algemeen

21zorg & financiering > 7-2007

De invoering van het nieuwe zorgverzekerings-stelsel lijkt effect te hebben gehad op de medi-sche consumptie. Zo is het aantal contacten metde specialist en het gebruik van zowel voorge-schreven als niet-voorgeschreven medicijnen in2006 toegenomen vergeleken met de vijf jarendaarvoor. Het aantal contacten met de huisartsis niet veranderd.

Dat schrijft het Centraal Bureau voor de Statis-tiek (CBS) in het rapport Specialistencontact enmedicijngebruik nemen toe in eerste jaar nieuw zorgstel-sel. Volgens het CBS zijn de verschillen in zorg-consumptie tussen voormalig ziekenfondsverze-kerden en voormalig particulier verzekerdenminder groot dan de verschillen tussen dezetwee groepen verzekerden in het oude, dualestelsel. De no-claimregeling lijkt weinig effect tehebben gehad op de zorgconsumptie.De invoering van het nieuwe zorgstelsel brachtvoor de voormalig ziekenfondsverzekerden envoormalig particulier verzekerden andere veran-deringen mee. Voor de voormalig particulierverzekerden veranderde het meest en bij diegroep zijn dan ook de meeste verschillen inmedische consumptie voor en na de invoeringvan het nieuwe zorgstelsel te zien. Voorbeeldenzijn het toegenomen aantal contacten met despecialist, het grotere percentage verzekerdendat voorgeschreven medicijnen gebruikte en de(verdere) daling in het gebruik van de anticon-ceptiepil.

Specialist

Het aantal bezoeken aan de specialist is vorigjaar toegenomen vergeleken met de periode2001-2005. Vooral voormalig particulier verze-kerden gingen meer naar de specialist, vangemiddeld anderhalf keer naar bijna twee keerper jaar. Daarmee is het verschil dat bestond tus-sen ziekenfonds- en particulier verzekerden,

veel kleiner geworden. De toename komt moge-lijk doordat particulier verzekerden in het nieu-we stelsel minder vaak voor een eigen risicohebben gekozen, waardoor zij de rekeningenniet meer deels zelf hoeven te betalen. Dat zijdaarmee hun no-claim aanspreken, weegt blijk-baar minder zwaar.

Meermensen aan medicijnen

In 2006 nam het medicijngebruik toe. Meermensen kregen medicijnen voorgeschrevendoor een huisarts of specialist. Maar ook koch-ten meer mensen zelf medicijnen bij apotheekof drogist zonder recept, bijvoorbeeld pijnstil-lers of laxeermiddelen. Deze zelfzorgmedicijnenworden sinds januari 2004 niet meer vergoed,ook al worden ze door de huisarts voorgeschre-ven. Het percentage mensen dat medicijnengebruikt ligt bij voormalig ziekenfondsverzeker-den hoger dan bij voormalig particulier verze-kerden. Dit komt omdat onder de eerste groeprelatief veel ouderen en minder gezondenwaren.

Bezoek aan huisarts niet toegenomen

In 2006 bezochten Nederlanders gemiddeldzo’n 3,5 keer per jaar de huisarts, even vaak alsin de jaren daarvoor. De voormalig ziekenfonds-verzekerden gingen vier keer per jaar naar dehuisarts, voormalig particulier verzekerden driekeer.

Conclusie

Vooral door de veranderingen in medische con-sumptie bij de (voormalig) particulier verzeker-den zijn in 2006 de verschillen tussen voormaligziekenfondsverzekerden en voormalig particu-lier verzekerden minder groot dan de verschillentussen ziekenfonds- en particulier verzekerden

850 nieuw zorgverzekeringsstelsel van invloed op medische consumptie

stelsel

22 7-2007 > zorg & financiering

in voorgaande jaren. Zo verschilden in 2006voormalig ziekenfonds- en particulier verzeker-den niet meer in het aantal contacten met despecialist en de tandarts. In de jaren ervoor gin-gen ziekenfondsverzekerden vaker naar de spe-cialist terwijl particulier verzekerden vaker detandarts bezochten. Een (voorzichtige) conclu-

sie is dan ook dat met het verdwijnen van hetonderscheid in verzekeringsvorm tussen zieken-fonds- en particulier verzekerden tevens de ver-schillen in medische consumptie tussen dezetwee typen verzekerden iets zijn afgenomen.Bronnen: CBS, 6 juni 2007 en ZN Journaal, 2007, nr. 24<

> marktwerking

851 nza positief over ontwikkelingen op zorgverzekeringsmarkt

De ontwikkelingen op de zorgverzekerings-markt zijn positief voor de consument.Verzekeraars concurreren op prijs en de verze-kerde heeft keuze uit een groot aantal basis- enaanvullende polissen. Het aantal overstappersis met 4,4 procent fors lager dan de achttienprocent in 2006, maar kan worden verklaarddoor tevredenheid over de huidige polis. Welzijn verbeteringen nodig op het gebied vankwaliteit. Ook in 2007 onderscheiden de verze-keraars zich nog nauwelijks op kwaliteit.

Dat zijn de belangrijkste conclusies uit de moni-tor Zorgverzekeringsmarkt 2007 van de Neder-landse Zorgautoriteit (NZa).De monitor Zorgverzekeringsmarkt laat zien dat demarkt in de kern goed werkt. 2006 stond in hetteken van marktconcentraties, maar er zijn geennegatieve gevolgen zichtbaar voor de toeganke-lijkheid en betaalbaarheid van de zorg. Het over-stappen naar een andere verzekeraar is dit jaarsoepeler verlopen dan in 2006. De NZa stelt datde overstapservice van de zorgverzekeraars in2007 verbeterd is.

Collectieve verzekeringen

Er is sprake van een ruim aanbod van basis- enaanvullende verzekeringen, zowel individueelals collectief. Voor de aanvullende verzekeringenis sprake van groei. Zorgverzekeraars bieden nugemiddeld vier à vijf aanvullende verzekeringen

aan tegenover drie à vier in 2006. Daarnaast zijner verschillende doelgroepverzekeringen. Dezecollectieve verzekeringen bieden naast premie-voordeel ook op de verzekerde toegesneden aan-vullende verzekeringen. Ook bevordert de col-lectieve verzekering de acceptatie voor aanvul-lende verzekeringen, omdat daar vaak afsprakenover worden gemaakt. Het aandeel verzekerdenmet een collectieve verzekering is gegroeid van53 procent in 2006 naar 57 procent in 2007.Zorgverzekeraars wentelen hun premiekortin-gen voor collectief verzekerden niet af op indivi-duele verzekerden. De NZa constateert wel datcollectieve verzekeringen slechts heel beperktleiden tot betere zorginkoop of nieuwe vormenvan arbo- en verzuimbeleid bij bedrijven. DeNZa gaat dit nader onderzoeken.

Opzegtermijn aanvullende verzekering

De NZa gaat monitoren of het overstappen nietgehinderd wordt door drempels als afwijkendeopzegtermijnen voor de aanvullende verzeke-ring. Twee derde van de ziektekostenverzeke-raars hanteert bij de aanvullende verzekeringopzegtermijnen die afwijken van de basisverze-kering en een achttal ziektekostenverzekeraarsvraagt opslagen voor premies als verzekerden debasisverzekering bij een andere zorgverzekeraarkopen. Met het oog op de mobiliteit van verze-kerden vindt de NZa het onwenselijk als ziekte-kostenverzekeraars buitenproportionele opsla-