Alkanen
description
Transcript of Alkanen
mlavd@BCEC 1
Alkanen
De algemene molecuulformule van een alkaan is:CnH2n+2
CH4
| | | | —C—C—C—C— | | | |
H H H | | | | | | H—C—C—C— of —C—C—C— | | | | | | H H H
H |H— C—H | H
H H | |H— C—C—H | | H H
C4H10
C3H8
C2H6
mlavd@BCEC 2
Naamgeving alkanen: lineair
Het aantal C-atomen in de langste ononderbroken keten bepaalt de naam van het molecuul.
Aantal C op rij structuurformule naam1 methaan
2 ethaan
3 propaan
4 butaan
H |H— C—H | H
H H | |H— C—C—H | | H H
| | | —C—C—C— | | |
| | | | —C—C—C—C—
| | | |
mlavd@BCEC 3
Naamgeving alkanen: lineair
Aantal C op rij structuurformule naam5 pentaan
6 hexaan
7 heptaan
8 octaan
| | | | | | | -C-C-C-C-C-C-C- | | | | | | |
| | | | | | | | -C-C-C-C-C-C-C-C- | | | | | | | |
| | | | | | -C-C-C-C-C-C- | | | | | |
| | | | | -C-C-C-C-C- | | | | |
mlavd@BCEC 4
Naamgeving alkanen: lineair
Aantal C op rij structuurformule naam 6 hexaan
| | | —C—C—C— | | | | —C—C— | | —C— |
Of ook wel weergegeven met
CH3CH3
mlavd@BCEC 5
Naamgeving alkanen: cyclisch
De C-atomen kunnen ook in een ring zitten cyclo-alkaan.
De naamgeving gaat hetzelfde alleen wordt nu de toevoeging cyclo voor de rest van de naam gezet.
Aantal C-atomen op rij in de ring structuurformule naam
pentaancyclo5
mlavd@BCEC 6
Naamgeving alkanen: vertakt
Het aantal C-atomen in de langste ononderbroken keten bepaalt de naam van het molecuul.
Het aantal C-atomen in de zijketen bepaalt de naam van de zijgroep. De naam van de zijgroep eindigt op –yl.
CH3
| | | | | | — C—C—C—C—C—C — | | | | | |
CH3 CH3
| | | | | — C—C—C—C—C— | | | | | | —C—C— | | hexaan heptaan
2e 1e 2e 4e
methyl2- dimethyl2,4-
mlavd@BCEC 7
Naamgeving organische moleculen: vertakt oefenen
Het aantal C-atomen in de langste ononderbroken keten bepaalt de naam van het molecuul.
Je begint te tellen aan de kant waar je het eerste een zijgroep tegenkomt en blijft van die kant af door tellen.
CH3 | | | | | — C—C—C—C—C— | | | | | | CH3 —C—C— | | 2,2-dimethylheptaan
| | | | | | —C—C—C—C—C—C— | | | | | |
CH3 C2H5 4-ethyl-2-methyl hexaan
De volgorde van de zijgroepen is alfabetisch (NB: reken de voorvoegsels di, tri, etc niet mee in de naam)
mlavd@BCEC 8
Naamgeving organische moleculen: vertakt en cyclisch oefenen
Geef de namen van onderstaande moleculen CH3
| | | | | | — C—C—C—C—C—C —
| | | | | |
CH3 CH3
| | | | | — C—C—C—C—C—CH3
| | | | | CH3
CH3 CH3 | | | | | CH3—C—C—C—C—C—CH3
| | | | |
CH3 C2H5 CH3
CH3
| | —C—CH2—C—CH3
| | —C—CH2— C—C2H5 | |
C3H7
| | —C—CH2—C—CH3
| | | CH2— C—C2H5 |
C2H5
2-methylhexaan 2,2,4-trimethylhexaan 4-ethyl-2,2,5,6-tetramethyl heptaan
1-ethyl-2,2-dimethyl-1-propyl cyclohexaan
1,1-diethyl-2,3-dimethyl cyclobutaan
mlavd@BCEC 9
Naamgeving alkanen: isomeren
Van moleculen kunnen verschillende vormen bestaan. Dit noemen we isomeren.
Isomeren zijn moleculen met dezelfde molecuulformule maar een andere structuurformule.
| | | | —C—C—C—C— | | | |
| | | —C—C—C— | | | —C— | butaan = C4H10
Methylpropaan = C4H10
mlavd@BCEC 10
Naamgeving alkanen: isomeren
Geef de structuurformules en namen van alle isomeren van C5H12
| | | | | —C—C—C—C—C— | | | | |
pentaan
| | | | —C—C—C—C— | | | | —C— | |
—C— | | | —C—C—C— | | | —C— |
2-methylbutaan
dimethylpropaan
mlavd@BCEC 11
Naamgeving alkanen: isomeren
Geef de structuurformules en namen van alle isomeren van C6H14
| | | | | | —C—C—C—C—C—C— | | | | | |
hexaan
| | | | | —C—C—C—C—C— | | | | | —C— |
| —C— | | | | —C—C—C—C— | | | | —C— | 2-methylpentaan
| | | | | —C—C—C—C—C— | | | | | —C— |
3-methylpentaan
| —C— | | | | —C—C—C—C— | | | | —C— |
2,2-dimethylbutaan
2,3-dimethylbutaan
mlavd@BCEC 12
Naamgeving alkanen: isomeren
Geef de structuurformules en namen van alle isomeren van C7H16
| | | | | | | —C—C—C—C—C—C—C— | | | | | | |
heptaan
| | | | | | —C—C—C—C—C—C— | | | | | | —C— |
| —C— | | | | | —C—C—C—C—C— | | | | | —C— |
2-methylhexaan
3-methylhexaan
| —C— | | | | | —C—C—C—C—C— | | | | | —C— |
2,2-dimethylpentaan
2,3-dimethylpentaan | | | | | | —C—C—C—C—C—C— | | | | | | —C— |
| | | | | —C—C—C—C—C— | | | | | C2H5
3-ethylpentaan CH3 | | | | —C—C—C—C— | | | | CH3 CH3
2,2,3-trimethylbutaan
mlavd@BCEC 13
Naamgeving koolwaterstoffen: kenmerkende groepen
O ||-C-OH of COOH of
-CH2-OH
H | -N-H (of NH2)
-zuur
hydroxy--ol
-amine amino-
Kenmerkende groep Naam als ‘hoofdgroep’ Naam als ‘zijgroep’ = achtervoegsel = voorvoegsel
O
OH
R
mlavd@BCEC 14
Naamgeving koolwaterstoffen: kenmerkende groepen
-C≡C-
-C=C- | | H H
Cl , Br, I , F
-yn
-een
Kenmerkende groep Naam als ‘hoofdgroep’ Naam als ‘zijgroep’ = achtervoegsel = voorvoegsel
-benzeen
Chloor-, broom-, jood-, fluor-
fenyl-
mlavd@BCEC 15
Naamgeving koolwaterstoffen: kenmerkende groepen oefenen
CH3 CH3
OH OOH
CH3
ClBr
Br
NH2
OH
OH
OH
OH
OH
NH2
4-hydroxy-2-methylpentaanzuur
2,3-dibroom-3-chloorbutaan-1-amine
2-amino-5,7-octadieen-1,3,4,5,8-pent(a)ol
Of beter 7-amino-1,3-octadieen-1,4,5,6,8-pent(a)ol
mlavd@BCEC 16
Naamgeving koolwaterstoffen: kenmerkende groepen oefenen
CH3
O
OH5-fenyl-2-hepteenzuur
CH3
CH3
CH3CH3
CH3
NH2
Cl
Cl
Br BrF
F F
2,4-dibroom-2,7-dichloor-3,6-diethyl-1,1,5-trifluor-4,5-dimethyl octaan-1-amine
mlavd@BCEC 17
Naamgeving koolwaterstoffen: cis-trans isomeren
trans-1,2-dichlooretheen
cis-1,2-dichlooretheen
trans-1,2-dichloorpropeen
cis-1,2-dichloorpropeen
1,2-dichloorpropaan
Cl
Cl H
H
ClCl
HH
CH3
Cl H
Cl
CH3
Cl Cl
H
CH3
ClCl
H
HH
mlavd@BCEC 18
Naamgeving koolwaterstoffen: cis-trans isomeren
trans-1,2-di chlooretheen
cis-1,2-di chlooretheen
trans-1,2-di chloorpropeen
cis-1,2-di chloorpropeen
Cl
Cl H
H
ClCl
HH
CH3
Cl H
Cl
CH3
Cl Cl
H
Wanneer komt in de naam trans- te staan ??
trans betekent dat links en rechts van de dubbele binding 2 verschillende groepen aanwezig zijn én dat één van de genoemde groepen boven en de andere onder de dubbele binding zit.
mlavd@BCEC 19
Naamgeving koolwaterstoffen: cis-trans isomeren
trans-1,2-di chlooretheen
cis-1,2-di chlooretheen
trans-1,2-di chloorpropeen
cis-1,2-di chloorpropeen
Cl
Cl H
H
CH3
Cl H
Cl
CH3
Cl Cl
H
Wanneer komt in de naam cis- te staan ??
cis betekent dat links en rechts van de dubbele binding 2 verschillende groepen aanwezig zijn én dat allebei de genoemde groepen boven óf allebei onder de dubbele binding zitten
Cl
H H
Cl
mlavd@BCEC 20
Naamgeving koolwaterstoffen: cis-trans isomeren
Samengevat:Om cis/trans isomerie te krijgen moet er een dubbele binding in
het molecuul aanwezig zijn én moeten links én rechts van de dubbele binding 2 verschillende groepen aanwezig zijn.
Cis betekent dat links én rechts van de dubbele binding 2 verschillende groepen aanwezig zijn én dat de genoemde groepen allebei boven of allebei onder de dubbele binding zitten
Trans betekent dat links en rechts van de dubbele binding 2 verschillende groepen aanwezig zijn én dat een van de genoemde groepen boven en de andere onder de dubbele binding zit.
mlavd@BCEC 21
Naamgeving koolwaterstoffen: cis-trans isomeren oefenen
1
2
3
4
Geef de correcte systematische namen van de volgende stoffen
CH3CH3
H
H
CH3
H
H
H
CH3CH3
H
H
CH3
CH3
H
H
1: trans-2-hexeen
2: 1-buteen
3: trans-3-hexeen
4: cis-4-octeen