Aalt Dijkhuizen - WUR · 2017-10-24 · realisen. Voor tomaten geldt een factor 10; uitgaande van...

12
Agrarisch ondernemen in 2020: boer of boswachter? Aalt Dijkhuizen Voorzitter Raad van Bestuur, Wageningen UR (www.wur.nl) De Gouden Greep, Putten, 23 April 2012

Transcript of Aalt Dijkhuizen - WUR · 2017-10-24 · realisen. Voor tomaten geldt een factor 10; uitgaande van...

Page 1: Aalt Dijkhuizen - WUR · 2017-10-24 · realisen. Voor tomaten geldt een factor 10; uitgaande van NL tov O-Europa zelfs een factor 23.1 1 NL zeug zou vervangen moeten worden door

Agrarisch ondernemen in 2020: boer of boswachter?

Aalt Dijkhuizen

Voorzitter Raad van Bestuur, Wageningen UR (www.wur.nl)

De Gouden Greep, Putten, 23 April 2012

Page 2: Aalt Dijkhuizen - WUR · 2017-10-24 · realisen. Voor tomaten geldt een factor 10; uitgaande van NL tov O-Europa zelfs een factor 23.1 1 NL zeug zou vervangen moeten worden door

NL food & agri om trots op te zijn

Tweede exporteur ter wereld

Stevige pijler onder de economie

● 10% BNP; 10% werkgelegenheid

● 20% vd exportwaarde; >50% vh exportoverschot

Zeer sterke agribusiness

Eersteklas boeren en tuinders

Efficiënt, productief, innovatief

Page 3: Aalt Dijkhuizen - WUR · 2017-10-24 · realisen. Voor tomaten geldt een factor 10; uitgaande van NL tov O-Europa zelfs een factor 23.1 1 NL zeug zou vervangen moeten worden door

● Wereldbevolking groeit van 7 naar 9 miljard; 90% groei in Azië en Afrika

● Toename welvaart en verstedelijking (naar 70% in 2050)

● Verschuiving naar dierlijk eiwit: ‘More Meat on the Menu’

● Ruimte beperkter

● Grondstoffen schaarser

● Emissies moeten lager

● Ofwel: Meer Met Minder

Context alles bepalend:

Verdubbeling Vraag naar Voedsel...

Page 4: Aalt Dijkhuizen - WUR · 2017-10-24 · realisen. Voor tomaten geldt een factor 10; uitgaande van NL tov O-Europa zelfs een factor 23.1 1 NL zeug zou vervangen moeten worden door

Hoe daar beste

invulling aan te geven?

Page 5: Aalt Dijkhuizen - WUR · 2017-10-24 · realisen. Voor tomaten geldt een factor 10; uitgaande van NL tov O-Europa zelfs een factor 23.1 1 NL zeug zou vervangen moeten worden door

CO

2 eq

uiv

alen

ten

(kg

)

0

20

40

60

80

100

120

gram groei Rund

500 1000 1500 10 20 40 500 700 900 50 70 90 40 60

kg melk Melkvee

gram groei Vleesvarkens

leg % Leghennen

gram groei Vleeskuikens

Flachowsky & Hachenberg, 2009

Prestatie per dag

Hoge efficiency is key

0

50

100

150

200

250

Beef Pork Chicken Milk Egg

kg CO2-e

m2

per kg protein

De Vries en de Boer, 2010

Page 6: Aalt Dijkhuizen - WUR · 2017-10-24 · realisen. Voor tomaten geldt een factor 10; uitgaande van NL tov O-Europa zelfs een factor 23.1 1 NL zeug zou vervangen moeten worden door

Bij hoge productiviteit en intensiteit:

Minste input en laagste uitstoot per kg product

● varkens / pluimvee: gangbaar beter dan biologisch

Meer ha’s over voor andere zaken (mens, natuur)

Kleiner verschil met vegetarisch dan vaak gedacht

PS. In publieke opinie omgekeerd. Communicatie!!

CO2 eq. emissie per kg produkt

CO2-eq. emissie per kg product

Varkensvlees 4.5 Pluimveevlees 2.6 Cashew noten 2.3 Tofu 2.0

Page 7: Aalt Dijkhuizen - WUR · 2017-10-24 · realisen. Voor tomaten geldt een factor 10; uitgaande van NL tov O-Europa zelfs een factor 23.1 1 NL zeug zou vervangen moeten worden door

Nodig per kg melk:

10% van het land

20% van de dieren

25% van het voer

35% van het water

Emissies per kg melk:

25% van de mest

35% van de CO2

45% van de methaan

Enorme verbetering in duurzaamheid in de tijd

Huidige (melk)veehouderij in % van 1960:

Page 8: Aalt Dijkhuizen - WUR · 2017-10-24 · realisen. Voor tomaten geldt een factor 10; uitgaande van NL tov O-Europa zelfs een factor 23.1 1 NL zeug zou vervangen moeten worden door

Sommige criteria conflicteren...

Vrije uitloop Batterij

Emissie: 2.2 CO2

Landgebruik: 3.3 m2 2.7 CO2 (+20%)

4.1 m2 (+25%)

Dierwelzijn Dierwelzijn

Bron: Dekker et al. (2011) Livestock Science 139: 109-121

Page 9: Aalt Dijkhuizen - WUR · 2017-10-24 · realisen. Voor tomaten geldt een factor 10; uitgaande van NL tov O-Europa zelfs een factor 23.1 1 NL zeug zou vervangen moeten worden door

Boer of boswachter?

NL keuzes in globaal perspectief. Wat als..?

...we 1 ha tarwe in W-Europa zouden omzetten in bos (of water)?

Dan 3 ha tarwe in O-Europa nodig om zelfde tarwe-opbrengst te

realisen. Voor tomaten geldt een factor 10; uitgaande van NL tov

O-Europa zelfs een factor 23.1

1 NL zeug zou vervangen moeten worden door 2 zeugen elders in

de wereld om dezelfde varkensvleesopbrengst te realiseren2

1 NL koe zou vervangen moeten worden door 3 elders in de wereld

om dezelfde melkgift te realiseren1

Volgens WNF zijn wereldwijd de hoogst-productieve boeren zo’n

100 keer beter dan de laagst-productieve collega’s. De 20-25%

laagsten zijn verantwoordelijk voor 50% van de milieu-impact

1. FAOstat; 2. R. Hoste (2011)

Page 10: Aalt Dijkhuizen - WUR · 2017-10-24 · realisen. Voor tomaten geldt een factor 10; uitgaande van NL tov O-Europa zelfs een factor 23.1 1 NL zeug zou vervangen moeten worden door

Boer of boswachter?

Consequenties heel goed onder ogen zien!

Eén boer minder hier, vraagt meerdere boeren elders (ofwel een extra bosw. hier, kost extra bosw. elders)

Sociaal-wenselijk nu of maatsch. verantwoord straks (minder romantiek, meer realisme)

Laten we de problemen oplossen, niet verschuiven

(en vergroten)

Oplossen = voorsprong nemen = verdienmodel

Kortom: wees trots en zuinig op de NL boer!!

Page 11: Aalt Dijkhuizen - WUR · 2017-10-24 · realisen. Voor tomaten geldt een factor 10; uitgaande van NL tov O-Europa zelfs een factor 23.1 1 NL zeug zou vervangen moeten worden door

Dank

voor uw

aandacht

Page 12: Aalt Dijkhuizen - WUR · 2017-10-24 · realisen. Voor tomaten geldt een factor 10; uitgaande van NL tov O-Europa zelfs een factor 23.1 1 NL zeug zou vervangen moeten worden door

Referenties

M. de Vries and I.J.M. de Boer, Comparing environmental impacts for

livestock products: A review of life cycle assessments, Livestock Science

128 (2010) 1–11. (email: [email protected])

S.E.M. Dekker, I.J.M. de Boer, I. Vermeij, A.J.A. Aarnink, P.W.G. Groot

Koerkamp et al., Ecological and economic evaluation of Dutch egg

production systems, Livestock Science 139 (2011) 109-121. (email:

[email protected])

R. Hoste, Wereldwijd 40% minder varkens nodig, Agrimonitor (April 2011)

LEI – Wageningen UR. (email: [email protected])

M.J. Glendining, A.G. Dailey, A.G. Williams, F.K. van Evert, K.W.T. Goulding,

A.P. Whitmore, Is it possible to increase the sustainability of arable and

ruminant agriculture by reducing inputs?, Agricultural Systems 99 (2009)

117-125. (email: [email protected])

G. Flachowsky and S. Hachenberg, CO2 footprints for food of animal origin

– Present stage and open questions, J. Verbr. Lebensm. 4 (2009) 190-198.