AB VAkwerk JAArVersl Ag AB VAkwerk...AB VAkwerk JAArVersl Ag 2012 07 U ziet het al aan dit...

34
AB VAKWERK JAARVERSLAG 2012 www.abvakwerk.nl

Transcript of AB VAkwerk JAArVersl Ag AB VAkwerk...AB VAkwerk JAArVersl Ag 2012 07 U ziet het al aan dit...

  • AB VAkwerk JAArVerslAg 2012

    AB VAkwerk JAArVerslAg 2012

    www.abvakwerk.nl

  • Jaarverslag 2012

    AB VAkwerk JAArVerslAg

    2012

  • 04

    aB vakwerk Jaarverslag 2012

  • 05

    aB vakwerk Jaarverslag

    2012

    Inhoudsopgave2012: een bewogen jaar waarin veel veranderde 06

    Ontwikkelingen aB vakwerk 10

    sociaal jaarverslag 16

    Maatschappelijk verantwoord Ondernemen, 22 vanzelfsprekend

    Controleverklaring van de onafhankelijke accountant 23

    Financieel jaarverslag 24

    verklaring financiële resultaten 2012 26

    Organisatiestructuur 28

    verslag raad van Commissarissen 2012 30

    verantwoording ledenraad 2012 33

    Colofon 34

  • aB vakwerk Jaarverslag 2012

    06

    ‘aB vakwerk laat zien dat het een sterke

    organisatie is’

    * Jorrit Jorritsma, voorzitter raad van Commissarissen aB vakwerk

  • AB VAkwerk JAArVerslAg

    2012

    07

    U ziet het al aan dit jaarverslag: onze naam wijzigde van aB Fryslân & Noord-Holland in aB vakwerk. een naam die meer recht doet aan onze ambities en beter in de markt gezet kan worden. Naast vakmanschap straalt aB vakwerk uit dat we na de fusie samen één hechte coöperatie zijn: verbonden met onze leden, klanten én elkaar.

    Bij alle veranderingen kwam in het najaar het onverwachte vertrek van directeur lammert Fopma voor mij niet helemaal als een verrassing. Het was bekend dat hij toe was aan een nieuwe stap. als directeur heeft lammert Fopma aB in velerlei opzichten flink op de kaart gezet en daar zijn we hem dankbaar voor. Per 1 januari 2013 traden Hylke van der veen en kasper van der Molen aan als respectievelijk algemeen directeur en commercieel directeur. Zij vormen, samen met de door de rvC per 1 oktober benoemde financieel directeur aebe aalberts, het nieuwe directieteam van aB vakwerk. De vlotte directiewisseling geeft al aan dat aB zich snel en adequaat weet aan te passen aan nieuwe omstandigheden. Doel is een sterke organisatie te blijven die nieuwe uitdagingen aankan én blijft doen waarvoor het is opgericht: zorgen voor de continuïteit en de specifieke personele behoeften van het agrarisch bedrijf.

    Nieuwe vragen en onder meer de toegenomen automatisering waren in 2012 redenen om een herinrichting van de organisatie aan te kondigen. Dit veroorzaakte, mede onder invloed van andere gebeurtenissen en noodzakelijke aanpassingen in de leiding, voor enige ongerustheid onder onze medewerkers. al deze complexe processen kunnen – en dat is menselijk en begrijpelijk – gepaard gaan met emoties. De organisatie is met minder leidinggevenden in het middensegment platter en slagvaardiger geworden. en dat is winst.

    Onze medewerkers verdienen om meerdere redenen een groot compliment voor hun betrokkenheid, flexibiliteit en inzet die ze onder alle omstandigheden laten zien. aan hun enthousiasme is te danken dat aB vakwerk in 2012 een positief resultaat heeft geboekt; beter dan de uitzendmarkt gemiddeld. en dat is knap in een economisch zware tijd waarin, ook bij aB vakwerk, marges onder druk staan. Dit zegt ook iets over de loyaliteit van onze leden en klanten. Ook zij verdienen onze dankbaarheid. Het laat zien dat aB vakwerk in een positieve omgeving opereert en dat geeft, ondanks forse tegenwind en grote uitdagingen, vertrouwen voor de toekomst.”

    ‘we kijken terug op een onstuimig 2012 waarin veel veranderde. Meer dan ooit heeft aB vakwerk in hectische omstandigheden laten zien een sterke organisatie te zijn die op de juiste momenten beschikt over grote veerkracht’.

    2012: een bewogen jaar waarin veel veranderde

  • aB vakwerk Jaarverslag 2012

    08

  • aB vakwerk Jaarverslag

    2012

    09

  • * Naam Achternaam

    aB vakwerk Jaarverslag 2012

    10

    Nieuwe directie per 2013Per 1 januari 2013 zijn Hylke van der veen en kasper van der Molen aangetreden als respectievelijk algemeen directeur en commercieel directeur bij aB vakwerk. Zij vormen, samen met de door de rvC per 1 oktober benoemde financieel directeur aebe aalberts, het nieuwe directieteam.

    * Directie AB Vakwerk aebe aalberts, Hylke van der veen en kasper van der Molen

  • 11

    aB vakwerk Jaarverslag

    2012

    aanvaardbaar resultaat over 2012 aB vakwerk stabiliseerde in 2012 op het niveau van 2011. De omzet bedroeg € 84,3 miljoen en het resultaat € 176.468. Dat is mager, maar aanvaardbaar in een jaar dat de economie verder kromp, werkloosheid opliep naar 7,2% van de beroepsbevolking en het consumentenvertrouwen naar een dieptepunt daalde. In vergelijking tot de totale uitzendbranche is aB tevreden; daar was sprake van een flinke daling (4%) in het aantal afgenomen uren. voor onze coöperatie telt ook de tevredenheid van onze afnemers: onze klanten en leden geven de dienstverlening van aB vakwerk een 7,5. een cijfer om trots op te zijn en een stimulans om het nog beter te doen.

    Het boekjaar 2012 was voor aB vakwerk acceptabel, onstuimig en dynamisch. In een moeilijk economisch klimaat is er financieel een positief resultaat behaald en hebben we voor onze leden op een goede wijze kunnen doen waarvoor we zijn opgericht: zorgen voor de bedrijfscontinuïteit bij uitval door ziekte of andere oorzaken. aB weet, ook in moeilijke tijden, kansen – die zich altijd aandienen – te benutten. Onstuimig typeert dearbeidsmarkt en het economische klimaat.Dynamiek geldt voor onze eigen organisatie dieop de golven van de conjunctuur continumeebeweegt en zich aanpast.

    Nieuwe naam en nieuw gezicht: AB Vakwerk In september veranderden we onze naam aB Fryslân & Noord-Holland in aB vakwerk. aB vakwerk doet meer recht aan onze ambitie en geeft aan dat aB Fryslân & Noord-Holland echt één bedrijf is. Het zegt dat onze vakwerkers in uiteenlopende sectoren vakmanschap leveren. De nieuwe naam maakte een nieuwe, eigentijdse huisstijl noodzakelijk. De honingraatelementen staan voor de verbinding tussen klanten, medewerkers en de coöperatie.

    7,5 krijgt aB vakwerk

    voor algemene tevredenheid van klanten en leden.

    Bedrijfsverzorging: voor 92,8% van de leden enorm belangrijkDe agrarische bedrijfsverzorging is voor de leden nog altijd zeer belangrijk. voor 92,8% van de leden heeft dit zelfs de meeste toegevoegde waarde. voor ruim de helft van de leden is de mogelijkheid tot vervanging bij ziekte via de reductieregeling de belangrijkste reden om lid te zijn en te blijven van de coöperatie. Bron: AB klanttevredenheidsonderzoek 2011

  • 12

    AB VAkwerk JAArVerslAg 2012

    agrarische afzet uren stabiel

    afwachtende markt

    Juist nu plukt aB de vruchten van de stabiele en constante afname van uitzend- en/of detacheringspersoneel door de agrarische bedrijven. De agrarische sector is veel minder conjunctuurgevoelig dan andere sectoren. Onze agrarische leden zijn gezamenlijk goed voor een kwart van de omzet in personeelsuren. Dat zorgt

    voor een solide basis voor onze bedrijfsvoering. aB blijkt sterk op lokale markten en is meer dan grotere commerciële partijen in staat mee te denken én te bewegen met het MkB. aB doet wat het belooft en wordt als zodanig door de markt herkend en erkend. en dat beloont zich vooral in moeilijker tijden.

    Het bedrijfsleven heeft te maken met een afwachtende houding van ondernemers. De uitzendmarkt heeft bovendien te maken met veel aanbieders, grote onderlinge concurrentie, en dalende marges. vooral de zakelijke dienst verlening, de industrie en de bouwnijverheid kregen harde klappen en dat ging gepaard met een groot banenverlies. Daar staat een redelijke stabilisering in de gezondheids- en welzijnszorg, handel, vervoer en horeca tegenover. vooral in de logistiek en transport behaalt aB nog altijd goede resultaten.

    De focus van veel ondernemingen ligt op de korte termijn en dat maakt inspelen op de markt over een langere periode lastig. De bouwsector zal ooit weer aantrekken. Maar wanneer? Door de nog altijd groeiende vraag naar flexibele arbeid én de vergrijzing van de beroepspopulatie, liggen er op termijn grote kansen voor aB vakwerk. Dat er op enig moment weer een grote vraag komt naar vakmensen staat vast. Daarom blijft aB investeren in vakwerkers. en met succes. werkt een gemiddelde uitzendkracht ongeveer drie maanden voor een uitzendbureau, bij aB is dat gemiddeld een jaar.

    OrgANisAtOrische VerANderiNgeN VANAf 1 jANuAri 2013 In 2012 werd een aantal veranderingen in de structuur van de organisatie doorgevoerd. In plaats van een eenmansdirectie is de dagelijkse leiding nu in handen van een driemansschap (formeel per 1-1-2013). De directieleden hebben nadrukkelijk gescheiden verantwoordelijkheden. De organisatie werd platter met minder leidinggevenden op de vestigingen. kortere lijnen vergroten de slagkracht. De aanpassingen passen in het streven naar meer transparantie en beter toezicht. Daarbij hoort ook een sterkere en onafhankelijke rol voor de raad van Commissarissen die als toezichthouder waakt over het gevoerde directiebeleid. Hiermee sluit aB aan bij de ‘good governance’-code van de Nationale Coöperatieve raad voor land- en tuinbouw (NCr). Het doel van de NCr-code is om coöperatief ondernemerschap, ledenbetrokkenheid en professioneel toezicht te verbeteren.

  • AB VAkwerk JAArVerslAg

    2012

    2012 2011 2010

    Bedrijfsverzorging 15.598.527 16.160.537 16.051.407 Uitzenden 41.915.626 43.095.617 38.215.934 Detachering 8.365.421 8.477.235 7.436.989 stap 6.735.122 6.684.370 6.740.063 Payroll 9.603.499 8.869.714 5.949.265 Payroll seizoensarbeid 1.478.297 Personeelsadvies 349.703 587.380 111.615 werving en selectie 14.988 Overig 243.527 372.863 1.482.436 totaal 84.304.712 84.247.715 75.987.709

    2012 2011 2010

    aantal leden reductieregeling aan einde van het jaar 4.262 4.447 4.525Percentage leden dat gebruik maakt van 10,79% 10,46% 11,60%Uren hulp per deelnemer 41,16 41,90 41,20aantal uren per ziekte geval 381,35 400,69 335,43

    Omzet (in euro’s)

    reductieregeling

    aB vakwerk Jaarverslag

    2012

    13

    Payroll groeit geheel tegen de krimpende landelijke trend in, groeide de omzet van de Payroll-dienst van aB vakwerk in 2012 met ruim 20%. een uitstekend resultaat dat laat zien dat aB met het investeren in nieuwe, aanvullende personele diensten de goede weg is ingeslagen.

  • aB vakwerk Jaarverslag 2012

    14

    klanten, leden, werkzoekenden en de eigen medewerkers komen terecht in een specifiek voor hen bedoelde omgeving. Daar vinden ze (op termijn) naast informatie ook de mogelijkheid om uren te registreren, de Payroll-administratie bij te werken of (de opdrachtgevers) om gemaakte uren te accorderen.

    Met deze website komt aB nog dichter bij de klanten en leden te staan. Onze gebruikers zien in één oogopslag de vestiging in de buurt en de juiste contactpersoon en komen als het ware direct een vestiging binnen. via de website is de dienstver lening van aB nu continu beschikbaar. Het aantal unieke bezoekers bedroeg eind 2012 al ruim 1.000 per dag.

    Blijven investeren, ook in online dienstverleningaB vakwerk blijft investeren in mensen, professionalisering en verbetering van de dienstverlening. In 2012 is een grote stap gezet met de website www.abvakwerk.nl. als digitaal platform – gericht op verschillende gebruikers groepen – is de website een volwaardig onderdeel van de dienstverlening én de eigen organisatie. Het platform vergroot de efficiëntie en dat past in ons streven om kostenbewust te ondernemen.

    AgrArische dieNstVerleNiNgaB is bezig met een herpositionering van de bedrijfsverzorging en de reductieregeling. Doel is deze essentiële diensten ook in de toekomst te kunnen waarborgen. Het is wenselijk het contact met – en de dienstverlening aan - de leden te intensiveren. Ook dringt zich de noodzaak op het personele aanbod aan te passen aan de snel veranderende wensen van de sector. De markt vraagt niet meer alleen naar de allround bedrijfsverzorger maar ook naar onderscheiden medewerkers die op verschillende niveaus werken. een bedrijfsverzorger die een complete veehouderij zelfstandig onder zijn hoede heeft, wordt anders gewaardeerd dan dezelfde werknemer die uitsluitend de melkrobot bedient. Ook door de schaalvergroting vraagt de sector om een gedifferentieerder personeels aanbod, met bijbehorende verschillende ‘prijskaartjes’. In deze wens naar differentiatie ligt een grote uitdaging, naast die van het gezond houden van de reductieregeling. De reductieregeling zorgt ervoor dat agrariërs die lid zijn van de coöperatie recht hebben op vervangende arbeid als zij zelf niet in staat zijn om te werken door ziekte of een ongeval. In deze taak ligt de oorsprong en nog altijd de bestaansgrond van aB vakwerk.

  • aB vakwerk Jaarverslag

    2012

    15

  • aB vakwerk Jaarverslag 2012

    16

    De kwaliteit van de dienstverlening van aB vakwerk valt of staat met het vakmanschap én de betrokkenheid van de werknemers. Onze klanten en leden moet immers iedere dag kunnen rekenen op hun optimale inzet. Tevreden, geschoolde en gemotiveerde medewerkers leveren beter werk af. Daarom investeert aB continu in deze vakwerkers. Het bieden van ontwikkelingsmogelijkheden aan het personeel is belangrijk voor het menselijk welzijn én voor de kwaliteit van de dienstverlening.

    sociaal: Investeren in vakwerkers

    ziekteVerzuimaB vakwerk heeft over 2012 een ziekteverzuimcijfer van 4,86%. De gemiddelde verzuimfrequentie is 0,54 en dat is ten opzichte van het landelijk gemiddelde (1) zeer laag. aB’ers melden zich dus niet vaak ziek, maar als het gebeurt dan is er echt iets aan de hand, zo blijkt uit het gegeven dat het verzuim gemiddeld 24 dagen duurt. De oorzaak ligt in de combinatie van relatief zwaarder lichamelijk werk en het ouder wordend personeelsbestand van aB. Naar mate de leeftijd vordert loopt het verzuim op. aB vakwerk investeert in 2013 in de personele capaciteit, om hierop een vinger aan de pols te houden.

    ruim 500 Poolse uitzendkrachten waren, op uitnodiging van aB vakwerk met partner en kinderen, op Moederdag 2012 te gast op de keukenhof in lisse. Naast het feit dat de keukenhof ‘Polen Centraal’ als thema had, wilde aB met dit uitje de waardering voor de inzet van onze Poolse werknemers tot uitdrukking brengen.

  • AB VAkwerk JAArVerslAg

    2012

    17

    ICT-vaardigheden zijn tegenwoordig noodzakelijk voor het goed uitvoeren van steeds meer taken die aB vakwerkers voor de klanten verrichten. Ook voor het vergroten van de efficiëntie van de eigen organisatie wordt computergebruik steeds belangrijker. In 2012 is een nieuw softwarepakket in gebruik genomen waarmee medewerkers via de PC hun uren kunnen invoeren. Inmiddels maakt 70% van het personeel hier al gebruik van.

    Dat scheelt niet alleen de rompslomp van het inleveren van papieren briefjes, de geautomatiseerde registratie verkleint ook de kans op fouten en vergemakkelijkt een accurate facturatie aan de klant. via een speciale portal hebben de medewerkers online toegang tot loonstroken, hun urenbegroting en bijvoorbeeld de jaaropgaven.

    liefst 487 personeelsleden volgden in 2012 een intensieve computer-opleiding waarmee de deelnemers een MBO of HBO-certificaat kunnen behalen. Het lesprogramma wordt aangeboden op vier verschillende niveaus en is daardoor voor iedereen toegankelijk. Dat de cursus een jaar duurt, met tweewekelijkse klassikale lessen, blijkt niet teveel gevraagd en zegt iets over de gedrevenheid en het enthousiasme van onze medewerkers. Dankzij de scholing beschikken de deelnemers over een groot aantal basisvaardigheden op de PC, tot aan het gebruik van sociale media aan toe.

    ICT/scholing

    cAO BedrijfsVerzOrgiNgsdieNsteNIn 2012 werd een nieuwe Cao Bedrijfsverzorgingsdiensten van kracht voor de duur van 1 jaar (tot en met juni 2013.) Begin 2012 hebben de directies van de landelijke aB organisaties uitgesproken om – parallel naast een nieuw af te sluiten Cao – gezamenlijk de krachten te bundelen op het gebied van de toekomst van de Cao. Het doel is de huidige Cao Bedrijfsverzorgingsdiensten te moderniseren om op termijn als agrarische Bedrijfsverzorgingsdienst een onderscheidende Cao te kunnen bieden. Daarnaast hebben zowel de werkgevers- als werknemersorganisaties zich gecommitteerd aan de uitwerking van de protocolafspraak ‘werken aan de toekomst’ .

  • AB VAkwerk JAArVerslAg 2012

    18

    Het onderzoek werd gehouden onder drie te onderscheiden personeelscategorieën:• EU-medewerkers: de buitenlandse,voornamelijk

    Poolse werknemers;• Directe medewerkers: dit zijn de mensen die op

    uitzend- of detacheringsbasis bij de klanten en/of leden werkzaam zijn;

    • Indirecte medewerkers: werkzaam voor de eigen organisatie (ook wel bekend als de kantoormedewerkers of de back- en frontoffice).

    De directe medewerkers zijn doorgaans tevreden over het contact met de vestigingen, de communicatie en – net als de eU-medewerkers – het werkaanbod. Opmerkelijk is dat 60% van de

    eU-medewerkers zijn toekomst in Nederland ziet. De werknemers die worden uitgezonden, willen meer aandacht en mogelijkheden voor hun persoonlijke ontwikkeling. De mensen op kantoor geven een soortgelijk signaal af en vragen om verbeteringen in het houden van functionerings-gesprekken en de communicatie. Daar staat tegenover dat de indirecte medewerkers zeer positief zijn over de werkomstandigheden, de sfeer en de betrokkenheid. veranderingen in het management en de daarmee gepaard gaande perikelen hadden hun weerslag op de resultaten van het onderzoek. De uitkomsten bieden voldoende houvast om nog gerichter te investeren in het welzijn van het personeel.

    In 2012 zette aB vakwerk een belangrijke stap met een tevredenheids-onderzoek onder de eigen medewerkers. Het leverde meer inzicht op in wat er in de organisatie en vóór het personeel verbeterd kan worden. Het is de bedoeling dat dit onderzoek voortaan iedere twee jaar plaatsvindt, zodat kan worden gemeten of aanpassingen het gewenste effect hebben.

    Tevredenheidsonderzoek personeel

    OndernemingsraadMet zowel ingrijpende veranderingen in de structuur als in het management van aB vakwerk, was 2012 ook voor de Ondernemingsraad (Or) een bewogen jaar. Na het vertrek van lammert Fopma als algemeen directeur is er inmiddels een nieuwe directie gevormd bestaande uit drie personen. De Or heeft opbouwend meegedacht, gead viseerd en haar taak van medezeggenschap goed kunnen uitoefenen. Daarbij zaten directie en Or niet altijd op één lijn. er waren zowel procedurele en inhoudelijk verschillen van inzicht. De Or waardeert de openheid en het overleg over de herpositionering van de organisatie. De Or benadrukt dat de persoonlijke verhoudingen altijd goed zijn gebleven en sprake is van constructief doorgaand overleg op basis van wederzijds respect, ook voor elkaars rollen.

  • aB vakwerk Jaarverslag

    2012

    19

    De medewerkers van aB vakwerk geven aB een

    7,7

  • aB vakwerk Jaarverslag 2012

    20

  • aB vakwerk Jaarverslag

    2012

    21

  • aB vakwerk Jaarverslag 2012

    22

    wie goed doet, goed ontmoet, is een oud gezegde dat voor ons nog altijd waarde heeft. aB handelt daar actief naar. vanzelfsprekend en bewust zijn we transparant naar onze leden, klanten en medewerkers. Dat is ook vastgelegd in onze statuten en organisatie. Die openheid is er ook naar de samenleving waar we als coöperatie actief deel van uitmaken. we zijn lokaal verbonden en daar als partner, sponsor en via onze werknemers actief in ons eigen achterland: van, voor en met de regio. Dat is zoals we graag worden gezien en waar we op aanspreekbaar zijn.

    Onze maatschappelijke verantwoordelijkheid geldt op de eerste plaats voor de mensen die onze missie iedere dag moeten waarmaken: de vakmensen. Harde werkers die talloze klussen voor onze klanten en leden klaren. Hun veiligheid op de werkvloer staat voorop. Net zo belangrijk is hun vakmanschap en deskundigheid: aB investeert continu in scholing, ontwikkeling en welzijn van onze vakwerkers.

    Onze doelstellingen zijn geborgd door de meest hoogwaardige certificeringen: de bedrijfsprocessen laten we toetsen door externe partijen als de aBU, vCU en NeN, vPO en Blik op werk. als het over onze eU-medewerkers gaat schuwen we gesprekken met de overheid niet en tonen graag goed werkgeverschap op alle gebieden: van prima huisvesting (Certified Flex Home), het bevorderen van integratie tot aan taaltrainingen. voor alle aB-werknemers is een extern vertrouwenspersoon aanspreekbaar op mogelijk ongewenste zaken.

    Maatschappelijk verantwoord Ondernemen betekent dat aB vakwerk naar de wereld en de toekomst kijkt, duurzaam onderneemt, het milieu zoveel mogelijk spaart en kansen biedt aan jongeren en mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Het hoort er allemaal bij. Maar in plaats van een nog langere opsomming laat aB liever in de praktijk zien dat we maatschappelijke verantwoord ondernemen vooral heel vanzelfsprekend vinden.

    Maatschappelijk verantwoord Ondernemen, vanzelfsprekendMaatschappelijk verantwoord Ondernemen is voor aB vakwerk geen modegril maar al decennia verankerd in de vezels van onze coöperatie. Immers; de agrarische bedrijfsverzorging is ontstaan vanuit de gedeelde maatschappelijke verantwoordelijkheid voor- en de onderlinge solidariteit binnen de agrarische sector.

  • 23

    aB vakwerk Jaarverslag

    2012

    Controleverklaring van de onafhankelijke accountant aan: Het bestuur van de Coöperatie aB vakwerk groep U.a.

    Het in dit jaarverslag opgenomen financieel verslag, bestaande uit een geconsolideerde balans per 31 december 2012 en een geconsolideerde exploitatierekening over 2012, is ontleend aan de gecontroleerde jaarrekening van Coöperatie aB vakwerk groep U.a. wij hebben een goedkeurend oordeel verstrekt bij die jaarrekening in onze controleverklaring van 8 maart 2013. Desbetreffende jaarrekening en dit financieel verslag daaruit, bevatten geen weergave van gebeurtenissen die hebben plaatsgevonden sinds de datum van onze controleverklaring van 8 maart 2013.

    Het financieel verslag bevat niet alle toelichtingen die zijn vereist op basis van Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk wetboek (Bw). Het kennisnemen van het financieel verslag kan derhalve niet in de plaats treden van het kennisnemen van de gecontroleerde jaarrekening van Coöperatie aB vakwerk groep U.a.

    Verantwoordelijkheid van het bestuurHet bestuur is verantwoordelijk voor het opstellen van het financieel verslag.

    Verantwoordelijkheid van de accountantOnze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over het financieel verslag op basis van onze werkzaamheden, uitgevoerd in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse standaard 810, ‘Opdrachten om te rapporteren betreffende samengevatte financiële overzichten’.

    OordeelNaar ons oordeel is het financieel verslag in alle van materieel belang zijnde aspecten consistent met de gecontroleerde jaarrekening van Coöperatie aB vakwerk groep U.a. per 31 december 2012.

    leeuwarden, maart 2013

    ernst & Young accountants llP

    w.g. D.e. engwerda ra

  • AB VAkwerk JAArVerslAg 2012

    24

    ACTIVA31 december 2012 31 december 2011

    Vaste activaImmateriele vaste activaKosten van intellectueel eigendom 1.219.017 927.275

    1.219.017 927.275

    Materiele vaste activaBedrijfsgebouwen en terreinen 4.576.171 4.637.658 Machines en installaties 190.313 281.093 Overige vaste bedrijfsmiddelen 715.598 919.822

    5.482.082 5.838.573

    Financiele vaste activaOverige deelnemingen 52.727 50.347 Overige vorderingen 105.980 201.838

    158.707 252.185 Vlottende activaVorderingenDebiteuren 8.944.123 7.152.224 Overige vorderingen 81.473 91.827 Overlopende activa 495.549 42.587

    9.521.145 7.286.638

    Liquide middelen 18.280.741 18.544.813

    Totaal 34.661.692 32.849.484

    PASSIVA31 december 2012 31 december 2011

    Groepsvermogen 17.618.733 16.225.322 Onverdeeld exploitatieresultaat 176.468 1.393.411

    17.795.201 17.618.733

    VoorzieningenOverige voorzieningen 111.195 -

    111.195 -

    Kortlopende schuldenReductieregeling 175.301 - Crediteuren 812.946 700.145 Belastingen en pensioenen 6.418.840 5.842.622 Overige schulden 9.348.208 8.687.983

    16.755.296 15.230.750

    Totaal 34.661.692 32.849.484

    geconsolideerde balans (in euro’s) (voor resultaatbestemming)

  • AB VAkwerk JAArVerslAg

    2012

    25

    2012 2011

    OpbrengstenDienstverlening 83.712.317 83.527.008 Contributiebijdrage 475.252 497.194 Overige opbrengsten 117.143 223.513

    84.304.712 84.247.715

    Directe kostenLonen en Salarissen 53.415.682 52.628.809 Sociale lasten 13.072.653 13.632.189 Overige directe bedrijfskosten 7.113.541 6.360.456

    73.601.876 72.621.454

    Bruto marge 10.702.836 11.626.261

    Indirecte kostenLonen en salarissen 4.378.944 4.265.906 Sociale lasten 1.210.598 1.182.981 Overige indirecte bedrijfskosten 4.468.140 3.858.476 Afschrijvingen op vaste activa 718.726 606.888 Bijzondere baten en lasten - 265.876

    10.776.408 10.180.127

    Bedrijfsresultaat -73.572 1.446.134

    Financiele baten en lastenRentebaten 355.457 330.471 Rentelasten 26.594 26.614

    328.863 303.857

    Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening 255.291 1.749.991

    Aandeel resultaat deelnemingen - 2.439

    Exploitatieresultaat voor belastingen 255.291 1.752.431

    Beslastingen over het resultaat 78.823 359.020

    Exploitatieresultaat na belastingen 176.468 1.393.411

    geconsolideerde exploitatierekening (in euro’s)

  • aB vakwerk Jaarverslag 2012

    26

    verklaring financiële resultaten 2012

    Balans De immateriële activa zijn gestegen als gevolg van het verder investeren in ons nieuwe erP-pakket MsF. In 2011 is de eerste fase van MsF succesvol geïmplementeerd en dat is in 2012 verder uitgebouwd met o.a. investeringen in de workflows. Daarnaast is er (immaterieel) geïnvesteerd in een nieuwe website voor aB vakwerk. In de materiele activa is minder geïnvesteerd en is op normale wijze afgeschreven.vooral dankzij hogere omzetten aan het einde van 2012 liep de debiteurenpost op. gezien de stand van de economie blijft waakzaamheid hier geboden. De voorziening voor dubieuze debiteuren is verhoogd.De current ratio is op een goed niveau stabiel gebleven.

    Het eigen vermogen is licht gegroeid. Omdat er sprake is van balansverlenging, vooral bij de vlottende activa, is de solvabiliteit toch licht afgenomen, maar is alleszins acceptabel. er is een voorziening gevormd om de kosten van toekomstige jubilea van het personeel te kunnen betalen. De voor de reductieregeling betaalde bijdrages hoefden niet in haar geheel te worden aangesproken; in tegenstelling tot 2011, toen er een tekort was. In voorgaande jaren werd het overschot terugbetaald aan de deelnemers. De kortlopende schulden zijn minder gestegen dan de vlottende activa en dat betekent dat het netto werkkapitaal van aB vakwerk verder is gegroeid en aB vakwerk nog beter in staat is haar schulden op korte termijn te voldoen.

  • AB VAkwerk JAArVerslAg

    2012

    27

    resultatenrekening

    kasstroom

    In een erg moeilijke markt kon het aantal uren in 2012 nog stijgen ten opzichte van 2011 (+ 1,2%), maar bleef de omzet stabiel op € 84,3 mln. een en ander ging wel gepaard met een hele sterke druk op de marges.De brutomarge daalde verder van 13,8% naar 12,6% en daalde veel sterker dan de markt.De brutomarge per uur daalde van € 2,96 naar € 2,69 per uur.een aantal bijzondere kostenposten zorgde voor een behoorlijk sterke stijging van de indirecte kosten. Zonder deze eenmalige bijzondere kosten zouden de indirecte kosten zijn gedaald: nominaal en ook als percentage van de omzet. samen met de sterk verlaagde marges leidden de hogere indirecte kosten tot een negatief bedrijfsresultaat. Dankzij de weer verder gestegen rentebaten kon aB vakwerk nog een positief resultaat laten zien.De rentabiliteit op het eigen vermogen was met 1% erg laag in 2012.

    De kasstroom was in 2012 negatief: de positieve kasstroom uit operationele activiteiten kon de negatieve uit investeringen niet geheel compenseren, maar de liquiditeitspositie van aB vakwerk blijft uiterst solide.

  • AB VAkwerk JAArVerslAg 2012

    28

    Juridische structuur

    Organisatiestructuur

    AB VakwerkStap B.V.

    AB VakwerkUitzendorganisatie

    B.V.

    AB VakwerkPersoneelsadvies

    B.V.

    AB VakwerkAdministratieve

    Diensten B.V.

    AB VakwerkDetachering

    B.V.

    AB VakwerkAgri B.V.

    AB VakwerkPayroll

    SeizoenarbeidB.V.

    AB GroepVastgoed B.V.

    AB VakwerkPayroll B.V.

    ABVakwerk Groep

    B.V.

    Coöperatie ABVakwerk Groep

    U.A.

    FinancieelDirecteur

    CommercieelDirecteur

    FA & SABeheer Units Payroll enPersoneelsadviesP&OLarge Accounts

    & EUAgriMarketing &

    Communicatie

    Ledenraad

    Raad vanCommissarissen

    AlgemeenDirecteur

  • aB vakwerk Jaarverslag

    2012

    29directie

    Functie Geb. jaar

    Geslacht Nationaliteit Jaar benoeming Nevenfuncties

    H.Y. van der Veen algemeen directeur 1966 man nederlands 2013 Lid RvT Mee Friesland / Lid RvC Caparis

    A.D. Aalberts financieel directeur 1977 man nederlands 2012

    K. van der Molen commercieel directeur 1970 man nederlands 2013

    raad van commissarissenFunctie Geb.

    jaarGeslacht Nationaliteit Jaar 1e

    benoemingTermijn Lid

    cooperatieBeroep

    J. Jorritsma voorzitter 1954 man nederlands 2010 1 ja Melkveehouder

    E.J.P. Weel vice voorzitter 1970 man nederlands 2006 3 ja Pluimveehouder

    L. Westra commissaris 1979 man nederlands 2008 2 ja Melkveehouder

    Y.C.M. van Saaze commissaris 1969 vrouw nederlands 2006 3 ja Tuinder

    T.J. Miedema commissaris 1963 man nederlands 2011 1 ja Melkveehouder

    G. Speijer commissaris 1949 man nederlands 2011 1 nee HPO-expert

    ledenraadFunctie

    M. Vendrig coördinator Ledenraad

    G. Miedema vice coördinator Ledenraad

    N. Spaans ledenraadslid

    G. Holtrop-Hoekstra ledenraadslid

    J.D. Bron ledenraadslid

    G. de Boer ledenraadslid

    G.J. Vink ledenraadslid

    J. de Vries ledenraadslid

    L.L. Bouthoorn ledenraadslid

    T. van Arkel ledenraadslid

    R.T. Koopmans-van Dalen ledenraadslid

    A. Wiarda ledenraadslid

    J. Faber ledenraadslid

    R.A. Steensma ledenraadslid

    B.A. Zijlmans ledenraadslid

    J. van Kempen ledenraadslid

    G. Mulder ledenraadslid

    J. Eggenkamp ledenraadslid

    Per 1 januari 2013

  • AB VAkwerk JAArVerslAg 2012

    30verslag raad van Commissarissen 2012

    De rvC en de directie stonden begin 2012 geza menlijk stil bij het meerjarenbeleidsplan 2011-2013. een ijkmoment om te bepalen waar aB stond, of de strategie nog actueel was en of er bijstellingen voor de nog lopende tijd noodzakelijk waren. De resultaten van dit beraad zijn vastgelegd in een visiedocument waarin duidelijke keuzes worden gemaakt om vanuit de innerlijke kracht, kernwaar den en agrarische wortels verder door te groeien.

    De raad van Commissarissen stemde in het eerste kwartaal vanuit zijn toezichthoudende verantwoordelijkheid in met de jaarrekening over 2011. vervolgens stelde de ledenraad in de algemene vergadering de jaarrekening definitief vast en verleende aan de directie decharge voor het gevoerde beleid en aan de rvC voor het gevoerde toezicht. De rvC sprak zijn waardering uit voor het behaalde resultaat en de wijze waarop aB in 2011 heeft gefunctioneerd.

    een belangrijk gespreksonderwerp in 2012 was de herpositionering van de ledendienstverlening. ruim 50 jaar geleden is de bedrijfsverzorging opgericht om voor zieke boeren de bedrijfs-continuïteit te kunnen garanderen. Zowel de huidige praktijk als nader onderzoek wijzen uit dat deze dienstverlening in de huidige vorm niet meer aansluit bij de gedifferentieerde klantvraag en mede hierdoor niet rendabel is. Op basis van de drie pijlers ‘klantfocus, kwaliteit van dienstverlening & werkgeverschap en efficiency’ wordt de dienstverlening aangepast aan de huidige vragen van onze leden. Naast een verbeterd rendement moet deze modernisering resulteren in grotere ledenbetrokkenheid en –participatie. sinds 2011 voldoet aB aan de criteria voor een structuurcoöperatie/structuurvennootschap. In overleg met de ledenraad is in 2012 besloten de bijbehorende structuurregeling toe te passen op de coöperatie. er is gebruik gemaakt van een

    De raad van Commissarissen (rvC) van aB vakwerk bestaat uit zes personen die worden benoemd door de ledenraad. Het houdt toezicht op de uitvoering van het directiebeleid en de algemene gang van zaken in de coöperatie en de daarmee verbonden ondernemingen. De rvC fungeert tevens als klankbord en adviesorgaan voor de directie. De raad voert het toezicht uit in zijn vergaderingen én in gesprekken met de directie en andere organen van aB vakwerk. In 2012 kwam de raad van Commissarissen tien keer bijeen.

  • aB vakwerk Jaarverslag

    2012

    31

    vrijstelling voor het structuurregime omdat daarmee belangrijke (kern)bevoegdheden niet worden overgeheveld naar de raad van Commissarissen maar bij de algemene vergadering blijven. Hiermee is de invloed van de leden gewaarborgd. Dit besluit, in combinatie met het toepassen van de NCr*-code, leidde eind 2012 tot een wijziging van het bestuursmodel en aanpassing van de statuten van alle juridische entiteiten van aB vakwerk. Uitgangspunten voor de wijzigingen zijn transparantie van bestuur, een duidelijke scheiding tussen bestuur en toezichthouder en werkelijke ledenbetrokkenheid.

    Hoewel de NCr-code de raad van Commissarissen in overweging geeft uit zijn midden een audit-commissie, een remuneratiecommissie en een selectie- en benoemingscommissie in te stellen, heeft de rvC besloten van deze regel af te wijken en geen commissies te benoemen.

    In het tweede kwartaal van 2012 heeft de rvC als team een traject voor ‘zelfevaluatie’ doorlopen met als doel het functioneren van de raad te verbeteren door de werkwijze en het gedrag van individuele commissarissen te spiegelen. Tevens hebben er individuele voortgangsgesprekken plaatsgevonden met de commissarissen en zijn mevrouw van saaze en de heer weel herbenoemd voor een laatste periode.

    Twee commissarissen zijn in 2012 gestart met de opleiding ‘Bestuurdersleergang’ bij NICe (Netherlands Institute for Co-operative entrepreneurship).In 2013 wordt deze leergang officieel afgerond.

    De bezoldiging van de ledenraad en de raad van Commissarissen is in 2012 geëvalueerd en getoetst aan het advies over fatsoenlijk ondernemerschap van de NCr. aanpassing van de systematiek is vastgesteld in de algemene vergadering. De indexering is conform de CaO Bedrijfsverzorgingsdiensten.

    De raad van Commissarissen volgde in de tweede helft van het jaar nauwlettend het doorvoeren van wijzigingen in de organisatiestructuur die moeten leiden tot een compactere en efficiëntere aansturing van de organisatie. Begin oktober leidde dit tot de benoeming van een nieuw management-team door de directie. Het vertrek van de algemeen directeur maakte eind 2012 de benoeming van een nieuw directieteam door de rvC noodzakelijk.

    de raad van commissarissen,jorrit jorritsma, voorzittererik Weel, vice-voorzitterYvon van saaze, commissarislucas Westra, commissaristhom miedema, commissarisjonard speijer, commissaris

    * NCr = Nationaal Coöperatieve raad voor land- en tuinbouw

  • * Naam Achternaam

    aB vakwerk Jaarverslag 2012

    32

    VOlgeNs Ncr-cOdedeugdelijk ONderNemiNgsBestuur VerANkerd iN stAtuteN

    goed en transparant bestuur is belangrijk voor iedere onderneming en in het bijzonder voor coöperaties die er zijn om het belang van leden te dienen. Bij het waarborgen van de belangen van de leden hoort een deugdelijk ondernemingsbestuur, tegenwoordig vaak aangeduid als ‘Corporate governance’. Het is om die reden dat aB vakwerk in 2012 de statuten volledig heeft aangepast volgens de adviezen van de Nationale Coöperatieve raad voor land- en tuinbouw (NCr). Dankzij deze zogenoemde NCr-Code kunnen ambities als professioneel bestuur, kritisch toezicht en werkelijke ledenbetrokkenheid nog beter worden waargemaakt. een belangrijk element daarin is de nadrukkelijke scheiding tussen toezicht en bestuur, met bijbehorende strikt gescheiden verantwoordelijk heden. De raad van Commissarissen vervult de rol van toezichthouder en bewaakt de belangen van leden én werknemers. al deze zaken zijn per 2012 in de aangepaste statuten van de coöperatie vastgelegd. Onder het kopje ‘Over aB’ vindt u op www.abvakwerk.nl de statuten en meer informatie over het ‘Corporate governance’ van aB.

  • AB VAkwerk JAArVerslAg

    2012

    33

    De ledenraad van aB vakwerk is het hoogste orgaan binnen de coöperatie en bestaat uit achttien leden. De raad vertegenwoordigt de belangen van de leden, fungeert als klankbord voor de raad van Commissarissen én de directie. Ook geeft de raad advies over de kwaliteit van de dienstverlening én de maatschappelijke betrokkenheid van de coöperatie. De ledenraad heeft belangrijke bevoegdheden bij beslissingen over (des)investeringen, onroerend goed, samenwerkingsverbanden en bij de goedkeuring van de jaarrekening.

    verantwoording ledenraad 2012

    Belangrijke onderwerpen tijdens de zes ledenraadsvergaderingen in 2012 waren: • herpositionering van de dienstverlening aan de

    agrarische leden;• statutenwijzigingen van de coöperatie en de

    onderliggende vennootschappen als gevolg van de invoering van de structuurregeling en het toepassen van de NCr-code die goed en transparant bestuur waarborgt;

    • herpositionering AB Vakwerk en aanpassing bestuursmodel.

    Besluiten van de ledenraad in 2012:• Vaststelling jaarrekeningen 2011 van:

    - Coöperatie aB Fryslân & Noord-Holland U.a. - aB Fryslân & Noord-Holland B.v. - aB Fryslân & Noord-Holland vastgoed B.v.

    • Verlening van decharge aan het Bestuur voor het gevoerde beleid in 2011 van: - Coöperatie aB Fryslân & Noord-Holland U.a. - aB Fryslân & Noord-Holland B.v. - aB Fryslân & Noord-Holland vastgoed B.v.

    • Vaststelling winstbestemming 2011• Vaststelling profielschets ledenraadslid• Vaststelling profielschetsen financieel en

    commercieel directeur• Benoeming ledenraadsleden• Herbenoeming ledenraadsleden• Herbenoeming commissarissen• Vaststelling basisuurtarief Bedrijfsverzorging 2013• Vaststelling vergoedingensystematiek Ledenraad

    en rvC

  • AB VAkwerk JAArVerslAg 2012

    34

    ColofonAB Vakwerk

    Postbus 442

    8600 ak sneek

    Dit verslag is een uitgave van

    Coöperatie aB vakwerk groep U.a.

    met medewerking van:

    concept, ontwerp, realisatie

    Okkinga Communicatie, Bolsward

    tekst

    Mediapunt, Zwaag

    fotografie

    Marcel rob, Oostwoud (pag. 6 + 10)

    druk

    Drukkerij van der eems, easterein

  • AB VAkwerk JAArVerslAg 2012

    AB VAkwerk JAArVerslAg 2012

    www.abvakwerk.nl