‘Als je je zorgen deelt, worden ze lichter’ · 2020. 4. 22. · en burn-outklachten ligt op de...

1
10 april 2020 17 10 april 2020 16 De coronacrisis gaat bloembollentelers niet in de koude kleren zitten. Onzekerheden over de bedrijfseconomische kant van de onderneming kunnen tot problemen aan de sociale kant leiden. Agrarisch coach Willy Kempen adviseert telers van hun hart geen moordkuil te maken. Tekst: Annemarie Gerbrandy | Fotografie: René Faas, Shutterstock Voorkom geestelijke nood tijdens coronacrisis ‘Als je je zorgen deelt, worden ze lichter’ W illy Kempen is coach en mediator in de bloembollensector. Zij is ervan overtuigd dat ieder in het leven zijn eigen pad moet gaan. Maar dat hoef je niet alleen te doen, bena- drukt zij. In crisistijden kan het wegvallen van continuïteit onder het bedrijf tot wanhoop en onmacht leiden. “Agrariërs zijn minder gewend over hun gevoelens te praten en hun emoties te laten zien. Ze keren zich naar binnen en sluiten zich af voor hun omgeving. De behoefte aan contacten en het vermogen om te relativeren verdwijnt. De kans op stress- en burn-outklachten ligt op de loer.” Als een bedrijf goed loopt, zal een bollenteler een crisis als deze zien als ondernemersrisico die het bedrijf kan opvan- gen. Maar als een onderneming al op het randje balanceert, kan de coronacrisis net die druppel zijn die de emmer doet overlopen, zegt Kempen. “Praat daar met je partner of iemand anders over. Als iemand al met een steen in zijn maag rondloopt, wordt die alleen maar zwaarder als alle emoties worden opgekropt. Praten helpt om het gewicht van de steen lichter te maken. En praat niet alleen over de finan- ciële kant van het verhaal, maar ook over wat het emotio- neel met je doet. Als je je beter voelt, heb je meer veerkracht en kun je beter incasseren.” GRENZEN BEWAKEN Niet alleen financiële problemen kunnen in deze tijden van corona tot stressklachten leiden. Ook als er andere span- ningen zijn, zoals familiale problemen of problemen op het gebied van samenwerking of communicatie, kan de corona- crisis een trigger zijn waardoor mensen ziek worden. “Wat in tijden van spanningen kan helpen, zijn goede leef- en werkgewoonten en je grenzen bewaken”, adviseert de coach. “Ondernemers hebben de neiging om in slechte tijden nog harder te gaan werken. Dat helpt niet! Zorg ervoor dat je vol- doende rust krijgt en zoek naar ontspanning. Maar blijf niet hangen in je zorgen. In deze tijd kun je prima ouderwets met iemand bellen of ga Skypen of Facetimen. Ga Netflix kijken of speel een potje voetbal op het erf. Dat stimuleert de creativiteit en zorgt voor afleiding.” In crisistijden is het soms ook moeilijk om te realiseren wat je wél hebt. Kijk naar wat goed gaat, zegt Kempen. “Dat is vaak meer dan je denkt. Het is heel vervelend en verdrietig als je bijvoorbeeld een deel van je bloemen moet weggooien, omdat er geen markt voor is. Dat is niet alleen een financiële strop, maar dat doet ook iets met je passie en trots voor het product en het vak. Maar als je bedrijf dat kan opvangen, kijk dan vooruit. Accepteer het, verwerk het en ga door, in die volgorde. En praat erover, praat erover, praat erover.” FEEDBACK ALS KANS Volgens Kempen zijn er twee belangrijke prikkels die in crisissituaties tot grote spanningen leiden: samenwerking en communicatie. Op familiebedrijven kunnen spanningen binnen het bedrijf grote invloed hebben op het humeur van de vennoten of andere familieleden. “Stress zorgt voor een korter lontje. Het is belangrijk om daar met elkaar over te praten. Zeg niet: doe normaal! Dat weet de ander ook wel. Blijf met elkaar in gesprek over de zorgen die leven en wat je bezighoudt, zonder dat je in een verwijtende sfeer terechtkomt. Wat wij als coaches vaak op een familiebedrijf tegenkomen, maar ook op ondernemingen waar met per- soneel wordt gewerkt, is dat niet iedereen gewend is om te overleggen en feedback te ontvangen. Vooral feedback kan lastig zijn. Zie dat niet als kritiek, maar als kans. Bekijk het positief en probeer ervan te leren.” Als er bij samenwerking onvoldoende wordt gecommuni- ceerd, leidt dat tot spanningen bij een of meer vennoten, ziet Kempen in haar praktijk. “We komen situaties tegen dat er niet eens meer ‘goedemorgen’ wordt gezegd. Als je niet wordt meegenomen in gesprekken of zwijgend aan de keu- kentafel zit, lopen die spanningen alleen maar op. Voor je het weet, kom je in een negatieve spiraal terecht. En om die spiraal te doorbreken, voelt dan weer als gezichtsverlies.” Vaak fungeert de partner/vrouw/moeder als een soort ‘inter- mediair’ tussen beide partijen. Zij doet er echter verstandig aan die rol niet op zich te nemen, waarschuwt de coach. Ge- volg is namelijk dat de vrouw de situatie in stand houdt en er niets verandert in de communicatie tussen de vennoten. “Mocht het tot een uitbarsting komen, loop dan weg en laat je emoties zakken”, zegt Kempen. “Ga het gesprek op een later moment met elkaar aan op een constructieve manier, probeer niet gelijk pittige discussies te voeren. En doe dat op een rustige plek, niet in een kantine, waar iedereen in- en uitloopt. Toon begrip voor elkaar, het is een lastige tijd, erken dat zoiets kan gebeuren. Maar spreek conflicten uit. Anders wordt het een etterende wond.” LUISTEREND OOR ERFBETREDERS Erfbetreders kunnen ook een belangrijke rol spelen in de coronacrisis. Bied een luisterend oor, maar wees voorzichtig met adviezen, besluit Kempen. “De ondernemer wil dat naar hem wordt geluisterd, hij zit niet op goedbedoelde tips te wachten. Vakgenoten kunnen die taak ook op zich nemen en met collega’s in gesprek gaan die het moeilijk hebben.” Agrarisch coach Willy Kempen over ondernemen in crisistijd: “Ga met elkaar in gesprek over de zorgen die leven, maar blijf er niet in hangen.” Voor meer informatie: www.willykempen.nl

Transcript of ‘Als je je zorgen deelt, worden ze lichter’ · 2020. 4. 22. · en burn-outklachten ligt op de...

Page 1: ‘Als je je zorgen deelt, worden ze lichter’ · 2020. 4. 22. · en burn-outklachten ligt op de loer.” Als een bedrijf goed loopt, zal een bollenteler een crisis als deze zien

10 april 2020

10 april 2020

10 april 2020

10 april 2020

17

10 april 2020

10 april 2020

10 april 2020

10 april 2020

16

De coronacrisis gaat bloembollentelers niet in de koude kleren zitten. Onzekerheden

over de bedrijfseconomische kant van de onderneming kunnen tot problemen aan de

sociale kant leiden. Agrarisch coach Willy Kempen adviseert telers van hun hart geen

moordkuil te maken.

Tekst: Annemarie Gerbrandy | Fotografie: René Faas, Shutterstock

Voorkom geestelijke nood tijdens coronacrisis

‘Als je je zorgen deelt, worden ze lichter’

Willy Kempen is coach en mediator in de bloembollensector. Zij is ervan overtuigd dat ieder in het leven zijn eigen pad moet gaan. Maar dat hoef je niet alleen te doen, bena-

drukt zij. In crisistijden kan het wegvallen van continuïteit onder het bedrijf tot wanhoop en onmacht leiden. “Agrariërs zijn minder gewend over hun gevoelens te praten en hun emoties te laten zien. Ze keren zich naar binnen en sluiten zich af voor hun omgeving. De behoefte aan contacten en het vermogen om te relativeren verdwijnt. De kans op stress- en burn-outklachten ligt op de loer.”Als een bedrijf goed loopt, zal een bollenteler een crisis als deze zien als ondernemersrisico die het bedrijf kan opvan-gen. Maar als een onderneming al op het randje balanceert, kan de coronacrisis net die druppel zijn die de emmer doet overlopen, zegt Kempen. “Praat daar met je partner of iemand anders over. Als iemand al met een steen in zijn maag rondloopt, wordt die alleen maar zwaarder als alle emoties worden opgekropt. Praten helpt om het gewicht van de steen lichter te maken. En praat niet alleen over de finan-ciële kant van het verhaal, maar ook over wat het emotio-neel met je doet. Als je je beter voelt, heb je meer veerkracht en kun je beter incasseren.”

GRENZEN BEWAKENNiet alleen financiële problemen kunnen in deze tijden van corona tot stressklachten leiden. Ook als er andere span-ningen zijn, zoals familiale problemen of problemen op het gebied van samenwerking of communicatie, kan de corona-crisis een trigger zijn waardoor mensen ziek worden. “Wat in tijden van spanningen kan helpen, zijn goede leef- en werkgewoonten en je grenzen bewaken”, adviseert de coach. “Ondernemers hebben de neiging om in slechte tijden nog harder te gaan werken. Dat helpt niet! Zorg ervoor dat je vol-doende rust krijgt en zoek naar ontspanning. Maar blijf niet hangen in je zorgen. In deze tijd kun je prima ouderwets met iemand bellen of ga Skypen of Facetimen. Ga Netflix kijken of speel een potje voetbal op het erf. Dat stimuleert de creativiteit en zorgt voor afleiding.”In crisistijden is het soms ook moeilijk om te realiseren wat je wél hebt. Kijk naar wat goed gaat, zegt Kempen. “Dat is vaak meer dan je denkt. Het is heel vervelend en verdrietig als je bijvoorbeeld een deel van je bloemen moet weggooien, omdat er geen markt voor is. Dat is niet alleen een financiële

strop, maar dat doet ook iets met je passie en trots voor het product en het vak. Maar als je bedrijf dat kan opvangen, kijk dan vooruit. Accepteer het, verwerk het en ga door, in die volgorde. En praat erover, praat erover, praat erover.”

FEEDBACK ALS KANSVolgens Kempen zijn er twee belangrijke prikkels die in crisissituaties tot grote spanningen leiden: samenwerking en communicatie. Op familiebedrijven kunnen spanningen binnen het bedrijf grote invloed hebben op het humeur van de vennoten of andere familieleden. “Stress zorgt voor een korter lontje. Het is belangrijk om daar met elkaar over te praten. Zeg niet: doe normaal! Dat weet de ander ook wel. Blijf met elkaar in gesprek over de zorgen die leven en wat je bezighoudt, zonder dat je in een verwijtende sfeer terechtkomt. Wat wij als coaches vaak op een familiebedrijf tegenkomen, maar ook op ondernemingen waar met per-soneel wordt gewerkt, is dat niet iedereen gewend is om te overleggen en feedback te ontvangen. Vooral feedback kan lastig zijn. Zie dat niet als kritiek, maar als kans. Bekijk het positief en probeer ervan te leren.”Als er bij samenwerking onvoldoende wordt gecommuni-ceerd, leidt dat tot spanningen bij een of meer vennoten, ziet Kempen in haar praktijk. “We komen situaties tegen dat er niet eens meer ‘goedemorgen’ wordt gezegd. Als je niet

wordt meegenomen in gesprekken of zwijgend aan de keu-kentafel zit, lopen die spanningen alleen maar op. Voor je het weet, kom je in een negatieve spiraal terecht. En om die spiraal te doorbreken, voelt dan weer als gezichtsverlies.”Vaak fungeert de partner/vrouw/moeder als een soort ‘inter-mediair’ tussen beide partijen. Zij doet er echter verstandig aan die rol niet op zich te nemen, waarschuwt de coach. Ge-volg is namelijk dat de vrouw de situatie in stand houdt en er niets verandert in de communicatie tussen de vennoten. “Mocht het tot een uitbarsting komen, loop dan weg en laat je emoties zakken”, zegt Kempen. “Ga het gesprek op een later moment met elkaar aan op een constructieve manier, probeer niet gelijk pittige discussies te voeren. En doe dat op een rustige plek, niet in een kantine, waar iedereen in- en uitloopt. Toon begrip voor elkaar, het is een lastige tijd, erken dat zoiets kan gebeuren. Maar spreek conflicten uit. Anders wordt het een etterende wond.”

LUISTEREND OOR ERFBETREDERS Erfbetreders kunnen ook een belangrijke rol spelen in de coronacrisis. Bied een luisterend oor, maar wees voorzichtig met adviezen, besluit Kempen. “De ondernemer wil dat naar hem wordt geluisterd, hij zit niet op goedbedoelde tips te wachten. Vakgenoten kunnen die taak ook op zich nemen en met collega’s in gesprek gaan die het moeilijk hebben.”

Agrarisch coach Willy Kempen over ondernemen in crisistijd: “Ga met elkaar in gesprek over de zorgen die leven, maar blijf er niet in hangen.”

Voor meer informatie:www.willykempen.nl