คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136...

57
UTQ- 02136 ก า ร วั ด แ ล ะ ป ร ะ เ มิ น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ริ ง 1 | ห น้ า คํานํา เอกสารหลักสูตรอบรมแบบ e-Training การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง เป็นหลักสูตร ฝึกอบรมภายใต้โครงการพัฒนาหลักสูตรและดําเนินการฝึกอบรมครู ข้าราชการพลเรือนและบุคลากร ทางการศึกษาด้วยหลักสูตรฝึกอบรมแบบ e-Training สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน โดยความร่วมมือของสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานและคณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เพื่อพัฒนาผู้บริหาร ครูและบุคลากรทางการศึกษาให้สอดคล้องกับความ ต้องการขององค์กร โดยพัฒนาองค์ความรูทักษะที่ใช้ในการปฏิบัติงานได้อย่างมีคุณภาพ โดยใช้ หลักสูตรและวิทยากรที่มีคุณภาพ เน้นการพัฒนาโดยการเรียนรู้ด้วยตนเองผ่านเทคโนโลยีการสื่อสาร ผ่านระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ต สามารถเข้าถึงองค์ความรู้ในทุกที่ทุกเวลา สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานและคณะครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย หวังเป็นอย่างยิ่งว่าหลักสูตรอบรมแบบ e-Training การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง จะสามารถ นําไปใช้ให้เกิดประโยชน์ต่อการพัฒนาครูและบุคลากรทางการศึกษาตามเป้าหมายและวัตถุประสงค์ทีกําหนดไว้ ทั้งนี้เพื่อยังประโยชน์ต่อระบบการศึกษาของประเทศไทยต่อไป

Transcript of คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136...

Page 1: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

1 | ห น า

คานา

เอกสารหลกสตรอบรมแบบ e-Training การวดและประเมนผลตามสภาพจรง เปนหลกสตรฝกอบรมภายใตโครงการพฒนาหลกสตรและดาเนนการฝกอบรมคร ขาราชการพลเรอนและบคลากรทางการศกษาดวยหลกสตรฝกอบรมแบบ e-Training สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน โดยความรวมมอของส า นกงานคณะกรรมการการศกษาข น พนฐานและคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย เพอพฒนาผบรหาร ครและบคลากรทางการศกษาใหสอดคลองกบความตองการขององคกร โดยพฒนาองคความร ทกษะทใชในการปฏบตงานไดอยางมคณภาพ โดยใชหลกสตรและวทยากรทมคณภาพ เนนการพฒนาโดยการเรยนรดวยตนเองผานเทคโนโลยการสอสารผานระบบเครอขายอนเทอรเนต สามารถเขาถงองคความรในทกททกเวลา

สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานและคณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

หวงเปนอยางยงวาหลกสตรอบรมแบบ e-Training การวดและประเมนผลตามสภาพจรง จะสามารถนาไปใชใหเกดประโยชนตอการพฒนาครและบคลากรทางการศกษาตามเปาหมายและวตถประสงคทกาหนดไว ทงนเพอยงประโยชนตอระบบการศกษาของประเทศไทยตอไป

Page 2: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

2 | ห น า

สารบญ

คานา 1 หลกสตร “การวดและประเมนผลตามสภาพจรง” 3 รายละเอยดหลกสตร 4 คาอธบายรายวชา 4 วตถประสงค 4 สาระการอบรม 4 กจกรรมการอบรม 4 สอประกอบการอบรม 5 การวดผลและประเมนผลการอบรม 5 บรรณานกรม 5 เคาโครงเนอหา 8 ตอนท 1 ความรพนฐานเกยวกบการประเมนตามสภาพจรง 11 ตอนท 2 การกาหนดมาตรฐานการเรยนรและการประเมน 24 ตอนท 3 การกาหนดภาระงานและเกณฑสาหรบการประเมน 28 ตอนท 4 การกาหนดคะแนนตามเกณฑการประเมน 36 ตอนท 5 การประเมนโดยแฟมสะสมผลงานการเรยนร 45 ใบงานท 1 49 ใบงานท 2 50 ใบงานท 3 51 ใบงานท 4 53 ใบงานท 5 57 แบบทดสอบกอนเรยน/หลงเรยนหลกสตร 58

Page 3: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

3 | ห น า

หลกสตร

การวดและประเมนผลตามสภาพจรง รหส UTQ-02136 ชอหลกสตรรายวชา การวดและประเมนผลตามสภาพจรง

ปรบปรงเนอหาโดย

คณาจารยภาควชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ผทรงคณวฒตรวจสอบเนอหา นางสาววณา อครธรรม ดร.พระ รตนวจตร ดร.พธาน พนทอง ศ.ดร.พฤทธ ศรบรรณพทกษ รศ.ดร.สกร รอดโพธทอง ผศ.ดร.ชญาพมพ อสาโห

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Page 4: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

4 | ห น า

รายละเอยดหลกสตร คาอธบายรายวชา

ศกษา และอธบายความรพนฐานเกยวกบการประเมนตามสภาพจรง กาหนดมาตรฐานการเรยนรและการประเมน การกาหนดภาระงานและเกณฑสาหรบการประเมน การกาหนดคะแนนตามเกณฑการประเมน และการประเมนโดยแฟมสะสมผลงานการเรยนร   วตถประสงค

เพอใหผเขารบการอบรมสามารถ 1. อธบายความหมายและลกษณะสาคญของการประเมนตามสภาพจรงได 2. เปรยบเทยบความแตกตางของการประเมนตามสภาพจรงกบการประเมนแบบเดมได 3. อธบายความสมพนธของการประเมนตามสภาพจรงกบการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปน

ศนยกลางได 4. อธบายขนตอนและวธการประเมนตามสภาพจรงได 5. อธบายความสาคญของมาตรฐานการเรยนรทมตอการประเมนผลการเรยนรได 6. กาหนดมาตรฐานการเรยนรสาหรบการประเมนตามสภาพจรงได 7. อธบายความหมายและลกษณะสาคญของภาระงานตามสภาพจรงได 8. อธบายลกษณะทดของเกณฑการประเมนได 9. สรางเกณฑการประเมนไดสอดคลองกบภาระงานทใชในการประเมน 10. อธบายความสาคญของคาอธบายเกณฑการใหคะแนน (Rubric Scoring) ได 11. อธบายลกษณะสาคญและโครงสรางทดของแฟมสะสมผลงานการเรยนรได

สาระการอบรม

ตอนท 1 ความรพนฐานเกยวกบการประเมนตามสภาพจรง ตอนท 2 การกาหนดมาตรฐานการเรยนรและการประเมน (Standard) ตอนท 3 การกาหนดภาระงานและเกณฑสาหรบการประเมน (Assessment Task and Criteria) ตอนท 4 การกาหนดคะแนนตามเกณฑการประเมน (Rubric Scoring) ตอนท 5 การประเมนโดยแฟมสะสมผลงานการเรยนร (Learning Portfolio)

กจกรรมการอบรม

1. ทาแบบทดสอบกอนการอบรม 2. ศกษาเนอหาสาระการอบรมจากสออเลกทรอนกส 3. ศกษาเนอหาเพมเตมจากใบความร 4. สบคนขอมลเพมเตมจากแหลงเรยนร 5. ทาใบงาน/กจกรรมทกาหนด 6. แสดงความคดเหนตามประเดนทสนใจ 7. แลกเปลยนเรยนรระหวางผเขารบการอบรมกบวทยากรประจาหลกสตร

Page 5: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

5 | ห น า

8. ทาแบบทดสอบหลงการอบรม สอประกอบการอบรม

1. บทเรยนอเลกทรอนกส 2. ใบความร 3. วดทศน 4. แหลงเรยนรทเกยวของ 5. กระดานสนทนา (Web board) 6. ใบงาน 7. แบบทดสอบ

การวดผลและประเมนผลการอบรม

วธการวดผล 1. การทดสอบกอนและหลงอบรม โดยผเขารบการอบรมจะตองไดคะแนนการทดสอบหลง

เรยนไมนอยกวา รอยละ 70 2. การเขารวมกจกรรม ไดแก สงงานตามใบงานทกาหนด เขารวมกจกรรมบนกระดาน

สนทนา บรรณานกรม กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ. แนวทางการวดและประเมนผลการเรยน. กรงเทพฯ : โรงพมพ

ครสภาลาดพราว. 2545 ชยฤทธ ศลาเดช. การจดการเรยนการสอนและการประเมนผล โดยใชแฟมสะสมผลงาน (Portfolio Assessment). ราชบร : หนวยศกษานเทศก กรมสามญศกษา เขตการศกษา 5, ม.ป.ป. (อดสาเนา) สวมล วองวานช. การประเมนผลการเรยนรแนวใหม. กรงเทพฯ : โรงพมพแหงจฬาลงกรณ

มหาวทยาลย. 2546. สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต กระทรวงศกษาธการ. การวดและประเมนผล สภาพแทจรงของนกเรยน. กรงเทพฯ : โรงพมพครสภาลาดพราว. 2540. . โครงการอบรมครผสอนกลมคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต (วทยาศาสตร) และคร

ประจาหองปฏบตการทางวทยาศาสตร. กรงเทพฯ : โรงพมพการศาสนา. 2542. อนวต คณแกว. หลกการวดและประเมนผลทางการศกษา. เอกสารสาเนา. 2548.

Ames, C. & Archer, J. (1988). Achievement goals in the classroom: Students' learning strategies and motivation processes. Journal of Educational Psychology, 80, 260-267.

Anderson, L. W., & Krathwohl, D. R. (Eds.). (2001). A Taxonomy for Learning, Teaching, and Assessing: A Revision of Bloom's Taxonomy of Educational Objectives. New York: Longman.

Page 6: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

6 | ห น า

Berk, R.A. (2000). Does humor in course tests reduce anxiety and improve performance? College Teaching, 48, 151-158.

Bloom, B. S., Englehart, M. D., Furst, E. J., Hill, W. H., & Krathwohl, D. R. (1956). Taxonomy of educational objectives. The classification of educational goals: Handbook I. Cognitive domain. New York: David McKay.

Bransford, J. D., & Vye, N. (1989). A perspective on cognitive research and its implications for instruction. In L.B. Resnick & L.E. Klopfer (Eds.), Toward the thinking curriculum: Current cognitive research (1989 Yearbook of the Association for Supervision and Curriculum Development). Alexandria, VA: Association for Supervision and Curriculum Development.

Bushweller, K. (1997). Teaching to the test. The American School Board Journal, September, 20-25.

Dunning, D., Johnson, K., Ehrlinger, J., & Kruger, J. (2003). Why people fail to recognize their own incompetence. Current Directions in Psychological Science, 12, 83-87.

Forman, G., & Kuschner, D. (1977). The child's construction of knowledge. Belmont, CA: Wadworth Co.

Haladyna, T. M., Downing, S. M., & Rodriguez, M. C. (2002). A review of multiple-choice item-writing guidelines for classroom assessment. Applied Measurement in Education, 15, 309-334.

McDonald, J. P. (1992). Dilemmas of planning backwards: Rescuing a good idea. Teachers College Record, 94, 152-169.

McMorris, R. F., Boothroyd, R. A., & Pietrangelo, D. J. (1997). Humor in educational testing: A review and discussion. Applied Measurement in Education, 10, 269-297.

Meyer, C. A. (1992). What's the difference between authentic and performance assessment? Educational Leadership, 49, 39-40.

Mueller, J. (2004). Authentic Assessment Tool Box http://jfmueller.faculty.noctrl.edu/toolbox/

Neisser, U. (1967). Cognitive psychology. New York: Appleton-Century-Crofts. Newmann, F. M. & Wehlage, G. G. (1993). Five standards of authentic instruction.

Educational Leadership, 50, 8-12. Rolheiser, C., Bower, B. & Stevahn, L. (2000). The portfolio organizer: Succeeding with

portfolios in your classroom. Alexandria, VA: Association for Supervision and Curriculum Development.

Steffe, L. P., & Gale, J. (Eds.). (1995). Constructivism in education. Hillsdale, NJ: Erlbaum. Stiggins, R. J. (1987). The design and development of performance

assessments. Educational Measurement: Issues and Practice, 6, 33-42.

Page 7: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

7 | ห น า

Sweller, J. (1988). Cognitive load during problem solving: Effects on learning. Cognitive Science, 12, 257-285.

Sweller, J. (1994). Cognitive load theory, learning difficulty and instructional design. Learning and Instruction, 4, 295-312.

Taylor, A. K. (2005). Violating conventional wisdom in multiple choice test construction. College Student Journal, 39, 141-153.

Wiggins, G. P. (1993). Assessing student performance. San Francisco: Jossey-Bass Publishers.

Wiggins, G. P. (1998). Educative assessment: Designing assessments to inform and improve student performance. San Francisco: Jossey-Bass Publishers.

Wiggins, G. P., & McTighe, J. (1998). Understanding by design. Alexandria, VA: Association for Supervision and Curriculum Development.

Wiggins, G. P., & McTighe, J. (2006). Examining the teaching life. Educational Leadership, 63, 26-29.

Wittrock, M. C. (1991). Testing and recent research in cognition. In M.C. Wittrock & E.L. Baker (Eds.), Testing and cognition. Englewood Cliffs: NJ: Prentice-Hall.

Worthen, B. R., White, K. R., Fan, X., & Sudweeks, R. R. (1999). Measurement and assessment in schools. New York: Longman.

What makes a portfolio a portfolio? Ed Leadership, Feb. 1991, p. 61 (quote)

Page 8: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

8 | ห น า

หลกสตร UTQ-02136 การวดและประเมนผลตามสภาพจรง

เคาโครงเนอหา ตอนท 1 ความรพนฐานเกยวกบการประเมนตามสภาพจรง

แนวคด 1. การประเมนตามสภาพจรง เปนกระบวนการสงเกต การบนทกและการรวบรวม

ขอมลการเรยนร จากวธทางานและผลงานทผเรยนปฏบตในสภาพของการแสดงออกจรงในเนอหาวชาทเรยน เปนการประเมนทดาเนนการอยางตอเนอง สมาเสมอควบคไปกบกจกรรมการเรยนการสอน เนนทการวดการแสดงออก กระบวนการคด กระบวนการทางาน (Process) ผลทเกดขน (Product) จากการเรยนร และแฟมแสดงผลการเรยนร (Learning Portfolio) เพอใหมขอมลทจะใชในการประเมนพฒนาการดานตาง ๆ ของผเรยน และใหความสาคญกบการใหคาแนะนาชวยเหลอผเรยนใหประสบความสาเรจในการเรยนรและพฒนาการในทกดาน

2. การประเมนตามสภาพจรงมลกษณะดงน เปนการประเมนท ใ ชวธการทหลากหลาย ประเมนกระบวนการคดทซบซอน ประเมนความสามารถของผเรยน ใหผเรยนมสวนรวมในการประเมน และขอมลทไดสะทอนใหเหนถงกระบวนการเรยนการสอน

3. วธการรวบรวมขอมลในการประเมนตามสภาพจรง ประกอบดวย การประเมนการแสดงออกในการเรยน การประเมนกระบวนการ การประเมนผลผลต และการประเมนจากแฟมแสดงผลการเรยนร

วตถประสงค เพอใหผเขารบการอบรมสามารถ

1. อธบายความหมายและลกษณะสาคญของการประเมนตามสภาพจรงได 2. เปรยบเทยบความแตกตางของการประเมนตามสภาพจรงกบการประเมน

แบบเดมได 3. อธบายความสมพนธของการประเมนตามสภาพจรงกบการจดการเรยนรทเนน

ผเรยนเปนศนยกลางได 4. ระบวธการและแหลงขอมลในการประเมนตามสภาพจรงได 5. อธบายขนตอนและวธการประเมนตามสภาพจรงได

ตอนท 2 การกาหนดมาตรฐานการเรยนรและการประเมน (Standard)

แนวคด 1. มาตรฐานการเรยนรเปนการกาหนดใหชดเจนวาผเรยนควรเรยนรอะไรและทา

อะไรไดบาง ซงแบงออกเปน 3 ชนด คอ มาตรฐานดานความร มาตรฐานดานกระบวนการ และมาตรฐานดานจตพสย

Page 9: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

9 | ห น า

2. การเขยนมาตรฐานการเรยนรและประเมนผลการเรยนร จะตองสามารถวดประเมนได มความหมายแคบกวาเปาหมาย และมความหมายกวางกวาวตถประสงค ไมควรระบการปฏบตทเฉพาะเจาะจงเกนไป และตองมความชดเจน ใชภาษาทอานแลวเขาใจตรงกน

วตถประสงค เพอใหผเขารบการอบรมสามารถ

1. อธบายความสาคญของมาตรฐานการเรยนรทมตอการประเมนผลการเรยนรได 2. อธบายลกษณะสาคญของมาตรฐานการเรยนรดานเนอหาดานกระบวนการและ

ดานจตพสยได 3. สามารถกาหนดมาตรฐานการเรยนรสาหรบการประเมนตามสภาพจรงได

ตอนท 3 การกาหนดภาระงานและเกณฑสาหรบการประเมน (Assessment

Task and Criteria) แนวคด

1. การกาหนดภาระงาน (Task) เพอใหผเรยนไดปฏบต ในการประเมนตามสภาพจรงจะอาศยการประเมนจากผลงานทเกดขนจากการปฏบตงาน (Product) และกระบวนการปฏบตงาน (Process) ในสถานการณหรอภาระงานทไดมอบหมาย การกาหนดภาระงานทดและสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนรจงจะนาไปสการจดการเรยนรและการประเมนไดตรงตามสภาพจรง

2. เกณฑการประเมน (Assessment Criteria) เปนตวบงชความสามารถในการปฏบตงานตามภาระงานของผเรยนวาทาไดครบถวนของขนตอนการปฏบตงานทดหรอไม ซงจะทาใหผสอนตอบคาถามไดวา อะไรบางทแสดงใหเหนวาผเรยนปฏบตงานไดด และจะทราบไดอยางไรวาผเรยนทาสงเหลานนหรอไม การเขยนเกณฑทดนนควรมลกษณะดงน มความชดเจน สนกระชบ สงเกตได เปนขอความทระบพฤตกรรมการปฏบต ใชภาษาทนกเรยนสามารถเขาใจได

วตถประสงค

เพอใหผเขารบการอบรมสามารถ 1. อธบายความหมายและลกษณะสาคญของภาระงานตามสภาพจรงได 2. วเคราะหไดวาภาระงานมความเหมาะสมกบมาตรฐานการเรยนรทกาหนดให

หรอไม 3. สามารถกาหนดภาระงานไดสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนร 4. อธบายลกษณะทดของเกณฑการประเมนได 5. วเคราะหไดวาเกณฑการประเมนมความเหมาะสมกบภาระงานทใชในการ

ประเมนผเรยนหรอไม 6. สามารถสรางเกณฑการประเมนไดสอดคลองกบภาระงานทใชในการประเมน

Page 10: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

10 | ห น า

ตอนท 4 การกาหนดคะแนนตามเกณฑการประเมน (Rubric Scoring) แนวคด

1. การกาหนดเกณฑใหคะแนนเปนการพจารณาความสามรถในการเรยนรของผเรยนจะพจารณาจากผลการปฏบตงานทเทยบกบเกณฑ เพอพจารณาวาผเรยนไดผานตามเกณฑการประเมนทกาหนดไวในภาระงาน โดยจะตองประกอบดวยสองสวนคอ เกณฑการประเมน และคาอธบายระดบคณภาพของแตละเกณฑการประเมน

2. การประเมนตามสภาพจรงตองมการกาหนดแนวทางการใหคะแนนรวมกนระหวางผสอนและผเรยน เพอกาหนดเกณฑในการพจารณาใหคะแนนหรอเปนการสรางมาตรวดวาผเรยนทาอะไรไดสาเรจบาง และความสาเรจนนอยในระดบใด เรยกวธการนวา Rubric Scoring ซงมการประเมนอย 2 ลกษณะคอ การใหคะแนนภาพรวม (Holistic scoring) และการใหคะแนนตามองคประกอบยอย (Analytic scoring)

วตถประสงค เพอใหผเขารบการอบรมสามารถ

1. อธบายความสาคญของคาอธบายเกณฑการใหคะแนน (Rubric Scoring) ได 2. เปรยบเทยบความแตกตางของคาอธบายเกณฑการใหคะแนนแบบภาพรวม

(Holistic scoring) และแบบการใหคะแนนตามองคประกอบยอย (Analytic scoring) ได

3. สรางคาอธบายเกณฑการใหคะแนนแบบภาพรวม (Holistic scoring) และแบบการใหคะแนนตามองคประกอบยอย (Analytic scoring) จากเกณฑการประเมนทกาหนดใหได

ตอนท 5 การประเมนโดยแฟมสะสมผลงานการเรยนร (Learning Portfolio)

แนวคด แฟมสะสมผลการเรยนรทผเรยนจดทาขนจะเปนทรวบรวมขอมลและผลงานทแสดง

ถงความรความสามารถของผเรยนเอง ซงผสอนและผเรยนสามารถนาผลงานเหลานมาใชในการประเมนการเรยนรของผเรยนไดทงการประเมนเพอพฒนาผเรยนและประเมนเพอตดสนผลการเรยน การจดทาแฟมสะสมผลงานการเรยนรตองกาหนดโครงสรางใหเหมาะสมกบลกษณะของรายวชาและวตถประสงคของการจดทา วตถประสงค

เพอใหผเขารบการอบรมสามารถ 1. อธบายลกษณะสาคญและโครงสรางทดของแฟมสะสมผลงานการเรยนรได 2. บอกประโยชนของการจดทาแฟมสะสมผลงานการเรยนรของผเรยนได 3. สามารถกาหนดโครงสรางแฟมสะสมผลงานการเรยนรท เหมาะสมกบ

วตถประสงคของการจดทา

Page 11: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

11 | ห น า

ตอนท 1 ความรพนฐานเกยวกบการประเมนตามสภาพจรง แนวคด

1. การประเมนตามสภาพจรง เปนกระบวนการสงเกต การบนทกและการรวบรวมขอมลการเรยนร จากวธทางานและผลงานทผเรยนปฏบตในสภาพของการแสดงออกจรงในเนอหาวชาทเรยน เปนการประเมนทดาเนนการอยางตอเนอง สมาเสมอควบคไปกบกจกรรมการเรยนการสอน เนนทการวดการแสดงออก กระบวนการคด กระบวนการทางาน (Process) ผลทเกดขน (Product) จากการเรยนร และแฟมแสดงผลการเรยนร (Learning Portfolio) เพอใหมขอมลทจะใชในการประเมนพฒนาการดานตาง ๆ ของผเรยน และใหความสาคญกบการใหคาแนะนาชวยเหลอผเรยนใหประสบความสาเรจในการเรยนรและพฒนาการในทกดาน

2. การประเมนตามสภาพจรงมลกษณะดงน เปนการประเมนทใชวธการทหลากหลาย ประเมนกระบวนการคดทซบซอน ประเมนความสามารถของผเรยน ใหผเรยนมสวนรวมในการประเมน และขอมลทไดสะทอนใหเหนถงกระบวนการเรยนการสอน

3. วธการรวบรวมขอมลในการประเมนตามสภาพจรง ประกอบดวย การประเมนการแสดงออกในการเรยน การประเมนกระบวนการ การประเมนผลผลต และการประเมนจากแฟมแสดงผลการเรยนร

วตถประสงค เพอใหผเขารบการอบรมสามารถ 1. อธบายความหมายและลกษณะสาคญของการประเมนตามสภาพจรงได 2. เปรยบเทยบความแตกตางของการประเมนตามสภาพจรงกบการประเมน

แบบเดมได 3. อธบายความสมพนธของการประเมนตามสภาพจรงกบการจดการเรยนรทเนน

ผเรยนเปนศนยกลางได 4. ระบวธการและแหลงขอมลในการประเมนตามสภาพจรงได 5. อธบายขนตอนและวธการประเมนตามสภาพจรงได

บทนา ในปจจบนการพฒนาคนใหมความรทกษะและคณลกษณะทสามารถตอส แขงขนกนเพอความสาเรจ ตองพฒนาคณสมบตตาง ๆ เชน สอสารเปน ใชเทคโนโลยได เจรจาแลกเปลยนได แกไขปญหาได ปรบตวเขากบสถานการณได การประเมนผลตามสภาพจรงเปนทางเลอกใหมในการประเมนผลการเรยนรทางหนงทจะเออตอการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนศนยกลางมากกวาการเรยนการสอน ทเกดจากครเปนผบอกความร แตผเรยนจะเรยนรจากการกระทามากขน การประเมนตามสภาพจรงจะแสดงใหเหนวานกเรยนทาอะไรได มากกวาจะบอกวานกเรยนเรยนรอะไร ซงแนวทางการประเมนผลจากสภาพจรงน เปนการใชเพอลดบทบาทการประเมนดวยขอสอบมาตรฐานและการทดสอบอยางเปนทางการดวยขอสอบแบบเลอกตอบ และพยายามพฒนาระบบการประเมนในชนเรยน โดยการเสรมวธการประเมนอยางไมเปนทางการ สอดคลองกบธรรมชาตการเรยนรทเนนผเรยนเปนศนยกลางและปฏบตจรงจากสถานการณทใช วธการประเมนแนวใหมนไดเสนอแนะวาใน

Page 12: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

12 | ห น า

ระยะเรมแรกควรจะเรมตนอยางนอย ๆ คอยเปนคอยไปในสวนเนอหาสาระทครคดวามนใจจะใชวธการดงกลาวได แลวจงขยายเพมขนในเนอหาสวนอนและวชาอนๆ ตอไป ในหนวยนทานจะไดเรยนรความรพนฐานเกยวกบการประเมนตามสภาพจรง ในหวขอตอไปน

1. ความหมายของการประเมนตามสภาพจรง 2. ลกษณะสาคญของการประเมนตามสภาพจรง 3. ความแตกตางของการประเมนตามสภาพจรงกบการประเมนแบบเดม 4. การประเมนตามสภาพจรงกบการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนศนยกลาง 5. วธการและแหลงขอมลในการประเมนตามสภาพจรง 6. การประเมนตามสภาพจรงกบขนตอนการจดกจกรรมการเรยนร 7. ขนตอนและวธการประเมนตามสภาพจรง

1. ความหมายของการประเมนตามสภาพจรง

นกการศกษาและนกวดผลประเมนผลทางการศกษาหลายทาน ไดใหความหมายของการประเมนตามสภาพจรงในทศนะทคลายคลงกนดงตอไปน

สวมล วองวานช (2546 : 13) กลาววา การประเมนตามสภาพจรง เปนกระบวนการตดสนความรความสามารถและทกษะตาง ๆ ของผเรยนในสภาพทสอดคลองกบชวตจรง โดยใชเรองราว เหตการณ สภาพจรงหรอคลายจรงทประสบในชวตประจาวน เปนสงเราใหผเรยนตอบสนองโดยการแสดงออก ลงมอกระทา หรอผลต จากกระบวนการทางานตามทคาดหวงและผลผลตทมคณภาพ จะเปนการสะทอนภาพเพอลงขอสรปถงความร ความสามารถ และทกษะตาง ๆ ของผเรยนวามมากนอยเพยงใด นาพอใจหรอไม อยในระดบความสาเรจใด กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ (2545 : 20) ไดกลาววา การประเมนสภาพจรงเปนการประเมนจากการปฏบตงานหรอกจกรรมอยางใดอยางหนง โดยงานหรอกจกรรมทมอบหมายใหผปฏบต จะเปนงานหรอสถานการณทเปนจรง (Real Life) หรอใกลเคยงกบชวตจรง จงเปนงานทมสถานการณซบซอน (Complexity) และเปนองครวม (Holistic) มากกวางานปฏบตในกจกรรมการเรยนทวไป สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต กระทรวงศกษาธการ (2540: 175) กลาววา การประเมนสภาพจรง เปนการประเมนการกระทา การแสดงออกหลาย ๆ ดาน ของนกเรยนตามสภาพความเปนจรงทงในและนอกหองเรยน มลกษณะเปนการประเมนแบบไมเปนทางการ การทางานของผเรยน ความสามารถในการแกไขปญหาและการแสดงออก โดยเนนใหผเรยนเปนผคนพบและเปนผผลตความร ไดมโอกาสฝกปฏบตจรงหรอคลายจรง ไดแสดงออกอยางเตมความสามารถ Jon Mueller (2004) การประเมนตามสภาพจรงเปนการประเมนรปแบบหนงทมงเนนใหผเรยนแสดงความสามารถในดานการประยกตใชความรและทกษะผานการกระทาทกาหนดไวในสถานการณทเกยวของกบปญหาหรอการดาเนนงานทเปนสภาพจรง Wiggins (1993) กลาวถงความหมายของการประเมนตามสภาพจรงไววา เปนการกาหนดภาระงาน (Tasks) ทสาคญใหผเรยนไดใชความรเพอแสดงความสามารถในการแกปญหาหรอจดการกบสถานการณนนอยางมประสทธภาพและสรางสรรค ภาระงานทกาหนดนนตองมลกษณะทเปนสภาพจรงหรอคลายจรงททกคนจะตองพบในการดาเนนชวตหรอการทางานในแตละสาขาวชาชพ

Page 13: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

13 | ห น า

Stiggins (1987) ใหความหมายของการประเมนตามสภาพจรงวา เปนการประเมนการแสดงความสามารถของผเรยนในการใชทกษะอยางใดอยางหนงและสมรรถนะทเกยวของ ทสะทอนใหเหนวาผเรยนมความรและสามารถจดการกบสถานการณทกาหนดได จากความหมายของการประเมนสภาพจรงดงกลาว จะเหนวาการประเมนตามสภาพจรงเปนการประเมนจากการวดโดยใหผเรยนลงมอปฏบตจรงในสถานการณจรง เปนการวดประเมนผลกระบวนการทางานในดานสมอง หรอการคด และจตใจของผเรยนอยางตรงไปตรงมา โดยพยายามตอบคาถามวาผเรยนทาอยางไรและทาไมจงทาอยางนน การทไดขอมลวา “ผเรยนทาอยางไร” และ “ทาไมผเรยนจงทาอยางนน” จะชวยใหผสอนไดพฒนาการเรยนรของผเรยน และการจดกจกรรมการเรยนรของผสอนไดจากขอมลท เปนผลจากการประเมน การประเมนตามสภาพจรงจงเปนกระบวนการสงเกต การบนทกและรวบรวมขอมลจากผลงานและกจกรรมทนกเรยนทา การประเมนสภาพจรงจะไมเนนการประเมนเฉพาะทกษะ พนฐาน แตจะเนนการประเมนทกษะการคดทซบซอนในการทางานของนกเรยน ความสามารถในการแกปญหา และการแสดงออกทเกดจากการปฏบตในสภาพจรงในกจกรรมการเรยนร รวมทงเนนพฒนาการเรยนรของผเรยน ทงนเพอสนองจดประสงคของหลกสตร และความตองการของสงคม นอกจากนการประเมนผลตามสภาพจรงจะมความตอเนองในการใหขอมลในเชงคณภาพ ทเปนประโยชนตอผสอนไดใชเปนแนวทางการจดกจกรรมการเรยนรใหเหมาะกบรายบคคลได จากแนวคดดงกลาวจะพบวา ในกระบวนการจดการเรยนรตามสภาพจรงนนจะประกอบดวย 3 องคประกอบทมปฏสมพนธกนคอ การจดการเรยนรตามสภาพจรง (Authentic Learning) การประเมนตามสภาพจรง (Authentic Assessment) และผลลพธการเรยนรตามสภาพจรง (Authentic Learning Outcomes) ดงแสดงในภาพท 1 ภาพท 1 กระบวนการจดการเรยนรตามสภาพจรง

การเรยนร ตามสภาพจรง (Authentic Learning)

ผลการเรยนร ตามสภาพจรง

(Authentic Learning Outcomes)

การประเมน ตามสภาพจรง (Authentic

Assessment)

Page 14: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

14 | ห น า

จากภาพท 1 แสดงใหเหนวาการทจะประเมนผลตามสภาพจรงไดนนตองมการจดการเรยนรตามสภาพจรงกอนและภารกจหลกของผสอน คอ ทาอยางไรจงจะทาใหผเรยนมความรในเนอหาวชาทเรยน ผสอนตองร วาความรทตองการใหผ เรยนเรยนรนนคออะไร มอะไรบางและผเรยนจะสรางสรรคความรเหลานนขนมาไดอยางไร มวธการใดบางทมโอกาสใหผเรยนไดสรางความรเกดขนในโครงสรางความรของผเรยนเอง และผสอนจะประเมนไดโดยวธใดและอยางไร เพอใหไดขอมลวาผเรยนมความรนน ๆ แลว และสามารถนาความรทมนนไปใชไดอยางมประสทธภาพ จากแนวคดดงกลาวจงสามารถเปรยบเทยบรปแบบของกระบวนการจดการเรยนรแบบเดมและกระบวนการจดการเรยนรตามสภาพจรงไดดงตารางตอไปน ตารางเปรยบเทยบกระบวนการจดการเรยนรแบบเดม และแบบสภาพจรง

การจดการเรยนรแบบเดม การจดการเรยนรตามสภาพจรง 1. วางแผนโดยยดพฤตกรรมเปนหลก 1. วางแผนจากสงทนกเรยนอยากรและอยากทา

ในกรอบของหนวยการเรยน 2. สอนไปตามหวขอของเนอหา 2. เกดการเรยนรทลกซงจากกจกรรมการเรยนร 3. มจดประสงคกวาง ๆ 3. มจดประสงคทชดเจนเฉพาะเจาะจง 4. มกเนนเพยง 1-2 สมรรถภาพและวธการเรยน 4. ใชสมรรถภาพและวธการเรยนทหลากหลาย 5. ครเปนผดาเนนการสอน 5. นกเรยนมความตองการเปนตวกระตนใหเกด

การศกษาและเรยนร 6. ยดตาราเรยนเปนหลก 6. ใชแหลงการเรยนรหลากหลาย 7. ใชกฎเกณฑบงคบเสมอ ๆ 7. สนองความตองการของนกเรยนอยาง

เหมาะสม 8. ภาระงานและกระบวนการถกแบงเปนสวนยอย

8. ภาระงานและกระบวนการรวมอยดวยกน

9. นกเรยนปฏบตงานโดยไมทราบจดมงหมายทชดเจน

9. นกเรยนปฏบตงานโดยมจดมงหมายทชดเจน

10. ประเมนผลครงเดยวเมอจบบทเรยน

10. ประเมนผลตลอดเวลาตงแตเรมปฏบตจนสนสดภาระงาน

11. ครเปนผประเมน 11. ผเชยวชาญเรองนนเปนผประเมน 12. ครรเกณฑการประเมนแตผเดยว 12. ครและนกเรยนรเกณฑการประเมนทง 2

ฝาย 13. ประเมนผลเฉพาะภาคความร 13. ประเมนผลทงความร ความเขาใจ ผลงาน

และกระบวนการทนกเรยนนาความรตาง ๆ มาประยกตใช

แหลงทมา : Kentucky Department of Education, 1998

2. ลกษณะสาคญของการประเมนตามสภาพจรง

Page 15: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

15 | ห น า

การประเมนตามสภาพจรงจะประกอบดวยสองสวนทสาคญคอ การกาหนดภาระงาน (Task) หรอสถานการณปญหา ท ตองการใหผ เรยนดาเนนการ และเกณฑการประเมน (Rubrics) ความสามารถของผเรยนในการดาเนนการตามภาระงานทกาหนดใหปฏบต ดงนนการประเมนตามสภาพจรงจงเปนการวดและประเมนผลการเรยนรของผเรยน ทนามาใชทดแทนในสวนทแบบทดสอบเลอกตอบไมสามารถวดและประเมนผลไดตรงตามสภาพความรและทกษะทเปนจรงของผเรยน ลกษณะสาคญของการประเมนตามสภาพจรงมดงน

1. งานทปฏบตเปนงานทมความหมาย (meaningful task) งานทใหนกเรยนปฏบตตองเปนงานทสอดคลองกบชวตในชวตประจาวน เปนเหตการณจรงมากกวากจกรรมทจาลองขนเพอใชในการทดสอบ

2. การประเมนรอบดานดวยวธการทหลากหลาย (multiple assessment) การประเมนนกเรยนทกดาน ทงความร ความสามารถ ทกษะ และคณลกษณะนสย โดยใชเครองมอทเหมาะสม สอดคลองกบวธแหงการเรยนร และพฒนาการของนกเรยน เนนใหนกเรยนตอบสนองดวยการแสดง สรางสรรค ผลต หรอทางาน ในการประเมนตองประเมนหลาย ๆ ครงดวยวธการทหลากหลายและเหมาะสม เนนการลงมอปฏบตมากกวาการประเมนความร

3. ผลผลตมคณภาพ (quality products) นกเรยนจะมการประเมนตนเองตลอดเวลา และพยายามแกไขจดดอยของตนเองจนกระทงไดผลงานทผลตขนอยางมคณภาพ นกเรยนเกดความพงพอใจในผลงานของตนเอง มการแสดงผลงานของนกเรยนตอสาธารณชน เพอเปดโอกาสใหผอนไดเรยนรและชนชมจากการจดกจกรรมการเรยนการสอน นกเรยนมโอกาสเลอกปฏบตงานไดตามความพงพอใจ นอกจากนยงจาเปนตองมมาตรฐานของงานหรอสภาพความสาเรจของงานทเกดจากการกาหนดรวมกนระหวางคร นกเรยนและอาจรวมถงผปกครองดวย มาตรฐานหรอสภาพความสาเรจดงกลาวจะเปนสงทบงบอกวางานของนกเรยนมคณภาพอยในระดบใด

4. ใชความคดระดบสง (higher – order thinking) ตองพยายามใหนกเรยนแสดงออก หรอ ผลตผลงานขนมา ซงเปนผลงานทเกดจากการคดวเคราะห สงเคราะห ประเมนทางเลอก ลงมอกระทา ตลอดจนการใชทกษะการแกปญหาเมอพบปญหาทเกดขน

5. ปฏสมพนธทางบวก (positive interaction) นกเรยนตองไมรสกเครยดหรอเบอหนายตอการประเมน คร ผปกครอง และนกเรยนตองเกดความรวมมอทดตอกนในการประเมน และการใชผลการประเมนแกไขปรบปรงนกเรยน

6. งานและมาตรฐานตองชดเจน (clear tasks and standard) งานและกจกรรมทจะใหนกเรยนปฏบตตองมขอบเขตทชดเจน สอดคลองกบจดหมายหรอสภาพทคาดหวงทตองการใหเกดพฤตกรรมดงกลาว

7. มการสะทอนตนเอง (self reflections) ตองมการเปดโอกาสใหนกเรยนแสดงความรสก ความคดเหน หรอเหตผลตอการแสดงออก การกระทา หรอผลงานของตนเองวา ทาไมถงปฏบต ไมปฏบต ทาไมถงชอบ ทาไมถงไมชอบ

8. มความสมพนธกบชวตจรง (transfer into life)

Page 16: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

16 | ห น า

ปญหาทเปนสงเราใหนกเรยนไดตอบสนอง ตองเปนปญหาทสอดคลองกบชวตประจาวน พฤตกรรมทประเมนตองเปนพฤตกรรมทแทจรง ทเกดขนในชวตประจาวน ทงทโรงเรยนและทบาน ดงนนผปกครองนกเรยนจงนบวามบทบาทเปนอยางยงในการประเมนตามสภาพทแทจรง

9. การประเมนอยางตอเนอง (ongoing or formative) ตองประเมนนกเรยนตลอดเวลา และทกสถานทอยางไมเปนทางการ ซงจะทาใหเหนพฤตกรรมทแทจรง เหนพฒนาการ คนพบจดเดนและจดดอยของนกเรยน

10. การบรณาการความร (integration of knowledge) งานทใหนกเรยนลงมอปฏบตนน ควรเปนงานทตองใชความร ความสามารถและทกษะทเกดจากการเรยนรในสหสาขาวชา ลกษณะสาคญดงกลาวจะชวยแกไขจดออนของการวดและประเมนแบบเดมทพยายามแยกยอยจดประสงคออกเปนสวน ๆ เรยนร และประเมนเปนเรอง ๆ ดงนนนกเรยนจงขาดโอกาสทจะบรณาการความรและทกษะจากวชาตาง ๆ เพอใชในการปฏบตงานหรอแกปญหาทพบ ซงสอดคลองกบชวตประจาวนทงานแตละงาน หรอปญหาแตละปญหานนตองใชความร ความสามารถ และทกษะจากหลาย ๆ วชามาชวยในการทางานหรอแกไขปญหา โดยสรปแลวจะเหนวา การประเมนตามสภาพจรงมลกษณะทสาคญดงน

1. ใชวธการประเมนกระบวนการคดทซบซอน ความสามารถในการปฏบตงาน ศกยภาพของผเรยนในฐานะผสรางผลงาน และกระบวนการทใชในการสรางผลงาน มากกวาการประเมนความสามารถในการจาวาผเรยนจาความรอะไรไดบาง

2. เปนการประเมนความสามารถของผเรยน เพอวนจฉยผเรยนหาขอสรปวามสวนใดทควรสงเสรมและสวนใดทควรปรบปรงแกไข เพอใหผเรยนไดพฒนาเตมศกยภาพตามความสนใจและความตองการของแตละคน

3. เปนการประเมนทเปดโอกาสใหผเรยนมสวนรวมประเมนผลงานของตนเองและของเพอน เพอสงเสรมใหผเรยนไดรจกตวเอง เชอมนในตนเอง ซงนาไปสความสามารถทจะพฒนาตนเองได

4. ขอมลทไดจากการประเมนจะสะทอนใหเหนถงกระบวนการเรยนการสอนและการวางแผนการสอนของผสอนวาสามารถสนองตอบความสนใจและความตองการของผเรยนแตละคนไดหรอไม

5. เปนการประเมนความสามารถของผ เรยนในการถายโอนสงท เรยนรไปสสถานการณในชวตจรง

6. เปนการประเมนดานตาง ๆ ดวยวธการทหลากหลายในสถานการณตาง ๆ กนอยางตอเนอง ไมใชใชเพยงการสอบขอเขยนเพยงครงหรอสองครงอยางทเคยทามา

Page 17: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

17 | ห น า

3. ความแตกตางของการประเมนตามสภาพจรงกบการประเมนแบบเดม การพจารณาความแตกตางระหวางการประเมนตามสภาพจรงกบการประเมนแบบเดมนน เพอใหเขาใจงายขนจงพจารณาไดจากลกษณะทแตกตางกนบนเสนแสดงความตอเนองของคณลกษณะสาคญของการประเมนผลการเรยนรใน 5 บรบท ดงตอไปน

บรบทดาน การประเมน

แบบเดม <-------------------------

---------> การประเมนตามสภาพจรง

การตอบขอสอบ เลอกคาตอบท

กาหนดให <------------------------>

ลงมอปฏบตตามภาระงานทกาหนด

สถานการณ ทใชวด

ครสรางโดยการสมมต

<------------------------> ครสรางจากเรองทเกดในชวตจรง

การใชความคด ความรและ

ความจา <------------------------>

คดประยกตใชและคดสรางสรรค

ความเกยวของ ในการประเมน

ผสอน <------------------------> ผเรยน

หลกฐานแสดงความสามารถผเรยน

เปนหลกฐานทางออม

<------------------------> เปนหลกฐานเชงประจกษ

รายละเอยดของแตละบรบทระหวางการประเมนแบบเดมกบการประเมนตามสภาพจรง

สรปไดดงน บรบทดานการตอบขอสอบนนการประเมนแบบเดมนกเรยนจะเลอกคาตอบทครกาหนดไว เชน การตอบขอสอบแบบเลอกตอบ หรอแบบถก-ผด โดยเลอกคาตอบทถกตองทสด แตการประเมนตามสภาพจรงผเรยนจะตองลงมอปฏบตงานตามภาระงาน(Task) ทมความซบซอนและเนนการคดประยกตใชความรอยางเหมาะสม บรบทดานสถานการณทใชในการวด การวดโดยใหผเรยนตอบแบบทดสอบแบบเลอกตอบมกเปนการสรางขอสอบทจากดอยเฉพาะเนอหาสาระทเรยนเทานน แตการประเมนตามสภาพจรงจะเปนการกาหนดสถานการณหรอภาระงานทเปนเกดขนหรอคลายคลงในชวตจรง แลวใหผเรยนปฏบตงานโดยใชศกยภาพดานความรและความคดทหลากหลาย บรบทดานการใชความคด การใชขอสอบในการประเมนแบบเดมทผตอบใชสมรรถภาพของสมองดานความรความจาในเนอหาสาระทไดเรยนไปในการตอบขอสอบ ซงถอวาเปนเพยงสวนหนงของการประเมนตามสภาพจรงเทานน เพราะวาการประเมนตามสภาพจรงตองการใหผเรยนไดใชความคดวเคราะหและความคดประยกตใชความรทไดเรยนรมา ในการสงเคราะหผลงานหรอกระบวนการปฏบตงาน ซงถอวาเปนการพฒนาผเรยนอกระดบหนง บรบทดานความเกยวของในการประเมน การประเมนแบบเดมนนขนอยกบครผสอนทเปนผสรางขอสอบ ผเรยนไมมโอกาสเกยวของกบการสรางขอสอบ นอกจากนการตอบขอสอบกตองเปนไปตามทผสอนไดกาหนดไวแลวเทานน สวนการประเมนตามสภาพจรงนนผเรยนมโอกาสเลอกสงทจะนาเสนอและรปแบบหรอวธการนาเสนอทสะทอนใหเหนถงสมรรถภาพในการเรยนรดวยตวเอง

Page 18: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

18 | ห น า

ภายใตกรอบของสถานการณหรองานทผสอนกาหนด อยางไรกตามการมอสระมากในการปฏบตงานดงกลาวนกมทงจดแขงและจดออนในตวเองทครผสอนตองพจารณาเลอกสถานการณหรอภาระงานทใชในการประเมนอยางรอบคอบ บรบทดานหลกฐานในการประเมนทแสดงความสามารถในการเรยนรนน การประเมนแบบเดมถงแมวาเราสรางขอสอบแบบเลอกตอบเพอวดความคดในการวเคราะหและการประยกตใชความรไดกตาม แตการทผเรยนเลอกคาตอบทถกตองนนไมไดใหขอมลอะไรมากนกทจะบอกไดวาผเรยนเปนอยางไร การตอบขอสอบแมจะมลกษณะเปนสถานการณทซบซอนและใกลเคยงกบชวตจรงกตาม การตอบขอสอบถกจงถอวาเปนเพยงการใชหลกฐานทางออมเทานน สวนการประเมนตามสภาพจรงนนจากการปฏบตงานของผเรยนตามภาระงานทกาหนดใหจะพบวามขอมลเชงประจกษหลายประการทสะทอนใหเหนถงความร ความคด ทกษะและความสามารถทเกยวของ เชนในการประเมนทกษะในการเลนกฬากใหผเรยนเลนกฬาชนดนน ๆ ใหดจรง แลวประเมนจากผลการเลนกฬา การประเมนทกษะทางวทยาศาสตรโดยการใหนกเรยนออกแบบการทดลองเพอหาคาตอบจากสถานการณปญหาทางวทยาศาสตรทครกาหนด การประเมนความสามารถในการแสดงความคดเหนโดยการรวมอภปรายในชนเรยน ทงหมดนจะใหขอมลทเปนสภาพจรงมากกวาการใหผเรยนตอบขอสอบทงแบบเลอกตอบหรอเขยนตอบ อยางไรกตามขอยาวาการประเมนแบบเดมโดยการใชขอสอบกยงเปนสงจาเปนทจะชวยใหขอมลเสรมการประเมนตามสภาพจรงใหประเมนผเรยนไดชดเจนมากขน จากความแตกตางของการประเมนแบบเดมกบการประเมนตามสภาพจรงจงทาใหมการเรยนชอการประเมนตามสภาพจรงแตกตางกนไปอก เชน การประเมนความสามารถในการปฏบตงาน (Performance Assessment หรอ Performance-based Assessment) เพราะเปนการประเมนโดยใหผเรยนลงปฏบตงานจรง บางคนกเรยกวาการประเมนทางเลอก (Alternative Assessment) เพราะวาเปนแนวทางการประเมนผลการเรยนรของผเรยนอกวธหนงทแตกตางจากการประเมนแบบเดม บางคนกเรยกวาการประเมนแบบทางตรง (Direct Assessment) เพราะวาการประเมนตามสภาพจรงเปนการประเมนทไดขอมลจากหลกฐานเชงประจกษในการปฏบตงานของผเรยนทนามาใชในการสรปความร ทกษะและความสามารถของผเรยนไดโดยตรง

4. การประเมนตามสภาพจรงกบการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนศนยกลาง จากวตถประสงคและหลกการวดผลและประเมนผลการเรยนรในทเนนผเรยนเปนศนยกลาง

ชใหเหนวา การประเมนผลมความสาคญอยางยงตอกระบวนการเรยนการสอน เพอเปดโอกาสใหผเรยนไดมสวนรวมในการประเมนผลการเรยนรของตนเอง วธการประเมนทสามารถสะทอนผลการเรยนรอยางแทจรงของผเรยนจงตองประเมนตามสภาพจรง (Authentic Assessment) ซงตองประเมนใหครบทง 3 ดานคอความรความสามารถ ทกษะ และเจตคตตอวชาหรอวชาชพ ดงทกลาวมาแลว จากการออกแบบกจกรรมการเรยนรทเนนผเรยนเปนศนยกลางจะพบวา มการจดกจกรรมการเรยนรของผเรยนทหลากหลาย เชน กจกรรมสารวจภาคสนาม กจกรรมการทดลอง กจกรรมศกษาคนควา กจกรรมวจยกรณศกษา โครงงาน หรอการศกษาจากแหลงการเรยนรตาง ๆ เปนตน ในการทากจกรรมการเรยนรเหลานตองคานงวาผเรยนแตละคนมศกยภาพแตกตางกน ผเรยนแตละคนจงอาจทางานชนเดยวกนไดเสรจในเวลาทแตกตางกน และผลงานทไดกอาจแตกตางกนดวย เมอผเรยนทากจกรรมแตละครงจงตองเกบรวบรวมผลงานไว เชน รายงาน ชนงาน บนทกผลการเรยนร

Page 19: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

19 | ห น า

ทกษะปฏบต เจตคตตอวชา เปนตน กจกรรมทผเรยนไดทาและผลงานทเกดขนจากการทากจกรรมเหลานตองใชวธการประเมนทมความเหมาะสมและแตกตางกนตามลกษณะของผลงานทเกดขน เพอใหสามารถประเมนความรความสามารถทแทจรงของผเรยนได การประเมนตามสภาพจรงจะมประสทธภาพกตอเมอมการประเมนหลาย ๆ ดาน ใชวธทหลากหลาย ในสถานการณตาง ๆ ทสอดคลองกบชวตจรง และตองมการประเมนอยางตอเนอง จงจะไดขอมลทมากพอทจะสะทอนถงความสามารถทแทจรงของผเรยนแตละคนได โดยสรปอาจกลาวไดวา การประเมนตามสภาพจรง เปนกระบวนการสงเกต การบนทกและการรวบรวมขอมลการเรยนร จากวธทางานและผลงานทผเรยนปฏบตในสภาพของการแสดงออกจรงในเนอหาวชาทเรยน เปนการประเมนทดาเนนการอยางตอเนอง สมาเสมอควบคไปกบกจกรรมการเรยนการสอน เนนทการวดการแสดงออก กระบวนการคด กระบวนการทางาน (Process) ผลทเกดขน (Product) จากการเรยนร และแฟมแสดงผลการเรยนร (Learning Portfolio) เพอใหมขอมลทจะใชในการประเมนพฒนาการดานตาง ๆ ของผเรยน และใหความสาคญกบการใหคาแนะนาชวยเหลอผเรยนใหประสบความสาเรจในการเรยนรและพฒนาการในทกดาน การประเมนตามสภาพจรงจงแตกตางจากการประเมนโดยใชแบบทดสอบเปนหลก ซงจะวดไดเฉพาะความรและทกษะการคดบางสวนเทานน

5. วธการและแหลงขอมลในการประเมนตามสภาพจรง เพอใหการประเมนผลไดขอมลทสะทอนความสามารถทแทจรงของผเรยน จงจาเปนตองใชขอมลและวธการรวบรวมขอมลจากแหลงขอมลตาง ๆ ซงสามารถสรปไดในลกษณะ 4Ps ดงตอไปน

การประเมนการแสดงออกในการเรยน (Performance: P1) เปนการประเมนพฤตกรรมหรอความสามารถในการแสดงออกในการเรยนรของผเรยน เชน ความสนใจ ความกระตอรอรนในการเรยน การทางานรวมกบผอน ความใฝรใฝเรยน รวมถงเจตคตตอการเรยนรในวชาทเรยน วธการประเมนการแสดงออกทเหมาะสมไดแก

1. สงเกตพฤตกรรมการแสดงออกของผเรยนทงเปนรายบคคลและเปนกลม 2. การบนทกพฤตกรรมของผเรยน 3. การสมภาษณผเรยนถงเหตผล ความคดและความรสกทเกยวของกบการเรยน 4. การบนทกสะทอนตนเองของผเรยน 5. การใหเพอน ๆ ประเมนผเรยน 6. การใชแบบวดเจตคตตอการเรยน การประเมนกระบวนการ (Process: P2)

การประเมนกระบวนการเปนการประเมนกระบวนการทางาน กระบวนการเรยนร กระบวนการคดของผเรยน เพอศกษาขอมลเกยวกบระบบในการคดและการทางานของผเรยนวาเปนอยางไร มกระบวนการเรยนรอยางไรเพอสงเสรมผเรยนแตละคนใหมโอกาสพฒนาการเรยนรไดเตมท วธการประเมนทเหมาะสมสามารถใชวธการตอไปน

1. การสงเกตการทางานของผเรยน 2. การสะทอนตนเองเพอตรวจสอบกระบวนการทางานของผเรยน 3. การประชมปรกษาหารอรวมกนระหวางผสอนและผเรยน

Page 20: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

20 | ห น า

4. การประเมนทกษะปฏบต (Practical Assessment) การทาปฏบตการ 5. การประเมนความสามารถ (Performance Assessment) 6. การวเคราะหจากผลงานของผเรยน เชน แบบฝกหด ใบงาน รายงาน และชนงานตาง ๆ การประเมนผลผลต (Product: P3) การประเมนผลผลตเปนการประเมนผลสาเรจ หรอผลสมฤทธทางการเรยน ซงจะสะทอนให

เหนถงความร ความสามารถของผเรยนโดยพจารณาจากผลงานทเกดขนจากการทากจกรรมการเรยนรทผสอนและผเรยนรวมกนกาหนดไว วธการทเหมาะสมไดแก

1. การตรวจและวเคราะหผลการทาแบบฝกหด 2. การทดสอบดวยขอสอบทผเรยนไดแสดงความสามารถทแทจรง 3. การประเมนทกษะกระบวนการในการทาปฏบตการ 4. การตอบคาถามจากการสมภาษณหรอการซกถาม 5. การตรวจรายงานการศกษาคนควา รายงานสรปการทาโครงงาน หรอรายงานผลการทา

ปฏบตการ 6. ผลงานหรอชนงานทเกดจากการทากจกรรมการเรยนร เชน ผลสรปการอภปรายกลม

แผนผงมโนทศน (Concept map) ผลงาน/ชนงานตาง ๆ รวมถงการนาเสนอผลงานในรปแบบตาง ๆ เชน การแสดงนทรรศการ การจดอภปราย การนาเสนอผลงานวชาการโดยวาจาหรอโปสเตอร เปนตน

การประเมนจากแฟมแสดงผลการเรยนร (Learning portfolio: P4) แฟมแสดงผลการเรยนร เปนแหลงรวบรวมผลงาน ชนงาน และผลการประเมนตาง ๆ ทเกยวของกบการประเมนการแสดงออก (Performance) การประเมนกระบวนการ (Process) และการประเมนผลผลต (Product) ทสะทอนใหเหนถงการพฒนาการเรยนรของผเรยนในรายวชาหนง ๆ ทงในดานกระบวนการพฒนาการทางาน กระบวนการสรางงาน กระบวนการคดวเคราะห กระบวนการประเมนเพอพฒนาตนเองของผเรยน การจดทาแฟมแสดงผลการเรยนรของผเรยนม 3 ขนตอนหลกคอ การออกแบบแฟมแสดงผลการเรยนร การสรางชนงาน/ผลงาน การคดเลอกชนงาน/ผลงานเพอรวบรวมไวในแฟมแสดงผลงาน ผสอนจะประเมนแฟมแสดงผลการเรยนรเปนระยะ ๆ เพอตดตามความกาวหนาในการเรยนรของผเรยนเพอพฒนาผเรยน ถอไดวาเปนกระบวนการประเมนเพอพฒนาผเรยน (Formative evaluation) และสามารถใชแฟมแสดงผลงานเพอการประเมนผลสมฤทธทางการเรยนเมอสนสดการเรยนการสอนเพอการตดสนผลการเรยน (Summative evaluation) ไดดวย

6. การประเมนตามสภาพจรงกบขนตอนการจดกจกรรมการเรยนร เพอใหเกดความเขาใจชดเจนขนในการนากระบวนการประเมนผลตามสภาพจรงไป

ประยกตใชในกระบวนการจดกจกรรมการเรยนการสอน ขอใหทานพจารณาความสมพนธระหวางกจกรรมการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนศนยกลางในการสอนแตละครงกบการประเมนผล วาในแตละขนตอนของกจกรรมเราสามารถใชกจกรรมการวดและประเมนอะไรบางเพอวตถประสงคใดและจะวดและประเมนผลอยางไร ดงแสดงในตารางตอไปน

Page 21: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

21 | ห น า

 

ขนตอนการสอน การประเมน 1. ขนนา

เปนขนทบทวนเนอหาโดยจดสถานการณใหผเรยนไดตรวจสอบความรนฐานหรอความคดรวบยอดทไดเคยเรยนมาแลว เพอเตรยมทจะเรยนรเนอหาใหม เพอใหเกดการเชอมโยงเนอหาเดมกบเนอหาใหมแลวสรางความรความเขาใจดวยตนเอง (Constructivist) และการเรยนรแบบมสวนรวม (Participation learning)

การประเมนความรพนฐาน การประเมนความพรอมของผเรยนดานเนอหา ความเขาใจในความคดรวบยอดทเกยวของและเปนพนฐานสาคญในการเรยนรเนอหาใหม รวมถงความพรอมดานความรสกและจตใจทจะเรยนรอยางตงใจ กระตอรอรน

2. ชนฝกกระบวนการคด เปนขนตอนทเสรมสรางการเรยนรเนอหา/ความคดรวบยอดใหม ทสามารถพฒนาขนจาก 3 กระบวนการคอ 2.1 การสรางความคดรวบยอด โดยการใชกจกรรมท

หลากหลาย เชน การสงเกต การจาแจกความแตกตาง การหาลกษณะรวม การระบความคดรวบยอด การทดสอบความคดรวบยอด และการนาไปประยกตใช

2.2 ทกษะการคดขนสง เปนทกษะทสาคญทผเรยนควรไดรบการพฒนาทงการคดเชงวพากย (Critical Thinking) การคดวเคราะห (Analytical Thinking) การคดสรางสรรค (Creative Thinking) โดยใชกจกรรม/สถานการณ/งาน (Task) เปนสงเรา เพอใหผเรยนไดใชความคดขนสงในการศกษาวเคราะห เพอนาไปสการสรปหลกการทสาคญ การอธบายวธการคดและเหตผลสนบสนนการคด

2.3 ทกษะการแกปญหา เปนการพฒนาผเรยนใหสามารถคดวางแผนการแกปญหาทเกยวของกบเนอหาทเรยนร โดยจดกจกรรมทผเรยนตองดาเนนการเปนขนตอนดงน ขนวเคราะหปญหา ขนคดหาแนวทางแกปญหาและวางแผนแกปญหา ขนดาเนนการแกปญหา และขนตรวจสอบผลการแกปญหา

ในขนตอนนใชการประเมนทง 3 ลกษณะ คอ 1. การประเมนการแสดงออกของ

ผเรยน(Performance) 2. การประเมนกระบวนการ

(Process) ทงกระบวนเรยนร กระบวนการทางาน และกระบวนการคด

3. การประเมนผลงาน/ผลผลต (Product) ทแสดงถงผลการเรยนรของผเรยน

3. ขนสรปและการประยกตใช เปนขนตอนทผสอนกาหนดใหผเรยนสรปองคความรในเนอหายอย ๆ ทไดเรยนรมาเพอนาไปสการสรางสรรคงาน

ในขนตอนนกใชขอมลจากการประเมนกระบวนการทางาน (Process) การประเมนผลงาน/ชนงาน (Product)

Page 22: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

22 | ห น า

ขนตอนการสอน การประเมน ดวยตนเอง เปนขนตอนทมงหวงใหผเรยนไดสรางสรรค (Creative) ผลงานทเปนผลมาจากการเรยนร

และการประเมนจากแฟมแสดงผลการเรยนร (Learning portfolio) ของผเรยน

7. ขนตอนและวธการประเมนตามสภาพจรง

การประเมนตามสภาพจรงน ความจรงแลวครผสอนสวนใหญกไดใชกนและมความคนเคยอยแลวบางสวนในการประเมนการเรยนรผเรยน เชน มาตรฐานการเรยนร สถานการณปญหาหรอภาระงานทใหผเรยนปฏบต แตสวนใหญเรายงมปญหาหรอยงขาดความเขาใจทชดเจนในเรองการกาหนดเกณฑ (Criteria) และคาอธบายการใหคะแนน (Rubrics) ตามเกณฑทกาหนด เพอใหเกดความเขาใจในขนตอนและวธการประเมนตามสภาพจรงทชดเจนและสามารถนาไปสการใชงานจรงในการประเมนผเรยน จงขอเสนอแนวคดเปนคาถามหลก 4 คาถามดงน

1. ผเรยนควรมความรและสามารถทาอะไรไดบาง คาตอบของคาถามนจะเปนการกาหนดมาตรฐานการเรยนร (Learning standard) ทจะนาไปสการเลอกภาระงานทใชในการจดการเรยนรและประเมนผลการเรยนร (Learning and Assessment Task)

2. ทาอยางไรจงจะทราบวาผเรยนไดบรรลตามมาตรฐานการเรยนรแลว การจะไดขอมลเพอตอบคาถามนไดผสอนตองพจารณาเลอกสถานการณหรอภาระงานทเปนสภาพจรง (Authentic Task) ใหผเรยนปฏบตในการเรยนรและประเมนผลการเรยนร

3. สงทแสดงใหเหนวาผลการปฏบตงานทดในสถานการณหรอภาระงานทกาหนดนนมลกษณะเปนอยางไร ซงกคอเกณฑ (Criteria) ทใชเปนกรอบในการพจารณาความสามารถในการปฏบตงาน

4. ลกษณะทแสดงใหเหนวาผเรยนปฏบตงานในแตละเกณฑ (Criteria) ไดผลดในระดบใด ซงกคอ การกาหนดคาอธบายระดบผลการปฏบตงานในแตละเกณฑ (Rubric) ซงอาจจะกาหนดตงแต 2 ระดบขนไปเพอนาไปสการใหคะแนนทอธบายระดบความสามารถของผเรยนในการเรยนรตอไป การกาหนด Rubric นจะมอย 2 ลกษณะคอ 1) ระดบผลการปฏบตงานทผเรยนสวนใหญควรปฏบตได ซงถอวาเปนระดบของเกณฑขนตาทผเรยนตองผาน (Benchmark) และ 2) ระดบผลการปฏบตงานทถอวาผเรยนตองปรบปรง ซงจะเปนขอมลเพอสะทอน(Feed back) ใหผเรยนไดทราบวาจะตองพฒนาอะไรบางและยงเปนขอมลทสาคญของการปรบปรงการจดกจกรรมการเรยนรของผสอนดวย

Page 23: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

23 | ห น า

หลงจากศกษาเนอหาสาระตอนท 1 แลว โปรดปฏบตใบงานท 1

สรป การประเมนผลตามสภาพจรงเปนอกทางเลอกหนงทจะเออตอการจดการเรยนรทเนน

ผเรยนเปนศนยกลางมากกวาการเรยนการสอน ทเกดจากครเปนผบอกความร แตผเรยนจะเรยนรจากการกระทามากขน การประเมนตามสภาพจรงจะแสดงใหเหนวานกเรยนทาอะไรได มากกวาจะบอกวานกเรยนรอะไร การประเมนผลจากสภาพจรงเปนทางเลอกใหมในการประเมนผลการเรยนรทางหนงทสอดคลองกบธรรมชาตการเรยนร ทเนนผเรยนเปนศนยกลางและพฒนาผเรยนโดยการปฏบตจรงจากสถานการณทใชในการเรยนรและประเมนผลการเรยนร

Page 24: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

24 | ห น า

ตอนท 2 การกาหนดมาตรฐานการเรยนรและการประเมน แนวคด

1. มาตรฐานการเรยนรเปนการกาหนดใหชดเจนวาผเรยนควรเรยนรอะไรและทาอะไรไดบาง ซงแบงออกเปน 3 ชนด คอ มาตรฐานดานความร มาตรฐานดานกระบวนการ และมาตรฐานดานจตพสย

2. การเขยนมาตรฐานการเรยนรและประเมนผลการเรยนร จะตองสามารถวดประเมนได มความหมายแคบกวาเปาหมาย และมความหมายกวางกวาวตถประสงค ไมควรระบการปฏบตทเฉพาะเจาะจงเกนไป และตองมความชดเจน ใชภาษาทอานแลวเขาใจตรงกน

วตถประสงค เพอใหผเขารบการอบรมสามารถ 1. อธบายความสาคญของมาตรฐานการเรยนรทมตอการประเมนผลการเรยนรได 2. อธบายลกษณะสาคญของมาตรฐานการเรยนรดานเนอหาดานกระบวนการ

และดานจตพสยได 3. กาหนดมาตรฐานการเรยนรสาหรบการประเมนตามสภาพจรงได

การประเมนผลการเรยนรผเรยนนน ผสอนตองทราบจดหมายปลายทางหรอเปาหมายทเปน

มาตรฐานในการเรยนรวาตองการใหผเรยนมความร ทกษะหรอคณลกษณะอะไร ผลการประเมนจะไมสามารถใหขอมลทตรงกบสงทตองการพฒนาผเรยนไดเลยถาขาดความชดเจนในการกาหนดมาตรฐานการเรยนร ดงนนการทาความเขาในในความแตกตางระหวาง เปาหมายและมาตรฐานจงมความจาเปนเพอเปนพนฐานในการกาหนดมาตรฐานการเรยนร เพอนาไปออกแบบกจกรรมการเรยนรและการประเมนผลการเรยนร

1. มาตรฐานการเรยนรและการประเมน (Learning and Assessment Standards) กอนทผสอนจะออกแบบกจกรรมการเรยนรและประเมนผลการเรยนรผ เรยนอยางมประสทธภาพไดนน จาเปนตองกาหนดใหชดเจนกอนวาผเรยนควรเรยนรอะไรและทาอะไรไดบาง นนกคอการกาหนดมาตรฐานการเรยนร บางคนอาจจะใชคาวา เปาหมาย (Goal) หรอวตถประสงค (Objectives) คาวา มาตรฐาน เปาหมาย และวตถประสงค ทง 3 คานตางกใชอธบายสงทผเรยนควรรและควรทาอะไรไดเหมอนกน แตกมความแตกตางกนคอ มาตรฐานนนเปนขอความทแสดงถงผลการเรยนรของผเรยนทจะตองมลกษณะสาคญ 2 ประการคอ 1) ความครอบคลม 2) สามารถวดไดและสงเกตได เพอใหเขาใจชดเจนขนใหทานพจารณาความหมายของคาวาวสยทศน (Mission) เปาหมาย (Goal) มาตรฐาน (Standard) และ วตถประสงค (Objective) จากภาพตอไปน วามความหมายกวางและแคบแตกตางกนอยางไร

Page 25: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

25 | ห น า

2. ชนดของมาตรฐาน มาตรฐานทใชในการเรยนรและการประเมนผลการเรยนรนนแบงออกเปน 3 ชนดคอ

1. มาตรฐานดานความร มาตรฐานดานความร เปนขอความทอธบายเกยวกบเนอหาสาระทผเรยนควรเรยนรหรอสงทผเรยนสามารถทาไดในเนอหาสาระนน เชน

- จาแนกวตถโดยใชขอมลในสองมต - อธบายผลของกจกรรมทางกายภาพทมตอรางกาย - นาเสนอขอมลเกยวกบการจางงานเปนภาษาองกฤษได

2. มาตรฐานดานกระบวนการ มาตรฐานดานกระบวนการเปนขอความทอธบายทกษะทผเรยนควรพฒนาเพอการพฒนากระบวนการเรยนร ซงอาจจะไมเฉพาะเจาะจงในเนอหาใดเนอหาหนง แตเปนทกษะทว ๆ ไปทจาเปนตองใชในการเรยนรเนอหานน ๆ เชน

- กาหนดเปาหมายทเปนไปไดในการศกษาคนควา - พจารณาแนวความคดของผอนอยางตงใจ - สบคนและประเมนความเหมาะสมของสารสนเทศตามทตองการ

3. มาตรฐานดานจตพสย มาตรฐานดานจตพสย เปนขอความทอธบายคณลกษณะดานเจตคตของผเรยน ซงผสอนมงหวงใหผเรยนพฒนาในขณะทดาเนนกจกรรมการเรยนรในแตละครง เชน

- เหนคณคาของความคดเหนหรอมมมองทหลากหลาย - มความรบผดชอบในความเสยงทจะเกดขนจากการตดสนใจ - มงมนทจะศกษาคนควาเพอเรยนรในสถานการณททาทาย

ความหมายแคบ

ความหมายกวาง

วตถประสงค

มาตรฐาน

เปาหมาย

วสยทศน

สามา

รถวด

ได

ไมสา

มารถ

วดได

Page 26: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

26 | ห น า

การจาแนกชนดของมาตรฐานดงกลาวน เพอใหทานเหนความแตกตางและสามารถนาไปใชเปนกรอบในการกาหนดมาตรฐานการเรยนรไดชดเจนขน อยางไรกตาม บางครงมาตรฐานหนงอาจเปนไดทงมาตรฐานดานความรและมาตรฐานดานกระบวนการกได เชน นกเรยนเขยนเรองราวไดอยางตอเนองและเปนเหตเปนผล ถากาหนดเปนมาตรฐานของวชาประวตศาสตร กอาจจะบอกไดวาเปนมาตรฐานดานกระบวนการ เพราะไมไดระบเนอหาวชาประวตศาสตรไวในขอความ แตถอวาเปนทกษะทสาคญของนกประวตศาสตรทจาเปนตองใชในการทางาน จงตองจดกจกรรมการเรยนรเพอพฒนาทกษะน แตถากาหนดเปนมาตรฐานในรายวชาการประพนธในภาษาองกฤษ กนาจะเปนมาตรฐานดานความร เพราะวาเปนความรทเรยนในรายวชาน ซงเนนในดานความรเกยวกบการประพนธ โดยใหแสดงออกจากผลงานการเขยนเรองราว

3. ขอแนะนาการเขยนมาตรฐานการเรยนรและประเมนผลการเรยนร การกาหนดมาตรฐานการเรยนรครผสอนสามารถใชมาตรฐานการเรยนรและตวบงชตามทกาหนดไวในแตละกลมสาระการเรยนรตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานได อยางไรกตามบางครงมความจาเปนตองกาหนดขนเพอใหเหมาะสมกบการจดการเรยนรเพอพฒนาผเรยนตามบรบททแตกตางกนในแตละสถานศกษา เพอใหการเขยนมาตรฐานการเรยนรและประเมนผลการเรยนรมความชดเจน นาไปสการเลอกสถานการณหรอภาระงานในการเรยนรไดตรง มาตรฐานการเรยนร จงขอแนะนาการเขยนมาตรฐานการเรยนรทดดงตอไปน

1. สามารถวดและประเมนได ถาเขยนมาตรฐานการเรยนรวา นกเรยนสามารถบวกเลขจานวนสองหลกไดถกตอง จะสามารถสงเกตจากผลการบวกเลขไดโดยตรง แตถาเขยนวา นกเรยนมความเขาใจในการบวกเลขสองหลก จะวดและประเมนไดยากเพราะคาวา ความเขาใจนนเปนสงไมสามารถทวดไดโดยตรง ดงนนการเขยนมาตรฐานการเรยนรทดตองมคากรยาทสามารถสงเกตไดจากการปฏบตของผเรยนซงสะทอนใหเหนวาผเรยนมความรและปฏบตได ใหทานพจารณาตวอยางมาตรฐานการเรยนรตอไปนวาเปนอยางไร

- นกเรยนจะพฒนาทกษะการเขยนเพอโนมนาวความคด - นกเรยนจะมความเขาใจเกยวกบกลองรเขม

จะเหนวาใชคาทไมสามารถวดและประเมนไดโดยตรง ถาจะปรบปรงใหเปนมาตรฐานการเรยนรทด ควรปรบปรงดงน

- นกเรยนสามารถเขยนบทความเพอโนมนาวความคดทมประสทธภาพได - นกเรยนสามารถใชกลองรเขมเพอสรางภาพทปรากฏได

2. มาตรฐานการเรยนรทดจะตองมความหมายแคบกวาเปาหมายและมความหมายกวางกวาวตถประสงค 3. มาตรฐานการเรยนรไมควรระบการปฏบตทเฉพาะเจาะจงเกนไป เชน นกเรยนสามารถระบความเหมอนและความแตกตางระหวางวฒนธรรมของทองถนตนเองกบวฒนธรรมอนทกาหนดใหโดยใชแผนภาพเวน (Venn diagram) เปนขอความทควรอยในวตถประสงคการเรยนรทจะนาไปสการวดและการประเมนความสามารถของผเรยน

Page 27: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

27 | ห น า

4. มาตรฐานการเรยนรตองมความชดเจน ใชภาษาทสามารถสอสารใหผทเกยวของอานแลวเขาใจตรงกน

หลงจากศกษาเนอหาสาระตอนท 2 แลว โปรดปฏบตใบงานท 2

สรป มาตรฐานในการเรยนรเปนจดหมายปลายทางเพอพฒนาผเรยนวาตองการใหผเรยนม

ความร ทกษะหรอคณลกษณะอะไร ผลการประเมนจะไมสามารถใหขอมลทตรงกบสงทตองการพฒนาผเรยนไดเลยถาขาดความชดเจนในการกาหนดมาตรฐานการเรยนร ดงนนการทาความเขาในในความแตกตางระหวาง เปาหมายและมาตรฐานจงมความจาเปนเพอเปนพนฐานในการกาหนดมาตรฐานการเรยนร เพอนาไปออกแบบกจกรรมการเรยนรและการประเมนผลการเรยนร

Page 28: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

28 | ห น า

ตอนท 3 การกาหนดภาระงานและเกณฑสาหรบการประเมน แนวคด

1. การกาหนดภาระงาน (Task) เพอใหผเรยนไดปฏบต ในการประเมนตามสภาพจรงจะอาศยการประเมนจากผลงานทเกดขนจากการปฏบตงาน (Product) และกระบวนการปฏบตงาน (Process) ในสถานการณหรอภาระงานทไดมอบหมาย การกาหนดภาระงานทดและสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนรจงจะนาไปสการจดการเรยนรและการประเมนไดตรงตามสภาพจรง

2. เกณฑการประเมน (Assessment Criteria) เปนตวบงชความสามารถในการปฏบตงานตามภาระงานของผเรยนวาทาไดครบถวนของขนตอนการปฏบตงานทดหรอไม ซงจะทาใหผสอนตอบคาถามไดวา อะไรบางทแสดงใหเหนวาผเรยนปฏบตงานไดด และจะทราบไดอยางไรวาผเรยนทาสงเหลานนหรอไม การเขยนเกณฑทดนนควรมลกษณะดงน มความชดเจน สนกระชบ สงเกตได เปนขอความทระบพฤตกรรมการปฏบต ใชภาษาทนกเรยนสามารถเขาใจได

วตถประสงค เพอใหผเขารบการอบรมสามารถ 1. อธบายความหมายและลกษณะสาคญของภาระงานตามสภาพจรงได 2. วเคราะหไดวาภาระงานมความเหมาะสมกบมาตรฐานการเรยนรทกาหนดให

หรอไม 3. กาหนดภาระงานไดสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนร 4. อธบายลกษณะทดของเกณฑการประเมนได 5. วเคราะหไดวาเกณฑการประเมนมความเหมาะสมกบภาระงานทใชในการ

ประเมนผเรยนหรอไม 6. สรางเกณฑการประเมนไดสอดคลองกบภาระงานทใชในการประเมน

ภายหลงจากทกาหนดมาตรฐานการเรยนร ซงใชเปนมาตรฐานในการประเมนผลการเรยนร

ของผเรยนในการประเมนตามสภาพจรงไดแลว ขนตอนตอไปเปนการเลอกภาระงาน (Task) เพอใหผเรยนไดปฏบต การประเมนตามสภาพจรงจะอาศยการประเมนจากผลงานทเกดขนจากการปฏบตงาน (Product) และกระบวนการปฏบตงาน (Process) ในสถานการณหรอภาระงานทไดมอบหมาย รวมถงการกาหนดเกณฑการประเมนความสามารถในการเรยนร (Learning Performance) ของผเรยนจากผลงานและกระบวนการทผเรยนปฏบตงานตามภาระงานทไดรบมอบหมาย ในหนวยนทานจะไดทาความเขาใจและเรยนรการเลอกภาระงานทเหมาะสมและสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนรทตองการประเมน และการกาหนดเกณฑการประเมน

1. ความหมายของภาระงานตามสภาพจรง ภาระงานตามสภาพจรง เปนการกาหนดสถานการณหรอกจกรรมทมอบหมายใหผเรยนปฏบต เพอประเมนวาผเรยนมความสามารถในระดบใดในการใชความรและทกษะตามมาตรฐานการเรยนรในเหตการณ เรองราวทเกยวของกบสาระการเรยนรทปรากฏในชวตจรง ซงผเรยนจะตองเปนผ

Page 29: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

29 | ห น า

ลงมอวางแผนและปฏบตตามทตวเองวางแผนไว ตวอยางเชน ถาเราสอนใหนกเรยนตระนาดเอก เมอเราจะประเมนวาผลการเรยนรเปนอยางไร เรากตองใหนกเรยนตระนาดเอกใหเราดและฟงวามความสามารถเพยงใด ถาเราสอนใหนกเรยนทาการทดลองเพอทดสอบความเปนกรด-เบสของสารละลาย เมอจะประเมนวาผเรยนมผลการเรยนรเปนอยางไรเรากใหนกเรยนทดสอบความเปนกรด-เบสของสารทใชในชวตประจาวน การกาหนดภาระงานในการประเมนลกษณะนเรยกไดวาเปนภาระงานตามสภาพจรง จากแนวคดดงกลาวจะเหนวา ภาระงานตามสภาพจรงไมไดกาหนดขนมาเพอใชในการประเมนผลการเรยนรตามสภาพจรง (Authentic Assessment Task) เทานน ยงเปนการกาหนดภาระงานตามสภาพจรงเพอการเรยนร (Authentic Learning Task) ดวย ซงเปนไปตามแนวคดการจดการเรยนรตามสภาพจรงทการเรยนรและการประเมนผลการเรยนรจะตองดาเนนการไปพรอม ๆ กน ซงแตกตางจากการจดการเรยนรและประเมนผลการเรยนรแบบเดม ทการเรยนมกจะแยกออกจากการประเมน นนคอหลงจากทจดกจกรรมการเรยนรเสรจแลวจงมการทดสอบความร

2. ลกษณะของภาระงานตามสภาพจรง การกาหนดภาระงานตามสภาพจรงเพอใชในการเรยนรและการประเมนผลการเรยนรของผเรยนนน นอกจากจะเปนโอกาสทดใหผเรยนไดใชความรและประสบการณเดมในการปฏบตงานทกาหนดใหแลว ผ เรยนยงมโอกาสในการสรางความรใหมในระหวางการปฏบตกจกรรมตามสถานการณทกาหนดนนดวย ซงความรทผเรยนแตละคนสรปไดจาก Learning and Assessment Task นจะมความแตกตางจากคนอน ขนอยกบกระบวนการและผลการปฏบตงานในภาระงานทกาหนดให ซงจะเปนการประเมนความสามารถทแทจรงของผเรยนนนเอง ลกษณะภาระงานตามสภาพจรงทกาหนดใหผเรยนปฏบตทงเพอการเรยนรและการประเมนนนสามารถจาแนกออกเปน 2 ลกษณะดงน

1. ภาระงานทเนนผลงาน (Product) ตวอยางเชน - ใหเขยนตอบสน ๆ - ใหประพนธผลงานเรองสน บทความ โคลง กลอน - ใหเรยงจานวนตามลาดบของเลขทศนยม - ใหเขยนแผนผงมโนมต - ใหเขยนชอเรองจากเรองราวทกาหนดให - ใหสรปความจากการฟง การอานหรอการเขารวมกจกรรมทางวชาการ - ใหทานายผลทจะเกดขน - ใหจาแนกเรองราวหรอเหตการณ - ใหนาเสนอแนวคดหรอขอสรปเปนแผนภาพหรอแผนผง - ใหวเคราะหและวจารณเพอแสดงความคดเหนตอบทความทกาหนดใหอาน - ใหประเมนผลงานของตนเองหรอของผอน - ใหกาหนดเปาหมาย - ใหตงคาถาม - ใหอธบายผลการปฏบตงาน

Page 30: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

30 | ห น า

2. ภาระงานทเนนความสามารถในการปฏบตงาน (Performance) หรอกระบวนการในการปฏบตงาน (Process) ตวอยางเชน - การทดสอบความสามารถในการพมพ - การดาเนนการทดลองทางวทยาศาสตร - การวดขนาดของวตถ - การใชบรการหองสมด - การสบคนขอมลเกยวกบคอมพวเตอร - ใหประพนธบทเพลงสาหรบเดก - ใหประดษฐทาราหรอทาเตนจากบทเพลง - การประเมนความคลองแคลวในการอาน - การใหจดแสดงนทรรศการและนาเสนอผลงาน - การใหปฏบตเลนกฬา เลนดนตร วาดภาพ หรอสรางชนงานศลปะ

3. สรป

ความสามารถของผเรยนประเมนไดจากการแสดงออกโดยตรงจากการทางานตาง ๆ ตามสถานการณ (Task) ทกาหนดให ซงเปนสถานการณจรงหรอใกลเคยงกบสภาพจรงมากทสด การเปดโอกาสใหผเรยนไดแกปญหาหรอปฏบตงานไดจรง โดยประเมนจากกระบวนการทางาน กระบวนการคด โดยเฉพาะความคดขนสง และผลงานทได ลกษณะสาคญของการประเมนความสามารถคอ กาหนดวตถประสงคของงาน วธการทางาน ผลสาเรจของงาน มคาสงควบคมสถานการณในการปฏบตงาน และมเกณฑการใหคะแนนทชดเจน การวดความสามารถวาผเรยนทาอะไรไดบางและทาอยางไร สามารถวดไดหลายวธตาง ๆ กนขนอยกบสภาพแวดลอม สภาวการณ และความสนใจของผเรยนดงตวอยางตอไปน

1. มอบหมายงานใหทา งานทมอบหมายใหทาตองมความหมาย มความสาคญ มความสมพนธกบหลกสตร เนอหา และชวตจรงของผเรยน ผเรยนตองใชความรหลายดานในการปฏบตงานทสามารถสะทอนใหเหนถงกระบวนการทางาน และการใชความคดอยางลกซง ตวอยางงานทมอบหมายใหทา เชน

- ใหเขยนบทความเรองท กาลงเปนประเดนท นาสนใจและมความสาคญในขณะนน

- ใหรายงานผลการศกษาสงทผเรยนสนใจโดยเฉพาะ - ใหนาเสนอสงประดษฐหรอการทดลองทผเรยนสนใจ หรออาจเปน

โครงงานกได 2. กาหนดชนงาน อปกรณ หรอสงประดษฐใหผ เรยนวเคราะห เ พอหา

องคประกอบและกระบวนการทางาน พรอมทงเสนอแนวทางการพฒนาใหมประสทธภาพดขน

3. กาหนดตวอยางชนงานใหผเรยนศกษา แลวใหผเรยนสรางชนงานทมลกษณะการทางานไดเหมอนหรอดกวาเดม

Page 31: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

31 | ห น า

4. สรางสถานการณทสมพนธกบชวตจรง แลวใหผ เรยนลงมอปฏบตเพอแกปญหาโดยใชกระบวนการและความรทไดเรยนรมาประยกตใช

5. การประเมนทกษะปฏบต วาผเรยนมทกษะกระบวนการในการปฏบตมากนอยเพยงใด และสามารถนามาใชปฏบตจรงในหองปฏบตการทดลอง และการฝกปฏบตงานในสถานฝกปฏบตงานในแตละครงไดในระดบใด

6. การทดสอบโดยใชแบบทดสอบชนดเขยนตอบ การประเมนตามสภาพจรงยงคงจาเปนตองใชการทดสอบดวยการเขยนตอบ เพยงแตตองลดการสอบวดดานความรความจา โดยมงเนนประเมนดานความเขาใจ การนาไปใช และกระบวนการคดขนสง แบบทดสอบลกษณะนตองสรางขอสอบแบบสถานการณทสมพนธกบชวตจรงของผเรยนแลวใหผเรยนตอบคาถามโดยการเขยนตอบ ลกษณะของคาถามตองถามเพอวดสมรรถภาพของสมองทสงกวาขนความรความจา

การสรางสรรคผลงานดงกลาวจะมคณภาพเพยงใดนนขนอยกบความรความเขาใจในมโนมตทเกยวของ ความสามารถในการประยกตใชความร ความสามารถในการวเคราะห และความสามารถในการสงเคราะห เพอสรางผลงานตามสถานการณหรอภาระงานทมอบหมาย การประเมนผลงานและความสามารถในการปฏบตงานของผเรยนจากการกาหนดภาระงานตามตวอยางขางตนจงตองประเมนใหครอบคลมและลงในรายละเอยดคอนขางมาก ซงตองอาศยการกาหนดเกณฑการประเมนทชดเจนและครอบคลม ซงทานจะไดเรยนรในหนวยตอไป

4. ตวอยางภาระงานเพอการเรยนรและประเมนตามสภาพจรง ใหทานศกษาตวอยางการสรางภาระงาน (Task) เพอการเรยนรและการประเมนตามสภาพจรงตอไปน

หวขอเรอง การเปลยนฤดกาล 1. มาตรฐานการเรยนรและการประเมน (Learning and Assessment Standard)

วตถบนทองฟามรปแบบของการเคลอนทตวอยางเชน ดวงอาทตยปรากฏเหนอขอบฟาดานหนงในทศทางเดยวกนทกวน แตการเคลอนทของมนเปลยนแปลงอยางชาๆ ขนอยกบการหมนของโลกซงทาใหเราเหนพระจนทรขนเหนอขอบฟาทกวนเชนเดยวกบการขนและตกของดวงอาทตย เราสามารถสงเกตรปรางของดวงจนทรทเปลยนแปลงในแตละวนซงเปนวฏจกรของแตละเดอน

2. หลกฐานการเรยนร (Evidence of Learning) นกเรยนสามารถจดจาบอกลกษณะและสรางรปแบบ เชน เขยนภาพของปรากฏการณทเกดซา ๆ ใหเหนเปนรปราง อธบายคณลกษณะ สดสวน หรอวงจรการเปลยนแปลงของวตถหรอเหตการณ ผลงานดงกลาวจะใชเปนหลกฐานการประเมน

3. สถานการณ (Context) นกเรยนสงสยไหมวา ทาไมอากาศถงเยนในฤดหนาวและอากาศอบอาวในฤดรอน เราจะใชเวลาประมาณ 2 -3 วนหลงจากน เพอหาคาตอบกน

Page 32: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

32 | ห น า

4. ภาระงาน (Task) หรอกจกรรมทมอบหมาย ครจะแสดงรปถายบรเวณหนาโรงเรยนของเรา ซงรปเหลานจะแสดงใหเหนถงการเรมปรากฏของดวงอาทตยในเวลาทแตกตางกนระหวางป มรปถายทงหมด 12 รป แตละรปครถายในวนท 1 ของแตละเดอน ตงแตเดอนมกราคมจนถงเดอนธนวาคม ครตองการใหนกเรยนทกคนในกลม อภปรายสงทนกเรยนสงเกตเหนในรปถายเหลาน ใหนกเรยนสงเกตททศทางของแสงเงาของตนไมขางๆโรงเรยนกบตาแหนงของดวงอาทตยทแตกตางกนในแตละรปวาแตกตางกนอยางไร นอกจากนใหนกเรยนสงเกตเพอรวบรวมขอมลอน ๆ ทนกเรยนคดวามนมความสาคญ ดานหลงของรปจะระบชอเดอนทถายใหไว เมอนกเรยนบนทกขอมลจากการสงเกตรปถายเรยบรอยแลว ใหนกเรยนใชขอมลทบนทกไวนนกลบไปทางานรวมกนในกลมยอยตอไป หลงจากอภปรายรวมกนในกลมแลว สงทนกเรยนตองดาเนนการรวมกนคอ สรปบนทกการเปลยนแปลงของแตละเดอนใหครบ 12 เดอน โดยในแตละแตละเดอนนกเรยนจะตองดาเนนการตอไปน

1. วาดสงทแสดงใหเหนถงการเอยงของโลกไปทางดวงอาทตยในแตละเดอนมลกษณะอยางไร

2. วาดภาพอยางคราวๆ เกยวกบการเปลยนแปลงของแสงอาทตยทมผลตอสงรอบๆ โรงเรยนของเรา เชน ตนไม พชชนดอนๆ สงมชวตและกจกรรมของนกเรยน

3. ใหนกเรยนอภปรายรวมกนในกลม แลวใชผลสรปการอภปรายมาเขยน เพออธบายรายละเอยดเกยวกบการภาพทวาดขน ประเดนทควรอภปรายรวมกนคอการเดนทางของโลกรอบดวงอาทตยและอธบายวาทาไมการเปลยนแปลงหลาย ๆ อยางทนกเรยนสงเกตเหนนนทาใหฤดกาลมการเปลยนแปลงไปดวย นกเรยนสามารถสบคนเพอศกษาเนอหาเกยวกบโลกหมนรอบดวงอาทตย หรอความรอน ๆ ทคดวาจาเปนไดจากหนงสอเรยน หรอจากอนเตอรเนต

4. ใหนกเรยนบนทกการทากจกรรมทกครงวาสมาชกในกลมทาอะไร อยางไรและไดขอสรปอะไร รวมถงปญหาและวธการแกปญหาทเกดขนในระหวางการทากจกรรมน ถานกเรยนมปญหาในระหวางทากจกรรมน ใหปรกษาครไดตลอดเวลา

เกณฑการประเมน (Assessment Criteria) หมายถง ประเดนทเปนตวบงชความสามารถในการปฏบตงานตามภาระงานของผเรยนวาทาไดครบถวนของขนตอนการปฏบตงานทดหรอไม ซงจะทาใหผสอนตอบคาถามไดวา อะไรบางทแสดงใหเหนวาผเรยนปฏบตงานไดด และจะทราบไดอยางไรวาผเรยนทาสงเหลานนหรอไม

1. การกาหนดเกณฑการประเมน ใหทานศกษาการกาหนดเกณฑการประเมนจากตวอยางตอไปน ตวอยางท 1 การประเมนความสามารถในการฝาก-ถอนเงนทธนาคาร มาตรฐานการเรยนร (Learning Standard): นกเรยนสามารถฝาก-ถอนเงนทธนาคารได ภาระงาน (Task): นกเรยนเปดบญชเงนฝากไวทธนาคารแหงหนง วนนนกเรยนมความจาเปนตองฝากหรอถอนเงนสดจากบญชธนาคาร ใหนกเรยนดาเนนการดวยตวเอง เกณฑการประเมน (Criteria):

Page 33: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

33 | ห น า

ความสามารถในการฝาก-ถอนเงนสดทธนาคารทด ม 6 ขนตอนดงน 1. เลอกแบบฟอรมการฝาก-ถอน 2. กรอกขอมลทสาคญลงในแบบฟอรม 3. ไปทเคานเตอรพนกงานทวางพรอมบรการ 4. บอกวตถประสงคของการใชบรการยนสมดบญชเงนฝากพรอมแบบฟอรม 5. กรณฝากเงน นบเงนตามจานวนทตองการฝากสงใหกบพนกงาน 6. กรณถอนเงน นบเงนทพนกงานสงใหแลวเกบใสกระเปาเงน

ถานกเรยนสามารถปฏบตไดครบทง 6 ขนดงกลาวกบอกไดวานกเรยนผานเกณฑการประเมน แตยงไมสามารถบอกไดวาระดบคณภาพในการปฏบตในแตละเกณฑเปนอยางไร ตองกาหนดคาอธบายคณภาพผลการปฏบต (Rubric) ในแตละขนตอนอกครง

2. ลกษณะของเกณฑการประเมนทด จากตวอยางการกาหนดเกณฑการประเมนผลการปฏบตงานตามภาระงานหรอกจกรรมทใช

ในการประเมนผเรยนขางตน จะเหนวาการเขยนเกณฑทดควรมลกษณะดงน 1. มความชดเจน 2. สนกระชบ 3. สงเกตได 4. เปนขอความทระบพฤตกรรมการปฏบต 5. ใชภาษาทนกเรยนสามารถเขาใจได

สงสาคญทตองระมดระวงในการกาหนดเกณฑการประเมน คอ แตละเกณฑจะตองประเมนประเดนเดยว แตละเกณฑจะตองไมคาบเกยวกนแตมกจะเปนการปฏบตทตอเนองกน การใชคาทแตกตางกนอาจจะเปนสงเดยวกนกได เชน นกเรยนสามารถตความหมายจากขอมลได กบนกเรยนสามารถสรปผลจากขอมลได สองเกณฑนใชคาทแตกตางกน แตทจรงแลวเปนการประเมนความสามารถอนเดยวกน นอกจากนนยงตองระวงเกณฑการประเมนทกาหนดขนทมลกษณะคาบเกยวกน เนองจากเกณฑหนงเปนสวนหนงของอกเกณฑหนง เชน นาเสนอโดยตรงความสนใจของผฟงได กบนาเสนอโดยการใชสายตาประสานกบผฟง จะเหนวา การประสานสายตากบผฟงนนเปนสวนหนงของหารตรงความสนใจของผฟง

ขอสาคญเชนเดยวกบการกาหนดมาตรฐาน (Standard) การประเมน เมอเรากาหนดเกณฑการประเมนแลวตองแจงใหผเรยนทราบกอนลงมอปฏบตงานตามภาระงานทผสอนกาหนด เพอใหผเรยนทราบวาผสอนมความคาดหวงอะไรบางในการปฏบตงานนน ผเรยนจะไดปฏบตไดตรงตามทผสอนตองการ ซงตามหลกการจดการเรยนรตามสภาพจรงทยดผเรยนเปนสาคญอาจใหผเรยนมสวนรวมในการกาหนดเกณฑการประเมนดวยกได โดยครอาจใชคาถามใหผเรยนชวยคดวา กรปฏบตงานทกาหนด ครจะทราบไดอยางไรวานกเรยนทางานชนนไดดหรอไม หรอ นกเรยนคดวาบทความวชาการ / รายงานทดมคณลกษณะอยางไรบาง คาตอบของนกเรยนสามารถนามาใชเปนเกณฑการประเมนไดเปนอยางด

Page 34: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

34 | ห น า

3. จานวนทเหมาะสมของการกาหนดเกณฑการประเมนในแตละภารงาน เปนเรองยากทจะกาหนดวาภาระงานทใชในการประเมนนนควรกาหนดเกณฑการประเมน

จานวนกขอ แตควรมกรอบในการพจารณา ดงน 1. จากดจานวนเกณฑเทาทจาเปนในองคประกอบทสาคญของการปฏบตงานแต

ละอยางทกาหนดขน ซงจะมเทาไรนนขนอยกบการปฏบตงานทดของแตละงาน โดยทวไปจะใชขนตอนของการปฏบตงานทดวามกขนตอนเปนเกณฑในการประเมน งานแตละอยางมความซบซอนแตกตางกน มขนตอนมากนอยแตกตางกน จงควรกาหนดเกณฑการประเมนใหเหมาะสมกบธรรมชาตของการปฏบตงานแตละอยางดวย

2. ไมจาเปนตองประเมนทกอยางในแตละภาระงานหรอกจกรรมการประเมน การกาหนดใหปฏบตงานแตละครง อาจจะเนนการประเมนทแตกตางกนไปได ขนอยกบวาการกาหนดภาระงานแตละครงนนมเปาหมาย หรอมาตรฐานการประเมนคออะไร กกาหนดเกณฑทสาคญๆ จากขนตอนการปฏบตงานครงนนๆ

4. การพจารณาวาเกณฑการประเมนทกาหนดขนนนเหมาะสมหรอไม

เมอเรากาหนดเกณฑการประเมนไดแลวบางครงไมแนใจวาเหมาะสมหรอไม ขอแนะนาวาใหดาเนนการดงน

1. ถามตวเอง ใหพจารณาเกณฑการประเมนทเขยนขนทงหมดแลวถามตวเองดวา แตละเกณฑนนประเมนไดตรงตามทตองการไหม แตละเกณฑมความแตกตางกนชดเจนไหม แตละเกณฑนนขอมลทไดนาเปนอยางไร แตละเกณฑนนมคณคาตอการประเมนเพยงใด

2. ถามผเรยน ใหผเรยนพจารณาวา เกณฑทกาหนดขนนนผเรยนเขาใจวาอยางไร แตละเกณฑสมพนธกบการปฏบตงานตามภาระงานทกาหนดเพยงใด ผเรยนสามารถใชเกณฑทกาหนดขนในการปฏบตงานไดหรอไม ผเรยนใชเกณฑทกาหนดขนนในการประเมนคณภาพผลการปฏบตงานของตนเองไดไหม

3. ถามเพอนอาจารยดวยกนทเคยกาหนดภาระงานคลายๆกน ใหชวยพจารณาวาเกณฑทกาหนดขนนเหมาะสมหรอไม ถามอาจารยทสอนตางกลมสาระทไมคนเคยกบเนอหาสาระเพอจะไดมมมองทแตกตางจากทเราคดทจะเปนประโยชนตอการกาหนดเกณฑการประเมน

ถาเคยใชภาระงานนในการประเมนผเรยนมากอน ลองพจารณาผลงานของผเรยนทผานมาวาเกณฑทกาหนดไวนนสามารถใชเปนกรอบในการพจารณาคณภาพของผลงานทดไดไหม ขาดประเดนทมความจาเปนและสาคญหรอไม

Page 35: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

35 | ห น า

หลงจากศกษาเนอหาสาระตอนท 3 แลว โปรดปฏบตใบงานท 3

สรป ภาระงานตามสภาพจรง เปนการกาหนดสถานการณหรอกจกรรมทมอบหมายให

ผเรยนปฏบต เพอประเมนวาผเรยนมความสามารถในระดบใดในการใชความรและทกษะตามมาตรฐานการเรยนรในเหตการณ เรองราวทเกยวของกบสาระการเรยนรทปรากฏในชวตจรง ซงผเรยนจะตองเปนผลงมอวางแผนและปฏบตตามทตวเองวางแผนไว

ลกษณะสาคญของการประเมนความสามารถคอ กาหนดวตถประสงคของงาน วธการทางาน ผลสาเรจของงาน มคาสงควบคมสถานการณในการปฏบตงาน และมเกณฑการใหคะแนนทชดเจน

เกณฑการประเมนหมายถง ประเดนทเปนตวบงชความสามารถในการปฏบตงานตามภาระงานของผเรยนวาทาไดครบถวนของขนตอนการปฏบตงานทดหรอไม

Page 36: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

36 | ห น า

ตอนท 4 การกาหนดคะแนนตามเกณฑการประเมน แนวคด

1. การกาหนดเกณฑใหคะแนนเปนการพจารณาความสามรถในการเรยนรของผเรยนจะพจารณาจากผลการปฏบตงานทเทยบกบเกณฑ เพอพจารณาวาผเรยนไดผานตามเกณฑการประเมนทกาหนดไวในภาระงาน โดยจะตองประกอบดวยสองสวนคอ เกณฑการประเมน และคาอธบายระดบคณภาพของแตละเกณฑการประเมน 2. การประเมนตามสภาพจรงตองมการกาหนดแนวทางการใหคะแนนรวมกนระหวางผสอนและผเรยน เพอกาหนดเกณฑในการพจารณาใหคะแนนหรอเปนการสรางมาตรวดวาผเรยนทาอะไรไดสาเรจบาง และความสาเรจนนอยในระดบใด เรยกวธการนวา Rubric Scoring ซงมการประเมนอย 2 ลกษณะคอ การใหคะแนนภาพรวม (Holistic scoring) และการใหคะแนนตามองคประกอบยอย (Analytic scoring)

วตถประสงค เพอใหผเขารบการอบรมสามารถ 1. อธบายความสาคญของคาอธบายเกณฑการใหคะแนน (Rubric Scoring) ได

2. เปรยบเทยบความแตกตางของคาอธบายเกณฑการใหคะแนนแบบภาพรวม (Holistic scoring) และแบบการใหคะแนนตามองคประกอบยอย (Analytic scoring) ได

3. สรางคาอธบายเกณฑการใหคะแนนแบบภาพรวม (Holistic scoring) และแบบการใหคะแนนตามองคประกอบยอย (Analytic scoring) จากเกณฑการประเมนทกาหนดใหได

ในตอนท 4 นทานจะไดศกษารายละเอยดเกยวกบการกาหนดคะแนนตามเกณฑการประเมน ซงเปนขนตอนสดทายของการสรางเครองมอสาหรบการประเมนตามสภาพจรง หลงจากททานกาหนดมาตรฐานการประเมน (Standard) กาหนดภาระงานสาหรบการประเมน (Task) และกาหนดเกณฑการประเมน (Criteria) ทตองมความสมพนธเชอมโยงกนมาแลว เพอใหสามารถประเมนคณภาพการปฏบตงานในแตละเกณฑทกาหนดไว จาเปนตองกาหนดระดบคณภาพของผลการปฏบตงานทแตกตางกนสาหรบการพจารณาใหคะแนน บางคนอาจเรยกวาเปนคาอธบายเกณฑการใหคะแนน (Rubric Scoring) กได

1. คาอธบายเกณฑระดบคณภาพผลการปฏบตงาน (Rubric Scoring) การประเมนตามสภาพจรงเปนการประเมนองเกณฑ (criterion-referenced assessment) นนหมายความวา ความสามารถในการเรยนรของผเรยนจะพจารณาจากผลการปฏบตงานทเทยบกบเกณฑ เพอพจารณาวาผเรยนเรยนรไดผานตามเกณฑการประเมนทกาหนดไวในภาระงาน (Task) หรอไม ดงนนการสรางรบรคสเพอใหคะแนนจงตองประกอบไปดวยสองสวนทสาคญคอ เกณฑการประเมนและคาอธบายระดบคณภาพของแตละเกณฑการประเมน ดงตวอยางรบรคสการประเมนความสามารถในการศกษาคนควา ตอไปน

Page 37: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

37 | ห น า

 

เกณฑการประเมน นน. 1 2 3 1. จานวนเอกสารหรอแหลงความรทใชศกษาคนควา

1 1-4 5-9 10-12

2. ความตรงของเนอหาสาระ

3 เนอหาสาระสวนใหญไมตรงประเดน

เนอหาสาระบางสวนไมตรงประเดน

เนอหาสาระทงหมดตรงประเดน

3. การจดระบบความรทศกษาคนควา

1 บอกไมไดวาเนอหาสวนใดมาจากแหลงใด

มปญหาในบางตอนของเนอหาทบอกไมไดวามาจากแหลงใด

บอกไดชดเจนวาเนอหาแตละตอนสรปมาจากแหลงใด

4. การเขยนบรรณานกรม

1 ในแตละรายการอางองมขอมลทสาคญนอยมาก

มขอมลทสาคญแตไมครบตามหลกการเขยนบรรณานกรม

มขอมลทสาคญครบทกสวนตามหลกการเขยนบรรณานกรม

จากตวอยางขางบนจะเหนวาจะมเกณฑการประเมนอย 4 เกณฑ แตละเกณฑม 3 ระดบ

คณภาพผลการปฏบตงาน คอ 1, 2 และ 3 แตละระดบจะมคาอธบายลกษณะของผลงานทสามารถสงเกตหรอประเมนไดไวอยางชดเจน นอกจากนในคอลมนทสองจากซายจะเหนวามการกาหนดนาหนกของแตละเกณฑไวดวย ในทนผสรางรบรคสเหนวาความตรงของเนอหาสาระทศกษาคนความความสาคญมากกวาเกณฑอน ๆ เปนสามเทา ดงนนเกณฑท 2 คาคะแนนทนกเรยนจะไดมไดเทากบ 3, 6 หรอ 9 สวนเกณฑท 1, 3 และ 4 จะมคะแนนเทากบ 1, 2 และ 3 เพราะนาหนกเปน 1 ทง 3 เกณฑ

ความสาคญของคาอธบายเกณฑการใหคะแนน จากตวอยางขางบนจะเหนวาคาอธบายเกณฑการใหคะแนนในแตละเกณฑจะชวยใหผเรยนทราบวาถาตองการทางานใหไดคะแนนมาก ๆ จะตองทาอยางไร และผสอนกสามารถตรวจใหคะแนนผลงานไดงายและมความเชอมนในผลการตรวจใหคะแนนไดมากขน แตมหลายคนทชอบสรางรบรคสการใหคะแนนโดยไมมคาอธบายเกณฑการใหคะแนน มเพยงคาบอกระดบคณภาพของผลงานกากบไวกบคาคะแนน ดงตวอยางตอไปน

เกณฑการประเมน นน. ตองปรบปรง (1) ด (2) ดเยยม (3) 1. จานวนเอกสารหรอแหลงความรทใชศกษาคนควา

1

2. ความตรงของเนอหาสาระ 3 3. การจดระบบความรทศกษาคนควา

1

4. การเขยนบรรณานกรม 1

Page 38: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

38 | ห น า

จากนนลองเปรยบเทยบดวาทงสองแบบนแบบใดใชตรวจใหคะแนนไดงายกวากน และผลการใหคะแนนจะแตกตางกนอยางไร การสรางคาอธบายเกณฑการใหคะแนนเปนสงทยากสาหรบผทไมคนเคย แตมวธการทชวยใหสรางได โดยการสรางครงแรกยงไมมคาอธบายเกณฑการใหคะแนนในแตละระดบคณภาพการปฏบต เมอนาไปตรวจผลงานของผเรยนทานจะพบวาเราสามารถจดประเภทของผลงานจรงของผเรยนตามระดบคณภาพได เชนกลมนดเยยม กลมนด และกลมนตองปรบปรง เมอเราจดประเภทไดแลวเราคอยมาสรปลกษณะสาคญของแตละกลม เพอนาไปเขยนคาอธบายเกณฑการใหคะแนนอกครง ประโยชนของคาอธบายเกณฑการใหคะแนนชวยใหทงผสอนและผเรยนเขาใจไดตรงกนถงคณภาพของการปฏบตงานในแตละภาระงาน (Task) ผลงานทดและไมดมลกษณะอยางไร เมอแจงใหผเรยนทราบลวงหนากอนลงมอปฏบตงานผเรยนกจะทราบวาตองทางานอยางไร นอกจากนคาอธบายเกณฑการใหคะแนนทกาหนดไวชดเจนยงชวยใหการตรวจผลการปฏบตงานมความเทยงตรง และคงเสนคงวาในการใหคะแนนดวย ทสาคญเมอทราบระดบคณภาพของผลการปฏบตงานชดเจนจากคาอธบายเกณฑการใหคะแนนยงชวยใหการสะทอนผลการปฏบตงานแกผเรยนไดชดเจนดวยวาทาสงใดไดดในระดบใดและมอะไรทยงตองปรบปรงอยางไร

2. คาอธบายเกณฑการใหคะแนนแบบภาพรวม (Holistic scoring) และแบบการใหคะแนนตามองคประกอบยอย (Analytic scoring)

การประเมนผลการเรยนรของผเรยน ทจดกจกรรมการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนศนยกลาง หรอตามแนวคด Active learner นน จาเปนตองใชการประเมนตามสภาพจรง (Authentic Assessment) ทเนนการประเมนความสามารถ (Performance assessment) ดงนนการประเมนการเรยนรของผเรยนตามแนวคดนจงใหความสาคญในผลงานหรอชนงานทเกดขนจากการทากจกรรมของผเรยนมากกวาการพจารณาความรความเขาใจจากการตอบขอสอบของผเรยนเพยงอยางเดยว เนองจากการแสดงออกทแทจรงของผเรยนขณะทากจกรรม หรอทางานตามทกาหนดใหในแตละสถานการณ (Task) ผเรยนมโอกาสพฒนาแนวทางการทางาน หรอการแกปญหาทหลากหลายเพอความสาเรจของงาน คาตอบทไดหรอผลงานทเกดขนจงอาจไมไดเปนไปตามทคาดคดไวมากอน ดงนนการตรวจใหคะแนนจงไมสามารถกาหนดใหชดเจนแนนอนเหมอนการตรวจขอสอบได การประเมนตามสภาพจรงจงตองมการกาหนดแนวทางการใหคะแนนรวมกนระหวางผสอนและผเรยน เพอกาหนดเกณฑในการพจารณาใหคะแนนหรอเปนการสรางมาตรวดวาผเรยนทาอะไรไดสาเรจบาง และความสาเรจนนอยในระดบใด เรยกแนวทางหรอวธการนวา Rubric Scoring ซงมการประเมนอย 2 ลกษณะคอ การใหคะแนนภาพรวม (Holistic scoring) และการใหคะแนนตามองคประกอบยอย (Analytic scoring) การใหคะแนนภาพรวม (Holistic scoring) เปนการพจารณาใหคะแนนตามภาพรวมของผลงาน จะไมพจารณาใหเปนคะแนนแตจะใหเปนระดบคะแนนเพอบงชถงระดบผลงาน วธการกาหนดเกณฑการใหระดบคะแนนภาพรวมของผลงานนเรมจากการอธบายคณลกษณะของงานวาจะไดระดบคะแนนใด ตองมลกษณะใดบาง ใหพจารณาจากตวอยางตอไปน

Page 39: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

39 | ห น า

ตวอยาง เกณฑการประเมนภาพรวมของโครงงาน

ลกษณะภาพรวมของโครงงาน ระดบคะแนน 1. ไมเขาใจปญหา การออกแบบและการทดลองใชเทคนคทไมเหมาะสม ทาโครงงานไดไมสมบรณ การเขยนรายงานตองไดรบความชวยเหลออยางมาก

0

2. เขาใจปญหาแตใชเวลานานมาก ตองอาศยการแนะนาในการออกแบบการทดลอง มความยากลาบากในการปฏบต ตองไดรบคาแนะนาในการเขยนรายงาน

1

3. แสดงถงความเขาใจปญหา การออกแบบและเทคนควธยงไมถกตอง งานสาเรจบางสวน การนาเสนอรายงานเปนลาดบ

2

4. แสดงถงความเขาใจปญหา สามารถออกแบบการทดลองและเทคนควธตาง ๆ เหมาะสมจนโครงงานประสบความสาเรจ การนาเสนอรายงานเปนลาดบด

3

5. แสดงถงความเขาใจปญหา มความคดรเรมในการออกแบบการทดลอง และเทคนควธตาง ๆ ตลอดจนโครงงานประสบความสาเรจเปนอยางด การนาเสนอรายงานเปนลาดบดมาก

4

จะเหนวาการกาหนดลกษณะภาพรวมของโครงงานนน เปนการกาหนดระดบการยอมรบ

ประกอบคาอธบายวาผลงานหรอโครงงานนนสะทอนใหเหนวาผเรยนทาอะไรไดบาง และทาไดในระดบใด การกาหนดคาอธบายคณลกษณะของโครงงานในภาพรวมอาจใชเกณฑอน ๆ ไดอก เชน ใหระดบคะแนนตามระดบความผดพลาด ซงอาจกาหนดเปน 6 ประเดนดงน

1. การกาหนดปญหาและสมมตฐานถกตอง 2. การออกแบบการทดลองถกตอง 3. การดาเนนการทดลองถกตอง 4. การจดกระทาขอมลและการนาเสนอขอมลถกตอง 5. การสรปผลการทดลองถกตอง 6. การนาเสนอโครงงานถกตอง

การกาหนดเกณฑในการใหระดบคะแนนจาก 6 ประเดนดงกลาวอาจกาหนดดงน ไมมประเดนใดถกตองเลย ไดระดบคะแนน 0 ปฏบตถกตองเพยงประเดนเดยว ไดระดบคะแนน 1 ปฏบตถกตอง 2-3 ประเดน ไดระดบคะแนน 2 ปฏบตถกตอง 4-5 ประเดน ไดระดบคะแนน 3 ปฏบตถกตองทกประเดน ไดระดบคะแนน 4

Page 40: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

40 | ห น า

การใหคะแนนตามองคประกอบยอย (Analytic scoring) การใหคะแนนวธนจะวเคราะหผลงานของผเรยนโดยกาหนดประเดนยอย ๆ ทสามารถอธบายระดบคณภาพของผลงานขนมากอนวาควรพจารณาประเดนใดบาง แลวจงอธบายระดบความสาเรจในแตละประเดนวาจะไดระดบคะแนนใดตองมลกษณะอยางไร เพอใหเขาใจดขนและเหนภาพความแตกตางของการกาหนดเกณฑวธนกบวธพจารณาในภาพรวม ขอใหทานศกษาจากตวอยางการประเมนโครงงานตอไปน

แบบประเมนโครงงาน วชา ……………………….…………………………………………….. ภาคเรยน…….. ปการศกษา……….. ชอโครงงาน ………………………………………………………………………………………………………. สมาชกกลม 1…………………………………………..… 2……….…………………………………… 3…………………………………………….. 4…………………………………………….

ประเดนการประเมน ผลการประเมน

ขอคดเหนเพมเตม 1 2 3

1. ความคดรเรมสรางสรรค 2. การกาหนดปญหาและการตงสมมตฐาน 3. ขอมลหรอขอเทจจรงประกอบการทาโครงงาน 4. การออกแบบการทดลอง 5. อปกรณและเครองมอทใชในการทดลอง 6. การดาเนนการทดลอง 7. การบนทกขอมล 8. การจดกระทาขอมล 9. การแปลความหมายของขอมล 10. การเขยนรายงาน

รวม สรปผลการประเมน ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ลงชอ…………………………………….. ผประเมน (……………………………….) ……./……/…..

Page 41: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

41 | ห น า

เกณฑการประเมน

ประเดนทประเมน คะแนน 1. ความคดรเรมสรางสรรค

• โครงงานคลายคลงกบสงทมคนเคยทามาแลว • บางสวนของโครงงานแปลกใหมจากทเคยมคนทามาแลว • โครงงานททาแสดงใหเหนถงความคดรเรมสรางสรรค เปนสงยงไมมใคร

ทามากอน

1 2 3

2. การกาหนดปญหาและการตงสมมตฐาน • สมมตฐานไมสอดคลองกบปญหา • สมมตฐานสอดคลองกบปญหา • สมมตฐานสอดคลองกบปญหาและแสดงความสมพนธระหวางเหตและผล

ชดเจน

1 2 3

3. ขอมลหรอขอเทจจรงประกอบการทาโครงงาน • ไมมการศกษาคนหาขอมลหรอขอเทจจรงตาง ๆ • มการศกษาคนหาขอมลหรอขอเทจจรงแตไมครอบคลมประเดนทศกษา • มการศกษาคนหาขอมลหรอขอเทจจรงครอบคลมทกประเดนทศกษา

อยางเพยงพอ

1 2 3

4. การออกแบบการทดลอง • สอดคลองกบสมมตฐานแตการควบคมตวแปรไมถกตอง • สอดคลองกบสมมตฐานแตการควบคมตวแปรยงไมครบถวน • สอดคลองกบสมมตฐานและควบคมตวแปรถกตองครบถวน

1 2 3

5. อปกรณและเครองมอทใชในการทดลอง • เลอกใชอปกรณไมถกตอง • เลอกใชอปกรณบางสวนถกตอง • เลอกใชอปกรณถกตองเหมาะสม

1 2 3

6. การดาเนนการทดลอง • ดาเนนการทดลองไมถกตองเปนสวนใหญ • ดาเนนการทดลองไดถกตองเปนสวนใหญ • ดาเนนการทดลองไดถกตองสมบรณ

1 2 3

7. การบนทกขอมล • บนทกขอมลตรงจดประสงคทศกษา • บนทกขอมลตรงจดประสงคทศกษาและถกตอง • บนทกขอมลตรงจดประสงคทศกษาถกตองและละเอยด

1 2 3

8. การจดกระทาขอมล • มการจดกระทาขอมลถกตองบางสวน

1

Page 42: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

42 | ห น า

ประเดนทประเมน คะแนน • มการจดกระทาขอมลถกตอง • มการจดกระทาขอมลถกตองชดเจน

2 3

9. การแปลความหมายขอมลและการสรปผลของขอมล • การแปลความหมายถกตองบางสวน • การแปลความหมายถกตองแตสรปผลไมสอดคลองกบขอมล • การแปลความหมายถกตองและการสรปผลสอดคลองกบขอมล

1 2 3

10. การเขยนรายงาน • มการนาเสนอเปนขนตอนบางสวน • มการนาเสนอเปนขนตอนดแตยงไมชดเจน • มการนาเสนอเปนขนตอนสมบรณและชดเจน

1 2 3

จากตวอยางแบบประเมนโครงงานทเปนแบบ Analytic Scoring น ทานคดวามความแตกตางจากแบบ Holistic Scoring อยางไร แตละแบบมขอดและขอจากดอะไรบาง และทานคดวาเมอไรจะใชแบบใดในการตรวจผลการปฏบตงานของผเรยน ใหทานหาคาตอบไดจากคาอธบายของ Jon Mueller (2004) ในกรอบตอไปน

Page 43: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

43 | ห น า

When to choose a holistic rubric So, when might you use a holistic rubric? Holistic rubrics tend to be used when a quick or gross judgment needs to be made. If the assessment is a minor one, such as a brief homework assignment, it may be sufficient to apply a holistic judgment (e.g., check, check-plus, or no-check) to quickly review student work. But holistic rubrics can also be employed for more substantial assignments. On some tasks it is not easy to evaluate performance on one criterion independently of performance on a different criterion. For example, many writing rubrics are holistic because it is not always easy to disentangle clarity from organization or content from presentation. So, some educators believe a holistic or global assessment of student performance better captures student ability on certain tasks. (Alternatively, if two criteria are nearly inseparable, the combination of the two can be treated as a single criterion in an analytic rubric.) When to choose an analytic rubric Analytic rubrics are more common because teachers typically want to assess each criterion separately, particularly for assignments that involve a larger number of criteria. It becomes more and more difficult to assign a level of performance in a holistic rubric as the number of criteria increases. For example, what level would you assign a student on the holistic research rubric above if the student included 12 sources, had lots of inaccuracies, did not make it clear from which source information came, and whose bibliography contained most relevant information? As student performance increasingly varies across criteria it becomes more difficult to assign an appropriate holistic category to the performance. Additionally, an analytic rubric better handles weighting of criteria. How would you treat "historical accuracy" as more important a criterion in the holistic rubric? It is not easy. But the analytic rubric handles it well by using a simple multiplier for each criterion.

Page 44: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

44 | ห น า

หลงจากศกษาเนอหาสาระตอนท 4 แลว โปรดปฏบตใบงานท 4

สรป การสรางเครองมอสาหรบการประเมนตามสภาพจรง หลงจากกาหนดมาตรฐาน

การประเมน (Standard) กาหนดภาระงานสาหรบการประเมน (Task) และกาหนดเกณฑการประเมน (Criteria) ทตองมความสมพนธเชอมโยงกนมาแลว เพอใหสามารถประเมนคณภาพการปฏบตงานในแตละเกณฑทกาหนดไว จาเปนตองกาหนดระดบคณภาพของผลการปฏบตงานทแตกตางกนสาหรบการพจารณาใหคะแนน บางคนอาจเรยกวาเปนคาอธบายเกณฑการใหคะแนน (Rubric Scoring) กได ซงมอย 2 ลกษณะคอ คาอธบายเกณฑการใหคะแนนแบบภาพรวม (Holistic scoring) และแบบการใหคะแนนตามองคประกอบยอย (Analytic scoring)

Page 45: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

45 | ห น า

ตอนท 5 การประเมนโดยแฟมสะสมผลงานการเรยนร แนวคด

แฟมสะสมผลการเรยนรทผเรยนจดทาขนจะเปนทรวบรวมขอมลและผลงานทแสดงถงความรความสามารถของผเรยนเอง ซงผสอนและผเรยนสามารถนาผลงานเหลานมาใชในการประเมนการเรยนรของผเรยนไดทงการประเมนเพอพฒนาผเรยนและประเมนเพอตดสนผลการเรยน การจดทาแฟมสะสมผลงานการเรยนรตองกาหนดโครงสรางใหเหมาะสมกบลกษณะของรายวชาและวตถประสงคของการจดทา

วตถประสงค เพอใหผเขารบการอบรมสามารถ

1. อธบายลกษณะสาคญและโครงสรางทดของแฟมสะสมผลงานการเรยนรได 2. บอกประโยชนของการจดทาแฟมสะสมผลงานการเรยนรของผเรยนได 3. สามารถกาหนดโครงสรางแฟมสะสมผลงานการเรยนรท เหมาะสมกบ

วตถประสงคของการจดทา

การจดกจกรรมการเรยนรในวชาหนง ๆ ทงในชนเรยนและนอกชนเรยน จะพบวามผลงานทเกดขนจากการทากจกรรมเหลานนเสมอ ซงสามารถจาแนกผลงานตามลกษณะของกจกรรมไดดงน

1. การฟงบรรยาย (Lecture) เมอผเรยนฟงการบรรยายสรปเนอหาโดยผสอน หรอฟงบรรยายจากผเชยวชาญหรอวทยากร ผเรยนจะตองจดบนทกลงในสมด ซงแตละคนจะบนทกไดละเอยดตางกน ขนอยกบรปแบบการเรยนร ความชอบ หรอความเคยชนของผเรยนในการบนทกคาบรรยาย

2. การทาการทดลอง (Laboratory) ผลงานของผเรยนทเกยวของกบการทดลองมตงแตการวางแผนการทดลอง การบนทกวธการทดลอง ผลการทดลอง ปญหาทพบในการทดลอง การวเคราะหขอมลและแปลผล การสรปผลและอภปรายผลการทดลอง ซงสงตาง ๆ เหลานจะเกดเปนชนงานทเรยกวา รายงานผลการทดลองทผเรยนอาจทาเปนกลมหรอรายบคคลกได

3. การอภปราย (Discussion) ผลงานทเกดขนจากการรวมกจกรรมการอภปรายของผเรยนคอ การวางแผนเตรยมการอภปราย พฤตกรรมการมสวนรวมในการอภปราย และสงทไดและขอสรปผลการอภปราย ซงทงหมดนจะอยในรปของรายงานสรปผลการอภปราย

4. การศกษาคนควา (Research-based learning) เปนผลงานทสาคญอกชนหนงของผเรยน ทเกดจากการไดรบมอบหมายจากผสอน หรออาจเกดจากความสนใจในประเดนทกาลงศกษาของผเรยนเอง ผลงานทไดจากการศกษาคนควาอาจอยในรปรายงานผลการวจยเอกสาร การสมภาษณบคคล หรอจากแหลงความรอน ๆ การนาเสนอผลงานอาจอยในรปแบบการอภปราย การนาเสนอรายงาน หรอการจดนทรรศการ ขนอยกบความเหมาะสม ความสนใจและความพรอมของผเรยน

5. การศกษาจากแหลงเรยนรภายนอก (Resource-based learning) เปนวธการทเปดโอกาสใหผเรยนไดมประสบการณตรงกบเรองทกาลงศกษา โดยศกษาจากสถานทจรง

Page 46: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

46 | ห น า

หรอจากแหลงเรยนร IT ผลงานทเกดขนอาจเปนรายงาน บนทกการสงเกต การตอบคาถามจากใบงาน หรอการนาเสนอในรปแบบอน ๆ

6. การบนทกการเรยนร (Learning Log) เปนชนงานอกอยางหนงของผเรยนทนอกเหนอจากผลงานทแสดงถงความสามารถและการเรยนรของแตละคน บนทกการเรยนรจะสะทอนใหเหนถงการประเมนตนเองของผเรยนในการทากจกรรมการเรยนรแตละครงวาไดเรยนรอะไร และมความรสกอยางไรตอกจกรรมการเรยนร ซงจะเปนขอมลทมประโยชนตอครผสอนทจะไดรบรความรสกนกคดของผเรยน

นอกจากกจกรรมดงกลาวแลว อาจมกจกรรมอน ๆ ทเกยวของกบการเรยนการสอน ซงผเรยน

สามารถแสดงออกถงความสามารถอน ๆ ดวย เชน การสอสาร ทกษะทาง IT ผลงานเหลานถาผเรยนเกบรวบรวมไวอยางเปนระบบตงแตกอนและหลงทากจกรรมดวยตวผเรยนเอง โดยครผสอนใหคาแนะนาจนผเรยนทาจนเปนความเคยชน ผลงานเหลานจะเปนประโยชนตอการประเมนเพอพฒนาการเรยนรของผเรยน ผลงานทควรรวบรวมไวในแฟมแสดงผลการเรยนร ผลงานทรวบรวมไวในแฟมแสดงผลการเรยนร ทแสดงถงความสามารถ ผลการเรยนรและพฒนาการของผเรยนควรประกอบดวยผลงานทสะทอนใหเหนถงสงตาง ๆ ตอไปน

1. องคความรในศาสตรหรอวชาทเรยน ทอาจประกอบดวยขอเทจจรง แนวคดหลกทสาคญ ๆ ทสามารถนาไปใชอธบายเรองตาง ๆ ได

2. แนวทางและวธการคดทใชกระบวนการทางวทยาศาสตรในการศกษาเรองเหลานน ซงอาจรวมถงคาถามหรอวธการหาคาตอบทคาดวาจะใชเพอหาความรเรองเหลานนดวย

3. แนวทางในการประยกตใชความร หรอวธการหาความรในศาสตรทเรยนทจะนาไปใชในการหาความรเพมเตม ผลกระทบทมตอสงคมในสวนของการทากจกรรมกลม หรออทธพลของความรทมตอการดารงชวต

4. การแสดงออกถงความคดและความสามารถตาง ๆ เชนความเขาใจ การตดสนใจและแกปญหา การวเคราะหวจารณ รวมทงความคดสรางสรรค

5. ผลงานทผเรยนไดประดษฐ คดคน การทาโครงงาน กจกรรมการทดลองหรอกจกรรมตามความสนใจของผเรยนเองทเกดขนขณะผเรยนไดเรยนรวชานน ซงผลงานเหลานอาจรวบรวมไวในกลอง หรอจะจดแสดงผลงานในรปแบบตาง ๆ กได

นอกจากผลงานดงกลาวแลว สงทควรปรากฏอยในแฟมแสดงผลการเรยนรดวยคอ ความสามารถในการสอสารดวยวธการทเหมาะสม เชน ขอความ รปภาพ ตาราง หรอวธอน ๆ ซงความสามารถในการสอสารเหลานจะชวยใหผอนสามารถเขาใจในผลงานของผเรยนได แฟมแสดงผลการเรยนรของผเรยนมประโยชนอยางไร แฟมผลการเรยนรทผเรยนจดทาขนจะเปนทรวบรวมขอมลและผลงานทแสดงถงความรความสามารถของผเรยนเอง ซงผสอนและผเรยนเองสามารถนาผลงานเหลานมาใชในการประเมนการเรยนรของผเรยนไดในลกษณะตาง ๆ กนดงน

Page 47: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

47 | ห น า

1. การประเมนพฒนาการของผเรยน โดยพจารณาจากผลงานทงหมดของผเรยน และดทความกาวหนาหรอพฒนาการตงแตเรมตนทาผลงานชนแรกจนถงผลงานชนสดทาย โดยพจารณาในเชงคณภาพของผลงาน และอาจใชปรมาณงานเปนสวนประกอบดวย การประเมนลกษณะนสามารถกระทาโดยตวผเรยนเอง เพอน ผสอน ผปกครอง ผบรหาร หรอผทเกยวของ ผลทไดจากการประเมนรายบคคลกจะบงชถงพฒนาการของผเรยนแตละคน ผลการประเมนของผเรยนทงชนจะบงชถงคณภาพการสอนของผสอนหรอเปนการประเมนผลงานผสอน หรอของภาควชาและคณะได

2. การประเมนเพอตดสนผลการเรยนรของผเรยน การประเมนสวนนตองดาเนนการควบคกน 2 ลกษณะคอ ใชผลการประเมนพฒนาการของผเรยน (ตามขอ 1) และการประเมนผลงานทผสอนและผเรยนรวมกนพจารณาแลววา เปนผลงานทดเดนหรอประทบใจ เปนผลงานทควรพจารณาใหคะแนนเพอประเมนความสามารถของผเรยน โดยผสอนจะตองกาหนดเกณฑในการใหคะแนนผลงานแตละชน โดยเทคนค Rubric Scoring เพอใชเปนเกณฑในการพจารณาประเมนผลงานของผเรยน ผลการประเมนทไดนจะนาไปพจารณารวมกบผลการประเมนสวนอน ๆ เพอใหระดบคะแนนหรอเกรดแกผเรยนตอไป

3. ผลงานดเดนทผสอนและผ เรยนพจารณารวมกนแลววา เปนผลงานทแสดงถงความสามารถพเศษของผเรยนแตละคน และไดนามาบรรจไวในแฟมแสดงผลการเรยนรของผเรยน สามารถใชเปนขอมลทสาคญในประวตการศกษาของผเรยนแตละคน ซงสามารถใชเปนสวนหนงของผลงานทจะนาเสนอในการสมครเขาศกษาในระดบทสงขนได โดยเฉพาะอยางยงการพจารณาคดเลอกเขาศกษาตอในระดบอดมศกษาในอนาคต อาจพจารณาความสามารถของผเรยนสวนหนงจากผลงานทเกดจากการทากจกรรมการเรยนรในระดบมธยมศกษาตอนปลาย หรอการศกษาตอในระดบบณฑตศกษาอาจพจารณาขอมลสวนหนงจากแฟมแสดงผลการเรยนรของผเรยนในระดบปรญญาตรประกอบการพจารณาคดเลอกนกศกษาเขาเรยนกเปนได

ขนตอนการจดทาแฟมแสดงผลการเรยนร จากประโยชนของแฟมแสดงผลการเรยนรทมตอการประเมนผลการพฒนาการเรยนรของผเรยน เมอผสอนและผเรยนตดสนใจรวมกนแลววาจะจดทาแฟมแสดงผลการเรยนร เพอการประเมนผลการเรยนรควรดาเนนการตามขนตอนตอไปน

1. วางแผนจดทาแฟมแสดงผลการเรยนร กจกรรมขนตอนแรกนเรมจากผสอนตองศกษาเปาหมายหรอวตถประสงคของหลกสตรและรายวชาทสอนรวมกบผเรยนและผสอนรายวชาเดยวกน ตอจากนนจงเตรยมความพรอมผเรยนโดยการใหความรและความเขาใจในการทาแฟมแสดงผลการเรยนร การพจารณารวบรวมชนงาน/ผลงาน และการคดเลอกผลงานทจะใชในการประเมนผลการเรยนรของผเรยน

2. ดาเนนการจดทาแฟมผลงาน เปนขนตอนทอยในระหวางการดาเนนกจกรรมการเรยนการสอนตามหลกสตรทกาหนดไว โดยผเรยนจะสรางผลงานตามกจกรรมการเรยนรทผสอนกาหนดไว และพจารณารวบรวมผลงาน คอย ๆ สะสมไปเรอย ๆ ในขณะทเรยนวชานน ๆ

Page 48: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

48 | ห น า

3. การสะสมผลงาน ผลงานทผเรยนจดทาขนนน ผเรยนจะตองจดเกบอยางเปนระบบดวยตวผเรยนเอง มการพจารณาประเมนผลงานและสะทอนสงทไดเรยนรหรอประโยชนทผเรยนไดรบจากการสรางผลงานแตละชน ทงนเพอเกบไวใชในการประเมนผลการเรยนรตอไป

4. การประเมนผล ผลงานทรวบรวมไวนนจะไดรบการประเมนจากผสอนและตวผเรยนเอง โดยพจารณาจากผลงานทงหมดในดานของพฒนาการเรยนร ทงนผสอนและผเรยนตองกาหนดเกณฑในการประเมนรวมกนไวลวงหนา เมอผลงานแตละชนทไดรบการประเมนตามเกณฑแลว ผเรยนสามารถเลอกผลงานทดเดน เพอเกบรวบรวมไวเปนแฟมผลงานดเดนประจาตวผเรยน หรอนามาจดแสดงผลงานดเดนของผเรยนในรายวชานน ๆ เชนการจดนทรรศการผลงานทางวชาการของผเรยน สวนผลการประเมนในภาพรวมจะนาไปใชในการตดสนผลการเรยนเมอสนสดการเรยนการสอนดวย

การนาผลทไดจากการประเมนแฟมผลงานไปใชประโยชน ขนตอนนเปนการนาผลจากการประเมนแฟมผลงานของผเรยนแตละคน เพอประมวลภาพใหเหนวาผเรยนมความรความสามารถเปนอยางไร มพฒนาการของการเรยนรในรายวชานนเพยงใด มประเดนใดบางทเปนจดแขงทควรไดรบการสงเสรมใหดยงขน มจดใดบางทควรไดรบการแกไข ทงนผเรยนจะไดใชประโยชนในการวางแผนการเรยนรของตนเองในรายวชาตอไป และสามารถใชแฟมผลงานดเดนเพอประโยชนในการสมครงานหรอสมครเขาศกษาตอในระดบทสงขนไดดวย

หลงจากศกษาเนอหาสาระตอนท 5 แลว โปรดปฏบตใบงานท 5

สรป แฟมสะสมผลงานเกดจากกจกรรมการฟงบรรยาย การทาการทดลอง การอภปราย การศกษาคนควา การศกษาจากแหลงการเรยนรภายนอก และการบนทกการเรยนร อยางเปนระบบตงแตกอนและหลงทากจกรรมดวยตวผเรยนเอง เพอพฒนาการเรยนรของผเรยน โดยรวบรวมไวในแฟมแสดงผลการเรยนร ทแสดงถงความสามารถ ผลการเรยนร และพฒนาการของผเรยน

Page 49: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

49 | ห น า

ใบงานท 1

ชอหลกสตร การวดและประเมนผลตามสภาพจรง ตอนท 1 ความรพนฐานเกยวกบการประเมนตามสภาพจรง

1. ใหทานเขยนบทความวชาการเรอง การประเมนตามสภาพจรง โดยใชขอมลจากททานไดจากการศกษาหนวยการเรยนน ใหทานกาหนดโครงสรางของบทความตามความเหมาะสม แลวใหเพอนอาจารยในโรงเรยนอานบทความททานเขยน เพอแลกเปลยนความคดเหนซงกนและกนในประเดนตอไปน - การประเมนตามสภาพจรงมประโยชนตอการพฒนาผเรยนอยางไร - การนาการประเมนตามสภาพจรงมาใชในการประเมนผเรยนจะตองดาเนนการอยางไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. ใหทานสบคนแหลงขอมลทเกยวของกบการประเมนตามสภาพจรงในระบบ อนเตอรเนต เพอรวบรวม Website เพอประโยชนในการศกษาคนควาเพมเตมตอไป ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Page 50: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

50 | ห น า

ใบงานท 2

ชอหลกสตร การวดและประเมนผลตามสภาพจรง ตอนท 2 การกาหนดมาตรฐานการเรยนรและการประเมน

1. ใหทานเลอกเนอหาในรายวชาททานสอนมา 1 หวขอ แลวเขยนมาตรฐานการเรยนรดานเนอหา ดานกระบวนการ และดานจตพสย ดานละอยางนอย 2 มาตรฐานการเรยนร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. ใหนาเสนอมาตรฐานททานเขยนขนนนใน Web board เพออภปรายรวมกนกบเพอนท

ลงทะเบยนเรยนในวชาน เพอหาขอสรปรวมกนวามาตรฐานการเรยนรททานเขยนขนนนมลกษณะทดของมาตรฐานการเรยนรหรอไม มความเหมาะสมกบระดบผเรยนหรอไม อยางไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Page 51: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

51 | ห น า

ใบงานท 3

ชอหลกสตร การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง ตอนท 3 การกาหนดภาระงานและเกณฑสาหรบการประเมน

1. ใหทานใชคาสาคญ (Keyword) ทเหมาะสม สบคนในระบบอนเตอรเนต เพอรวบรวมตวอยางการกาหนดภาระงานเพอการเรยนรและการประเมนผลการเรยนร (Learning and Assessment Task) ทเกยวของกบรายวชาททานสอน อยางนอย 3 หวขอเรอง แลวใหพจารณาปรบปรงเพอนาไปใชในการสอนจรง แลวสะทอนสรปผลการใชวาเปนอยางไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. ใหทานนาตวอยางการสรางภาระงาน (Task) ตอไปนใหเพออาจารยศกษาด แลวอภปราย

แสดงความคดเหนรวมกนวาเปนภาระงาน (Task) ทเหมาะสมหรอไม ถาจะปรบปรงควรปรบปรงใหดขนอยางไร มาตรฐานการปฏบตงาน (Standard)

1. สามารถวางแผนและออกแบบการทดลองไดอยางมประสทธภาพ 2. สามารถดาเนนการทดลองไดสาเรจตามแผนทวางไว 3. สามารถนาเสนอรายงานผลการทดลองไดครบถวนชดเจนและถกตอง

กจกรรมการเรยนร (Task) 1. ใหนกเรยนแบงกลมยอย กลมละ 4 คน แลวศกษาจากใบกจกรรมเรอง อตราการ

เกดปฏกรยาเคม 2. ใหสมาชกกลมวางแผนรวมกนเพอออกแบบการทดลอง แลวดาเนนการทดลองใหเสรจ

ภายในเวลา 30 นาท ใหสมาชกปรกษารวมกนเพอเตรยมนาเสนอผลการทดลองหนาชนและเรยบเรยงเปนรายงาน

ผลการทดลองสงเปนงานกลม ภายใน 3 วนหลงจากวนทดาเนนการทดลองเสรจสน ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Page 52: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

52 | ห น า

3. ใหทานพจารณาภาระงานตอไปน พรอมอภปราย ภาระงาน: การคดเลอกพนกงานรานสะดวกซอ ในบทบาทของตาแหนงผจดการฝายบคคล ทานตองการรบสมครพนกงานประจารานสะดวกซอ เพอสงไปประจารานตาง ๆ ในเขตรบผดชอบ ใหทานดาเนนการดงน

1. ใหทานกาหนดเกณฑทถอวาเปนคณลกษณะทสาคญของพนกงานขายทด มา 3 เกณฑ ททานคดวาสามารถใชในการพจารณาคดเลอกผสมครงานไดอยางมประสทธภาพ

2. ถามพนกงานในฝายบคคลเสนอเกณฑในการคดเลอกพนกงานมาใหทานพจารณาดงน 1. มความสภาพลอธยาศยด 2. เขาทางานตรงเวลา 3. ปฏบตตามขอกาหนดดานความสะอาดในการปฏบตงาน

ทานพจารณาแลวมความคดเหนอยางไร ทงสามเกณฑทเสนอมานทานเหนดวยไหม มความเหมาะสมอยางไร เพราะเหตใด ใหทานแลกเปลยนความคดเหนกบเพอนอาจารยทเขาอบรมหลกสตรนผาน Web board ของระบบน เพอจะไดแลกเปลยนเรยนรรวมกน ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Page 53: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

53 | ห น า

ใบงานท 4

ชอหลกสตร การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง ตอนท 4 การกาหนดคะแนนตามเกณฑการประเมน 1. ใหทานศกษาตวอยางแบบประเมนพฤตกรรมการเรยนแบบรวมมอตอไปน แลวใหกาหนดคาอธบายเกณฑการใหคะแนน (Rubric Scoring) เพอสรางเกณฑการใหคะแนนในแตละองคประกอบการประเมนใหเหมาะสม

แบบสงเกตพฤตกรรมการเรยนแบบรวมมอ

กลมท ……………………… วนท …………………………….. หวขอการเรยน ………………… รายชอสมาชกกลม

1. ……………………………………………………… 2. ……………………………………………………… 3. ……………………………………………………… 4. ……………………………………………………… 5. ……………………………………………………… 6. ………………………………………………………

Page 54: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

54 | ห น า

คาชแจง ใหผสงเกตเขยนเครองหมาย ลงในชองระดบพฤตกรรมตามความเปนจรงทเกดขนในการทากลม

พฤตกรรมผเรยน

ระดบคะแนน

หมายเหต 3 2 1

1. มการกาหนดบทบาทหนาทของสมาชกในกลมเหมาะสม

2. สมาชกกลมทางานตามทไดรบมอบหมาย 3. มการวางแผนและจดลาดบขนตอนการทางาน 4. มการรบฟงและแลกเปลยนความคดเหนในกลม 5. มการแสดงความเออเฟอ ชวยเหลอซงกนและกน 6. มความขดแยงภายในกลม 7. มการแบงปนวสดอปกรณซงกนและกน 8. มความพยายามทางานกลมอยางเตมท 9. มการสรางบรรยากาศในการทางานในกลม 10. มการสรปผลการทางานของกลม ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

(ลงชอ) ....................................................................... ผสงเกต (.......................................................................)

Page 55: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

55 | ห น า

เกณฑการใหคะแนน ในแตละพฤตกรรมทประเมน 1. มการกาหนดบทบาทหนาทของสมาชกในกลมเหมาะสม

3 คะแนน ………………………………………………………………………………………… 2 คะแนน ………………………………………………………………………………………… 1 คะแนน …………………………………………………………………………………………

2. สมาชกกลมทางานตามทไดรบมอบหมาย 3 คะแนน …………………………………………………………………………………………… 2 คะแนน …………………………………………………………………………………………… 1 คะแนน ……………………………………………………………………………………………

3. มการวางแผนและจดลาดบขนตอนการทางาน 3 คะแนน …………………………………………………………………………………………… 2 คะแนน …………………………………………………………………………………………… 1 คะแนน ……………………………………………………………………………………………

4. มการรบฟงและแลกเปลยนความคดเหนในกลม 3 คะแนน …………………………………………………………………………………………… 2 คะแนน …………………………………………………………………………………………… 1 คะแนน …………………………………………………………………………………………..

5. มการแสดงความเออเฟอ ชวยเหลอซงกนและกน 3 คะแนน ………………………………………………………………………………………….. 2 คะแนน …………………………………………………………………………………………… 1 คะแนน …………………………………………………………………………………………

6. มความขดแยงภายในกลม 3 คะแนน …………………………………………………………………………………………… 2 คะแนน …………………………………………………………………………………………… 1 คะแนน ……………………………………………………………………………………………

7. มการแบงปนวสดอปกรณซงกนและกน 3 คะแนน …………………………………………………………………………………………… 2 คะแนน ………………………………………………………………………………………… 1 คะแนน ……………………………………………………………………………………………

8. มความพยายามทางานกลมอยางเตมท 3 คะแนน …………………………………………………………………………………………… 2 คะแนน …………………………………………………………………………………………… 1 คะแนน ……………………………………………………………………………………………

9. มการสรางบรรยากาศในการทางานในกลม 3 คะแนน …………………………………………………………………………………………… 2 คะแนน …………………………………………………………………………………………… 1 คะแนน ……………………………………………………………………………………………

Page 56: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

56 | ห น า

10. มการสรปผลการทางานของกลม 3 คะแนน …………………………………………………………………………………………… 2 คะแนน ………………………………………………………………………………………… 1 คะแนน ……………………………………………………………………………………………

2. เมอทานทากจกรรมในขอ 1 เสรจแลว ใหทานนาผลงานไปพดคยแลกเปลยนทศนะกบ

เพอนอาจารยในกลมสาระการเรยนรทงในโรงเรยนเดยวกนและตางโรงเรยน เกยวกบการประเมนผลการปฏบตงานโดยใช Rubric Scoring ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Page 57: คํานําkrukird.com/02136.pdf · 2016. 2. 25. · UTQ-02136 การวัดและประเมินผลตามสภาพจริง 1 | หน้า คํานํา

U T Q - 0 2 1 3 6 ก า ร ว ด แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ต า ม ส ภ า พ จ ร ง

57 | ห น า

ใบงานท 5

ชอหลกสตร การวดผลและประเมนผลตามสภาพจรง ตอนท 5 การประเมนโดยแฟมสะสมผลงานการเรยนร

1. ใหทานออกแบบโครงสรางแฟมแสดงผลการเรยนรทเหมาะสมกบรายวชาของทาน เพอแนะนาผเรยนทเรยนในรายวชาททานสอน ใหจดทาแฟมแสดงผลการเรยนรตามโครงสรางททานออกแบบตอไป ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. จากโครงสรางแฟมสะสมผลงานแสดงผลการเรยนรททานกาหนดใหผเรยนจดทา ใหทานกาหนดแนวทางการประเมนแฟมสะสมผลงานโดยมเปาหมายทงเพอพฒนาผเรยนและตดสนผลการเรยน ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. ใหทานนาเสนอแนวคดททานไดในขอ 1 และ ขอ 2 ใน Web board แลวเชญชวนเพอน ๆ รวมแสดงความคดเหน ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………