financiering

76 6-2006 > zorg & financiering

gens eerder al wees in de voortgangsrapportagedie hij naar de Tweede Kamer stuurde, is eenoverwegend boekhoudkundig probleem. Spe-cialisten en ziekenhuizen moeten hun DBC-declaraties beter controleren voordat ze die bijde verzekeraar indienen. Verzekeraars moetenook sneller controleren of er geen sprake is vandubbele rekeningen en de declaratiebepalingenmoeten verder worden aangescherpt door CTG/ZAio.

Ondenkbaar

De Orde van Medisch Specialisten noemt fraudeondenkbaar. Ook de Vereniging van Nederland-se Ziekenhuizen (NVZ) zegt geen aanwijzingenvan fraude te hebben. Zowel de Orde als NVZzegt dat het een bekend probleem is, waar methet ministerie van VWS en ZN over gesprokenwordt om het op te lossen.

De ICT-industrie reageert deels sceptisch. ‘Knapdat ZN dit nu al kan concluderen’, meldt een be-kend ICT-bedrijf. ‘Met onze factoringsactivitei-ten zijn wij met bijna alle verzekeraars nog ineen strijd gewikkeld om de declaraties over 2005nog afgerekend te krijgen. Dat ZN als overkoe-pelende organisatie deze informatie nu al boventafel heeft, is op zijn minst opmerkelijk.’

In de ‘taskforce’ die het onderzoek gaat doen,zitten behalve vertegenwoordigers van CTG/ZAio, de NVZ vereniging van ziekenhuizen, deNederlandse Federatie van Universitaire medi-sche centra (NFU), de Orde van Medisch Specia-listen en ZN.Bronnen: berichten ministerie van VWS, 16 en 21 juni2006, Stcrt. 2006, nrs. 115 en 119, Qure 16 juni 2006en Zorgverzekeraars Nederland, 16 juni 2006<

832 minister wil dbc’s snel eenvoudiger

Het systeem van de diagnosebehandelingcom-binaties (DBC’s) moet snel worden vereenvou-digd. Het ministerie van VWS heeft met debrancheorganisaties Nederlandse Verenigingvan Ziekenhuizen (NVZ), Nederlandse Federatievan Universitair medische centra (NFU), Ordevan Medisch Specialisten, ZorgverzekeraarsNederland (ZN) en de Nederlandse Patiënten enConsumenten Federatie (NPCF) het verbeter-plan ‘DBC’s: eenvoudig beter’ opgesteld. Ditplan bevat tien belangrijke verbeterpunten diede weeffouten in het DBC-systeem moeten cor-rigeren. Het verbeterplan is onderdeel van eenrecente voortgangsrapportage over de invoeringvan de DBC’s die minister Hoogervorst vanVWS recent naar de Tweede Kamer heeftgestuurd.

Het verbeterplan ‘DBC’s: eenvoudig beter’ moetde redding worden van de diagnosebehande-lingcombinaties, het nieuwe financierings-

systeem voor de ziekenhuiszorg. In samenwer-king met de brancheorganisaties van de zieken-huizen, de specialisten, de zorgverzekeraars ende patiëntenfederatie heeft het ministerie vanVWS overlegd over het verbeterplan. De eerdergepresenteerde voorstellen tot verbetering vande ziekenhuizen en van de specialisten zijnnadrukkelijk meegenomen in dit plan, schrijftHoogervorst aan de Kamer. Het huidige systeem is te bewerkelijk voormedisch specialisten, ziekenhuizen en verzeke-raars, geeft de minister toe. Belangrijk onder-deel van de voorgestelde verbeteringen betreftdaarom een ‘fundamentele vereenvoudiging’waarbij de bestaande 24 specialismeafhanke-lijke typeringssystemen tot één systeem wordengeüniformeerd. Verder moet de administratie voor de specialistveel eenvoudiger en minder arbeidsintensiefworden. In plaats van dat de specialist moet kie-zen uit lange typeringslijsten, en ook de uitein-

ZenF-0606 cyaan.qxd 26-7-2006 10:10 Pagina 76

diagnosebehandelingcombinaties

77zorg & financiering > 6-2006

delijke DBC-keuze moet goedkeuren, gaat despecialist voortaan alleen maar de diagnosetyperen, waarna de uiteindelijke DBC wordtafgeleid uit de verschillende registratiesyste-men. Hoogervorst constateert in zijn brief overigensook dat in de moderne ICT-systemen veel meermogelijkheden zitten om de DBC-registratie teondersteunen dan bij ziekenhuizen en/of specia-listen bekend is. In zijn brief wijst Hoogervorst ook op verbete-ringen die dit jaar al zijn doorgevoerd. Zo is deDBC-factuur inmiddels een heel stuk verbeterden is het aantal spooknota’s flink verminderd.Daarnaast is het zogeheten DBC-consult inge-voerd: voor eerste polikliniekbezoeken geldtvoortaan per specialisme een vast DBC-consult-tarief. Sinds invoering van dit tarief vallen demeeste rekeningen voor eerste polikliniekbezoe-ken fors lager uit. Een apart probleem van de DBC’s vormt deenorme hoeveelheid aan omschreven DBC’s;momenteel zijn dit er bijna dertigduizend. Voorverzekeraars en ziekenhuizen is het ondoenlijkapart te onderhandelen over al deze DBC’s.Daarom wordt al langer met de gedachtegespeeld om wel te declareren op DBC-niveau,maar voor de onderhandelingen de DBC’s teclusteren tot ongeveer zeshonderd groepen.

Brancheorganisaties in de zorg onderschrij-ven verbeterplan DBC’s

Sinds de invoering van het DBC-systeem in 2005is veel aandacht besteed aan het verhelpen vankinderziekten in het systeem. In september2005 is al een pakket maatregelen ter verbete-ring van het DBC-systeem afgesproken. Dit pak-ket wordt in twee fasen ingevoerd. Enkele verbe-teringen voor de patiënt, zoals de verduidelij-king van de DBC-factuur en de invoering van hetDBC-factuur en de invoering van het DBC-con-sult zijn doorgevoerd per 1 februari 2006. Hettweede deel van het verbeterpakket is gericht ophet reduceren van de administratieve last van

medisch specialisten en de medewerkers vanziekenhuizen. Dit pakket maatregelen wordt per1 januari 2007 doorgevoerd. Volgens Hooger-vorst is het noodzakelijk om verdere verbeterin-gen door te voeren. Het systeem is momenteel tebewerkelijk voor medisch specialisten, zieken-huizen en verzekeraars. Het systeem krijgt nogveel kritiek van specialisten. In de voortgangs-rapportage aan de Kamer noemt Hoogervorsthet ‘opvallend’ dat deze kritiek per specialismeen ziekenhuis sterk verschilt.

Fundamentele vereenvoudiging

Een fundamentele vereenvoudiging in het geza-menlijke voorstel van de brancheorganisaties‘DBC’s: eenvoudig beter’ betreft het uniforme-ren van de 24 specialismespecifieke typeringssy-stemen naar één systeem. Daarnaast wordt hetsysteem voor de medisch specialist eenvoudiger.In plaats van een arbeidsintensief proces vanvooraf typeren en goedkeuren, gaat dit planervan uit dat de specialist de diagnose typeert ende uiteindelijke DBC wordt afgeleid uit de ver-schillende registratiesystemen. De tien verbete-ringen in het voorstel ‘DBC’s: eenvoudig beter’zijn getoetst op hun onderlinge samenhang enop de vraag of ze aansluiten op de oorspronke-lijke doelen van het DBC-systeem zoals deinvoering van prestatiebekostiging en vrije prijs-vorming. De tien verbeterpunten implicerensoms forse systeemwijzigingen. Ze kunnen vol-gens Hoogervorst weliswaar leiden tot meerhanteerbaar systeem, maar er moet voor ge-waakt worden dat ze niet leiden tot ‘vergrovingvan tarieven of verminderde transparantie’.ZN onderschrijft de tien verbetervoorstellen.Chiel Bos, directeur zorg van ZN, betreurt hetdat het DBC-systeem nog niet in staat is om debelofte van transparantie – een helder inzicht inde prijs-kwaliteitverhouding van de medisch-specialistische zorg – waar te maken. ‘De ont-wikkeling van het systeem, waarmee in 1994 isgestart, heeft geleid tot een complex, maar voor-al ook multi-interpretabel systeem. Onfortuin-

ZenF-0606 cyaan.qxd 26-7-2006 10:10 Pagina 77

financiering

78 6-2006 > zorg & financiering

lijk is dat 24 wetenschappelijke verenigingenvan medisch specialisten totaal verschillend tewerk zijn gegaan bij de ontwikkeling van hetDBC-systeem. Ik doel in het bijzonder op deinstructies en typeringslijsten. De grote variëteitaan instructies leidt tot een groot percentageuitval in de ziekenhuizen en een situatie waarincontrole op gedeclareerde DBC’s voor zorgver-zekeraars moeilijk, zo niet onmogelijk, is ge-worden. We moeten toe naar een uniforme

instructie en uniforme coderingen gebaseerd opheldere definities, zodat registratie, validatie endeclaratie zonder problemen kunnen verlopen.Het DBC-systeem is verworden tot een uiterstcomplex verrichtingensysteem, met honderd-duizend of meer DBC’s. Wij zijn blij met de ge-zamenlijke verbetervoorstellen, maar voor zorg-verzekeraars geldt dat het alles of niets is. Allevoortstellen dienen in samenhang met elkaar teworden uitgevoerd’.

Tien verbeterpunten

1. Enkelvoudige registratie voor meervoudig gebruikDoor een uniforme bronregistratie moet hetmogelijk worden om eenmalig vastgelegde ge-gevens meervoudig te gebruiken, en nieuweinformatie op een landelijk uniforme manier afte leiden uit de brongegevens.

2. Verbeteren basisregistratieOm enkelvoudige vastlegging te bereiken is eenbelangrijke verbetering in de basisregistratienoodzakelijk, door een eenduidige definitie enbetekenis van gegevens en door het uniformerenvan instructies. Deze verschillen per specia-lisme. Stichting DBC Onderhoud heeft een aan-zet gegeven in de vorm van een instructietem-plate.

3. ICD-codering gekoppeld aan DBC-registratieHet streven naar een enkelvoudige vastleggingvan gegevens voor meervoudig gebruik kan hierwellicht uitmonden in één diagnoseregistratiedie zowel voor de (inter)nationale medischeregistratie in ICD-vorm als voor producttyperingin DBC-vorm gebruikt kan worden.

4. Specialist typeert alleen diagnose en waar nodigbehandeling

De typering van DBC’s door, of onder verant-woordelijkheid van, medisch specialisten isarbeidsintensief. Dit kan vereenvoudigd wordenals de medisch specialist alleen de diagnose

typeert en de behandeling afgeleid wordt uit debronregistratie. Als typering vóóraf niet moge-lijk is, dient typering tijdens het traject plaats tevinden op momenten dat er nadere informatiebeschikbaar is.

5. Van valideren naar afleidenOm punt 4 mogelijk te maken is een kwalitatiefgoede basisregistratie onontbeerlijk. Hierdoorkan er afleiding plaatsvinden in plaats van dearbeidsintensieve typering. Het proces van vali-deren en afkeuren wordt daardoor vervangendoor een proces van afleiden en goedkeuren. Dekwaliteit van de basisregistratie is nu nog nietvoldoende; validatie van de getypeerde DBCblijft dus vooralsnog nodig. Het is van belangdat deze validatie, en later de afleiding, op eenuniforme manier gebeurt.

6. Gebruikmaken van bestaande ICT-mogelijkhedenUit veldonderzoek dat in opdracht van VWS uit-gevoerd wordt, komt naar voren dat ook zonderaanpassingen in het huidige DBC-systeem eenbetere ICT-ondersteuning mogelijk is.

7. ICT-infrastructuur moet beter en slimmerDeze gewenste DBC-systeemaanpassingen die-nen voor de langere termijn in een routekaartuitgezet te worden zodat ICT-leveranciers beterkunnen anticiperen op de wijzigingen en opti-male ICT-ondersteuning voor langere tijd kun-nen realiseren.

ZenF-0606 cyaan.qxd 26-7-2006 10:10 Pagina 78

diagnosebehandelingcombinaties

79zorg & financiering > 6-2006

8. Reële tarieven voor herkenbare productenPrijsstelling op basis van een gemiddeld zorg-profiel is noodzakelijk om prikkels ter verbete-ring van de efficiency in het systeem in te bou-wen. De huidige vermelding van de diagnose opde DBC-nota draagt in belangrijke mate bij aande herkenbaarheid van het geleverde zorgpro-duct.Afgesproken is dat deze vereenvoudigingsvoor-stellen afgestemd worden met het CollegeBescherming Persoonsgegevens, waarbij inieder geval vergroving van diagnose dient plaatste vinden.

9. Declaratie op DBC-niveau, onderhandelen opclusterniveau

Declaratietaal en het tarief of tarifering wordenvastgesteld op DBC-niveau met redelijk verfijndeprijzen. Onderhandeltaal staat hier los van en

laat zich door clustering afleiden uit de DBC-registratie waarbij aansluiting aan de internatio-nale DRG-codering (diagnosis related groups,red.) denkbaar is. Deze tweedeling maakt eeneinde aan de impasse die bestaat tussen ener-zijds verfijnen en anderzijds aggregeren vanDBC’s.

10. Clustering op basis van diagnose als onderhandel-taal

In het onderhandelproces is er behoefte aanmedisch herkenbare clusters. Deze clusters wor-den idealiter gevormd rondom de diagnose.Voor een aantal kleine restcategorieën is dit nietmogelijk en blijven er kostenhomogene groe-pen. De combinatie van deze aggregatievormenleidt tot de gewenste instrumenten voor onder-handeling. Een extra hulpmiddel kan hetgebruik van zorgzwaartecorrectie zijn.

Bronnen: Stcrt. 2006, nr. 112, ZN Journaal, 2006, nr. 24 en nieuwsbericht ministerie van VWS, 23 juni 2006<

833 dbc-campagne orde levert stevige verbetervoorstellen op

De huidige werking van het DBC-systeem is(nog) niet in overeenstemming met de oor-spronkelijke uitgangspunten. Dat blijkt uitonderzoek door de Orde van Medisch Specia-listen, uitgevoerd in de helft van de Nederlandseziekenhuizen.

Op 8 juni 2006 overhandigde de Orde de resulta-ten van dit onderzoek aan VWS, inclusief eenfors aantal verbetervoorstellen. Met deze verbe-teringen zal de administratieve last voor de me-disch specialist aanzienlijk verminderen en zalde rekening voor de patiënt eindelijk geenspooknota meer zijn.

In het B-segment, waar de DBC-systematiekoperationeel is, is men op de goede weg. Ditbetreft slechts tien procent van de zorg. Ditvraagt om een forse uitbreiding van het B-seg-ment. De minister van VWS heeft inmiddels uit-breiding aangekondigd maar onder handhavingvan een budgettair plafond. Politieke steun vooruitbreiding lijkt achterwege te blijven zolang hetDBC-systeem niet verbetert.Bronnen: Orde van Medisch Specialisten, 8 juni 2006,www.artsennet.nl en Stcrt. 2006, nr. 109<

ZenF-0606 cyaan.qxd 26-7-2006 10:10 Pagina 79