8 april 2016

Actuele ontwikkelingen rond Duits in het MBO

Geachte lezer,

De laatste nieuwsbrief dateert alweer van 3 december. Sindsdien is er veel gebeurd. We hadden

daardoor zoveel werk om handen dat er geen tijd was om onze site te actualiseren. We wilden

bovendien in onze nieuwsbrief ook echt nieuws kunnen bieden: en dat hebben we.

Twee belangrijke nieuwsfeiten:

We publiceren vanaf vandaag op deze site uitwerkingen van de keuzedelen Duits voor een

hele reeks beroepen. Daarmee zijn de keuzedelen Duits pas écht keuzedelen Duits in de

beroepscontext geworden.

De gesprekken over structurele samenwerking bij de examinering en certificering van de

keuzedelen met het Goethe - instituut zijn in een vergevorderd stadium.

Een belangrijke noot: Alle belangrijke uitganspunten en plannen vindt u in ons Servicedocument.

Wat van belang is voor degene die nog niet vertrouwd is met onze publicatiereeks: Alle belangrijke

achtergronden, inclusief de plannen voor de nabije toekomst én de volledige tekst van de keuzedelen

Duits in de beroepscontext A2 en B1, vindt u in het servicedocument Duits in het MBO. We worden

vaak gemaild en gebeld door docenten Duits en vakdocenten met vragen over de keuzedelen Duits.

Ons verzoek is allereerst het servicedocument goed te lezen. Daarin worden al heel veel vragen

vanzelf beantwoord.

De uitwerkingen van de keuzedelen: Duits in de beroepscontext

Vandaag verschijnen 17 uitwerkingsdocumenten behorend bij de keuzedelen Duits op deze site, als

een service aan docenten Duits en vakdocenten die in het MBO met de keuzedelen aan het werk

willen. Voor een groot aantal beroepen hebben we nu dus concrete handreikingen voor de

inhoudelijke vormgeving van het onderwijs in de Duitse taal en cultuur in de specifieke

beroepscontext. We weten dat veel ROC’s onze uitwerkingen gaan gebruiken voor de lessen

beroepsgericht Duits in hun opleidingen. We zullen over enige tijd een inventarisatie houden van de

bevindingen. U hoort daar na de zomer vakantie meer over. Deze inventarisatie zal zeker

verbeteringen en aanpassingen opleveren. Vandaar dat de uitwerkingen die u hier vindt van een

datum zijn voorzien. Het zal opvallen dat er relatief weinig uitwerkingen zijn voor de technische

domeinen. Daar zit geen opzet achter. De docenten in ons netwerk hebben aangegeven aan welke

uitwerkingen de meeste behoefte bestaat. Deze wensen waren voor ons leidend.

Wanneer er behoefte bestaat aan andere uitwerkingen willen we dat graag van u horen. Maar net

zoals bij de nu gepubliceerde reeks geldt: zonder uw medewerking gaat het niet gebeuren. Wie dus

met een verzoek komt, mag van ons een verzoek om medewerking aan de betreffende uitwerking

verwachten.

Samenwerking met het Goethe – instituut bij examinering en certificering van de keuzedelen Duits.

Sinds ruim twee jaar is de landelijke werkgroep Duits in het MBO in gesprek met het Goethe Instituut

in Amsterdam. Het Goethe instituut wil graag met ons samenwerken bij de examinering en

certificering. Sinds oktober 2015 is ook de Zentralstelle van het Goethe instituut in München bij deze

gesprekken betrokken. Ook van die kant is men positief over een structurele samenwerking. Het kan

nauwelijks genoeg benadrukt worden hoe belangrijk het is, dat de student die de vereiste prestaties

op A2 of B1 levert een certificaat met het Gütesiegel van het Goethe- Instituut krijgt! Sinds november

werkt een kleine groep deskundigen van de werkgroep Duits in het MBO aan een

haalbaarheidsstudie. Deze studie beschrijft de onderwijskundige en organisatorische kanten van een

gemeenschappelijke aanpak van de examinering door de scholen die aan ons initiatief deelnemen

met het Goethe -instituut. Er wordt uitgegaan van een model, waarbij de passieve vaardigheden

(schrijven en lezen) geëxamineerd worden door het digitale examensysteem BULATS dat door het

Goethe instituut wordt beheerd. De actieve vaardigheden (spreken, gesprekvormen en schrijven)

zullen worden geëxamineerd volgens een aanpak waarbij een kaderexamen wordt vastgesteld: een

gedetailleerde procedurebeschrijving van het examenverloop. Het kaderexamen wordt door de

scholen uitgevoerd en door hun examencommissies gecontroleerd. Het Goethe instituut zal een

belangrijke rol zal bij het opstellen van het voorbeeld van het kaderexamen. Ook zal het Goethe

instituut betrokken worden bij de controle op de naleving van procedures die in het kaderexamen

worden beschreven. Deze haalbaarheidsstudie is afgerond en zal op de eerstvolgende vergadering

van stuurgroep Duits in het MBO (op 21 april) worden besproken. Wat aan de studie nog ontbreekt

een begroting van de kosten van ontwikkeling en uitvoering. Hierover zullen we voor de

zomervakantie duidelijkheid brengen.

Na de volgende stuurgroepvergadering zal de haalbaarheidsstudie op onze site worden gepubliceerd.

Netwerkbijeenkomsten Duits in het MBO: Het MBO-Goethe Netzwerk

In 2015 is de werkgroep Duits in het MBO gegroeid van een kleine club van 6 mensen naar een hele

grote groep. Aan het eind hadden we bij vergaderingen steeds weer onvoldoende stoelen. De

oorzaak daarvan was dat docenten van een toenemend aantal scholen op de hoogte wilden blijven

van de ontwikkelingen rond de keuzedelen Duits. Een verheugende ontwikkeling. Nadeel was dat ons

overleg steeds meer een informerend en minder een beleidsvormend karakter kreeg. Dat willen we

nu oplossen door de werkgroep in twee te splitsen.

De werkgroep Duits in het MBO gaat weer het karakter krijgen van beleidsvormend en beleidsvoorbereidend comité. Van de leden die daaraan deelnemen wordt een actieve bijdrage aan beleid verwacht, wat betekent dat men stukken voorbereidt, standpunten ontwikkelt en actief is bij de formulering van voorstellen. Van de leden wordt verwacht dat ze zich actief op de hoogte blijven stellen zodat de vergaderingen kunnen worden gebruikt voor besluitvorming over nieuwe zaken. Het MBO-Goethe Netzwerk is voor de mensen die vooral op de hoogte willen blijven van de ontwikkelingen rond de keuzedelen Duits een goed alternatief. In overleg met de organisatoren van dit netwerk Peter Schols, Wim Daemen en Lydia Böttger is overeen gekomen, dat op de regelmatige bijeenkomsten van dit Netzwerk steeds uitvoerig aandacht zal worden besteed aan de ontwikkelingen rond de keuzedelen Duits. De bijeenkomsten vinden in Rotterdam bij het Goethe - instituut plaats. Alle belangrijke ontwikkelingen rond de keuzedelen komen daar gegarandeerd aan de orde, omdat enkele leden van de werkgroep ook lid zijn van het Netzwerk. Wie in de toekomst

aanwezig wil zijn bij de bijeenkomsten van het Netzwerk kan contact opnemen met Lydia Böttger: lydia.boettger@rotterdam.goethe.org

Tot bij een volgende nieuwsbrief!

Vriendelijke groet:

Lambert Teerling

lambert.teerling@gmail.com

Hieronder de belangrijkste onderwerpen uit de voorlaatste nieuwebrief.

3 december 2015

Actuele ontwikkelingen rond Duits in het MBO

Op deze lijst met publicaties vindt u als tweede de congresbundel Duits in het MBO. Voor wie voor

het eerst kennis maakt met ons initiatief geeft dit boekje een goed inzicht in de geschiedenis van

Duits in het MBO, de doelstellingen en de voorlopige resultaten. Als bijlagen zijn in dit boekje ook de

keuzedelen Duits in de beroepscontext A2 en B1 opgenomen.

De conferentie Duits in het MBO op 27 november in de School voor de Toekomst van Koning Willem

1 College was een groot succes. We konden 140 mensen herbergen en al weken van te voren waren

we uitverkocht. Degenen die we moesten teleurstellen kunnen op 15 april 2016 deelnemen aan het

mini-congres van het NCD, dat in het Goethe instituut in Amsterdam plaats zal vinden. Op dit congres

zal ook weer aandacht worden besteed aan Duits in het MBO. (NCD.nl)

Er zijn enkele belangrijke ontwikkelingen te melden:

Samenwerking met het Goethe instituut

Op 24 november was er een werkbijeenkomst in het Goethe-instituut in Amsterdam. Een twaalftal

leden van de werkgroep Duits in het MBO kwamen de hele dag bijeen met medewerkers van het

Goethe - instituut. Het grootste deel van de dag werd verzorgd door Linda Fromme van de centrale

van het Goethe instituut uit München. Zij lichtte de aanwezigen voor over de achtergronden van het

Goethe - certificaat: de test-theoretische achtergronden, de procedures van de testafname en de

wijze waarop assessoren worden opgeleid. Dit was belangrijke input voor de volgende stap: Er werd

een commissie ingesteld die in december en januari een haalbaarheidsonderzoek zal instellen.

Centrale vraag: hoe kunnen we binnen het MBO voldoen aan de kwaliteitseisen die het Goethe

instituut stelt? Welke organisatorische en financiële consequenties volgen hieruit? De uitkomsten

zullen worden besproken met de werkgroep Duits in het MBO en met de stuurgroep die is ingesteld.

Instellen stuurgroep Duits in het MBO

Er is op 13 november een stuurgroep ingesteld. De stuurgroep stelde zich aan het MBO veld voor

met de volgende tekst: Duitsland is, zoals we allen weten, van het allergrootste belang voor onze

economie. Daarom is het de plicht van het MBO vakmensen op te leiden die om kunnen gaan met de

Duitse taal en cultuur. Vanaf 2012 bestaat er een belangrijk initiatief van onderop. Docenten van

veertien ROC’s 1 hebben zich georganiseerd en ervoor gezorgd dat er nu goede keuzedelen Duits in de

1 Aan het initiatief Duits in het MBO werken docenten van de volgende ROC’s mee: Graafschap

College, ROC Nijmegen, Rijn IJssel, ROC Aventus, Koning Willem 1 College, Scalda, Alfa College,

Beroepscontext staan. Er wordt hard gewerkt om de ROC’s te voorzien van goede materialen en

handreikingen. Meest ambitieus is het plan om samen met het Goethe Instituut te komen tot een

kwaliteitsstandaard die internationale erkenning heeft. Wij als bestuurders zetten nu onze schouders

onder dit initiatief. Duits in het MBO gaat de plaats krijgen die het verdient. De stuurgroepleden zijn:

Ton Paffen, Nova College, Peer van Summeren, ROC de Leijgraaf,

Peter van Mulkom, ROC Nijmegen, Yvon van Steenhoven, MBO Raad,

Lambert Teerling, onafhankelijk adviseur.

René van Gils, voorzitter

Landstede, Friesland College, ROC Gilde, Deltion College, ROC West Brabant, ROC van Twente en ROC

Mondriaan.

Volg ons op: www.lerende-euregio.com Publicaties Duits in het MBO