kwaliteitsbeleid

98 5-2006 > zorg & financiering

melde ervaringen van patiënten over de genotenzorg een belangrijk feedbackmiddel zijn. ‘Naastdat artsen zich aan elkaar spiegelen, is het goeddat patiënten hiermee artsen de spiegel voor-houden. Kwaliteit moet je willen laten zien’,

aldus Westert, ‘anders neemt de roep om presta-ties alleen maar verder toe.’Bronnen: MedNet, 23 mei 2006 en www.zorgkrant.nl,28 mei 2006<

Onder voorwaarden mag genetisch onderzoekvan embryo’s in vitro plaatsvinden om ziektesuit te sluiten die in de familie bekend zijn. Datschrijft staatssecretaris Ross van VWS in reactieop een advies van de Gezondheidsraad.

Alleen als duidelijk is dat het toekomstige kindzelf ook het risico loopt op een ernstige geneti-sche afwijking, mag een embryo worden gese-lecteerd op de geschiktheid om na de geboortevia cellen uit het navelstrengbloed een ouderebroer of zus met een levensbedreigende ziekte tehelpen.Een embryo mag dus niet zonder meer wordengeselecteerd als toekomstige donor. Dat magalleen als het zelf ook een verhoogd risico heeftop een ernstige aandoening. Ross stelt zo debelangen van het toekomstige jongere kindvoorop. De Gezondheidsraad ging in zijn adviesmeer uit van de belangen van het oudere – zieke

– kind.Voor de zogeheten pre-implantatie genetischediagnostiek (PGD) is in vitro fertilisatie nodig.Bij PGD worden embryo’s onderzocht om eenernstige ziekte uit te sluiten, terwijl het via dezetechniek ook mogelijk is na te gaan of het toe-komstige kind geschikt is als stamceldonor vooreen oudere broer of zus.Naast PGD bestaat er de pre-implantatie geneti-sche screening. Dit is onderzoek van embryo’sin vitro op chromosomale afwijkingen, maarwordt in Nederland niet regulier uitgevoerd. Demeeste van deze afwijkingen zijn niet verenig-baar met het leven. In het buitenland zijn welklinieken die dit onderzoek bij elke IVF uitvoe-ren. Ross ziet hier echter niets in, omdat descreening niet leidt tot een hogere slaagkansvoor een doorgaande zwangerschap na IVF.Bronnen: persbericht Ministerie van VWS, 10 mei 2006en Stcrt. 2006, nr. 92<

> ethiek

708 ross: ‘embryo’s soms selecteren op erfelijke ziekten’

Minister Hoogervorst van VWS ondersteunt hetvoorstel om verpleegkundigen meer mogelijk-heden te bieden om zich na de basisopleiding tespecialiseren.

Op 11 mei jl. nam de minister het eindadviesvan de stuurgroep Verpleegkundige Beroepen-

structuur en OpleidingsContinuüm in ontvangstin Den Haag. Hoogervorst had de stuurgroepgevraagd om orde te brengen in de complexeberoepenstructuur en de wirwar aan vervolgop-leidingen. Volgens het nieuwe voorstel kunnenverpleegkundigen zich specialiseren, bijvoor-beeld in de zorg voor ouderen en chronisch zie-

> beroepen

709 beroepenstructuur verpleegkundigen maakt vak aantrekkelijker

ZenF-0506 cyaan.qxd 14-6-2006 13:08 Pagina 98

beroepen

99zorg & financiering > 5-2006

ken, of in acute zorg. Hierdoor wordt het vakaantrekkelijker, komen er meer carrièremoge-lijkheden en ontstaat zelfs de mogelijkheid voorverpleegkundigen om als zelfstandige te gaanwerken.

Op dit moment zijn maar enkele ziekenhuisge-bonden vervolgopleidingen landelijk erkend.Daardoor is voor veel verpleegkundigen dewerkervaring die bij de ene werkgever is opge-daan, maar beperkt bruikbaar bij de anderewerkgever. Dit maakt het voor verpleegkundigenlastig om te wisselen van werkgever. Een van deconsequenties is dan ook dat verpleegkundigen– als ze van werkgever veranderen – vaak stop-pen met hun werk en een ander beroep kiezen.Door het gebrek aan flexibiliteit en carrière-mogelijkheden is het beroep voor veel school-verlaters niet aantrekkelijk.

Erkende vervolgopleidingen

Door duidelijke, algemeen erkende vervolgop-leidingen aan te bieden, kan het beroep veelaantrekkelijker worden. Verpleegkundigen kun-nen zich dan specialiseren. Als ze dan van werk-gever willen veranderen, is dat geen enkel pro-bleem. Ze blijven de wettelijk erkende specialistdie overal aan de slag kan met chronisch zieken.Volgens Hoogervorst biedt het wettelijk erkendspecialisme zelfs de mogelijkheid voor verpleeg-kundigen om als zelfstandige te gaan werken enniet in dienst te treden van een ziekenhuis ofandere zorginstelling. ‘Het is in de toekomstook niet uitgesloten dat verpleegkundigen huneigen centrum oprichten vanwaar ze hun dien-sten aanbieden aan patiënten’, aldusHoogervorst.Ook voor de patiënt biedt deze nieuwe opzetvoordelen, benadrukte Hoogervorst in zijn toe-spraak. De verpleegkundige specialist is iemanddie een kwalitatief hoogstaande opleiding heeftgevolgd en zelfstandig beslissingen kan nemenen die ook medische handelingen zelfstandigkan verrichten zonder continu ruggespraak met

artsen en andere medici te moeten houden. Datwerkt sneller en directer. Veel patiënten zullendat als een groot voordeel ervaren. De AVVV(Algemene Vereniging Verpleegkundigen enVerzorgenden) moet de voorstellen samen metzorginstellingen en brancheorganisaties gaanuitwerken.

Zorgverzekeraars

Zorgverzekeraars Nederland (ZN) staat positieftegenover de grotere zelfstandigheid van de ver-pleegkundige specialist. Voorzitter van Zorgver-zekeraars, H. Wiegel, zei recent op een studie-dag voor verpleegkundigen en verzorgenden datzorgverzekeraars op den duur ook met verpleeg-kundigen contracten willen kunnen sluiten overde zorg als dat kan bijdragen aan de verbeteringvan de kwaliteit en de doelmatigheid van dezorg. Hiervoor moeten volgens Wiegel nog denodige belemmeringen in de huidige wet- enregelgeving en de tariefstructuur worden wegge-nomen. De tarievenwetgeving verhindert hetmomenteel verpleegkundigen afzonderlijk tecontracteren. Een zelfstandig gevestigde ver-pleegkundige die specifieke zorg voor bepaaldegroepen chronisch zieken levert, kan een aan-trekkelijk alternatief in het zorgaanbod zijn alshet aantal chronische patiënten in de komendejaren verder toeneemt. De huidige regels latenhet niet toe dat de zorgverzekeraar hiervoor eenzelfstandig gevestigde verpleegkundige contrac-teert, hoewel dat in de toekomst gewenst zoukunnen zijn’, aldus Wiegel.Wiegel verwacht dat met de komende hervor-mingen in de AWBZ steeds meer zorgtaken zul-len verschuiven van AWBZ-instellingen naar deeerstelijnszorg. In dit proces zal ook een grotetaakverschuiving plaatsvinden naar verpleeg-kundigen en verzorgenden die in en om de eer-stelijns zorgcentra, de huisartsenzorg en dethuiszorg zijn georganiseerd. Een vergelijkbareverschuiving is al langer zichtbaar in de curatie-ve zorg waar de opnameduur van patiënten inziekenhuizen steeds korter wordt en patiënten

ZenF-0506 cyaan.qxd 14-6-2006 13:08 Pagina 99

kwaliteitsbeleid

100 5-2006 > zorg & financiering

als het even kan thuis van een behandeling ofeen ingreep herstellen. Dat betekent dat ookhier in de thuissituatie verpleegkundige en ver-zorgende ondersteuning nodig is. Die onder-steuning bestaat dan niet alleen uit verpleeg-

kundige zorg, maar ook uit medische handelin-gen, die in toenemende mate door verpleegkun-digen en verzorgenden worden uitgevoerd.Bronnen: ZN Journaal, 2006, nrs. 17 en20<

Het vak van openbaar apotheker is op ditmoment nog geen wettelijk erkend specialisme,maar moet dat zo snel mogelijk wel worden.Dat schrijft de Vereniging van Jonge Apothekers(VJA) in een brief aan de Tweede Kamer. Hetvak van huisarts is wél wettelijk erkend als spe-cialisme. In de samenwerking tussen huisart-sen en (openbare) apothekers vormt dezeongelijkheid een hindernis, aldus de VJA.

Volgens Manon van der Snoek, lid van het VJA-bestuur en werkzaam in een apotheek inOudewater, is het niet goed dat huisartsen enapothekers na hun opleiding ‘ineens’ moetengaan samenwerken, terwijl voor die samenwer-king in de opleidingen veel te weinig aandacht isgeweest. ‘Het zou erg helpen als we tijdens deopleiding meer aan die samenwerking zoudendoen’, zegt zij. ‘Nu gaan we na de opleiding aande slag zonder dat we goed weten waarvoor weelkaar kunnen gebruiken. Dat is niet goed.’Een apotheker volgt de universitaire opleidingfarmacie. Na zes jaar kan iemand zich openbaarapotheker noemen, en dat blijft zo: er bestaatgeen officieel circuit van vervolgopleidingen.Een huisarts daarentegen is wel een wettelijk

erkend specialist en moet ook aantonen nogregelmatig erkende cursussen te volgen.Overigens geldt voor ziekenhuisapothekersweer wel dat het gaat om een wettelijk erkendspecialisme. Dat is vreemd, stellen de jonge apo-thekers, want in de nieuwe Geneesmiddelenwetis het onderscheid tussen ziekenhuisapothekersen openbare apothekers juist opgeheven.

Wet BIG

De VJA wil aan deze ongelijkheid zo snel moge-lijk een einde maken. Dat zou kunnen metbehulp van de wet BIG (beroepen individuelegezondheidszorg): wanneer minister Hooger-vorst de specialisatie openbaar apothekeropneemt in de wet BIG, kan hij vervolgens ooknog eens eisen stellen aan de inhoud van diespecialisatie, betoogt de VJA. Het gaat er de apothekers ook om dat ze als deechte geneesmiddelenspecialist worden erkend.Dit zal volgens hen leiden tot een betere samen-werking met huisartsen en medisch specia-listen. Bron: Stcrt. 2006, nr. 97<

710 ‘maak openbare apotheker tot erkend specialist’

Het College voor de Beroepen en Opleidingen inde Gezondheidszorg (COBG) moet vooral eenverantwoordelijkheid worden van de veldpartij-

en. Minister Hoogervorst van VWS wil dat ditprivaatrechtelijk college er binnenkort is.

> opleidingen

711 hoogervorst: spoed achter privaat college voor zorgopleidingen

ZenF-0506 cyaan.qxd 14-6-2006 13:08 Pagina 100