AFD HANDCHIR PROTOCOLLEN PARAMED | DO NOT...
5
Indicatie • Pijn en/of beperkte ROM in PIP op basis van degeneratieve of posttraumatische artrose • Subluxatie/dislocatie PIP gewricht als gevolg van kraakbeen beschadiging • Revisie van een PIP prothese • Het kapsel/bandapparaat en bot moet voldoende stabiliteit en fixatie kunnen waarborgen onder hoge belasting. Resultaat • Pijnvrije inzetbaarheid van desbetreffende vinger • Mobiliteit PIP 70-90 graden flexie, 0-10 graden extensie tekort Complicaties • Infectie • Dislocatie/subluxatie prothese • Extensie-lag / centrale slip loosening • Swanneckstand vinger • Prothese specifieke lange termijn complicaties (loosening) © 2013 Het auteursrecht op dit protocol berust bij de afdeling handchirurgie van het Rode Kruis Ziekenhuis te Beverwijk (RKZ) of bij derden welke met toestemming materiaal beschikbaar hebben gesteld aan de afdeling handchirurgie van het RKZ. Vermenigvuldiging in wat voor vorm dan ook en/of verspreiden van dit protocol is alleen toegestaan na voorafgaande schriftelijke toestemming van de afdeling handchirurgie van het RKZ. Dit protocol is alleen geldig op de printdatum. Dit protocol is bedoeld voor de postoperatieve nabehandeling van een PIP resectie-artroplastiek met een prothese. In dit protocol wordt als voorbeeld genomen de nabehandeling na gebruik van de non-constraint Pyrocarbon prothese uit twee delen van de firma Ascension. Het protocol is bedoeld als richtlijn voor de behandeling. Het te volgen beleid is afhankelijk van de peroperatieve situatie en wordt individueel vastgesteld in overleg met de behandelend chirurg. Er wordt onderscheid gemaakt tussen patiënten met en zonder reuma. Protocol A Patiënten zonder systemische degeneratieve artrose A1: Dorsale benadering PIP, uitgaande van een goede kwaliteit van de centrale extensorslip en collaterale ligamenten A2: Dorsale benadering PIP, waarbij de kwaliteit van de centrale slip discutabel is of indien er preoperatief sprake is van een extensiebeperking in PIP. Protocol B Patiënten met reumatoïde artritis Behalve het onderliggend lijden heeft tevens de keuze van prothese, de chirurgische benadering en de kwaliteit van het resterende bewegingsapparaat invloed op de nabehandeling. Dit protocol is derhalve bedoeld als een richtlijn om een individuele nabehandeling vorm te geven. Dit protocol geldt alléén voor de postoperatieve nabehandeling van PIP resectie artroplastiek via een dorsale benadering met de tweedelige PyroCarbon prothese van de firma Ascension®.. PIP resectie artroplastiek v.2 - 09/2013 Paramedisch protocol Afdeling Handchirurgie Rode Kruis Ziekenhuis praktijk voor handtherapie
Transcript of AFD HANDCHIR PROTOCOLLEN PARAMED | DO NOT...
Indicatie• Pijn en/of beperkte ROM in PIP op basis van degeneratieve of posttraumatische artrose• Subluxatie/dislocatie PIP gewricht als gevolg van kraakbeen beschadiging• Revisie van een PIP prothese• Het kapsel/bandapparaat en bot moet voldoende stabiliteit en fixatie kunnen waarborgen onder hoge
belasting.
Resultaat• Pijnvrije inzetbaarheid van desbetreffende vinger• Mobiliteit PIP 70-90 graden flexie, 0-10 graden extensie tekort
Complicaties• Infectie• Dislocatie/subluxatie prothese• Extensie-lag / centrale slip loosening• Swanneckstand vinger• Prothese specifieke lange termijn
complicaties (loosening)
© 2013 Het auteursrecht op dit protocol berust bij de afdeling handchirurgie van het Rode Kruis Ziekenhuis te Beverwijk (RKZ) of bij derden welke met toestemming materiaal beschikbaar hebben gesteld aan de afdeling handchirurgie van het RKZ. Vermenigvuldiging in wat voor vorm dan ook en/of verspreiden van dit protocol is alleen toegestaan na voorafgaande schriftelijke toestemming van de afdeling handchirurgie van het RKZ. Dit protocol is alleen geldig op de printdatum.
Dit protocol is bedoeld voor de postoperatieve nabehandeling van een PIP resectie-artroplastiek met een prothese. In dit protocol wordt als voorbeeld genomen de nabehandeling na gebruik van de non-constraint Pyrocarbon prothese uit twee delen van de firma Ascension. Het protocol is bedoeld als richtlijn voor de behandeling. Het te volgen beleid is afhankelijk van de peroperatieve situatie en wordt individueel vastgesteld in overleg met de behandelend chirurg. Er wordt onderscheid gemaakt tussen patiënten met en zonder reuma.
Protocol A Patiënten zonder systemische degeneratieve artrose A1: Dorsale benadering PIP, uitgaande van een goede kwaliteit van de centrale extensorslip
en collaterale ligamenten A2: Dorsale benadering PIP, waarbij de kwaliteit van de centrale slip discutabel is of indien er
preoperatief sprake is van een extensiebeperking in PIP.
Protocol B Patiënten met reumatoïde artritis
Behalve het onderliggend lijden heeft tevens de keuze van prothese, de chirurgische benadering en de kwaliteit van het resterende bewegingsapparaat invloed op de nabehandeling. Dit protocol is derhalve bedoeld als een richtlijn om een individuele nabehandeling vorm te geven.
Dit protocol geldt alléén voor de postoperatieve nabehandeling van PIP resectie artroplastiek via een dorsale benadering met de tweedelige PyroCarbon prothese van de firma Ascension®..
PIP resectie artroplastiek v.2 - 09/2013Paramedisch protocol
Afdeling Handchirurgie Rode Kruis Ziekenhuis praktijk voor handtherapie
PROTOCOL A1 Voor patiënten zonder systemische degeneratieve artrose en
een goede kwaliteit van de stabiliserende ligamentiare structuren en extensorapparaat
Aandachtspunten• Het beleid is afhankelijk van de kwaliteit van de centrale slip/fibro-ossale insertie.• Hyperextensie van PIP-gewricht voorkomen.• Voorkomen van verklevingen van de extensorpees en laterale banden.• Wees alert op het ontstaan van een “extensielag” (tekort aan extensie).
0 – 2 weken postoperatief Postoperatief krijgt de patiënt voor 5-7 dagen een drukverband / gipsspalk waarin de vinger recht uitgelijnd geïmmobiliseerd wordt met het PIP in 15 graden flexie en DIP in 0 graden extensie.
Wondgenezing / oedeem‣ Adviezen ten aanzien van oedeem preventie/reductie: elevatie en zo nodig coban wrap.‣ De hand wordt overdag tijdens het gaan in een sling/mitella gedragen (hart-hoogte)
Pijnreductie‣ Zo nodig ijsapplicatie
Spalk‣ Na 5-7 dagen wordt de gipspalk vervangen door een dorsale vinger spalk (figuur 1).
Het PIP en DIP gewricht staat in deze spalk in 0 graden extensie.De spalk moet een goede zijdelingse ondersteuning geven.
Fig. 1: een op maat gemaakt dorsale vingerspalk
Therapie‣ In de spalk: blokkeer oefening voor actieve flexie DIP en PIP (figuur 2).‣ Actieve extensie tot aan spalk.‣ 5x per dag oefenen, 10 herhalingen per gewricht.‣ Zo mogelijk toewerken naar 60 graden flexie bij 2 weken p.o.
Nota bene: Echter alleen progressie actieve flexie indien er geen extensielag ontstaat!
Patiënt educatie / ADL / werk‣ Geen deviatie en rotatie krachten op de desbetreffende vinger.‣ Krachtige grepen (knijp- en pinchkracht) niet toegestaan.‣ Hand mag gebruikt worden bij lichte dagelijkse activiteiten met spalk om!
p. 2 - ALLEEN GELDIG OP PRINTDATUM paramedisch protocol | PIP artroplastiek | v.2 - 09/2013
Afdeling Handchirurgie praktijk voor handtherapie Rode Kruis Ziekenhuis
© 2013 Het auteursrecht op dit protocol berust bij de afdeling handchirurgie van het Rode Kruis Ziekenhuis te Beverwijk (RKZ) of bij derden welke met toestemming materiaal beschikbaar hebben gesteld aan de afdeling handchirurgie van het RKZ. Vermenigvuldiging in wat voor vorm dan ook en/of verspreiden van dit protocol is alleen toegestaan na voorafgaande schriftelijke toestemming van de afdeling handchirurgie van het RKZ. Dit protocol is alleen geldig op de printdatum.
Fig. 2: blokkeer oefening voor DIP en PIP
3 – 4 weken postoperatiefWondgenezing / oedeem‣ Zo nodig continueren adviezen t.a.v. oedeem reductie‣ Start litteken behandeling: massage, evt. siliconen sheet.
Pijnreductie‣ Zo nodig ijsapplicatie
Therapie‣ Voor oefeningen: zie periode 0-2 weken.‣ Voorkom hyperextensie, toewerken naar 0 graden extensie beperking in PIP.‣ Indien er geen extensielag is, toewerken naar 75 graden flexie in PIP.‣ Gecombineerde flexie PIP en DIP.‣ Indien moeite met actieve flexie “haak” maken (voorwaarde: passieve DIP flexie volledig).‣ Vanaf 3 weken postoperatief: oefenen van functionele grepen zoals een cilindergreep.
Patiënt educatie / ADL / werk‣ Geen deviatie en rotatie krachten op de desbetreffende vinger.‣ Krachtige grepen (knijp- en pinchkracht) niet toegestaan.‣ Hand mag gebruikt worden bij lichte dagelijkse activiteiten met spalk om!
5 – 6 weken postoperatiefWondgenezing / oedeem‣ Continueren litteken behandeling: massage, evt. siliconen sheet.
Spalk‣ Dorsale vinger spalk (figuur 1) overdag af maar ‘s nachts om voor bescherming.‣ Bij extensielag DIP mede immobiliseren in de spalk / spalk ook overdag intermitterend om.‣ Zo nodig buddytape (bij deviatie stand, matige flexie of verminderd inschakelen vinger).
Therapie‣ Geen beperkingen tav flexie. Zo mogelijk toewerken naar 90 graden flexie in PIP.‣ Voorkom hyperextensie.‣ Bij onvoldoende flexie: selectieve passieve flexie DIP (rekken ORL).‣ Bij extensielag: “place-hold” extensie oefenen.
Patiënt educatie / ADL / werk‣ Functioneel inzetten bij lichte activiteiten.
p. 3 - ALLEEN GELDIG OP PRINTDATUM paramedisch protocol | PIP artroplastiek | v.2 - 09/2013
Afdeling Handchirurgie praktijk voor handtherapie Rode Kruis Ziekenhuis
© 2013 Het auteursrecht op dit protocol berust bij de afdeling handchirurgie van het Rode Kruis Ziekenhuis te Beverwijk (RKZ) of bij derden welke met toestemming materiaal beschikbaar hebben gesteld aan de afdeling handchirurgie van het RKZ. Vermenigvuldiging in wat voor vorm dan ook en/of verspreiden van dit protocol is alleen toegestaan na voorafgaande schriftelijke toestemming van de afdeling handchirurgie van het RKZ. Dit protocol is alleen geldig op de printdatum.
7 – 8 weken postoperatiefWondgenezing / oedeem‣ Continueren litteken behandeling: massage, evt. siliconen sheet.
Spalk‣ Spalk afgebouwd, tenzij extensielag.‣ Zo nodig buddytape (bij deviatie stand, matige flexie of verminderd inschakelen vinger)
Therapie‣ Voor oefeningen: zie periode 5-6 weken‣ Toewerken naar volledige vuist.‣ Bij aanhoudende flexie beperking is rustige passieve flexie toegestaan mits er geen extensielag is.‣ Opbouwen van belastbaarheid en inzetbaarheid van vinger/hand bij activiteiten.
PROTOCOL A2Voor patiënten zonder systemische degeneratieve artrose doch weleen twijfelachtige kwaliteit van de stabiliserende ligamentiare structuren en extensorapparaat
Dit protocol wijkt af van protocol A1 doordat:‣ de flexie in het PIP gewricht veel rustiger en gedoseerd wordt opgebouwd‣ de extensie oefeningen altijd begonnen worden met ‘place-hold’ voor de extensie.
Vinger flexie kan geoefend worden met behulp van een (grote) cilinder volgens de volgende opbouw:‣ Week 1: tot 30 graden flexie‣ Week 2: tot 45 graden flexie‣ Week 3/4:tot 60 graden flexie‣ Week 5/6:geleidelijk verdere opbouw flexie
Fig. 3: oefenen flexie vinger met cilinder
ASSESSMENT PROTOCOL AIntake / preoperatief, 6 wkn, 3 mnd, …• AROM MCP, PIP en DIP aangedane vinger• Pijn (NRPS rust en NRPS max)• Beperkingen in activiteiten (DASH)• Knijpkracht (stand 2)
Let op: bij postoperatieve intake en 6 wkn postoperatief geen krachtmetingen!
p. 4 - ALLEEN GELDIG OP PRINTDATUM paramedisch protocol | PIP artroplastiek | v.2 - 09/2013
Afdeling Handchirurgie praktijk voor handtherapie Rode Kruis Ziekenhuis
© 2013 Het auteursrecht op dit protocol berust bij de afdeling handchirurgie van het Rode Kruis Ziekenhuis te Beverwijk (RKZ) of bij derden welke met toestemming materiaal beschikbaar hebben gesteld aan de afdeling handchirurgie van het RKZ. Vermenigvuldiging in wat voor vorm dan ook en/of verspreiden van dit protocol is alleen toegestaan na voorafgaande schriftelijke toestemming van de afdeling handchirurgie van het RKZ. Dit protocol is alleen geldig op de printdatum.
Europees erkend Hand Trauma Centrum
PROTOCOL B Patiënten met reumatoïde artritis
Aandachtspunten‣ Pre-operatief assessment.‣ In overleg met behandelend chirurg het protocol individueel aanpassen afhankelijk van de
pre- en per-operatieve bevindingen.‣ 3 weken spalkimmobilisatie ter ondersteuning van de stabiliteit van het kapsel/bandapparaat. ‣ Vanaf 3 weken postoperatief starten met oefenen volgens protocol A1, week 1.
ASSESSMENT PROTOCOL BIntake / preoperatief, 6 wkn, 3 mnd, …• AROM MCP, PIP en DIP aangedane vinger• Pijn (NRPS rust en NRPS max)• Beperkingen in activiteiten (DASH)• Knijpkracht (stand 2)
Let op: bij postoperatieve intake en 6 wkn postoperatief geen krachtmetingen
DisclaimerDit protocol is gemaakt door de handchirurgen, handtherapeuten en gipsmeesters van het Rode Kruis Ziekenhuis te Beverwijk samen met de handtherapeuten van de praktijk 4Hands te Amsterdam. Dit protocol is geen strikt voorschrift, doch bevat zoveel mogelijk op 'evidence' gebaseerde inzichten en aanbevelingen om kwalitatief goede zorg te verlenen. Afwijken van het protocol is, als de situatie van de patiënt dat vereist, zelfs noodzakelijk.Aan de informatie kunnen geen rechten worden ontleend. Wij spannen ons in om de informatie in dit protocol zo volledig en nauwkeurig mogelijk te laten zijn. De makers van het protocol en de afdeling handchirurgie van het RKZ aanvaarden geen enkele verantwoordelijkheid voor schade op welke manier dan ook ontstaan door gebruik, onvolledigheid of onjuistheid van de aangeboden informatie en adviezen in dit protocol.
p. 5 - ALLEEN GELDIG OP PRINTDATUM paramedisch protocol | PIP artroplastiek | v.2 - 09/2013
Afdeling Handchirurgie praktijk voor handtherapie Rode Kruis Ziekenhuis
© 2013 Het auteursrecht op dit protocol berust bij de afdeling handchirurgie van het Rode Kruis Ziekenhuis te Beverwijk (RKZ) of bij derden welke met toestemming materiaal beschikbaar hebben gesteld aan de afdeling handchirurgie van het RKZ. Vermenigvuldiging in wat voor vorm dan ook en/of verspreiden van dit protocol is alleen toegestaan na voorafgaande schriftelijke toestemming van de afdeling handchirurgie van het RKZ. Dit protocol is alleen geldig op de printdatum.
