1 Jubileumnummer 30 jaar Buurtvereniging Het A-Kwartier

krant

Verlengde Visserstraat 3 | 9718 JA Groningen | T : 050 - 311 52 90

F : 050 - 589 29 25 | E : info@teunbosma.nl | www.teunbosma.nl

DESIGN MEUBELEN

VERLENGDE VISSCHERSTRAAT 19718 JA GRONINGEN

TELEFOON 050 - 314 36 22MOBIEL 06 - 30 899 191

INFO@HOEKJEGRONINGEN.NL

WWW.HOEKJEGRONINGEN.NL

Stoeldraaierstraat 11 9712 BT Groningentel. 050 - 313 07 96

www.lighthouse-groningen.nl

Wat doe je tijdens een jubileum? Precies: terugkij-ken. In ons geval 30 jaar. De A-krant staat vol verha-len over 30 jaar A-Kwartier en zijn bewoners. Dat hoef ik hier dus niet meer te doen. Daarom kijk ik 30 jaar vooruit. Waar staan we over 30 jaar? Wat gaan we de komende 6 lustra doen en bereiken? Welnu: het A-Kwartier heeft de bijnaam ‘Quartier Latin’ gekregen. De Vishoek en Hoekstraat bruisen van de kunstzinnige bedrijvigheid, de Muurstraat is ontdekt door de middenstand, studenten halen er graag een frappucino met een tuna-sandwich en het Boteringepleintje is een geliefd plekje om even weg te zijn van de drukte van de stad. De A-straat en Brugstraat hebben zich ontwikkeld tot een heerlijk stukje stad: hier en daar een ter-rasje, een leuke mix aan winkeltjes en een geliefde plek om te wonen.Bussen rijden er niet meer, maar diverse haltes in de buurt en bankjes waarop ouderen even uit kun-nen rusten, maken de binnenstad nog steeds goed bereikbaar. Bovendien is het fietsenprobleem opge-lost. Net als bij het station, word je geacht je fiets te parkeren in één van de vele fietsenkelders, waar-onder die onder de Vismarkt. Bovendien zijn alle panden met jongerenhuisvesting sinds 1 juli 2018 verplicht een inpandige fietsenberging te creëren en dat ruimt op! Eigenaren die hun pand niet goed on-derhouden kunnen overigens rekenen op een brief van de Welstandcommissie die haar grenzen heeft verlegd. Burgemeester den Oudsten heeft tijdens zijn lange ambtsperiode flinke slagen gemaakt en daar plukken we over 30 jaar nog de vruchten van! Projectontwikkelaars, burgers, ondernemers en ge-meente toasten op de mooiste wijk van Groningen.

Esther Klaver voorzitter buurtvereniging Het A-Kwartier

Over 30 jaar

3

van deredactie

Het Jubileumnummer van de A-Krant. Dikker dan ooit en eenmalig op een groter formaat. Het is tenslotte maar één keer feest. Want een feest wordt het! Zegt u alle andere afspraken voor het laaste week-end van mei maar af. U vindt het programma op pagina 36: een symposium over (drugs)overlast, een receptie, een diner, muziek,

een speciale kunstroute en natuurlijk een groot feest. Voor sommige onderdelen dient u zich vooraf op te geven dus wacht daar niet te lang

mee. Centrale plaats voor de activiteiten is het Der Aa-Theater in de A-kerk-straat. Dertig jaar is een mijlpaal en daarom wordt in deze editie veel teruggeblikt en vooruitgekeken. Het gesprek (p. 38) met bestuursleden van het eerste uur en van nu is daar een voorbeeld van. Overlast door drugs en straatprostitutie was de aanleiding voor het oprichten van de buurtvereniging in 1985. Er is veel bereikt in 30 jaar, maar overlast is er nog steeds. Het symposium op 29 mei getuigt daarvan en uit de (nooit eerder gepubliceerde) speech van Driek van Wissen uit 2000 wordt duidelijk dat in sommige overlastzaken maar erg weinig veranderd is.Het cijfer dertig loopt als een rode draad door deze A-krant: de column van Bob van Dijk, een 30-jubileumpuzzel, de 30-minutenwandeling door de wijk en ook is de redactie (bijna) alle 17 straten in het A-Kwartier met een huisnummer 30 afgeweest om de bewoners daarvan kort in beeld te brengen. Het resultaat: een dwarsdoorsnede van de A-Kwartierpopulatie en met bemoedigende resultaten: het merendeel woont hier naar grote tevredenheid. En dan mag de buurtvereniging met gepaste trots twee speciaal voor het 6e lus-trum gemaakte Jubileumprenten presenteren in een oplage van -uiteraard- 30 stuks die u voor een schappelijke prijs kunt aanschaffen. Haast u, want op is op. Wij wensen u veel leesplezier en alvast een hele fijne zomer.

colo

fon

Redactie:Gea Scheperkeuter, Denies Margry,Henk Cuperus, Bob van Dijk, Han Santing: vormgeving, foto’s(mits anders vermeld) & eindredactie

Kopij voor A-krant 2015|3inzenden vóór 15 augustus 2015

Medewerkers aan dit nummer: Anton BrandGeert-Jan Laan Fleur WoudstraHans Imelman Sacha Landkroon Drukwerk: Drukkerij De Marge, Groningen

Brugstraat 30 filiaal van schoenwinkel Fred de la Bretoniere

Op de plek van hoedenwinkel Nuvèr zit nu alweer bijna vier jaar schoenenwinkel Fred de la Breto-niere. Shopmanager Albert Smit: “We zijn zeer tevreden met deze plek, in een mooi, oud pand. We genieten iedere dag van het mooie uitzicht over de A. De prachtige oude pak- en herenhuizen aan het water maken het voor ons speciaal. In de zomer zijn we wel eens jaloers op het volle terras van café De Sigaar, maar gelukkig zitten wij daar ook regelmatig na werktijd. Toen we net open waren, stond er een vrouw in de deuropening die haar partner vertelde dat ze vroeger vaak op een krukje voor het raam zat dat uitkijkt op de Kleine der Aa. Toen ik vroeg of ze familie van Nuvèr was, ontkende ze dat en legde uit dat hier vroeger twee winkelpanden zaten en dat haar opa op de hoek een fietsenwinkel had.” Nadelen van deze plek? “We zouden graag de verkeerssituatie veranderd zien. Het trottoir aan onze kant van de straat is erg smal en de bussen rijden vaak net iets te hard en te dicht langs de stoeprand; voetgangers krij-gen daar een heel onveilig gevoel van. Voor onze winkel ligt een zebrapad, maar daar kun je als voetganger alleen met gevaar voor eigen leven oversteken. Bussen en taxi’s, maar vooral (brom-)fietsers stoppen niet voor hen. Dagelijks zien we bijna-aanrijdingen. Gelukkig gaat het - op een en-kele keer na - goed.”

Het Jubileumnummer van de A-Krant. Dikker dan ooit en eenmalig op een groter formaat. Het is tenslotte maar één keer feest. Want een

een speciale kunstroute en natuurlijk een groot feest. Voor sommige onderdelen dient u zich vooraf op te geven dus wacht daar niet te lang

4

Dag, dag, Hoek van Ameland

Anton Brand

5

Ikzelf kwam in december 1980 in het A-Kwartier terecht: toen betrok ik mijn appartement aan Turftorenstraat 67. Samen met George verhuisde ik vlak voor de kerstdagen van 1986 naar het statige pand Noorderhaven 66-66a, daar waar het Reitdiep in de gracht stroomt. Dat is bijna dertig jaar. Blij als we zijn met onze nieuwe woning, we vertrekken toch met bloedend hart uit de buurt. Nee, het ligt niet aan het A-Kwartier. En al helemaal niet aan het prachtige huis waar we tot op de dag van vandaag trots op zijn en waarvoor we altijd zo goed hebben gezorgd. Het ligt zelfs niet aan de trappen die de vijf ver-diepingen verbinden, want we zijn allebei nog goed ter been. Maar daar begint het wel te knagen: traplopen is gezond, het houdt je langer jong - maar trappen hebben ook de onaangename eigenschap steiler te worden naarmate mensen ouder worden. En dat wilden we voorblijven. Noem het verhuizen uit voorzorg. Preventief. Omdat het ook met loslaten te maken heeft, was ‘t een heel besluit. Even terugblikken dan maar?

In de drie decennia die achter ons liggen veranderde het A-Kwartier zichtbaar, en toch ook niet. Dat is beide waar. Gebouwen werden afgebroken en door nieuwbouw vervangen, zoals aan het Hoge en Lage der A; winkels werden kantoren, pakhuizen woningen. De kade

‘A ls we ooit weggaan van de Noorderha-ven, de Hoek van Ameland, heb ik dan goed genoeg gekeken?’ Met die vraag

eindigde het boek dat George en ik in 2003 met vrienden maakten over onze plek aan de Noorderha-ven Zuidzijde en de mensen die er hebben gewoond. Het is een retorische vraag, dat spreekt vanzelf, er wordt geen antwoord verwacht. En dan komt toch het moment dat wij het A-Kwartier verlaten, juist nu de buurtvereniging haar dertigjarig bestaan viert, om in het zuiden van de stad te gaan wonen, in het Hoornse Park.

6

is met kinderhoofdjes en gele steentjes herbestraat, er kwamen terrasjes waar je lekker kunt lunchen of van een aperitief nippen - menig buurtbewoner doet dat graag. Maar er veranderde niet echt iets door: de sfeer bleef, want tijdens een wandeling langs de gracht hoor je de gevels en het water nog steeds vertellen wat

ze al eeuwenlang vertellen, namelijk dat dit het mooiste stukje Groningen is. Op de trottoirs in de Hoek van Ameland, en in het portaal van ons eigen geweldige huis, wordt al jaren niet meer getippeld (ik herinner me de dag dat we zuidwaarts met vakantie gingen, amper de stad uit waren, en bij een benzinepompstation belden met de buren om te vragen een oogje in het zeil te houden, omdat het mok-kel dat op ons stoepje zat en niet wilde opkrassen, ook niet na herhaald beleefd verzoek, had gedreigd een steen door onze benedenramen te keilen), en aan het eind van dit jaar is ook de prostitutie in de Hoek- en de Muurstraat verleden tijd geworden.

Dat is een echte verandering. Maar half november vaart de sint weer binnen, staan de kinderen van vrienden met hun neusjes tegen de ruiten, en worden foto’s van de intocht gemaakt die elk jaar anders zijn en toch ook hetzelfde. Nee, er verandert niets - ook al worden de ouders ouder, de kinderen groter en komen er altijd nieuwe kinderen bij...

Wim Stel (1924-2008) werd geboren in het bovenhuis Noorderha-ven 66a. Zijn vader, Jakob, was directeur van de Handel in IJzerwa-ren en Huishoudelijke artikelen, voorheen J.G. Adriani -u kent de pakhuizen met die naam aan het Hoge der A. Wim was bij ons thuis te gast toen George en ik ons boek presen-teerden. En met hem waren er zo’n veertig anderen, onder wie velen die elkaar niet kenden maar met elkaar gemeen hadden dat ze langere of kortere tijd in het bovenhuis of het benedenhuis van Noorderhaven 66-66a hadden gewoond, een enkeling als hoofdbe-woner, sommigen als student op kamers.

Toen de tongen loskwamen - de een was bovenop het dak geklom-men om over de binnenstad uit te zien, een ander had met zijn hoofd klem gezeten tussen de spijlen in het trappenhuis, nummer drie was per ongeluk in de gracht getuimeld, en Wim had op 10 mei 1940 op het balkon van de derde verdieping naar de radio zitten luisteren om de berichten over de Duitse invasie te volgen-, bleken allen het erover eens te zijn dat ze er een goede tijd hadden gehad, er gelukkig waren geweest, dat het huis en de buurt gezegend waren dankzij aardstralen die een heilzame werking hadden. Ook wie niet in aardstralen geloofde, onderschreef die conclusie.

Dat mensen er niet meer zijn, is de grootste verandering. Als ik in mijn hoofd de bewegende beelden van bijna dertig jaar afspeel, zie ik ze lopen, de buren die verhuisden, de collega’s die aan de overzijde van de gracht voorbijfietsten tot ze met pensioen gingen, degenen die overleden: de schipper, de oude huisarts met zijn wandelstok, de kunstschilder, de joviale caféhouder, tal van ande-ren. Zij lieten leegte achter, al is dat zelden uit het oog, uit het hart.

Zij maken deel uit van het A-Kwartier dat ik me herinner. Anderen hebben hun plaatsen ingenomen - en de sfeer behouden. Mensen huizen in de buurt, de buurt huist in mensen - de beweging gaat beide kanten op. George en ik zijn vast gelukkig in ons leef-tijdsbestendige huis in het Hoornse Park. Ja, we zijn vast zo gelukkig dat die portie heimwee er wel bij kan.

ze al eeuwenlang vertellen, namelijk dat dit het mooiste stukje Groningen is. Op de trottoirs in de Hoek van Ameland, en in het portaal van ons eigen geweldige huis, wordt al jaren niet meer getippeld (ik herinner me de dag dat we zuidwaarts met vakantie gingen, amper de stad uit waren, en bij een benzinepompstation belden met de buren om te vragen een oogje in het zeil te houden, omdat het mok-kel dat op ons stoepje zat en niet wilde opkrassen, ook niet na herhaald beleefd verzoek, had gedreigd een steen door onze benedenramen te keilen), en aan het eind van dit jaar is Het boek dat Anton en George in Het boek dat Anton en George in

2003 schreven over hun huis.(Uitgeverij Passage Groningen)

7

Anton Brand (Arnhem, 1953) debuteerde in 1978 met de verhalenbun-del ‘Het aardse gebeuren’. In 1983 publiceerde hij ‘Palmslag. Vier no-vellen’. Nadien werkte hij onder andere mee aan de bundels ‘Het huis dat vriendschap heet’, ‘Hoeveel vrienden heb ik gevonden’, ‘Vanaf de oude hoogte’ en ‘050’.In 1996 verscheen zijn reisroman ‘Bukittingi. Een vertelling’. In 2003 publiceerde hij samen met zijn partner George Mulder ‘Hoek van Ameland. De geschiedenis van een plek, een huis en zijn bewo-ners’ (Uitgeverij Passage Groningen). Verhalen en opstellen van zijn hand verschenen onder meer in VAN, Hollands Voorzetsel, Hollands Maandblad, Verbeeldt, Binnenlands Bestuur, Homologie en Bzzlletin. Hij is voorzitter van de Stichting Literaire Activiteiten Groningen (SLAG) en de Noordelijke afdeling van de Maatschappij der Neder-landse Letterkunde te Leiden. Sinds de oprichting in 1983 was hij 25 jaar voorzitter van de Stichting Van der Leeuw-lezing.

George Mulder (Deventer, 1951) groeide op in Deventer en studeerde fysische chemie aan de Rijksuniversiteit Groningen. Na zijn afstuderen in 1977 was hij korte tijd werkzaam als free-lance auteur voor educatieve uitgeverijen. In 1979 trad hij in dienst van de RUG; vanaf 1981 was hij beleidsmede-werker bij de Dienst Onderwijs Onderzoek en Planning (DOOP). Van 1990 tot 1993 was hij coördinator van een Tempus-programma ge-richt op management development voor universiteiten in Boedapest, Bratislava en Wroclaw.Tevens was hij als Hoofd Academische Zaken werkzaam bij het Bureau van de RUG en vanaf 2000 Directeur Academische Zaken. Sinds 2012 is hij directeur bedrijfsvoering van het Koninklijk Neder-lands Instituut Rome en werkt voor het Honours College van de RUG.

Na het welkomstwoord van voorzitter Esther Klaver en het voorstel-len van de bestuursleden aan de aanwezige leden werden o.a. de volgende mededelingen gedaan:

• Er wordt een opvolger gezocht voor penningmeester Sjoerd Stienstra. Na vier jaar moet hij noodgedwongen de financiële teugels uit handen geven; zijn gezondheid laat verder werken voor het A-Kwartier helaas niet meer toe. We brengen hem warme hulde voor zijn jarenlange inzet!• Het werkgebied van het A-Kwartier wordt uitgebreid: op verzoek van inwoners in het gebied tussen de Munnekeholm, Zuiderkuipen en Museumbrug komt dat gebied bij onze buurt. Tot dusverre was daar geen buurtvereniging en bewoners aldaar hadden geen aanspreekpunt tussen hen en bijv. de gemeente.• Wij willen graag terug van twee ALV’s naar een ALV per jaar, die dan in september gehouden moet worden, omdat onze subsidie- aanvraag vóór 1 oktober bij de gemeente binnen moet zijn.• De kascommissie heeft de financiën over 2014 gecontroleerd en in orde bevonden, zodat penningmeester Sjoerd Stienstra gedechargeerd wordt.• Het verslag van de vorige ALV en het inhoudelijk jaarverslag over 2014 worden goedgekeurd.• De beoogde herinrichting van de Brugstraat en de A-straat komt aan de orde. De huidige situatie met druk tweerichtings bus- en ander verkeer aldaar wordt door velen als hinderlijk en zelfs gevaarlijk ervaren. Meer over de toekomst van beide straten vindt u op pagina 26. • Vanaf 1 januari 2016 is de raamprostitutie uit het A-Kwartier verdwenen. De grote vraag is hoe de vrijkomende pandjes dan verbouwd en ingevuld zullen worden. Wij willen graag een gemengde bevolking. Er zijn al diverse overleggen tussen bewoners en de gemeente opgestart.• Na de pauze trad verhalenvertelster Ingrid Hofstede op met verhalen van Toon Tellegen en Godfried Bomans, tot groot vermaak van de aanwezigen.

Verslag ALV 14 apriltekst: Henk Cuperus

8

Edwin Silver Oude Kijk in ‘t Jatstraat 53a Groningen 06-20 68 76 92

foto

: Gea

Sch

eper

keut

er

De Laan 30aYvette Kroon

Yvette, derdejaars studente technische bedrijfs-kunde woont nog niet zo lang in De Laan, pas sinds september 2014.

De Laan 30 is zelfs voor de postbode onvindbaar. Het bestaat gewoon niet. De huisnummering kent slechts 30a en die geldt dan maar voor het hele huis. Daar doen we niet moeilijk over.

Yvette woont op de bovenste verdieping van het studentenhuis dat voor 9 studenten een thuis-basis vormt en dat bevalt haar prima. Niets voor niets staat er ‘Top’ op de voordeur.

“Je zit lekker in de stad, dicht bij de Universiteits-bibliotheek en het Harmoniecomplex, maar ook als je - zoals ik - naar het Zernikecomplex moet, is dat heel goed te bereizen. Het A-Kwartier is een heel prettige buurt. We hebben een goede relatie met de buren, ze kla-gen bijna nooit en als er echt een groot huisfeest is dan lichten we iedereen van te voren in. We houden rekening met elkaar.”

9

Dwarsstraat 30Désirée Jansen

Désirée woont ruim 16 jaar in het appartementen-complex aan de Dwarsstraat en dat bevalt haar prima. “Het is mooi midden in de stad, althans zo ervaar ik het, en tóch heerlijk rustig. En ik heb een heerlijk balkon op het westen dus bijna altijd zon. Door het pleintje beneden krijg je een beetje het idee van een hofje. De sfeer is de laatste jaren in positieve zin veranderd: er zijn meer gezinnen met kinderen komen wonen, er is meer levendig-heid. Er woont van alles: oud/jong, singles, studenten en gezinnen. Lekker gevarieerd.” Of er nadelen zijn? “Er scheuren wel eens auto’s door de Slede-mennerstraat. Dat is vervelend, gevaarlijk zelfs, in het bijzonder voor de kinderen die op straat spelen. Maar ik houd van het stadse en de reuring die daarbij hoort. Van alle (kook)geluiden in de omgeving als ’s zomers de ramen openstaan. Ge-zellig!” Al met al vindt Désirée het een toplocatie met alle voorzieningen fijn dichtbij. “Er komen drempels tegen de hardrijders, het speelpleintje wordt her-ingericht en buurman Gert-Jan Veldink zet zich enorm in voor een betere leefbaarheid van de buurt. Dat waardeer ik zeer.”

10

“Ik ben een echte Fries, geboren in 1946 in de streek die Friese Wouden genoemd wordt, dat is de kant op van Beetsterzwaag en Drachten. Erg wouderig is het daar allang niet meer, maar het heet nog wel zo. Mijn vader was boer en handelde als hobby in vee. Ik ging dan vaak met hem mee in de vrachtwagen naar Groningen en Leeuwarden, heel avontuurlijk! Een hoogtepunt in het boerenbestaan vond ik altijd als de korenaren in schoven op het land stonden en als de dorsmachine er overheen ging. Aan de

Sjoerd Stienstraleven met de dood

Henk Cuperus

Al 21 jaar actief A-Kwartier-der en sinds vier jaar zelfs de penningmeester van onze vereniging: Sjoerd Stienstra.Maar aan zijn leven komt een abrupt einde. Begin dit jaar werd bij hem slok-darmkanker geconstateerd met uitzaaingen door zijn hele lichaam. Behandeling is niet mogelijk en als er al wat gedaan kan worden zou dat hooguit een korte verlenging van het leven betekenen. Daar kiest hij niet voor. Hij geniet van elke dag die hem nog gege-ven is en bereidt zich voor op het onvermijdelijke.

11

voorkant gingen die schoven erin en aan de achterkant kwamen er dan balen stro en zakken met graan uit. Fierljeppen was ook een geliefde hobby en op de fiets racen door de heide, over de heuvel-tjes en door de dalen. Op Koninginnedag gingen we altijd naar de motorraces in Trimunt bij Marum.Ik ben in Drachten naar de middelbare school gegaan. Op mijn negentiende ben ik in Groningen, nadat ik een cursus boekhouden had gedaan, gaan werken op de loonadministratie van een chemie-grafisch bedrijf. Daar maakten ze cliché’s voor de grafische industrie. Alles ging daar in het ABN, dus dat heb ik mij als Fries eigen gemaakt bij meneer de Haas aan de A-straat, mijn eerste kennismaking met het A-Kwartier!Het bedrijf ging later naar de Atoomweg en is in 2003 failliet gegaan. Ik wilde naar Friesland terug en ben gaan werken bij de Raiffeisenbank in Drachten. Ik deed daar de vreemde valuta, loketdiensten etc. Na vijf jaar ben ik naar Groningen terug-gegaan en ben ik gaan wonen in het hofje aan de A-Kerkstraat, het Armhuiszittend Convent, waar ik me al 21 jaar zeer thuis voel. Ik ben bij PPG Silenka in Wester-broek gaan werken in de administratie en (eenvoudig) laboratoriumwerk. Het bedrijf maakte glasvezel voor auto-onderdelen en communicatiedoeleinden.In 1987 ben ik zelfstandig ondernemer geworden en wel als sauna-eigenaar. Mijn bedrijf zat in de Nieuwe Ebbingestraat, vlakbij de Groene Weide.Ik was al een hele tijd hartstochtelijk saunaliefhebber vanwege het rustgevende en de complete lichamelijke en geestelijke ontspan-ning die sauna biedt.Ik was gastheer en sportmasseur, het was hard werken, zo’n tach-tig uur per week, maar ik heb het met veel plezier gedaan.Uiteindelijk kon ik niet tegen de concurrentie op, b.v. de sauna in Peize was heel groot en goedkoop, dus heb ik de zaak in ‘97

verkocht.Ik ben bij de gemeente Groningen gaan werken, als chauffeur bij Goudgoed Kringloop en als stafmedewerker bij de dak- en thuislo-zenopvang. Ook was ik daar OR-lid.De druk van het eigen bedrijf was er gelukkig niet meer, ik had nu een vast inkomen. In het weekend had ik vaak oproepdienst voor de hulpverlening bij ongelukken. Ik heb mijn leven lang vrijwilligerswerk gedaan, zo ook drie jaar bij

Monument en Materiaal in de Westerbin-nensingel.Heel vroeger ben ik actief geweest in de Arjos, dat was de jongerenafdeling van de ARP. (De ARP, de KVP en CHU zijn begin jaren ‘80 gefuseerd tot het CDA).Sinds vier jaar ben ik penningmeester van het A-Kwartier. Ik ben van gereformeerd-synodale afkomst, ben ook kerkelijk actief geweest, heb de zondagsschool bezocht en heb vanuit een oecumenische gedachte geprobeerd het kerkelijk jongerenwerk in Drachten samen te voegen. Dat is helaas niet gelukt. Ik heb het geloof losgelaten, het is niet meer mijn redding en behoud, maar ik ben geen atheïst, eerder een twijfelaar, een agnost.Ik ben een verwoed fietser, heb al vijftien jaar dezelfde racefiets, waarmee ik in een

dag naar Amsterdam fiets als alles een beetje meezit. In die vijftien jaar heb ik zo’n 25.000 kilometer gefietst!Vorig jaar november heb ik in Norg de natuurvriendenclub Den en Duin nieuw leven ingeblazen.Eind vorig jaar kreeg ik moeilijkheden met slikken: het eten wilde niet zakken. Toen kwam de jobstijding: uitgezaaide slokdarmkan-ker, niet meer behandelbaar. Ik moet onder ogen zien dat ik niet lang meer heb te gaan. Ik heb een goed leven gehad en was heel graag nog een aantal jaren zo doorgegaan, maar het is niet anders.”

12

Paul de Boerde man achter de (Benzine)bar

Denies Margry & Han Santing

13

We verplaatsen ons gesprek naar binnen, naar de heerlijk rommelige bovenwoning van de Benzinebar. Hier huist hij nog maar sporadisch: alleen in het weekend als de bar beneden open is. De rest van de week woont hij in zijn boerderij in Westerbroek. Eerst maar eens even over motoren; hoe is die liefde onstaan?Paul: “Als jongen had ik al een Puch en die was voor mij een symbool voor vrijheid: de wind (toen nog in het helmloze tijdperk) door je haren, tentje achterop en Europa door. En dan bij voorkeur over kleine binnen-wegen, heerlijk in de natuur.” Na de bromfiets volgde al snel de eerste motor (een 1-cilinder BMW) maar die had toch te weinig power, dus kwam er een ‘echte’ motor: een Harley Davidson. En hoewel Paul geen merkfanaat is, werd de Harley toch een liefde die nooit zou bekoelen.

“Ik ben 63 jaar geleden geboren in Amersfoort. Maar daar ben ik niet op-gegroeid: mijn vader werkte voor de NS en werd vaak verplaatst. We zijn heel wat keren verhuisd, totdat mijn moeder verhuis-moe werd. Toen kwam ik in Zwolle in de kost bij docenten van de HBS waarop ik zat. Onder andere bij de onderdirecteur. Dat was allemaal heel streng, ik

Als hij aan komt rijden op een van zijn vier motoren, een indrukwekkende Yamaha MT 01 (”Voor het snelle en korte werk”) gehuld in een Harley-jack

weet je het meteen: dit is Paul de Boer, de op-richter van de Benzinebar in de Hoekstraat naast tangosalon Ocho de Mayo. De man die het nacht-leven in Groningen voor altijd op de kaart heeft gezet. Met zijn enorme ZZ Topbaard, die onder zijn helm uit lijkt te groeien, wordt Paul meteen op de foto gezet. Tot grote hilariteit van een van de schaars geklede buurtbewoonsters, die daar-voor zelfs even van achter haar raam naar buiten komt.

foto: Gea Scheperkeuter

Lutkenieuwstraat 30Arjen Boef

Ruim een halfjaar woont hij nu in de Lutkenieuw-straat, in een verbouwd arbeidershuisje, en dat bevalt hem prima. “Ik ben erg tevreden over de wijk en de straat. Het leuke aan de straat is dat je de sfeer van de oude binnenstad proeft. Mooie, oude huisjes met uitzicht op de Der Aa-kerk. Het bijzondere van deze plek is dat je midden in de stad woont - je staat zo op de Vismarkt - maar dat het toch relatief rustig is. Dat vind ik erg prettig. Het stuk nieuwbouw dat hier tegenover komt, De Agaathhof, zal de straat best goed doen. In het midden van het wooncomplex komt een mooi hofje en de straat zal vermoedelijk wat beter wor-den verlicht; vooral in de winterperiode is dat wel fijn. De voorbereidingen voor de bouw van het complex gaan grotendeels aan me voorbij. Maar elke dag als ik na mijn werk thuiskom, zie ik dat ze weer een stukje zijn gevorderd. Ik werk in de energiesector. We doen o.a. marktonderzoek naar het energiegebruik in Nederland. Contact met bu-ren uit de straat heb ik niet erg veel, maar áls er contact is dan verloopt dat op een heel plezierige manier. Overlast van buren heb ik dan ook nog nooit gehad.”

14

werd elke dag gecontroleerd en overhoord op mijn huiswerk”.Paul komt pas veel later in Groningen terecht: nadat hij ‘op S5’ is afgekeurd voor het leger (“Ik had een oogaandoening, was een paar keer flauw gevallen, dat kon ik mooi ge-bruiken om mezelf af te laten keuren”) gaat hij een jaar in Ermelo met zwakzin-nigen (zo heette dat toen nog) werken.Daarna bedenkt hij dat hij dat hij toch wel een diploma wil halen, en kiest voor de Sociale Academie in Groningen. Er zijn maar twee studenten van zijn lichting die de eindstreep behalen, Paul is er een van. “Niet dat het een fijne tijd was, behalve de stage dan, die was wel leuk.” In 1972 komt hij te wonen in de Hoek-straat nr. 18, onderdeel van het toenter-tijd gekraakte Latteringe Gasthuis in de Visserstraat. Een paar jaar later verhuist hij naar een kamer boven een seksshop iets verderop in de Visserstraat.Hij heeft een gezellige vriendenclub, veel mensen hebben een motor. In de weekenden gaan ze rijden en daarna aan het bier in Het Pakhuis in de Peper-straat, maar na sluitingstijd waaiert ie-dereen alle kanten op. Daar moet wat op bedacht worden, net als een oplossing voor het parkeerprobleem van de motoren: vandalisme is aan de orde van de dag.

Een aantal motorvrienden, waaronder Gerard Gosen, besluit dan in 1980 twee naast elkaar gelegen pakhuizen te kopen in de Hoek-straat: Pakhuis Amsterdam en Pakhuis Hamburg. Hier kunnen de motoren veilig worden gestald, er kan worden gesleuteld en er kan af en toe een feest worden gegeven.Nadat twee vrienden afhaken wordt Paul gepolst om mee te doen. Die ziet dat aanvankelijk niet zitten, maar als zijn verkering uitgaat en hij een erfenis krijgt heeft hij toch wel zin om een nieuwe weg in te slaan. En dus worden de pakhuizen verbouwd met de hulp van

vrijwilligers en vaklui. Het Pakhuis Amsterdam wordt omgedoopt tot ‘Motorclubhuis’ en in Pakhuis Hamburg komt later de Tango-sa-lon Ocho de Mayo (waarover in een vorige A-krant een stuk stond).

Er zullen nog meer namen de revue passeren: ‘De Motorclub’, ‘De Fles’, ‘M.C. Hoeks’ of ‘M.C. Hooks’ (naar de Hoekstraat natuurlijk) en uiteindelijk ‘De Benzinebar’ omdat het er altijd naar benzine ruikt.Vrijdagavond is clubavond. Ze bouwen een barretje van overgebleven stei-gerhout en de muziekavond is heel populair. Paul werkt inmiddels als maatschappelijk werker met ex-junks, maar geniet van de muziek in de benzi-nebar. Hij draait plaatjes en besluit zijn horecadiploma te halen. Als er na 4 jaar (eindelijk!) een drankvergunning is kan de Benzinebar ook op zaterdagnacht voor niet-leden geopend worden. Daar was Groningen in die jaren wel aan toe want zoveel nachtelijke uitgaansgele-genheden kende de stad niet.Na een paar jaar wordt er steeds minder gesleuteld en gereden op de motoren. De feesten die tot de volgende mid-

dag 12 uur kunnen duren zijn veel populairder. Al blijft Pasen wel steeds een motor-weekend en met Oud en Nieuw is er altijd een Oudjaarsrally met een feest in de Ocho de Mayo.

Bezoekers komen uit de wijde omgeving; zelfs uit Drachten en Hee-renveen komen liefhebbers om in de Benzinebar nog even stevig door te zakken. Als een busje met dronken Friezen uiteindelijk een keer tijdens de terugtocht in de sloot belandt besluit het gezel-schap een niet-drinkende Bob als chauffeur aan te stellen. Dat gaat prima, tot het gezelschap een keer wordt aangehouden door de politie die bij het openen van de deuren ongeveer ach-teroverslaat van de dranklucht. Maar de bestuurder blijkt na een

15

blaastest inderdaad geheel nuchter te zijn. Enige probleem is dat hij niet in het bezit is van een rijbewijs.

De relatie met de buren -de pooiers en de hoeren- is eigenlijk altijd goed geweest. Paul: “Het heeft elkaar nooit gebeten, maar dat had natuurlijk ook veel te maken met het feit dat de Benzinebar alleen

in het weekend ge-opend was en pas laat zijn deuren opende.”Meer last had hij van de junks en dealers voor de deur en de zakkenrollers die bijna 2½ jaar de sfeer verziekten en het vooral op damestas-jes hadden gemunt. Hij vertelt over de agenten die underco-ver werkten en veel

dieven aanhielden en over ‘lok-klanten’ die inkt in hun handtasjes hadden verstopt. “Maar daar konden we niets mee doen, want nu bleek ik zelf illegaal bezig: dat was uitlokking volgens de politie”. Pas als er eind jaren ’90 entree wordt geheven houdt het zakken-rollen op.Maar Paul vindt de sfeer niet tof meer en houdt er een tijdlang mee op. Hij verhuist naar een boerderij buiten de stad, waar hij rustig kan wonen met zijn vriendin. Later, als hardrockcafé De Ster in de Peper-straat sluit, geeft hij het Ster-personeel en de klanten gelegenheid in de Benzinebar verder te gaan. De Boer heropent zijn zaak in september 2010 en drie jaar lang verdwijnen Pauls favoriete Noord-Afrikaanse RAI- en de rockmuziek en is het Metal, Hardrock, Indu-strial, Black, Death, Rock, Crossover en Go-thic wat de klok slaat. Maar dan houden de dj’s ermee op en is het voor Paul ook klaar. Over de toekomst is hij duidelijk: “Ik werk

hier door tot januari 2016, daarna stop ik er mee. Dan zie ik wel wie het overneemt. Misschien kan er een leuk restaurant in komen of iets anders. In ieder geval niet meer met mij, want na 35 jaar ben ik een beetje horeca-moe.” Paul lijkt een beetje melancholiek, misschien zelfs teleurgesteld: “Die mooie tijd van toen komt nooit meer terug.” Hij vindt de mensen niet meer ‘rock-’n-roll’: “Het sociale gebeuren heeft een enorme deuk opgelopen: de oudere garde komt de deur niet meer uit en jongeren zitten tegenwoordig in afzonderlijke clubjes die zich niet met elkaar bemoeien; contacten leggen met vreemden is niet meer van deze tijd. En grote feesten worden ook al nauwelijks meer gegeven. Festivals zijn belangrijker geworden dan een gezellig café”.Toch ziet Paul de toekomst zonnig in. Hij is fulltime vader van een meisje van 4 met wie hij samen met zijn vriendin Esther veel leuke dingen onderneemt en hij geniet van het buitenleven. We lopen nog even naar beneden de bar in voor een foto. Daar staat de oude benzinepomp uit de jaren 50. Verbeeld ik het me nou, of ruikt het hier echt nog naar benzine?

Motorclub de Hoeks voor pakhuis Hamburg en Amsterdam in de Hoekstraat begin jaren ‘80 (collectie Paul de Boer)

illustratie: Hein Scholma

16

Toen ik in 1981 het bestek vond van de nieuwbouw uit 1929 verraste mij het volgende:

“Gebouwd op een 6-tal piramiden, opgetrokken tot 0,60 m. beneden peil met aan de voet om de twee lagen een klezoor, versnijdend met oude/beste bonte mondsteen in portlandcement. Verhouding 1 deel portland, 1 deel schelpkalk en 4 delen rivierzand. Over de stiepen een betonbalk met gehele beton bevloering van winkel, kantoor, magazijn, pakhuis en op de 1e verdie-ping een vloer van gewapend beton.” Zo gaat het bestek maar door. Je proeft de kwaliteit van een arbeidsintensieve manier van bouwen, die tot op heden een solide uitstraling geeft.D.C. de Jonge begon 14 september 1849 (zie Rijksdiploma in de winkel) de zaak aan ’t A-kerkhof en via de Grote Kromme Elleboog werd de zaak in 1883 verplaatst naar de Lage der A. In 1908 overleed Dirk Cornelis de Jonge, die gehuwd was met de zuster van mijn opa Jan Dirk. Deze nam de zaak over en verdiepte zich in geneesmiddelen voor dieren en mensen. Juist door het vete-rinaire aspect maakte mijn opa de zaak uniek. In 1929 werd het pand verbouwd, deels uit ruimtegebrek maar ook om de winkel aan te passen aan nieuwe wet-telijke eisen. In 1937 ging de zaak over op mijn vader Heiko Jan. Het 100-jarig bestaan vierde ik als achtjarige op 14 september 1949. In 1929 verloopt de gunning en bouw van een woning annex winkel nog heel

buurtpandde Oude Drogisterij

Lage der A 4

de g

esch

iede

nis

van

mijn

hui

s

hans

imel

man

17

anders dan nu: het ontwerp van architect T. Holthuis KHzn ligt in Café Van Duinen, Grote Markt O.Z. vier dagen na de ‘aanwijs’ ter inzage, alvorens de aanbesteding in de avond om 19.00 uur plaatsvindt. Achterin het bestekboekje zit een daartoe bestemd inschrijvingsbiljet.

De architect houdt de regie in handen. Het bestekboekje is een gedetailleer-de beschrijving/uitwerking van de kwaliteit en kwantiteit van de bouwmaterialen,

maar geeft ook de duur van de bouw en boetes bij vertraging aan. Eerste oplevering van winkel en magazijn, de benedenverdieping dus, vond plaats na zeven weken. De afbouw van de overige woning besloeg nog eens vijf weken. Elke dag vertraging kostte de aannemer 10 gulden korting op de aanneemsom.

Exterieur en interieur worden uitge-voerd in een sobere Amsterdamse Schoolstijl, met rood-zwart gebrand-schilderde bovenlichten, overeen-komstige armaturen aan wanden en plafonds en donkerrood behang, afgezet met zwarte bies. De met rode Hengelose Trijp beklede meubelen in Art Deco/Amsterdamse Schoolstijl

komen van meubelfabriek Huizinga & Rodenberg - uitgevoerd in Slavonisch eiken met gezwarte paneelstukken die ebbenhout moe-ten suggereren. Ook de boom van de trap naar de verschillende ver-diepingen krijgt die accenten. Vakkundig gemaakte terrazzovloeren in zwart-wit complementeren het beeld. Ook toen kostte dat al 8

gulden per vierkante meter; denk daarbij aan de recente restaura-tiekosten van de Eregalerij van het Rijksmuseum!Wist u dat architect Tonnus Holthuis KHzn, zoon van K.H. Holthuis, onder architectuur in 1932 ‘de eerste automatiek’ van de stad bouwde aan de Herestraat 54 tegenover het Hoogstraatje, i.o.v. eigenaar M.E. Vorenkamp?

Ik ben geboren en opgegroeid in het prachtige huis met mijn twee zusters en nog andere broers. Als kinderen speelden we op straat vaak op de Hoge der A in de omgeving van het brugwachtershuisje blikspuit en verstoppertje. Ook hadden we een bolderkar, waar-mee we op de stoep hard de Lage der A afsjeesden, dit soms tot ergernis van overburen. Leeftijdgenoten waren zeldzaam, alleen de kinderen van schoenenzaak Diderich hoek Turftorenstraat en van familie Wildervanck uit het rond 1960 gesloopte pand waar nu Architectenbureau De Zwarte Hond zetelt. Na mijn mulo kwam ik in de zaak bij mijn vader en leerde door voor het vakdiploma van een ouderwetse drogist, die nog zelf eigen producten kon maken. In die leertijd van 3 jaar studeerde ik in het kantoor en concentreerde mij tijdens het leren op de scheur in de vloer van de winkel, die er nog steeds is. Die leek mij altijd maar groter te worden. Ondertussen hoorde ik de ziekteverhalen die veehou-ders over schapen, koeien, paarden en lammeren aan mijn vader vertelden. Ik werd dus praktisch onderricht in het herkennen van kwalen.De winkel kent achter de originele toonbank uit 1850 een prachtige opstandvakkenkast uit 1929 met talloze witte en bruine potten/flessen met ingebrand etiket. In het midden van de winkel stond een bank van eikenhout voor bezoekers. Daarachter een glazen toonbank uit 1929 met kastjes en geslepen glas voor de opko-mende markt van voorgefabriceerde producten - zgn. ‘spécialités’. Het gifkastje was ingebouwd in de opstandkast en bevatte o.a. een

Boven: Rechts de drogisterij ca. 1900Midden: Na de verbouw, jaren ‘30(collectie Hans Imelman)Rechts: Art Deco-meubilair in het woonhuis (foto: René Axel Schlotz)

18

pot arsenicum en ‘opium’, dat nog mocht worden verkocht met een administratieve aantekening.Bijzondere geneesmiddelen die ik maakte waren choleradrank (voor mensen met ernstige diarree), bruine teerzalf met sterke ont-smettende werking, reumatiek-olie, kamfercrème tegen winterhan-den etc. Op feestdagen maakte ik zwart-op-wit, wij noemden dat salmiak. Het bestaat uit duur droppoeder met iets ammoniakzout, dat een tinteling op de tong geeft.Uiteindelijk stuurde mijn vader mij weg om bij Brocades Gronin-gen achter de schouwburg (een groothandel o.a. in chemicaliën

en voorfabricaten voor apotheek en drogist, arts, ziekenhuis) meer ervaring op te doen. Het zat er niet in mij vanuit de drogisterij een salaris te betalen. Ik heb tot mijn vader overleed in 1981 o.a. bij W.A.Scholten te Foxhol, Albert Heijn, Domo Melkfabriek en SRV Groothandel in aan de drogis-terij- en inkoopsector gerelateerde functies gewerkt. Op verzoek van verrassend veel vee-houders opende ik in maart 1982 de drogisterij opnieuw. In de avonduren

maakte ik onze eigen dierengeneesmiddelen. De winkel was elke dag na 17.00 uur, op donderdagavond en de hele zaterdag open.In 1989 werd het plan geboren om de zaak om te bouwen tot een multifunctionele ruimte o.a. voor de Buurtvereniging, waarvan ik sinds de oprichting penningmeester en later voorzitter was.

Er werden tekeningen gemaakt en ik kreeg toestemming te ver-bouwen. Een klein deel van de ruimte werd gebruikt als drogisterij en de overige 32 m² kwamen beschikbaar voor de buurtvereniging. Met haar museale uitstraling is de ruimte uniek.Bijzonder is dat de naamletters DROGISTERIJ D.C. DE JONGE geheel gebruikt konden worden voor de naam DE OUDE DROGISTERIJ.Het buurtcentrum is de basis van diverse activiteiten zoals spel-letjesavonden, vergaderingen, de Sint Nicolaas, BuurtBorrel, Nieuwjaarsrecep-ties of contact-ruimte met B en W. In de loop van 30 jaar A-Kwartier was het de uitvalsbasis voor thema’s als Kogge-middeleeuwse taveerne, WinterWelvaart, protestacties of lustrumactiviteiten.De plannen voor de optopping dateren uit 2006. Het oorspronke-lijke plan voor een zinken zadeldak of mansardedak met kenmer-kende glazen dakkapellen werd door de Welstandscommissie o.l.v. Jurjen van der Meer afgekeurd. Men vond het te conservatief. De opbouw moest meer afsteken en vanaf de straatzijde ook terugspringen. Architect Jack van der Palen van Bureau Archiview-inmiddels ook de vormgever van het nieuwe Infoversum- kwam pas na twee ingrijpende wijzingen tot de huidige rechthoekige variant met voor- en achterbalkon.

Boven: Nog zo’n specialiteit van het huis: levertraan. Elke avond 1 eetlepel.Rechts: Bingo-avond in 2012

1919

ij een haven horen zeelui en vertier. Dat is al eeuwen zo.

Drank en vrouwen, kroegen en bordelen. Bij de Noorderha-

ven was het niet anders en de restanten daarvan ervaar je

nog steeds in de Vishoek en de Hoekstraat. Voor ¤ 30 een

snelle wip, daarna voor ¤ 30 doorzakken in Het Land van

Belofte, en een taxi naar huis à raison van ¤ 30. Op zich niks mis mee, toch?

Het ‘management’ van deze handel echter, als je het pooierschap wilt eufemise-

ren (dat schijnt tegenwoordig te moeten: alles mooier maken met trendy woorden

zoals wederom, wellicht, iconisch en hilarisch), heeft eind vorige eeuw de branche

uitgebreid met hallucinogene en verwoestende nevenactiviteiten. Voor diezelfde

¤ 30 koop je daar op straat, onder het wakend oog van politie en bewakingsca-

mera’s, 30 decigram Tempel-Nepal of driemaal 0,30 gram heroïne. Dat geeft niet

bepaald een veilig gevoel voor de burger, zelfs niet wanneer je een goedgetrainde

dertiger bent.

De buurt kwam 30 jaar geleden in opstand, met succes.

De openbare straathoererij verdween en de tippeltantes moes-

ten gecontroleerd & geconcentreerd achter glas ter bezichtiging

voor de heren tippelanten.

Volgend jaar komt Die Wende: de 30 rode vitrines met plezante

dames en hun godemichés van een onwaarschijnlijke 30 cm

lengte maken plaats voor wellicht 30 yuppenhutten. Zal er

nog een beloftevolle kroeg resteren? Of wordt het

een fancy loungebar genaamd ‘Dertig Tinten

Rood’ waar je 30 soorten rode bourgogne-

wijnen kunt savoureren?

De rauwe zeebonken van weleer keren

zich om in hun zeemansgraf ...

Bob van Dijk

Genot voor ¤30

De buurt kwam 30 jaar geleden in opstand, met succes.

De openbare straathoererij verdween en de tippeltantes moes-

ten gecontroleerd & geconcentreerd achter glas ter bezichtiging

Volgend jaar komt Die Wende: de 30 rode vitrines met plezante

dames en hun godemichés van een onwaarschijnlijke 30 cm

lengte maken plaats voor wellicht 30 yuppenhutten. Zal er

nog een beloftevolle kroeg resteren? Of wordt het

een fancy loungebar genaamd ‘Dertig Tinten

Rood’ waar je 30 soorten rode bourgogne-

De rauwe zeebonken van weleer keren

foto: Gea Scheperkeuter

Oude Kijk in ‘t Jatstraat 30Reizigerswinkel JoHo, Debbie en Laura

In de winkel van belangenorganisatie JoHo, sinds oktober 2009 gehuisvest op de huidige locatie, is iedereen welkom die wil reizen, studeren, wer-ken, helpen, stagelopen, ondernemen in en/of emigreren naar het buitenland. En voor studiema-terialen ben je er ook aan het goede adres. Deb-bie: “We zitten op een uitstekende plek hier, pal naast de universiteit. Studenten lopen gemakke-lijk even binnen. Behalve dat we mensen enthou-siast proberen te maken voor een stage, project of vrijwilligersbaan in het buitenland, leveren wij namelijk voor allerlei vakken ook studiemateria-len. Donateurs (5 euro per jaar) kunnen die kopen en krijgen daarnaast korting op alles: fair trade producten, kleding én (reis)boeken en -goederen uit de zogeheten Reiskringloopwinkel. Daarvoor kunnen mensen tweedehands reisartikelen in-brengen die we tegen een zacht prijsje weer ver-kopen. De opbrengst gaat naar uiteenlopende projecten in het buitenland.” Hoe het bevalt in de straat? “We zaten eerst in de Nieuwe Boteringe, maar het is hier veel leuker. Er is meer te doen, er zijn leuke winkels en koffietentjes en er heerst een gezellige, gemoedelijke sfeer. Bij gelegenheid, zoals kerst en Bommen Berend, trekken de onder-nemers samen op. Denk aan straatversiering, een braderie.” Afgezien van de sporadische auto die pontificaal voor de deur op de stoep wordt ge-parkeerd, hebben de mensen van JoHo helemaal niets te klagen. JoHo is duidelijk in trek!

20

Een wandeling door de wijk

samenstelling/foto’s:Gea Scheperkeuter & Denies Margry

Start: hoek Lutkenieuwstraat/Brugstraat

• Loop de Brugstraat in, richting A-brug, en sla na 100 m linksaf. Loop onder de poort van het Scheepvaartmuseum door. Bewonder -naar wens- de poort en de binnenplaats.

Noordelijk ScheepvaartmuseumHet museum -met op dit moment de tentoonstelling ‘Groningen 70 jaar bevrijd’- is gevestigd in twee van oorsprong middeleeuwse gotische koop-manswoningen. Het pand op nummer 24 heet het Gotisch huis en heeft nog de oorspronkelijke gevel. Nummer 26 is het Cantershuis. Let vooral op de karakteris-tieke doorgang naar de binnenplaats.

• Steek de binnenplaats over en ga aan het eind rechtsaf, de Schuitemakersstraat in, richting het water. Sla hier linksaf. Je bent nu op de Kleine der A met de nieuw aangelegde kade.

Urinoir van Rem Koolhaas en Erwin OlafEen bijzonder openbaar toilet van melkglas dat plassen tot een wel heel kunstzinnige ervaring maakt. Ontworpen door architect Rem Koolhaas en fotograaf Erwin Olaf.Ga aan het eind van de straat linksaf over de Reitemakersrijge. Links zie je een

verhoogd grasveld en verderop de Academie van Bouwkunst (1994-‘98, J. Huijsinga/J. Koek, Van Mourik Vermeulen Architecten).

• Sla nu rechtsaf de Museumstraat in. NB: als de toegangsdeur tot de tuin van het voormalig Natuur- museum open is, kun je hier eventueel de binnendoorroute naar de Museumbrug nemen.

Voormalig Natuur- en Groninger museumDit pand uit 1894 van architect C.H. Peters is in neogotische stijl. Aan het water ligt een natuurtuintje met een bijzonder hek ge-naamd ‘Oase in de Stad’ van buurtgenoot Noud de Wolf.

• Ga aan het einde van de straat rechts de Praediniussingel op, en loop naar de Museumbrug. Steek deze over en loop richting C&A. Vlak voor de bocht rechts, aan de gevel van het voormalige kaaspak- huis Anema, zie je het tableau ‘De Alkmaarse kaasdragers’ van keramist Anno Smith uit eind jaren ‘40.• Sla rechtsaf de bocht om en loop via de Westerhaven naar de A-straat. Onderweg zie je boven de winkels links het Nederlands Stripmuseum opdoemen; neem gerust een kijkje bij de striphelden. Binnen afzienbare tijd zal het museum onze wijk verlaten en verhuizen naar het Groninger Forum.• Sla aan het eind van het winkelplein rechtsaf de A-straat in. Neem de 3e straat links, de Lage der A. Let op de fraaie sluitsteen in de gevel van restaurant Opium: een ramskop. Geniet van de aangemeerde schepen, de fraaie pakhuizen aan de overkant van het water en de gapers van De Oude Drogisterij.

Het A-Kwartier in minutenHet A-Kwartier in minuten

de A-straat in. Neem de 3e straat links, de Lage

21

De Oude DrogisterijTussen twee pakhuizen staat ons buurt-pand, waar elke maand een gezellige buurtborrel wordt gehouden. De geschiedenis van dit pand staat elders in deze A-krant.

Hoge en Lage der ADe talrijke roodstenen pakhuizen herinneren er aan dat Groningen in de Middeleeuwen een belangrijke handels- en hanzestad was. Hier waren veel brouwerijen gevestigd die het kluinbier brouwden, een belangrijk exportartikel. De meeste panden zijn nu in gebruik als woning of kantoor. ’s Winters is dit de ligplaats van de bruine vloot (zeilschepen).

• Sla aan het eind van de Lage der A rechtsaf: je bent nu op de Visserbrug. Kijk richting stad en het verbaast je waarschijnlijk niets dat hier, zomer en winter, veel foto’s worden gemaakt. • Loop over de Vissersbrug rechtdoor, de Visserstraat in. Het tweede straatje links is het Gasthuisstraatje. Neem even de tijd om hier (aan de linkerkant ) het ‘Lekkerebeetjeshuis’ te bewonderen.

Jacob- en Annagasthuis, of LekkerebeetjesgasthuisIn 1494 werd dit gasthuis opgericht door Jacob en Eteke Grovens

voor twaalf armen. Het gasthuis is vernoemd naar de heilige Anna, moeder van Maria, en de apostel Jacob. In 1879 werden de buitenmuren versierd met pilasters en friezen en kreeg het zijn huidige gedaante. Het werd voorzien van gietijzeren rondboogramen en boven de poort kwam een sierlijk opengewerkt

torentje. In de volksmond werd het ‘lekkerebeetjesgasthuis’ ge-noemd vanwege het goede eten.

• Vervolg je weg door de Visserstraat. Halverwege aan de rechterkant staat alweer een gasthuis: het Zeijlsgasthuis. Schuin tegenover het gasthuis is een obscuur steegje te vinden, dat wel een naam maar geen toegang (meer) heeft: de Pot- en Pannengang.

ZeijlsgasthuisIn 1646 stichtten Berend Seilmaker, zijn vrouw en schoonzuster dit gasthuis. Vijf oude weduwen - die als dienstmeisje voor rijke herenboeren hadden gewerkt - kregen hier kost en inwoning. De klokgevel dateert van 1751 en is in sierlijke Lodewijk XV-stijl vormgegeven. In 2003 is het geheel gereno-veerd en inmiddels is er woonruimte voor drie vrouwen.

• Loop de Visserstraat uit -langs de gebiedende rookreclame- en sla rechtsaf, de Oude Kijk in ’t Jatstraat in, tot je bij het Harmonieplein komt. OPTIE: kort uitstapje naar links, naar de Kijk in ’t Jatbrug...

Kijk in ’t JatbrugHier staan vier granieten beelden van Willem Valk: Visvrouw, Koopvrouw, Scheepsbouwer en Korendrager (af-beelding). In 1941 begint de beeldhouwer aan vier beelden voor een nieuw te maken Kijk in ’t Jatbrug, ter vervanging van een smalle houten draaibare brug. In 1943 heeft hij de beelden praktisch klaar, maar door de oorlog duurt het tot 1951

voor de brug gereed is en de beelden kunnen worden geplaatst. • Vervolg je weg door terug de Oude Kijk in ’t Jatstraat in te lopen.

22

Aan de linkerkant, op nummer 61, vind je het Maria Linhoff- hofje. Even drukken op de rode knop en je bent binnen!

Maria Elisabeth LinhoffstichtingDhr. Joseph Linhoff voorzag in zijn tes-tament in 1944 in de oprichting van een ‘Stichting ter huisvesting van behoeftige ongehuwde vrouwen’. De stichting werd genoemd naar zijn zuster Maria Elisabeth. De rooms-katholieke Linhoff, eigenaar van een parapluwinkel aan de Grote Markt,

had bepaald dat vrouwen van alle kerkelijke richtingen onderdak konden krijgen. Op kritiek die hij daarop kreeg was zijn repliek: “Ik heb mijn paraplu’s ook niet alleen aan katholieken verkocht.”

• Sla vanuit het hofje linksaf en loop door tot je bij het Harmonie plein rechts komt; je ziet meteen het beeld van Aletta Jacobs, maar krijgt ook al een doorkijkje naar het metalen kunstwerk van Marthe Röling aan de andere kant van de toegangspoort.

HarmoniegebouwOorspronkelijk was de Harmonie een burgersociëteit, waar tentoonstellingen, concerten en andere evenementen werden gehouden. Hier staat een aantal kunstwerken, o.a. een plastiek van Marthe Röling en het borstbeeld van Aletta Jacobs, de eerste vrouwelijke student van Nederland die hier studeerde. Tegenwoordig zijn er onder meer twee faculteiten van de Rijksuniversiteit Groningen gevestigd.

• Neem na het Harmonieplein de eerste steeg rechts, de Uurwer- kersgang. Even verder rechts is het andere deel van het Harmonieplein. Ga eens naast het kunstwerk ‘Non scholae sed vitae’ (het motto van studentenvereniging Albertus Mag-

nus) van Röling staan, met je rug naar de kantine, en kijk naar boven: op het poortgebouw zie je de gouden uilen schit- teren, zeker als het een zonnige dag is!

UilenDe twaalf gouden uilen in het timpaan van het Harmonie-gebouw zijn een eerbetoon aan de Griekse godin Pallas Athena. Hier staat zij symbool voor de Faculteit der Letteren. Aan Pallas Athena wer-den namelijk de eigenschappen verstand, moed, schoonheid en trouw toegedicht. Om haar wijsheid te benadrukken wordt de godin vaak afgebeeld met een uil. Het kunstwerk van Wia van Dijk is onderdeel van het kunstproject Kennisjaren 1994-2014 dat in 1994 startte ter gelegenheid van het 380-jarig bestaan van de universi-teit en eindigde in 2014 bij het 400-jarig bestaan.

• Verlaat het Harmonieplein en loop naar De Uurwerker, met ‘de enige op hout gestookte pizza-oven van Groningen’, dat ligt aan het gezellige binnenpleintje dat hoort bij de Kleine Kromme Elleboog. Neem een drankje op een terras of verorber een kwaliteitssnack bij La Haute Friteuse. Vervolg -na een eventuele pitstop- de route langs de Pintelier richting Kromme Elleboog. • OPTIE: sla linksaf de Kleine Kromme Elleboog in. Hier staat het University Hotel, een 56 kamers tellend verblijf voor gastdocenten van de RUG en andere (buitenlandse) stadsbezoekers met daar tegenover Kunsthandel Han Vos. Als je je nu omdraait, zie je de fraaie gevel van café De Pintelier met bovenin de hoop- volle naam van het pand: Zonkant! Sla linksaf, richting Kromme Elleboog en loop rechtdoor, met de bocht mee. Je bent nu in de A-kerkstraat. Op de gevel van restaurant Brussels Lof rechts vind je twee gedichten, o.a. van de inmiddels overleden Groningse dichter des vaderlands Driek van Wissen. Even verderop zit het Anne Sitter Gasthuis van het Armhuis- zittend Convenant.

23

Armhuiszittend ConventIn 1437 werd een genootschap gesticht dat als doel had de ‘armhuiszitten’, mensen die thuis in armoede leefden, tegemoet te komen in hun dagelijkse behoef-ten. Voogden deelden tot na WO II elke maandag bij het Boter- en broodhuisje bij de Martinikerk voed-sel uit aan de armen. In 1621 kocht het Convent dit gebouw dat in 1884 zijn huidige vorm kreeg. Bijzonder zijn de vele gevelstenen in de voorgevel.

• Loop de A-kerkstraat uit, besef dat links ons buurttheater het ‘Der Aa-Theater’ huist en dat even verder rechts misschien wel het opmerkelijkste café van Groningen zit: De Witte Raaf. Lang niet altijd open en de koffie ‘bijna klaar’. Ga aan het eind van de straat rechts, sta even stil om de Der Aa-kerk aan het A-kerkhof eens goed te bekijken en loop door tot de hoek Brugstraat- Lutkenieuwstraat…

De cirkel is rond en het A-Kwartier een genot om door te wandelen. Ook in meer dan 30 minuten.

Der Aa-kerk en torenDe naamgever van onze wijk 30 jaar geleden, al hoort hij er nu net niet meer bij. De kerk is gewijd aan Maria en St. Nicolaas, de be-schermheilige van schippers en is in 1247 verheven tot parochiekerk.Het huidige gebouw stamt uit de 15e eeuw. De opvallende gele toren is in 1718 herbouwd.

Bronnen:• VVV-wandelgidsen: Gasthuis wandeling en Stadswandeling• Gevelteksten• www.groningerarchieven.nl/ historie/stadsverhalen/kunst- en-cultuur/willem-valk

foto: Gea Scheperkeuter

Stoeldraaierstraat 30Willemijn Osendarp en Mart ten Berge

De twee oud-ALO studenten wonen sinds decem-ber 2013 op de bovenste etage van het drie ver-diepingen tellende appartementencomplex. Ze werken beide als docent lichamelijke opvoeding buiten Groningen, maar wonen met veel plezier in de Groningse binnenstad. “Je krijgt alles mee van allerlei evenementen in de stad, zoals Koningsdag en vorig jaar de opvoering van The Passion. Je proeft echt de gezellige, leven-dige sfeer van de bruisende stad, tegenwoordig zelfs op zondag. Met name aan de voorkant van ons huis, want aan de achterkant (op de galerij) is het bijna dorps rustig. Als het mooi weer is, gaan we daar lekker in de zon zitten. Het leuke is dat je op die manier ook snel contact maakt met de buren.” Klein nadeel van wonen in de Stoeldraaiersstraat vinden ze dat ze beide hun auto -die ze voor hun werk nodig hebben- niet dichtbij kwijt kunnen, en voor een parkeervergunning is een wachtlijst. En het mooiste van deze plek? “Dat we uitzicht hebben op zowel de Martinitoren als de A-kerk!”

24

Duitse buurtborreltekst: Henk Cuperus

Gelokt door een schitterend affiche, waarop de Deutsche Nachbarschaftbuurt-borrelschnapps stond aangekondigd en natuurlijk het vooruitzicht op heerlijke Duitse spijzen en dranken waren er de laatste zondag van maart zeker dertig mensen naar het buurtpand getogen. Het ging niet alleen om Speise und Getränke, hoewel het Bier, Bratwurst, Wein, Kartoffelsalat und Eisbein (ditmaal ohne Sauerkraut) er goed ingingen, maar ook om eens grondig te snuiven aan het hogere, dus de Duitse Kultur.

Niemand is daar geschikter voor dan buurtgenoot Norbert Landers, die als etnisch Duitser zijn hand niet omdraait voor een doorwrochte inleiding over alles wat met Duitsland te maken heeft. In een boeiend betoog, waarvan ik me dankzij de Duitse alcohol vrijwel niets meer herinner, schetste hij de geschiedenis van Duitsland, begin-nend nog voor de Oerknal toen de fundamenten voor Duitsland werden gelegd en eindigend bij het einde der tijden, als er van het heelal niets meer over is dan wat nagloeiende elementaire deeltjes. Hierbij leunde hij o.a. op de filosofen Kant, Hegel, Goethe (wiens adagium “In der Beschränkung zeigt sich der Meis-ter” hij niet helemaal wist te verwezenlijken, maar een kniesoor die daarover valt), Nietschze en Heidegger. Dan ben je degelijk bezig. Door zijn betoog met de nodige humor te kruiden (laat dat maar aan een Duitser over!) wist Norbert zijn gehoor tot het einde te boeien. Afgeladen met geestelijk en lichamelijk voedsel konden de dankbare bubogangers de thuis-reis aanvaarden!

foto

: Gea

Sch

eper

keut

er

Turftorenstraat 30De mannen van Wildebeast & Wunderliebe

In hetzelfde pand waar ooit het hoofdkwartier van de CPN zat, huizen tegenwoordig de slimme maar toegankelijke mannen van W & W, een club van creatieve ICT’ers. Ze werken er met z’n vieren: Wietze, Huub, Martin en Duco. Tijdens de house-warming van hun bedrijf zónder werknemers op 18 mei 2012 kregen ze van vrienden een me-ga-tuinkabouter cadeau. Huub: “We sponsoren Dubstep Trooper, jonge Groninger filmmakers die een ‘key side story’ in de Star Wars-saga maken. Reden waarom iemand ons vervolgens een Darth Vader-outfit schonk voor onze kabouter. Die staat nu in ‘de etalage’ aan de straatzijde in plaats van op onze nieuw aangelegde binnenplaats. Je wilt niet weten hoe vaak er mensen blijven staan, of zelfs teruglopen, om een blik op die bijzondere verschijning te werpen. Het is gewoon een lokale publiekstrekker!” Wat ook opvalt, zijn de talloze toeristen die – al dan niet met een plattegrond in de aanslag – voorbij slenteren. Tientallen per dag! Wat minder aantrekkelijk zijn de patserbakken die tegen het verkeer in rijden en het gaspedaal richting Hoge der A nog eens lekker intrappen. En als er iemand zijn/haar hond uitlaat op het plein-tje tegenover W & W gaan ze wel eens - met stren-ge blik - voor het raam staan. Lachend: “Daar gaat een enorm preventieve werking vanuit.” Met de buren hebben de mannen goed contact, ze groe-ten elkaar en overleggen als het nodig is. “Al met al, is dit een topplek.”

25

Op 20 maart zouden buurtbewoners kunnen eten bij studentenvereniging Alber-tus Magnus in de Brugstraat. Zouden kunnen, want deze poging van AM om de band met de buurt te versterken leed schipbreuk omdat door interne communica-tiestoringen de studenten niet op onze komst voorbereid waren. Dat was een geluk bij een ongeluk, omdat er maar twee belangstellenden waren, die bij de Globe zijn gaan eten. Ook prima, maar niet helemaal de bedoeling. Een week later werd het

festijn dan toch echt werkelijkheid. En dit keer gaven zo’n tien belangstellenden uit de buurt acte de pré-sence. Onder hen ook de winkelchef van de Albert Heijn in de Brugstraat. Hij woont weliswaar in Noord-horn, maar voelt zich

zo verbonden met de buurt dat hij erbij wilde zijn. Hulde! Na een kennismaking met wat hapjes en drankjes kwam er een heerlijk diner op tafel, prachtig om te zien en geweldig om te eten. Heel geslaagd, deze gastronomische kennismaking met elkaar! Wist u overigens dat Albertus Magnus qua ledental de grootste stu-dentenvereniging van Groningen is en de op twee na grootste van heel Nederland?

Op 11 maart werden we bezocht door een afvaardiging van de VVD-gemeenteraads-fractie. Doel was hen op de hoogte te brengen van wat er speelt in het A-Kwartier, speciaal in wat nu nog de rosse buurt is. Zelfs zou er een heel hoge VVD-er bij zijn, namelijk staatssecretaris Teeven, maar dat ging niet door. De heer Teeven was een dag eerder namelijk werkloos gewor-den en dus moesten wij het zonder hem doen. Dat ging heel goed: na een inleidend praatje in het buurtpand hebben we door de Vishoek en Hoekstraat gewandeld en de raadsleden op de hoogte gebracht van wat er daar speelt. Vooral onze bemoeienis met de invulling van het gebied na 1 januari 2016, als de prostitutie weg is, werd benadrukt. Wij willen graag dat dit gebied echt Quartier Latin-achtig wordt, met mooie bebouwing en een goede mix van wonen, werken, winkels, ateliers, groen en bewoners van diverse leeftijd en pluimage. (tekst: Henk Cuperus, foto: René Axel Schlotz)

allerlei uitde buurt

foto: Bob van Dijk

Lage der A 30Jesse Ludolphy

Een nieuweling in onze buurt: Jesse woont in dit benedenhuis met zijn moeder pas sinds twee maanden. Niettemin hangt de poster met de Ko-ningsbuurtborrel al breed voor het raam. Ze kwa-men vanuit Midwolde en kijken hun ogen uit. “Er gebeurt hier heel veel, het leeft enorm.” Graag zit Jesse aan de overkant op het bankje bij zeilmake-rij Van Gelder in de zon te genieten van al het volk dat langskomt (bij hen thuis is het vrij donker). Veel buitenlandse toeristen vragen hem van alles en nog wat en hij helpt hen graag op weg. Aan kennissen vertelt hij vol trots dat hij in de Gro-ningse variant van ‘De Gouden Bocht’ woont (de duurste Herengrachtbuurt in Amsterdam). Jesse volgt de opleiding tot artiest bij de Noorderpoort. Hij acteert, danst en zingt graag, zelfs klassieke zang (zijn zangopleiding kreeg hij van de bekende sopraan Titia Keizer). Een carrière als cabaretier ziet hij wel zitten, maar liefst wordt hij musical-ster. Nu, dat zie ik wel gebeuren met hem! Enige nadeel van de woning: de zwervers in het warme portiek. Maar dat went, en lawaai maken ze niet. Hij wil hier voorlopig nog helemaal niet weg, of Carré in Amsterdam zou hem moeten vra-gen!

26

tekst: Henk Cuperus

Op 24 maart was er in het Kasteel aan de Melkweg een bijeen-komst, door de gemeente georganiseerd, over de beoogde herin-richting van de Brugstraat en de A-straat. Al lang wordt er door bewoners en ondernemers aldaar geklaagd over de verkeersdruk. Er is tweerichting busverkeer, waarbij vooral de A-brug een knelpunt is. Maar overal langs deze route is het passen en meten, dringen en wringen; voor fietsers en voetgangers niet altijd prettig en soms ook gevaarlijk.

De oplossing van de gemeente is om het hele gebied vanaf de Westersingel tot het A-kerkhof voor bussen en auto’s af te sluiten en van de bekende gele steentjes te voorzien. Het wordt dan dus een fiets- en voetgangersgebied. Bussen rijden dan niet meer door de Munnekeholm, maar vanaf het Zuiderdiep via de Stationsstraat naar de Eeldersingel en vervolgens rechtsaf de Westerhaven op, rechtsaf de A-weg op en dan linksaf naar de Westersingel, waar een halte is. Terug gaat het ook over de Westerhaven, die dan tweerich-tingsverkeer voor bussen krijgt. De Westerhaven wordt dan zelfs alleen maar busbaan.

Auto’s kunnen niet verder dan de parkeergarage Westerhaven. Auto’s die uit de P-garage komen moeten dan linksaf (is nu nog rechtsaf). Automobilisten die vanaf de Eendrachtsbrug de stad in willen moeten via de Eendrachtskade N.Z. en de Hoen-diepskade, dus via een lange lus, naar de Westersin-gel. De aanwezige bewoners waren enthousiast over het plan de Brugstraat en de A-straat tot verblijfsgebied te transformeren, maar er was ook kritiek: sommige straten zijn straks lastiger te bereiken. De gemeente neemt onze bezwaren mee in de planvorming en wij houden natuurlijk ook de vinger aan de pols.

Toekomst Brugstraat & A-straat

In aanwezigheid van wethouders Van der Schaaf en De Rook informeert namens de gemeente Ron Torenbosch buurtgenoten en lokale middenstanders over de plannen.

Impressies van de gemeentelijke organisatie Let’s Gro hoe de A-straat (boven) en de Brugstraat er met (B) en zonder (A) bussen en auto’s uit zouden kunnen gaan zien.In beide situaties wordt in elk geval het wegdek van de straten aangepast.

27

De financiën zijn al voor een groot deel rond: Tonny Straatman en Dorothea Piek hebben via crowdfunding al ¤50.000,- opgehaald, nu de winkel nog. Het pand aan de A-straat nummer 16 (voorheen RCG) wordt wanneer ik dit schrijf verbouwd en begin mei gaat de winkel open.

Het afvalprobleem pakken ze aan het eind van de keten aan: door de verpakking weg te laten.Opgeweckt Noord is dan ook de eerste verpakkingsvrije winkel van Nederland. Je koopt er zoveel mogelijk uit dispensers, vaten en kisten. De doelstelling van Opgeweckt Noord is heel idealistisch: CO2-uitstoot verminderen, de afvalberg verkleinen, het voedseloverschot terugdringen en onze natuurlijke bronnen behouden.Dat dit allemaal op een positieve manier kan, die ook nog eens handig is, bewijzen ze door hun aanpak:Je kunt er terecht voor (onverpakte) producten zoals zuivel, fruit, groenten, brood, pasta, zaden, pitten en granen. Je bepaalt zelf de hoeveelheid die je koopt. Ideaal voor bijvoorbeeld dat ene recept waar je maar één eetlepel voor nodig hebt. Wil je één zoete aardap-pel en niet een hele zak? Geen probleem. Neem gewoon van thuis een fles of pot mee voor de producten die je wilt kopen. Of je koopt

deze eenmalig in de winkel, ze hebben zelfs biologisch afbreekbare zakjes achter de toonbank.

Omdat (biologische) streekproducten bij Opgeweckt Noord voor-rang krijgen, stimuleer je met je aankoop ook nog eens de lokale economie. Bovendien hebben regionale producten nog meer voordelen:Gemiddeld reizen groenten en fruit 2.000 tot 4.000 km van boerde-rij tot tafel. Maar regionale producten zijn kort onderweg geweest, waardoor ze verser blijven en beter smaken. Het is ook gezonder,

omdat biologisch geen ge-bruik maakt van kunstmest, chemie en gentech. En je weet ook waar het product vandaan komt en hoe het is geteeld.

Je kunt producten onverwerkt kopen, of juist al klaarge-maakt. Want de winkel heeft ook een keuken: tussen 8.30 en 16.30 uur (op zondag vanaf 12.00 uur) kun je aanschuiven voor een ontbijt of lunch. En de moderne yup, die nog

wat moet doen voor zijn werk, kan plaatsnemen aan een van de wifi-werkplekken. (En dan van achter zijn laptop stiekem kijken naar de mensen die ook over hun computer en smoothie gebogen zitten.)Wil je je eigen kook-talenten verbeteren, dan zijn er workshops te volgen die Tonny en Dorothea aanbieden. Zoals ‘Smoothies ma-ken’, ‘Gezond ontbijt of lunch maken’ en ‘Wecken’ natuurlijk. Of een workshop ‘Sport en (gezonde) voeding’.

Kijk ook op de website: www.opgewecktnoord.nl

De eerste verpakkingsvrije winkel van Nederland in het A-Kwartiertekst: Denies Margry

28

Hooggeachte lasthebbers en overlasthebbers,

Laat ik eerst, voor ik als taalverslaafde op het thema van vandaag indringend zal ingaan, u uit de doeken doen waarom ik de uitnodiging om hier te komen spreken met graagte heb aanvaard.Het gaat mij, laat dat vooral duidelijk zijn, helemaal niet om het geldelijk gewin, want de mij in het vooruitzicht gestelde beloning, hoe royaal ook, is toch, als ik vanavond in het illegale circuit weer een paar grammetjes heroïne heb gescoord, meteen weer op. En het feit dat ik hier sta heeft ook niet in de eerste plaats te maken met een warme betrokkenheid met de zaak an sich, want ik woon toeval-lig en goddank nog in een buurt zónder drugsoverlast en zolang dat zo blijft, kan ik natuurlijk politiek correct blijven beweren dat al die Nimby’s, ‘not in my backyard’, of in goed Nederlands ‘niet in mijn achtertuin’, dus die nima’s, niet moeten zeuren.

Nee, er is een andere reden. Ik heb hier persoonlijk een appeltje te schillen. Ik zal het u uitleggen. Sinds jaar en dag doe ik, om met trainer Westerhof van Ajax te spreken, mijn stinkende best om via allerlei media en door spraakmakende uitgaven mij belangeloos in te zetten voor de handhaving van ordentelijk Neder-lands en de bestrijding van de landelijke overlast door taalfouten. Doch dit terzijde. Ik zal vanaf nu, zoals mij gevraagd is, een taalkundige beschou-wing wijden aan het thema van deze themadag.

Tijdens een landelijke symposium in 2000 over drugsoverlast, gehouden te Ede en georganiseerd door de gezamenlijke drugsoverlastwijken van Nederland, sprak ook stadgenoot en Dichter des Va-

derlands Driek van Wissen (1943-2010) op zijn eigen, onnavolgbare wijze het overbelaste gehoor toe met een rede die niet alleen erg lezenswaardig is, maar ook duidelijk maakt hoe weinig er in 15 jaar veranderd is. Uit zijn toespraak publiceren wij het deel dat vooral betrekking heeft op Groningen en het A-Kwartier.

Westerbinnensingel 30Wim Voskuilen

We lopen de heerlijk rustige, verkeersluwe Wes-terbinnensingel op. Al vanaf 1982, dus 33 jaar al-weer, woont Wim Voskuilen met veel genoegen op dit adres. Hij zat er al van vóór de renovatie van de buurt. Hij “komt weg” (zoals de echte Gronin-ger dat noemt) uit de regio Deventer om in Stad Nederlands te studeren. Hij zit er dus al langer dan de buurtvereniging oud is. Of hij er tevreden woont? “Jazeker. Het is hier lekker stil zonder druk autoverkeer. Absoluut geen overlast.” Het meest bijzondere/aantrekkelijke aan deze woonplek? “Dat je heel dicht bij de binnenstad bent met zijn bibliotheken, musea, winkels. Maar ook vlakbij het prachtige groen van het Noorder-plantsoen en de waterloop van de rivier de Aa. En vooral het gegeven dat Ploeg-kunstenaar Hendrik Werkman zijn atelier hier vlakbij had, aan de Lage der A.”Op de vraag of hij nog een leuke anekdote over de buurt heeft, moet Wim lang nadenken. Hij komt uiteindelijk met een rebus over deze vraag: A===.eWe sluiten het gesprek af met een fotosessie bij de voordeur van zijn huis, maar niet dan nadat hij eerst zijn lange manen netjes in het gelid heeft gebracht!

foto

: Bob

van

Dijk

29

Ik wilde maar zeggen, dat je eerst een beetje drugsoverlast moet veroorzaken voor je die afdoende kunt bestrijden.En om nog maar eens paar soortgelijke voorbeelden te geven, wat is het: ‘verslaving door drugs-gebruik’ of ‘drugsgebruik door verslaving’? En is het: ‘ech-telijke ruzies door overspel’? of ‘overspel door echtelijke ruzies’? En zo zou ik nog wel even kunnen doorgaan, maar ik zal u toch maar meteen het antwoord op de oorspronke-lijke vraag geven. Na talloze doorwaakte nachten kwam ik immers tot het besef dat de gebruikte volgorde inderdaad onjuist is. Veiligheid door Leefbaarheid klopt niet, het is eerder omgekeerd. Want stel, u bent een bonafide inbreker en u hebt de keus om in te breken óf in een leefbare buurt óf in een onleefbare buurt, wat zou u dan doen? Wel, het ant-woord kan niet moeilijk zijn, u kiest natuurlijk net zo goed als ik voor de leefbare buurt, daar is vast ook meer te halen, en dus is die buurt daardoor juist onveiliger.

Maar veiligheid is daarentegen wel een van de basisvoorwaar-den voor leefbaarheid, net als bijvoorbeeld gezelligheid, bereikbaarheid en overzichtelijkheid. Al is op de keper beschouwd de modieuze term leefbaarheid wel een heel dunne minimumeis. Leefbaar betekent eigenlijk niet meer dan dat er te leven valt, van een bepaalde kwaliteit van het leven is nog niet eens sprake. Je

kunt het vergelijken met een compliment aan de gerant van het driesterrenrestaurant dat het door hem voorgezette diner eetbaar was en de Pomerol van 1969 van 250 gulden drinkbaar. En dan

houdt het dus ook niet over. Na deze constateringen, geachte aanwezigen, kom ik eindelijk tot de kern van de zaak: de bestrijding van de drugsoverlast. Wel, hoe dat moet, dat laat ik verder aan u over, ik wil hier alleen tussendoor een korte taal-beschouwing wijden aan het woord drugsoverlast. Overlast is namelijk een subtiel begrip en het roept automatisch de vraag op wat het verschil is tussen overlast en gewoon last. Wanneer heeft dus een wijk drugslast en wanneer heeft een wijk drugsoverlast?

Over het algemeen geeft het voorvoegsel over- aan een woord een uitgesproken an-dere betekeniswaarde. Denkt u maar aan het verschil tussen de bevolking en de overbe-volking, de bevissing van de Noordzee en de overbevis-sing, een vliegtuig boeken en overboeken, een jarige job en een overjarige job en lijden en overlijden. En iemand die veel óverwerkt, wordt overwérkt. In

het bedrijfsleven maakt een headhunter headkosten en overhead-kosten en ik hoef u al helemaal niet te vertellen dat er aanzienlijk onderscheid bestaat tussen een dosis en een overdosis, alhoewel de meeste druggebruikers gewoon spuiten en het overspuiten

foto: Jean Paul Yska

30

daarentegen vooral gebeurt door tweedehands-autohandelaren. Maar in een aantal gevallen is het verschil mijns inziens moei-lijker aan te geven en subjectiever. Zo worden actieve kinderen door hun ongeduldige ouders al heel gauw over-actieve kinderen genoemd en spreken rechtse mensen over de vertegenwoordiging van de VVD in de Tweede Kamer en hebben anderen het liever over de oververtegenwoordiging van de VVD. En nog problematischer is het dus volgens mij om de grens te trekken tussen last en overlast, ook al omdat beide begrippen reeds een negatieve lading hebben. Maar waar zit dan het verschil en wanneer houdt de last op en begint de overlast? Als bijvoor-beeld uw hond na het rollebollen op het enige grasveldje in de buurt niet gewoon met één spuit in zijn lijf thuiskomt, maar met minstens drie of vier? Als u geen tientje, maar tenminste 25 gulden moet betalen om uw eigen door een junk gejatte fiets terug te kopen? Of als automo-bilisten niet alleen uw schoonmoeder lastig vallen in de mening met een heroïnehoertje van doen te hebben, maar ook uw hartsvriendin? Dames en heren, u zegt het maar.

Maar wat u ook zegt, het verbaast me sowieso dat het organiserende buurtcomité lijdelijk toeziet bij gewoon drugslast en pas in actie komt bij drugsoverlast! En dat staat hoe dan ook haaks op de vurig nagestreefde zero-tolerance, de nul-verdraagzaamheid. Dat je dus van drugsgebruikers niks pikt en al helemaal niet slikt. Al gaat, als u het mij vraagt, deze met een of andere cycloon uit Amerika overgewaaide opstelling mij nog lang niet ver genoeg. Ik ben immers absoluut niet tevreden met

de nul-lijn, ik pleit voor de minlijn. Voorkomen is namelijk beter dan genezen. Voorbeeld: bij de zero-tolerance wordt ook het onder heren veelbeoefende folkloristische gebruik van het wildplassen krachtdadig aangepakt, maar ik zou zelfs iedere man die op de openbare weg zijn gulp niet geheel en al gesloten heeft, zonder

meer op de bon willen slingeren, want hij zou best kunnen gaan wildplassen. En, wat uw probleem aangaat, zou men ook iedere junk met geld op zak wat mij betreft ter plekke in de boeien moeten slaan, omdat hij daar hoogstwaarschijnlijk illegale drugs mee gaat kopen, en iedere junk zonder geld op zak trou-wens ook, omdat die waarschijnlijk moet gaan inbreken om aan geld te komen om illegale drugs te kopen. Kijk, dat is nog eens wat anders dan dat halfzachte gedoogbeleid van tegenwoordig.

Al hebben ook een aantal voorstel-len die hier wellicht ter tafel zullen komen mijn warme sympathie. Bijvoorbeeld de verplichte 24-uurs opvang in de grote steden. Als dat inderdaad gebeurt, als de drugsge-bruikers dus consequent 24 uur per dag opgevangen worden gehouden, scheelt dat al een hoop ellende.

En natuurlijk de legalisering van de soft- en harddrugs en een goed-georganiseerde vrije verkoop, ook

dat werkt alleen maar gunstig op de afname van de overlast. En bovendien, dat mag ook wel weer eens gezegd, is het goed voor de economie. Het zou bijvoorbeeld een uitkomst zijn voor onze sigarenboeren en drankhandelaren. Want door de onophoudelijke ontmoedigingscampagnes van de overheid tegen het schadelijke

foto: Koninklijke Bibliotheek

31

roken en het drinken zijn veel van deze kleine neringdoenden in de problemen geraakt. Maar als ze nu, eventueel met rijkssub-sidie, ook de drugs in hun assortiment mogen opnemen, zijn ze in één keer weer boven jan. Maar misschien komt er ook wel een drugshoekje bij Albert Heijn, want bij ‘s lands grootste kruidenier is straks alles te koop. Dus ongetwijfeld ook laat ons zeggen LSD, met Airmiles, zodat de consument uiteindelijk in dubbele zin high is. En gezien de laatste ontwikkelingen kan de gedigitaliseerde verslaafde binnenkort ook elektronisch winkelen op Internet: www.nederwiet.nl. En de grote dealers van pakweg de cocaïne gaan uiteraard ook naar de beurs om zoveel mogelijk mensen aan een lijntje coke te krijgen en te houden en dan kun je dus aandelen kopen van - ik zeg maar wat - Worldonline. Het enige nadeel blijft echter dat iedereen die van de drugs afhankelijk is ook dan nog steeds geld moet hebben om die drugs te kopen en het zou dus kunnen zijn dat een verslaafde spuitgast toch eerst zo’n drugs-store moet overvallen en een ferme greep in de kassa moet doen voor hij met die buit later in dezelfde winkel de hoognodige drugs kan aanschaffen.

Ja, dames en heren, het blijven lastpakken, hoe je het ook wendt of keert, ja zelfs overlastpakken. Ik weet er alles van. Want ik mag dan wel in mijn tot nu toe vredige wijk, waar hoogstens zo nu en dan een moord wordt gepleegd, toevallig nog geen schade en schande hebben geleden, ik woon wel in Groningen en zoals u weet gaat er niets boven Groningen. Dat geldt op veel terreinen en natuurlijk ook op het terrein van de drugsoverlast, daar zijn de junks uit - ik noem maar wat - Venlo, Arnhem of Rotterdam nog maar kleine jongens bij. Daarom is Groningen hier vandaag ook zo rijk vertegen-woordigd, wellicht zelfs oververtegenwoordigd.

En ik als rasechte Groninger heb zelfs al eens een sonnet aan de bekende problematiek gewijd en omdat het gedicht volgens mij al-gemene gelding heeft, zal ik het u ook laten horen. U moet daarbij weten dat ik in het gedicht een beschrijving geef van de Kijk in ‘t Jatstraat, de meest krankzinnige straatnaam van Nederland, een straat in het riante doch bedreigde A-Kwartier, waar jarenlang veel drugsverslaafden samenschoolden met alle gevolgen vandien. Goed, het gedicht luidt als volgt:

De straat waarin u in ‘t Jat moet kijken (Zo wordt ze op de bordjes aangeduid), Kijkt u daar sowieso maar heel goed uit Vanwege tal van duistere praktijken.

Daar laten onze slaven van de spuit Immers geregeld hun agressie blijken Of ze proberen steels zich te verrijken En slijten dan voor bijna niks hun buit.

En niemand die hun doen en laten stuit. Je kunt ze goed met kraaien vergelijken: Wanneer je ze verjaagt, helpt dat geen fluit. Ze krassen enkel op om tot besluit Wat verderop in een van onze wijken Gewoon weer met z’n allen neer te strijken.

U hoort het, ik leg de vinger op de zere plek. Het meest kenmer-kende van de drugsoverlast is en blijft het groepsoptreden van de gebruikers en hun onverbeterlijke overspringgedrag van wijk naar wijk en buurt naar buurt, en daartegen verzet zich dus het A-Kwartier, de vereniging van bewoners, met alle geweld doch geweldloos.

En zo vind ik naadloos aansluiting bij de laatste taalkundige kwes-tie die ik hier aan de orde wil stellen. U hebt het over wijken en buurten, maar wat is eigenlijk het verschil tussen een wijk en een buurt? Mijn beste vriend, de Dikke Van Dale, geeft er onvoldoende uitsluitsel over, in beide gevallen betreft het immers stadsdelen. En dan heb ik het nog niet eens over de term locatie van de Vinex-locatie, want daar blijft een zichzelf respecterende junk natuurlijk sowieso uit de buurt. En de benaming kwartier, of het nu het Sta-ten-, Spijker- of A-Kwartier is, laat ik eveneens buiten beschouwing, want het woord ‘kwartier’, ik zeg dit met alle respect, is gezien de Franse afkomst eigenlijk een beetje kakkineus. En dubbelzinnig, want het woord kwartier is ook een aanduiding van tijd en van de schijngestalten van de maan. En zelf heb ik een Ierse grootmoeder, dus ik ben ook een kwart-Ier. Nee, het gaat mij om het onderscheid tussen wijk en buurt. En

32

KunstproeverijErika StulpOude Kijk in ‘t Jatstraat 62

open op afspraak: 050 3184651 06 36167686 www.erikastulp.nl

32

Hoekstraat 30 Valentin en Kay

Na een paar eerdere vergeefse pogingen gaat dan toch de deur open: een Chinese vrouw kijkt mij argwanend aan. Ik leg uit waar ik voor kom, maar word in mijn eerste zin al onderbroken: “English please.” Ik doe mijn best (wat is het woord voor ‘buurtvereniging’?). Maar de boodschap komt over en we maken een afspraak voor de volgende dag. Ik praat met de heer des huizes: Valentin, 24 jaar, afkomstig uit Brasov in Roemenië en net als zijn vriendin Kay, (30 en uit Hong Kong), student aan het conservatorium. Valentin contrabas en Kay piano. Vier jaar wonen ze nu in Groningen waarvan 2 jaar in de Hoekstraat. Valentin is een getalenteerd musicus die hier op uitnodiging is gekomen. Hij prijst het onderwijs hier; in Roeme-nië is de opleiding veel theoretischer en het is las-tig om daar als muzikant werk te vinden. Hoe het is om in ‘the red light district’ te wonen? Beiden hebben er geen probleem mee: af en toe is er ruzie op straat, maar de dames en zelfs de dealers zijn vriendelijk en de meeste overlast heb-ben ze van de decibellen uit het studentenhuis te-genover. Maar onveilig voelen ze zich allerminst. Als ik vertel dat het binnenkort afgelopen is met de prostitutie in de straat kijkt Valentin mij ver-baasd aan: dat wist hij nog niet. Plannen? Eerst maar eens afstuderen en dan zien ze wel. Terug naar Roemenië of misschien dat ze wel samen een restaurant gaan beginnen: Kay is een begenadigd kokkin, maar muziek staat zeker ook op de kaart.

33

dat kun je toch wel maken. Het blijkt uit de samenstellingen en afleidingen. Wij spreken immers gemakkelijk over een nieuwbouwwijk en een buitenwijk en niet over een nieuwbouwbuurt en een buitenbuurt. En omgekeerd over een buurthuis en een buurtcafé, maar niet over een wijkhuis en een wijkcafé. En duidelijker nog wordt het verschil bij de werkwoorden: als je gaat buurten of als je moet wijken. Of bij de uitdrukkingen: ‘Is er een dokter in de buurt?’ en ‘Is er een dokter in de wijk?’ De conclusie is volgens mij zonneklaar: een buurt is kleiner en beperkter en gezelliger en dus ook veel en veel leefbaarder. Al zal misschien een knorrepot onder u opmerken dat men het wel heeft over een achterbuurt en niet over een achterwijk. En zo kan ik hopelijk toch nog een steentje bijdragen tot de discussie met een mogelijke oplossing van het probleem dat ons allen bezighoudt. Alle grote-stadsdelen moeten voortaan gewoon buurt heten. De wijkagent wordt dan de buurtagent, de wijkverpleegster de buurtverpleegster en de supermarkt weer de buurtwinkel. En, in de hoerenbuurten, hebben we dan de buurthoer. En door deze kleinschaligheid wordt, daar ben ik heilig van overtuigd, de drugsoverlast sterk teruggedrongen. Een knusse buurt is immers te klein voor grote groepen drugsverslaafden. Die groepen worden derhalve automatisch opgesplitst, even-tueel met hulp van bovenaf, dus een spreiding van één of misschien een paar junks per stadsdeel, en zo komt er in het vervolg een eerlijke verdeling van het ongerief en krijgt elke buurt zijn eigen buurtverslaafde. Het zal heilzaam werken. Het versterkt immers het persoonlijk contact en als je zo iemand regelmatig wat toestopt en desnoods af en toe ook nog eens de deur van de schuur met een paar afgetrapte fietsen erin laat openstaan, zal, dat voorspel ik u, de drugsoverlast vast en zeker beperkt worden tot op z’n hoogst drugslast. En dan zijn we een heel eind op de goede weg.Wel, bezorgde en overbezorgde dames en heren, ik zou zeggen: doe er uw voor-deel mee. Ik dank u voor uw aandacht.

(Met hartelijke dank aan Corien van Wissen-Bleeker voor haar toestemming)

foto: Bob van Dijk

Visserstraat 30 (Maison Poisson)Jeroen Loeffen

De oudste bewoner van deze studentenkast doet gelijk al open en loodst me naar binnen, excu-serend voor de rommel maar vandaag wordt schoonmaakdag. Zelf woont hij nu 5 jaar in deze hybridekast van 8 Vindicaters beneden en 10 Albertianen boven. Jeroen heeft beneden een gi-gantisch grote kamer met bar, barkrukken, mega-tv-scherm en groot aquarium alwaar het geheim van Maison Poisson: de schildpadden die je ook aan de buitenkant van het pand af-gebeeld ziet in brons. Jeroen, bachelor TBK oftewel Techni-sche BedrijfsKunde, ziet nu al op tegen zijn vertrek straks naar de Westersingel om zijn Master te halen: zózeer heeft hij het naar de zin hier in dit gigantisch diepe pand met zon-nige achtertuin (nou ja: ruime achterplaats met bankstellen ...). Al die studenten in dit pand, ze lijken geen overlast te bezorgen. Aan de achter-zijde zit het Harmoniegebouw, aan weerszijden een steeg en een dikke muur, en aan de overzijde eerst een bouwput en nu nieuwe onbekende wer-kenden. Burenruzies? Onbekend. Voordeel van deze buurt: overal dichtbij. Vol trots laat Jeroen de overzichtsfoto zien van alle Vindicatpanden in Stad: allemaal in het centrum, niks Paddepoel of Beijum.

34

Vismarkt 33 Groningen (boven DA drogisterij)

06 5757 9694

www.maibeauty.nlfoto

: Bob

van

Dijk

Hoge der A 30-1 Tom Plekker

Nummer 30 zelf bleef absent, vandaar 30-1. Ik word -als wildvreemde aanbeller- warm ontvan-gen door een stofzuigende Tom (37) met gelijk al koffie. Hij staat zeer open voor bezoek. Hij blijkt een ‘passant’: sinds twee weken woont hij hier voor slechts 4 maanden, maar hij kent Gro-ningen goed vanuit zijn jongere jaren toen hij, Zaanstreek-geboren, voor 9 jaar neerstreek in Stad (helaas in Beijum, naar eigen zeggen). Wát een warme deken nu, dit wonen op de Hoge der A, deze unieke plek met zijn allure en historie. Tom is timmerman en heeft tijdelijk werk bij een vriend van hem. “Ik red het wel.” Zijn woonkamer met keuken aan de achterzijde is eenvoudig inge-richt (slaapzak op bed want dat helpt hem tegen slaapwandelen) en heeft de luxe van een stukje tuin. Met trots laat hij zijn aanwinsten van de vrijmarkt van Koningsdag zien: een holografisch beeld van Het Laatste Avondmaal (hij refereert aan zijn naam, afgeleid van Thomas), een sprook-jesachtige voorstelling met o.a. Alice in Wonder-land, wachtend op de prins op het witte paard, en een zonnebloemtekening gemaakt door een destijds-nog-niet-reumapatiënt. De verhalen erbij ontroeren hem. Tom geniet nu al van de ‘warme douche’ die wonen in onze buurt hem verschaft. Hij heeft alweer twee nieuwe sonnetten geschre-ven rondom actuele thema’s: juweeltjes!Anekdote? Smak geld gewonnen uit de gokkast van ‘Het Land van Belofte’

3535

Luisterode aan congrescentrum Het Tehuis, 1891-2005

Rijp is gelei op de keien. Het is dinsdag in zomaareen winter. Vorst die onder jongensvoeten kraakt -langs de toren wind die wimpels wapperen laat-en alles wat was, is er altijd geweest, maar in eenpas veranderd heden onmiskenbaar aanwezig.

Dat de beoogde troonopvolger een meisje vonden daar een nieuwe koningstelg uit werd geborenvieren we hier gedrieën in stilte. Hoogleraar negeert banieren, rolt verre van plechtig een peuk en snijdt een intellectueel onwaardig inhaleren aan.

Studievriend ziet bleek, heeft hevig lopen blowen maar poogt vrolijk niet-stoned te ogen. Voor mij komt er tabak noch hasjiesj bij kijken. Het steegjewordt subiet een kathedraal van ijs in de tijd en ik voorzie; dit beeld beklijft. Zo’n stijfbevroren dag

om stil te staan bij wat gevierd en herdacht mag. En het is nogal wat: van kaatsbaan voor Spaanseadel, naar tehuis voor veteranen, burgerknapenen later een verzameling zalen waar generatiesintelligentsia zich aan grenzen van kennis laafden.

Vandaag zoekt een dichter vergeefs naar verlichtingzodat hij met passende woorden kan eren, celebrerenhet thuis van de jubilerende buurtvereniging fêteren maar het ruist en fluistert door zijn hoofd: ‘het hart van ons A-Kwartier is gesloopt’. Het heiligste doel

van de vrolijke boel op de foto werd slijk in een poelen behalve eindeloze rijen ‘sigaren’, lijkt niets hiernog pluis. Maar dat is schijn. Op winterdagen kraken in ijzige gelei op de keien nog stemmen van vroeger; wordt droeve biotoop toch weer een luisterrijk tehuis.

dichter bij toen sacha landkroon

Cong

resc

entr

um H

et Te

huis

24

febr

uari

1932

: He

rden

king

van

de

land

elijk

e Un

ie v

an G

eref

orm

eerd

e St

uden

ten

(col

lect

ie: H

arm

Ren

kem

a)

A-Kerkhof ZZ 30Stadswerkplaats, Rob Smit

Eigenlijk net buiten de grenzen van het A-Kwar-tier; maar voor de Stadswerkplaats maken we graag een uitzondering. Met zijn groene deuren en fraaie bakfietsen voor de deur is hij niet over het hoofd te zien. Hier kun je zelfstandig aan de slag of een cursus volgen. De deelnemers komen uit alle windstreken. “Kennelijk bieden wij iets dat elders niet te krijgen is,” zegt Rob, beheerder en docent houtbewerking bij de openbare werk-plaats. De Stadswerkplaats opende in 1987 als eerste in Nederland zijn deuren. Volgens Rob zit-ten ze op een unieke plek in de stad die ook voor veel ‘losse’ aanloop zorgt. “We krijgen regelmatig nieuwsgierige toeristen aan de deur, bijvoorbeeld Chinezen of Duitsers, en die willen dan op de foto met een bakfiets, want ‘Die kennen wir ja nicht in Deutschland.’ Nadeel van de “supergezellige, centrale plek in de binnenstad” is dat bezoekers hun auto niet kwijt kunnen. Dat is wel eens lastig. Bij de Stadswerkplaats kloppen mannen én vrou-wen (ca. 18-75 jaar) aan die vragen hebben of een klusje dat nergens anders gedaan kan worden. “Alles wordt hier gemaakt: van een grafkist die ie-mand voor zijn terminale vriend wilde timmeren tot een aangepaste wandelstok voor een dame op leeftijd. We denken graag mee, bijvoorbeeld als er weer eens studenten langskomen die rekwisieten nodig hebben voor een themafeest of voorstelling. Denk aan een Romeinse strijdwagen, zwaarden en speciale plankjes om ‘meters’ bier te halen.”

foto: Gea Scheperkeuter

36

Vrijdag 29 mei, 12.00-16.00 uur: symposiumIn mei 2015 is het al weer 30 jaar geleden dat buurtvereniging ‘Het A-Kwartier’ vanwege de plotseling ontstane drugsoverlast en tippelarij werd opgericht. Nog altijd wordt een deel van de buurt ge-plaagd door ernstige drugsoverlast en onveiligheid en is onze wijk met regelmaat het zorgenkindje van de stad. Samen met gemeente en politie werken we al jaren hard aan de leefbaarheid en prettige sfeer in de buurt. Om hier constructief op terug te blikken én om samen naar de toekomst te kijken, organiseert Buurtvereniging Het A-Kwartier in samenwerking met de Stichting Drugs Beleid:

30 Jaar Drugs en Overlast in het Groningse A-Kwartier: Tijd voor Verandering

Burgemeester Peter Den Oudsten opent het symposium precies om 12.30 uur in het Der Aa-Theater in de A-Kerkstraat. De middagbijeen-komst begint met een historische terugblik van INTRAVAL. Dagvoor-

zitter Dick Vrieling interviewt buurtbewoners Arthur Kam-minga en Fleur Woudstra, medewerkers van politie, welzijn en beleidsmakers van de afgelopen 30 jaar.

Prof. Jan Brouwer (tevens buurtbewoner) zorgt voor een toepasselijke column en Martinus Stollenga van de Stichting Drugs Beleid houdt een verhaal over de toekomst van de versla-vingszorg. Tussen 15.30 - 16.00 uur sluit wijkwethouder Joost

van Keulen het symposium af met een blik op de toekomst.Wanneer? Vrijdag 29 mei 2015 van 12.00 uur tot 16.00 uur met aansluitend een feestelijke borrel en receptie ter ere van 30 jaar Buurtvereniging Het A-Kwartier. Kosten? Gratis toegang na registratie via hetakwartier@gmail.com onder vermelding van naam, e-mail adres & telefoonnummer. Daarbij graag aangeven, of u al of niet tussen 12.00 - 12.30 uur (tijdens de inloop) een broodje wilt mee-eten.U ontvangt dan tijdig alle noodzakelijke informatie.

Voor verdere vragen over het symposium kunt u terecht bij Fleur Woudstra, lustrum voorzitter ‘30 jaar A-Kwartier’: www.A-Kwartier.nl Zij is tevens secretaris van de Stichting Drugs Beleid: www.drugsbeleid.nl of telefonisch op 06 - 28922477.

Vrijdag 29 mei, 16.15 uur: Receptie met gezellige borrel ter ere van 30 jaar Buurtvereniging Het A-Kwartier in het der Aa-Theater in de A-Kerkstraat 11.

Zaterdag 30 mei, 17.30-20.30 uur: Feestdiner voor iedereen uit de buurt in het der Aa-Theater in de A-Kerkstraat. Kosten: ¤ 16,- voor leden, donateurs en studenten met geldige col-legekaart, of ¤ 20,- voor introducés. Wie ook na 20 uur bij het concert van Harry Niehof en het aan-sluitende feest wil blijven, moet daar het extra entree bedrag (zie ‘Feest’) nog bij optellen.Het geld kunt u overmaken op rekening NL33INGB0005031398 t.n.v. Buurtvereniging Het A-Kwartier (voor 25 mei).

Geef u dus snel per e-mail op voor het helemaal vol is en vermeld: naam & e-mailadres, aantal eters, al of niet vegetarisch, in-of exclusief aansluitend concert & feest, via hetakwartier@gmail.com o. v. v. ‘Diner & Feest’ of ‘alleen Diner’.

Jubileumprogramma

37

Zaterdag 30 mei, vanaf 20.00 uur (= inloop) Groot Feest voor iedereen uit het A-Kwartier.Entree aan de deur: ¤ 3,50 voor leden/donateurs van de buurtver-eniging en in het A-Kwartier wonenende studenten met geldige collegekaart. Introducés ¤ 5,-Plaats: het der Aa-Theater, A-Kerkstraat 11

20.30 uur: Luisterconcert van zanger/gitarist Harry Niehof. Harry Niehof (Middelstum, 1954) studeerde Engels in Groningen en werkt als freelance vertaler. Maar vooral is hij een singer-songwriter die eerst in het Engels zong. Zijn eerste band waarin hij speelde (jaren ‘70) was Rave. Daarna volg-den nog diverse andere forma-ties. Tegenwoordig zingt Niehof in het Gronings. Hij ontving in 2008 de Streektaalprijs van het Dagblad van het Noorden in de categorie Muziek voor de cd ‘Straks is t weer janken’. In 2014 verscheen zijn vierde solo-cd ‘Twijduustern’.

Vanaf 21.45 uur: Vrolijke (dans)muziek van Los Hermanos, een mu-ziek- en dansgezelschap dat zich richt op Spaanse- en Latijns-Ame-rikaanse muziek. De band is in 2000 opgericht door salsazanger/gitarist Rob Zwaving en flamenco-gitarist Pascal Binneweg, twee oude muziekvrienden. De band maakt een fusie tussen flamenco, salsa, pop en bossa nova. Tijdens een optreden van Los Hermanos maakt het publiek een muzikale reis door het Spanje van Paco de

Lucia, Ketama en de Gypsy Kings. In het spoor van Columbus wordt de reis voortgezet naar Cuba met de muziek van Buena Vista Social Club en Celia Cruz. In Brazilië brengen

Los Hermanos een ode aan de bossa nova’s van Antonio Carlos Jobim. De reis eindigt in Groningen met eigen composities.

Zondag 31 mei, 11.00-17.00 uur: De A-Kwartier Lustrum KunstrouteIn het A-Kwartier, organiseren we twee keer per jaar een bruisende kunstroute, waar de bezoekers kunnen genieten van een mooie

combinatie van kunst en oude binnenstad. Tijdens deze -inmiddels 15e- route komt u in ateliers, galerieën en musea (voor een kunst-route uniek in ons land) waarvan velen verrassend zijn gevestigd in diverse oude monumenten en sfeervolle hofjes. Tevens komt u in mooie binnenstadstuinen en binnenplaatsen.Speciaal is dat u tijdens deze versie van de kunstroute ook kunt kennismaken met het werk van een aantal kunstenaars die wel in het A-kwartier wonen, maar daar niet hun atelier hebben. Hun werk kunt u zien in het Der Aa-Theater in de A-Kerkstraat.(de bar is open!) De routefolders zijn verkrijgbaar bij de Wallstreet Studio in de Muurstraat, bij alle deelnemers herkenbaar aan het bovenstaande logo en verder bij bibliotheken, de VVV, diverse hotels, restaurants en andere ondernemers in de (binnen)stad.Zie ook: www.kunstinheta-kwartier.nl en www.wallstreet-studio.nl

Donderdag 11 juni, Studenten & Stadjers bakken taarten! De eerste editie van ‘Heel het A-Kwartier Bakt’ waarbij studenten en Stadjers worden uitgenodigd om de meest lekkere, meest crea-tieve en meest gave taart van het A-Kwartier te maken. In andere wijken zijn al meerdere edities van gehouden van dit nieuwe fenomeen in Groningen. Samen met je studentenhuis word je uitgedaagd om de kritische jury (de medebewoners van de wijk) te verrassen met jullie kookkunsten. Naast dat de taarten worden geproefd en gepresenteerd is er na-tuurlijk ook de ruimte om de mede-wijkbewoners te leren kennen en om lekker bij te kletsen met je buren onder het genot van een hapje en een drankje. Zijn jullie de beste bakkers van het A-Kwartier? Kom dat showen op 11 juni 2015!Aanmelden via paulienderoever@hotmail.com vóór 9 juni 2015.

38

In de zomer van 1984 worden bewoners aan beide kanten van de A geconfronteerd met een nieuwe plaag. Ze zijn best gewend aan de rode lichten van de raamprostitutie op bepaalde plekken, maar nu daalt een nieuwe zwerm vrouwen en meisjes neer. Tippelaarsters

die op straat hun seksuele diensten aanbieden aan stapvoets rijdende automobilisten die niet zelden ook een kinderzitje op de achterbank hebben. De vrouwen zijn verslaafd. Zij willen snel geld om de nodige drugs te kopen. En dus verschijnen in het kielzog van de tippelaarsters ook de dealers in de buurt.Met verbijstering zien de buurtbewoners hoe hun omgeving in een

razend tempo verloedert. Afval, vuil, menselijke uitwerpselen tot in de portieken en voor de deuren. Op straat voelen mensen zich niet meer veilig. Wanneer enkele woedende bewoners de autori-teiten van destijds aanspreken is er weinig begrip. “Het hoort er

nu eenmaal bij in een echte stad. Je moet het maar gedogen of anders verhuizen.” Het was de tijd van alles moet kunnen. “En wie zijn wij om mensen een andere levensstijl op te leggen?” Alle reden dus om een buurtvereniging op te richten. Op 14 mei 1985 roepen zo’n tien mensen de buurtvereniging Het A-Kwartier in het leven.

Nu, dertig jaar later, is de situatie sterk verbeterd. Maar om niet alleen terug te blikken, maar ook vooruit te kijken sprak ik met vier mensen van zowel het eerste uur als uit het recente verleden. Dat zijn Ger Euwals, Hans Imelman, Fleur Woudstra en Esther Klaver. Ger Euwals, penningmees-ter in het eerste bestuur en nu gepensioneerd leraar oude talen, vertelt dat hij inderdaad van de politie te horen kreeg: “Heeft u

overlast? Dan moet u maar verhuizen. Er is niks aan te doen.” Op de suggestie om over te gaan op een vrije medische verstrekking van heroïne werd door politie, justitie en de nieuwe burgemeester Staatsen met afgrijzen gereageerd.

Fleur Woudstra, later voorzitter en ook zeer actief in de gemeente-

‘Veel bereikt in dertig jaar’in gesprek met bestuursleden van toen en nu

Geert-Jan Laan

Ger Euwals, Hans Imelman, Fleur

niks aan te doen.” Op de suggestie om over te

Geert-Jan Laan (links) in gesprek met Hans Imelman, Ger Euwals, Fleur Woudstra en Esther Klaver (v.l.n.r.) in buurtpand De Oude Drogisterij aan de Lage der A

39

politiek, benadrukt nog eens dat de strijd zich vooral richtte tegen de tippelprostitutie en niet tegen de raamprostitutie. “Er werd in die tijd geschermd met het idee dat de wijk een soort Quartier Latin, net als in Parijs, zou moeten worden. Dat wilden wij natuurlijk ook wel, maar dat was het hier in Groningen zeker niet.”

Hans Imelman, zelf geboren aan de Lage der waar zijn vader (en later ook hijzelf) een

drogisterij had, was ook waarnemend en permanent voorzitter. Hij stelde het winkelgedeelte van zijn huis in 1990 open onder de naam ‘De Oude Drogisterij’ als vergader- en ontspanningsruimte en

dat speelt sindsdien een vitale rol in het buurtleven.

Hans onderstreept hoe belangrijk het is geweest de rijrichting in de buurt ingrijpend te veranderen. In 1989 wordt daartoe de eerste aanzet gegeven zodat de Hoge en Lage der A en de Pottebakkersrijge na ruim vijf jaar van de rondrijdende hoe-renlopers zijn verlost. Hij vertelt dat zo tussen de dertig en zestig hoertjes actief waren. Maar het probleem is dan nog niet opgelost. De Verlengde Visserstraat en de Visserbrug worden nu de favoriete werkplek van de tippelaarsters.

Er wordt ook fel actie gevoerd wanneer in 1990 het A-Kwartier een onofficiële gedoogzone dreigt te worden. De aangekondigde kentekenregistratie van de rondrijdende ‘heren’ trekt landelijk de aandacht. De acties beperken zich niet alleen tot de overlast van de drugshandel en de prostitutie. De gevolgen van de afsluiting van het Noorderplantsoen voor autoverkeer in 1994 zorgen voor veel overlast. Zo neemt het autoverkeer op de Noorderhaven ZZ toe van 2.700 naar 7.200 auto’s per dag. Talrijke acties worden tot de dag van vandaag met vaak wisselend succes gevoerd. Ook de komst van dagopvang voor daklozen De Uurwerker in de Uurwerkersgang in 1993 is zo’n heikel punt, vooral ook omdat de vestiging zonder overleg met de buurvereniging plaatsvond.

Een uitvoerig en zeer gedetailleerd overzicht van alle acties staat in het boek dat in 2010 bij het 25-jarig bestaan van de vereniging

verscheen, geschreven door Ger Euwals en samengesteld door Han Santing en is online te zien: http://issuu.com/hansanting/docs/boek_25_jaar_issuuversie2

Een nog steeds onvervulde wens is het fietsvriendelijker maken van het wegdek aan de Hoge der A. Zo is de in de volksmond ontstane bijnaam ‘Hobbel der A’ nog steeds van toepassing.

Uiteindelijk kwam pas in 1997 een definitief einde aan de straat-prostitutie in het A-Kwartier toen besloten werd een gedoogzone aan de Bornholmstraat te creëren. Maar de drugsoverlast bleef. Op dit moment concentreert die zich rond het kruispunt Oude Kijk in ‘t Jatstraat en Muurstraat. En het is de vraag of de situatie zal verbeteren wanneer eind dit jaar de raamprostitutie verdwijnt.

Maar het is in die afgelopen dertig jaar zeker niet alleen kommer en kwel geweest. Fleur Woudstra: “We hebben ook heel veel lol gehad. Er kwam een biljartclub, een kaartclub, de maandelijkse buurtborrel, het Sinterklaasfeest voor de kinderen.” Er is groepsgewijs gefietst, gegeten en gedronken, er zijn puzzeltochten uitge-zet. Er zijn tentoonstellingen ingericht en honderden buurtbewoners hebben met het schip Shipdock III een boottocht gemaakt. Het A-Kwartier is niet alleen een grimmig stukje stad, maar ook een heel gezellig dorp. Dat is voortreffelijk verwoord door

Hans Imelman, zelf geboren aan de Lage der waar zijn vader (en later ook hijzelf) een

drogisterij had, was ook waarnemend

dat speelt sindsdien een vitale rol in het buurtleven.

kwel geweest. Fleur Woudstra: “We hebben ook heel veel lol gehad. Er kwam een biljartclub, een kaartclub, de maandelijkse buurtborrel,

schip Shipdock III een boottocht gemaakt. Het

40

A-straat 99718 CP Groningentel. (050) 314 49 91

www.napoligroningen.nl

Dagelijks geopend van:16.00 uur tot 23.00 uur

(ook op zon- en feestdagen)

40

Westerhavenstraat 30Bart en Maria

Sinds oktober 2014 wonen ze nu in de Westerha-venstraat: Bart (34, afkomstig uit Eelde) en Maria (33 en geboren in Braga, Portugal) maar veel tijd voor de stad, de buurt of hun nieuwe huis hebben ze niet want dit is een hardwerkend duo. Zij werkt als farmaceut en coördinator bij InnoCore dat zich bezig houdt met het ontwikkelen van zgn. ‘mini-maal invasieve’ medicijnen voor chronische ziek-tes, hij is als biomedisch technoloog werkzaam bij de RUG, heeft daar zijn eigen laboratorium en is gespecialiseerd in bloedafwijkingen (zoals aange-boren bloedarmoede). Ze leerden elkaar kennen in Utrecht waar beiden aan hun doctoraal werk-ten. Daarna woonden en studeerden zij twee jaar in New York. Maar door de baan die Bart bij de RUG kreeg aangeboden werd het toch Groningen. Voor Maria een onbekende stad, voor Bart (als oud-Eeldenaar) bekender terrein en Groningen was ook de stad waar hij zijn studie medicijnen begon. Een beetje ‘terug naar af’ dus, maar toch ervaart hij zijn rentree als een ‘fresh start’, hoewel veel veranderd is en veel van zijn vroegere vrien-den vertrokken zijn. Maar met zijn nieuwe baan is hij zeer tevreden: uitdagend en hij kan er zijn eigen ideeën uitwerken. En dankzij de bemidde-ling van de universiteit kon ook Maria hier aan het werk. Over hun huis en de straat zijn ze erg content: midden in de stad en toch heerlijk rustig. Het enige wat ze echt missen is een tuin of een bal-kon, dus het barbecuen zal voor de deur moeten.

41

het echtpaar McQuhae. Zij vertrokken in 1994 naar Londen en hun afscheidsbrief wordt aangehaald in het jubileumboek: “Hoewel wij in een behoorlijk aantal landen in de wereld hebben gewoond kun-nen wij oprecht zeggen dat geen enkel land ons meer gegeven heeft dan de warme vriendschap van het A-Kwartier en in het bijzonder de vele vrienden die we hebben op het Hoge en Lage der A. De mensen in het A-Kwartier zijn uniek. We houden van hun excen-triciteit, hun individualisme en in het bijzonder hun tolerantie die het mogelijk maakt dat de verschillende karakters goed met elkaar kunnen opschieten. Het is een groot genoegen geweest om deel te mogen uitmaken van deze gemeenschap.”

De huidige voorzitter, de net 40-jarige Esther Klaver, woont sinds 2003 in de Visserstraat en is werkzaam als

organisatiepsycholoog. Zij is nu twee jaar voorzitter, maar haar afscheid staat voor

de deur: ze zal zeer binnenkort als stuur-man van Kaapstad naar de Azoren zeilen. Zij ziet als voornaamste taken van de vereniging in de toekomst hoe invulling

te geven aan de straten die binnenkort prostitutievrij worden. De vereniging die

zich vanaf de oprichting ondernemersvriendelijk heeft opgesteld, denkt aan een invulling met onder meer startende IT-bedrijven. Er kan ook worden gekeken naar woonruimte voor (kapitaalkrachtige) 50-plussers. Esther Klaver: “Daarbij moeten de eigenaren van de panden, die nu vaak verhuren aan de pooiers, wel meewerken. Het gevaar is dat pandjesbazen de huizen kopen

en ombouwen tot studentenhuizen zonder een goede geluidsisola-tie en geen oog hebben voor de stalling van de vele fietsen.” Een andere zaak is de verkeerschaos in de Brugstraat en A-straat, waar alle verkeersdeelnemers door en over elkaar heen buitelen. Een andere route voor de bussen zou al veel schelen.

Tot slot de verhouding met de gemeente Groningen die zeker in het begin maar ook later af en toe erg vervelend is geweest. Verenigingsveterane Fleur Woudstra: “Die relatie is bijzonder ver-beterd. De nieuwe jonge wethouders zijn bereikbaar, staan open voor overleg en reageren snel.”

Dus op naar het zevende lustrum in 2020.

Hoge der A 20e

9712 AD Groningen

050 3120895

margovandersluis@ziggo.nl

www.margovandersluis.nl

2003 in de Visserstraat en is werkzaam als organisatiepsycholoog. Zij is nu twee jaar

voorzitter, maar haar afscheid staat voor

te geven aan de straten die binnenkort prostitutievrij worden. De vereniging die

zich vanaf de oprichting ondernemersvriendelijk

Geert-Jan Laan (1943 Delfzijl) groeide op in Rotterdam en Lon-den. Hij was van 1994 t/m 2003 eerst hoofdredacteur van de Drents-Groningse Pers te Assen en later het Nieuwsblad/ Dag-blad van het Noorden te Groningen. Daarvoor werkte hij bij Het Parool en Het Vrije Volk te Rotterdam. In 1980 won hij de Prijs van de Nederlandse Dagblad Pers met geruchtmakende onderzoeksverhalen, waaronder de Lockheedaffaire van prins Bernhard. Hij schreef daarover met collega Rien Robijns vijf boeken. In 1991 deed hij in opdracht van de Britse krantenty-coon Robert Maxwell onderzoek naar de marktkansen van een krant op half (tabloid) formaat in Nederland. Hij is op dit mo-ment nog uitgever/hoofdredacteur van de elektronische krant Rotterdam Vandaag & Morgen (www.vandaagenmorgen.nl). Binnenkort woont hij, zoals hij zelf zegt: ”Met veel plezier nu bijna 15 jaar aan de Lage der A. De langste periode inmiddels van de 16 adressen waar ik heb gewoond.”

42

méér dan medicijnen alleen

www.apotheek-venema.nl

Kwinkenplein 69712 GZ Groningen

050-318 42 84

openingstijdenmaandag t/m vrijdag:

8.30-18.00 uurzaterdag:

11.00-16.00 uur

Speciaal voor het 30-jarig A-Kwartier maakten twee Groninger kunstenaars een jubileumprent.Twee heel verschillende kunstwerken, maar bei-den met een hoog A-Kwartier gehalte. De prenten zijn in een gelimiteerde oplage van 30 exempla-ren gemaakt en zijn genummerd en gesigneerd.

De prijs per prent is in dit jubileumjaar ¤ 70,- De werken zijn te bekijken tijdens het festivitei-tenweekend in het Der Aa-Theater. U kunt eigenaar worden door in te tekenen via: hetakwartier@gmail.com Geeft u daarbij aan welke prent u wilt. Inlijsten kan met 15% kor-ting bij alle vier lijstenmakers die onze wijk kent: Bleeker, Beikes & Van Vliet, Ongering en Bossina.

jubileumprenten

43

Geertje van der Zijpp (Hindeloopen 1960)“Het is alweer bijna 30 jaar dat ik vanuit mijn hoge atelier aan de Lage der A in het Werkmanhuis over de stad kan kijken. Hetzelfde uitzicht dat Werkman ooit zelf had vanuit zijn werkruimte: het licht over de daken, de torens fier en trots, het avondzonlicht warm of hagelbuien die de daken geselen, alle variaties komen voorbij en hebben hun eigen inspirerende charme. De mooie huizen en de steentjesweg zijn voor mij altijd weer een weldaad. Mijn werk bestaat uit vrolijke sprook-jesachtige schilderijen. Op een speelse manier wil ik ieders hart aanspreken, hoe meer zachte verbondenheid er in de wereld leeft hoe mooier die wordt voor iedereen.

Voor de jubileumprent heb ik mijn geliefde uitzicht geschilderd met volle maan. Als deze net opkomt en stil staat te schijnen naast de Martinitoren is dat van een magische schoonheid, mijn fantasie gaat gelijk stromen. Warm licht van de lantaarnpalen en de ramen, boten, verlichte torens en al die huisjes, de maan als een wakende moeder over de stad, de lucht vol beloften….”

• Het werk van Geertje is op 31 mei tijdens de A-Kwartier Kunstroute te bekijken in haar atelier: Lage der A 12/35, dat van Frits kunt u zien in het Der Aa-Theater, A-Kerkstraat 11.

Frits Casparie (Groningen 1957) is een prentenmaker. Hij snijdt in hout of linoleum prenten die eigen-handig afgedrukt worden met of zonder de hulp van een drukpers. Bij beide materialen is er sprake van hoogdruk. Wat uitgesneden wordt blijft wit op de afdruk. Anders dan het meer dromerige werk van Geertje krijgen de prenten van Frits Casparie hun kracht door het contrast. Zijn manier van werken sluit aan bij de traditie van de expressionistische grafische kunst.

Vooral de kunstenaars van Die Brücke en De Ploeg zijn een inspiratiebron voor hem door de heel directe manier van werken en hij was dan ook erg trots

dat hij de jubileumprent op de authentieke, meer dan manshoge pers van Ploegkunstenaar Johan Dijkstra kon afdrukken: een van de wei-nige persen ook, die afdrukken van dit formaat aankan. Het expres-sionisme is in de linoleumsnede goed te zien: het zijn duidelijk de Hoge en Lage der A, maar tegelijk ook weer niet. Geen realistische

weergave, maar een bijna collage-achtige manier van werken waarbij delen van de straten vanuit verschillende standpunten worden beke-

ken en tot een nieuw geheel samenkomen.

zijn voor mij altijd weer een weldaad. Mijn werk bestaat uit vrolijke sprook-jesachtige schilderijen. Op een

Voor de jubileumprent heb ik mijn geliefde uitzicht geschilderd met volle maan. Als deze net opkomt en stil staat te schijnen naast de Martinitoren is dat

Vooral de kunstenaars van Die Brücke en De Ploeg zijn een inspiratiebron voor hem door de heel directe manier van werken en hij was dan ook erg trots

dat hij de jubileumprent op de authentieke, meer dan manshoge pers

delen van de straten vanuit verschillende standpunten worden beke-ken en tot een nieuw geheel samenkomen.

jubileumprenten

‘Maanlicht over Groningen’, giclee 29 x 39 cm‘Stadsgezicht’, linoleumdruk 55 x 85 cm

44

De allerbeste kinderopvang.

SKSG laat kinderenzichzelf zijn.

SKSG Hummelhuis (0-4 jaar)Spilsluizen 3, 050 313 19 62

Gastouderopvang (0-13 jaar)050 317 13 91

SKSG Kastanjeplein (0-13 jaar) + de enige Peuterspeelzaal in het centrum Nieuwstad 12, 050 313 98 28

Kinderopvang is samenspel. Tussen u en onze mensen, de school en de samen leving. Verantwoorde en veilige kinderopvang met aandacht voor de ontwikkeling van uw kind. Daar bent u naar op zoek. Vertrouwd en bij u in de buurt.

Loop gerust eens bij ons binnen of bel voor een vrijblijvende afspraak: 050 317 13 90

www.sksg.nl

Heresingel 10, 9711 ES Groningen t 050 317 13 90 e klantenservice@sksg.nl i www.sksg.nl

Uw kind in vertrouwde handen

foto

: Bob

van

Dijk

Noorderhaven ZZ 30Rigobert van Zijl

Toeval bestaat! Deze antroposofische huisarts, de oudste partner van therapeuticumgroep Lem-menkaïnen (spreek uit: Lemmenkeinen) zit toe-vallig ook 30 jaar alhier. Lemmenkaïnen is de derde figuur uit het Finse heldenepos Kalevala en is de jonge, moedige, knappe avonturier die heelt door zelfontwikkeling; vandaar. De antroposofie oefent Rigobert (61 jaar, de naam komt als helden-naam veel voor in Frankrijk en Spanje) samen uit met twee collega’s en een groot team mensen die o.a. creatieve en bewegingstherapie, kinderprak-tijk en -opvoeding, psychotherapie, fysiothera-pie en diëtetiek beoefenen, ondersteund door de praktijkassitenten.De praktijk, met consulten ook voor buitenste-delingen, zit volgens Rigobert op de mooiste lo-catie: het uitzicht op de Noorderhaven met al zijn bijzondere bewoners in huizen en op schepen en waar veel cliënten vandaan komen. Die hielpen hem eens om de kettingen van zijn autobanden af te krijgen, die een boze scheepsbewoner hem aangedaan had. Mooie anekdote: ergens rond 1990 heeft de praktijk een schimmenspel geor-ganiseerd rond genoemd heldenepos en de held Lemmenkaïnen, op de ramen van de praktijk van beneden tot driehoog, in het duister. Bovenwe-reld, onderwereld en alles daartussen kwam in dit schouwspel tot een zeer druk bezochte voor-stelling waarmede deze sympathieke antroposofi-sche praktijk zich voor eeuwig presenteerde!

45

IN HET A-Kwartiertekst: Denies Margry

Marya Schulkes, medewerker in de Wereldwinkel, Stoeldraaierstraat 27

Ze werkt er al vijf jaar, sinds ze met de VUT is. Daarvoor werkte ze als jeugd-hulpverlener, en had dus al ervaring in het omgaan met mensen. Maar toen ze reageerde op het bordje ‘vrijwilligers gezocht’ had ze niet verwacht dat het werk zó leuk zijn: “Het contact met de klanten is heel leuk en de sfeer binnen het team is erg goed.” Tijdens een proefperiode leerde ze de kassa bedienen en dat de

fair trade chocola het meest verkochte product is. De werkgever organiseert regelmatig cursussen: over productinformatie bijvoor-beeld, cadeautjes inpakken, de houding naar klanten. Regelmatig is er een vrijwil-ligersavond waar Marya ook haar collega’s tegenkomt die op dagen werken dat zij er

niet is want Marya werkt meestal alleen op donderdag. Aangezien er altijd twee mensen tegelijkertijd aanwezig zijn in de winkel, werken er wel 30 mensen. Degene die het langste zit, doet het trouwens al tien jaar. Als ik vraag wat er zo leuk aan dit werk is antwoord ze heel stellig: “Het klanten-contact en de teamgeest! Sommige klanten komen binnen met een verhaal. Na verloop van tijd ga je steeds beter aanvoelen hoe je daar op kunt reageren. De sfeer is informeel, er is altijd ruimte voor een grapje tussen collega’s onderling. De mix van oude en jonge collega’s vind ik ook heel leuk. Ik ben de oudste en ik vind het heel leuk om met jonge mensen te werken.”Hoe lang ze hier nog werkt?: “Tot het niet meer leuk is.”Aan Marya te zien duurt dat nog heel lang.

Ook vrijwilliger (m/v) worden bij de Wereldwinkel?Op de website: www.wereldwinkelgroningen.nl kun je informatie over vacatures vinden. Er is ruimte voor mensen die op koopzondagen het team willen komen versterken. Of ga anders eens langs.

Westersingel 31‘Vitale Di Vita’, Hans Wesselink & Dianne Jaarsma

De grens van het A-Kwartier is bereikt. De stads-kant van de Westersingel is A-Kwartier, de over-kant hoort bij de Schildersbuurt. Dat zorgt voor een probleem, want aan ‘onze’ kant zitten alleen de oneven nummers. En zo kom ik op nummer 31 bij Hans (53) en Dianne (48) die sinds 5 jaar in hun statige oud-notarishuis wonen en werken. Samen runnen zij er het figuur- & huidverbeteringsinsti-tuut Vitale Di Vita, letterlijk ‘de essenties van het leven’ en dat betekent hier in de praktijk zorgdra-gen voor een vitaal leven. Zij is voedingsconsu-lente, hij doet gezondheidschecks en huidanaly-ses. De clientèle is van alle generaties. Jongeren met huidproblemen (acne), oudere cliënten kam-pen vooral met de nadelige gevolgen van over-gewicht. En voor beide groepen wordt gezocht naar natuurlijke (=lichaamseigen) oplossingen. Over hun locatie zijn ze erg tevreden en binnen is dankzij de goede isolatie vrijwel niets te horen van het drukke verkeer. Toch zijn er punten van kritiek: het aantal studentenhuizen overschrijdt inmiddels het aanvaardbare waardoor er van een gemêleerde bevolking geen sprake meer is. De middenstand is vrijwel verdwenen, panden staan leeg en worden niet of nauwelijks onderhouden waardoor de straat verpaupert. “Een taak van de gemeente om hier iets tegen te doen”, menen bei-den. Een buurtvereniging kan een rol spelen om de straat gezelliger te maken met activiteiten die de onderlinge verbondenheid vergroten.

46

1 Trente-et-un spelen2 Het aantal maanden met slechts 30 dagen (in letters)3 Een tijdspanne van ca. 30 minuten4 Gewapende geloofsstrijd tussen katholieken en gereformeerden van 1618-16485 Hield in het jaar A.D. 30 een beroemd hoorcollege op een heuvel6 De D30 is de typeaanduiding van een camera van dit Japanse merk7 De C30 en V30 zijn typeaanduidin- gen van dit door-en-door betrouw- bare, statusbewuste en saaie automerk8 Dit type woning is sterk in trek vanwege zijn degelijke bouwstijl en vertrouwde uitstraling omdat onze (groot)ouders ook zo’n huis hadden9 De rijksweg A30 verbindt dit kippendorp met Veenendaal10 30 is het internationale telefonisch toegangsnummer van dit nood- lijdende Europees land11 Dit sieraad siert het 30-jarig huwelijksverbond12 Tergend langzaam, iets met de optelsom 11 plus 3013 Kengetal-030-stad

Oplossing vóór 15 juni naar: Bob van Dijk: badijk@gmail.com

De enigszins cryptogrammerige puzzel staat geheel in het teken van DERTIG. U kunt er ditmaal dan ook de superjackpot van ¤30,- mee winnen in de vorm van een tegoedbon

voor ‘Kunst en Vliegwerk’, die leuke boeken- en muziekwinkel met kwaliteit voor een lage prijs in de Oude Kijk in ’t Jatstraat. Als u alle antwoorden goed beredeneerd heeft verschijnt er in de gele blokjes een belangrijke oorzaak voor het oprichten van onze buurtvereniging.

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

Word ook lid van Het A-Kwartier

Veel mensen denken dat ze lid zijn van de buurtvereniging omdat ze de A-krant ontvangen. Dat is een misverstand. Lid zijn alleen degenen die zich ook daadwerkelijk aangemeld hebben en contributie betalen. Omdat de gemeente de komende jaren flink gaat bezuinigen is het van groot belang dat Het A-Kwartier zo veel mogelijk leden heeft. Behalve financieel heeft dat ook andere voordelen: een sterkere gesprekspartner in hetoverleg met derden en voor een veilige en gezellige buurt.

Hierbij geef ik mij op als lid van buurtvereniging Het A-Kwartier

Naam: ..................................................................

Adres: .................................................................. Postcode: …………...........

E-mail: ..................................................................

Contributie: € 12,50 eenpersoonshuishouden € 17,50 huishouden van 2 of meer personen

(omcirkelen wat gewenst is; niet direct betalen, u krijgt een acceptgiro)Deze strook kunt u in de bus doen bij Denies Margry, Visserstraat 50of e-mail uw gegevens naar hetakwartier@gmail.com o.v.v. ‘Lidmaatschap A-Kwartier’

Naam: ..................................................................

Adres: .................................................................. Postcode: …………...........

E-mail: ..................................................................

Contributie:

(omcirkelen wat gewenst is; niet direct betalen, u krijgt een acceptgiro)Deze strook kunt u in de bus doen bij Denies Margry, Visserstraat 50of e-mail uw gegevens naar

krant buurtkrant van het A-Kwartierjaargang 31 nummer 2 | 2015

Jubileumnummer 30 jaar Buurtvereniging Het A-Kwartier

krantkrantkrantkrantkrantkrantkrantkrantkrant

48

Henk Cuperus, secretaris050 3181363henkcuperus1949@gmail.com

Sjoerd Stienstra, penningmeester050 3114770sjoerdstienstra1946@gmail.com

Gerard Gosen06 44454668gerardgosen@hotmail.com

Esther Klaver, voorzitter06 46133635 aeklaver@gmail.com

Denies Margry06 37468217d.margry@gmail.com

Fleur Woudstra, activiteiten050 5892320fleurwoudstra@gmail.com

Belangrijke adressen/telefoonnummers:

Politie: 0900-8844Meldpunt overlast: 050 5875885 brugt.aanen@groningen.politie.nlWijkpost Binnenstad voor klachten over uw woonomgeving: 050 3678910

Huisvuil en Oud Papier:zie de Afvalwijzer op de site van de gemeente: www.gemeente.groningen.nl/restafval/afvalwijzer Groot afval op afroep: 050 3671000.

A-krant:De A-krant is een uitgave van buurtvereniging ‘Het A-Kwartier’ en verschijnt 4x per jaar in een oplage van 1800 exemplaren. Bij een teveel aan kopij kan de redactie besluiten de kopij verkort,

niet of pas in een volgend nummer te plaatsen. Ingezonden brie-ven worden niet anoniem geplaatst en de schrijver/ster is verant-woordelijk voor de inhoud.

Banknummer buurtvereniging: NL33INGB0005031398t.n.v. Buurtvereniging Het A-Kwartier

Buurtpand de Oude Drogisterij:Lage der A 4: Hans Imelman, 050 3125020Hier is elke laatste zondag van de maand de Buurtborrel van 16.00-18.00 uur

Website Buurtvereniging: www.A-Kwartier.nl

Post voor Het A-Kwartier en voor de A-krant kunt u sturen naar:Visserstraat 50 9712 CX Groningene-mail: hetakwartier@gmail.com