คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑:...

63
UTQ- ๐๐๒๐๑ : ส า ร ะ ก า ร เ รี ย น รู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สํา ห รั บ ชั้น ป ร ะ ถ ม ศึ ก ษ า 1 | ห น้ า คํานํา เอกสารหลักสูตรอบรมแบบ e-Training หลักสูตรสาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับ ชั้นประถมศึกษา เป็นหลักสูตรฝึกอบรมภายใต้โครงการพัฒนาหลักสูตรและดําเนิน การฝึกอบรมครู ข้าราชการพลเรือน และบุคลากรทางการศึกษาด้วยหลักสูตรฝึกอบรมแบบ e-Training สํานักงาน คณะกรรมการการ ศึกษาขั้นพื้นฐาน โดยความร่วมมือของสํานักงานคณะกรรม การการศึกษาขั้นพื้นฐาน และคณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เพื่อพัฒนาผู้บริหาร ครูและบุคลากรทางการศึกษาให้ สอดคล้องกับความต้องการขององค์กร โดยพัฒนาองค์ความรูทักษะที่ใช้ในการปฏิบัติงานได้อย่างมี คุณภาพ โดยใช้หลักสูตรและวิทยากรที่มีคุณภาพ เน้นการพัฒนาโดยการเรียนรู้ด้วยตนเองผ่านเทคโนโลยี การสื่อสารผ่านระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ต สามารถเข้าถึงองค์ความรู้ในทุกที่ทุกเวลา สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานและคณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย หวัง เป็นอย่างยิ่งว่าหลักสูตรอบรมแบบ e-Training หลักสูตรสาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับ ชั้นประถมศึกษาจะสามารถนําไปใช้ให้เกิดประโยชน์ต่อการพัฒนาครูและบุคลากรทางการศึกษาตาม เป้าหมายและวัตถุประสงค์ที่กําหนดไว้ ทั้งนี้เพื่อยังประโยชน์ต่อระบบการศึกษาของประเทศไทยต่อไป

Transcript of คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑:...

Page 1: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า   

1 | ห น า  

คานา

เอกสารหลกสตรอบรมแบบ e-Training หลกสตรสาระการเรยนรภาษาไทย : ภาษาไทย สาหรบชนประถมศกษา เปนหลกสตรฝกอบรมภายใตโครงการพฒนาหลกสตรและดาเนน การฝกอบรมคร ขาราชการพลเรอน และบคลากรทางการศกษาดวยหลกสตรฝกอบรมแบบ e-Training สานกงานคณะกรรมการการ ศกษาขนพนฐาน โดยความรวมมอของสานกงานคณะกรรม การการศกษาขนพนฐานและคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย เพอพฒนาผบรหาร ครและบคลากรทางการศกษาใหสอดคลองกบความตองการขององคกร โดยพฒนาองคความร ทกษะทใชในการปฏบตงานไดอยางมคณภาพ โดยใชหลกสตรและวทยากรทมคณภาพ เนนการพฒนาโดยการเรยนรดวยตนเองผานเทคโนโลยการสอสารผานระบบเครอขายอนเทอรเนต สามารถเขาถงองคความรในทกททกเวลา

สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานและคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย หวง

เปนอยางยงวาหลกสตรอบรมแบบ e-Training หลกสตรสาระการเรยนรภาษาไทย : ภาษาไทย สาหรบชนประถมศกษาจะสามารถนาไปใชใหเกดประโยชนตอการพฒนาครและบคลากรทางการศกษาตามเปาหมายและวตถประสงคทกาหนดไว ทงนเพอยงประโยชนตอระบบการศกษาของประเทศไทยตอไป

Page 2: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า   

2 | ห น า  

สารบญ

คานา ๑ หลกสตร “สาระการเรยนรภาษาไทย : ภาษาไทย สาหรบชนประถมศกษา” รายละเอยดหลกสตร ๔ คาอธบายรายวชา ๔ วตถประสงค ๔ สาระการอบรม ๔ กจกรรมการอบรม ๔ สอประกอบการอบรม ๕ การวดผลและประเมนผลการอบรม ๕ บรรณานกรม ๕ เคาโครงเนอหา ๖ ตอนท ๑ ทกษะทางภาษา ๙ ตอนท ๒ หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน ฉบบพทธศกราช ๒๕๕๑ ๑๙ ตอนท ๓ นวตกรรมการวจย ๒๗ ตอนท ๔ ความหมายและความสาคญของสอและแหลงการเรยนร ๓๕ ตอนท ๕ การประเมนตามสภาพจรง ๔๔ ใบงานท ๑ ๕๔ ใบงานท ๒ ๕๕ ใบงานท ๓ ๕๖ ใบงานท ๔ ๕๗ ใบงานท ๕ ๕๘ แบบทดสอบกอนเรยน/หลงเรยนหลกสตร ๕๙

 

Page 3: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า   

3 | ห น า  

หลกสตร สาระการเรยนรภาษาไทย : ภาษาไทย สาหรบชนประถมศกษา

รหส UTQ-๐๐๒๐๑ ชอหลกสตรรายวชา สาระการเรยนรภาษาไทย : ภาษาไทย สาหรบชนประถมศกษา ปรบปรงเนอหาโดย

คณาจารย ภาควชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ผทรงคณวฒตรวจสอบเนอหา ๑. นางสาวนจสดา อภนนทาภรณ

๒. นาวสาววไลลกษณ ภภกด ๓. ผศ.ดร.สรอยสน สกลรกษ

 

Page 4: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า   

4 | ห น า  

รายละเอยดหลกสตร คาอธบายรายวชา อธบายหลกการ วตถประสงค ขอบขาย การพฒนาทกษะการอาน การเขยนไดอยางถกตองตามหลกภาษาไทย การใชทกษะภาษาไทยในการตดตอสอสารไดอยางเหมาะสม มจตสานกในการอนรกษวฒนธรรมและภมปญญาไทย การอนรกษและพฒนาสงแวดลอม มจตสาธารณะทมงทาประโยชนและสรางสงทดงามในสงคม และอยรวมกนในสงคมอยางมความสข ขนตอนกระบวนการการวจย เพอนาไปใชในการแกปญหาในชนเรยน การนาสอและแหลงการเรยนรตาง ๆ มาใชในการสอนไดอยางมประสทธภาพ หลกการ การวดและประเมนผลทกษะภาษาไทยและวธการใชแบบประเมนตามจรง วตถประสงค

เพอใหผเขารบการอบรมสามารถ ๑. พฒนาทกษะการอาน การเขยนไดอยางถกตองตามหลกภาษาไทย ๒. สงเสรมและยกระดบผลสมฤทธทางการเรยนภาษาไทยใหสงขน ๓. สงเสรมการใชทกษะภาษาไทยในการตดตอสอสารไดอยางเหมาะสม ๔. สงเสรมใหนกเรยนรวมอนรกษมรดกทางภาษาไทยใหคงอยตลอดไป ๕. มคณธรรม จรยธรรม และคานยมทพงประสงค เหนคณคาของตนเอง ๖. มความร ความสามารถในการสอสาร การคด การแกปญหา การใชเทคโนโลยและมทกษะชวต ๗. มจตสานกในการอนรกษวฒนธรรมและภมปญญาไทย การอนรกษและพฒนาสงแวดลอม มจตสาธารณะทมงทาประโยชนและสรางสงทดงามในสงคม และอยรวมกนในสงคมอยางมความสข ๘. ทราบถงขนตอนกระบวนการการวจย เพอนาไปใชในการแกปญหาในชนเรยน ๙. จดการเรยนการสอนใหมประสทธภาพมากขน ๑๐. ใหทราบความหมายและความสาคญของสอและแหลงการเรยนร ๑๑. ใหสามารถนาสอและแหลงการเรยนรตาง ๆ มาใชในการสอนไดอยางมประสทธภาพ ๑๒. อธบายหลกการ การวดและประเมนผลทกษะภาษาไทย ๑๓. อธบายวธการใชแบบประเมนตามจรง สาระการอบรม

ตอนท ๑ ทกษะทางภาษา ตอนท ๒ หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน ฉบบพทธศกราช ๒๕๕๑ ตอนท ๓ นวตกรรมการวจย ตอนท ๔ ความหมายและความสาคญของสอและแหลงการเรยนร ตอนท ๕ การประเมนตามสภาพจรง

กจกรรมการอบรม 1. ทาแบบทดสอบกอนการอบรม 2. ศกษาเนอหาสาระการอบรมจากสออเลกทรอนกส

Page 5: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า   

5 | ห น า  

3. ศกษาเนอหาเพมเตมจากใบความร 4. สบคนขอมลเพมเตมจากแหลงเรยนร 5. ทาใบงาน/กจกรรมทกาหนด 6. แสดงความคดเหนตามประเดนทสนใจ 7. แลกเปลยนเรยนรระหวางผเขารบการอบรมกบวทยากรประจาหลกสตร 8. ทาแบบทดสอบหลงการอบรม

สอประกอบการอบรม

1. บทเรยนอเลกทรอนกส 2. ใบความร 3. วดทศน 4. แหลงเรยนรทเกยวของ 5. กระดานสนทนา (Web board) 6. ใบงาน 7. แบบทดสอบ

การวดผลและประเมนผลการอบรม

วธการวดผล 1. การทดสอบกอนและหลงอบรม โดยผเขารบการอบรมจะตองไดคะแนนการทดสอบหลง

เรยนไมนอยกวา รอยละ ๗๐ 2. การเขารวมกจกรรม ไดแก สงงานตามใบงานทกาหนด เขารวมกจกรรมบนกระดาน

สนทนา

Page 6: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า   

6 | ห น า  

เคาโครงเนอหา ตอนท ๑ ทกษะทางภาษา

แนวคด ๑.ทกษะภาษา หมายถง ความสามารถดาน การฟง การพด การอาน การเขยน ภายใตความคดวจารณญาณทเหมาะสมและมประสทธภาพ ๒.การสอสารจะประสบผลสาเรจไดจะตองมภาษาเปนองคประกอบทสาคญ เนอหาของสาร จะไมสามารถถายทอดไดถาไมมภาษา กลาวไดวาภาษาคอตวนาสาร ภาษาทผสงสารและผรบสารใชจะดหรอไมดขนอยกบทกษะในการสอสาร ถาผสงสารเลอกใชภาษาในการเสนอ สารทเหมาะสมกบผรบสาร ในดานความรและทกษะการใชภาษา จะทาใหเกดการรบรและ เขาใจตรงกน

วตถประสงค ๑.เพอพฒนาทกษะการอาน การเขยนไดอยางถกตองตามหลกภาษาไทย ๒.เพอสงเสรมและยกระดบผลสมฤทธทางการเรยนภาษาไทยใหสงขน ๓.สงเสรมการใชทกษะภาษาไทยในการตดตอสอสารไดอยางเหมาะสม ๔. สงเสรมใหนกเรยนรวมอนรกษมรดกทางภาษาไทยใหคงอยตลอดไป

ตอนท ๒ หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน ฉบบพทธศกราช ๒๕๕๑

แนวคด ๑. กระทรวงศกษาธการไดประกาศใชหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑

เพอใหการพฒนาคณภาพผเรยน และการนาหลกสตรไปสการปฏบตในระดบเขตพนทการศกษาและสถานศกษา มความชดเจน เหมาะสม และสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนร หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มงพฒนาผเรยนทกคน ซงเปนกาลงของชาตใหเปนมนษยทมความสมดลทงดานรางกาย ความร คณธรรม มจตสานกในความเปนพลเมองไทยและเปนพลโลก ยดมนในการปกครองตามระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข มความรและทกษะพนฐาน รวมทง เจตคต ทจาเปนตอการศกษาตอ การประกอบอาชพและการศกษาตลอดชวต โดยมงเนนผเรยนเปนสาคญบนพนฐานความเชอวา ทกคนสามารถเรยนรและพฒนาตนเองไดเตมตามศกยภาพ

วตถประสงค ๑. มคณธรรม จรยธรรม และคานยมทพงประสงค เหนคณคาของตนเอง ๒. มความร ความสามารถในการสอสาร การคด การแกปญหา การใชเทคโนโลยและม

ทกษะชวต ๓. มจตสานกในการอนรกษวฒนธรรมและภมปญญาไทย การอนรกษและพฒนา

สงแวดลอม มจตสาธารณะทมงทาประโยชนและสรางสงทดงามในสงคม และอยรวมกนในสงคมอยางมความสข

Page 7: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า   

7 | ห น า  

ตอนท ๓ นวตกรรมการวจย แนวคด

1. เปนการแสวงหาความรเพอการพฒนาหรอการแกไขปญหาทเกดขนในการจดการเรยนการสอนในชนเรยน โดยใชวธการทมความนาเชอถอ พสจนไดตามกระบวนการทางวทยาศาสตร

2. เปนการวเคราะหปญหาจากการสอนในชนเรยน เปนบทบาทของครผสอนเองทจะตองระบใหไดถงปญหาหรอความตองการในการพฒนาของตนเองในการจดการเรยนการสอน ซงบางครงอาจมหลายปญหาทครผสอนกาลงประสบอย ซงในการวจยในชนเรยนจะไมนาเอาทกปญหามาแกไขในครงเดยว แตควรจาแนกปญหาออกมาเปนประเดน และจดเรยงลาดบของปญหา ซงสามารถแบงจากปญหาทสามารถแกไขไดอยางรวดเรวไปจนถงปญหาทตองใชเวลาในการแกไข หรอจดเรยงลาดบจากปญหาของจานวนนกเรยนทประสบปญหาอย จากมากทสดไปยงนอยทสด

วตถประสงค

1. เพอทราบถงขนตอนการะบวนการการวจย เพอนาไปใชในการแกปญหาในชนเรยน 2. เพอจดการเรยนการสอนใหมประสทธภาพมากขน

ตอนท ๔ ความหมายและความสาคญของสอและแหลงการเรยนร

แนวคด ๑. สอการเรยนการสอนเปนตวกลางซงมความสาคญในกระบวนการเรยนการสอนมหนาท

เปนตวนาความตองการของครไปสตวนกเรยนอยางถกตองและรวดเรว เปนผลใหนกเรยนเปลยนแปลงพฤตกรรมไปตามจดมงหมายการเรยนการสอนไดอยางถกตองเหมาะสม สอการสอนไดนาไปใชในการเรยนการสอนตลอด และยงไดรบการพฒนาไปตาการเปลยนแปลงทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย ซงกาวหนาไปไมหยดยง

๒. สอการเรยนการสอนสามรถชวยการเรยนการสอนของครไดดมากซงเราจะเหนวาครนนสามารถจดประสบการณการเรยนรใหกบนกเรยนไดมากทเดยว แถมยงชวยใหครมความรมากขนในการจดแหลงวทยาการทเปนเนอหาเหมาะสมแกการเรยนรตามจดมงหมายในการสอนชวยครในดานการคมพฤตกรรมการเรยนรและสามารถสนบสนนการเรยนรของนกเรยนไดมากทเดยว สอการสอนจะชวยสงเสรมใหนกเรยนไดทากจกรรมหลาย ๆ รปแบบ ชวยใหครผสอนไดสอนตรงตามจดมงหมายการเรยนการสอน และยงชวยในการขยายเนอหาทเรยนทาใหการสอนงายขน และยงจะชวยประหยดเวลาในการสอน นกเรยนจะไดมเวลาในการทากจกรรมการเรยนมากขนจากขอมลเราจะไดเหนถงประโยชนของสอการเรยนการสอน ซงทาใหเรามองเหนถงความสาคญของสอสารมประโยชนและมความจาเปนสามารถชวยพฒนาการเรยนการสอนไดอยางมประสทธภาพ

Page 8: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า   

8 | ห น า  

วตถประสงค ๑. ทราบความหมายและความสาคญของงสอและแหลงการเรยนร ๒. สามารถนาสอและแหลงการเรยนรตาง ๆ มาใชในการสอนไดอยางมประสทธภาพ

ตอนท ๕ การประเมนตามสภาพจรง แนวคด ๑. การวดและการประเมน (Assessment) คอ กระบวนการจดเกบขอมล รวบรวมขอมล

วเคราะหขอมล สรปผลการวเคราะหขอมลเพอตดสน (Determine) ระดบของผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยนเมอเปรยบเทยบกบเกณฑผลความสาเรจทพงปรารถนาหรอผลความสาเรจตามมาตรฐานคณภาพผลการเรยนร

วตถประสงค ๑. อธบายหลกการ การวดและประเมนผลทกษะภาษาไทย ๒. อธบายวธการใชแบบประเมนตามจรง

Page 9: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

9 | ห น า

ตอนท ๑ ทกษะทางภาษา วธการสอนอานเบองตน

ในการสอนอานเบองตนจะสอนดวยวธสอนแบบใด จงจะไดผลด คาถามนเปนคาถามทนาคดและนาคนหาคาตอบ แตในความเปนจรงคงจะไมมวธการสอนใดทใหผลสมบรณไดในตวเองครบถวน ดงนนครผสอนสมควรจะศกษาและพจารณาวธสอนแตละวธถงผลด ผลเสย เพอเลอกนาสวนดของแตละวธมาใชไดเหมาะสมกบสถานการณทตองการฝก

๑. วธสอนแบบสะกดตวผสมคา (Synthetic Approach) วธสอนแบบสะกดตวผสมคา เปนวธสอนแบบดงเดมของไทย ทใชกนมานานตงแตเรมมอกษรไทยมาทเดยว ทงนเพราะภาษาไทยมเสยงพยญชนะและสระคงท แนวการสอนแบบสะกดตวผสมคามดงน

๑.๑ แยกตวอานทละขนตอน เชน คาวา ปาก สะกดวา ปอ อาปา , ปากอ ปาก ๑.๒ ใชวธผสมพยญชนะและสระใหสาเรจในตว แลวจงผสมตวสะกดอาน เชน ปาก = ปากอ

ปาก ๑.๓ ใชอปกรณชวยในการจาแนกคา ใหยดเสยงสระและตวสะกด ออกเสยงทผสมสาเรจแลว

และแจกพยญชนะตน เลอกคาทมความหมายฝก เชน จาน บาน ปาน คาน นาน ฯลฯ

ขอดของการสอนแบบสะกดตวผสมคา ๑. ชวยใหการอานกบการเขยนสมพนธกน ๒. ชวยใหเดกไดหลกเกณฑในการอานคา สามารถสะกดคาใหมอานเองได ๓. เหมาะสมกบลกษณะภาษาไทย

ขอบกพรองของการสอนแบบสะกดตวผสมคา ๑. การสอนแบบนจะตองเรมโดยการฝกอานและจาพยญชนะและสระใหครบทกตวกอน ทาให

เสยเวลา และทรมานเดกผเรยนมาก ๒. ถาสอนดวยวธสะกดตวผสมคาเพยงวธเดยว ทาใหเดกอานไดชา และไมสอความหมาย เชน

กก ขก คก งก จก ฉก ฯลฯ ๓. ประโยชนทไดจากการอานแบบน คอ การอานออกเทานน ไมสามารถชวยใหถงเปาหมายของ

การอานคอ ความรความเขาใจการอานได

๒. วธสอนอานเปนคา เปนประโยค (Basal Reader’s Approach) เปนการสอนอานทมงความหมายในการอาน มภาพชวยบอกเรองราว มกแตงเปนนทานหรอเรองราวสน ๆ แตละเรองจะมคาใหมซงเรยกวา คาแมบท และคาแมบทนตองมความถสงตงแต ๖ ครงขนไป คาแมบทนจะนาไปเปนตวนาในการสอนแจกลก วธสอนมงเนนการอานเปนประโยคเพอใหไดสาระและความหมายของสงทอาน มขอดและขอบกพรองดงน

Page 10: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

10 | ห น า

ขอด ๑. มภาพบอกเรอง ชวยใหเดาเรองจากภาพได และชวยใหเกดความสนใจอยากอาน ๒. ชวยใหเดกประสบความสาเรจไดงาย เพราะใชคาไมมาก ซาคาบอย ๆ ๓. ชวยใหผอานไดความหมาย เขาใจเรอง ซงสอดคลองกบจดประสงคการสอนอาน ๔. สอดคลองกบหลกจตวทยาของเกสตลททวา เดกเรยนรจากสวนรวมหรอจากภาพรวมไปส

สวนยอย คอการอานคา จาโครงรางของคาใหไดกอนแลวจงฝกสะกดคาภายหลง

ขอบกพรอง ๑. เดกจะอานดวยความคลองปาก บางคนไมสามารถชคาอานไดถกตอง เขยนไมถก เพราะอาน

กบเขยนไมสมพนธกน ๒. เดกจาคาไดนอย เพราะแตละบทเรยนมคาใหมนอย ๓. เดกไมสามารถจบหลกเกณฑในการอานได

ลาดบขนของการอาน อานได : อานแลวรเรองทอาน แสดงออกให เหนได หลายวธ เชน เลาเรองทอาน ตอบ คาถาม

วจารณตวละคร สรปเนอเรอง แสดงความคดเหนประกอบเรอง ฯลฯ อานออก : อานออกเสยงคาตามอกขระ รความหมายของคา สรปหลกการอานเปนของ ตนเองได

ใชหลกการอานนนไปสการอานคาอน ๆ ทมวธการอานอยางเดยวกนไดถกตอง อานเปน : หวใจของการอาน รจกเลอกอาน อานแลวใชประโยชนจากการอานได แสวงหาความร

ดวยการอาน สนองความตองการสวนตนดวยการเลอกอานหนงสอตามรสนยมของตนได การสอนอานออกเสยง

ในการอานออกเสยงนน แมวาเปาหมายของการอานคอ การอานในใจกตาม ครกยงจาเปนตองสอนการอานออกเสยง เพอตรวจสอบทกษะการอาน และเพอฝกใหอานออกเสยงไดคลองเพอนาไปใชในสถานการณทเกยวของกบชวตประจาวน เชน อานบทกว อานหนงสอใหผอนฟง หรอการพดในทชมชนทตองอานจากตนฉบบ เปนตน การสอนอานออกเสยง ครตองคานงถงพฤตกรรมการอานทดของการอานออกเสยง

๑. ลกษณะทาทางในการอาน ๑.๑ นงหรอยนอานตามสบาย ๑.๒ วธจบหนงสอ

นง : หนงสอวางบนโตะ มอขวาจบมมบนดานขวา ใชนวชเตรยมทจะพลกหนาตอไป มอซายวางบนหนาซายหนงสอหางจากสายตาประมาณ ๑๒ นว

Page 11: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

11 | ห น า

ยน : ประคองหนงสอดวยมอซาย มอขวาจบมมบนดานขวา โดยใชนวชเตรยมทจะ พลกหนาตอไป

๑.๓ ขณะอาน - ไมเอยงคอ - ไมสายหนาตามบรรทด - ไมชตามตวอกษร - ไม เอามอเทาคาง - ผอานควรสงเกตผฟง เพอจบกรยาของผฟง และปรบสาเนยงอานและวธอานใหสอ

ความหมาย ๒. ลกษณะการอาน

๒.๑ ออกเสยงชดเจน ถกตองตามภาษามาตรฐาน ๒.๒ ออกเสยงพยญชนะ สระ วรรณยกต ถกตองตามหลกภาษาไทย ๒.๓ ออกเสยงตวควบกลาถกตอง ๒.๔ อานไดคล องแคลว รวดเรว และแมนยา ๒.๕ ทอดจงหวะเสยง เวนวรรคตอนใหเหมาะสมกบเรองราวทอานได ๒.๖ ออกเสยงตามอารมณ และความรสกของเรองไดถกตอง

๓. ผลของการอาน ๓.๑ บอกสาระสาคญของเรองทอานไดถกตอง ๓.๒ อธบายความสมพนธของเนอเรอง และบอกรายละเอยดขยายความเรองทอานได ๓.๓ บอกความรสก และอารมณของบคคลในเรองได ๓.๔ บอกความคดหรอขอคดทไดจากเรองทอานได ๓.๕ นาความคดหรอประโยชนจากการอานไปใชประโยชนได

๔. ขอทควรระวงในการอานออกเสยง ๔.๑ ไมตะโกนอานแขงขน ๔.๒ ไมอานยานคาง หรอลากความตอเนองกนไป ๔.๓ ไมอานเรวจนฟงไมทน

การสอนอานในใจ

การอานในใจเปนผลตผลของการอานออกเสยง ถาเดกอานออกเสยงไดคลอง และมกลไกในการอานด เดกจะอานในใจไดดไปดวย

สภาพปญหาการอานในใจของเดกระดบประถมศกษา ๑. เดกไมไดรบการฝกการอานในใจทถกวธ ไมไดรบการตรวจสอบการอานและไมไดรบการ

ปรบปรงแกไขขอบกพรองจากการอาน ๒. ทงนกเรยนและครไมเหนคณคาของการอานในใจ

Page 12: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

12 | ห น า

๓. ครไมทราบวธสอน และวธฝกการอานในใจทถกตอง การสอนอานในใจ เรมตนไดตงแตในชน ป. ๑-๒ แตคนทวไปคดวาวยนยงสอนอานในใจไมได

เพราะนกเรยนยงเลกอานหนงสอไมออก ทงน เพราะครมองผลขนสดทายของการอานในใจ คอ อานไดอยางรวดเรวและจบใจความไดด หรอการอานในใจแบบผใหญทรบการฝกอยางดนนเอง แตผลสาเรจของการอานในใจดงกลาวน จะตองอาศยการฝกฝนมาก ๆ การสะสมสงทไดฝกฝนและการนามาใชใหถกตอง แนนอน ยอมทาไมได จงจาเปนตองเรมฝกทละเลกละนอยและเรมฝกตงแต ป. ๑ หรอตงแตเรมเรยนทเดยว ตามธรรมชาตแลว คนจะอานในใจไดกอนอานออกเสยงไดถกตองเสยอก เชาน การอานรปภาพ เครองหมาย สญลกษณตาง ๆ หรอแมแตเมอนกเรยนเรยนเรองการประสมคา กจะอานในใจไดกอน ทจรงครกสอนอานในใจบางขนตอนทกคน แตยงไมจดกจกรรมใหตอเนองหรอเรยงลาดบความยากงาย การอานในใจมขนตอนการฝก การจดกจกรรม ลกษณะทาทาง และขอปฎบตหลาย ๆ อยาง เชนเดยวกบการอานออกเสยง เชน ทานงจบหนงสอ การกวาดสายตา แตจะมคณลกษณะทาทาง ขนตอน และกจกรรมหลายอยางทแตกตางกบการอานออกเสยง ดงจะแยกแยะเปนลกษณะยอย ๆ เพอใหเหนตามลาดบขนการฝก เชน ลกษณะทาทางของการอานในใจ อาจฝกตามลาดบขน ดงน

- อานโดยไมมเสยง (เรมจากใหออกเสยงเบาลง ๆ จนกระทงไมมเสยงอานออกมาโดยปากไมตองเคลอนไหว)

- อานโดยไมสะกดตว แจกลก แตอานเปนคา เปนประโยค (บางคนอานไมออกเสยง คอยงอานแบบแจกลกทละคา ๆ จะเหนไดจากการอานผงกหวนว และอานชามาก)

- มองครงเดยว อานหรอจบใจความไดทงวล ทงประโยค - อานโดยไมสายหนาตามบรรทด กรอกแตตาเทานน - อานไดครงละนาน ๆ (มสมาธในการอานอยางนอย ๓ นาท)

- อานไดเรวและจบใจความไดด - การกวาดสายตารวดเรว

วธปฏบตในการสอนอานในใจ

เมอเลอกเรองทจะใหนกเรยนฝกอานไดเหมาะสมดแลว ครควรอานและทาความเขาใจเนอเรองกอน เพอคนหาคาทอานยาก คาทมความหมายหลายนย รปประโยคทมโครงสรางแปลกใหมสาหรบนกเรยน เพอชวยในเรองความเขาใจในการอาน จากนนครควรพจารณาเลอกกจกรรมหลงการอานทเหมาะสมกบลกษณะของเรองใหนกเรยนทา เพอตรวจสอบผลการอาน ลาดบขนกระบวนการเรยนรทกษะการอาน

๑) สอนเสยงทตองการเนน หรอคาทอานยากและเปนปญหา ๒) สอนความหมายของคาศพททพบในเรองทอาน ๓) สอนรปประโยคทมโครงสรางยาก และนกเรยนไมรมากอน ๔) พฤตกรรมการอาน เนนการอานใหถกวธ

Page 13: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

13 | ห น า

๕) พฤตกรรมหลงการอาน หมายถงการกาหนดกจกรรมใหนกเรยนแสดงพฤตกรรมเพอตรวจสอบความเขาใจในการอาน สาระการเรยนทกษะการเขยน

ทกษะการเขยนเปนทกษะการสงสารทจดไวรวมกบทกษะการพด การกระทา การแสดงออกดวยภาษากาย ตามธรรมชาตคนเราจะพดจะเขยน หรอจะแสดงอะไรออกมาไมวาจะเปนการกระทาดานดหรอไมดกตาม การสงสารนน ๆ เปนผลมาจากการรบรและการคด และการรการคดกเปนกระบวนการทางานของสมอง สมองจะทางานกตองมสงเราหรอสงกระตน นนคอการทเราไดรบสารไมวาจะเปนการฟง การด การอาน การสมผสดวยประสารทสมผสตาง ๆ ของเรา ตวอยางเชน เรากาลงจะเดนลดสนามไปยงโรงจอดรถ บงเอญเรามองเหนปายทปกอยขอบสนามวา “หามเดนลดสนาม” เมอเราอานขอความปบ สมองจะทาหน าทรบรทนทวาเราเดนลดสนามไมได ตอจากการรบรสมองอกสวนหนงกจะทาหนาทคดทนท แตการคดของคนเรานนแตกตางกน ขนอยกบการเรยนรและประสบการณของแตละคน จากทรสงเดยวกนแตคดแตกตางกน การแสดงออกทเปนผลของการคดจงแตกตางกนไปดวย เชน ในกรณทยกตวอยางขางตน อาจมผลการคดทนาไปสการกระทาตางกน เชน คนท ๑ เมอหามเดนลดสนาม กออมไปตามทางเดน คนท ๒ เมอไมใหเดน เรากวง (ลดสนาม) คนท ๓ ไมมใครเหน คงไมเปนไร (คดแลวกเดนลดสนาม) คนท ๔ ยงลงเล (เอาไงด) จะไปกเขน จะเดนออมกขเกยจ ฯลฯ ดงนนคงพอสรปไดวา กระบวนการจดการเรยนการสอนภาษาไทยตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พ.ศ. ๒๕๔๔ นน ครสอนแบบบรณาการทกษะและเนอหา สงเสรมกระบวนการรคดใหแกผเรยน ขอเสนอแนวคดในการจดการเรยนการสอนในรปแผนภมดงน

การจดการเรยนการสอนภาษาไทย

ทกษะการรบสาร

- สาระท ๑ การอาน

- สาระท ๓ การฟง การด

* การใชประสาทสมผส เนอหา ครเลอกเองตามความเหมาะสม

และสาระท ๕ วรรณคดและวรรณกรรม

ทกษะการสงสาร

- สาระท ๒ การเขยน

- สาระท ๔ การพด

* การกระทา

เนอหา สาระท ๔ หลกการใชภาษา 

กระบวนการทางสมอง - การร รเรองทรบสาร เขาใจตรงตามขอมลทรบมา - การคด นาขอมลทรบมาคดดวยกระบวนการคดทเหมาะสม และไดผลของการคดไปสการสงสาร

Page 14: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

14 | ห น า

๑ ความร ททกษะหรอกระบวนการเรยนร และคณลกษณะหรอคานยม คณธรรม จรยธรรมของผเรยนไวเปน ๘ กลม โดยแบงจดเนนดานการคดไว ดงน ๑. การสรางพนฐานการคด กลยทธในการแกปญหา ไดแก กลมวชา (๑) ภาษาไทย (๒) คณตศาสตร (๓) วทยาศาสตร (๔) สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ๒. การสรางเสรมพนฐานความเปนมนษย สรางศกยภาพในการคดและการทางาน ไดแก กลมวชา (๕) สขศกษาและพลศกษา (๖) ศลปะ (๗) การงานอาชพและเทคโนโลย (๘) ภาษาตางประเทศ ดงนน การคดและการสอนคดจงเปนเรองทมความสาคญอยางยงในการจดการศกษาเพอใหไดคณภาพสง แตการสอนกระบวนการคดหรอสอนใหผเรยนคดเปน ยงเปนเรองทสร างความสงสยแกครอยางมาก เพราะการคดมลกษณะเปนกระบวนการและยงมคาทแสดงลกษณะของการคดมากมาย เชน คดกวาง คดลก คดไกล คดรอบคอบ คดมเหตผล คดมดมราย คดชว คดเลกคดนอย คดใครครวญไตรตรอง คดแปลกใหม คดคลอง คดประณตละเอยดลออ คดแกปญหา คดตดสนใจ ฯลฯ นอกจากนยงมคาท เกยวของกบการคดอกไมนอย เชน การสงเกต การทดสอบ การตงคาถาม การสรป การคาดคะเน การอางอง การขยายความ การแปลความหมาย การตดสน การพสจน การตความ การประดษฐคดคน การวเคราะห การสงเคราะห การจดการเรยนการสอนเพอพฒนาการคดใหแกผเรยนนน ครผสอนจะทาไดดกตอเมอเขาใจเรองของการคด กระบวนการคดอยางถองแท ทศนา แขมมณ และคณะ ไดกลาวถงทกษะการคดของบคคลวา “การทคนจะคดไดมากนอย ขนอยกบวาคนคนนนมทกษะยอย ๆ ทเปนทกษะพนฐานของการคดอยางไร” จงจาแนกทกษะยอยๆ ดงกลาวเปนกลมไว ดงน ก. ทกษะการคดพนฐานทสาคญ ไดแก

๑. ทกษะการสอสาร ไดแก - การฟง - การจา - การอาน - การรบร – การเกบความร – การดงความร – การใชความร - การอธบาย – การทาความกระจาง - การบรรยาย - การพด - การเขยน - การแสดงออก - ฯลฯ

๒. ทกษะทเปนแกนหรอทกษะพนฐานทวไป ไดแก - การสงเกต - การสารวจ - การตงคาถาม - การรวบรวมขอมล – การจดหมวดหม - การตความ - การเชอมโยง - การใชเหตผล - การระบ - การจาแนก - การจดลาดบ - การเปรยบเทยบ - การอางอง - การแปลความ - การขยายความ - การสรปความ - ฯลฯ ข. ทกษะการคดขนสง ไดแก - การนยาม - การผสมผสาน - การสราง - การปรบโครงสราง - การหาความเชอพนฐาน - การตงสมมตฐาน – การกาหนดเกณฑ – การประยกต – การวเคราะห - การจดระบบ - การจดโครงสราง - การหาแบบแผน - การทานาย - การทดสอบสมมตฐาน – การพสจน ฯลฯ

นอกจากน คณสมบตภายในของมนษย ยงเปนสวนสาคญทเอออานวยใหเกดการคด เปนคณสมบตทตองสงสมมานานจนกลายเปนลกษณะนสยของบคคลไป ไดแก

๑. ความเปนคนใจกวางและมความเปนธรรม ๒. มความกระตอรอรน ใฝร ๓. ชางวเคราะหและผสมผสาน ๔. ขยนตอสและอดทน ๕. มนใจในตวเอง

Page 15: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

15 | ห น า

๖. นารก นาคบ ลกษณะนสยทง ๖ ดานของบคคลดงกลาวเปนสงทมความสมพนธเกยวเนองกน และสงผล

เอออานวยตอการคด และความสามารถในการคดยงมผลยอนกลบมาพฒนาลกษณะนสยทง ๖ ดานใหมความมนคง แขงแกรงขนอกดวย สรปงายๆ วา คนคดเปน คดถก คดชอบ เปนคนนสยด ใจกวาง เปนธรรม กระตอรอรน ขยน อดทน ตอสความยากลาบาก สรางสรรคสงทดงามนารกนาคบหาดวย ลกษณะของการคดทควรฝกใหแกเดก

๑. กลาคด เมอเดกเผชญปญหาไมวาจะเปนสถานการณจรงหรอสถานการณทครกาหนดให นกเรยนควรทจะกลาหาคาตอบ หาวธการแก ปญหา หาวธการทางานทตางจากคนอน หรอกลาคดสงทยงไมเคยมใครทามากอน พรอมทงกลานาเสนอ ครควรใหโอกาสนกเรยนไดฝกบอย ๆ ครควรกาหนดคาถามหรอสถานการณทสนก ๆ มาใหนกเรยนไดฝกคด เชน “ถาคาตอบคอควาย คาถามคออะไรไดบาง” เปนตน

๒. คดคลอง คอความสามารถในการคดใหไดคาตอบมาก ๆ ในเวลาทกาหนดให ในเชงปรมาณ เชน “จงบอกชอสงของทมสแดงมาใหไดมากทสดในเวลา ๑ นาท” ผทไดคาตอบมากทสดเปนผทมลกษณะการคดทเรยกวาคดคลองมากทสด

๓. คดกวาง คอความสามารถในการคดทไมตดอยในกรอบ ไมมองปญหาเพยงมมเดยว พยายามคดหาคาตอบแบบหลายทศหลายทาง อาจเรยกการคดแบบนวาการคดยดหยนกได คาถามตองมลกษณะทาทายความสามารถของผตอบ เชน “นกเรยนคดอยางไรตอคากลาวทวา เพราะชาตทแลวไมทาบญ ชาตนจงเกดมายากจน”

๔. คดใหม คอความคดทไมเหมอนใคร เปนความคดแบบจนตนาการ คนทคดเชนนไดเปนคนทมลกษณะของการคดแบบกลาคดเดนชด ผลของการคดทาใหเกดนวตกรรมใหม ๆ ขน ครอาจตงคาถามททาทายมาก ๆ เชน “ใหนกเรยนออกแบบสตวเลยงชนดใหมททาหนาทแทนแมไกและหมาไดพรอม ๆ กน”

๕. คดดดแปลง คอความสามารถในการคดปรบเปลยนสงทมอยแลวใหแตกตางไปจากเดมดวยวธการตาง ๆ เชน เพม ลด ทดแทน เชอม ตอ ยอ ขยาย สลบท กลบทศทาง ฯลฯ จะไดสงใหมขนมา เชน “ใหประดษฐของเลนจากขวดนาดมททาจากพลาสตก” เปนตน

๖. คดซบซอน คอความสามารถในการคดแกปญหาทมหลายอยางหลายเรองปะปนทบถมกนอยและมความยงยากสบสนใหคลคลายไดคาตอบ หรอการคดนาสงของตางชนดตางลกษณะ มาสรางเปนสงใหมทสามารถหลอหลอมความแตกตางนนใหกลมกลนกนได เชน “สามารถคดสตรนาผลไมททาจากผลไมนานาชนด ๆ ได”

๗. คดวางแผน คอความสามารถในการจดการออกแบบ เพอปองกนหรอแกปญหาหรอหาทางทางานใหสาเรจ กระบวนการคดเชนนมผลตอการดาเนนชวตมาก คนทมความสามารถในการวางแผนดมกประสบความสาเรจในชวต เพราะสามารถกาหนดเปาหมายและวธการดาเนนไปให ถงเปาหมายได

Page 16: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

16 | ห น า

ลกษณะคาถามเพอยวยใหนกเรยนคดควรเปนคาถามทสนก ๆ และทาทายใหคด เชน “เราจะพาไดโนเสารไปอาบนาไดอยางไร”

๘. คดตดสนใจ คอการคดขนสรปความเพอหาขอยต ขอสรปของปญหา และเรมตนการปฏบต คนทตดสนใจไดดและเรวจะมความกาวหนาในชวตมากกวาคนอน ๆ ลกษณะของคาถามมกจะซอนวธการคดและทกษะตาง ๆ ไวหลายวธ เชน การรวบรวมขอมล การจดกระทากบขอมล การคดอยางมเหตผลในขณะทคดกตองคดหลากหลายเพอสรางทางเลอกกอนการลงขอสรป เชน “จะจดกจกรรมอะไรดในวนสงกรานต คนจงจะมารวมงานกนมาก ๆ” การสอนทกษะการคด นาจะเปนกระบวนการสอนทหลอหลอมกลมกลนกบการสอนภาษาไทยไดเปนอยางด คอเมอนกเรยนไดมโอกาสรบสารและตรวจสอบการร (รบสาร) แล ว เราจะใชสารทนกเรยนรบรแลวนนไปใชเปนตวจดประกายความคด ทงยงฝกใหคดไดหลายรปแบบ เชน คดใหคลอง คดแปลกใหม คดกวาง คดไกล คดอยางมเหตผล คดอยางประณต ละเอยดลออ คดหาขอสรปหรอขอยต ฯลฯ สามารถทาไดไมมทสนสด เมอนกเรยนคดแลวกนาผลของการคดมาพดคยกน อภปรายแลกเปลยนความคดเหนซงกนและกน นอกจากจะเปนการพฒนาทกษะดานการคดแลว ยงเปนการพฒนาทกษะทางภาษาภาษาทงการรบสารและการสงสาร ผลของการรการคดนาไปสการพฒนาทกษะการเขยนไดเปนอยางด กลาวคอ เมอนกเรยนไดพดคยแลกเปลยนความคดเหนกนแลว กใหนกเรยนนาสงทคดและพดคยกนนนไปเปนขอมลในการเขยน ซงกระบวนการขนนนน นกเรยนจะไดฝกทกษะการรวบรวมขอมล การจดหมวดหมขอมล การจดลาดบความคด และการเลอกใชภาษาในการเขยน นกเรยนแตละคนยอมมวธการเฉพาะเปนเอกลกษณแหงตน การสอนทกษะการเขยนในระดบประถมศกษา การสอนทกษะการเขยนในระดบประถมศกษาถอวาเปนทกษะทสอนไดยากทสด เพราะการเขยนเปนทกษะทผเขยนตองมทกษะความสามารถยอย ๆ มากมายหลายด าน เชน ความสามารถในการหยบจบดนสอ ปากกา ความสมพนธของกลามเนอมอกบสายตา การรวธเขยน กลไกในการเขยน มขอมล ความคดและความสารถในการจดลาดบความคด ตลอดจนความสามารถดานการใชภาษา ทงยงตองมทกษะฟง พด อาน และความคดทดอกดวย การทผเขยนไดรบขอมลอยางกวางขวางจนมประสบการณมากพอทจะชวยใหการพดและการเขยนดขนจงสามารถจะเขยนสอสารความรความคดของตนใหผอานเขาใจได แตทงนมไดหมายความวาเราจะสอนทกษะการเขยนใหแกเดกเลก ๆ ไมได เราสามารถสอนไดทกระดบอาย เพยงแตเราตองเขาใจในกระบวนการของทกษะการเขยน เขาใจพฒนาแหงวยและเลอกวธการ ตลอดจนกจกรรมทเหมาะสมมาใหนกเรยนฝก รวมทงเขาใจวธการวดและประเมนผลทกษะการเขยนไดถกตองเปนอยางด

การเขยนมบทบาทในชวตประจาวนของบคคลในยคปจจบนมากมาย เชน การจดบนทกเหตการณ ทาบญช เขยนคาโฆษณา ทาสญญา บนทกสาระความร ทาขอมลแสดงรายการตาง ๆ ตลอดจนใชการเขยนเพอการตดตอสอสารและธรกจการงาน อาจสรปไดวาการเขยนใหประโยชนตอการดารงชวตของมนษย ดงน

๑. การเขยนชวยสรางเสรมปญญา บคคลใชสตปญญาในการกระทาขอมลทไดรบ พรอมกบจดระบบเพอสงออกดวยการเขยน กระบวนการดงกลาวเปนกระบวนการทใชสตปญญาทงสน

๒. ชวยสรางจนตนาการและความคดสรางสรรค

Page 17: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

17 | ห น า

๓. ชวยถายทอดความร ความเขาใจ และประสบการณของบคคลไปสสงคม ๔. ชวยผอนคลายและระบายความรสก ๕. ชวยบนทกผลการศกษาคนควา ๖. ชวยในการเรยนรและพฒนาตน ดงไดกลาวแลววาหลกสตรการศกษาขนพนฐานฯ ไดกาหนด

ทกษะการเขยนไวในสาระการเรยนรท ๒ ทงยงไดกาหนดมาตรฐานการเรยนรในชวงชนแตละชวงชนไวดงน สาระท ๒ : การเขยน มาตรฐาน ท ๒.๑ : ใชกระบวนการเขยนเขยนสอสาร เขยนเรยงความ ยอความ และเขยน เรองราวในรปแบบตาง ๆ เขยนรายงานขอมลสารสนเทศและรายงาน การศกษาคนควาอยางมประสทธภาพ ขอใหผเขารบการอบรมศกษาเอกสารหลกสตรแกนกลางฉบบ ๒๕๕๑ เรองตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง เพมเตม เมอวเคราะหสาระและตวชวดการเรยนรทหลกสตรกาหนดให แลว พอสรปไดวา การจดการเรยนการสอนภาษาไทยโดยเฉพาะทกษะการเขยน นาจะคาดหวงใหนกเรยนมความสามารถดงน

๑. ฝกการเขยน การคดลายมอใหสวยงาม สะอาด เปนระเบยบ และมความถกตองตามหลกการเขยน

๒. ใหมพฒนาการดานทกษะการเขยน ๓. สงเสรมใหมการเขยนทถกอกขรวธและหลกเกณฑการเขยน ๔. ฝกฝนรวบรวมความคด ลาดบความคด และถายทอดความรความเขาใจของตนสผอานดวย

การเขยนได ๕. สงเสรมจนตนาการและความคดสรางสรรค ๖. สามารถใชภาษาเขยน ซงเปนภาษาทมระบบแบบแผนไดถกตอง ๗. ใหเปนคนชางสงเกต จดจา และเลอกใชสานวนโวหารไดถกตองตามหลกภาษา การสอสารสอ

ความหมาย และเหมาะสมกบโอกาส ๘. ใชทกษะการเขยนใหเปนประโยชนตอการเรยนรและดารงชวตประจาวนไดด ลกษณะของเนอหา กระบวนการ และพฤตกรรมทเกยวของกบการเขยนทควรจดประสบการณ

การเรยนร และฝกทกษะใหแกนกเรยนควรมลกษณะดงน ๑. ความพรอมในการเขยน

๑.๑ ลลามอในการเขยน ๑.๒ การเขยนพยญชนะและสระ

๒. ขอปฏบตและหลกเกณฑในการเขยน ๒.๑ ลกษณะทานง การจบดนสอ การวางสมด การเคลอนไหวมอ การลากเสนตวอกษร และการ

วางตาแหนงพยญชนะ สระ และวรรณยกต ๒.๒ การเขยนตวหนงสอทอานงาย ชดเจน และถกแบบ ๒.๓ การเขยนทเหมาะสมกบเวลาและสถานท

๓. ความรและทกษะในการเขยน

Page 18: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

18 | ห น า

๓.๑ การเขยนพยญชนะ ๓.๒ การเขยนสระ ๓.๓ การเขยนคา ๓.๔ การเขยนประโยคและขอความ

๔. สงทใหเขยน ๔.๑ การเขยนจากภาพ ๔.๒ คาจากประมวลคา ๔.๓ ประโยค เรองราว ๔.๔ การเขยนตามความรสกนกคด ๔.๕ การจดบนทกสวนตวงาย ๆ ๔.๖ การเขยนเพอกจกรรมการเรยน - การเขยนรายงาน – การบนทกการฟงและการอาน – การ

ตอบคาถาม ๔.๗ การเขยนเพอชวตประจาวน - การเขยนจดหมาย - คาแนะนา คาเชญชวน โฆษณา – กรอก

แบบฟอรม – บนทกเหตการณประจาวน ๔.๘ การเขยนเพอแสดงความรสกนกคดอยางเสร - นทาน – เรองราวตาง ๆ - คาบรรยายภาพ -

คาอธบาย - ขอความหรอบทความแสดงความคดเหนสนๆ – คาขวญตางๆ – รอยกรองและคาประพนธตาง ๆ ๕. การใชแหลงวทยาการเพอการเขยน

๕.๑ หนงสอประเภทตางๆ เชน แผนปายโฆษณา สมดภาพ บทเพลง ฯลฯ ๕.๒ แหลงทรพยากรธรรมชาต เชน ววทวทศน ปาเขาลาเนาไพร นาตก ทะเล ฯลฯ ๕.๓ การใชประมวลคาและพจนานกรม

๖. ความรและลาดบขนในการเขยน ๖.๑ การจดลาดบความคดในการเขยน ๖.๒ การเชอมโยงความคดกบการเขยน ๖.๓ การเนนใจความสาคญ และบทขยาย ๖.๔ การยอหนา ๖.๕ การเขยนคานา สรป

Page 19: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

19 | ห น า

หลงจากศกษาเนอหาสาระเรองท ๑ แลว โปรดปฏบตใบงานท ๑

สรป

กระทรวงศกษาธการไดประกาศใชหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ เพอใหการพฒนาคณภาพผเรยน และการนาหลกสตรไปสการปฏบตในระดบเขตพนทการศกษาและสถานศกษา มความชดเจน เหมาะสม และสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนร หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มงพฒนาผเรยนทกคน ซงเปนกาลงของชาตใหเปนมนษยทมความสมดลทงดานรางกาย ความร คณธรรม มจตสานกในความเปนพลเมองไทยและเปนพลโลก ยดมนในการปกครองตามระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข มความรและทกษะพนฐาน รวมทง เจตคต ทจาเปนตอการศกษาตอ การประกอบอาชพและการศกษาตลอดชวต โดยมงเนนผเรยนเปนสาคญบนพนฐานความเชอวา ทกคนสามารถเรยนรและพฒนาตนเองไดเตมตามศกยภาพ

Page 20: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

20 | ห น า

ตอนท ๒ หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน ฉบบพทธศกราช ๒๕๕๑

กระทรวงศกษาธการไดประกาศใชหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๔๔ ใหเปนหลกสตรแกนกลางของประเทศ โดยกาหนดจดหมาย และมาตรฐานการเรยนรเปนเปาหมายและกรอบทศทางในการพฒนาคณภาพผเรยนใหเปนคนด มปญญา มคณภาพชวตทดและมขดความสามารถในการแขงขนในเวทระดบโลก (กระทรวงศกษาธการ, ๒๕๔๔) พรอมกนนไดปรบกระบวนการพฒนาหลกสตรใหความสอดคลองกบเจตนารมณแหงพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๔๒ และทแกไขเพมเตม (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๔๕ ทมงเนนการกระจายอานาจทางการศกษาใหทองถนและสถานศกษาไดมบทบาทและมสวนรวมในการพฒนาหลกสตร เพอใหสอดคลองกบสภาพ และความตองการของทองถน (สานกนายกรฐมนตร, ๒๕๔๒) วสยทศน

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มงพฒนาผเรยนทกคน ซงเปนกาลงของชาตใหเปนมนษยทมความสมดลทงดานรางกาย ความร คณธรรม มจตสานกในความเปนพลเมองไทยและเปนพลโลก ยดมนในการปกครองตามระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข มความรและทกษะพนฐาน รวมทง เจตคต ทจาเปนตอการศกษาตอ การประกอบอาชพและการศกษาตลอดชวต โดยมงเนนผเรยนเปนสาคญบนพนฐานความเชอวา ทกคนสามารถเรยนรและพฒนาตนเองไดเตมตามศกยภาพ หลกการ

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มหลกการทสาคญ ดงน ๑. เปนหลกสตรการศกษาเพอความเปนเอกภาพของชาต มจดหมายและมาตรฐานการเรยนร

เปนเปาหมายสาหรบพฒนาเดกและเยาวชนใหมความร ทกษะ เจตคต และคณธรรมบนพนฐานของความเปนไทยควบคกบความเปนสากล

๒. เปนหลกสตรการศกษาเพอปวงชน ทประชาชนทกคนมโอกาสไดรบการศกษาอยางเสมอภาคและมคณภาพ

๓. เปนหลกสตรการศกษาทสนองการกระจายอานาจ ใหสงคมมสวนรวมในการจดการศกษาใหสอดคลองกบสภาพและความตองการของทองถน

๔. เปนหลกสตรการศกษาทมโครงสรางยดหยนทงดานสาระการเรยนร เวลา และการจดการเรยนร ๕. เปนหลกสตรการศกษาทเนนผเรยนเปนสาคญ ๖. เปนหลกสตรการศกษาสาหรบการศกษาในระบบ นอกระบบ และตามอธยาศย ครอบคลมทก

กลมเปาหมาย สามารถเทยบโอนผลการเรยนร และประสบการณ

Page 21: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

21 | ห น า

จดหมาย ๑. มคณธรรมจรยธรรมและคานยมทพงประสงค เหนคณคาของตนเอง มวนยและปฏบตตนตาม

หลกธรรมของพระพทธศาสนา หรอศาสนาทตนนบถอ ยดหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ๒. มความร ความสามารถในการสอสาร การคด การแกปญหา การใชเทคโนโลยและมทกษะชวต ๓. มสขภาพกายและสขภาพจตทด มสขนสยและรกการออกกาลงกาย ๔. มความรกชาต มจตสานกในความเปนพลเมองไทยและพลโลก ยดมนในวถชวตและการ

ปกครองตามระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข ๕. มจตสานกในการอนรกษวฒนธรรมและภมปญญาไทย อนรกษและพฒนาสงแวดลอม มจต

สาธารณะทมงทาประโยชนและสรางสงทดงามและอย รวมกนในสงคมอยางมความสข สมรรถนะสาคญของผเรยน

๑. ความสามารถในการสอสาร เปนความสามารถในการรบและสงสาร มวฒนธรรมในในการใชภาษาถายทอดความคด ความรความเขาใจ ความรสกและทศนะของตนเองเพอแลกเปลยนขอมลขาวสารและประสบการณอนจะเปนประโยชนตอการพฒนาตนเองและสงคม รวมทงการเจรจาตอรองเพอขจดและลดปญหาความขดแยงตาง ๆ การเลอกรบหรอไมรบขอมลขาวสารดวยหลกเหตผลและความถกตอง ตลอดจนการเลอกใชวธการสอสารทมประสทธภาพโดยคานงถงผลกระทบทมตอตนเองและสงคม

๒. ความสามารถในการคด เปนความสามารถในการคดวเคราะห การคดสงเคราะห การคดอยางสรางสรรค การคดอยางมวจารณญาณและการคดเปนระบบ เพอนาไปสการสรางองคความร หรอสารสนเทศเพอการตดสนใจเกยวกบตนเองและสงคมไดอยางเหมาะสม

๓. ความสามารถในการแกปญหา เปนความสามารถในการแกปญหาและอปสรรคตาง ๆ ทเผชญไดอยางถกตองเหมาะสม บนพนฐานของหลกเหตผล คณธรรมและขอมลสารสนเทศ เขาใจความสมพนธและการเปลยนแปลงของเหตการณตาง ๆ ในสงคม แสวงหาความร ประยกตความรมาใชในการปองกนและแกไขปญหา และมการตดสนใจทมประสทธภาพ โดยคานงถงผลกระทบทเกดขนตอตนเอง สงคมและสงแวดลอม

๔. ความสามารถในการใชทกษะชวต เปนความสามารถในการนากระบวนการตาง ๆ ไปใชในการดาเนนชวตประจาวน การเรยนรดวยตนเอง การเรยนรอยางตอเนอง การทางานและการอยรวมกนในสงคม ดวยการสรางเสรมความสมพนธอนดระหวางบคคล การจดการปญหาและความขดแยงตาง ๆ อยางเหมาะสม การปรบตวใหทนกบการเปลยนแปลงของสงคมและสภาพแวดลอม และการรจกหลกเลยงพฤตกรรมไมพงประสงคทสงผลกระทบตอตนเองและผอน

๕. ความสามารถในการใชเทคโนโลย เปนความสามารถในการเลอกและใชเทคโนโลยดานตาง ๆ และมทกษะกระบวนการทางเทคโนโลย เพอการพฒนาตนเองและสงคม ในดานการเรยนร การสอสาร การทางาน การแกปญหา อยางสรางสรรค ถกตอง เหมาะสม และมคณธรรม

Page 22: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

22 | ห น า

คณลกษณะอนพงประสงค ในการพฒนาผเรยนตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน ฉบบพทธศกราช ๒๕๕๑ มง

พฒนาผเรยนใหมคณลกษณะอนพงประสงค เพอใหสามารถอยรวมกบผอนในสงคมไดอยางมความสข ทงในฐานะพลเมองไทยและพลเมองโลก ดงน

๑. รกชาต ศาสน กษตรย ฃ ๒. ซอสตยสจรต ๓. มวนย ๔. ใฝเรยนร ๕. อยอยางพอเพยง ๖. มงมนในการทางาน ๗. รกความเปนไทย ๘. มจตสาธารณะ มาตรฐานการเรยนร การพฒนาผเรยนใหเกดความสมดล ตองคานงถงหลก

พฒนาการทางสมองและพหปญญา หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน จงกาหนดใหผเรยนเรยนร ๘ กลมสาระการเรยนร (ในทนจะกลาวถงเฉพาะกลมสาระการเรยนรภาษาไทย) ตวชวด

ตวชวดระบสงทนกเรยนพงรและปฏบตได รวมทงคณลกษณะของผเรยน ซงสะทอนถงมาตรฐานการเรยนร มความเฉพาะเจาะจงและมความเปนรปธรรม

๑. ตวชวดชนป เปนเปาหมายในการพฒนาผเรยนแตละชนปในระดบการศกษาภาคบงคบ (ประถมศกษาปท ๑ – มธยมศกษาปท ๓)

๒. ตวชวดชวงชน เปนเปาหมายในการพฒนาผเรยนในระดบมธยมศกษาตอนปลาย (มธยมศกษาปท ๔ – ๖) สาระการเรยนร สาระการเรยนร ประกอบดวย องคความร ทกษะหรอกระบวนการเรยนร และคณลกษณะอนพงประสงค ซงกาหนดใหผเรยนทกคนในระดบการศกษาขนพนฐานจาเปนตองเรยนร โดยในทนจะกลาวถงกลมสาระการเรยนรภาษาไทย

ภาษาไทย : ความร ทกษะ และวฒนธรรมการใชภาษาเพอการสอสาร ความชนชม การเหนคณคา ภมปญญาไทย และภมใจในภาษาประจาชาต การจดการเรยนรใหบรรลตามมาตรฐานกลมวชาภาษาไทย ผสอนจะตองศกษาวเคราะห มาตรฐานของหลกสตร มาตรฐานกลมวชาภาษาไทย และสาระการเรยนรกลมวชาภาษาไทย รวมทงเอกสารประกอบทเกยวของ เพอวางแผนการจดกจกรรมการเรยนร ในสวนบทบาทของผสอนจะตองปรบเปลยนพฤตกรรมจากผบอกความรแกผเรยน เปนผสนบสนนเสรมสรางประสบการณเรยนรทมความหมายแกผเรยน โดยดาเนนการดงน

๑. เลอกรปแบบการจดกจกรรมการเรยนร ผสอนตองเลอกรปแบบการจดกจกรรมการเรยนรทหลากหลายและเหมาะสมกบผเรยน เชน กจกรรมการเรยนรแบบทดลอง แบบโครงงาน แบบศนยการเรยน แบบสบสวนสอบสวน แบบอภปราย แบบสารวจ แบบรวมมอ เปนตน

Page 23: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

23 | ห น า

๒. คดคนเทคนคกลวธการจดกจกรรมการเรยนร ผสอนสามารถคดคนรปแบบการจดกจกรรมการเรยนรรปแบบอน ๆ และนามาใชใหเหมาะสมกบปจจยตาง ๆ ไดแก ความรความสามรถดานเนอหาวชา ความสนใจ และวยของผเรยน ความสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนรในแตละชวงชน เวลา สถานท วสดอปกรณ และสภาพแวดลอมของโรงเรยนและชมชน

๓. จดกระบวนการเรยนร การจดกระบวนการเรยนรมหลายรปแบบ สอนสามารถเลอกนามาใชหรอปรบใช โดยคานงถงสภาพและลกษณะของผเรยน เนนใหผเรยนฝกปฏบตตามกระบวนการเรยนรอยางมความสขดงน

๓.๑ การจดการเรยนรแบบโครงงาน เปนการจดประสบการณตรงใหผเรยนไดปฏบตเหมอนกบการทางานในชวตจรง ใหรฎวธแกปญหาดวยตนเองอยางเปนระบบ รจกวธการวางแผน คดวเคราะห ประเมนผลการปฏบตงานไดดวยตนเอง และฝกการเปนผนาและผตาม ลกษณะของโครงงาน เปนเรองของการศกษา คนควาทดลอง ตรวจสอบ สมมตฐาน โดยอาศยการศกษา วเคราะห ใชทกษะกระบวนการ

๓.๒ การจดการเรยนรโดยใชกระบวนการกลมสมพนธ เปนวธการหรอพฤตกรรมทจะชวยใหการดาเนนงานเปนกลมเปนไปอยางมประสทธภาพ คอ ไดผลงาน ความรสก และความสมพนธทดระหวางผรวมงาน ลกษณะของการสอนแบบนเนนผเรยนเปนสาคญ เปดโอกาสใหผเรยนมโอกาสเขารวมในกจกรรมการ เรยนอยางทวถง ยดกลมเปนแหลงความรทสาคญ เปดโอกาสใหผเรยนไดปรกษาหารอแลกเปลยนความคดเหนซงกนและกน ชวยใหเกดการเรยนรพฤตกรรมของตนเองและผอน ผเรยนคนหาคาตอบไดดวยตนเอง จนสามารถนาความรความเขาใจจากการปฏบตงานไปใชในชวตประจาวนและอยในสงคมไดอยางสนตสข

๓.๓ การจดกจกรรมการเรยนรเพอพฒนาความคด มวธการหลากหลาย วธการหนงคอการใชคาถาม การตงคาถาม เปนการใชคาถามอยางสรางสรรค กจกรรมทพฒนาทกษะความคดในการเรยนรภาษาไทย ผสอนจะตองใชคาพดและวธการตาง ๆ กระตนใหนกเรยนคดและลงมอปฏบต ประเมน ปรบปรง แกไข พฒนางานของตน มการแลกเปลยนเรยนรรวมกน เชน กจกรรมการอภปราย การวเคราะห การวจารณ การคนควา การทาโครงงาน ฯลฯ นอกจากน ผสอนยงตองสอดแทรกคณธรรมในกระบวนการคดควบคกนไปดวย เชน ความรบผดชอบ ความอดทน ความเพยรพยายาม นอกจากน ควรจดกจกรรมใหผเรยนใชความคดอยางมวจารณญาณในการแกปญหา การตดสนใจ การวางแผนดาเนนชวตในอนาคต เพอใหอยในสงคมทเปลยนแปลงไดอยางมความสข

๓.๔ การจดกจกรรมการเรยนรเพอพฒนาทกษะการใชภาษาเพอการสอสาร คร ผบรหาร ผปกครอง ตลอดจนชมชนมบทบาทสาคญในการพฒนาทกษะการใชภาษาไทยเพอการสอสาร โดยการจดกจกรรมรวมกน เพอใหผเรยนมสมรรถภาพในการใชภาษาทงการฟง การพด การอาน และการเขยนดวยการจดกจกรรมในหองเรยน ในโรงเรยน และในชมชน เชน การเลาเรอง การอภปราย การวจารณ การโตวาท การคดลายมอ การเขยนเรยงความ การทาโครงงาน การประกวดการอาน การศกษาคนควา การแขงขนตอบคาถาม การอานทานองเสนาะ เปนตน

Page 24: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

24 | ห น า

๓.๕ การพฒนาการเรยนรหลกการทางภาษา จะทาใหผเรยนเขาใจธรรมชาตและวฒนธรรมการใชภาษาไทย เกดความตระหนกวาภาษามความสาคญและมพลง กจกรรมการพฒนาการเรยนรหลกการทางภาษาจาเปนตองจดควบคและสมพนธกบกจกรรมพฒนาทกษะการใชภาษาเพอการสอสารทกกจกรรม

๓.๖ การพฒนาการเรยนรวรรณคดและวรรณกรรม เปนการเรยนรเรองราวทเปนทงการสารวจและความบนเทงซงสะทอนใหเหนถงวถชวตของคนไทยในยคสมยตาง ๆ และเปนการปลกฝงใหผเรยนเกดความซาบซงในสนทรยภาพของภาษาไทย เพอประโยชนในการกาหนดแนวทางการดารงชวต โดยปรบเปลยนใหเหมาะสมกบสงคมปจจบน การจดกจกรรมจงควรเนนใหผเรยนใชทกษะภาษาเพอการเรยนรเนอหาสาระดวยการอานพจารณา วเคราะห วจารณวรรณกรรมและวรรณคดอยางมเหตผล มการนาเสนอความเขาใจ ความซาบซง ขอคดและประโยชนในรปแบบตาง ๆ เชน การรายงาน การจดแสดง การสรางสรรควรรณกรรมทงรอยแกวและรอยกรอง ฯลฯ ทงน จะเกดผลทาใหผเรยนมนสยรกการอานและการศกษาคนควาดวยตนเอง เปนแนวทางในการผลตผลงานเพอพฒนาตนเองและสงคม

๓.๗ การพฒนาการเรยนรภมปญญาทางภาษา ชวยใหผเรยนเขาใจวถชวตและศลปะการใชภาษาของคนในทองถน การจดกจกรรมจาเปนตองใหผเรยนใชทกษะภาษาเพอการเรยนร เชน การสมภาษณ การรายงาน การทาโครงงาน การจดการแสดง เปนตน โรงเรยนและชมชนจะตองรวมกนจดกจกรรมใหผเรยนใชแหลงเรยนรในทองถน เพออนรกษ และพฒนาภมปญญาทางภาษา วธการทกลาวมาขางตนน ผสอนสามารถนามาใชไดอยางกวางขวาง โดยใชเทคนควธการอยางหลากหลายทเนนผเรยนเปนสาคญ คอ ใหผเรยนมสวนรวมในการเรยนและเรยนอยางมความสข ทงนขนอยกบสภาพความพรอมของผเรยนและธรรมชาตของวชา เพอใหบรรลตามมาตรฐานการเรยนรทกาหนดไว ในหลกสตรไดกาหนดสาระการเรยนรในวชาภาษาไทยไว ๕ ดานดวยกน ไดแก

สาระท ๑ : การอาน มาตรฐาน ท ๑.๑ : ใชกระบวนการอานสรางความรและความคดเพอนาไปใช ตดสนใจ

แกปญหาในการดาเนนชวต และมนสยรกการอาน สาระท ๒ : การเขยน มาตรฐาน ท ๒.๑ : ใชกระบวนการเขยนเขยนสอสาร เขยนเรยงความ ยอความ และเขยน

เรองราวในรปแบบตาง ๆ เขยนรายงานขอมล สารสนเทศและรายงาน การศกษาคนควาอยางมประสทธภาพ

สาระท ๓ : การฟง การด การพด มาตรฐาน ท ๓.๑ : สามารถเลอกฟง/ดอยางมวจารณญาณ และพดแสดงความร ความคด

และความรสกในโอกาสตาง ๆ อยางมวจารณญาณและสรางสรรค สาระท ๔ : หลกการใชภาษาไทย มาตรฐาน ท ๔.๑ : เขาใจธรรมชาตของภาษาและหลกภาษาไทย การเปลยนแปลงของ

ภาษาและพลงของภาษา ภมปญญาทางภาษา และรกษาภาษาไทยไว เปนสมบตของชาต

Page 25: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

25 | ห น า

สาระท ๕ : วรรณคดและวรรณกรรม มาตรฐาน ท ๕.๑ : เขาใจและแสดงความคดเหน วจารณวรรณคดและวรรณกรรม ไทย

อยางเหนคณคา และนามาประยกตใชในชวตจรง จากสาระ การเรยนรทง ๕ ดาน สามารถจาแนกออกเปน ๒ กลมใหญ ๆ คอ ๑. ดานทกษะทางภาษา ไดแก สาระการเรยนรท ๑, ๒ และ ๓ ๒. ดานความรในเนอหาทางภาษา ไดแก สาระการเรยนรท ๔ และ ๕ สาระการเรยนรดงกลาว

เขยนเปนแผนภาพแสดงมโนมตไดดงน

สาระการเรยนรวชาภาษาไทย ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน

ทกษะทางดานภาษา ดานความรในเนอหาภาษา

ทกษะการรบสาร ทกษะการสงสาร หลกการใชภาษา วรรรคด วรรณกรรม

การอาน

การฟง

การด

*การใชประสาทสมผส

การพด

การเขยน

*การกระทา

*การแสดงออกภาษากาย

Page 26: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

26 | ห น า

ตวอยาง แผนการจดการเรยนรจากบทความ

แผนการจดการเรยนร กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ชนประถมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๑/๒๕๕๓ หนวยการเรยนรท .......... เรอง การอานบทความเรอง ยง ครงท ../..... แผนการจดการเรยนร เรอง การอานเพอความเขาใจ เวลา ๑ ชวโมง ผ ส อ น . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . โรงเรยน……………………………………………………………… ๑. สาระสาคญ

๑.ยงเปนสตวพาหะนาโรคมาลาเรยและโรคไขเลอดออกทเปนอนตรายถงชวตได ๒.การอานเพอความเขาใจ ผอานตองเกบสาระสาคญและสรปเรองได

๒. จดประสงคการเรยนร เมอนกเรยนอานบทอาน เรอง “ยง” แลวนกเรยนสามารถ (๑) สรปใจความสาคญและเขยนแผนภาพความคดได (๒) วางแผนปองกนตนเองจากโรคทเกดจากยงเปนพาหะได

๓. สาระการเรยนร ดานความร ( K; Knowledge)

ยงลายเปนสตวพาหะนาโรคมาลาเรยและโรคไขเลอดออกมาสคน ในขณะทยงกดเชอโรคจะตดตอสคนทางนาลายของยง โรคมาลาเรยและโรคไขเลอดออกเปนอนตรายถงชวต การอานเพอความเขาใจ ผอานตองอานทละยอหนา หาประโยคใจความสาคญและขอมลสนบสนนและรวบรวมสรปใจความสาคญของเรอง ดานทกษะกระบวนการ ( P; Process)

๑.การอานเพอหาประโยคใจความสาคญ ๒. การรวบรวมขอมลเพอสรปใจความสาคญ

ดานเจตคต คณคา (A; Attitude) ๑. การเรยนรเรองอนตรายของยง ทาใหชวตของเราปลอดภย ๒. การอานหนงสอใหเขาใจ ทาใหเรามความร ไดประโยชนและสนก

๔. กระบวนการจดการเรยนร กจกรรมท ๑ ชอกจกรรม : เรองของยง จดประสงค : เพอทบทวนความรเดมเกยวกบเรองยง สอการเรยนร : ภาพยง กระดาษปรฟ สเมจก วธดาเนนกจกรรม :

1. ใหนกเรยนดภาพยงบนกระดาน แลวสนทนาในประเดน “เมอเหนยงนกเรยนคดถงอะไร” “นกเรยนเคยโดนยงกดหรอไม แลวรสกอยางไร”

Page 27: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

27 | ห น า

2. แบงกลมนกเรยนกลมละ ๔-๕ คน แตละกลมรบกระดาษปรฟและสเมจกกลมละ ๑ ส 3. แตละกลมชวยกนบอกขอมลใหเพอนคนหนงเขยนสงทรเรองของยงเปนแผนภาพความร

ผลทได : นกเรยนไดทบทวนความรเดมเกยวกบเรองยง กจกรรมท ๒ ชอกจกรรม : อานเพอความเขาใจ จดประสงค : เพอใหนกเรยนฝกจบใจความสาคญและสรปเรอง สอการเรยนร : บทอานเรอง ยง วธดาเนนกจกรรม :

๑. นกเรยนทกคนรบบทอานเรอง ยง ยอหน าท ๑ ใหอานพรอมกนทงชน เมออานจบครถามวา ในยอหนานประโยคใจความสาคญคออะไร (ยงเปนแมงดดเลอดทเปนพาหะนาโรครายมาสคน)

๒. ยอหน าท ๒- ๔ ใหนกเรยนอานดวยตนเอง ใชเวลาประมาณ ๕ นาท ๓. หลงจากการอานดวยตนเอง ครและนกเรยนสนทนาถงประโยคใจความสาคญของแตละยอ

หนา ดงน - (๒) มคนตายปละ ๘๐๐,๐๐๐ คน ดวยโรคมาลาเลย - (๓) อาหารของยงตวผคอนาหวาน อาหารของยงตวเมยคอเลอด - (๔) อาการคดเมอถกยงกด เกดจากนาลายของยง และเปนตนเหตแหงโรค

๔. นกเรยนเขากลมเดม ใชปากกาตางสเขยนความรทไดจากการอานบนความลงบนแผนภาพภาพความร เดม

๕. แตละกลมชวยกนสรปความรเรองยงจากขอมลในแผนภาพความรทงความรเกาและความรใหม เขยนสรป ดวยภาษาของตนเอง ผลทได : นกเรยนไดฝกอานและสรปความรจากขอมลในเรองทอาน กจกรรมท ๓ ชอกจกรรม : อนตรายจากยงราย จดประสงค : นกเรยนบอกวธการปองกนและกาจดยงได สอการเรยนร : บทอานเรอง ยง วธดาเนนกจกรรม :

๑. นกเรยนและครสนทนาในประเดนตอไปน – นกเรยนรหรอไมวาถายงกดจะเปนอนตรายถงชวตได - ถาถกยงกดจะเปนโรคอะไรบาง (อาจถามถง ยงชนดใดนาโรคอะไร) – แบงกลมบอกวธทาลายแหลงเพาะพนธยงและวธปองกนยงกด – ตวแทนกลมเสนอผลงาน ครและนกเรยนรวมกนสะทอนผลและใหขอเสนอแนะ

๒. ใหนกเรยนทาใบงานเรอง ยง ผลทได : นกเรยนบอกวธการปองกนและกาจดยงได ๕. สอและแหลงการเรยนร

(๑) ภาพยง (๒) บทอานเรอง ยง (๓) ใบงานท๑ และ ๒

Page 28: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

28 | ห น า

๖. กระบวนการวดและประเมนผล สงทจะวด วธการวด เครองมอทใช

พฤตกรรมการเรยนของนกเรยน สงเกตพฤตกรรม แบบสงเกตพฤตกรรม ผลงานการทาใบงานเรองยง การนาเสนอผลงาน /การตรวจ

ผลงาน แบบสงเกตพฤตกรรม/เกณฑการตรวจผลงาน

การจดการเรยนร พฤตกรรมการสอนของ

คร พฤตกรรมการเรยน

ของนร. ผลการเรยนร

หลงจากศกษาเนอหาสาระเรองท ๒ แลว โปรดปฏบตใบงานท ๒

สรป

กระทรวงศกษาธการไดประกาศใชหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ เพอใหการพฒนาคณภาพผเรยน และการนาหลกสตรไปสการปฏบตในระดบเขตพนทการศกษาและสถานศกษา มความชดเจน เหมาะสม และสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนร หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มงพฒนาผเรยนทกคน ซงเปนกาลงของชาตใหเปนมนษยทมความสมดลทงดานรางกาย ความร คณธรรม มจตสานกในความเปนพลเมองไทยและเปนพลโลก ยดมนในการปกครองตามระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข มความรและทกษะพนฐาน รวมทง เจตคต ทจาเปนตอการศกษาตอ การประกอบอาชพและการศกษาตลอดชวต โดยมงเนนผเรยนเปนสาคญบนพนฐานความเชอวา ทกคนสามารถเรยนรและพฒนาตนเองไดเตมตามศกยภาพ

Page 29: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

29 | ห น า

ตอนท ๓ นวตกรรมการวจย ตวอยางนวตกรรมการวจย การเขยนตามแบบภมปญญาไทย ๔ แบบ การวเคราะหงานวจย ๑. ชอเรอง การพฒนารปแบบการจดกระบวนการเรยนร เพอสงเสรมทกษะการเขยนตาม ภมปญญาไทย ๔ รปแบบ

สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖ ๒. ชอผวจย เพญจนทร เลขะพฒนพล . ๒๕๕๑ . การพฒนารปแบบการจดกระบวนการเรยนร เพอสงเสรมทกษะการ

เขยน ตามภมปญญาไทย ๔ รปแบบ สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๖โรงเรยนศรกระนวนวทยาคม อาเภอกระนวน จงหวดขอนแกน . รายงานการศกษาอสระปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาหลกสตรและการสอน คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

๓. วตถประสงค ๑. เพอพฒนารปแบบการจดกระบวนการเรยนร เพอสงเสรมทกษะการเขยนตามรปแบบภมปญญาไทย ๔ รปแบบ คอ เพลง กลอนลา สรภญญะ และบทละคร สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท ๕ ๒. เพอศกษาผลการเขยนตามรปแบบภมปญญาไทย ๔ รปแบบ ๔. รปแบบการวจย เปนการศกษาเชงปฏบตการ ๔ ขนตอน ประกอบดวย การวางแผน การปฏบต การสงเกต และการสะทอนผลปฏบต

หนวยการเรยนร รายยาวมหาเวสสนดรชาดกกณฑมทร แผนการเรยนร จานวน ๙ แผน เวลา ๑๒ ชวโมง แบงขนการสอนเปน ๓ ขน คอ ขนท ๑ การอานและสรปใจความสาคญ เปนการอานและสรปใจความ สาคญของเรอง ขนท ๒ การวเคราะหเรองราว เพอใหนกเรยนสามารถประเมนคณคา จาแนกขอด ขอเสย ปญหา

อปสรรค และการแสดงความคดเหน ขนท ๓ การเขยนโดยใชภมปญญา ๔ รปแบบ คอ เพลง กลอนลา สรภญญะและบทละคร พฒนา

ทกษะการเขยนตามภมปญญาไทย ๔ รปแบบ เมอนกเรยนไดเรยนตามกระบวนการเรยนรขน ๑ และ ขนท ๒ แลว ในขนท ๓ ทาใหนกเรยนมกระบวนการคด วเคราะห สามารถออกแบบและวางแผนการทางานได ทาใหเขยนเสนอแนวคดตามรปแบบภมปญญาไทย ๔ รปแบบ และสามารถนาเสนอผลงานตอหนา

Page 30: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

30 | ห น า

การอานกบทกษะชวต ๑. ชอเรอง การศกษาผลการเรยนรโดยใชกระบวนการจดการเรยนรทบรณาการระหวางการอานเพอ ความเขาใจกบทกษะชวต ของนกเรยนชนประถมศกษาปท ๖ ๒. ผวจย นายศรโรจน พมพบ ๓. นวตกรรม กระบวนการจดการเรยนรทบรณาการระหวางการอานเพอความเขาใจกบทกษะชวต กระบวนการจดการเรยนรทบรณาการระหวางการอานเพอความเขาใจกบทกษะชวต หมายถง การใชบทเรยนทนาสาระการเรยนรประเภทวรรณกรรมนทานและเรองสนทสงเสรมการอานเพอความเขาใจ และสถานการณเขยนวเคราะหพฤตกรรมในการใชเหตผลเชงจรยธรรมเทยบกบทฤษฎของโคลเบอรก กบสถานการณแนวคดการวางแผนชวต มลาดบขนตอนกระบวนการจดการเรยนร คอ \

๑) การอานเพอความเขาใจกรณศกษา ๒) การเขยนวเคราะหพฤตกรรมจากสถานการณทอานเทยบกบทฤษฎ ๓) การเขยนแนวคดการวางแผนชวต ๔) การนาเสนอแลกเปลยนเรยนรผลงาน

พหปญญา

เปนการพฒนาศกยภาพเพอสรางความเปนอจฉรยะ เคยคดถงตนเองบางไหมวา “เรากเปนอจฉรยะบคคลกบเขาคนหนง” ไมตองเคอะเขนหรอเอยงอายหรอกทแอบคดเชนนน ในโลกสมยใหมเขาเชอกนวาระดบความสามารถทางสมองของมนษยนนมการเปลยนแปลงได และยงเชอกนอกวาเราทเปนมนษยมเซลสมองเทากบ ไอนสไตน ดงนนไอนสไตนฉลาดไดเทาไร เรากฉลาดไดเทานน ถาเชอข อความขางตน กคงมคาถามวา “แลวจะทาอยางไรละจงจะเปนคนฉลาดเชนเดยวกบไอนสไตน” คาตอบกคอ เราควรจะฝนวา “เราจะเปนคนทพฒนาตนเองใหเตมศกยภาพทมอยในตวเราทกดาน และพยายามอยางทสดทจะทาใหสาเรจ” ดกวาทจะฝนวาเรา จะเปน จะเหมอน หรอจะเทากบไอนสไตน คาวาศกยภาพ คออะไร สรางและพฒนาไดอยางไร แตเดมเราเชอกนวา มนษยเรามความสามารถดานภาษา และดานคณตศาสตร วทยาศาสตรเทานน จงจดการศกษาเปน ๒ สาย ไดแก สายวทย และสายศลป เปนอยางนมาชานานโดยไมสนใจคนทเลนดนตร กฬาเกง ไมสนใจคนทเรยนรเขาใจและปรบตวเขากบผอนไดด แตปจจบนน ดร. โฮเวรด การดเนอร (Howard Gardner) แหงมหาวทยาลยฮารวารด ผเปนเจาของทฤษฎพหปญญา (Multiple Intelligences) กลาวไววา “อจฉรยภาพของมนษยมอยางนอย ๘ ประการ” มอะไรบางเดยวเราคอยกลาวถงกน ถาเราคดอยากเปนคนเกงทพฒนาอจฉรยภาพใหครบทกดาน เราควรจะเรมตนทวธคดเปนอนดบแรก จากทเคยเชอวา เราไมใชคนเกง เราไมถนด ไมมความสามารถ หรอเราเกงเฉพาะดานใดดานหนงเทานน เราควรเปลยนความคดใหมวา เราเกดมาพรอมกบอจฉรยภาพมากมายหลายประการ สงเหลานนซกซอนอยในตวเรา และเรากไมเคยคดจะคนหา เราจงไมพบกบมน นบจากน ไปเราจะคนหาตวตนและความสามารถเหลานน พรอมกบฝกฝนพฒนามนขนมาใหปรากฏและเราจะไดใชอจฉรยภาพเหลานนใหคมคา ประการตอมาเราตองบรหารจดการเวลาใหด สวนมากเราทากจกรรมในชวตประจาวนตามความเคยชน เราไมยอมออกนอกกรอบ พอคดจะทาอะไรใหม ๆ เรามกอางวา “ไมมเวลา” เพอใหคาวา

Page 31: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

31 | ห น า

ไมมเวลาเปนเกราะปองกนตวเรา จะไดปฏเสธการเรมตนสงใหม ๆ ของชวต เราจงไมมโอกาสคนพบอจฉรยภาพในตวเราสกท ขอแนะนาวา เราอยามวมาหาเวลาวางกนเลย สกาหนดเวลาเพอจะทาสงนนสงนใหชดเจนลงตวกนไปเลยจะดกวา (You do not find time, but you have to make time) เพราะเรามเวลาเสมอสาหรบสงทสาคญในชวตของเรา เมอเราเรมปรบความคดและจดสรรเวลาไดแลว เรามาเรมรจกกบอจฉรยภาพของมนษย ทง ๘ ประการ กนไดแลว

๑. อจฉรยภาพดานภาษาและการสอสาร คอคนททาตวเปนนายของภาษา สามารถใชภาษาไดอยางทใจตองการ ภาษาเปนเครองมอของการตดตอสอสารและการเรยนร หากเราใชภาษาไดดเรายอมมโอกาสประสบความสาเรจสง มอาชพหลากหลายทตองการคนทมทกษะทางภาษาสงใหเราเลอก เชน นกประชาสมพนธ นกการทตนกกลอน นกเขยน ครอาจารย นกกฎหมาย เปนตน คนทมความสามารถดานภาษาเปนคนชางสงเกต บางคนสามารถใชภาษาไดหลายภาษา ทาใหเรยนรไดมากปรบตวไดด กลายเปนคนทมเสนห นารกนาคบหา อยากรวาเรามอจฉรยภาพทางดานภาษาหรอไม ใหตรวจสอบจากขอมลตอไปน

ม / ไม

ม รายการ ม / ไมม รายการ

พกหนงสอตดตว แวะรานหนงสอ ฟงเพลงไดไมจากดภาษา ฟงเพลงใหมแลวจาเนอรองไดรวดเรว ชอบฟงรายการวทย อานเรองแลวสรปเรองไดด สขกบการสนทนาแมกบคนตางภาษา เขยนบนทกประจาวน จดบนทกขอมลทพบเหนพรอม

ขอสงเกต สะกดคาไดถกตอง

เลน/คดมขตลกทางภาษา เขาใจศพทเทคนคทางวชาชพอน ๆ ชอบคยกบเพอน จาชอคนชอเฉพาะของสงของ สถานท

ไดแมน สนกกบการเลนเกมทางภาษา มความสามารถดานการพดในระดบด มความสามารถดานการอานในระดบด มความสามารถดานการเขยน/การจด

โนตตาง ๆ

๒. อจฉรยภาพดานรางกายและการเคลอนไหว คอคนทสมองทางานเรวและทรงพลงเปนพเศษเมอไดเลน ไดออกกาลง ไดเตนรวมทงการบงคบเครองยนตกลไกตาง ๆ เรยกงาย ๆ วา เปนคนทใชรางกายในการเรยนร อจฉรยภาพดานรางกายดอยางไร ดตรงทการเคลอนไหวชวยใหสมองของเราดขน เพราะสมองและรางกายของเราเปนสงเดยวกน สมองสงใหสารเคมหลงออกมาในรางกาย รางกายสงขอมลจากสภาพแวดลอมใหสมอง กายกบสมองจงเปรยบเหมอนแฝดสยาม เมอเรามความสข สมองจะหลงสารสขออกมา และถาเราไดเรยนรสงใหม ๆ สมองจะหลงสารเคมแหงการเรยนรออกมา สารตวนทา

Page 32: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

32 | ห น า

ใหเราสดชน รสกเตมตนเหมอนมความหวงเพมขน สขภาพจตจะดขน และถาเราเคลอนไหวออกกาลงกายเปนประจา ทงสมองและสขภาพจตของเรากจะดขนเปนลาดบ คนทจะฝกอจฉรยภาพดานรางกายตองฝกการยนการนงใหหลงตรง จะชวยทาใหเราพรอมตอการเคลอนไหว อวยวะภายในไมถกบบ การหายใจจะดขน ออกซเจนจะไปเลยงสมองไดมากขน ทาใหมองของเรามพลงสามารถคดไดมากขนตามไปดวย พฒนากลามเนอใหแขงแรง หายใจถกตอง กนอาหารครบและถกสดสวน หมนออกกาลงการและอยาลมบรหารสมอง อยากรวาเรามอจฉรยภาพทางดานรางกายและการเคลอนไหวหรอไม ใหตรวจสอบจากขอมลตอไปน

ม / ไม

ม รายการ ม / ไมม รายการ

ชอบเลนกฬา สนกกบการเตนรา ชอบเขารวมกจกรรมทางการแสดง ทางานฝมอหรองานประดษฐ ชอบนงกระดกเทา เคาะโตะ ฯลฯ รกการผจญภย พมพดดคลอง ชอบลอเลยนทาทางคนอน ลายมอสวย ใชภาษาทาทางในการสอสารไดด สนกกบการเลนเกมทมการเคลอนไหว อยนงนานไมได ชอบเดน วง ขจกรยาน ชอบทางานทใชแรง ชอบเลนกฬา สนกกบการเตนรา ชอบเขารวมกจกรรมทางการแสดง ทางานฝมอหรองานประดษฐ

๓. อจฉรยภาพทางดานมตสมพนธและการจนตภาพ คอคนทจาแมน มองหรออานอะไรจะเหน

เปนภาพตงแตตนจนจบ เชน ไมเคล แอนเจโล ทสลกภาพเดวดไดสวยงาม เมอถามวาเขาวางแผนอยางไร เขาตอบวา “ผมไดหนออนมากอนหนงแลวผมกเหนเดวดอยในนน” คนทสรางแผนภาพข อมลไวในสมองและหากมขอมลจานวนมากและซบซอนเขากสามารถแบงแยกจดหมวดหม จดระบบและนาเสนอใหคนอนเขาใจไดงาย ๆ คนทมอจฉรยภาพทางดานมตสมพนธและการจนตภาพ มกจะมอาชพเปนสถาปนก นกประดษฐนกสรางสรรคผลงานใหม ๆ เชน นกออกแบบงานตาง ๆ หากนาความสามารถดานนมาใชในชวตประจาวน คนเหลานจะจดหองไดสวยงามไดประโยชนใชสอยอยางลงตว แกะสลกพชผกผลไมไดสวยงาม จดดอกไมไดสวยงามในรปแบบทไมเหมอนใคร ใชมอ นวไดคลอง อยากรวาเรามอจฉรยภาพทางดานมตสมพนธและการจนตภาพหรอไม ใหตรวจสอบจากขอมลตอไปน

Page 33: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

33 | ห น า

ม / ไมม

รายการ ม / ไมม รายการ

ชอบวาดรป จาหนาคนไดแมนและรวดเรว จาไดแมนกวาจาชอ

แมนยาเรองเสนทาง จดกระเปาเดนทางไดเปนระเบยบเรยบรอย

จดบานหรอโตะทางานไดเปนระเบยบ นกภาพในสองไดแจมชด ประกอบหรอรออปกรณตาง ๆ ได

มากมาย อานหนงสอแลวชอบขดเนนขอความ

ฟงประชมไปวาดรปไปดวย ชอบชมภาพยนตร ชอบดแฟชน/งานออกแบบตามนตยสาร ชอบจดดอกไมหรอจดสวน อานแผนทไดคลอง ชอบถาภาพ สนกกบการตอเลโกh/จกซอวN ชอบเลนเกมปรศนาทเกยวกบภาพ

หาทางออกจากเขาวงกต ชอบวาดรป จาหนาคนไดแมนและรวดเรว จาได

แมนกวาจาชอ ๔. อจฉรยภาพทางดานตรรกะและคณตศาสตร คนกลมนเปนคนชางสงสย ชอบสบคนขอมล

สามารถสรปความคดรวบยอดทางคณตศาสตร วทยาศาสตร ออกมาไดชดเจนและเปนเหตเปนผล เราใชทกษะดานตรรกะและคณตศาสตรในชวตประจาวนโดยทเราไมรตว เชน การขบรถ การเลอกซอสงของ การบรหารเวลา การบรหารเงน การเปนนกวจย เปนตน หากเราออนหดดานตรรกและคณศาสตรมากอน เราอาจเรมตนพฒนาตนเองโดยพฒนาทกษะการทางานทเกยวของกบตวเลข ขอมลเชงสถต ฝกทา Mind Maps เปนตน อยากรวาเรามอจฉรยภาพทางดานตรรกะและคณตศาสตร หรอไม ตรวจสอบจากขอมลตอไปน

ม / ไม

ม รายการ ม / ไมม รายการ

คดเลขในใจไดรวดเรว สนกกบการคานวณคาใชจาย/วางแผนการเงน

จาเบอรโทรศพทหรอหมายเลขรถประจาทางแมน

คาดคะเนนาหนก สวนสง ระยะทางคอนขางถกตอง

ชอบวางแผนกอนลงมอปฏบต ชอบกจกรรมทดลองหรอกจกรรมวทยาศาสตร

สรปแนวคดหรอจาแนกความเหมอน พยากรณ/คาดเดาเหตการณตามหลก

Page 34: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

34 | ห น า

ม / ไมม

รายการ ม / ไมม รายการ

ความตางของเหตการณไดด เหตและผลไดแมน ชอบจดหมวดหมและขาวของเครองใช

โดยมเกณฑการจดทชดเจน เชน เลนเกมทมการวางแผน เชน หมากรก

ชอบประดษฐ หรอสรางสรรคเครองมอมาชวยแกปญหาหรอสถานการณ

๕. อจฉรยภาพทางดานการเขาใจตนเอง คนกลมนชอบการอยนง ๆ กบตวเอง มองและทาความ

เขาใจกบความคดของตนเอง มความสขกบการคดไปคดมา ถามตอบตวเองอยเนอง ๆ เชน เราเกดมาทาไม เราจะเรยนอะไรด อาชพไหนจะเหมาะสมกบเรามากทสด ตายแลวไปไหน เปนตน สรปวาเปนคนทสามารถทาความร จกและเขาใจตนเอง เขาใจถงการมชวตอยและการเปนมนษย นอกจากนยงมความสามารถในการรอารมณตนเอง ภาคภมใจในตนเอง และหากมความทกขกปลอบใจตนเองได มความมงมนในการทางานโดยไมต องพงพาผอน สามารถอยตามลาพงได คนทมความเปนอจฉรยภาพทางดานการเขาใจตนเอง เปนคนทฉลาดทางอารมณ ปรบตวไดด มเพอนมาก มปฏสมพนธททาใหทกฝายมความสข คนเหลานมกไดรบเลอกใหเปนตวแทน เปนหวหนา แมวาจะไมเกงเรองการทางาน เพราะเขาจะรวมคนเกงมาชวยงานไดมากทสด ตรงขามกบคนทเกงทกเรองแตไมรอยเรองเดยวคอ ชวตตวเอง ทเปนคนทนาสงสารทสด อยากรวาเรามอจฉรยภาพทางดานการเขาใจตนเอง หรอไม ใหตรวจสอบจากขอมลตอไปน

ม / ไม

ม รายการ ม / ไมม รายการ

ชอบทางานใหเสรจดวยฝมอตวเอง มนใจในตนเอง ยนยนความคดของตน วาดฝนถงอนาคตของตนเองไดชดเจน อยคนเดยวไดอยางสบายใจ ชอบวางแผนหรอตงเปาหมายชวต อธบายวธคดหรอเหตผลในการ

ตดสนใจของตนเองไดชดเจน ใสใจในการดแลสขภาพรางกายและ

จตใจของตนเอง รวมทงการหาทางแกไข

กลาปฏเสธในเรองทไมชอบ รวาตวเองถนด/ไมถนดในเรองใด ชอบเขยนเกยวกบความคด/ความรสก

ของตนเอง เวลาเครยดจะมเทคนคททาใหตนเอง

ผอนคลายละสบายใจ

Page 35: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

35 | ห น า

๖. อจฉรยภาพทางดานมนษยสมพนธและการเขาใจผอน คนกลมนจะมความสขสดชน สดใสเมอไดเจอะเจอพบปะผคน สามารถพดคยไดอยางสนกสนาน โนมนาวจตใจคนใหเหนคลอยตามหรอเปลยนความคดดวยความเตมใจ คนทมอจฉรยภาพดานนชวยใหชวตมความสข กาวหนาในหนาทการงาน มความสขในชวตสมรส เปนเดกทผใหญรกและเอนด เปนผใหญ ทเดกเคารพนบถอบางคนมบคลกภาพนารก สบาย ๆ บางคนมบคลกภาพดหนกแนนนาเชอถอ คนกลมนเปนนกฟงทดและนาขอมลจากการฟงมาปรบกระบวนยทธ หรอตดสนใจเพอผลทดกวาเดม อยากรวาเรามอจฉรยภาพทางดานมนษยสมพนธ และการเขาใจผอน หรอไม ใหตรวจสอบจากขอมลตอไปน

ม / ไม

ม รายการ ม / ไมม รายการ

มเพอหลายกลม กลมละหลายคน สนทนากบผอนไดเปนเวลานาน ๆ เพอน ๆ วางใจมกจะมาขอความ

คดเหน ชอบนงดผคน

ทกทายผอนกอน เปดโอกาสใหผอนพดคยดวยเสมอ สามารถทาใหผอนสบายใจไดh สงเกตอารมณของผอนไดรวดเรว ชอบใหความชวยเหลอผอน ทาใหผอนคลอยตามได เขาใจความรสกของผอนในเหตการณ

ตาง ๆ ชอบทางานกลม

ชอบงานอาสาสมคร มกเปนผวางแผนกจกรรมสาหรบสมาชกกลม

๗. อจฉรยภาพทางดานการเขาใจธรรมชาต เคยไดยนเรองพรานปาไหม เขานนแหละทเปน

ตวอยางของคนทเขาใจธรรมชาต สามารถใชอปกรณมาทาเสยงเรยกกบใหขนมาจากรหรอทซอน สามารถเลอกเหยอตกปลาไดเหมาะกบชนดของปลา เปนคนตนคดในการใชพชสมนไพรทงดานทใชเปนยา หรอเปนสารพษ ในอดตอจฉรยภาพดานนมอยในตวมนษยเพอการดารงชพและการอยรอด แตในปจจบนอจฉรยภาพดานนจะถกลดบทบาทใหแคบลง เหลอความสาคญเฉพาะกลมคนททางานดานเกษตรและวทยาศาสตร ทงทความเปนจรงสมองของเราไดรบการออกแบบมาใหชอบธรรมชาต สงเกตจากการทเราไปทองเทยวเดนปาฝาทะเลหรอปนเขาชมนกชมไม เราจะรสกด ๆ กบธรรมชาตและรบรถงความรสกวาธรรมชาตใหความสขแกเรา คณคาของอจฉรยภาพดานนจะชวยใหเรามองสรรพสงแบบองครวม เชน เมอจะทงเศษกระดาษสกชนหนง เราจะเหนขนตอนของการเปนกระดาษแผนนนวา กวาจะเปนกระดาษแผนนไดมนมทมายาวนานมาก นบตงแตกวาจะปลกตนไม เหนความเตบโต เหนกระบวนผลต พลงงานทใช นาเสย ระบบนเวศน ฯลฯ คนทเหนอยางนไดจะเขาใจถงการทเราเปนสวนหนงของธรรมชาต ทมการเปลยนแปลงตลอดเวลา แสดงใหเหนการเขาถงธรรมะของพระพทธเจาอนไดแก ไตรลกษณ (อนจจง ทก

Page 36: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

36 | ห น า

ขง อนตตา) และตวตนทแทจรงของคนคนนนจะนงและลก มความใสสวาง มปญญาทชดเจนและมชวตทเรยบงาย อยากรวาเรามอจฉรยภาพทางดานการเขาใจธรรมชาตหรอไม ใหตรวจสอบจากขอมลตอไปน

ม / ไม

ม รายการ ม / ไมม รายการ

ชอบทองเทยวตามแหลงธรรมชาต คาดเดาสภาพอากาศในแตละวนได รกสตวเลนกบสตวเลยงไดนาน ๆ มกไดกลน ดน แดด ฝน รจกชนดของตนไมมากมาย ปลกตนไมไดงอกงาม อยนอกหองปรบอากาศได เอาตวรอดในสถานการณตาง ๆ ได ชอบใชผลตภณฑจากวสดธรรมชาต ใสใจรายละเอยดสภาพแวดลอมของ

สถานท ชอบดนก ดวงดาว สายนา กอนเมฆ

ฯลฯ สนใจการปรงอาหาร

สนใจและชอบงานปนดน หลอโลหะ ฯลฯ

๘. อจฉรยภาพทางดานดนตรและจงหวะ เปนคนทรกเสยงเพลง รกดนตร สามารถฟงและแยกเสยงตวโนต จบจงหวะไดชดเจน รองเพลงไมเพยน แตงเพลงเกง อจฉรยภาพด านนเปนพรสรรคของคนมากกวาเปนพรแสวง อจฉรยภาพดานดนตรชวยใหคนจาแมน เพราะความสามารถดานนมลกษณะพเศษทชวยจดระบบคลนสมองใหผอนคลายและเหมาะกบการเรยนร สวนคนทไมมพรสวรรคในดานนแสดงใหเหนไดชดเจนวา รองเพลงเพยน ครอมจงหวะ แมจะฝกฝนอยางไรกทาใหดไดยาก แตถาเชอวาอจฉรยะสรางได กตองทาได เพยงแตตองใชเวลาและความอดทนเขาชวยมากกวาคนอน ๆ ทงยงตองทาซา ๆ ทาบอย ๆ เพอใหเสนใยสมองใหมทเรยนรเรองดนตรนแขงแรงขน แนวทางการฝกและพฒนาดวยตนเองอาจเรมตนจากการฝกฟงใหละเอยด ฝกหใหจาแนกเสยง พฒนาการจบจงหวะจากเสยงตาง ๆ ทรายรอบตวเรา เชน เสยงเครองจกรเครองยนต เสยงสายลมพด เสยงนกรอง เสยงของตก กระจกแตก ฯลฯ ฝกฟงเพลงทมแนวเพลงตางจากเพลงทเราชอบ ตองยอมรบว าการฝกรองเพลงใหเกงกเหมอนการฝกเลนกฬา ดงเชนในโฆษณาทวา ตองฝกจนกลามเนอแขนจาวงสวงได

อยากรวาเรามอจฉรยภาพทางดานดนตรและจงหวะเคลอนไหวหรอไม ใหตรวจสอบจากขอมลตอไปน ม / ไม

ม รายการ ม / ไมม รายการ

ฮมเพลงหรอรองเพลงเสมอ ๆ ชอบรองเพลง/เพลงคาราโอเกะ ชอบฟงเพลงหรอชมคอนเสรต เลนดนตรได ชอบทาจงหวะ เชน เคาะโตะ ตบเทา แยกเสยงดนตร/บอกชนดของเครอง

Page 37: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

37 | ห น า

ม / ไมม

รายการ ม / ไมม รายการ

ดนตรไดจากการฟงเสยงดนตร ชอบดดแปลงเนอเพลง / จาเพลงเกา

ๆ ได รบรถงสรรพเสยงในธรรมชาต

พมพดดเปนจงหวะ ชอบบทรอยกรอง/ทานองเสนาะ

เมอเรยนรกบความมหศจรรยของความสามารถทางสมองของมนษยและไดตรวจสอบตนเองแลว มความคดเหนตอตนเองอยางไรบาง พรอมหรอยงทจะนาความรเหลานไปปรบใชเพอพฒนาตน ขอใหเชอ หรอพยายามทาใจใหเชอเถอะวา เรามความสามารถซอนอยมากมาย บางอยางเปนพรสวรรค บางอยางเปนพรแสวง เกดมาเปนมนษยกบเขาแลวในชาตน อยาใหเสยชาตเกด ทานป.อ. ปยตโต กลาวไววา “ธรรมชาตของมนษยกคอตองฝก ตองศกษา และมนษยนนเปนสตวโลกทฝกไดจรง” ดงนนเราจะตองศกษาฝกฝนพฒนาตวเองใหดขน เจรญขน จะไดมชวตทดงาม มความสขเปนอสระและอยรวมกนไดอยางมสนตสขในสงคมและในโลก

หลงจากศกษาเนอหาสาระเรองท ๓ แลว โปรดปฏบตใบงานท ๓

สรป เปนการแสวงหาความรเพอการพฒนาหรอการแกไขปญหาทเกดขนในการจดการเรยนการสอนในชนเรยน โดยใชวธการทมความนาเชอถอ พสจนไดตามกระบวนการทางวทยาศาสตร เปนการวเคราะหปญหาจากการสอนในชนเรยน เปนบทบาทของครผสอนเองทจะตองระบใหไดถงปญหาหรอความตองการในการพฒนาของตนเองในการจดการเรยนการสอน ซงบางครงอาจมหลายปญหาทครผสอนกาลงประสบอย ซงในการวจยในชนเรยนจะไมนาเอาทกปญหามาแกไขในครงเดยว แตควรจาแนกปญหาออกมาเปนประเดน และจดเรยงลาดบของปญหา ซงสามารถแบงจากปญหาทสามารถแกไขไดอยางรวดเรวไปจนถงปญหาทตองใชเวลาในการแกไข หรอจดเรยงลาดบจากปญหาของจานวนนกเรยนทประสบปญหาอย จากมากทสดไปยงนอยทสด

Page 38: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

38 | ห น า

ตอนท ๔ ความหมายและความสาคญของสอและแหลงการเรยนร ๑. ความหมายของสอและแหลงการเรยนร

แนวคดแตเดมเชอวาสอและแหลงการเรยนรคอเครองมอทครกาหนดขนเพอใชสาหรบถายทอดและแลกเปลยนเนอหาประสบการณ แนวคด ทกษะ และเจตคตระหวางผสอนกบผเรยน หรอใชเปนเครองมอแสวงหาความรของผเรยน ปจจบนมแนวคดกบสอการเรยนรวา สอการเรยนรคอ “สอกลาง” ในกระบวนการเรยนการสอน ทชวยใหผเรยนรบสารสนเทศ แปลความหมายและเรยนรได ดงนนสอการเรยนรจงเมอพจารณาวาสอการเรยนการสอนเปนตวกลางระหวางการสอสารในการเรยนการสอน สอการเรยนการสอนจงมใชเปนเพยงอปกรณทประดษฐขนเทานน แตหมายถงทกสง ทกอยางทสามารถนามาใชใหผสงสารและผรบสารสามารถสอสารกนไดตามวตถประสงค ผสงสารและผรบสารในกระบวนการเรยนการสอนนนไมไดจากดทครเปนผสงสารตลอดเวลา เพราะในทางตรงกนขาม สารตาง ๆ ทผเรยนสงใหผสอนนนกสาคญดวยเชนกน จะทาใหผสอนทราบวาผเรยนเกดการเรยนรและมพฒนาการการเรยนอยางไรบาง ดงนนผสงสารและผรบสารจงหมายถงปฏสมพนธระหวางผสอนและผเรยน “แหลงการเรยนร” (Learning resources) หมายถง แหลงทมขอมล ขาวสาร สารสนเทศหรอความรตาง ๆ ทใหผเรยนหรอผสนในทวไปสามารถไปศกษาคนควาหาความรไดดวยตนเองหรอดวยการแนะนาของครผสอน เชน หองสมด พพธภณฑ หองปฏบตการ วฒนธรรมในทองถนหรอชมชน ศาสนา ปราชญชาวบาน ครภมปญญา เปนตน โดยนยนแหลงการเรยนรจงมลกษณะเปนสอการเรยนรดวย ๒. ความสาคญของสอและแหลงการเรยนร

Edger Dale ไดเสนอทฤษฎ “กรวยประสบการณ” (Cone of experience) ในการจดการเรยนร ซงเรยงจากประสบการณทมลกษณะเปนรปธรรม (Concrete) ไปสประสบการณทเปนนามธรรม (abstract) และในแตละดบ Dale ไดนาเสนอสอและแหลงการเรยนรทเรยงลาดบตามประสบการณจากฐานซงเปนประสบการณรปธรรม ไปสยอดซงเปนประสบการณนามธรรม และบรเวณฐานกรวยคอการพฒนาทกษะพสยและจตพสย ดงนนการจดการเรยนรภาษาไทย ซงสวนใหญเปนสาระการเรยนรทมงพฒนาทกษะการสอสาร จงมความจาเปนอยางยงทจะตองใชสอและเทคโนโลยการเรยนรทเปดโอกาสให ผเรยนไดสรางประสบการณตรงในการเรยนรมากทสด สอและแหลงการเรยนรมความสาคญในฐานะสงทชวยสนบสนนการเรยนรของผเรยน และเปนสวนหนงของกระบวนการจดการเรยนร สอและแหลงการเรยนรมประโยชนและความสาคญดงตอไปน

๑) สรางความสนใจ ๒) ทบทวนประสบการณเดม เพอเตรยมความพรอมสาหรบการเรยนรประสบการณใหม ๓) นาเสนอเนอหาหรอประสบการณใหม ๔) ขยายประสบการณNเกยวกบสงทเรยน กลาวคอ จะชวยเชอมโยงประสบการณตาง ๆ ดวยการนาเสนอตวอยางหลาย ๆ รปแบบ ซงจะทาใหผเรยนเกดมโนทศนใหมได ๕) กระตนใหเกดการตอบสนองของผเรยน การตอบสนองของผเรยนคอ สญญาณเบองตนของ

Page 39: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

39 | ห น า

การเกดการเรยนร ๖) สรางความคงทนในการจานาไปสการสรางเปนมโนทศน และถายโอนการเรยนร ๗) ประเมนการปฏบต เปนเครองมอประเมนพฤตกรรมการปฏบต หรอการประเมนตามสภาพจรงได สอและแหลงการเรยนรชวยใหผสอนมเครองมอในการถายทอดและสอสารเนอหาสาระกบผเรยนไดงายขน และเปนสอกลางทชวยทาใหการเรยนรของผเรยนมประสทธภาพมากขน อกทงยงกระตนใหผเรยนสนใจสนกสนานกบการเรยนการสอน และมสวนรวมในการเรยนการสอนได มากยงขน

ประเภทและคณสมบตของสอและแหลงการเรยนร ๑. ประเภทของสอและแหลงเรยนร

สอสามารถแบงไดหลายประเภทตามเกณฑ ตอไปน ๑. สอการเรยนรตามลกษณะการรบรดวยการมองเหนและฟงเสยง หรอโสตทศน (Audiovisual materials) ม ๓ ประเภท ไดแก

๑.๑ สอทไมใชเครองฉาย สอภาพ เชน ภาพกราฟก แผนภาพ แผนท ของจรง ของจาลอง ฯลฯ กระดานสาธต เชน กระดานนเทศ กระดานชอลก กระดานแมเหลก ฯลฯ กจกรรม เชน การศกษานอกสถานท การจดนทรรศการ

๑.๒ สอทใชเครองฉาย เปนวสดและอปกรณอเลกทรอนกสเพอการสอสารดวยภาพ หรอทงภาพและเสยง อปกรณมทง

ระบบฉายตรงและฉายออม เชน เครองฉายภาพขามศรษะใชกบแผนโปรงใส เครองฉายสไลดใชกบแผนฟลมสไลดเครองเลนวซดใชกบแผนวซดและดวด เครองแอลซด เปนตน

๑.๓ สอเสยง เปนวสดและอปกรณอเลกทรอนกสเพอการสอสารดวยเสยง เชน เครองเลนซดใชกบแผนซด

เครองบนทกเสยงใชกบเทปเสยง วทยสญญาณเสยง เปนตน ๒. สอการเรยนรตามทรพยากรการเรยนร แหลงการเรยนร ( Learning resource) แบงเปน ๕ ประเภทไดแก

บคคล หรอทรพยากรบคคล วสด สถานท (สภาพแวดลอมทมสวนสรางเสรมประสบการณ๑การเรยนรของผเรยน) เครองมอและอปกรณ กจกรรม

๓. สอการเรยนรตามประสบการณ๑การเรยนร เรยงจากฐานกรวยทเปนรปธรรมไปสยอดกรวยทเปนนามธรรมดงน

Page 40: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

40 | ห น า

ประสบการณทเกดจากเจตนา ผเรยนใชประสาทสมผสทง ๕ ในการลงมอปฏบตกจกรรมตาง ๆ ดวยตนเอง ประสบการณจากการจาลองสภาพการณหรอของจรง ประสบการณทเกดจากการแสดงบทบาทหรอละคร ประสบการณจากการสาธต หรอตวอยาง ประสบการณจากทศนศกษา ประสบการณจากนทรรศการ ประสบการณจากภาพยนตรและโทรทศน ประสบการณจากภาพนง วทยและการบนทกเสยง เปนประสบการผานการดหรอการฟงอยางเดยว ประสบการณจากทศนสญลกษณหรอสญลกษณทางภาพ ไดแก แผนภม กราฟ แผนท สญลกษณ เปนตน ประสบการณจากวจนภาษาหรอสญลกษณทางภาษาพดภาษาเขยน จะตองใชการตความ

ความหมายของถอยคาซงอาจตความไดแตกตางกนออกไป แหลงการเรยนรสามารถแบงได ๔ ประเภท ไดแก

๑. แหลงการเรยนรทจดตงขนภายในสถานศกษาหรอชมชนเพอใหศกษาคนควา ๒. แหลงการเรยนรทเปนบคคล ๓. แหลงการเรยนรในทองถน ๔. แหลงการเรยนรทเปนเหตการณหรอกจกรรม

๒. คณสมบตของสอละแหลงการเรยนร สอการเรยนร ขอด ขอจากด

๑. ของจรง เกดจากการเรยนรทคงทนเพราะใชประสาทสมผส

บางกรณอาจเกดความลาบากในการจดหาและเสยหาไดงาย

๒. ของจาลอง เกดจากการเรยนรทคงทนเพราะไดเหนลกษณะทใกลเคยงความจรง

การจาลองอาจทาใหเกดความเขาใจผดตอสภาพความเปนจรงได

๓. เครองฉายภาพทบแสง ขยายหรอปรบขนาดของภาพไดตามความตองการ สะดวก ลดการผลตแผนโปรงใส

สภาพหองตองมการควบคมแสงสวางได และการปรบสลบกบคอมพวเตอรมขนตอนยงยากพอสมควร

๔. สารคด ภาพยนตร เหมาะกบผเรยนกลมใหญ ใหภาพและเสยงเหมอนความจรง ทาใหเกดความนาสนใจ

สารคดหรอภาพยนตรทสอดคลองกบสาระการเรยนรตามหลกสตรผลตคอนขางมาก

Page 41: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

41 | ห น า

สอการเรยนร ขอด ขอจากด ๕. แถบบนทกเสยง สามารถเปดฟงซาทบทวนไดงาย

พกพาไดสะดวก แถบบนทกเสยงมอายการใชงานจากด

๖. คอมพวเตอรชวยสอน มหลากลายรปแบบ สามารถใหผลปอนกลบแกผเรยนไดอยางรวดเรว ผเรยนสามารถเรยนรซาไดอกกครงกได

ตองอาศยผเชยวชาญในการผลตใชเวลาผลตนาน มตนทนคอนขางสง และสถานศกษาจะตองมเครองคอมพวเตอรเพยงพอกบการศกษาเปนรายบคคล

๗. บทเรยนสาเรจรป หรอบทเรยนโปรแกรม

สงเสรมใหเกดแรงจงใจในการเรยนรและเนนปฏสมพนธในดานการฝกหด การทดสอบ การแกปญหา

บทเรยนสาเรจรปหรอบทเรยนโปรแกรมในรปเอกสาร อาจมขอมลทไมทนสมย และหากเปนโปรแกรมคอมพวเตอร กมวธการผลตทซบซอนและตองอาศยผเชยวชาญเชนเดยวกบการผลตคอมพวเตอรชวยสอน

๘. อนเทอรเนต คนควาขอมลไดทกประเภท ใชเวลานอย สามารถใชสอสารทงในรปแบบการสนทนา การเขากลม การเขยนขอความ การสงไปรษณยอเลกทรอนกส การโอนถายแฟมขอมลประเภทตาง ๆ

ขอมลขาดความนาเชอถอหากไระบแหลงอางอง และผสอนตองดแลผเรยนอยางใกลชดเพราะอาจใชอนเทอรเนตในทางทไมเหมาะสม

๙. การเรยนการสอนผานเวบ สามารถเรยนรไดทกเวลาทกทมหลกสตรใหเลอกมาก เนนการมปฏสมพนธและกระตอรอรน

ไมไดมปฏสมพนธทแทจรงระหวางผสอนและผเรยน และผเรยนตองสามารถควบคมการเรยนรของตนเองไดเปนอยางด

๑๐. สงพมพ (ตารา หนงสอพมพเอกสารประกอบการเรยนร)

ผลตไดจานวนมาก ผเรยนสามารถทบทวนซาได

เสอมสภาพไดงาย ขอมลทพมพอาจไมทนสมย ผทอานไมเกงอาจเกดความเบอหนายไดและไมสนใจ

สอและแหลงการเรยนรในศตวรรษท ๒๑ พฒนาการอยางรวดเรวของเทคโนโลยคอมพวเตอร ทา

ใหเกดการสอสารทหลากหลายมากยงขน เมอมผนาวธการสอสารและอปกรณการสอสารมาใชในการจดการเรยนร จงเกดเปนสอ และแหลงการเรยนรรปแบบใหม ทแตกตางไปจากสอและแหลงเรยนรดงท

Page 42: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

42 | ห น า

กลาวมาแลวขางตน เราอาจจะเรยกสอเทคโนโลยเหลานไดวา “สอและแหลงการเรยนรในศตวรรษท ๒๑” หรอสอใหม (new media) ซงหมายถง สอและแหลงการเรยนรทใชเทคโนโลยคอมพวเตอรและการสอสารดวยเครอขายอนเทอรเนตความเรวสงเปนพนฐาน ตวอยางของสอและแหลงการเรยนรในศตวรรษท ๒๑ ทเกดขนใหมมดงน

๑.โลกจาลองเสมอนจรง (Virtual reality simulator) คอการใชเทคโนโลยสอการเรยนรทมการโตตอบกบผใชงาน เนนการศกษาดวยตนเอง และมกจะเกยวของกบอาชพทตองใชความรหรอทกษะขนสง เชน การขบเครองบน การประกอบอปกรณอเลกทรอนกส การผาตด ฯลฯ ซงผศกษาจะไดศกษาตามความสนใจของตนเองเนอหาของบทเรยนประกอบดวย ภาพเคลอนไหว ๓ มต ขอความและเสยงประกอบ ผเรยนจะไดเรยนผานหนาจอคอมพวเตอร โดยสามารถตดตอและโตตอบกบโลกจาลองเสมอนจรงได ประโยชนคอ สามารถใชไดทกททกเวลา และผเรยนไดฝกหดปฏบตเพอทางานตาง ๆ ในสถานการณทใกลเคยงกบความจรง

๒. ซดรอมมลตมเดย หมายถง ซดรอมทบนทกแอพลเคชนมลตมเดย และสามารถเปดใชแอพลเคชนดงกลาวไดโดยใชเครองอานซดรอมทสนบสนนมลตมเดย สาหรบแอพลเคชนมเดย หมายถง โปรแกรมประยกตทมสอตงแต ๒ ชนดขนไป (ตวหนงสอ กราฟก เสยง วดโอ และภาพเคลอนไหว) และผใชสามารถโตตอบกบโปรแกรมได ปจจบนไดมผผลตซดรอมมลตมเดยสาหรบการพฒนาการเรยนรขนมาจานวนมาก เชน ซดรอมการสอนทาเวบไซต การใชงานคอมพวเตอร การสอนเนอหาวชาตาง ๆ เปนตน

๓.ซอฟตแวร คอ โปรแกรมคอมพวเตอรหรอชดคาสงทเขยนชดคาสงทเขยนขนมาเพอใหเครองคอมพวเตอรทางานตามทตองการ หากนามาใชเพอเพมประสทธภาพในการเรยนรกจะเรยกวา ซอฟตแวรการเพอการเรยนร เชน Art Rage เปนโปรแกรมตกแตงภาพ ใชงานงาย Eclipse Crossword ใชสรางปรศนาคาไขว หรอใหนกเรยนเปนคนออกแบบสราง

๔.เวบไซต ๔.๑ กเกล เปนเวบไซตสาหรบสบคนขอมล (search engine) ทไดรบความนยมอยางยง

ในปจจบน เนองจากเปนเวบไซตสาหรบคนควาขอมลในอนเทอรเนตทกประเภท ใชงายและสะดวก ๔.๒ ทวตเตอร (Twitter) เปนเวบไซตทใหบรการเครอขายสงคม (social network)

จาพวกไมโครบลอก ทผใชสามารถสงขอความยาวไมเกน ๑๔๐ ตวอกษร เพอแสดงสถานภาพ ความคดและความรสกของตนเองเพอใหผอนในเครอขายรบรวาขณะนนเขามสถานภาพอยางไร

๔.๓ บลอก (blog) มาจากคาวา เวบบลอก (weblog) เปนรปแบบเวบไซตประเภทหนง ซงถก เขยนขนในลาดบทเรยงตามเวลาในการเขยน ซงจะแสดงขอมลทเขยนลาสดไวแรกสด โดยปกตบลอกจะประกอบดวย ขอความ ภาพและ link ซงบางครงจะรวมสอตาง ๆ ไมวา เพลง หรอวดโอในหลายรปแบบได จดทแตกตางของบลอกกบเวบไซตโดยปกตคอ บลอกจะเปดใหผเขามาอานขอมล สามารถแสดงความคดเหนตอทายขอความทเจาของบลอกเปนคนเขยน ซงทาใหผเขยนสามารถไดผลตอบกลบโดยทนท

๔.๔ วกพเดย (wikipedia) เปนเวบไซตสารานกรมออนไลนทถอวามขนาดใหญและเตบโต เรวทสดของโลก อยภายใตการบรหารงานของ มลนธวกมเดย (Wikimedia Foundation Inc.)

Page 43: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

43 | ห น า

เปนองคกรทไมแสวงหาผลกาไร จดตงขนภายใตกฎหมายของมลรฐฟลอรดา สหรฐอเมรกา สาหรบการใหบรการของวกพเดยในประเทศไทยปจจบนพบวามบทความภาษาไทยทนาเสนออยมากถง ๖๐,๔๗๔ บทความ (พ.ศ. ๒๕๕๓) บรการสวนใหญของวกพเดยจะเปนการนาเสนอขอมลความรเกยวกบเรองตาง ๆ ซงมลกษณะเดนคอ สามารถเชอมโยงหรอ Link ไปตามหวขอทปรากฏไดอยางตอเนอง นอกจากนวกพเดยยงมการใหบรการอกหลายดาน ซงลวนแลวแตมเปาหมายเพอสบคนความรทงสน

๔.๕ ยทป (youtube) เปนเวบไซตทบรการวดโอแบบไมมคาใชจาย และเปดบรการเวบไซต ทผใชสามารถเขาไป upload ไฟลวดโอ ของตนเองเพอนาเสนอใหบคคลทวไปเขามาชมได

๕.ไปรษณยอเลกทรอนกส (e-mail) ไปรษณยอเลกทรอนกส หรอ อเมล (email) เปนขอความจดหมายอเลกทรอนกสทใชรบสงกนโดยผานคอมพวเตอร บางแหงใชเฉพาะภายใน บางแหงใชเฉพาะภายนอกองคกร (สาหรบเครอขายคอมพวเตอรทมขนาดใหญทสดในโลกคอ internet) การใชงานเหมอนกบการพมพจดหมายในโปรแกรม Microsoft Word จากนนกคลกคาสง เพอสงจดหมายออกไปยงผรบซงเรยกวา Email Adddress เปนหลกในการรบสง

๖.กระดานสนทนา (Webboard) กระดานสนทนาอเลกทรอนกสหรอเวบบอรด คอ ลกษณะของเวบไซตทใชสาหรบการแลกเปลยนบทสนทนา การพดคย การอภปรายในสงคมออนไลน นอกจากชอเวบบอรดแลวยงมเรยกกนหลายชอ เชน กระดานขาว กระดานขาวสาร กระดานสนทนา กระดานสนทนาออนไลน เปนตน

๗.เทคโนโลย ๓G ในโทรศพทมอถอ พดเอ และ iphone เทคโนโลย ๓G หรอเทคโนโลยยค Third Generation หมายถงยคทเปนเกดการผสมผสาน การนาเสนอขอมลและเทคโนโลยเพอใหบรการมลตมเดย และสงผานขอมลในระบบไรสายดวยอตราความเรวทสงขน ลกษณะการทางานของ ๓G ไดแก สามารถรบสงขอมลในความเรวสง ทาใหการตดตอสอสารเปนไปไดอยางรวดเรวและมรปแบบใหม ๆ มากขน สามารถใหบรการระบบเสยงและแอพลเคชนรปแบบใหม เชน จอแสดงภาพส เครองเลน mp๓ เครองเลนวดโอ การดาวนโหลด การแสดงกราฟก และการแสดงแผนทตงตาง ๆ ทาใหการสอสารเปนแบบอนเตอรแอคทฟ ผลทเกดขนคอการอานวยความสะดวกใหชวตประจาวน เพราะโทรศพทจะเปรยบเสมอนคอมพวเตอรทสามารถเชอมโยงกบอนเทอรเนต วทยสวนตวและกลองถายรป ปจจบนสอใหมไดเขามามอทธพลอยางยงตอการดาเนนชวตประจาวน และสอใหมกเปนเครองมอทนาไปสการปรบเปลยนรปแบบและวธการถายโอนความรของคนในสงคมดวย ดงนน การจดการเรยนรในยคปจจบนจงตองสอดคลองกบพฒนาการของสอการเรยนร คอเนน การแสวงหาและประยกตใชความรผานกระบวนการคดอยางมวจารณญาณ เพราะแหลงขอมลความรนนมมาก วธการหาความรกมอยางหลากหลายแตคาถามทสาคญกคอ จะทาอยางไรเพอใหนกเรยนสามารถคดกรองและนาความรมาประยกตใชในสถานการณจรงไดอยางไร การคานงถงคาถามนจะทาใหสามารถใชสอใหมเพอการเรยนรไดอยางมประสทธภาพ

Page 44: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

44 | ห น า

สอประเภทขอมลสารสนเทศ ในการจดการศกษาตามแนวพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช ๒๕๔๒ ครเปนผม

บทบาทในการวางแผนการจดกระบวนการเรยนรทงดานเนอหา และวธการแกนกเรยน ชวยชแนะแนวทางในการแสวงหาความรทถกตองใหนกเรยน ตลอดจนจดสอการเรยนร เพอสนบสนนเสรมสรางและพฒนานกเรยนใหมคณลกษณะทพงประสงคตามความมงหวงของหลกสตร สงคม และประเทศชาต คอ เปนคนด คนเกง และคนมความสข ดงนนครตองหมนสะสม แสวงหา และพฒนาตนเองอยางสมาเสมอดวยการศกษาจากหนงสอและเทคโนโลยทหลากหลาย เพอใชเปนเครองมอในการจดกระบวนการเรยนรใหแกนกเรยนไดอยางเหมาะสม หนงสอจงเปนสอสาคญทชวยใหเกดการเรยนรไดงาย สะดวกและมราคาถกทสดทครยคปจจบนจาเปนตองอานใหมากขน ในการนไดจดทาบรรณนทศนหนงสอทครภาษาไทยระดบประถมศกษาและมธยมศกษาควรอานเพอเปนแนวทางในการแสวงหาความรดานภาษาไทยโดยสงเขป ตวอยางเชน กรรณการ พวงเกษม. ปญหาและกลวธการสอนภาษาไทยในโรงเรยนประถมศกษา. กรงเทพฯ : ไทย

วฒนาพานช, ๒๕๓๓, ๙๑ หนา. ราคา ๗๕ บาท. ใชเปนคมอศกษาคนควาของครภาษาไทยระดบประถมศกษา ทาใหเกดความมนใจในการสอน และการสอนมประสทธภาพมากขน เนอหาม ๖ บท คอ พฒนาการทางภาษาและความรพนฐานทางภาษาไทย หลกการสอนภาษาไทย ปญหาตาง ๆ ในการสอนภาษาไทย และการศกษาวเคราะหหนงสอแบบเรยน และหนงสออานประกอบ

กองเทพ เคลอบพณชกล. การใชภาษาไทย. กรงเทพฯ:โอ เอส.พรนตง เฮาส๑ ๒๕๔๒, ๑๙๖ หนา. ภาพประกอบ. ราคา ๑๒๐ บาท. ใหความรเรอง การใชภาษาไทย มรายละเอยดเนอหา ๕ บท คอ ความสาคญของภาษาไทยในฐานะทเปนเครองมอสอสาร การฟง และการฝกทกษะการฟง การพดและการฝกทกษะการพด การอานและการฝกทกษะการอาน การเขยนและการฝกทกษะการเขยน มคาถามและกจกรรมทายบทเพอฝกปฏบตและทดสอบความเขาใจ

กาญจนา นาคสกล . ระบบเสยงภาษาไทย . พมพครงท ๔. กรงเทพ:จฬาลงกรณ มหาวทยาลย, ๒๕๔๑.๑๖๘ หนา. ภาพประกอบ. ราคม ๑๒๐ บาท. เปนหนงสอทไดรบรางวลตาราดเดน ประจาป ๒๕๒๑ จาก จฬาลงกรณมหาวทยาลย เนอหาแบงออกเปน ๑๒ บท คอ ความรทวไปเกยวกบภาษา เสยง และอวยวะทใชในการออกเสยง ลกษณะทวไปของเสยงพด สท-อกษร เสยงสระ และเสยงพยญชนะ หนวยเสยงพยญชนะในภาษาไทย หนาทของเสยงสระในภาษาไทย หนวยเสยงพยญชนะในภาษาไทย หนาทของหนวยเสยงพยญชนะในภาษาไทย หนวยเสยงวรรณยกต พยางค และคาในภาษาไทย และลกษณะของหนวยเสยง

วชาการ , กรม . สถาบนภาษาไทย . แทนคณแผนดนเกด เทดคณคาภาษาไทย. กรงเทพฯ : องคการรบสงสนคาและพสดภณฑ , ๒๕๔๔ . ๙๖ หนา . ภาพประกอบ .

Page 45: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

45 | ห น า

เปนหนงสอทรวบรวม ปาฐกภาพเศษเกยวกบภาษาไทย ของ ฯพณฯ พลเอกเปรม ตณสลานนท จานวน ๖ เรอง คอ พระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรง หวงใยภาษาไทย ภาษไทยของเรา ความสาคญของภาษาไทยในรายการโทรทศน ภาษาไทย ภาษาแม วฒนธรรมไทยกบยคโลกาภวฒน และ วฒนธรรมไทย – สมบต ไทย เพอเสรมสรางความเขาใจเกยวกบความสาคญของภาษาไทย เหนคณคา และ รวมกนอนรกษวฒนธรรมดานภาษาไทยใหมนคงตอไป

วชาการ, กรม. สถาบนภาษาไทย . บทความสงเสรมการอาน จากการประกวดบทความ เพอสงเสรมการอานระดบประถมศกษา และมธยมศกษา ปพ.ศ. ๒๕๔๒ . กรงเทพฯ : สถาบนภาษาไทย กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ. ๒๕๔๓,๘๙ หนา . เปนหนงสอทรวบรวมบทความทไดรบรางวลจากการประกวดบทความ ในโครงการประกวดบทความเพอสงเสรมการอาน ระดบประถมศกษาและ มธยมศกษา พ.ศ. ๒๕๔๒ จานวน ๗ เรอง คอ ทาอยางไรเดกจะสนใจอานบทรอย กรอง การอานมประโยชนโปรดมารกการอาน อานคาประพนธจรรโลงใจสรางนสยรกการอาน กระบวนการพฒนาทกษะและสรางลกษณะนสยรกการอาน : กจกรรมการสรางบทละครจากวรรณกรรมอานรอยแกวอยางไรจงจะไดคณคา และสรางวฒนธรรมคนรนใหมใหเปนนกอาน

วชาการ, กรม. สถาบนภาษาไทย . แผนพฒนาคณภาพการเรยนการสอนภาษาไทยและ การใชภาษาไทย . กรงเทพฯ : ครสภาลาดพราว . ๒๕๔๕,๕๔ หนา . เปนแบบแผนแมบทเพอใหสถานศกษาและหนวยงานทเกยวของ ตระหนกในความสาคญของการเรงรดและยกระดบคณภาพการเรยนการสอน ภาษาไทย และการใชภาไทยในเดกและเยาวชนของชาต เนอหาประกอบดวย ความเปนมา นโยบาย วตถประสงค ยทธศาสตร เงอนไขความสาเรจ ตวบงช ความสาเรจและวธการดาเนนงาน

นอกจากหนงสอแลว สอเทคโนโลยกมความสาคญอยางยง ในการจดการเรยนการสอนภาษาไทยในปจจบน เพราะสามารถชวยใหนกเรยนเกดความเขาใจและสอความหมายไดชดเจนตรงตามวตถประสงคทตองการ ซงสอเทคโนโลยเหลาน ไดแก โทรทศน วดทศน ซด – รอม และอนเทอรเนต

๑. โทรทศน เปนสอการสอนทสามารถนาใชไดอยางสะดวกสบายและแพรหลาย เชน โทรทศนการศกษาของมหาวทยาลยรามคาแหง และโทรทศนการสอนของมหาวทยาลบสโขทยธรรมาธราช ทเผยแพรรายการสงเสรมดานการศกษา การเรยนการสอน วชาการตาง ๆ และวฒนธรรม ทงในระบบวงจรเปดและวงจรปด ซงนกเรยนจะอยในหองเรยนหรออยทบานกสามารถเรยนได

๒. วดทศน เปนสอการสอนทสามารถบนทกบทเรยนหรอการสอนไวได และนามารใชไดอกหลายครง สามารถเลอกดภาพตามทตองการได และตดตอสวนทไมตองการหรอเพมเตมสวนใหมลงไปไดในแผนวดทศน สถาบนภาษาไทย กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ ไดจดทารายการวดทศน เผยแพรความรเกยวกบการใชภาษาไทยใหเดก เยาวชน และประชาชน ทวไปไว เชน วดทศนรายการพดจาประสาคนไทย , ใฝเรยน ใฝร ครทาได และภาษากบวฒนธรรม เปนตน

Page 46: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

46 | ห น า

๓. ซด – รอม เปนสอบนทกประเภทสอ แสง ทบนทก และอานขอมลดวยแสงเลเซอรไดหลายรปแบบ ทงตวอกษร ภาพกราฟก ภาพเคลอนไหวแบบวดทศน ปจจบน ซด – รอม เปนสอทสะดวก ประหยด และไดรบความนยมมากขนเรอย ๆ ในทกวงการทวโลก

๔. อนเทอรเนต เปนเครอขายคอมพวเตอรทมขนาดใหญทสดของโลก เกดจากการเชอมตอเครอขายยอยจานวนมากทเชอมโยงการสอสาระหวางกนในระบบเวลดไวเวบ (WWW.) ปจจบนคร และนกเรยนทวโลกกาลงเรยนรทจะใชอนเทอรเนต ดวยวธการอยางหลากหลาย เพอเพมพนประสบการณทงการเรยนการสอน และการศกษาคนควา ตวอยางแหลงการเรยนรทางอนเทอรเนต

http://www.yahoo.com Yahoo เปนเครองมอสบคนแบบนามานกรม (Dictionary) และสามารถคนดวยภาษาไทยได นอกจากนยงมบรการเวบทา (Portal) ขาวสาร อเมล ฯลฯ

http://www.sanook.com Sanook เปนเวบทาและเครองมอสบคนภาษาไทยทสามารถสบคนเวบไซตไดทงเวบไทยและทวโลก มการจดอนดบ หมวดหมเวบประเภทตาง ๆ ของไทย นอกจากนยงมบรการดาวนโหลดโปรแกรมตาง ๆ และบรการเสรมอน ๆ

http://geocities.com/Athens/Delphi/๗๒๒๕/ “Happy Classroom” เปนเวบไซต แนะนาการใชภาษาไทย เชน ภาษาไทยวนละคา หลกการใชภาษาไทย นทานยวกว ตลอดจนสอการสอน

http://www.coolstation.com/wannasilp/ “รอยฝนวรรณศลป” เวบไซตทสงเสรมวรรณศลปทเปนงานเขยนตลอดจนเปนแหลงเชอมโยงทนาสนใจ

http://๒๐๓.๑๕๔.๑๐๔.๑๐/service/mod/heritage/king/rama๖.htm เวบไซตรวบรวมพระราชนพนธรอยกรองในพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหวทงในสวนทปลกใจใหรกชาตการสงเสรมคณธรรมจรยธรรม

Page 47: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

47 | ห น า

หลงจากศกษาเนอหาสาระเรองท ๔ แลว โปรดปฏบตใบงานท ๔

สรป

สอการเรยนการสอนเปนตวกลางซงมความสาคญในกระบวนการเรยนการสอนมหนาทเปนตวนาความตองการของครไปสตวนกเรยนอยางถกตองและรวดเรว เปนผลใหนกเรยนเปลยนแปลงพฤตกรรมไปตามจดมงหมายการเรยนการสอนไดอยางถกตองเหมาะสม สอการสอนไดนาไปใชในการเรยนการสอนตลอด และยงไดรบการพฒนาไปตาการเปลยนแปลงทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย ซงกาวหนาไปไมหยดยง สอการเรยนการสอนสามรถชวยการเรยนการสอนของครไดดมากซงเราจะเหนวาครนนสามารถจดประสบการณการเรยนรใหกบนกเรยนไดมากทเดยว แถมยงชวยใหครมความรมากขนในการจดแหลงวทยาการทเปนเนอหาเหมาะสมแกการเรยนรตามจดมงหมายในการสอนชวยครในดานการคมพฤตกรรมการเรยนรและสามารถสนบสนนการเรยนรของนกเรยนไดมากทเดยว สอการสอนจะชวยสงเสรมใหนกเรยนไดทากจกรรมหลาย ๆ รปแบบ ชวยใหครผสอนไดสอนตรงตามจดมงหมายการเรยนการสอน และยงชวยในการขยายเนอหาทเรยนทาใหการสอนงายขน และยงจะชวยประหยดเวลาในการสอน นกเรยนจะไดมเวลาในการทากจกรรมการเรยนมากขนจากขอมลเราจะไดเหนถงประโยชนของสอการเรยนการสอน ซงทาใหเรามองเหนถงความสาคญของสอสารมประโยชนและมความจาเปนสามารถชวยพฒนาการเรยนการสอนไดอยางมประสทธภาพ

Page 48: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

48 | ห น า

ตอนท ๕ การประเมนตามสภาพจรง หลกการจดการเรยนรทสาคญทสดคอ ครตองมความเชอพนฐานวานกเรยนทกคนสามารถพฒนาตนเองและเรยนรได ดงนน นกเรยนจงเปนศนยกลางทสาคญในการเรยนรของตนเอง หลกการนเกดขนจากทฤษฎการเรยนรการสรางความร (Constructivist learning theory) ซงมสาระสาคญวา การเรยนรของบคคลเกดจากการสรางความหมายจากประสบการณทมอยเดม ดวยเหตน ความรจงมใชสงทถกถายทอด แตเปนสงท “สราง” ขนจากกระบวนการภายในของบคคล เมอกรอบแนวคดเกยวกบการจดการเรยนรเปลยนไปเชนน การวดและประเมนผลจงใชเปนเพยงแตกจกรรมเพอตรวจสอบสงทผเรยนม แตตองเปนสงทสนบสนนหรอสงเสรมการเรยนรของผเรยนอกทางหนงดวย ซงการประเมนทสอดคลองกบแนวทางดงกลาวและมประสทธภาพดทสดกคอ การประเมนตามสภาพจรง (Authentic assessment) ความหมายของการประเมนตามสภาพจรง การประเมนตามสภาพจรง คอกจกรรมตาง ๆ เพอสงเสรมใหผเรยนไดแสดงออกซงการประยกตใชความรหรอทกษะตาง ๆ ขณะทกาลงเรยนร ในการจดกระทากบปญหาหรอภาระงานทอยในบรบทสถานการณจรง หรอมสภาพใกลเคยงความเปนจรงมากทสด ซงผสอนและผเรยนสามารถสงเกตและประเมนผลการปฏบตนน แลวนาผลมาปรบปรงหรอพฒนาการเรยนรของตนเองได ลกษณะของการประเมนตามสภาพจรง O’Malley และ Pierce (๑๙๙๖) กลาวถงวธการประเมนตามสภาพจรงวธหนงทไดรบความนยมในปจจบนคอการประเมนการปฏบต (Performance assessment) ลกษณะสาคญของการประเมนตามสภาพจรงดวยวธการประเมนการปฏบตสรปไดดงน

๑. เปนการประเมนทเนนการตอบสนองเพอสรางสรรค (Constructed response) ผเรยนจะตองตอบสนองตอการประเมนดวยการสรางสรรคผลงานหรอชนงาน

๒. เปนการประเมนทเนนการใหผเรยนแสดงความสามารถในการคดระดบสง (higher-order thinking) กลาวคอ ผเรยนจะตองใชความคดระดบสงในการแกไขหรอตอบปญหาตาง ๆ ทเกดขนระหวางการปฏบตงานหรอผลตชนงาน

๓. เปนการประเมนทเนนสภาพความเปนจรง (Authenticity) เนองจากภาระงานทใหนกเรยนปฏบตจะเปนงานทสอดคลองกบสภาพการณจรงในชวตประจาวน

๔. เปนการประเมนทเนนการบณณาการ (Integrative) ภาระงาน/ชนงานจะตองบรณาการความรและทกษะตาง ๆ

๕. เปนการประเมนทเนนกระบวนการ (Process) คอมงพจารณากระบวนการหรอกลวธตาง ๆ ทนกเรยนใชในการปฏบตงานเพอแกปญหาทเกดขนระหวางการปฏบตงาน

๖. เปนการประเมนเชงลก (Depth) เนองจากการประเมนจากการปฏบตนนจะใหขอมลเชงลกเกยวกบความรและทกษะทแทจรงของผเรยนเกยวกบงานนน ๆ ซงแสดงออกมาจากการปฏบตในสถานการณจรง ความสาคญของการประเมนตามสภาพจรง การประเมนตามสภาพจรงเปนเทคนควธทสนบสนนการเรยนรของผเรยนใหมประสทธภาพมากยงขนเพราะมงพจารณาการประยกตความรและทกษะของผเรยนในการปฏบตจรง คณคาและความสาคญของการประเมนตามสภาพจรง สรปไดดงน

Page 49: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

49 | ห น า

๑. การประเมนตามสภาพจรงเปนกจกรรมการประเมนทสามารถวดประเมนไดตรงกบสภาพความเปนจรงมากทสด เพราะความมงหมายในการประเมนประเภทนคอ มงพจารณาวาผเรยนสามารถนาความรและทกษะทไดศกษามาประยกตใชในสภาพแหงความเปนจรงไดหรอไม

๒. การประเมนตามสภาพจรงชวยพฒนาการเรยนรดวยการสงเสรมใหผเรยนสรางความรดวยตนเองตามแนวคดทฤษฎการเรยนรการสรางความร (Constructivist learning theory) เชอวา ความรมใชสงทบคคลรอรบจากผอนหรอเปนสงทถายโอนกนได แตเปนสงทบคคลสรางขนจากการสรางความหมายจากสงตาง ๆ รอบตวดวยตนเอง

๓. การประเมนตามสภาพจรงเปดโอกาสใหผเรยนแสดงออกซงการเรยนรไดหลากหลายทาง เนองจากขอจากดของการประเมนแบบดงเดม เชน การใหทาขอสอบแบบปรนยนน เปนสงทจากดวธการแสดงใหเหนถงความรและทกษะทผเรยนมอยางแทจรง เพราะเปนการบบบงคบใหผเรยนแสดงพฤตกรรมแตเพยงดานเดยวคอการทาขอสอบ ซงมไดใหโอกาสหรอทางเลอกแกผเรยนในการแสดงใหเหนวา เขาสามารถแสดงออกซงการเรยนรและประยกตใชความรดวยวธการตาง ๆ ตามความถนดหรอความตองการของตนเองได เมอเลอกใชการประเมนตามสภาพจรงจะเกดลกษณะทเรยกวา “ความหลากหลายในการประเมน” กลาวคอ สามารถใหผเรยนปฏบตงานไดหลากหลาย และขณะเดยวกนวธการทใชประเมนงานเหลานนกมความหลากหลายดวย

วธการประเมนตามสภาพจรง วธการประเมนตามสภาพจรงมจานวนมาก การเลอกใชขนอยกบลกษณะของสงทตองการประเมน ลกษณะเนอหาวชา ความซบซ อนของมโนทศน รวมถงลกษณะของผเรยน จากการประมวลแนวคดเกยวกบวธการประเมนตามสภาพจรงสามารถสรปวธการประเมนตามสภาพจรง กจกรรมและเครองมอการประเมนไดดงตารางน

วธการประเมน กจกรรม เครองมอการประเมน

๑. การสนทนาสมภาษณ (oral interview)

ครสนทนาและถามคาถามนกเรยนเกยวกบภมหลง กจกรรม ความพรอม ความสนใจ ปญหาและอปสรรคในการเรยนร ฯลฯ

-แบบสมภาษณทมโครงสราง(เตรยมประเดนคาถามทตองการประเมน โดยเรยงลาดบชดเจน) -แบบสมภาษณแบบไมมโครงสราง(กาหนดประเดนทจะถามคราว ๆ)

๒. การเลาทบทวนซา (story or text retelling)

นกเรยนเลาทวนแนวคดสาคญหรอรายละเอยดขอมลทไดจากการอาน การฟงหรอการด

-แบบสารวจรายการ -แบบมาตรประมาณคา -เกณฑการใหคะแนน (rubric)

๓. การนาเสนอดวยการพดบรรยาย (oral presentation)

นกเรยนนาเสนอผลการศกษาคนควา ความคดเหนหรอขอสรปจากการอภปรายของกลมดวยกระบวนการพด นาเสนอหรอพด

-แบบสงเกต -แบบบนทกพฤตกรรม -แบบสารวจรายการ -แบบมาตรประมาณคา

Page 50: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

50 | ห น า

วธการประเมน กจกรรม เครองมอการประเมน รายงานหนาชนเรยน

เกณฑการใหคะแนน (rubric) ๔. การเขยนตวอยาง (writing samples)

นกเรยนเขยนความเรยง ขอความขนาดสน บทบรรยาย พรรณนา อภปรายหรอเขยนรายงานในประเดนทกาหนด

-เกณฑการใหคะแนน (rubric)

๕. การจดโครงงานหรอนทรรศการ (Projects/exhibitions) ๑.โครงงานรายบคคล ๒.โครงการกลม

นกเรยนจดทาโครงงานดวยการศกษาคนควาขอมล จากแหลงความรตาง ๆ ดวยกระบวนการทางวทยาศาสตร และดาเนนการจดการและแกไขปญหาภายใตคาแนะนาของคร

-แบบสงเกต -แบบบนทกพฤตกรรม -แบบสารวจรายการ -แบบมาตรประมาณคา -แบบประเมนผลงาน -เกณฑการใหคะแนน (rubric)

๖. การทดลองและการสาธต (experiment/demonstrations) ๑.การแสดงบทบาท/ละคร ๒.การสาธต ๓.การทดลองและสบสวน

นกเรยนทาการทดลองหรอสาธต(การแสดงตวอยาง การแสดงบทบาทสมมต การแสดงละคร)เพอแสดงใหเหนการประยกตใชความรจากสงทเรยนในการปฏบตงานตาง ๆ

-แบบสงเกต -แบบบนทกพฤตกรรม -แบบสารวจรายการ -แบบมาตรประมาณคา -แบบประเมนผลงาน -เกณฑการใหคะแนน (rubric)

๗. การตอบสนองตอขอคาถามดวยการสราง (การตอบคาถามปลายเปด) (Constructed-response item)

นกเรยนเขยนขอความเพอตอบคาถามปลายเปด

-เกณฑการใหคะแนน (rubric)

๘. การสงเกตของคร(observation) ๑.การสงเกตอยางเปนทางการ ๒.การสงเกตอยางไมเปนทางการ

ครสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนไดแก พฤตกรรมความใสใจในการเรยน การตอบสนองตอการจดการเรยนร และปฏสมพนธระหวางนกเรยนกบเพอนคนอน ๆ

-แบบสงเกต -แบบบนทกพฤตกรรม -แบบสารวจรายการ -แบบมาตรประมาณคา -เกณฑการใหคะแนน (rubric)

๙. การจดทาแฟมสะสมผลงาน(Portfolios) ๑.แฟมสะสมงานทเกบงานทดทสดหรอแฟมทเนนผลผลต (product-oriented portfolio) ๒.แฟมสะสมงานทแสดงความกาวหนาทางการเรยนนรและ

การเกบรวบรวมผลงานของนกเรยนทแสดงใหเหน พฒนาการหรอความกาวหนาในการเรยนรตลอดระยะเวลาทศกษา

-แบบบนทก -แบบประเมนผลงาน -แบบประเมนตนเอง

Page 51: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

51 | ห น า

วธการประเมน กจกรรม เครองมอการประเมน การเจรญเตบโตหรอแฟมทเนนกระบวนการ (process-oriented portfolio)

เกณฑการใหคะแนนการประเมนตามสภาพจรง การประเมนตามสภาพจรงตองแปลความหมายจากพฤตกรรมซงเปนขอมลเชงคณภาพใหเปนขอมลเชงปรมาณและจะตองใช “เกณฑการใหคะแนนการประเมนตามสภาพจรง” หรอทเรยกวา “Rubric” ซงมลกษณะทเปนตารางการใหคะแนนทแจกแจงระดบการปฏบตของผเรยนอยางชดเจน ตารางนมองคประกอบทสาคญคอ ระดบคะแนนและคาอธบายระดบคะแนนนน ๆ ในเชงคณภาพหรอเชงพฤตกรรมทสงเกตจากการปฏบตของผเรยน โดยทวไปสามารถแบงเกณฑการใหคะแนนตามสภาพจรงออกเปน ๒ ประเภท คอเกณฑการประเมนแบบองครวม (Holistic scoring rubric) และเกณฑการประเมนแบบแยกองคประกอบ (Analytical scoring rubric) ซงแตละประเภทมลกษณะและรายละเอยดดงน

๑. เกณฑการประเมนแบบองครวม (Holistic scoring rubric) เปนเกณฑทพจารณาภาพรวมของสงทประเมนวามลกษณะอยางไร โดยแตละระดบคะแนนจะบรรยายภาพรวมของสงทประเมนทงหมดโดยมคณภาพลดหลนตามระดบคะแนนซงสวนใหญแลวนยมเพยง ๓ ระดบ ตวอยาง เกณฑการประเมนการเขยนเรยงความ

ระดบคะแนน ระดบคณภาพของผลงานหรอการปฏบต ๓ ด มองคประกอบของเรยงความครบถวน (คานา เนอเรอง สรป) เนอหาตรงตาม

ประเดนหรอหวขอทกาหนด ใชสานวนภาษาระดบทางการ สละสลวย สะกดถกตอง เขยนหรอพมพอยางเปนระเบยบ

๒ ผาน มองคประกอบของเรยงความครบถวน (คานา เนอเรอง สรป) เนอหาตรงตามประเดนหรอหวขอทกาหนด ใชสานวนภาษาระดบกงทางการ สะกดถกตอง เขยนหรอพมพอยางเปนระเบยบ

๑ ตองปรบปรง มองคประกอบของเรยงความไมครบถวน (ขาดองคประกอบอยางใดอยางหนงหรอแตละองคประกอบไมมความชดเจน) เนอหายงไมสอดคลองกบประเดนหรอหวขอทกาหนด ใชสานวนภาษาทไมเปนภาษามาตรฐานหรอตากวากงทางการ เขยนสะกดผด เขยนหรอพมพอยางไมเปนระเบยบ

๐ ไมมผลงาน ๒. เกณฑการประเมนแบบแยกองคประกอบ (Analytical scoring rubric)เปนเกณฑการใหคะแนน โดยพจารณาสงทประเมนในลกษณะทแยกเปนองคประกอบรายดาน หรอจาแนกเปนมตคณภาพตาง

Page 52: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

52 | ห น า

ตวอยาง เกณฑการประเมนการเขยนเรยงความ

ระดบคณภาพของผลงานหรอการปฏบต ๑ ตองปรบปรง ๒ ผาน ๓ ด ๔ ดมาก

องคประกอบของเรยงความ (คานา เนอเรอง สรป)

เรยงความมองคประกอบไมครบหรอไมสามารถจาแนกองคประกอบไดชดเจน

เรยงความมองคประกอบครบถวน

เรยงความมองคประกอบครบถวน และใชกลวธการเขยนในแตละองคประกอบททาเกดความนาสนใจ

เรยงความมองคประกอบครบถวน และใชกลวธการเขยนในแตละองคประกอบททาเกดความนาสนใจอยางยง

การเรยบเรยงยอหนา

ยอหนาไมมประโยคใจความสาคญ และยงขาดรายละเอยดสนบสนน

ทกยอหนามประโยคใจความสาคญ แตยงไมสามารถขยายรายละเอยดหรอยกเหตผลสนบสนนไดเพยงพอ

ทกยอหนามประโยคใจความสาคญ และมการขยายรายละเอยดทสนบสนนประโยคในใจความสาคญ

ทกยอหนามประโยคใจความสาคญชดเจน และมการเขยนขยายใหรายละเอยดทสนบสนนประโยคใจความสาคญอยางชดเจน และสมเหตสมผล

สานวนภาษา ใชสานวนภาษาทไมเปนภาษามาตรฐาน เชน ภาษาระดบกนเอง ภาษาระดบสนทนาการเรยง รอยประโยคไมราบรน

ใชสานวนภาษาระดบกงทางการ

ใชสานวนภาษามาตรฐาน เปนภาษาระดบทางการและรอยเรยงประโยคไดอยางราบรน

ใชสานวนภาษามาตรฐาน เปนภาษาระดบทางการ รอยเรยงประโยคไดอยางราบรน เลอกสรร ถอยคามาใชอยางไพเราะเหมาะสม

แนวปฏบตการวดและประเมนผลการเรยนร

เปาหมายสาคญของการประเมนผลการเรยนตามหลกสตรการศกษาขนพนฐาน คอ เพอนาผลการประเมนไปพฒนาผเรยนให บรรลมาตรฐานการเรยนรของกลมสาระการเรยนรตาง ๆ โดยการนาผลการประเมนไปใชเปนขอมลในการปรบปรง แกไข สงเสรมการเรยนรและพฒนาการของผเรยนโดยตรงและนาผลไปปรบปรงแกไขการจดกระบวนการเรยนรใหมประสทธภาพยงขน รวมทงนาไปใชในการพจารณาตดสนความสาเรจทางการศกษาของผเรยนอกดวย การวดและประเมนผลการเรยนรตามหลกสตรการศกษาขนพนฐานประกอบดวย การประเมนผลการเรยนรตามกลมสาระการเรยนร ๘ กลม

Page 53: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

53 | ห น า

การประเมนผลการเรยนรตามกลมสาระการเรยนรทง ๘ กลม สถานศกษาควรดาเนนการประเมนผลในลกษณะตาง ๆ ดงตอไปน ๑. การประเมนผลกอนเรยน

การประเมนผลกอนเรยน เปนหนาทของครผสอนในแตละรายวชา ทกกลมสาระการเรยนรตองประเมนผลกอนเรยน เพอหาสารสนเทศของผเรยนในเบองตน สาหรบนาไปจดกระบวนการเรยนรใหสอดคลองกบพนฐานของผเรยน ตามแนวทางการจดกระบวนการเรยนรทเนนผเรยนเปนสาคญ แตจะไมนาผลการประเมนนไปใชในการพจารณาตดสนผลการเรยน การประเมนผลกอนเรยนประกอบดวยการประเมน ดงตอไปน

๑.๑ การประเมนความพรอมและพนฐานของผเรยน เปนการตรวจสอบความร ทกษะ และความพรอมตาง ๆ ของผเรยนทเปนพนฐานของเรองใหม ๆ

ทผเรยนตองเรยนโดยใชวธการทเหมาะสม เพอจะไดทราบวาผเรยนมความพรอมและพนฐานทจะเรยนทกคนหรอไม แลวนาผลการประเมนมาปรบปรง ซอมเสรม หรอตระเตรยมผเรยนใหมความพรอมและพนฐานพอเพยงทกคน ซงจะชวยใหผเรยนประสบความสาเรจในการเรยนไดเปนอยางด การประเมนพนฐานและความพรอมของผเรยนกอนเรยน จงมความสาคญและจาเปนทผสอนทกคนจะตองดาเนนการ เพอเตรยมผเรยนใหมความพรอมในการเรยนทกครงจะทาใหการเรยนการสอนเปนไปอยางมประสทธภาพ และสามารถคาดหวงความสาเรจไดอยางแนนอน การประเมนความพรอมและพนฐานของผเรยนกอนเรยนมแนวปฏบต ดงน

๑) วเคราะหความรและทกษะทเปนพนฐานของเรองทจะตองเรยน ๒) เลอกวธการและจดทาเครองมอสาหรบประเมนความร และทกษะพนฐานอยางเหมาะสมและ

มประสทธภาพ ๓) ดาเนนการประเมนความรและทกษะพนฐานของผเรยน ๔) นาผลการประเมนไปดาเนนการปรบปรงผเรยนใหมความรและทกษะพนฐานอยางพอเพยง

กอนดาเนนการสอน ๕) จดการเรยนการสอนในเรองทจดเตรยมไวh ๑.๒ การประเมนความรอบรในเรองทจะเรยนกอนการเรยนเปนการประเมนผเรยนในเรองทจะ

ทาการสอน เพอตรวจสอบวาผเรยนมความรและทกษะในเรองทจะเรยนนนมากนอยเพยงไร เพอนาไปเปนขอมลเบองตนของผเรยนแตละคนวาเรมตนเรยนเรองนน ๆ โดยมความรเดมอยเทาไรจะไดนาไปเปรยบเทยบกบผลการเรยนภายหลงการเขารวมกจกรรมการเรยนตามแผนการเรยนรแลว วาเกดพฒนาการหรอเกดการเรยนรเพมขนหรอไมเพยงไร ซงจะทาใหทราบถงศกยภาพในการเรยนรของผเรยน และประสทธภาพในการจดกจกรรมการเรยน ซงจะเปนประโยชนในการสนองตอบการเรยนรของผเรยนแตละคน แตละกลมตอไป แตประโยชนทเกดขนในเบองตนของการประเมนผลกอนเรยนกคอ ผสอนสามารถนาผลการประเมนไปใชเปนขอมลในการจดเตรยมวธการจดกจกรรมการเรยน ใหสอดคลองกบความรเดมของผเรยนวาจะตองจดอยางเขมขนหรอมากนอยเพยงไร จงจะทาใหแผนการเรยนรมประสทธภาพสามารถทาใหผเรยนเกดการเรยนรและพฒนาการตาง ๆ ตามผลการเรยนทคาดหวงดวยกน

Page 54: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

54 | ห น า

ทกคน ในขณะทไมทาใหผเรยนมพนความรเดมอยแลวเกดความรสกเบอหนายและเสยเวลาเรยนในสงทตนรแลว การประเมนความรอบรกอนเรยนมขนตอนการปฏบตเหมอนกบการประเมนความพรอมและพนฐานของผเรยน ตางกนเฉพาะความร ทกษะทจะประเมนเทานน ๒. การประเมนระหวางเรยน

การประเมนระหวางเรยนเปนการประเมนทมงตรวจสอบพฒนาการของผเรยนวาบรรลจดประสงคการเรยนรตามแผนการจดการเรยนรทครไดวางแผนไวหรอไม เพอนาสารสนเทศทไดจากการประเมนไปสการปรบปรงแกไขขอบกพรองของผเรยน และสงเสรมผเรยนใหมความรความสามารถและเกดพฒนาการสงสดตามศกยภาพ การประเมนผลระหวางเรยนมแนวทางตามขนตอน ดงน

๒.๑ วางแผนการเรยนรและการประเมนผลระหวางเรยน ผสอนจดทาแผนการเรยนร กาหนดจดประสงคการเรยนรและแนวทางในการประเมนผลใหสอดคลองกบผลการเรยนรทคาดหวง ซงในแผนการเรยนรควรระบภาระงานททาใหผเรยนบรรลตามผลการเรยนรทคาดหวงอยางเหมาะสม

๒.๒ เลอกวธการประเมนทสอดคลองกบภาระงานหรอกจกรรมหลกทกาหนดใหผเรยนปฏบต ทงนวธการประเมนทเหมาะสมยงสาหรบการประเมนระหวางเรยน ไดแก การประเมนจากสงทผเรยนไดแสดงใหเหนวามความร ทกษะและความสามารถ ตลอดจนมคณลกษณะทพงประสงคอนเปนผลจากการเรยนร ตามทผสอนไดจดกระบวนการเรยนร วธการประเมนทผสอนเลอกใชในการประเมนระหวางเรยน มดงน

๑) การประเมนดวยการสอสารสวนบคคล ไดแก การถามตอบระหวางทากจกรรมการเรยน การพบปะสนทนาพดคยกบผเรยน การพบปะสนทนาพดคยกบผเกยวของกบผเรยน การสอบปากเปลาเพอประเมนความร ความเขาใจ และทศนะคต การอานบนทกเหตการณตาง ๆ ของผเรยน และการตรวจแบบฝกหดและการบาน พรอมใหขอมลปอนกลบ

๒) การประเมนจากการปฏบต (Performance Assessment) เปนวธการประเมนงานหรอกจกรรมทผสอนมอบหมายใหผเรยนปฏบตเพอใหไดขอมลสารสนเทศวาผเรยนเกดการเรยนรมากนอยเพยงใด การประเมนการปฏบตผสอนตองเตรยมการในสงสาคญ ๒ ประการ คอ ภาระงานหรอกจกรรมทจะใหผเรยนปฏบต (Tasks) และเกณฑการใหคะแนน (Rubrics) วธการประเมนการปฏบตจะเปนไปตามลกษณะงาน ดงน ก. ภาระงานหรอกจกรรมทผสอนกาหนดใหผเรยนทาเปนรายบคคล/กลม จะประเมนวธการทางานตามขนตอนและผลงานของผเรยน ข. ภาระงานหรอกจกรรมทผเรยนปฏบตเปนปกตในชวตประจาวนจะประเมนดวยวธการสงเกต จดบนทกเหตการณเกยวกบผเรยน ค. การสาธต ไดแก การใหผเรยนแสดงหรอปฏบตกจกรรมตามทกาหนด เชน การใชเครองมอปฏบตงาน การทากายบรหาร การเลนดนตร จะประเมนวธการและขนตอนในการสาธตของผเรยนดวยวธการสงเกต ง. การทาโครงงาน การจดการเรยนรตามหลกสตรการศกษาขนพนฐานกาหนดใหผสอนตองมอบหมายใหผเรยนไดปฏบตโครงงานอยางนอย ๑ โครงงาน ในทกชวงชน ดงนน ผสอนจงตองกาหนดภาระงานในลกษณะของโครงงานใหผเรยนปฏบตในรปแบบใดรปแบบหนงใน ๔ รปแบบตอไปน

Page 55: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

55 | ห น า

(๑) โครงงานสารวจ (๒) โครงงานสงประดษฐ (๓) โครงงานแกปญหาหรอการทดลองศกษาคนควา (๔) โครงงานอาชพ

วธการประเมนผลโครงงาน ควรประเมน ๓ ระยะ คอ (๑) ระยะกอนทาโครงงาน โดยประเมนความพรอมการเตรยมการและความเปนไปไดในการ

ปฏบตงาน (๒) ระยะทาโครงงาน โดยประเมนการปฏบตจรงตามแผนวธการและขนตอนกาหนดไว และการ

ปรบปรงระหวางปฏบต (๓) ระยะสนสดการทาโครงงาน โดยประเมนผลงานและวธการนาเสนอผลการดาเนนโครงงาน

การกาหนดใหผเรยนทาโครงงาน สามารถทาได ๓ แบบ คอ (๑) โครงงานรายบคคล เปดโอกาสใหผเรยนไดเลอกปฏบตงานตามความสามารถ ความถนด

และความสนใจ (๒) โครงงานกลม เปนการทาโครงงานขนาดใหญและซบอน ตองใหผเรยนทมความสามารถ

ตางกนหลายดานชวยกนทา การประเมนโครงงานควรเนนการประเมนกระบวนการกลม (๓) โครงงานผสมระหวางรายบคคลกบกลม เปนโครงงานทผเรยนทารวมกน แตเมอเสรจงาน

แลว ใหแตละคนรายงานผลดวยตนเอง โดยไมตองไดรบการชวยเหลอจากสมาชกในกลม ในการประเมนการปฏบตงานดงกลาวมาขางตน ผสอนจาเปนตองสรางเครองมอเพอใชประกอบการประเมนการปฏบต เชน

- แบบวดภาคปฏบต - แบบสงเกตพฤตกรรม - แบบตรวจสอบรายการ - เกณฑการใหคะแนน (Rubrics) ๓) การประเมนสภาพจรง (Authentic Assessment) การประเมนสภาพจรงเปนการประเมนจา

การปฏบตงานหรอกจกรรมอยางใดอยางหนง โดยงานหรอกจกรรมอยางใดอยางหนง โดยงานหรอกจกรรมทมอบหมายใหผเรยนปฏบต จะเปนงานหรอสถานการณทเปนจรง (Real life) หรอใกลเคยงกบชวตจรง จงเปนงานทมสถานการณซบซอน (Complexity) และเปนองครวม (Holistic) มากกวางานปฏบตในกจกรรมการเรยนทวไป วธการประเมนสภาพจรงไมมความแตกตาง จากการประเมนจากการปฏบต (Performance Assessment) เพยงแตอาจมความยงยากในการประเมนมากกวา เนองจากเปนสถานการณจรง หรอตองจดสถานการณใหใกลจรง แตจะเกดประโยชนกบผเรยนมาก เพราะจะทาใหทราบความสามารถทแทจรงของผเรยนวามจดเดนและขอบกพรองในเรองใด อนจะนาไปสการแกไขทตรงประเดนทสด

๔) การประเมนดวยแฟมสะสมผลงาน (Portfolio Assessment) การประเมนดวยแฟมสะสมงาน เปนวธการประเมนทชวยสงเสรมใหการประเมนตามสภาพจรง มความสมบรณสะทอนศกยภาพท

Page 56: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

56 | ห น า

แทจรงของผเรยนมากขน โดยการใหผเรยนไดเกบรวบรวม (Collect) ผลงานจากการปฏบตจรง ทงในชนเรยนหรอในชวตประจาวนทเกยวของกบการเรยนรตามสาระการเรยนรตาง ๆ มาจดแสดงอยางเปนระบบ (Organized) โดยมจดประสงคเพอสะทอนใหเหน (Reflect) ความพยายาม เจตคต แรงจงใจ พฒนาการ และความสมฤทธผล (Achievement) ของการเรยนรของผเรยน การวางแผนดาเนนงาน การประเมนดวยแฟมสะสมผลงานแทนการประเมนจากการปฏบตจรงไดสมบรณจะชวยผสอนใหสามารถประเมนจากแฟมสะสมผลงานแทนการประเมนจากการปฏบตไดจรง การประเมนดวยแฟมสะสมผลงานมแนวทางในการดาเนนงาน ดงน

(๑) กาหนดโครงสรางของแฟมสะสมงานจากวตถประสงคของแฟมสะสมผลงานวาตองสะทอนสงใดเกยวกบความสามารถและพฒนาการของผเรยน ทงนอาจพจารณาจากผลการเรยนรทคาดหวงตามสาระการเรยนรทสะทอนไดจากการใหผเรยนจดทาแฟมสะสมงาน

(๒) กาหนดวธการเกบรวบรวมผลงานใหสอดคลองกบวตถประสงคของแฟมสะสมงาน เพอใหผเรยนไดทาแฟมสะสมงาน

(๓) กาหนดใหวธการประเมนงานเพอพฒนาชนงาน ซงสงผลถงการพฒนาผเรยนใหมความสามารถสงสด ทงนครอาจจดทาเกณฑการใหคะแนน (Rubrics) สาหรบใหผเรยนนาไปใชเปนขอชนาในการพฒนางาน

(๔) สงเสรมใหเกดความรวมมอในการพฒนางาน โดยการมสวนรวมในการประเมนจากทกฝาย แลวนาขอมลทสอดคลองกนไปเปนสารสนเทศหลกในการใหขอมลปอนกลบ (Feedback) สาหรบใหผเรยนใชในปรบปรงแกไขขอบกพรอง

(๕) จดใหมการนาเสนอผลงานทไดสะสมไว โดยใชวธการทเหมาสม ซงผสอนและผเรยนควรวางแผนรวมกนในการคดเลอกชนงานทดทสด ทงน การนาเสนอชนงานแตละชนควรมหลกฐานการพฒนางานและการประเมนผลงานดวยตนเอง เกณฑการประเมนผลงานประกอบไวดวย ในการใชวธการประเมนโดยแฟมสะสมผลงาน ผสอนควรคานงดวยวาแฟมสะสมงานมหลายประเภท การเลอกใชแฟมสะสมผลงานประเภทใด ควรคานงถงรปแบบและแนวทางในการพฒนาแฟมสะสมงานใหเหมาะสม เพอใหแฟมสะสมงานชวยพฒนาความคดสรางสรรคของผเรยนดวย

๒.๓ กาหนดสดสวนการประเมนระหวางเรยนกบการประเมนผลปลายภาคเรยนหรอปลายป การประเมนระหวางเรยนมวตถประสงคสาคญ เพอมงนาสารสนเทศมาพฒนาผ เรยนและปรบปรงกระบวนการจดการเรยนของผสอน การประเมนระหวางเรยนทดาเนนการอยางถกตอง เขมงวด และจรงจง จะใหผลการประเมนทสะทอนภาพความสาเรจ และศกยภาพของผเรยนไดถกตองสมบรณและนาเชอถอ ดงนน ควรใหมนาหนกความสาคญของการประเมนระหวางเรยนในสดสวนทมากกวาการประเมนตอนปลายภาคเรยนหรอปลายป ทงน โดยคานงถงธรรมชาตของรายวชาและผลการเรยนรทคาดหวงเปนสาคญ แตอยางไรกตามในการประเมนเพอตดสนผลการเรยนรายวชาปลายภาคเรยนหรอปลายป ตองนาผลการประเมนระหวางเรยนไปใชในการตดสนผลการเรยน ทงน ใหเปนไปตามสดสวนและแนวดาเนนการในระเบยบทสถานศกษาผกาหนด

Page 57: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

57 | ห น า

๒.๔ จดทำเอกสารบนทกขอมลสารสนเทศของผเรยน ผสอนตองจดทาเอกสารบนทกขอมลสารสนเทศเกยวกบการประเมนผลระหวางเรยนอยางเปนระบบชดเจน เพอใชเปนแหลงขอมลในการปรบปรง แกไข สงเสรมผเรยน ใชเปนหลกฐานสาหรบการสอสารกบผเกยวของและเปนหลกฐานสาหรบตรวจสอบการปฏบตงานของผสอน ซงจะแสดงใหเหนถงความโปรงใสและความยตธรรมในการประเมน ทงนใหเปนไปตามระเบยบทสถานศกษากาหนดไวh ขอมลหลกฐานการประเมนระหวางเรยนทพงแสดง ไดแก

๑) วธการและเครองมอทใชในการเกบขอมล ๒) ขอมลทเกยวกบความสามรถของผเรยนตามวธการประเมน เชน บนทกการสงเกตพฤตกรรม

บนทกคะแนนผลจากการประเมนชนงาน บนทกคะแนนการประเมนโครงงาน บนทกเกยวกบการประเมนแฟมสะสมงาน เปนตน ๓. การประเมนเพอสรปผลการเรยน

เปนการประเมนเพอมงตรวจสอบความสาเรจของผเรยน เมอผานการเรยนรในชวงเวลาหนง เมอสนสดการเรยนรายวชารายป/ปลายภาค

๓.๑ การประเมนหลงเรยน เปนการประเมนผเรยนในเรองทไดเรยนจบแลว เพอตรวจสอบวาผเรยนเกดการเรยนรตามผลการเรยนทคาดหวงหรอไม เกดพฒนาการขนมากนอยเพยงไร ทาใหสามารถประเมนไดวาผเรยนมศกยภาพในการเรยนรเพยงใด ขอมลทไดสามารถนาไปใชประโยชนไดดงน

๑) ปรบปรงแกไขซอมเสรมผเรยนใหบรรลผลการเรยนรทคาดหวง หรอจดประสงคของการเรยน ๒) ปรบปรงแกไขวธเรยนของผเรยนใหมประสทธภาพมากยงขน ๓) ปรบปรงแกไขและพฒนากจกรรมการเรยน การประเมนหลงเรยนถาจะใหสอดคลองกบการประเมนกอนเรยน เพอเปรยบเทยบ พฒนาการ

ของผเรยนสาหรบการวจยในชนเรยน ควรใชวธการและเครองมอชดเดยวกนหรอคขนานกน ๓.๒ การประเมนผลการเรยนรายป/รายภาค เปนการประเมนผลทตรวจสอบผลสมฤทธของ

ผเรยนในการเรยนรายวชาตาง ๆ ตามผลการเรยนรทคาดหวงรายป สาหรบชนประถมศกษาปท ๑-๓, ปท ๔-๖ และมธยมศกษาปท ๑-๓ และผลการเรยนรทคาดหวงรายภาค สาหรบชนมธยมศกษาปท ๔-๖ การประเมนผลนนอกจากจะมจดประสงคเพอการสรปตดสนความสาเรจของผเรยนในสาระการเรยนรรายป/รายภาคเปนสาคญแลว ยงใชเปนขอมลสาหรบปรบปรงแกไข ซอมเสรมผเรยนทไมผานการประเมนผลการเรยนรทคาดหวงของรายวชา ใหเกดพฒนาการและมผลการเรยนตามผลการเรยนรทคาดหวงอยางครบถวนสมบรณดวยการประเมนผลการเรยนรายป/รายภาคา สามารถใชวธการและเครองมอการประเมนไดอยางหลากหลายใหสอดคลองกบผลการเรยนรทคาดหวง เนอหาสาระ กจกรรมและชวงเวลาในการประเมน อยางไรกด เพอใหการประเมนผลการเรยนดงกลาวมสวนทเกยวของสมพนธและสนบสนนการเรยนการสอน จงใหนาผลการประเมนผลระหวางเรยนไปใชเปนขอมลในการประเมนผลการเรยนปลายป/ปลายภาค โดยสดสวนการประเมนผลระหวางเรยนมากกวาการประเมนผลปลายภาคเรยนหรอปลายป

Page 58: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

58 | ห น า

หลงจากศกษาเนอหาสาระเรองท ๕ แลว โปรดปฏบตใบงานท ๕

สรป

การวดและการประเมน (Assessment) คอ กระบวนการจดเกบขอมล รวบรวมขอมลวเคราะหขอมล สรปผลการวเคราะหขอมลเพอตดสน (Determine) ระดบของผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยนเมอเปรยบเทยบกบเกณฑผลความสาเรจทพงปรารถนาหรอผลความสาเรจตามมาตรฐานคณภาพผลการเรยนร

Page 59: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

59 | ห น า

ใบงานท ๑

ชอหลกสตร UTQ-๒๐๑: สาระการเรยนรภาษาไทย : ภาษาไทย สาหรบชนประถมศกษา ตอนท ๑ ทกษะทางภาษา คาชแจง ใหผเขาอบรมตอบคาถามตอไปน

1. จงยกตงอยางกจกรรมทสงเสรมทกษะการอานสาหรบนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท ๓ 2. จงยกตวอยางกจกรรมทสงเสรมทกษะการเขยนสาหรบนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท ๔

Page 60: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

60 | ห น า

ใบงานท ๒ ชอหลกสตร UTQ-๒๐๑: สาระการเรยนรภาษาไทย : ภาษาไทย สาหรบชนประถมศกษา ตอนท ๒ หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน ฉบบพทธศกราช ๒๕๕๑ คาชแจง ใหผเขาอบรมตอบคาถามตอไปน

๑. จงยกตวอยางแผนการจดการเรยนร โดยใชสอเพลง สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท ๒ ๒. จงยกตวอยางแผนการจดการเรยนร โดยใชสอนทาน สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท ๑

Page 61: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

61 | ห น า

ใบงานท ๓

ชอหลกสตร UTQ-๒๐๑: สาระการเรยนรภาษาไทย : ภาษาไทย สาหรบชนประถมศกษา ตอนท ๓ นวตกรรมการงานวจย คาชแจง ใหผเขาอบรมตอบคาถามตอไปน

๑. งานวจย สาคญตอการจดการเรยนการสอนอยางไร ๒. พหปญญาทง ๘ ดาน มอะไรบาง แตละดานสาคญอยางไร

Page 62: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

62 | ห น า

ใบงานท ๔

ชอหลกสตร UTQ-๐๐๒๐๑: สาระการเรยนรภาษาไทย : ภาษาไทย สาหรบชนประถมศกษา ตอนท ๔ ความหมายและความสาคญของสอและแหลงการเรยนร คาชแจง ใหผเขาอบรมตอบคาถามตอไปน

๑. สอและแหลงการเรยนรคออะไร สาคญอยางไร ๒. จงออกแบบการเรยนการสอน ทมการนาสอดานตาง ๆ มาใชอยางนอย ๓ สอ

Page 63: คํานําkrukird.com/00201.pdfutq-๐๐๒๐๑: สาระการเรียนรู้ภาษาไทย : ภาษาไทย สําหรับชั้น

U T Q - ๐ ๐ ๒ ๐ ๑ : ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ภ า ษ า ไ ท ย : ภ า ษ า ไ ท ย สา ห ร บ ช นป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า  

63 | ห น า

ใบงานท ๕ ชอหลกสตร UTQ-๐๐๒๐๑: สาระการเรยนรภาษาไทย : ภาษาไทย สาหรบชนประถมศกษา ตอนท ๕ การประเมนตามสภาพจรง คาชแจง ใหผเขาอบรมตอบคาถามตอไปน

๑. การประเมนตามสภาพจรง คออะไร ๒. ขนตอนการประเมนตามสภาพจรง มอะไรบาง และจงยกตวอยางวธการประเมนตามสภาพจรง