IAÊ

De rol van de kinderboerderij als centrum binnen een eco - stad

lav pu.y.L?uwe1s-, schepen Leefmilieu,Elkg De Laet KO, Thierryvanderkindere, districtvoorzitter district wilriik, Filip Lenders SWEMA

AchtergrondDe kinderboerderij verstrekt sinds 1977 een recreatiefaanbod aan een brede doelgroep: kinderen enzorgiongeren, maar is aan heroriëntering toe. Er wordt door Interne Audit mogelij-ke scenario,s voorgesteldom de continuïteit en doorgroei van de kinderboerderij te waarborgen en de finaniiele bijdrage van de stadaanvaardbaar te houden.

Analvse van de bestaande situatie.I . De huidige werking van de kinderboerderij is vrij 'organisch' gegroeid doorheen de 30 jaar van

haar bestaan.De kinderboerderij heeft nog belangrijke mogelijkheden die kunnen ontwikkeld en uitgebaatworden tegen aanvaardbare kosten.Er is een noodzaak tot renovatie investeringen: keuken, sanitair, inrichting woning, inrichteneducatieve binnen - en buitenruimtes.

Citaat "Uit de toetsing aan de vele andere en uiteenlopende voorbeelden komt de kinderboerderij van de stadAntwerpen naar voor als een (middel)grote kinderboerderii, open en laagdrempelig, met een compleet aanbod aantypische boerderijdieren, met ruime openingsuren, wqqr iedereen welkom is en tevreden v)eggaat, met of zonderafspraak, in groep of individueel, met een kindvriendelijke aanpak, een niet verplichtend eàíailef aaniod en ruimtevoor spelend leren, zonder strikte regels maar onder het vaderlijk toeziend oog en de vriendelijke autoriteit van deverantvvoordelrjke, dievlot aanspreekbaar is en het jonge geweld (zowel bezoikers alsvrijwitíigers) onmerkbaarstuurt en onder controle houdt. Het geheel heeft niets gekunstelds en geeJi de bezoeker ai inarit dat hij op een echteboerderij rondloopt."

Beleidsaanbevelingen van Interne AuditDe audit stelt voor om voort te bouwen op de bestaande werking en dienstverlening: het aanbieden vanrecreatieve - en educatieve diensten inzake natuur en milieu, waarbij ook sociale op.tnung - zij het nietgeprofessionaliseerd - van bijzondere doelgroepen aangeboden wordt.

De kinderboerderij dient als recreatieve en educatieve plek over tien jaar nog te bestaan tegen aanvaardbarekosten per bezoeker' De kinderboerderij vervult een belangrijke recreati"u" èn educatieve functie voor debewoners van de stad. De huidige laagdrempeligheid is hierbij essentieel. De kosten moeten in verhoudingblijven met de geleverde waarde en diensten van de kinderboerderij voor de burgers.

Voorgestelde scenario's door Interne Auditl. Doorgroei op de bestaande werking en gemengde dienstverlening: het aanbieden van recreatieve -

en educatieve diensten inzake natuur en milieu. De kinderboerderij dient ondergebracht bij eenmotiverende stadsdienst.

2. In een volgende fase wordt een meer bedrijfsmatige scenario'doorgroei' geï'mplementeerd,waarbij de kinderboerderij mogelijk wordt ondergebracht in een stichting.

Patrimonium

2.

aJ.

EcoHuis AntwerpenSTAD ATilENPÉN

ïJFdrrk. vanregenmortel@stad. antwerpen. be

IA?Het patrimonium bestaat uit een totale oppervlakte: 3,75 ha, waarvan 29.514 m, in gebruik, woonhuis,sanitaire en keukenblok en een te renoveren gebouw, in 2005 aangekocht, I lemen bakhuis, 6 stallen, 6weilanden, boomgaarden en 3 tuinen. De kinderboerderij is het hele jaar door 6 dagen toegankelijk van l0tot 16 uur van dinsdag tot en met zondag.

Plan van aanpak in peterschap van heÍ EcoHuisL Goedgekeurde beleidsvisie en inbedding in meerjarenplan- en begroting van de stad 2009 _ 2013sw04 ND 02 - De stad biedt begeleiding en nafuur- en milieu-educatie aan- ln 2009 wordt de kinderboerderij gerntegreerd in het netwerk voor natuur- en milieueducatie in de stadDe Kinderboerderii wordt in een peterschap met het EcoHuis uitgebouwd als natuur- en milieueducatiefbeleefcentrum, passend in een netwerk van natuur- en milieueducatie- Tegen 2013 werkt de kinderboerderij als een eco-kinderboerderij. een aangename plek om te ontdekkenin de stad.Vanal 20 I 0 start de uitvoering vqn het stappenplan om tegen 20 I 2 te komen tot een eco-kinderboerderij, inclusief deuitbouw van nieuw aanbod voor scholen en families, leslokalen en eetcafe en de uitbouw van de kinderboerderii alseen nqtuur- en milieueducatief centrum

2. Uitwerking actieplan 2009 -2010- De eerste twee jaren zijn gericht op het optimaliseren en versterken van het huidig landbouw - enlandschapskarakter van de boerderij, het versterken van het educatiefaanbod en anderzijds het bereikenvan nieuwe doelgroepen tijdens de weekends. Ook de interne en exteme communicatie wordt versterkt.- Het doel is dat de zone rond de kinderboerderij wordt ontwikkeld tot een brede groene park - ennatuurzone, die een buffer vormt tegenover de nabijgelegen industrie en een link heeft met denatuurgebieden en recreatieve functies. De kinderboerderij wordt zo een baken voor natuur - enmilieugerichte recreatie in een meer aaneengesloten buurtlandschapspark met een duidelijke toegang enlink naar het nabijgelegen fort toe.- Daarnaast wordt er geinvesteerd in een natuur - en milieueducatief leerpad, compostpaviljoen en een eco- speelweide. Het voornaamste doel is een nieuwe groep bezoekers in het weekend, families met kinderen,aan te trekken. En dit ook met een jaarprogramma met grotere familiehappenings en tweemaandelijkselicht educatief - recreatieve activiteiten.

Naar een acíieplan uitbouw 201 I - 2013- De kinderboerderij wordt ingebed in een stadslandschapszone, wordt uitgebouwd als een natuur- enmilieueducatief beleefcentrum met oog voor landbouw, biodiversiteit en voeding en groeit door naar eenmeer bedrijfsgeoriënteerde aanpak met hoevecafe. De werking wordt dus uitgebouwd via drie grote lijnen:

l. het inhedden van de kinderboerderii in een buurtparkzone: in 2005 werd een masterplanuitgewerkt, waarin een herontwerp van de kindeÀoerderij werd uitgetekend. Het doel is ditmasterplan te updaten zodat de zone rond de kinderboerdirij als buirtparkzoneopgewaardeeerdwordt en een aaneengesloten landbouw- en bosgebied wordt gecreëerd. Het doel is deachterliggende, ongebruikte stadsgrond te integreren, een nieuwe toegang naast de Wiptoren terealiseren met een extra weide en de aankoop van gepachte grond,... Daarnaast dient de invullingvan de gebouwen van de boerderij zelf als baken en trekpleister vernieuwt te worden met eenonderzoek naar mogelijk nieuwe functies. Er dient een buffer gelegd te worden tegenoverbedrijven, een link te komen met nabijgelegen groengebieden tot en met Schoonselhof en via eenecoduct een directe link gelegd te worden met het nabijgelegen Fort. Via signalisatie, integratie inhet trage wegennetwerk en fietsroutenetwerk dient de link met andere toeristisch-recreatieveactiviteiten gelegd te worden. Daarnaast dienen ruimte voor inplanting windenergie wordennagegaan, omdat de zone past in het windplan.

2. de natuur - en milieueducatieve werking van de kinderboerderij wordt versterkt, als entiteií binnende stad: er komt een compostpaviljoen en de verouderde informatie wordt vervanqen door een

EcoHuis AntwerpenSTAD AMWERPEN

rf,!dirk. vanregenmortel @stad.antwerpen. be

IAÊvernieuwd informatief - educatief leerpad waarïnee bezoekers zelfstandig de boerderij, ecotuinen,kruiden, bomen en planten en de ecologische investeringen (KWZI, ,onn"boil"., lemón huis)kunnen ontdekken. Het voorstel is dat de kinderboerderij naast een werkingsdotatie van de stadvoor haar algemene natuur - en milieueducatieve en recreatieve functie in áe stad, inkomsten kanverwerven voor haar diensten, zoals educatieve lessen voor niet - Antwerpse basisscholen. Erwordt ook voorzien in gestructureerde samenwerkingsverbanden binnen het natuur - enmilieueducatief netwerk binnen en buiten de stad, met verenigingen, NGO,s, provincie,...

3. het drtgeliiks beheer en uitbating vyn de kinderboerderii annàx ioerderijcafe wordt uitgebaat alspubliek - private entiteir.' het doel is de het centrum in een vorïn van concessie of overeenkomst tegeven aan een private uitbater (vzw, stichting, private ondernemer). Het beeld is dat de hoeve enboerderij bewoond en uitgebaat wordt als een eco-toeristisch bedrijf dat ook inkomsten kanverwerven uit horecaverkoop en verkoop van boerderijproducten, ... Dit vraagt de uitwerking vaneen voorstel van ondernemingsplan om na te gaan of deze concessie mét welomschrevenvoorwaarden aan gunstige voorwaarden kan aangeboden worden op de markt en / ofvergezelddient te worden van een basissubsidie voor specifieke taken (infrastructuur en inrichten hloeve,onderhoud dieren, .-.). De nieuwe boerderij kan tevens beroep doen op creëren van.,vrienden vande kinderboerderij", giften en sponsoring. Het doel is dat AG Vespa nagaatof er op de marktbelangstelling bestaat om de boerderij met haar welomschreven functiei uit te baten. In de meestoptimale vorïn zou de ondernemer instaan voor de herinrichting van de panden volgens deverwachtingen van het masterplan. [n de meest optimale vorïn zou de nieuwer uitbater al vanaf20 1 2 kunnen starten zoóat de bestaande en toekomstige werking in elkaar kunnen overvloeien enbijvoorbeeld het bestaande netwerk van vrijwilligers ook kan behouden worden. Demarktbevraging en onderhandeling met mogelijke uitbaters dient ook uit te klaren hoe groot desubsidie moet zijn voor het uitwerken van de taken of hoe groot de inbreng dient te zijn van destad.

Te ondernemen acties

l. goedkeuring beleidsvisie met de drie grote lijnen in college (stad na advies district)* collegebesluit SWEMA/EFIA* opdrachten aan SW, PO/CAL en AG Vespa

2. opstart projectteam (SW, AG Vespa, MC)- masterplan landschapsp arkzone* vernieuwing masterplanx organisatie aankoop omliggende recreatieve/landbouwgrond en renovatie woning

- natuur - en milieueducatie / communicatie:x uitwerking en inrichting nieuwe signalisatie annex educatief leerpad* compostpaviljoen

- marktonderzoek exploitatie en ondernemingsplan: AG Vespa* marktonderzoek* onderhandelingen

Dirk Van Regenmortel, coordinator EcoHuis / pubtieksgerichte werking Energie en Milieu Antuyerpen

EcoHuis Antwerpen5IAD AFWERPEi dirk. vanregen moÍtel@stad. antwerpcn. be