zorg

92 7-2008 > zorg & financiering

blematiek, alsmede haar visie daarop. Daarnaastgaat ActiZ in op wat haar leden, die samen onge-veer zeventig procent van alle kraamzorg inNederland verlenen, ondernemen om nu en in

de toekomst te zorgen voor goede en voldoendekraamzorg.Bron: gezamenlijk persbericht ActiZ, BTN, KNOV,NBVK, Sting en ZN, 19 mei 2008<

De rol bij het voorschrijven van geneesmiddelenvan artsen is de afgelopen tien jaar kleinergeworden, terwijl patiënten en betalers in dezorg juist aan invloed wonnen. Dat blijkt uitonderzoek van Capgemini.

Volgens de onderzoekers kunnen de farmaceuti-sche bedrijven in de huidige markt winstgevendblijven door in te spelen op de verschuiving vaninvloed en door beter samen te werken metinvloedrijke mensen in instellingen en in deindustrie. Artsen blijven volgens de onderzoe-kers een rol spelen, maar geldschieters, verzeke-ringsmaatschappijen en overheidsinstellingenverdienen meer aandacht. Aan het onderzoek, de zevende jaarlijkse Vision& Reality Study, deden wereldwijd honderd lei-dinggevenden van farmaceutische en financiëleafdelingen van zorgverzekeraars, verzekerings-

maatschappijen en overheidsinstellingen mee.Ook werd een bijeenkomst georganiseerd vaneen adviserend comité van vooraanstaande art-sen en werd onderzoek gedaan naar hoe farma-ceutische bedrijven inspelen op het verschui-vende landschap van belanghebbenden. Van de respondenten stelt 51 procent dat de ver-anderingen structureel zijn. Bijna tachtig pro-cent van de deelnemers vindt dat de druk van debetalers op de geneesmiddelenprijs een van debelangrijkste oorzaken van de veranderingen is,terwijl overheidsinmenging ook vaak wordtgenoemd (51%). Iets minder dan de helft van derespondenten (43%) stelt dat farmaceutischebedrijven de behoeften van zorgconsumenten inkaart moeten brengen om in een veranderendemarkt winstgevend te blijven.Bron: www.mednet.nl, 13 juni 2008<

> farmaceutische industrie

926 arts verliest invloed bij voorschrijven geneesmiddelen

Als gevolg van het preferentiebeleid van zorg-verzekeraars is een ware prijzenslag ontketendonder generieke geneesmiddelenleveranciers.Per 1 juni 2008 dalen de prijzen van de belang-rijkste generieke geneesmiddelen met gemid-deld 85 procent. In enkele gevallen worden deprijzen zelfs met meer dan negentig procentverlaagd. Per saldo leiden de prijsverlagingenvan juni tot een kostenverlaging van 355 mil-joen euro op jaarbasis.

Eerder dit jaar waren de prijzen van generiekegeneesmiddelen al met 125 miljoen euro ver-laagd als gevolg van het Transitieakkoord datminister Klink vorig jaar sloot met de genees-middelensector. Onlangs hebben de generiekeleveranciers hun medewerking aan hetTransitieakkoord opgezegd uit onvrede overhet doorzetten van het preferentiebeleid doorzorgverzekeraars.

> genees- en hulpmiddelen

927 prijzenslag generieke geneesmiddelen

ZenF-0708 cyaan.qxd 16-7-2008 9:34 Pagina 92

genees- en hulpmiddelen

93zorg & financiering > 7-2008

Tabel 1. Omzetmutatie per leverancier van geneesmiddelen binnen het preferentiebeleid, op jaarbasis

Leverancier Omzetmutatie (¤ mln) Omzetmutatie (%) Sandoz – 69 – 56 Pharmachemie – 88 – 77 Ratiopharm – 22 – 47 Actavis – 29 – 72 Focus Farma – 32 – 83 Apothecon – 12 – 53 Merck Generics – 14 – 65 Katwijk Farma – 10 – 48 Centrafarm – 6 mln. –34

Markt op zijn kop

De landelijke ‘aanbesteding’ van zorgverzeke-raars heeft een ware prijzenslag tussen generie-ke geneesmiddelenleveranciers ontketend. Naarverluidt hebben sommige leveranciers hun prij-zen tot onder de kostprijs verlaagd om daarmeeeen unieke positie op de Nederlandse markt teverwerven. Als gevolg van het preferentiebeleidzien enkele generieke geneesmiddelenleveran-ciers hun marktaandeel drastisch slinken. Grote‘winnaar’ bij de generieke leveranciers is hetDuitse Ratiopharm dat bij diverse belangrijkegeneesmiddelen een monopoliepositie verwerft.Dit neemt overigens niet weg dat de apotheek-omzet van Ratiopharm bij de geneesmiddelendie vallen binnen het preferentiebeleid halveert(zie tabel 1). Grote verliezer is Pharmachemiewaarbij de omzet daalt tot een kwart van de hui-dige omzet.

Preferentiebeleid

Het preferentiebeleid van zorgverzekeraarshoudt in dat diverse grote zorgverzekeraarszoals Uvit, Menzis, CZ en Agis van bepaaldeveelgebruikte geneesmiddelen alleen nog deallergoedkoopste variant vergoeden.Naast de maagzuurremmer omeprazol en decholesterolverlagers simvastatine en pravastati-ne waarbij de zorgverzekeraars onder regie van

Zorgverzekeraars Nederland een gezamenlijkvoorkeursbeleid voeren, breiden de zorgverze-keraars per 1 juli aanstaande hun preferentiebe-leid fors uit. Geneesmiddelenfabrikantenwerden uitgenodigd een nieuwe landelijkegeneesmiddelenprijs af te geven die vanaf 1 junigeldt. Op grond van deze prijsopgave wijzen dezorgverzekeraars de geneesmiddelen aan dievanaf 1 juli nog vergoed worden. In de praktijkkomt dit erop neer dat in de meeste gevallenalleen nog de allergoedkoopste variant vergoedwordt. Alleen als de arts van oordeel is dat ersprake is van een ‘medische noodzaak’ krijgt depatiënt het geneesmiddel dat hij gewoon was tegebruiken nog vergoed door de zorgverzekeraar.In de andere gevallen zal de patiënt moetenoverstappen op het goedkoopste label, of dekosten van het vertrouwde middel volledig uiteigen zak betalen.Vanaf 1 juli zal het minimaal 3,4 miljoen keervoorkomen dat verzekerden moeten overstap-pen op een geneesmiddel van een andere fabri-kant, omdat hun zorgverzekeraar alleen nog deallergoedkoopste variant vergoed.Sommige verzekeraars, zoals Achmea en Zorg &Zekerheid, voeren geen preferentiebeleid maarhebben met apotheken afgesproken dat zij allegeneesmiddelen aan hun verzekerden mogenleveren, maar dat de apotheken slechts de prijsvan de goedkoopste variant van het betreffendegeneesmiddel vergoed krijgen.

ZenF-0708 cyaan.qxd 16-7-2008 9:34 Pagina 93

VWS-minister Klink wil geen oordeel vellenover de keuze van artsen voor antipsychotica bijouderen nu onderzoek lijkt aan te tonen dat degeneesmiddelen de kans op overlijden doorpneumonie bij hen verhogen. Dat zegt hij inantwoord op Kamervragen over de kwestie.

De CDA-Tweede Kamerleden Schermers enJoldersma stelden de vragen naar aanleidingvan onderzoek van klinisch geriater Van Marum,waaruit bleek dat ouderen een vergrote kanshebben op (sterfte door) pneumonie door hetgebruik van antipsychotica. De Kamerleden

zorg

94 7-2008 > zorg & financiering

Prijseffecten stapelen zich op

Als gevolg van het Transitieakkoord waren deprijzen van generieke geneesmiddelen in de eer-ste maanden van dit jaar al met gemiddeld der-tien procent verlaagd. Uitgedrukt in euro’sbetreft dit een bedrag van 125 miljoen euro.Vanaf 1 juni dalen de prijzen van generiekegeneesmiddelen over de volle linie met nog eens250 miljoen euro. Doordat de verzekeraar alleennog (het middel met) de laagste prijs vergoedt,komt hier nog eens zestig miljoen euro aanprijsverlaging bovenop. Ten slotte heeft het pre-ferentiebeleid ook een uitstralingseffect naarmerkgeneesmiddelen wat leidt tot een extraomzetverlaging van nog eens 45 miljoen euro.

Apotheek ziet inkoopvoordeel verdampen

Tot nu toe realiseren de apotheken belangrijkeinkoopvoordelen bij de generieke geneesmidde-

len. Deze inkoopvoordelen verdampen nu in eenklap. Met de inkoopvoordelen compenseerdenapotheken het tekort op de receptregelvergoe-ding. Mede op grond van het praktijkkosten-onderzoek dat de Nederlandse Zorgautoriteitvorig jaar heeft laten uitvoeren, kan wordenberekend dat het tekort op de receptregelvergoe-ding per apotheek uitkomt op 160.000 euro.Vanwege de prijzenslag bij generieke genees-middelen eist de KNMP, de beroepsorganisatievan apothekers, inmiddels bij minister Klink datde receptregelvergoeding alsnog per directwordt verhoogd tot kostendekkend niveau.Binnen het Transitieakkoord zijn hieroverafspraken gemaakt. Recentelijk heeft ministerKlink in de Tweede Kamer nog bevestigd dat hijin 2008 het apotheektarief zou verhogen totkostendekkend niveau als het inkoopvoordeelvoor de apotheek verdwijnt. Bron: Stichting Farmaceutische Kengetallen, 22 mei2008<

Tabel 2. Top 10 van goedkoopste varianten met de meeste impact op de geneesmiddelenomzet Geneesmiddel Leverancier AIP mei AIP juni Mutatie 1 Omeprazol tabletten/capsules 20 mg Ratiopharm ¤ 0,36 ¤ 0,05 – 88%2 Alendroninezuur tabletten 70 mg Centrafarm ¤ 4,99 ¤ 0,36 – 93%3 Omeprazol tabletten/capsules 40 mg Centrafarm ¤ 0,65 ¤ 0,09 – 86%4 Paroxetine tabletten 20 mg Ratiopharm ¤ 0,37 ¤ 0,07 – 82%5 Simvastatine tabletten 40 mg Actavis ¤ 0,27 ¤ 0,04 – 84%6 Pravastatine tabletten 40 mg Focus Farma ¤ 0,54 ¤ 0,13 – 76%7 Simvastatine tabletten 20 mg Ratiopharm/Actavis ¤ 0,17 ¤ 0,03 – 85%8 Tamsulozine tabletten/capsules 0,4 mg Centrafarm ¤ 0,34 ¤ 0,07 – 80%9 Amlodipine tabletten 5 mg Ratiopharm ¤ 0,19 ¤ 0,03 – 85%10 Citalopram tabletten 20 mg Ratiopharm ¤ 0,34 ¤ 0,04 – 88%

928 klink velt geen oordeel over keuze antipsychotica bij ouderen

ZenF-0708 cyaan.qxd 16-7-2008 9:34 Pagina 94