrin-gen ingeboord. Deze vormen een duidelijke toevoeging op de oorspronkelijke kade. Een meer geïntegreerde en historische beter passende oplossing is wenselijk. Het overige gebruik van de kademuren is beperkt, in afwachting van het herstel. Bij de aanpassingen wordt naast voorzieningen voor woonschepen ook geantici-peerd op het gewenste recreatieve en toeristische ge-bruik. Ook de voorzieningen voor recreatievaart worden zo veel mogelijk in de kades geïntegreerd. De kades van de Lange Haven hebben groot onder-houd nodig. De meeste delen van de kades zijn meer dan honderd jaar oud. Door ouderdom en slijtage door intensief gebruik is herstel noodzakelijk. De aanpak van deze problematiek valt binnen het project ‘Reconstruc-tie Kademuren Lange Haven’. Bij deze aanpak wordt rekening gehouden met het historische karakter van de kademuren. Een bijzonder element in het plangebied wordt gevormd door de Beurssluis, een rijksmonumen-tale sluis uit 1778. De aanpak van de sluis valt ook binnen het project ‘Reconstructie Kademuren Lange Haven’.

Detail uit de kaart van Jacob de Gheyn, 1598. Bij de kades wordt door de tekenaar een beschoeiing gesuggereerd. (Gemeentearchief Schiedam)

Lange Haven vanaf de Appelmarktbrug richting Beurssluis; foto ca. 1880de kade is voorzien van een houten beschoeiing (Gemeentearchief Schiedam)

Schip afgemeerd aan de Lange Haven. Op de kade is een meerring zichtbaar. Foto ca. 1900 (Gemeentearchef Schiedam)

Dubbele trap in de kade bij de Vismarkt

Enkele trap bij de ingang aan de havenzijde van de Beurssluis‘Vue du Port Court a Schiedam’ 1800 is een van de oudste verbeeldingen van de havens van Schiedam (Gemeentearchief Schiedam)

Voorbeeld van een geklonken smeedijzeren meerring aangebracht op de kade

Verdwenen trap bij Lange Haven 28, foto ca1880 (Gemeentearchief Schiedam)

Doelstellingen met betrekking tot de kademuren binnen het project Lange Haven+ zijn:- Integreren van bestaande en nieuwe aanlegvoorzieningen in de herstelde en nieuw aangelegde kademuren.- Meerringen op de kades maken aanleggen eenvoudig en passen in het historisch beeld.- Waar mogelijk gebruik maken van historische kadetrappen voor de ontsluiting van steigers. Indien dit niet mogelijk is dan een trap op de steiger integreren.- Door het toevoegen van aansluitpunten op de riolering wordt de lozing door woonschepen op het oppervlaktewater opgelost.


bestaand profiel t.p.v. breedste kadebreedte -links buitenbocht (t.h.v. huisnummer 123); rechts binnenbocht (t.h.v. huisnummer 128)

bestaand profiel t.p.v. smalste kadebreedte -links buitenbocht (t.h.v. huisnummer 35); rechts binnenbocht (t.h.v. huisnummer 100)

Rooilijn bebouwing voormalige zwaaikom

Rooilijn bebouwing bocht Havenkerk

Breedste kadebreedte buitenbocht

Smalste kadebreedte buitenbocht

3.3. Kades en straat

De Lange Haven is aan beide zijden voorzien van door-gaande kades. De breedte (of de diepte) van de kade varieert sterk, vooral in de binnenbocht. De verschillen zijn historisch bepaald en lijken enerzijds verband te houden met de historische rooilijn (die aan de binnen-bochtzijde duidelijk minder gestructureerd tot stand is gekomen) en anderzijds door plaatselijke verlegging van kades.Bij de Beurssluis buigt de rooilijn sterk naar achteren, waardoor bijna een soort plein lijkt te ontstaan. Deze rooilijn kan worden verklaard door de oorspronke-lijke aanleg van de kades hier ter plaatse. Voordat de nieuwe sluis in de Dam werd aangelegd in 1778 moesten de schepen draaien vanuit of richting de Korte Haven om bij de oude sluis te komen. De kade aan de binnenbochtzijde was om die reden teruggelegd, om schepen meer manoeuvreerruimte te geven. (zie onderste afb. op p.26) Met de totstandkoming van de nieuwe sluis was deze ‘zwaaikom’ niet langer noodza-kelijk. Bij vernieuwing van de kade is ook voor gekozen om deze recht te trekken. De rooilijn van de huizen bleef dezelfde.Bij de Havenkerk maakt de Lange Haven een vrij scherpe bocht en is de bebouwing naar achteren terug-gelegd, waardoor een brede kade ontstaat.In de buitenbocht varieert de breedte ook, maar hij wordt nergens zo smal als in de binnenbocht. Dit is waarschijnlijk veroorzaakt doordat deze gronden in de zestiende en zeventiende eeuw door de stedelijke overheid perceelsgewijs zijn uitgegeven als bouwgrond. Dit maakte het ook eenvoudig om voldoende ruimte te reserveren voor de kade.


Bestrating langs de Lange Haven, met een rijloper in kinderkopjes en aan beide zijden gekante klinkers; foto ca. 1900 (Gemeentearchief Schiedam)

Beeld van de bestrating langs de Lange Haven; foto ca. 1890. (Gemeentear-chief Schiedam)

Overzicht van verrommeling in de bestrating (verschillende materialen en betonstraatsteen i.p.v. historisch materiaal)

Verschillende bestratingsmaterialen t.b.v. onderscheid in verkeersfuncties

Verschillende bestratingsmaterialen t.b.v. onderscheid in verkeersfuncties

Doelstellingen met betrekking tot de bestrating binnen het project Lange Haven+ zijn:- Eenduidige en historische verantwoorde bestrating van de kades.- Opschonen van de verschillende typen bestratingsmateriaal en de verschillende legverbanden. - Hergebruik van historisch materiaal (oud gebakken materiaal en kinderkoppen) aangevuld met historisch materiaal van elders.- Passende keuze voor legverband.

3.3.1. BestratingDe verstening van de kademuren aan het einde van de zestiende eeuw langs de Lange Haven gaf natuurlijk ook de mogelijkheid om de bestrating van de kades te verbeteren. Over het karakter van de his-torische bestrating is een en ander bekend. De wegen en straten die intensief werden bereden door karren en koetsen, werden over het algemeen voorzien van een kostbare natuurstenen bestrating (kinderkopjes),waarbij de zones aan weerszijden met gekante klin-kers werden belegd. Ook langs de Lange Haven werd voor deze opzet gekozen, getuige diverse historische foto’s.Met de komst van het gemotoriseerde verkeer, voorzien van rubberen banden in plaats van met ijzer beslagen wielen, verviel de noodzaak voor harde natuurstenen bestrating. Bij vervanging werd daarom gekozen voor gebakken materiaal. In de loop der tijd is op de kades van de Lange Haven een scala aan bestratingsmateriaal, steenformaten en legverbanden terecht gekomen. Een reden daar-voor is dat de verschillende gebruikszones (parkeer-plaatsen, rijweg en stoep) zo worden onderscheiden. Bovendien zijn bij incidentele vernieuwingen vaak afwijkende keuzes gemaakt. Hierdoor is een verrom-meld en weinig coherent beeld ontstaan. In de nota Openbare Ruimte is al bepaald dat bij toekomstige werkzaamheden naar een meer eendui-dig bestratingsbeeld moet worden gestreefd, waarbij rekening wordt gehouden met de historische karakte-ristiek.De ervaring leert dat de keuze voor het type bestra-tingsmateriaal zeer bepalend is voor de ervaring van de historische stedelijke ruimte. Voor de Lange Haven wordt om die reden het historisch (gebakken) materi-aal zoveel mogelijk hergebruikt. Dit heeft ten gevolg, dat het niet machinaal kan worden gestraat, maar met de hand moet worden gelegd.Naar verwachting is er onvoldoende historisch bestra-tingsmateriaal voor handen, zodat er ook historisch materiaal van buiten het plangebied moet worden ingebracht. Bij voorkeur sluit ook het legverband aan bij een historische karakteristiek.


Detail van de kaart van Rutger van Bol’es, 1770 met daarop bomenrijen op delen van de Lange Haven kades (Gemeentearchief Schiedam)

Beeld van de buitenbocht van de Lange Haven zonder bomen. Op de binnen-bocht stonden nog wel bomen; foto ca. 1900 (Gemeentearchief Schiedam)

Overzicht diverse boomspiegelsBeeld van de Beurssluis en Korenbeurs in 1864 Er staan geen bomen op de sluis of voor de Korenbeurs (Gemeentearchief Schiedam)

3.3.2. GroenVoor een havengebied is de aanwezigheid van bomen op de kades niet altijd een logische keuze, omdat deze de scheepvaart (trekvaart) kunnen hinderen. Toch blijkt dat er altijd bomen op (delen van) de kades hebben gestaan. Op de kaart van Rutger van Bol’es uit 1770 staan bijvoorbeeld bomen ingetekend en ook op het gezicht op de Korte Haven uit 1800 zijn bomen te zien (zie schilderij op p. 28). Op sommige historische foto’s zijn de kades kaal, maar het is aan-nemelijk dat de bomen met enige regelmaat gerooid moesten worden en vervolgens opnieuw werden aangeplant. Voor de Beurssluis zijn geen aanwijzingen dat daar in het verleden bomen zijn geplant, zoals nu wel het geval is. De geknotte bomen die op dit moment voor de gevel van de Korenbeurs staan zijn een recente toevoeging.De begeleidende boombeplanting langs de Lange Haven is bepalend in de geleding en ruimtelijke opbouw van de grootschalige openbare ruimte. In het gebied zijn zij ook het enige groen dat een rol van betekenis speelt, omdat het particulier groen aan het zicht wordt onttrokken door de aaneengesloten gevelwanden. De incidentele stoeptuinen voor een aantal woningen zijn uitzonderingen en hebben geen historische oorsprong. De bomen langs de havens verkeren in een goede vitale conditie. Een klein aantal bomen is ziek of al gerooid. Voor de belevingswaarde van enkele bijzon-dere monumentale gebouwen, zoals de Havenkerk en de Korenbeurs kan overwogen worden om bomen in de zichtlijnen op termijn niet te vervangen of zelfs te rooien. De bomen staan in zeer uiteenlopend vormgegeven boomspiegels, die soms wel en soms niet zijn voor-zien van betonnen banden. Op de Appelmarkt zijn zelfs corten stalen boomroosters geplaatst.Op historische foto’s zijn de boomspiegels vaak erg klein van omvang, wat niet goed is voor de gezond-heid van de bomen. Om schade door aanrijding te voorkomen, zijn een aantal bomen voorzien van anti-aanrijpaaltjes. Deze paaltjes zijn echter niet consistent en daarnaast in diverse vormen en maten toegepast. Bij de herinrichting van de kades worden de huidige bomen gehandhaafd en wordt er naar gestreefd (waar kan) de standplaats te verbeteren. Hierbij wordt reke-ning gehouden met eenheid in de wijze van inpassing van de boomspiegels in de bestrating en het toepas-sen van anti-aanrijvoorzieningen.

Korte Haven; foto ca. 1890 (Gemeentearchief Schiedam)

Doelstellingen met betrekking tot groen binnen het project Lange Haven+:- Behoud van bomen op de Lange Haven en terugbrengen van bomen waar deze in de loop der tijd zijn verdwenen.- Niet vervangen of rooien van bomen die de zichtlijnen op belangrijke monumenten blokkeren. - Goede integratie van de publieke groenvoorziening in het gebied.

‘Vue du Port Court a Schiedam’ 1800 is een van de oudste verbeeldingen van de havens van Schiedam (Gemeentearchief Schiedam)


Beeld van de kraan op de Vismarkt; op de achtergrond de Appelmarktbrug metop de kade een brugwachtershuisje; foto ca.1900 (Gemeentearchief Schiedam)

Historisch hekwerk op de kop van de Taansteeg

Overzicht verrommeling van inrichting met diverse soorten paaltjes, stroomkasten etc.Verlichtingsarmatuur met ernaast een historisch hekwerk op de kop van de Branderssteeg; en historische lantaren bij Appelmarktbrug

Beeld van een groter brugwachtershuisje bij de Appelmarktbrug; foto ca.1920 (Gemeentearchief Schiedam)

3.3.3. InrichtingselementenKades hebben oorspronkelijk enkele typische in-richtingselementen, die waren gerelateerd aan het gebruik door de scheepvaart, zoals een kraan en brugwachtershuisje. Deze historische elementen zijn met het verdwijnen van de scheepvaart buiten gebruik geraakt en vervolgens verdwenen uit het stadsbeeld. Historische inrichtingselementen, die wel bewaard bleven, zijn de smeedijzeren hekwerken, die op strategische punten op de kades werden geplaatst, bijvoorbeeld bij de opgang naar de Korte Havenbrug, bij kadetrappen en ter hoogte van stegen. De hekwer-ken op deze laatste locaties stonden er met het doel tonnen, die uit de hoger gelegen Hoogstraat of vanaf de Westvest naar de Schie werden gerold, tegen te houden, waardoor zij niet het water in konden rollen.Andere belangrijke inrichtingselementen worden gevormd door de armaturen van de straatverlichting. Schiedam beschikte al vroeg over een netwerk van straatlantaarns. De huidige opzet met gietijzeren palen is negentiende-eeuws. De verlichtingsarmatu-ren op de palen werden telkens gemoderniseerd. Het huidige beeld is passend, maar veel palen en arma-turen dienen te worden gerestaureerd. Bij de bruggen staan nog historische lantaarns, die ook de status van beschermd monument hebben. Ook deze lantaarns dienen te worden gerestaureerd. Zij kennen roest-schade en diverse gietelementen zijn verloren gegaan maar kunnen worden teruggebracht. In de loop der tijd zijn steeds meer inrichtingselemen-ten toegevoegd, zoals parkeerautomaten, beweg-wijzeringborden, verkeersborden, nutskasten voor woonschepen, ondergrondse containers, paaltjes, etc. Deze elementen zijn veelvormig en kwalitatief zeer verschillend. Het is opvallend dat veel ‘moderne’ toe-voegingen in zichtlijnen zijn geplaatst, die de ervaring van het historische karakter van de omgeving benade-len. Bij de herinrichting wordt gestreefd naar uniformi-teit en helderheid, onder meer door verwijdering van overbodige elementen, uniformiseren van nieuwe elementen (voor het assortiment zie Bijlage 1) enherplaatsing van noodzakelijke elementen. Bij her-plaatsing zal ook gekeken worden naar het mogelijk samenvoegen van elementen. Ook zal worden geke-ken naar een herindeling van de ruimte en aanpas-singen in het gebruik ervan. Er wordt nadrukkelijk op gelet de belangrijke zichtlijnen in het gebied, bijvoor-beeld vanuit de omliggende stegen of op belangrijke gebouwen, zoveel mogelijk te ontzien bij het herplaat-sen van inrichtingselementen.

Doelstellingen met betrekking tot de inrichtings-elementen binnen het project Lange Haven+ zijn:- Openbare ruimte ontdoen van overbodige inrichtingselementen.- Restauratie historisch straatmeubilair.- Kleur en materiaal nieuw straatmeubilair laten aansluiten bij de historische context.- Toevoegen van lichtarmaturen in de stegen.


Particuliere stoepen in de buitenbocht van de Lange Haven

Particuliere stoepen in de buitenbocht van de Lange Haven

Directe afwatering op straat met algvorming als gevolg

3.4. GevelsDe gevelwanden langs de Lange Haven worden ge-vormd door aaneengesloten, historische bebouwing, enkel onderbroken door stegen. De openbare stegen lopen door naar achtergelegen straten of vesten en zijn verschillend in omvang en betekenis. Naast deze openbare stegen, met directe relatie tot de kades van de haven, waren er ook vele particuliere stegen. Deze particuliere stegen zijn veelal afgezet met poorten of werden in de loop der tijd bij de hoofdbebouwing getrokken. De meeste panden aan de Lange Haven zijn be-schermd als monument. In de gevelwanden vallen de publieke bouwwerken van de Korenbeurs en de Havenkerk op door hun schaal, plaats in het straat-beeld en gevelgeleding. De overige burgerlijke be-bouwing varieert wel in schaal en architectuur, maar vormt een stedenbouwkundige eenheid. De onder-houdstoestand van de panden is over het algemeen redelijk tot goed.De aaneengesloten gevelwanden langs de Lange Haven markeren de publieke ruimte. In de inrichting is voor de gevel sprake van een overgangszone door middel van de particuliere stoep. Het particuliere karakter komt tot op de dag van vandaag tot uitdruk-king in de materialisering van de stoep: veelal na-tuurstenen platen, die duidelijk niet bereden mochten worden. Bovendien werden deze kostbare stoepen voorzien van stoeppalen en stoephekken, waardoor de toegang werd beperkt. Vaak sluiten deze elemen-ten aan bij de architectuur van de gevel. Dergelijke stoepen kwamen alleen bij de meer voorname woon-huizen voor en zeker niet bij de pakhuizen, brande-rijen of werkplaatsen. Op dit moment zijn nog steeds particuliere stoepen aanwezig, maar veelal zijn de stoeppalen of hekken beschadigd geraakt. Bij een aantal panden zijn de stoepen verdwenen. Onderdeel van de herinrichting van de kades, zijn de restauratie en het herstel van de bestaande stoepen. Dit zal in nauw overleg met de eigenaren van het aansluitend vastgoed plaatsvinden. Er wordt nadrukkelijk niet gestreefd naar reconstruc-tie van verdwenen stoepen of het aanbrengen van nieuwe stoepen. Op dit moment wateren diverse panden direct af op de openbare straat, met gevolgen voor het wegdek en opkruipend vocht en algengroei langs gevels. Bij de aanpak van de riolering wordt gestreefd om de hemel-waterafvoeren aan te sluiten op de riolering.

Doelstellingen binnen het project Lange Haven+ zijn:- Door aandacht voor restauratie van vervallen particuliere monumentale stoepen verfraait de overgang tussen de openbare ruimte en de particuliere woonhuizen.- Aansluiting van hemelwaterafvoeren op het riool.

4. BIJZONDERE ELEMENTEN EN GEBIEDEN

42 43BIJZONDERE ELEMENTEN EN GEBIEDEN

4. BIJZONDERE ELEMENTEN EN GEBIEDEN

Foto van de Vismarkt in gebruik als parkeerruimte voor auto’s en urinoir op de kade 1976 (Gemeentearchief Schiedam)

Huidige inrichting van de Vismarkt

Luchtfoto Vismarkt (Bing Maps)

Foto van de oude visbanken in 1934 (Gemeentearchief Schiedam)

Tekening met de oude kraan en de visbanken op de Vismarkt, rond 1750 (Gemeentearchief Schiedam)

Zichtlijn op molen De Walvisch door de Walvisstraat. De Walvisstraat kent nog een bestrating met kinderkoppen.

In het onderzoeksgebied zijn van oudsher en-kele bijzondere elementen of gebieden aanwezig. Binnen het project Lange Haven+ verdienen deze bijzondere aandacht

4.1. Vismarkt

De Vismarkt is van oudsher een uitzondering langs de Lange Haven, omdat hier de voor de rest aaneengeslo-ten bebouwing onderbroken wordt door een plein.In oorsprong is deze stedenbouwkundige ruimte ontstaan, doordat hier tot in de zeventiende eeuw een scheepswerf was gelegen. Rond deze scheepswerf was in de zestiende eeuw bebouwing ontstaan en toen de scheepsbouwactiviteit werd verplaatst was het niet goed mogelijk om voor de al bestaande huizen nieuwe woningen neer te zetten. Bovendien bood het een goede gelegenheid om een marktplaats te reserveren. Al snel ontstond hier de Vismarkt, waarvoor ook ge-bouwde voorzieningen kwamen in de vorm van (over-dekte) visbanken. In de achttiende en negentiende eeuw werden de visbanken diverse keren vernieuwd, maar in 1947 gesloopt om ruimte te maken voor een parkeerterrein. De visverkoop was al in 1938 gestaakt. In de huidige inrichting herinnert weinig aan het oor-spronkelijk gebruik van de Vismarkt. De Vismarkt is nog steeds een parkeerterrein. De gevelwanden krijgen onvoldoende kans om de stedenbouwkundige ruimte te markeren. De overgangen openbaar–privé zijn vertroe-beld en de aanwezige boomstructuur is onduidelijk. De aansluiting met de Walvisstraat is moeizaam, evenals de zichtlijn naar molen de Walvisch. De kwaliteiten van het aanwezige water worden niet benut. De bestrating vormt, evenals de inrichtingselementen, geen eenheid. Er wordt gebruik gemaakt van zowel gebakken materi-aal als betonstraatsteen en verschillende type palen. De ambitie is om de Vismarkt samen met de Appel-markt nadrukkelijk onderdeel uit te laten maken van het museumkwartier. Van belang daarbij is dat de Vismarkt ligt op de route van de geplande parkeervoorziening in het Westmolenkwartier naar de historische binnen-stad. Bij de inrichting wordt rekening gehouden met de geschiedenis van de plek, maar belangrijker is de relatie met het water en het mogelijk maken van een multifunctioneel gebruik van de ruimte. Ook de relatie met de Appelmarktbrug en de Appelmarkt komt in de inrichting tot uiting.Doelstellingen met betrekking tot de Vismarkt bin-nen het project Lange Haven+ zijn:- De herinrichting van de Vismarkt maakt ruimte voor incidenteel gebruik voor markten en evenementen en verbetert de verblijfskwaliteit.- Gebruik maken van historische kadetrappen voor de ontsluiting van de steiger voor de Vismarkt. - Behoud van een deel van de bomen op de Vis- markt. Niet vervangen of rooien van bomen die zichtlijnen op belangrijke monumenten blokkeren- Ruimte maken voor de toepassing van een kunstproject / object.- Openbare ruimte ontdoen van overbodige inrichtingselementen.


De Appelmarkt gezien vanaf de Lange Haven

De Appelmarkt gezien vanaf de Hoogstraat. De Appelmarktbrug ligt niet in het verlengde van de as van de Appelmarkt

Luchtfoto Appelmarkt (Bing Maps)

van de Appelmarkt vanaf de Appelmarktbrug in 1955 (Gemeentearchief Schiedam)

De Appelmarktbrug, een dubbele ijzeren ophaalbrug of hameibrug, werd in 1859 geplaatst (Gemeentearchief Schiedam)

De Appelmarktbrug

4.2. Appelmarkt en Appelmarktbrug

De Appelmarkt werd aangelegd in 1770, toen de He-rensteeg werd verbreed door de sloop van de naast-gelegen ‘Franse Sociëteit’. Hierdoor ontstond een langgerekt marktpleintje tegen het dijklichaam van de Hoogstraat aan. Getuige de benaming werd hier een fruitmarkt gehouden. In 1784 werd het nieuwe Sint Ja-cobsgasthuis stedebouwkundig dusdanig ingepast dat de kapel van het gasthuis in de as van de markt werd gelegd. Hierdoor ontstond een fraai stedenbouwkun-dig ensemble.In 1780 werd bovendien in het verlengde van de markt een nieuwe brug aangelegd: nu bekend als de Appelmarktbrug. De Appelmarktbrug is naar alle waarschijnlijkheid altijd een dubbele valbrug geweest, oorspronkelijk wellicht met stenen opgangen. De brug werd in het derde kwart van de negentiende eeuw weer vervangen door de huidige dubbele hefbrug, die geheel bestaat uit een stalen en gietijzeren construc-tie.De Appelmarkt heeft twee stedenbouwkundige polen (de Appelmarktbrug en het Stedelijk Museum). De openbare ruimte wordt deels geflankeerd door blinde gevels of niet gevulde plinten (vooral richting de Hoogstraat). De inrichting van de Appelmarkt mist echter de uitstraling die je verwacht bij een belangrijke entree richting de hoofdwinkelstraat en het Stedelijk Museum. De inrichting van de straat is te nadruk-kelijk vormgegeven als een doorgaande langzaam verkeersverbinding met een breed profiel met bomen en fietsenrekken erlangs. De Appelmarkt heeft de potentie om meer te zijn dan een functionele dwars-verbinding van de Hoogstraat naar de Lange Haven. De Appelmarkt, halverwege de Hoogstraat, geeft een aangename opening met een doorzicht naar de kwa-liteiten van de Lange Haven. Ook brengen de huidige bomen op de Appelmarkt groen naar dit sterk verste-delijkte gebied. Het stedelijk museum en de recentelijk gerestaureerde Monopole bieden kansen om hier ook een verblijfsplek van te maken, bijvoorbeeld in de vorm van een terras.

Doelstellingen met betrekking tot de Appelmarkt en de Appelmarktbrug binnen het project Lange Haven+ zijn:- De herinrichting van de Appelmarkt koppelt het Stedelijk Museum Schiedam nadrukkelijk aan de Lange Haven.- Bij de herinrichting van de Appelmarkt wordt bij de Monopole ruimte gereserveerd voor een terras zodat verblijf bij dit gebouw aantrekkelijk wordt.- Een rustpunt aan de Hoogstraat met ruimte voor incidenteel gebruik voor markten en evenementen. - Behoud van bomen op de Appelmarkt en terugbrengen van bomen waar deze in de loop van de tijd zijn verdwenen.


Havenkerk, foto ca. 1900 (Gemeentearchief Schiedam)

Havenkerk, foto ca. 1900 (Gemeentearchief Schiedam)

De inrichting van de kade voor de Havenkerk met aan weerszijden van de pe-ristyle het monumentale hekwerk met daarachter een bestrating in rode klinkers

Luchtfoto van de kade voor de Havenkerk (Bing Maps)

De historische schepen aan de kade voor de Havenkerk verstoren het vrije zicht op de monumentale gevel

4.3. Kade voor de Havenkerk

In 1822/1823 werd op de locatie van een voormalige bierbrouwerij de Hazewind een Rooms Katholieke Kerk gebouwd. Het kerkbestuur had al in 1808 de unieke kavel gekocht. De kavel was zeer gunstig gelegen in de binnenbocht van de Lange Haven waar de afstand tussen de kade van de haven en de Hoogstraat het grootst was. Dit betekende een goed uitgangspunt om een bijzonder architecturaal en stedenbouwkundig accent te plaatsen. Kerkbestuur en architect lieten die kans niet liggen. Het gebouw werd iets naar achteren uit de rooilijn geplaatst, zodat ruimte ontstond om een peristyle met gekoppelde Dorische zuilen te maken. Aan weerszijden van deze peristyle is een particuliere stoep afgezet met monu-mentaal hekwerk.Het kerkgebouw isoleert zich door zijn opzet van de omgeving. Met het oog op de noodzakelijke herbe-stemming van het voormalige kerkgebouw zal wel een duidelijker relatie met dit openbaar gebied moeten worden gelegd. Het is aannemelijk dat de kade in de toekomst meer intensief gebruikt gaat worden voor de exploitatie van de kerk. Bij de herinrichting wordt hierop geanticipeerd. De brede kade biedt kansen voor een accent in de stedenbouwkundige ruimte, afwijkend van de rest van de kadeinrichting. Een zichtlijn op de kerk vanaf de buitenbocht is wenselijk. Dit betekent een herschikking van de afgemeerde historische woonschepen. Eventuele verplaatsing van de historische woonschepen zal plaatsvinden in nauw overleg met de schippers en omgeving.

Doelstellingen met betrekking tot de kade voor de Havenkerk binnen het project Lange Haven+ zijn:- De herinrichting van de kade voor de Havenkerk zorgt voor een betere beleving van dit monument.- Het hergroeperen van de bruine vloot langs de kade verbetert het historisch beeld (het monumentale front van de Havenkerk).- De aanleg van een nieuwe aanlegmogelijkheid vergroot de aantrekkelijkheid voor waterrecreatie en biedt een opstappunt voor de fluisterboot.- De toevoeging van zitgelegenheid / bankjes maakt kwalitatief verblijf in het gebied mogelijk.- Openbare ruimte ontdoen van overbodige of ontsierende inrichtingselementen.


De Koemarkt vanaf de Hoogstraat met de parkeerplekken en de verrommeling van de openbare ruimte

De Koemarkt vanaf de Lange Haven met de moderne kiosken en verrommeling van de openbare ruimte

Luchtfoto omgeving Koemarkt (Bing Maps)

4.4. Omgeving van de Koemarktbrug

De Koemarkt was een binnenplein bij de Rotterdamse poort, aan het einde van de Hoogstraat en Lange Haven. In 1779 werd de Steene Molen aan dit plein verplaatst naar buiten de vesten, waardoor een veel ruimer binnenplein ontstond met ruimte voor een wagenplein en een Veemarkt. Vanaf de Koemarkt lag een brug naar de overgelegen kade. Deze brug kwam aan op het huidige ‘pleintje’ voor café de Unie. Deze brugverbinding werd in de jaren dertig van de twintigste eeuw vervangen door de huidige Koemarktburg. Het brugdek van de nieuwe brug werd gelegd op het peil van de Rotterdamse dijk en kwam zo een stuk hoger te liggen dan de kades van de Lange Haven. De kwaliteit van de Koemarkt als plein ging grotendeels teniet. Ook het pleintje tegenover café de Unie kreeg een secun-dair karakter. Met de aanleg van de Koemarktbrug wij-zigde ook de verkeerssituatie rond de Rotterdamsedijk, Broersvest en Hoogstraat. Het grote verkeersplein dat hier ontstond, werd ook aangeduid als de Koemarkt. Binnen het projectplan Lange Haven+ is alleen de kleinere, historische Koemarkt aan de orde: het pleintje dat op een talud vanaf de Hoogstraat ligt tot aan de kademuur van de Lange Haven. Op dit moment zijn de oude historische structuren zoals het dijkverloop en het water van de Lange Haven slecht zichtbaar. De Koemarkt wordt aan twee zijden begrensd door een keermuur (van de Koemarktbrug) en daarop gebouwde kiosken. Er zijn parkeerplekken ingericht en een bewaakte fietsenstalling. In de bestra-ting is de contour opgenomen waar ooit de voet stond van de Steene Molen. De versnippering van de ruimte vindt ook plaats door losse elementen zoals muurtjes, fietsenbeugels, bebording, bankjes, ondergrondse containers.In 2013 is binnen Europan, een Europese architec-tuurprijsvraag voor jonge architecten, een voorstel gevraagd voor de herinrichting van het grotere Koe-marktgebied. Er zijn 48 plannen ingediend die dit jaar worden beoordeeld door de internationale jury. In afwachting van de uitkomsten zal binnen het project Lange Haven+ worden ingezet op het opschonen van de locatie (inclusief verwijdering storende kiosk(en)). In de basisinrichting wordt aangesloten op de inrichting langs de Lange Haven, zodat een duidelijke entree van het Lange Havengebied ontstaat.

Historisch beeld van de Koemarkt, foto ca. 1940 (Gemeentearchief Schiedam)

Doelstellingen met betrekking tot de Koemarkt binnen het project Lange Haven+ zijn:- Eenduidige en verantwoorde historische bestrating die aansluit bij de kades en een duidelijke entree vormt voor de Lange Haven.- Weghalen van de kiosk(en) om de beleving van de Koemarkt / Lange Haven vanaf de Koemarkt- brug mogelijk te maken.- De herinrichting verbetert de verblijfskwaliteit.- De herinrichting van de fietsenstalling faciliteert fietsers die de binnenstad willen bezoeken.- Openbare ruimte ontdoen van overbodige of ontsierende inrichtingselementen.


Luchtfoto pleintje voor café De Unie (Bing Maps)

Beeld van de oude en nieuwe Koemarktbrug, foto 1927 (Gemeentearchief Schiedam)

Het pleintje van café De Unie gezien vanaf de Koemarkbrug

Heringerichte Plantagepark kijkend richting het pleintje van café De Unie

Ontwerp Plantagepark 2012

Pleintje voor Café de UnieHet plein bij café de Unie was oorspronkelijk het bin-nenplein achter de Hoofdpoort. Dit poortgebouw kwam na de aanleg van het Nieuwe Werck (nu bekend als de Plantagebuurt) in de zeventiende eeuw binnen de stad te liggen. Het plein vormde hierna de verbinding rich-ting de Tuinlaan en Lange Nieuwstraat vanaf de Lange Haven. Op het plein kwam bovendien de oude Koe-marktburg uit. Deze brug werd in de jaren dertig ver-nieuwd en verhoogd aangelegd. Hierdoor verloor het pleintje zijn betekenis als doorgang richting de Planta-gebuurt. Door de keermuur van de nieuwe brug verloor het plein bovendien zijn gezicht op dat park. Om die reden maakt het plein vandaag de dag een gesloten en in zichzelf gekeerde indruk. Het pleintje wordt gebruikt als terras (direct langs de gevel) en als parkeerterrein en draailus van auto’s vanaf de Lange Haven.Binnen het project Lange Haven+ wordt ingezet op verwijdering van de zes parkeerplaatsen. Hierdoor ontstaat ruimte om zichtrelatie met het in 2012 gere-noveerde Plantagepark te herstellen en het plein als aangename verblijfsruimte in te richten. Het plein wordt in sfeer onderdeel van de Lange Haven.

Doelstellingen met betrekking tot het pleintje voor café de Unie binnen het project Lange Haven+ zijn:- Eenduidige en verantwoorde historische bestrating die aansluit bij de kades.- De herinrichting verbetert de verblijfskwaliteit.


Detail uit de kaart van Schiedam, getekend en opgemeten door Rutger van Bol’es, uitgegeven in 1770

Foto van de Taansteeg, genomen vanaf de buitenbocht van de Lange Haven. De nieuwe langzaamverkeersbrug wordt hier geprojecteerd

4.5. Nieuwe ‘oude’ brug bij de Taansteeg

De kaart van Rutger van Bol’es uit 1770 documenteert de stedenbouwkundige opzet, die binnen vijftien jaar na dat de kaart gereed was gekomen grote wijzigingen onderging. De veranderingen in het stedelijk weefsel hingen samen met twee belangrijke doorbraken: de aanleg van de Appelmarkt in 1770 door de sloop van de Franse sociëteit (rood) en met de aanleg van de nieuwe Damsluis na 1779 (blauw). De wijzigingen had-den ook gevolgen voor het ritme van de bruggen over de Lange Haven en de Schie. De Schie en de Lange Haven van Schiedam wer-den in de zestiende en zeventiende eeuw voorzien van diverse bruggen, die op min of meer regelmatige afstand van elkaar lagen. In 1777 bleek dat de zoge-naamde Blauwe brug (A), die de Lange Haven tussen de Westmolenstraat met de Bokkensteeg overbrugde, vernieuwd moest worden. In eerste instantie werd besloten tot herbouw, maar omdat de besluitvorming over de verplaatsing van de Damsluis werd voorbereid, werd herstel uitgesteld. In de nieuwe situatie hinderde de brug met stenen beren de spui van de sluis. Bo-vendien was met de aanleg van de Appelmarkt een brede verbinding tussen Lange Haven en Hoogstraat voorhanden, die te prefereren was boven de smalle Bokkensteeg. Door de Blauwe brug te vervangen door een nieuwe brug bij de Appelmarkt, werd het ook mogelijk om de zogenaamde Rode brug (B) te verwij-deren. Deze Rode brug had zijn brughoofd vlak bij de huidige Havenkerk en lag dus zeer dicht op de nieuwe Appelmarktbrug (D). Verwijdering van de Rode brug betekende een besparing in onderhoud (twee bruggen werden immers vervangen door één). De vervanging van beide bruggen had gevolgen voor de wijze waarop men de Lange Haven over kon. De afstand tussen Appelmarktbrug en Koemarktbrug (C)werd een stuk groter dan de oude afstand tussen de Rode brug en de Koemarktbrug. Dat was een situatie die men in de achttiende eeuw voor lief nam, omdat dit duidelijke voordelen voor het scheepvaartverkeer op de havens en een duidelijke besparing opleverde. Vandaag de dag wordt het als hinderlijk ervaren dat de Appelmarktbrug de enige brug is die de Lange Haven overspant. De Koemarktbrug, die in de jaren dertig werd vergroot en verhoogd aangelegd, wordt niet langer ervaren als een brug die de kades van de Lange Haven verbindt. Dit komt het struinen in het gebied niet ten goede. Om die reden wordt in de Ontwikkelingsvisie voor de binnenstad geopteerd voor de toevoeging van een extra brug (E). De nieuwe brug is onderdeel van het project Lange Haven+ en is geprojecteerd in het verlengde van de Taansteeg. Deze brede steeg leent zich uitstekend om te worden opgewaardeerd. Hij ligt een stuk ten oosten van de plek waar ooit de Rode brug lag en ligt zo op ongeveer de helft van de afstand tussen Koemarktbrug en Appelmarktbrug. Een brugverbinding op deze locatie vergemakkelijkt en veraangenaamt een wandeling langs de Lange Haven dan ook zeer.

Luchtfoto bruglocatie t.h.v. de Taansteeg (Bing Maps)

De Willemsbrug (Gemeentearchief Schiedam)

De Korte Havenbrug (Gemeentearchief Schiedam)

De Ooievaarsbrug (vervangen in de jaren 1940) (Gemeentearchief Schiedam)


Omgeving Lange Haven met ingetekend in oranje de mogelijke looproutes door het gebied. De nieuwe brug zorgt voor een betere ontsluiting en meer variatie in de wijze waarop het gebied kan worden doorkruist. De extra routemogelijkheden zijn in oranje stippellijn aangegeven. In rood zijn de belangrijkste toegangsroutes naar het gebied aangegeven, inclusief de route vanaf de voorgenomen gebouwde parkeervoorziening op het Westmolenkwartie

Hoewel er niet voor wordt gekozen om de brug te reconstrueren op de plek van een voorganger, wordt in de vormgeving wel zeer bewust aangesloten bij de historische typologie van de bruggen over de Schie-damse havens. De opzet, vorm en detaillering van de Appelmarktbrug dient hierbij als referentie. De brug zal volledig elektronisch en op afstand bedienbaar worden aangelegd, om hinder aan scheepvaart te voorkomen. Door de opzet van de dubbele hameibruggen is de doorvaarbaarheid met kleinere schepen in ieder geval geen probleem.

Doelstellingen met betrekking tot de nieuwe brug binnen het project Lange Haven+ zijn:- De toevoeging van een extra langzaam verkeersbrug ter hoogte van de Taansteeg verbetert de uitwisseling in het Lange Haven+ gebied en de Hoogstraat. - De vormgeving van de nieuwe brug sluit aan bij de typologie van de historische Schiedamse bruggen.

P

5. UITWERKING LANGE HAVEN+

58 59UITWERKING LANGE HAVEN+

5. UITWERKING LANGE HAVEN+De ambities binnen het project Lange Haven+ zijn helder. Ze passen binnen een koers die de ge-meente al lange tijd uitdraagt en in beleid en visies heeft vastgelegd. De contour en bandbreedte van het project is daarmee helder. In het schema op p. 60 en 61 worden ambities en voorgestelde maatre-gelen samengevat. Hier wordt ook de samenhang met andere lopende of op te starten projecten in de binnenstad nog eens over het voetlicht gebracht. De genoemde maatregelen krijgen hun weerslag in het inrichtingsplan voor de openbare ruimte voor de Lange Haven. De uitwerking hiervan is mede afhankelijk van de uitkomsten uit het opgestarte participatietraject met de omwonenden en onderne-mers, onder andere met betrekking tot het parkeren in het gebied. Op basis van de in dit document benoemde ambities zijn schetsplannen en visua-lisaties gemaakt. Uit deze schetsplannen en met name de visualisaties spreekt helder welke kwali-teitsslag gemaakt zal worden met het project Lange Haven+. De visualisaties hebben in de eerste plaats natuurlijk betrekking op de inrichting van de kades (1. en 2.), maar ook op enkele bijzondere plekken, zoals de Vismarkt (3.), de Appelmarkt (4.) en de kade voor de Havenkerk (5.). Voor de inrichting van de Koemarkt en het Pleintje voor Café de Unie en de aanleg van de nieuwe brug bij de Taansteeg zijn nog geen schetsplannen gemaakt. De inrichting en vormgeving daarvan sluit in hoofdlijnen aan bij die van respectievelijk de kadeinrichting en de bestaande Appelmarktbrug. De ambities staan ver-meld in hoofdstuk 4.

Luchtfoto met de projectgrens van Lange Haven+ met aanduiding locatie visualisaties

3. 4.

5.

1.

2.

1. Smal profiel2. Breed profiel3. Vismarkt4. Appelmarkt5. Kade voor de Havenkerk


Ambities Verkeer en parkeren Lange Haven+ In het project Lange Haven+ wordt invulling gegeven aan de ambitie om te komen tot een autoluwe Lange Haven, zodat de auto het openbaar gebied niet langer domineert. De auto blijft welkom maar is te gast. Er ontstaat zo ruimte voor andere functies en een aangenaam en gebruikersvriendelijk gebied voor alle verkeersdeelnemers, inclusief fietsers en voetgangers. Dit is randvoorwaardelijk voor de verwezenlijking van de ambities met het gebied. Maatregelen Lange Haven+ Maatregelen overig ‐ De herinrichting van de kade wijzigt het gebruik van de Lange Haven door gemotoriseerd verkeer. ‐ De verwijdering van de parkeerplaatsen op de kades wijzigt het gebruik van de Lange Haven door gemotoriseerd verkeer en verbetert de verblijfskwaliteit. ‐De resterende parkeerplaatsen zijn gebruikersvriendelijk en goed benaderbaar. ‐De nieuw geplaatste parkeerautomaten staan buiten belangrijke zichtlijnen en zijn gebruikersvriendelijk. ‐De herinrichting van de fietsenstalling aan de Koemarkt faciliteert fietsers die de binnenstad willen bezoeken. ‐Het beperkt toevoegen van de mogelijkheid tot fietsparkeren op de kades faciliteert fietsers die een bezoek brengen aan locaties in de directe omgeving.

‐ In overleg met de bewoners en de ondernemers wordt een nieuw parkeerregime voor de Lange Haven opgesteld, met aandacht voor de diverse gebruikers. ‐ Alternatieve parkeerplaatsen worden gevonden in de directe omgeving door herinrichting van de Westvest en op termijn de bouw van een parkeervoorziening aan de westzijde van de stad. ‐ Onderzocht wordt of buiten het plangebied de verkeerscirculatie dient te worden aangepast om ‘sluipverkeer’ tussen Rotterdamsedijk en de wijk Nieuwland te ontmoedigen.

Ambities Winkelen en horeca Lange Haven+ In het project Lange Haven+ wordt invulling gegeven aan de ambitie om de relatie te versterken tussen de Hoogstraat als kernwinkelgebied en de Lange Haven als kern van de historische binnenstad. De Lange Haven biedt ruimte aan functies die complementair én onderscheidend zijn aan die van de Hoogstraat, zodat een aantrekkelijk en afwisselend gebied ontstaat met winkels en horeca voor diverse doelgroepen. De mogelijkheid om in het gebied te verblijven en de kwaliteit daarvan wordt versterkt. Maatregelen Lange Haven+ Maatregelen overig ‐ De aanleg van pontons voor terrassen van aangrenzende (bestaande) horeca maakt kwalitatief verblijf in het gebied mogelijk. ‐ De toevoeging van terrassen op de kades maakt kwalitatief verblijf in het gebied mogelijk. ‐ Bij de herinrichting van de Appelmarkt wordt bij de Monopole ruimte gereserveerd voor een terras, zodat verblijf bij dit gebouw aantrekkelijk wordt. ‐ De toevoeging van zitgelegenheden (bankjes) aan het water maakt kwalitatief verblijf in het gebied mogelijk.

‐ Binnen het project Werk aan de Winkel 2.0 wordt verder gewerkt aan de fysieke verbetering van de bestaande winkelvoorraad, waarbij extra wordt ingezet op het activeren van stegen richting Lange Haven en op vulling van de winkelruimte. ‐ De toevoeging van een terras op het binnenplein van het Stedelijk Museum maakt kwalitatief verblijf mogelijk. ‐ Inzet op vulling van de Monopole. ‐Nieuwe entree van Jenevermuseum aan de Hoogstraat met in de binnentuin een horecaterras. ‐ Het nieuwe bestemmingsplan voor de Binnenstad maakt meer functies mogelijk in het gebied. En beperkt de winkelfunctie in andere delen van de binnenstad.

Ambities Cultuur en Toerisme Lange Haven+ In het project Lange Haven+ wordt invulling gegeven aan de ambitie om de Lange Haven te benutten als de belangrijkste toeristische as in de historische binnenstad en deze goed te verbinden met omliggende gebieden zoals de Hoogstraat. De kern van dit gebied wordt gevormd door het zogenaamde Museumkwartier, het culturele hart van Schiedam. De musea in het gebied mogen nadrukkelijk in de openbare ruimte aanwezig zijn, waardoor het karakter van het gebied wordt versterkt. De functie van het water voor toerisme wordt vergroot door het toevoegen van opstapplaatsen van de fluisterboot, van aanlegplaatsen voor recreatie‐ en chartervaart en van een verhuurpunt voor roeiboten. Maatregelen Lange Haven+ Maatregelen overig ‐ De herinrichting van de Appelmarkt koppelt het Stedelijk Museum Schiedam nadrukkelijker aan de Lange Haven. ‐ De herinrichting van de Vismarkt en Appelmarkt maakt ruimte voor incidenteel gebruik voor markten en evenementen. ‐ De herinrichting van de kade voor de Havenkerk zorgt voor betere beleving van dit monument. ‐ Het hergroeperen van de ‘Bruine vloot’ langs de kades verbetert het historisch beeld en biedt kans de voorzieningen voor deze woonschepen te integreren in de nieuwe inrichting. ‐ De aanleg van meer en betere aanlegmogelijkheden in de vorm van aanlegsteigers vergroot de aantrekkelijkheid voor waterrecreatie. ‐ Aanleg van voorzieningen voor verhuur van roeiboten en kano’s vergroot de aantrekkelijkheid van gebruik van het water door toeristen en bewoners. ‐ Meerringen op de kades maken aanleggen eenvoudig en passen in historisch beeld. ‐Ruimte maken op de Vismarkt en Koemarkt voor de toepassing van een kunstproject / object.

‐ Nieuwe entree van Jenevermuseum koppelt dit museum nadrukkelijk aan de Hoogstraat. ‐ Herbestemming van de Korenbeurs tot openbare bibliotheek zorgt voor toegankelijkheid van een belangrijk monument en versterkt de beleving van de historische binnenstad. ‐ Restauratie van het interieur van de Havenkerk brengt herbestemming dichterbij. Herinrichting van de kade vergemakkelijkt dit proces. ‐ Promotie van de Schiedamse binnenstad als dé historische binnenstad in de regio Nieuwe Waterweg. ‐ Samenwerking van de musea. ‐ Het plaatsen van nieuwe informatieborden bij belangrijke monumenten en bezienswaardigheden.

Ambities Verkeer en parkeren Lange Haven+ In het project Lange Haven+ wordt invulling gegeven aan de ambitie om te komen tot een autoluwe Lange Haven, zodat de auto het openbaar gebied niet langer domineert. De auto blijft welkom maar is te gast. Er ontstaat zo ruimte voor andere functies en een aangenaam en gebruikersvriendelijk gebied voor alle verkeersdeelnemers, inclusief fietsers en voetgangers. Dit is randvoorwaardelijk voor de verwezenlijking van de ambities met het gebied. Maatregelen Lange Haven+ Maatregelen overig ‐ De herinrichting van de kade wijzigt het gebruik van de Lange Haven door gemotoriseerd verkeer. ‐ De verwijdering van de parkeerplaatsen op de kades wijzigt het gebruik van de Lange Haven door gemotoriseerd verkeer en verbetert de verblijfskwaliteit. ‐De resterende parkeerplaatsen zijn gebruikersvriendelijk en goed benaderbaar. ‐De nieuw geplaatste parkeerautomaten staan buiten belangrijke zichtlijnen en zijn gebruikersvriendelijk. ‐De herinrichting van de fietsenstalling aan de Koemarkt faciliteert fietsers die de binnenstad willen bezoeken. ‐Het beperkt toevoegen van de mogelijkheid tot fietsparkeren op de kades faciliteert fietsers die een bezoek brengen aan locaties in de directe omgeving.

‐ In overleg met de bewoners en de ondernemers wordt een nieuw parkeerregime voor de Lange Haven opgesteld, met aandacht voor de diverse gebruikers. ‐ Alternatieve parkeerplaatsen worden gevonden in de directe omgeving door herinrichting van de Westvest en op termijn de bouw van een parkeervoorziening aan de westzijde van de stad. ‐ Onderzocht wordt of buiten het plangebied de verkeerscirculatie dient te worden aangepast om ‘sluipverkeer’ tussen Rotterdamsedijk en de wijk Nieuwland te ontmoedigen.

Ambities Winkelen en horeca Lange Haven+ In het project Lange Haven+ wordt invulling gegeven aan de ambitie om de relatie te versterken tussen de Hoogstraat als kernwinkelgebied en de Lange Haven als kern van de historische binnenstad. De Lange Haven biedt ruimte aan functies die complementair én onderscheidend zijn aan die van de Hoogstraat, zodat een aantrekkelijk en afwisselend gebied ontstaat met winkels en horeca voor diverse doelgroepen. De mogelijkheid om in het gebied te verblijven en de kwaliteit daarvan wordt versterkt. Maatregelen Lange Haven+ Maatregelen overig ‐ De aanleg van pontons voor terrassen van aangrenzende (bestaande) horeca maakt kwalitatief verblijf in het gebied mogelijk. ‐ De toevoeging van terrassen op de kades maakt kwalitatief verblijf in het gebied mogelijk. ‐ Bij de herinrichting van de Appelmarkt wordt bij de Monopole ruimte gereserveerd voor een terras, zodat verblijf bij dit gebouw aantrekkelijk wordt. ‐ De toevoeging van zitgelegenheden (bankjes) aan het water maakt kwalitatief verblijf in het gebied mogelijk.

‐ Binnen het project Werk aan de Winkel 2.0 wordt verder gewerkt aan de fysieke verbetering van de bestaande winkelvoorraad, waarbij extra wordt ingezet op het activeren van stegen richting Lange Haven en op vulling van de winkelruimte. ‐ De toevoeging van een terras op het binnenplein van het Stedelijk Museum maakt kwalitatief verblijf mogelijk. ‐ Inzet op vulling van de Monopole. ‐Nieuwe entree van Jenevermuseum aan de Hoogstraat met in de binnentuin een horecaterras. ‐ Het nieuwe bestemmingsplan voor de Binnenstad maakt meer functies mogelijk in het gebied. En beperkt de winkelfunctie in andere delen van de binnenstad.

Ambities Cultuur en Toerisme Lange Haven+ In het project Lange Haven+ wordt invulling gegeven aan de ambitie om de Lange Haven te benutten als de belangrijkste toeristische as in de historische binnenstad en deze goed te verbinden met omliggende gebieden zoals de Hoogstraat. De kern van dit gebied wordt gevormd door het zogenaamde Museumkwartier, het culturele hart van Schiedam. De musea in het gebied mogen nadrukkelijk in de openbare ruimte aanwezig zijn, waardoor het karakter van het gebied wordt versterkt. De functie van het water voor toerisme wordt vergroot door het toevoegen van opstapplaatsen van de fluisterboot, van aanlegplaatsen voor recreatie‐ en chartervaart en van een verhuurpunt voor roeiboten. Maatregelen Lange Haven+ Maatregelen overig ‐ De herinrichting van de Appelmarkt koppelt het Stedelijk Museum Schiedam nadrukkelijker aan de Lange Haven. ‐ De herinrichting van de Vismarkt en Appelmarkt maakt ruimte voor incidenteel gebruik voor markten en evenementen. ‐ De herinrichting van de kade voor de Havenkerk zorgt voor betere beleving van dit monument. ‐ Het hergroeperen van de ‘Bruine vloot’ langs de kades verbetert het historisch beeld en biedt kans de voorzieningen voor deze woonschepen te integreren in de nieuwe inrichting. ‐ De aanleg van meer en betere aanlegmogelijkheden in de vorm van aanlegsteigers vergroot de aantrekkelijkheid voor waterrecreatie. ‐ Aanleg van voorzieningen voor verhuur van roeiboten en kano’s vergroot de aantrekkelijkheid van gebruik van het water door toeristen en bewoners. ‐ Meerringen op de kades maken aanleggen eenvoudig en passen in historisch beeld. ‐Ruimte maken op de Vismarkt en Koemarkt voor de toepassing van een kunstproject / object.

‐ Nieuwe entree van Jenevermuseum koppelt dit museum nadrukkelijk aan de Hoogstraat. ‐ Herbestemming van de Korenbeurs tot openbare bibliotheek zorgt voor toegankelijkheid van een belangrijk monument en versterkt de beleving van de historische binnenstad. ‐ Restauratie van het interieur van de Havenkerk brengt herbestemming dichterbij. Herinrichting van de kade vergemakkelijkt dit proces. ‐ Promotie van de Schiedamse binnenstad als dé historische binnenstad in de regio Nieuwe Waterweg. ‐ Samenwerking van de musea. ‐ Het plaatsen van nieuwe informatieborden bij belangrijke monumenten en bezienswaardigheden.

Ambities ruimtelijk Lange Haven+ In het Project Lange Haven+ wordt invulling gegeven aan de ambitie om de inrichting van de openbare ruimte van de historische binnenstad op een zelfde kwaliteitsniveau te trekken als de gevelwanden van de aanwezige historische bebouwing. Hierbij wordt rekening gehouden met de ontwikkelingsgeschiedenis van de plek, maar ook met het moderne gebruik van de ruimte en de belevingswaarde. Er wordt gestreefd naar een coherente inrichting met aandacht voor een goede ruimtelijke relatie van de kades met het water. Verder zijn de zichtlijnen op de belangrijke monumenten en vanuit de historische stegen (relatie Lange Haven/ Hoogstraat) van belang. Maatregelen Lange Haven+ Maatregelen overig ‐Integreren van bestaande en nieuwe aanlegvoorzieningen in de herstelde en nieuw aangelegde kademuren. ‐Waar mogelijk gebruik maken van historische kadetrappen voor de ontsluiting van steigers. Indien dit niet mogelijk is dan een trap op de steiger integreren. ‐Eenduidige en historische verantwoorde bestrating van de kades. ‐ Opschonen van de verschillende typen bestratingsmateriaal en de verschillende legverbanden. ‐ Hergebruik van historisch materiaal (oud gebakken materiaal en kinderkoppen) aangevuld met historisch materiaal van elders. ‐ Passende keuze voor legverband. ‐ Openbare ruimte ontdoen van overbodige of ontsierende inrichtingselementen. ‐ Behoud van bomen op de Lange Haven en terugbrengen van bomen waar deze in de loop der tijd zijn verdwenen. ‐ Niet vervangen of rooien van bomen die de zichtlijnen op belangrijke monumenten blokkeren. ‐ Goede integratie van de publieke groenvoorziening in het gebied. ‐ Restauratie historisch straatmeubilair. ‐Kleur en materiaal nieuw straatmeubilair laten aansluiten bij de historische context. ‐Door aandacht voor restauratie van vervallen particuliere monumentale stoepen verfraait de overgang tussen de openbare ruimte en de particuliere woonhuizen. ‐Weghalen van de kiosk(en) om de beleving van de Koemarkt / Lange Haven vanaf de Koemarktbrug mogelijk te maken. ‐ De toevoeging van een extra langzaam verkeersbrug ter hoogte van de Taansteeg verbetert de uitwisseling in het Lange Haven+ gebied en de Hoogstraat. ‐ De vormgeving van de nieuwe brug sluit aan bij de typologie van de historische Schiedamse bruggen.

‐ De nota Openbare Ruimte Binnenstad geeft kaders voor de inrichting van het openbaar gebied in de gehele historische binnenstad. ‐ Binnen de projecten Schieveste, Schieoevers en Buitenhavenweg wordt eveneens ingezet op een coherent beeld van de openbare ruimte langs het water van de Schie. ‐ De Appelmarktbrug inclusief de historische lantaarns zal worden gerestaureerd.

Ambities overig In het Project Lange Haven+ wordt invulling gegeven aan de ambitie om enkele knelpunten in het beheer op te lossen. Maatregelen Lange Haven+ Maatregelen overig ‐Door het toevoegen van aansluitpunten op de riolering wordt de lozing door woonschepen op het oppervlaktewater opgelost. ‐Aansluiting van hemelwaterafvoeren op het riool. ‐Toevoegen van lichtarmaturen in de stegen.


5.1. Schetsontwerp nieuwe kadeinrichting

De kades variëren sterk in breedte. Dit stelt bijzondere eisen aan het uiteindelijke inrichtingsplan. Voor de ka-des is gekozen voor een inrichting volgens het principe van shared space. Shared space betekent dat de ver-blijfsruimte ingedeeld wordt als mensenruimte en niet geïnterpreteerd wordt als verkeersruimte. Stoepranden en afbakeningen met paaltjes worden weggehaald, zodat er één gedeelde ruimte ontstaat, waarin alle ver-keersdeelnemers zich begeven. Er wordt dan ‘a niveau’ gestraat, dat wil zeggen, in één vlak zonder verhogin-gen van stoepen en dergelijke. Er ontstaat zo meer ruimte voor langzaam verkeer en dit haalt tegelijk de snelheid uit het gemotoriseerd verkeer. Ook de geringe aanwezigheid van verkeersborden is een kenmerk van shared space. Het principe speelt in op de cultu-rele en historische waarden van een gebied. Voor de Lange Haven kan worden gedacht aan de historische bebouwing (met particuliere stoepen) en de variatie in de breedte van de kade. De ruimtelijke kwaliteit wordt door deze vorm van inrichting verhoogd. Dit zorgt voor verbeterde leefbaarheid en een aantrekkelijk gebied voor winkelend en struinend publiek. Het principe van shared space leent zich dus uitstekend om de ambities met Lange Haven+ te realiseren. De inrichting volgens het principe van shared space wordt met name zichtbaar in de wijze waarop de be-strating vorm krijgt. Een precieze inrichting ligt echter niet vast. In de visualisaties van dit principe is geko-zen voor een variant waarbij de gehele kade in één materiaal en één legverband is aangelegd (variant A). De ruimte voor parkeren, rijden en lopen vloeien zo nadrukkelijk in elkaar over, zodat een echt door alle gebruikers gedeeld openbaar gebied ontstaat. In de an-dere variant (Variant B) wordt er voor gekozen om een accent te plaatsen door een rij kinderkoppen. Hierdoor wordt een opgedeeld profiel verkregen. Dit geeft meer houvast aan de gebruikers van de ruimte, maar er wordt geen ruimte fysiek afgebakend met stootbanden of paaltjes. Het blijft een gedeelde ruimte, maar vooral op momenten dat er geen gemotoriseerd verkeer is. Er bestaat op dit moment nog geen voorkeur voor een van genoemde varianten. In alle varianten wordt de beoogde kwaliteitsslag gemaakt. In de getoonde vari-anten wordt gebruik gemaakt van gebakken historisch materiaal en natuurstenen kinderkoppen, standaard binnenstadsmeubilair en historische verlichting. (zie bijlage 1 - Inrichtingselementen) Vanwege de variatie in de breedte van de kades is er voor gekozen om een schetsplan en visualisatie te maken van een zeer breed profiel en een zeer smal profiel, zodat duidelijk wordt dat de ambities met de ruimtelijke inrichting overal langs de kades kan worden verwezenlijkt.

Toelichting uitwerking smal profiel AVanaf water tot gevel wordt a niveau in gebakken histo-risch materiaal gestraat in keperverband. De bestrating wordt aan de waterzijde beëindigd door de rollaag van de kademuur.

Het hele profiel is gedeelde ruimte voor langzaam verkeer en gemotoriseerd verkeer. De auto is duidelijk te gast.De parkeervakken vallen in de nieuwe situatie binnen de hardstenen boombanden. Het profiel wordt opgeschoond (weghalen van overbo-dige paaltjes, bebording, bekabeling etc) en waar nodig voorzien van standaard binnenstadsmeubilair. De histo-rische verlichtingsarmaturen worden gerenoveerd.Voor de bestaande horeca is voorzien in een drijvend terrassen ponton voor de kade. Hierdoor ontstaat ruimte om in het gebied te verblijven. Het laten verval-len van parkeervakken is randvoorwaardelijk voor de bereikbaarheid hiervan en geeft ruimte om elkaar te passeren.

Toelichting uitwerking smal profiel BVanaf water tot gevel wordt a niveau in gebakken his-torisch materiaal gestraat. Het profiel wordt opgedeeld door twee stroken kinderkoppen. Tussen de stroken kinderkoppen is gestraat in een keperverband. Aan weerszijden is sprake van een halfsteensverband. De bestrating wordt aan de waterzijde beëindigd door de rollaag van de kademuur. Het profiel is multifunctioneel en kan worden gedeeld door langzaam verkeer en gemotoriseerd verkeer. De auto heeft wel een meer duidelijke plaats gekregen in de ruimte dan in variant A, doordat een rijloper wordt gesuggereerd door de stroken kinderkoppen. Deze kinderkoppenstrook sluit ook de parkeervakken aan de waterkant op alsmede een schrikzone langs de gevels (minimale maat 0,5m uit gevel). De parkeervakken vallen in de nieuwe situatie binnen de hardstenen boombanden en de strook kinderkop-pen. Het profiel wordt opgeschoond (weghalen van overbo-dige paaltjes, bebording, bekabeling etc) en waar nodig voorzien van standaard binnenstadsmeubilair. De histo-rische verlichtingsarmaturen worden gerenoveerd.Door de opdeling van het profiel kan terrasruimte op de kade worden gedefinieerd. Deze ruimte wordt aangevuld met het drijvend ponton. Hierdoor ontstaat ruimte om in het gebied te verblijven. Door het terras op de kade wordt duidelijk dat de openbare ruimte door alle gebruikers gedeeld wordt. Dit heeft als bijkomend voordeel dat snelheid uit het gemotoriseerde verkeer wordt gehaald. Het laten vervallen van parkeervakken is hiervoor randvoorwaardelijk.

Schetsplan kadeinrichting smal profiel A Schetsplan kadeinrichting smal profiel B


Lange Haven kadeinrichting smal profiel - huidige situatie


Lange Haven kadeinrichting smal profiel - visualisatie variant A


Lange Haven kadeinrichting smal profiel - visualisatie variant B


Schetsplan kadeinrichting breed profiel A Schetsplan kadeinrichting breed profiel B

Toelichting uitwerking breed profiel AVanaf water tot gevel wordt a niveau in gebakken histo-risch materiaal gestraat in keperverband. De bestrating wordt aan de waterzijde beëindigd door de rollaag van de kademuur. Langs de gevels zijn particuliere stoepen aanwezig, die in de inrichting zijn opgenomen. Het hele profiel is gedeelde ruimte voor langzaam verkeer en gemotoriseerd verkeer. De auto is duidelijk te gast.De parkeervakken vallen in de nieuwe situatie binnen de hardstenen boombanden. De Beurssluis wordt (aan beide zijden) vrij gespeeld van parkeren waardoor het zicht op dit bijzondere mo-nument wordt geoptimaliseerd. Aan het einde van de steeg (vooraan) in beeld wordt parkeren langs de kade weggehaald om de zichtrelatie tussen de Hoogstraat en (het water van) de Lange Haven via de steeg te versterken. Door verwijdering van bomen (door rooien of niet herplaatsen) uit belangrijke zichtlijnen ontstaat een perspectief op belangrijke monumenten, zoals de Korenbeurs en molen De Vrijheid. Verwijdering van de bomen van de sluis doet recht aan de oorspronkelijke opzet van dit waterwerk.Het profiel wordt opgeschoond (weghalen van overbo-dige paaltjes, bebording, bekabeling etc) en waar nodig voorzien van standaard binnenstadsmeubilair. De histo-rische verlichtingsarmaturen worden gerenoveerd.De ruimte in dit brede profiel wordt benut om de verblijfskwaliteit te versterken. Er wordt een zitplek aan het water gecreëerd met zicht op de Korenbeurs. Er ontstaat bovendien ruimte voor activiteiten tijdens evenementen. Het laten vervallen van parkeervakken is hiervoor randvoorwaardelijk.

Toelichting uitwerking breed profiel BVanaf water tot gevel wordt a niveau in gebakken his-torisch materiaal gestraat. Het profiel wordt opgedeeld door twee stroken kinderkoppen. Tussen de stroken kinderkoppen is gestraat in een keperverband. Aan weerszijden is sprake van een halfsteensverband. De bestrating wordt aan de waterzijde beëindigd door de rollaag van de kademuur. Langs de gevels zijn particu-liere stoepen aanwezig, die in de inrichting zijn opgeno-men. Het profiel is multifunctioneel en kan worden gedeeld door langzaam verkeer en gemotoriseerd verkeer. De auto heeft wel een duidelijke plaats in de ruimte dan in variant A, doordat een rijloper wordt gesuggereerd door de stroken kinderkoppen. In dit brede profiel heeft dit een duidelijk voordeel voor de afbakening van de resterende ruimte. De strook kinderkoppen sluit ook de parkeervakken aan de waterkant en een schrikzonde langs de gevels op. Voor de minimale maat voor de schrikzone van 0,5 meter uit de gevel is hier meer dan voldoende ruimte. De parkeervakken vallen in de nieuwe situatie binnen de hardstenen boombanden en de strook kinderkop-pen. De Beurssluis wordt aan beide zijde vrij gespeeld van parkeren waardoor het zicht op dit bijzondere monu-ment wordt geoptimaliseerd. Aan het einde van de

steeg (vooraan) in beeld wordt parkeren langs de kade weggehaald om de zichtrelatie tussen de Hoogstraat en (het water van) de Lange Haven via de steeg te versterken. Door verwijdering van bomen (door rooien of niet herplaatsen) uit belangrijke zichtlijnen ontstaat een perspectief op belangrijke monumenten, zoals de Korenbeurs en molen De Vrijheid.Het profiel wordt opgeschoond (weghalen van overbo-dige paaltjes, bebording, bekabeling etc) en waar nodig voorzien van standaard binnenstadsmeubilair. De histo-rische verlichtingsarmaturen worden gerenoveerd.De ruimte in dit brede profiel wordt benut om de verblijfskwaliteit te versterken. Er wordt een zitplek aan het water gecreëerd met zicht op de Korenbeurs. Er ontstaat bovendien ruimte voor activiteiten tijdens evenementen. Het laten vervallen van parkeervakken is hiervoor randvoorwaardelijk.


Lange Haven kadeinrichting breed profiel - huidige situatie


Lange Haven kadeinrichting breed profiel - visualisatie variant A


Lange Haven kadeinrichting breed profiel - visualisatie variant B


Schetsplan Vismarkt verblijfsplein

Schetsplan Vismarkt parkeerplein

5.2. Bijzondere locatie: schetsontwerp Vismarkt

De Vismarkt is een bijzonder plein aan de Lange Haven. Het oogt vierkant, maar heeft een meer trape-ziumvormige opzet. Het plein wordt bovendien niet aan alle zijden even scherp begrensd door de rooilijnen van de gevelwanden. Op de markt komt enerzijds de Walvisstraat uit en anderzijds vormt de zone langs de kademuur onderdeel van de doorgaande route langs de buitenbocht van de Lange Haven. De oplossing van deze onregelmatigheden stelt eisen aan het inrichtings-plan. Voor het schetsontwerp en de daarbij behorende visua-lisaties is gekozen voor twee varianten, die beide recht doen aan de gewenste kwaliteitsslag met de inrich-ting van de openbare ruimte. In de ene variant blijft er parkeren op het plein gehandhaafd, terwijl in de andere variant het parkeren geheel van het plein verdwijnt. De ingreep in het aantal parkeervakken op de Vismarkt is mede afhankelijk van de uitkomsten van het overleg met bewoners en ondernemers en van het besluit dat ten aanzien van het parkeren wordt genomen.

Toelichting variant Vismarkt - verblijfspleinDe Vismarkt wordt uitgevoerd a niveau in kinderkoppen en historisch gebakken materiaal uitgevoerd. Langs de gevels en particuliere stoepen wordt een zone uitge-voerd in gebakken klinkers. Het centrum van het plein (een vierkant van 15 bij 15 meter) is eveneens voorzien van gebakken klinkers. Dit vierkant wordt aan de zijde van de kade uitgelijnd met de particuliere stoepen van de hoekpanden aan de Lange Haven. De inrichting van het plein met de kinderkoppen loopt door tot over de kade, tot aan de rollaag van de ka-demuren. Hierdoor is het voor de bezoeker die vanaf deze kade het plein opkomt direct duidelijk dat hier een bijzondere ruimte wordt gemarkeerd. Attentiewaarde haalt de snelheid uit het gemotoriseerd verkeer.Door de nieuwe inrichting is er een duidelijker relatie tussen het plein en het water. Door het rooien van één boom (die geen onderdeel vormt van de boomstructuur langs de Lange Haven of van de Vismarkt zelf) wordt een zichtlijn gecreëerd op molen De Walvisch. Door het rooien van een boom wordt de boomstruc-tuur op de Vismarkt beperkt tot één centraal geplaatste boom, dat een logisch centrum vormt op het plein. De overblijvende boom is het meest vitaal. Dit centrum krijgt een accent door de toevoeging van een bank rond deze boom. Het plein wordt opgeschoond (weghalen van overbo-dige paaltjes, bebording, bekabeling etc) en waar nodig voorzien van standaard binnenstadsmeubilair. De histo-rische verlichtingsarmaturen worden gerenoveerd.Het parkeerterrein wordt heringericht als verblijfsplein, gelegen aan een belangrijke route vanaf de geplande gebouwde parkeervoorziening in het Westmolenkwar-tier. Op het plein is ruimte voor diverse functies, zoals markten en evenementen. De zone langs het water wordt beter benut door een steiger waar passanten, fluisterboot en roeiboten kunnen aanmeren. De steiger wordt aangesloten op de bestaande kadetrap.

Toelichting variant Vismarkt - parkeerpleinDe hele Vismarkt wordt van water tot gevels a niveau in gebakken historisch materiaal gestraat. Hierdoor ontstaat eenheid en wordt aangesloten bij de inrichting van de kades. Gezien de omvang van het plein zal het echter noodzakelijk zijn om een vorm van zonering in de bestrating aan te brengen. Dit gebeurt door afwis-seling in legverbanden. Aan de waterzijde wordt de bestrating beëindigd door de rollaag van de kademuur. Langs de gevelwanden zijn enkele particuliere stoepen aanwezig, die in de inrichting zijn opgenomen.De inrichting van de kade loopt door langs het plein. De inrichting van het plein zelf sluit aan bij de kadein-richting. Hierdoor is de auto ook op de Vismarkt meer te gast. Er is meer ruimte gereserveerd voor langzaam verkeer. Door de nieuwe inrichting is er een duidelijker relatie tussen het plein en het water. Door het rooien van één boom (die geen onderdeel vormt van de boomstructuur langs de Lange Haven of van de Vismarkt zelf) wordt een zichtlijn gecreëerd op molen De Walvisch. Door de aanplant van een extra boom wordt de boom-structuur op Vismarkt helder en hersteld tot een vol-waardige rij. Het plein wordt opgeschoond (weghalen van overbo-dige paaltjes, bebording, bekabeling etc) en waar nodig voorzien van standaard binnenstadsmeubilair. De histo-rische verlichtingsarmaturen worden gerenoveerd.Parkeren blijft de hoofdfunctie van de Vismarkt. Op het plein ontstaat ruimte voor incidentele evenementen, waarbij het parkeren tijdelijk wordt verplaatst. Door de herinrichting ontstaat meer ruimte voor verblijf, vooral door de toevoeging van bankjes langs de kade. De zone langs het water wordt beter benut door een stei-ger waar passanten, fluisterboot en roeiboten kunnen aanmeren. De steiger wordt aangesloten op de be-staande kadetrap.


Vismarkt - huidige situatie


Vismarkt - visualisatie verblijfsplein


Vismarkt - visualisatie parkeerplein


Schetsplan Appelmarkt

Isometrie terrasoplossing Appelmarkt

5.3. Bijzondere locatie: schetsontwerp Appelmarkt

De Appelmarkt is een langgerekt plein met twee duidelijke stedenbouwkundige polen: de Appelmarkt-brug en het Stedelijk Museum Schiedam. Hierdoor heeft het plein al snel het karakter van een corridor of doorgaande straat tussen beide punten in plaats van een verblijfsplein. De middenas van het museum valt ongeveer gelijk met de middenas van het plein. De Appelmarktbrug is echter niet in deze lijn aangelegd en verdraaid dus ten opzichte van de Appelmarkt. Dit is een onregelmatigheid die in het inrichtingsplan moet worden opgelost. Daarbij komt dat de Appelmarkt is gelegen op het talud van de Hoogstraat (historische zeedijk)en loopt dus op. Verder lopen aan beide zijden van het plein belangrijke doorgaande routes (Lange Haven en Hoogstraat). Voor het schetsontwerp en de visualisatie is gekozen om een variant uit te werken, die recht doet aan de gewenste kwaliteitsslag met de inrichting van de open-bare ruimte en die ruimte creëert om te verblijven op de Appelmarkt.

Toelichting schetsontwerp AppelmarktHet marktplein wordt gestraat in kinderkoppen en gebakken historische materiaal. In de as van de entree van het Stedelijk Museum Schiedam wordt een loper van kinderkoppen gelegd. Hiernaast komen gebakken klinkers in een halfsteensverband. De inrichting van de kade en van de Hoogstraat loopt door langs het plein. De pleininrichting wordt dus beëindigd in de gevellijn van de hoekpanden langs Hoogstraat en Lange Haven. Op deze wijze wordt in de inrichting de Appelmarktbrug losgekoppeld van het plein. Door de hoekverdraaiing is koppeling van deze brug met het plein niet opportuun. De brug behoort in de inrichting tot de sfeer van de kades. In het schetsontwerp wordt gebruik gemaakt van het aanwezige hoogteverloop. Aan de Hoogstraatzijde zijn twee terrassen (van ongeveer 3,5 m breed) geïntro-duceerd bij de hoekpanden. Hiervoor worden langs de middenloper keermuren geplaatst. Deze terrassen eindigen in trappen, die het hoogteverschil accentu-eren. De middenloper volgt het oude verloop van het dijktalud. Het plein wordt opgeschoond (weghalen van overbo-dige paaltjes, bebording, bekabeling etc) en waar nodig voorzien van standaard binnenstadsmeubilair. De histo-rische verlichtingsarmaturen worden gerenoveerd.Het aanwezige groen wordt behouden. Het bomen-grid wordt weer aangevuld door de aanplant van twee bomen. Het groen moet niet het zicht ontnemen op de entree van het Museum. De Appelmarkt wordt ingericht als verblijfsruimte die als schakel functioneert tussen Hoogstraat en Lange Haven: een rustpunt aan de Hoogstraat waar ruimte is voor een markt, evenementen en terrassen.


Appelmarkt - huidige situatie


Appelmarkt - visualisatie


Schetsplan kade Havenkerk

Isometrie terrasoplossing Appelmarkt

5.4. Bijzondere locatie: schetsontwerp kade Havenkerk De kade voor de Havenkerk behoort tot de brede delen van de kade langs de binnenbocht van de Lange Ha-ven. Het is in zijn opzet geen bijzondere stedenbouw-kundige ruimte. De reden waarom het wel een bijzon-dere plek betreft is geheel gelegen in het feit dat hier de Havenkerk staat. Dit bijzondere, zeer monumentale bouwwerk plaatst een bijzonder accent in de ruimte. Om die reden verdient de inrichting van de kade bij dit gebouw bijzondere aandacht.

Toelichting schetsontwerp HavenkerkDe ruimte voor de Havenkerk wordt gestraat a niveau in kinderkoppen. De bestrating wordt uitgelijnd op de beide zijgevels van de kerk. Aan de zijde van de kerk sluit de bestrating aan op de particuliere stoep van de kerk. De bestrating loopt aan de waterkant door tot aan de rollaag van de kademuur. De inrichting van het plein met de kinderkoppen loopt door tot over de kade, tot aan de rollaag van de ka-demuren. Hierdoor is het voor de bezoeker die vanaf deze kade het plein opkomt direct duidelijk dat hier een bijzondere ruimte wordt gemarkeerd. Er ontstaat at-tentiewaarde en de bezoeker wordt uitgenodigd om de Havenkerk te betreden. Ook wordt de snelheid gehaald uit het gemotoriseerd verkeer.De nieuwe inrichting zorgt voor een duidelijke relatie tussen de kerk en het water. Deze relatie wordt ver-sterkt door de verplaatsing van het historische woon-schip voor de kerk. Hierdoor wordt tevens de zichtlijn op het monumentale front van de kerk geopend. De ruimte wordt opgeschoond (weghalen van overbo-dige paaltjes, bebording, bekabeling etc) en waar nodig voorzien van standaard binnenstadsmeubilair. De histo-rische verlichtingsarmaturen worden gerenoveerd.De beplantingsstructuur langs de kade wordt hersteld door één linde bij te planten voor Lange Haven 70. Door de herinrichting ontstaat meer ruimte voor verblijf, vooral door de toevoeging van bankjes langs de kade. De zone langs het water wordt beter benut door de toevoeging van een steiger waar passanten, fluister-boot en roeiboten kunnen aanmeren. De steiger wordt voorzien van een op de steiger geïntegreerde trap.


kade Havenkerk - huidige situatie


kade Havenkerk - visualisatie

BIJLAGEN

100 101

BIJLAGENB.1. Straatmeubilair Deze bijlage toont een overzicht van het op de kades toe te passen straatmeubilair.

B.1.1. Afvalbakken

Type: Oscar (leverancier VelopA)

Afmetingen:lengte: 500 mmbreedte: 325 mmhoogte: 1080 mmcapaciteit: met binnenbak 70 liter; met binnenzak 90 liter

Materialen:Behuizing is verzinkt en gecoat staal; bovendeel gecoat aluminium Het geheel wordt uitgevoerd in RAL 6009 (stand groen)

Bevestiging:De afvalbak kan rechtstreeks op de bestrating worden bevestigd. Voor plaatsing onder het maaiveld kan hij op een betonvoet worden gemonteerd.

B.1.2. Zitbanken

Type: Rotterdam (leverancier: Jan Kuipers Nunspeet)

Afmetingen:lengte: 2000 mmbreedte: 720 mm zithoogte: 430 mm

Materialen:Uitgangspunt voor stalen frame is RAL 6009 (stand groen). De houten zitting en rugleuning zijn van FSC-hout

Bevestiging:Geschikt voor montage op maaiveld.

B.1.3. Afzetpalen

Type: Schiedammertje (nieuw te ontwikkelen)

Beschrijving:In samenwerking met de historische vereniging van Schiedam kan een prototype van het originele Schiedammertjke ontwikkeld worden als standaard afzetpaal voor de historische binnenstad.

Afmetingen:diameter: conform originele paalhoogte: conform originele paal

Materialen:gietijzer duurzaam paaltje of standaard kleurRAL 6009 (stand groen)

Alternatief type: Amsterdammertje (leverancier: VelopA)

Afmetingen: diameter: 168 mmhoogte: 775 mm

Materialen:standaard uitvoering in kleur RAL6009 (stand groen)

Bevestiging:Het Amsterdammertje kan vast bevestigt worden, ingegraven met opsluittegel of afneembaar met RVS haaksleutel. Met een haaksleutel wordt via de slotstang de vleugelmoer onderaan de paal vastgetrokken tegen de grondpot. De vleugelmoer aan de slotstang vormt een ingebouwde breukveiligheid en is na aanrijschade eenvoudig te vervangen.

B.1.4. Rijwielbijzethek

Type: Schiedam (leverancier: Erdi)

Afmetingen: Breedte: 600 mmHoogte: 1200 mmDiameter buis: 42 mm

Materialen:kleur: RAL6009 (stand groen)

Bevestiging:Op stabilisatievoetjes (onder maaiveld)2x Betonfundatie, l x b x h 295 x 295 x 350mm

Rijwielbijzethek model Schiedam

Fabrikaat: Erdi B.V., o.g. Type: Model Schiedam Materiaal RVS: RVS 316, geslepen korrel 320, ø 42mm Afmeting: H = 1200mm B = 600mm (552mm h.o.h.) Radius: R = 300 Plaatsing: Op stabilisatievoetjes (onder maaiveld) Opties: Fundatie: 2x Betonfundatie, l x b x h 295 x 295 x 350mm

afvalbak: Oscar (leverancier: VelopA)

zitbank: Rotterdambank (leverancier: Jan Kuipers Nunspeet)

afzetpaal: Schiedammertje (nieuw te ontwikkelen)

alternatieve afzetpaal: Amsterdammertje

fietsnietje: Model Schiedam (leverancier: Erdi) (in RAL 6009 !)

Ambitiedocument 'Plus aan de Lange Haven'

Documents

Transcript of Ambitiedocument 'Plus aan de Lange Haven'