Afgifte: Leuven X (weekblad - verschijnt niet van juni tot augustus)

Wij weten dat het Klapstuk u allang de keel uithangt, ensoms wordt het zelfs onze kultuurfreaks hier te veel als

zij te horen krijgen dat zij nog maar eens een stukje moetengaan beschrijven, of een koreograaf gaan vragen of hijantwoorden kan verzinnen die langer zijn dan twee zinnen.Geen van dat alles dus, pagina's 5 tot 8.

Belangrijk bericht voor wie zelden naar de les gaat: vanaf7januari 7990 beginnen de lessen om half negen stipt

ongeacht uw studierichting. Eens het lokaal betreden, bent uverplicht de hele dag les te volgen. Men voorziet in korterekreatie om een luchtje te scheppen. Dit artikel isoverbodig voor wie nooit naar de les gaat. Voor onsbijvoorbeeld: niets op pagina 3.

STUDENTENWEEKBLAD VAN DE LEUVENSE OVERKOEPELENDE KRINGORGANISATIE - JAARGANG 16,1989-1990, NUMMER 5, MAANDAG 23 OKTOBER 1989

Fakulteit Geneeskunde veroordeelt abortus.

Het drijfzand van hetgrote gelijk

Deze week dinsdag begint in de Senaat het debat over één van dekontroversieelste onderwerpen van de laatste jaren: abortus.Zowat elke maatschappelijke groep die denkt dat hij een

relevante inbreng kan hebben in de diskussie, heeft in de laatste paarmaanden met meer of minder vertoon zijn standpunt bekend gemlUl-kt.Ook de fakulteit Geneeskunde van de KU Leuven heeft zich verledenweek woensdag op een opmerkelijke manier in het debat gemengd. Viaeen advertentiekampagne in alle Belgische kranten neemt de fakulteitkrachtig stelling tegen het wetsvoorstel van Lucienne Herman-'Miehielsens (PVV) en France Truffaut (PS), dat dinsdag in de Senaatbehandeld wordt. Met dit initiatief vanuit Geneeskunde lijkt de helekontroverse rond abortus een-voorlopig hoogtepunt bereikt te hebben.In het 'medisch standpunt' dat woensdag met alle mogelijke wettelijke middelenin advertentievorm in alle nederlandsta- tegen te werken.lige en franstalige kranten verscheen, Onze poging om op deze motie eenwindt de fakulteit Geneeskunde van reaktie los te krijgen van de dekaan vanonze universiteit er geen doekjes om. Geneeskunde, Rik Casteels, liep op nietsIn welgeteld 24 lijntjes wordt het wets- uit omdat professor Casteels momenteelvoorstel Herman-Michielsens - Truffaut in het buitenland verblijft. Bij professor(zie kadertje bij dit artikel) volledig in de Schotsmans, docent biomedische etiekgrond geboord. en hoofdverantwoordelijke van het Cen-

trum voor Biomedische Etiek, hadden

Veto: De reaktie vanuit Geneeskunde iswel bijzonder scherp en bovendien onge-nuanceerd.

Schotsmans: «De laatste weken vertol-ken de media maar één standpunt meer,het pro-abortusstandpunt. Wij menendat het nu tijd is dat ook de medici hunstem eens laten horen. Dat hebben weprincipieel gedaan, vandaar misschiendat het enigszins ongenuanceerd is. Detekst is zo scherp geformuleerd omdatwij niet kunnen toelaten dat een wet inons land zal bepalen dat de ene burgerover de andere beschikt. De deur staatdan onherroepelijk open voor verdereevolutie op dat gebied, bijvoorbeeldrond eutanasie. Die diskussie is al volopbezig in Nederland»

ZwakVeto: Betekent dat nu dat de fakulteitGeneeskunde zich kant tegen elke vormIIan liberalizering van de abortusweige-ving?Schotsmans: «Dat is niet gezegd. Ikdenk dat die diskussie binnen de fakulteitnu wel op gang zal komen. Maar dat iseen ander debat, het debat ten gronde. Ikben er wel van overtuigd dat heel watakademici nog altijd achter een tekststaan die wij in 1986 hebben uitgebrachtvanuit het Centrum voor BiomedischeEtiek. Daarin staat de bescherming vande zwakkere centraal, en dus ook van hetongeboren leven. Een restriktieve wetge-ving garandeert het best een effektievebescherming van het menselijk leven inwording» .

vervolg op p.4 ..

Veto op de Open Algemene Vergadering

Volgende keer wordt er gestemd

ABORTUS - Vlak voordat dezeweek dinsdag in de Senaat de bespre-king van het wetsvoorstel Herman-Miehielsens - Truffaut aangevatwordt, heeft ook de fakulteit Genees-kunde van de KU Leuven het nuttiggeoordeeld haar standpunt inzakeabortus de wereld in te sturen. Datgebeurde wel op een bijzonder on-konventionele manier. VUl een adver-tentiekampagne in de kranten kon demodale Belg met de mening van degeneeskundeproffen kennismaken.Hoe de beleidsmakers erover denkenleest u deze week-in Veto. Met in dehoofdrol (ter linkerzijde): Herman-Miehielsens. Schotsmans en Mas-schelein: Ter rechterzijde: ons Lo-wieske, Maertens en Danneels.(Foto Hendrik Delagrange, KoenHendrickx; Marle-Christine Rondou)

Volgens de tekst is dat voorstel erop Scbotsmans: «De tekst komt vanuit degericht "abortus volledig te liberaliseren akademische fraktie van de fakulteit. Optijdens de eerste drie maanden van de een vergadering met 80 tot 100 aanwezi-zwangerschap." Voor de fakulté'it is zo'n gen is hij unaniem goedgekeurd. Je moet"verregaande permissiviteit" totaal on- deze tekst zien als een reaktiefstandpuntaanvaardbaar omdat "abortus in wezen Het is een principeverklaring tegen hetniets anders is dan het doden van nieuw voorstel. We proberen erin te definiërenmenselijk leven." Volgens Geneeskunde wat de eerste taak van de arts is. Volgensimpliceert het voorstel dat geneesheren ons is dat in alle omstandigheden dehun talenten nu ook mogen gebruiken verdediging van het menselijk leven. Die"om iemand het leven te ontnemen. Dat bekommernis vinden wij niet meer terugis voor artsen met een christelijke of in het voorstel van Michielsens-Truffaut.humanistische levensbeschouwing to- Dit is trouwens geen kompromis tussentaal onaanvaardbaar". De fakulteit be- verschillendp strekkingen, wals Michiel-sluit met een oproep aan de parlements- sens beweert. Het is het doordrukkenleden "die een menswaardige sameale- van één visie in de abortusproblema-ving willen behouden" om het voorstel tiek."

Maandagmorgen - net ná het afwerken van Veto 4 - vonden weeen uitnodiging voor een Open Algemene Vergadering (OA V)in onze bus, die diezelfde vrijdag zou moeten doorgaan. Zo'n

OAV is een uitzonderingsvergadering die Loko-problemen behandelt dieverder gaan dan de werking van de afzonderlijke raden. Die 'de helekoepel' aanbelangen, als je wil. Het enige gespreksonderwerp van dieOAV, zo zou blijken, was Veto.De initiatiefnemers voor die vergadering- dat kon u twee weken geleden reeds 10 dit blad lezen - warenEkonomika, Wina, VRG, VTK, Apolloon, Medika en Kanonika. Naareigen zeggen hoopten zij op een "rustig, niet-emotioneel gesprek omenkele heersende problemen rond Veto uit te praten". Wat niet wilzeggen dat er geen verregaande maatregelen besproken werden.

De OAV kon op een vrij hoge belang-stelling rekenen. Er waren 18 kringenaanwezig: Medika, Politika, Psychologi-sche Kring, VTK, Ekonomika, Roma-nia, Germania, Klio, Kanonika, Histo-ria, Chemika, Wina, Merkator, Farma,Eoos, Apolloon, Landbouwkring enVRG. Omdat de kringen met meer danduizend studenten recht hebben op tweestemmen kunnen we even goed stellendat er '23 stemmen' aanwezig waren.Die stemmen zouden, op de aanduidingvan een vergadervoorzitter na, helemaalniet nodig blijken. Het was immers nietde bedoeling dat er gestemd zou worden.

Men had zich voorgenomen om vrijdagop een rustige manier te diskussiëren. Deweken hierna zouden alle voorstellen opdekringpresidia besproken kunnen wor-den. De definitieve stem-OAV staat op10 november geprogrammeerd.

GendemanPolitika was het met de gevolgde proce-dure om de OAV samen te roepenhelemaal niet eens. In de statuten vanLoko is de samenroeping en de bevoegd-heid van de OAV immers preciesbepaald: "op een OAV wordt aan dehand van kringstandpunten over een

bepaald probleem gediskussieerd". Po-litika houdt zijn Koördinatiekomiteesteeds op vrijdagavond, en kon binnende kring onmogelijk een rondvraag overhet probleem houden. Om zo'n toestan-den in het vervolg te vermijden sprakmen af - zonder het 'statutair' vast teleggen - om in de toekomst de uitnodi-gingen voor een OAV steeds twee wekenvooraf rond te sturen, een soort vangentlemen s agreement.De eerste twee agendapunten - de

publikatie van de verslagen van de OAVin Veto en de verkiezing van de vierdestudent-beheerder van Alfaset cv - wa-ren vrij technisch van aard. We behande-len ze daarom niet in dit artikel. Hetstramien van vergaderen dat tijdens debespreking van deze twee agendapuntengevolgd werd, zou de hele vergaderinglang behouden blijven. Eerst lichtte GertVan Assche, de preses van Medika, hetvoorstel van de zeven initiatiefnemerstoe. Daarna gaf de redaktie van Vetohaar .bedenkingen bij het nieuwe voor-stel. De verdere diskussie bestond uit eengedachtenwisseling tussen de Veto-re-daktie en de initiatiefnemers, met af entoe een tussenkomst van een andere

vervolc op p.1I ..

--- --- --

2 Veto, jaargang 16 nr. 5 dd. 23 oktober 1989

24 Urenloop: de Helden van de Kring wordt een feestelijk maal bereid.

24 Urenloop naar duizend rondjes

En wat als het niet regent l

NU, dinsdag en woensdag,wordt van 19.00 u tot19.00 uur de zeventiende

24 Urenloop, één- van de groteeindejaarsklassiekers van Sport-raad, gelopen. Vorig jaar was de24 Uren de laatste klassieker in hetrijtie, dat naast de Maraton ook deGrote Prijs Gasthuisberg en deKwistax bevat (het Lisst vindtaltijçl,jn~het yqor.i~r plaats) -.Nu isbet de eerste. Bij Sportraad denkenze" 9ngetw,ijfeld dat die vroegedatum de regen zal weghouden.Die is immers al vaker de spelbre-ker geweest bij de 24 Uren.

Regen en wind. Het Sportkot is na eenpaar uren herschapen in een zompigeweide, een piste van opspattend slijk.Bevorderlijk voor de opkomst (en met-een de sfeer) is zoiets niet Op sportiefvlak is de 24 Uren echter elk jaar eensukses. Het mag dan al nat en winderigzijn, laat dat u er niet van weerhoudennaar het Sportkot af te zakken. Aan destand van Germania kunt u immerspannekoeken vreten, en het VRG zalvoor wafels, chokomelk en warme wijnzorgen. Om maar een paar voorbeeldente geven natuurlijk, want elke kring dievan de partij is, doet wel wat voor deinwendige mens die lijdt en niets andersmeer voor ogen heeft dan het Einde:19.00 u.

IndiTot nu toe kunnen de organisatoren opeen flinke deelname vanwege de studen-ten rekenen. Er zijn 30 ploegen inge-schreven. Dat zijn er weliswaar drieminder dan vorig jaar, toen men hetrekord van de 33 haalde, maar nietgetreurd: die ploegen vertegenwoordi-gen een 25-tal kringen, en nog een paarandere organisaties.Tot vorig jaar behoorde het Senioren-

konvent tot die ploegen. Bij de evaluatievan de 24 Uren werd echter beslist henuit te sluiten, onder andere omdat ze hetverbod op de alkoholverkoop overtra-den. Erg veel hadden ze toch niet omhanden: de meeste studenten lopen voorhun eigen kring. Dat is ook een pro-bleem voor Artsen Zonder Grenzen, ditjaar: wel weer van de partij. Wie bij heneen rondje voor het goede doel willopen, moet er voor betalen. Brenggenoeg geld mee.Ook de ingenieurs doen aan liefdadig-

heid. Zij hebben dit jaar twee ploegen.Hun traditionele VTK-ploeg houdt betvaandel van de kring boog, de ploegrond de Indiscbe dokter Sujit loopt geldbij mekaar. Dokter Sujit komt uit deomgeving van Moeder Teresa. Enkele

ingenieursstudenten ontmoetten bern inCalcutta. Sujit wil in zijn land eenziekenhuis opstarten; en VTK gaat berndaar een handje bij belpen door middelvan een sponsorloop. Dat beeft wel watkonsekwenties voor bet VTK. Als erbeel veel ingenieurs voor Sujit gaanlopen, verspeelt de VTK-ploeg baarkansen op het grootst aantal rondjes, endus op de eindoverwinning. Het VTKboopt dat mensen die een rondje voorSujit gelopen bebben, ook nog iets voorhun kring zelf willen presteren. Of VTKdaarmee de 906 rondjes van vorig jaarka'n halen, is zeer de vraag.

160Twee jaar geleden kenden de ingenieursbun boogtepunt op de 24 Uren. Met 941rondjes vestigden ze een absoluut rekord.In hun euforie beloofden ze toen, dat zetegen 1992 maar liefst duizend rondjeszouden lopen. Daarvoor moet bet VTKgemiddeld om de I'26" een streepje ophet skorebord krijgen.Hun sukseszan toen bad echter veel te

maken met bet achter de band boudenvan een 'A-Team', een ploeg frisse,getrainde lopers die tijdens de zwakkereuren moest inspringen. Die metode werdover bet algemeen als niet erg sportiefbevonden. VTK beeft ze dan ook nietberbaald in 1988, en zal ze ook dit jaarniet gebruiken. "We lopen gewoon omte winnen," zei de sportverantwoorde-lijke ons.Apolloon, de kring van de sportkot-

ters, liep vroeger ook altijd om tewinnen. Tegenwoordig kunnen ze ecbterniet meer op tegen VTK en Industria,twee kringen die enorm veel potentiëlelopers bebben, die bovendien voor betgrootste deel jongens zijn. Apolloonbeeft nogal wat meisjes, en die lopen nogaltijd iets minder snel. Vorig jaar liepTom Willaert, de snelste 24 Urenjon-gen, een rondje in 1'09.88". OpheliaGlorieux, luipaardmeisje, deed daar1'32.3" over.Elk jaar worden er rekords verpul-

verd. Bart Cuypers liep vorig jaar 156rondjes. Zijn voorganger Steven DeGriek bad in 1987 'slechts' 136 streepjesacbter zijn naam. Krijgen we woensdageen superman die de 160 baalt?

StalIndustria was vorig jaar tweede. Hetverschil met VTK bedroeg 12 rondjes.Zullen zij VTK van de troon-stoten? Ofmoeten we iets verwachten uit de boekvan Ekonomika, vorig jaar vijfde? Naarwij konden vernemen, zouden ze een enander van plan zijn, onder andere om de·zestigste verjaardag van de kring watmeer luister bij te zetten. VRG eindigdenet voor Ekonomika, maar traditiege-trouw gaan de recbtsstudenten ook dit

jaar niet proberen de besten te zijn. Zelopen gewoon voor de lol.Niet alle kringen staan bekend om

hun sportieve prestaties. Industria en deArchitekten wedijverden in 1988 om demooiste stand. Ze hadden allebei eenbierbakkenkonstruktie, respektievelijkeen piramide en een kasteel. De pira-mide kaapte de prijs voor de origineelstestand weg. Dit jaar gaat Landbouwkringiets met strobalen doen. Een stal voor depaarden? VTK beweegt zicb belemaal inOosterse sferen met een Indische poort,een toren die over de loopbaan gaat,daarmee aansluitend bij het Sujit-pro-jekt.

BroekOp de 24 Uren vallen beel wat prijzen terapen. De zogenaamde 'nevenklasse-menten' voorzien naast snelbeids- enafstandsrekords in: bet meest en hetminst kledingstukken, de best verklede,de mooiste aflossingsstok, de snelsteacbteruitloper, de zatste, de ziekste, dedomste loper en ga zo maar door.Stuntjes zijn er ook altijd wel te

beleven. Jan De Vuyst (Direkteur Stu-dentenvoorzieningen) liep vorig jaar eenrondje in korte broek. De geruchtengaan dat hij het dit jaar zonder doet

Johan Reyniers

LIE Z ERSE VENB R

Alle lezersreakties kunnen bezorgd worden op het redaktiesekretariaat in de's Meiersstraat 5, 3000 Leuven.De brieven moeten betrekking hebben op in Veto behandelde onderwerpen of

op Leuvense (studenten)aktualiteit Anonieme brieven komen nooit inaanmerking: de schrijver moet steeds naam, studiejaar en adres bekendmaken.Slechts uitzonderlijk, en na uitdrukkelijk en gemotiveerd verzoek, kunnen zeweggelaten worden in Veto.Brieven die langer zijn dan 35 regels van 68 aanslagen (spaties inbegrepen; dit

komt overeen met ±1,5 getikte blz. met dubbele interlinie) worden in principeingekort. De redaktie behoudt zich het recht voor brieven niet te plaatsen.

BallonVorige donderdag was ik in de GroteAula voor de universitaire konferentievan prof. De Dijn en deze week las ikgeboeid uw interview in Veto (Defilosoof is een mislukte literator, Veto, 16oktober 1989).Als ik het goed begrepen heb zijn er

twee soorten kennis; de ene een striktwetenschappelijke, en de zoektocht hier-naar mag, vanuit wetenschappelijk oog-punt, niet tegengehouden worden doormenselijke taboes. De andere soortkennis zou dienstig zijn in de intermense-lijke sfeer. De twee soorten zouden nietmoeten vermengd worden; wetenschap-pelijk bezig zijn met relaties en beteke-nissen tussen man en vrouw zouden eengewoon leven niet meer mogelijk ma-ken.Mijn dagdagelijks gezond verstand

zegt dat er hier iets niet klopt. Ofwelwordt de spiraal van nieuwe kennis,nieuwe toepassingen, nieuwe mogelijk-heden tot onderzoek toegepast ook 00 deintermenselijke sfeer, ook op de ~n-vrouw relaties. Ofwel kan _~~. E~.~terecht vragen stellen over wat ergebeurt in een relatie, als slechts één vande partners de sleutel tot kennis heeft ener naar willekeur over beschikt. Uitein-delijk zal de zwakste partner in elkerelatie in de kou komen te staan.Onderzoek naar de oorzaken van hetzwak staan is geen overbodige luxe. Terillustratie wil ik u de vragen voorleggenvan een gewone vrouw aan de herenoprichters van het beeld 'ode aan devriendschap', de opstijgende luchtballonhier te Leuven. Ik meen dat in dezeperiode van denataliteit en verschuivingvan de armoedepopulatie naar jongegescheiden moeders, deze vragen zeeraktueel zijn. 'Geachte Heren, toen ik vanhet projekt 'ode aan de vriendschap'hoorde en de mand, zonder inzittenden,er reeds stond, was ik één van de meestfervente supporters. Groot was mijnontgoocheling toen ik naderhand hetvoltooide beeld zag. Ik zocht vergeefsnaar een vrouwen een kind in debeeldengroep. Is vriendschap dan eenmannenzaak? Als geen geboren Leu-vense ben ik niet op de hoogte van de

KB-JON G ER EN SERVICE

Het toffe aan een KB-rekening isdat je waardevolle KORTINGSKAARTEN

op zak kan steken, Daarvan zijn ertwee GRATIS en de derde heb jevoor een VOORDELIG PRIJSJE.

De moeite waard dus om een KB-kantoorbinnen te stappen, Nu doen.

eBeter met de bank van hier.

tradities. Ik wil de mannenverenigingenen de andere belangrijke mannen diesamenwerkten om het beeld te financie-ren niet voor het ·hoofd stoten. Ik hebrespekt voor wat ze doen. Voor mij heeftechter een opgericht beeld in een ge-meenschap eeuwigheidswaarde en is heteen symbool voor wat op dat ogenblik indie gemeenschap leeft.Als vrouwen moeder doet het mij

pijn dat een symbool van vriendschapuitsluitend uitgebeeld wordt door hetmannelijk (volwassen) deel van debevolking. Deze symbolische mannenverwijzen naar elke man in de maat-schappij, en elke man heeft minstens eenmoeder gehad, en misschien ook eenzuster, echtgenote, dochter, vriendin.Een man gaat gewoonlijk niet alleendoor het leven. Rond hem heeft hijzorgende, opvoedende. liefhebbendevrouwen gehad die hem geholpen heb-ben zijn plaats in de maatschappij tevinden en te houden, en zonder wie hethem misschien nooit gelukt was. Eenvrouw heeft haar aandeel in de strijd inhet leven.

Magda Brasseur

Veto

's Meiersstraat 53000 Leuven

(016/22.44.38)

Jaargang 16nr. 5

23 oktober 1989

Ver.uiig.Walter Pauli,'s MeiersStraat 5, Leuven

Hoofdredaktie: Johan ReyniersRedaktiesekretaris :Walter Pauli

Redaktie:Erik Paredis, Jan Vander Linden

Doka:Geert 8orgers, Hendrik

Delagrange, Koen Hendrickx,Wilfried Poelmans,

Marie-Christine RondouTekeningen:

Gunther Lamote, NixLay-out en vormgeving:Donnatienne Brasseur,

Monique Claes, Koen Hendrickx,Luc Janssens, Marsel Lauwers,

Walter Pauli, Erik Paredis, JohanReyniers, Jan Van der Linden,

Claudia Van de VeldeMedewerkers:

Sigrid 8ousset, Luc Christiaensen,Lut De Boel, Stefaan Deckmyn,Paul Demets, Koen Eist, Koen

Hendrickx, Luc Janssens, PatrickJordens, Benoit Lannoo, HildeLenie, Marij Preneel, line Van

Heesvelde, Claudia Van de VeldeEindredaktie:Erik Paredis

ZetwerkAlfaset Leuven (016/22.04.66)DrukkerijRotatyp Brussel (8000 eksemplaren)ISSN-nummer 0773-5162AbonnementenStudenten: 250,-; niet-studenten:300,-; steun vanaf 600,-; over teschrijven op rek. nr,001-0959719-77Agenda en Ad Valvasten laatste vrijdag voor verschijnenom 18.00 uur op het"redaktieadres bezorgenRedaktievergaderingiedere vrijdagnamiddag om 15.00 u

REDAKTIONEELVeto, jaargang 16 nr. 5 dd. 23 oktober 1989 3

detailkennis die hij op zo'n tussentijdseeksamens kan etaleren, beïnvloedt trou-wens erg snel de vereisten van deprofessoren. Een vicieuze cirkel, waarbijde studiebelasting onvermijdelijk ekspo-nentieel toeneemt En zoiets valt hele-maal niet te rijmen met de geest van hetplan-Dillemans.In dat nieuwe systeem vallen de

proefeksamens dus precies na de kerst-vakantie. En ook dat is bijzonder gevaar-lijk. De subsidiëring van studenten(zowel binnen als buiten de universiteit)wordt door de overheid namelijk bere-kend op basis van de inschrijvingscijfersop 15 januari. Met de verschuiving vande proefeksamens naar begin januari,wordt het dus mogelijk uit de beperkteresultaten van de partieels voorbarigekonklusies te trekken. Men kan namelijkdie studenten waarvan men om één ofandere reden meent dat ze geen kansmeer hebben om aan de universiteit teslagen, nog voor 15 januari naar hetHoger Onderwijs Buiten de Universiteit(Hobu) doen afvloeien.

Zo'n idee is natuurlijk volledig integenspraak met de politiek in verbandmet de proefeksamens die de Akademi-sche Raad vorig jaar op aandringen vande studenten heeft goedgekeurd. Kunnenproefeksamens namelijk iets anders zijndan proefeksamens ? Is het niet debedoeling dat de student uit zijn zwakkeprestaties op de partieels leert hoe hijdezelfde blunders op het einde van hetakademie jaar kan vermijden?Bij de bespreking van het projekt op

de Akademische Raad maandag jongst-leden heeft de rektor de studentenverte-genwoordigers andermaal bezworen dathet niet de bedoeling is naar een inin ofmeer gedwongen selektie aan de handvan de resultaten van de proefeksamenstoe te werken. En met evenveel aan-drang wees hij erop dat er ook nietmeteen aan een semestereksamensys-teem gedacht wordt. Niet meteen, wantDillemans gaf tussendoor toe dat eenvroegere versie van zijn nota wel voor-zag in de mogelijkheid tot het organise-ren van tussentijdse eksamens. Eenslippertje dat de rektor wijselijk zelfgecensureerd heeft.

~"Toch is de herindeling van het akade-

miejaar door de Akademische Raad noghelemaal niet goedgekeurd. Er warenook dekanen die een akademiejaar datop 15 september begint nog niet zagenzitten. Dat betekent zeker niet dat hetidee definitief zou zijn afgevoerd. Alleenis er nu wat tijd om over dat ingrijpendehervormingsplan in bredere kring vangedachten te wisselen.

Luc ChristiaensenBenoit Lannoo

Het tweede nivo van het voorstel is datvan de verdeling van het akademiejaar inmodules. De twee semesters zoudenbeide uit twee modules van zeven wekenbestaan. Een kursus zou dan bijvoor-beeld niet langer verspreid moeten zijnover een hele semester, maar ook op éénenkele module geprogrammeerd kunnenworden. Het is nogal duidelijk dat dezeingreep vooral in het kader van hetErasmusprojekt gebeurt. De universi-taire programmatie moet blijkbaar plotsgegoten worden in een keurslijf dat vanbuitenaf opgedrongen wordt.De vraag is evenwel of zo'n hervor-

ming onderwijskundig altijd te verant-woorden is. Ofschoon het voor bepaaldevakken misschien interessant kan zijnom de stof in een kort tijdsbestek en duserg intensief te behandelen, is voorandere vakdomeinen een bezinkingstijdzeker noodzakelijk. Een taalvak bijvoor-beeld kan toch niet op zeven wekenafgehaspeld worden. En ook filosofischekennis wordt niet in spoedprocedurebijgebracht.Die verdeling van het akademiej~ in

modules staat natuurlijk in nauw ver-band met het derde nivo van hetvoorstel: dat van de herinrichting vanhet akademiejaar. Al een tijdje stelt menzich 'de vraag of een akademie jaar welbegin oktober geopend moet worden.Rektor Dillemans stelt nu voor het jaarrond 15 september te starten. Datbetekent meteen dat het eerste semesternet voor kerstmis afgesloten wordt. Hettweede semester zou dan lopen tot 30april, en ergens vóór die datum zoudener twee weken voor de paasvakantieuitgetrokken worden. De eerste zit looptvan half mei tot ten laatste eind juni, ende tweede zit van half augustus tot halfseptember.Het grote gevaar van zo'n herindeling isdat het de eerste stap voor het invoerenvan een semestereksamensysteem kanzijn. Als het eerste semester weldegelijkvoor de kerstvakantie is afgesloten, is deverleiding groot het ook met eksamensaf te ronden. Zo'n tussentijdse eksamensnu werken de studiedruk en de encyklo-pedische kennis in feite in de hand. Deuniversitaire kennis wordt opgedeeld inkleinere en onderscheiden entiteiten,waardoor de student het overzicht overhet geheel van de stof verliest. De

'sessies' over de meest uiteenlopendeonderwerpen aangeboden. De ideeachter 'Vredesactie à la carte' is zoveelmogelijk mensen van zoveel mogelijkonderwerpen rond vrede en geweld-loosheid te laten proeven. De tema'sbeantwoorden ongeveer aan de hui-dige klemtonen die binnen lOT gelegdworden. Mensen aanzetten om teweigeren met de militaire mallemolenmee te draaien is zo'n aandachtspunt.Gewoonlijk neemt de zusterorganisa-tie BDJ (Burgerdienst voor de Jeugd)dit deel voor haar rekening. Militairedienstweigering kan echter op nogal

VREDESAKTIE À LA CARTE

Herindeling van jaar- en lesrooster

verschillende manieren ingevuld wor-den, hoewel meestal wel voor burger-dienst wordt gekozen. De problema-tiek is ook aktueel: de wet van 19 mei1989 zorgde voor een versoepeldeaanvraagprocedure en een verkorte'dienstplicht' enerzijds. Anderzijdsblijft echter ook de dreiging van watgemeenzaam de 'Tobback-taks' wordtgenoemd. Die maatregel zou inhoudendat elke organisatie die een gewetens-bezwaarde tewerkstelt, per maand3000 frank betaalt als een soort'deelname in de onkosten'.De Vredesweek gaat echter veel

ruimer dan de burgerdienstproblema-tiek : er wordt zowel op mikro- als opmakronivo gewerkt. Zo geeft PatPatfoort, auteur van het recent ver-schenen boek 'Bouwen aan geweld-loosheid', een sessie over geweldlozeweerbaarheid en vredesopvoeding.Verder behandelt de Vredesweek ookde problematiek van de alternatievenvoor de huidige demokratische besluit-vorming: sociokratie of niet? En hetlOT gaat zelfs de toer van de interna-tionale politiek op: er zijn uiteenzettin-gen over China en Tsjechoslovakijedoor mensen die het allemaal van nabijmeegemaakt hebben. Maar het kanook ludieker: onder de titel 'Vrede,strijd en geweld in het lied' brengt hetgeëngageerde koor Hei Pasoep meer enminder strijdbare teksten en muziek uitde meest uiteenlopende kulturen entalen. Niet te missen.

AbortusDe Fakulteit Geneeskunde heeft deakademische sereniteit doorbrokenen koos vorige week voor het grotepubliek: een krantenadvertentiewaarin ze met "een medischstandpunt" abortus verwerpen.Strikt 'medische' argumenten zijnechter niet te lezen. Hetabortusdebat is immers geen louterwetenschappelijke of medischekwestie. Ook in de advertentiewordt alleen een moreel argumentgebruikt: dokters mogen leven nietvernietigen. Dit standpunt pasthelemaal in de katolieke opvattingover abortus: abortus is eendeontologisch vraagstuk, eenkwestie van etiek. Als eenbelangrijk deel van de katoliekegemeenschap abortus verwerpt, isdat een praktische interpretatie vande leer dat "het leven heilig is". Omdit standpunt te bepalen hadden dekatolieke moraalfilosofen geen hulpnodig van de wetenschap. Ookvandaag speelt die wetenschaphierin een ondergeschikte rol.

De KUL-geneesheren doen danook bewust aan een begripsverwar-ring in eigen voordeel. Hun titel vandokter en hun prestige als gereno-meerde professoren worden ge-bruikt als een nauwelijks verholengezagsargument. Die diploma'sdoen echter niets ter zake. Over demedische aspekten van abortus be-staat immers weinig diskussie. On-geveer iedereen aanvaardt dat eenembryo een primaire vorm vanmenselijk leven is. De vraag isalleen: moet iedere vorm van men-selijk leven steeds absoluut be-schermd worden, of zijn er even-tueel 'verschoningsgronden', diedan ook uit het Strafwetboek mo-gen?Hierin bestaat bij het konserva-

tieve katolieke deel een merkwaar-dig dualisme. Dikwijls stellen zij zichniet op als principiële verdedigersvan het leven. Zo zijn zij vaakvoorstanders van de doodstraf, ofstemden zij in met de plaatsing vankernraketten in België. Ook zij er-kennen dus redenen om aan 'hetleven' te raken: hun etische argu-ment is niet absoluut.

De kompromisloosheid waarmeedeze hoek tegen abortus age~rt,duidt er dan ook op dat men geenpolitieke nederlaag wil lijden. Deadvertentie van de Fakulteit Ge-neeskunde is niet meer dan eenelement in deze strategie. De pro-fessoren Geneeskunde gaandaarom over tot een daad die poli-tiek wel nuttig kan zijn, maar tegelijkonwetenschappelijk is: zij vertrek-ken van een stelling (het wetsvoor-stel is slecht), die zij zo ongenuan-ceerd brengen dat hun advertentiegewoon fout wordt. Men verspreidtonware informatie rond het wets-voorstel, verdedigt zichzelf met éénargument, maar verzwijgt enkelesociologische en sociale aspekten :er gebeuren in België jaarlijks dui-zenden illegale abortussen; er be-staat op dit punt een klasse-geneeskunde - de rijkeren wijkenuit naar Nederland of een dureprivee-kliniek, de armsten wordenverplicht tot medisch onverant-woorde abortus of brengen tocheen kind ter wereld -; in landen met'geliberaliseerde' wetgeving stag-neert of daalt het aantal abortussen.

Opening akademiejaar op15 september?Het lesrooster van een universiteitsstudent is meestal weinig

koherent. Je begint nu eens voor het krieken van de dag, danweer heb je les tot 's avonds laat. Tussen twee lesuren in moeten

soms honderden studenten zich tien minuten ver verplaatsen. Oponhandige momenten heb je een springuurtje, en 's middags niet eens detijd om je door de Alma-files heen te worstelen. Een recente nota vanrektor Dillemans wil daar een mouw aan passen. Maar die nota gaat nogverder. Wat dacht je van een begin van het akademiejaar medioseptember, van een indeling van het jaar in vier modules, van het eindevan het eerste semester vóór kerstmis en van proefeksamens net na dekerstvakantie? Allemaal grondige hervormingen, met hier en daar weleen addertje onder het gras.

Parallel met de herziening van hetonderwijsaanbod, het zogenaamde planDillemans, werkt de akademische over-heid ook al een tijdje aan een herinrich-ting van het akademie jaar en van hetlessenrooster. Zo werd aan de eerstekonkrete hervormingsvoorstellen in fe-bruari reeds een nota toegevoegd waarinonder meer gesproken werd over lessenvan anderhalf uur en vaste beginuren.Probleem was evenwel dat in die notaook een rechtlijnige reduktie met zowat25% van het aantal lesuren werd voorge-steld. Zij werd door de AkademischeRaad dan ook niet goedgekeurd. Tochwerd de idee van een meer gestroom-lijnde organisatie van het uurrooster nietin de kast gestopt. Op de agenda van deAkademische Raad van vorige weekmaandag stond een nieuw voorsteLIn het voorstel kunnen we drie nivo'sonderscheiden. Enerzijds is er de inde-ling van de werkweek van proffen enstudenten. Het is de bedoeling dat er aande student maksimaal tweemaal tweeuur les in de voormiddag en tweemaaltwee uur les in de namiddag gegevenwordt. Op éénzelfde kampus zouden erdan twee uurroosters in voege zijn. Eeneerste groep begint om 8.30 U, en stoptdus ten laatste om 12.30 U, de anderekrijgt zijn beide kolleges tussen 9.00 u en13.00 u. Voor elke groep zou anderhalfuur middagonderbreking voorzien wor-den. Voor de eerste eindigt de dag dus tenlaatst om 18.00 U, voor de tweede om18.30 u.Zo'n rationalisatie kan de student

zeker ten goede komen. Studiedruk heeftimmers niet alleen te maken met wat eraan stof gezien wordt en met de wijzewaarop die stof gegeven wordt, maarook - en dat wordt vaak vergeten - metde organisatie van het geven van die stofEr moet niet alleen gezocht naar eenmetode om die zogenaamde 'verborgen'studielast te meten. Het is ook goedtegelijkertijd te werken aan een beper-king van dit dwaas tijdverlies.Een dergelijke dagindeling in blokken

houdt meteen ook in dat elk kollege uittwee uur les zou bestaan, met eenverplichte onderbreking van 10 minu-ten. Nu is er lang geen duidelijkheid overwat precies een ideale lesduur is. Wel-licht zijn er pedagogisch-wetenschap-pelijke argumenten in verband met het

GEZOCHTVan zondag 19 tot woensdag 22november gaat in Leuven het derdeMosaio-kongres door, georgani-seerd door Loko en studenten uitLouvain-la-Neuve.Het kan misschien een langver-

wachte gelegenheid worden: je kantwee jaar vóór '92 reeds de Euro-pese sfeer snuiven door enkeleEuropeërs voor 3 nachten onder-dak te verlenen. Wij zoeken gastge-vers die op een 'sociaal' kot zitten,waar men van zondagavond 19/11tot woensdagmorgen 22/11 plaatskan vrijmaken voor twee studen-ten. De moedertaal van je gasten isPortugees, Deens of Engels. Je kanmet hen in ieder geval konverserenin het Engels.Geïnteresseerd? Spring eens bin-

nen in de 's Meiersstraat 5 bijKringraad (ná 14u aubf). Men kanje daar overstelpen met de nodigepraktische informatie.

Ondanks het feit dat de raketten uitFlorennes weg zijn, is de bewapenings-problematiek nog steeds aktueeL Devredesorganisaties zijn dus niet opnon-aktief gesteld. Zo is bijvoorbeeldde Internationale van Oorlogstegen- -standers aktiever dan ooit: van 30oktober tot 3 november organiseert hetlOT een 'Vredesweek à la carte'. lOTdraagt de naam een pluralistische enonafhankelijke vredesorganisatie tezijn, maar beroept zichzelf wel op 'eenradikaal en aktief anti-militarisme'.Het streven naar vrede, beweert lOT, ishet streven naar een verhouding tussenindividuen, groeperingen, staten ensystemen waarin konflikteh zondergeweld geregeld worden.Voor lOT betekent dit dat de

organisatie werkt aan aktie-, vor-mings- en studie-initiatieven die zich ~ __ ,.,...",..." ~_-'zowel richten op het mikronivo (ge-weldloze opvoeding, konflikthaute-ring) als op het makronivo (omschake-ling van de wapenindustrie, socialeverdediging, internationale politiek).Zo was lOT bijvoorbeeld een belang-rijke initiatiefnemer bij de oprichtingvan het VAKA en stond het borg vooreen aktieve ondersteuning van deFlorennade. Tegelijkertijd vond envindt lOT dat er veel aandacht moetgeschonken worden aan geweld enagressie in ons eigen leefwereld je.Het gamma dat de Vredesweek

brengt, is vrij uitgebreid. Van maandagtot vrijdag worden er dagelijks drie

koncentratievermogen van de studentenaan te geven, maar niemand blijkt overdergelijke wetenschappelijke onder-zoeksresultaten te beschikken.De verplichte onderbreking van 10minuten is van kruciaal belang. Het isinderdaad niet slecht dat de docent diepauze kan inschakelen wanneer het inzijn betoog het best past. Maar het magniet de bedoeling zijn dat onder diepauze het te laat komen van de docent ofhet stoppen na anderhalf uur begrepenwordt. Dergelijke discipline en eerlijk-heid vanwege de docenten is zeker eenconditio sine qua non voor de uitvoeringvan zo'n projekt. Zo wil de akademischeoverheid bijvoorbeeld ook bepalen datslechts in allerlaatste instantie op zater-dag gedoceerd wordt. Maar wie bepaaltwelke die 'allerlaatste instantie' is en wiekan dat kontroleren?

Rest de vraag hoe strak het vereen-voudigde dagschema gevolgd moet wor-den. Het is best denkbaar dat één ofandere laboratorium proef niet echt optwee uur te doen is. Op de kampus vande toegepaste wetenschappen werktmen in de namiddag al met een spil uur.Als je bijvoorbeeld 17.00 u als spiluurdefinieert, wil dit zeggen dat de tweekursussen in de namiddag wel degelijkop elkaar aansluiten, maar dat de eersteindien nodig twee en een half uur voordat spiluur (dus om 14.30 u) kanbeginnen, en de tweede bijvoorbeeld alna anderhalf uur (in het voorbeeld dusom 18.30 u) afgesloten kan worden.Dergelijke soepelheid lijkt alvast ook dewens van de Akademische Raad te zijn.Of zoals de algemeen beheerder KarelTavernier het uitdrukte: "Je mag zo'nsysteem niet burokratisch uitvoeren".

De advertentie van vorige weeklijkt ons dan ook een instelling alsde Katolieke Universiteit van Leu-ven onwaardig. Als de Fakulteit Ge-neeskunde een hoogstaand weten-schappelijk discours rond abortusop gang had willen brengen, danmoest ze op zijn minst volledige enjuiste informatie gegeven hebben.Een 'katolieke' fakulteit zou boven-dien moeten zorgen dat haar stand-punt een 'maatschappelijk surplus'heeft, door bij te dragen tot eenoplossing voor de bestaande so-ciale onrechtvaardigheid. De adver-tentie van vorige week voldoet aangeen van beide voorwaarden.

L..

_..4 Veto, jaargang 16 nr. 5 dd, 23 oktober 1989

Proffen aborteren• vervolg van p.I

Veto: Er doen nogal wat geruchten deronde, onder andere onder geneeskun-destudenten, dat er in de UniversitaireZiekenhuizen toch abortussen uitge-voerd worden.Schotsmans : «Dat weet ik niet. Daaropkan ik niet antwoorden»Ook Monseigneur Maertens _ Rektorvan de Kulak en al verschillende kerenvertegenwoordiger voor Leuven tijdensdiskussies op het Vatikaan over biomedi-sche problemen _ spreekt zich in de-zelfde zin uit over het standpunt van defakulteit Geneeskunde.

Maertens: «Dat de fakulteit Genees-kunde zich in het abortusdebat mengt, iszeer terecht. Ik ga volledig akkoord metde inhoud van de tekst die in de krantenis verschenen. Het is eenvoudig eenpositiebepaling ten opzichte van hetliberaliserende voorsteL In de tekstwordt trouwens niet alleen een beroepgedaan op kristelijke, maar ook ophumanistische waarden. En als je hethebt over ongenuanceerdheid: ook demotie van de vrijzinnigen die vrijdag inDe Morgen verschenen is, is ongenuan-ceerd. Maar ook dat is natuurlijk eenpositiebepaling..

EngeltjesHet initiatief van de fakulteit Genees-kunde van de KU Leuven is inderdaadniet onopgemerkt voorbijgegaan. DeRUG:professoren Vermeersch en Vanden Eenden reageerden donderdag al ineen brochure die naar alle senatorengestuurd wordt. Volgens hen is hetstandpunt van de Leuvense medicigesteund op verkeerde wetenschappe-lijke inzichten: "De zogenaamde per-soonsthesis _ de absolute beschermwaar-digheid van het menselijk leven vanaf debevruchting _ strookt niet met despontane intuïties en de wetenschappe-lijke inzichten over voortplanting."Vrijdag reageerde de vzw Unie Vrij-

zinnige Verenigingen eveneens in eenadvertentie tegen de Geneeskunde-pro-fessoren die "zich aanmatigen hun onge-nuanceerde houding te adverteren." Vol-gens hen moedigt het voorstel Herman-Miehielsens - TrufIaut abortus niet aan,maar levert het vrouwen niet langer over"aan de illegaliteit van engeltjesmakersen abortustoerisme." •Die hele mediaslag illustreert mooi

hoe het abortusdebat verzand is in eengeëmotioneerde en sloganeske bedoe-ning. Eigenlijk is de abortusdiskussie inde loop van de jaren nooit ver van diesfeer af geweest. Al een twintigtal jarenworden er pogingen gedaan _ en voor-stellen ingediend _ om de abortuswetge-ving te liberaliseren. Dat is nooit geluktomdat vooral de CVP zich al die jaren

I 4:W~?">_-~· ::;+;:>-----*

hardnekkig is blijven verzetten tegenelke vorm van versoepeling. Het gevolgis dat België, samen met Ierland, hetenige van de ons omringende landen isdat zijn wetgeving nog niet heeft her-vormd. In Nederland bijvoorbeeld ge-beurde die hervorming met de mede-werking van het CDA. In België is totnader order iedereen strafbaar "die doorspijzen, dranken, artsenijen of enigander middel vruchtafdrijving veroor-zaakt." Dat zinnetje dateert al van1867.

DansHerman-Miehielsens en TrufIaut willendaar dus nu iets aan veranderen. Hunvoorstellen zouden een oplossing moe-ten bieden voor de naar schatting 15.000tot 20.000 Belgische vrouwen per jaardie een abortus wensen. Van dat getalzouden ongeveer 5000 Vlaamse vrou-wen voor een ingreep naar Nederlandtrekken. Dat abortus- 'toerisme' blijftzeker ongestraft. In dat verband wordtwel eens gesproken van 'klassejustitie':wie rijk genoeg is om naar het buiten-land te trekken, kan de dans ontsprin-gen.Of er voor die grote groep vrouwen

nu een wettelijke regeling komt, staatechter nog lang niet vast. Het wetsvoor-stel Herman-Michielsens-TrufIaut is welal goedgekeurd in de verenigde senaats-kommissies van Volksgezondheid enJustitie, Het zal praktisch zeker ook doorde eigenlijke Senaat komen. Dat dan weldankzij een wisselmeerderheid van soci-alisten, liberalen, groenen en FDF. Maarhoe het dan verder moet, is onduidelijk.

Dat zal weer eens athangen van dekristendemokraten.Zoals gezegd is onder andere de CVP

altijd tegen een liberalizering van abor-tus gekant geweest. Op 1 januari van ditjaar verklaarde CVP-voorzitter HermanVan Rompuy in De Standaard dat "dewetgeving openstellen een principiëlefout (is)." Ondertussen lijkt dat stand-punt iets gemilderd en wil Van Rompuyabortus beperken tot de gevallen vanincest, verkrachting en levensgevaarvoor de vrouw. Maar tegelijkertijd wei-geren de kristendemokraten om amen-dementen of een eigen wetsvoorstel in tedienen. Van Rompuy blijft bij zijnkryptische opmerking "dat wij na destemming in de Senaat de toestandzullen evalueren."

BedenkelijkAlhoewel je je kan voorstellen dat eenbelangrijke fakulteit Geneeskunde, zoalsdie van de KU Leuven, op het hoogte-punt van de maatschappelijke diskussieook haar woordje wil meespreken, is diereaktie bij nader toezien op bepaaldepunten toch bedenkelijk. Zo is er het feitdat de akademische fraktie een stand-punt uitbrengt voor de hele fakulteit.Normaal gezien gebeurt zoiets op eenfakulteitsraad waar ook de studenten enhet wetenschappelijk personeel verte-genwoordigd zijn. De fakulteitskringMedica werkt op dit moment trouwensaan een reaktie. In De Morgen vanzaterdag waren er al reakties van KUL-professoren die het onêens zijn met deadvertentiekampagne. Alleen blijft allesanoniem in De Morgen.Tijdens het weekend slaagde ook Veto

erin enkele reakties los te weken. Hetduidelijkst is wel professor Raf Massche-lein, arbeidsgeneesheer en voorzitter vande Raad voor Studentenvoorzieningen.In die funktie is hij ook, lid van deAkademische Raad van de universiteit.

NOODSITUATIEHet veelbesproken wetsvoorstel van Ten tweede moet de geneesheerHerman-Miehielsens - TrufIaut komt zich vergewissen van de vaste wil vanin het kort hierop neer. Het voorstel de vrouw om haar zwangerschap tegaat ervan uit dat de arts die abortus onderbreken. Tussen de eerste konsul-pleegt strafbaar blijft. Wanneer de tatie en de eigenlijke abortus moetenzwangere vrouw echter in een "nood- zes dagen verlopen. Bovendien moetsituatie" verkeert en de geneesheer de vrouw op de dag van de ingreepverzoekt haar zwangerschap af te schriftelijk verklaren dat ze vastbeslo-breken, dan is abortus onder bepaalde ten is de ingreep te ondergaan. Als aanvoorwaarden geen misdrijf Ten eerste al die voorwaarden voldaan is kan demoet de ingreep in medisch ver- behandelende geneesheer niet meerantwoorde omstandigheden worden gerechtelijk vervolgd worden.uitgevoerd vóór het einde van de Ook na de twaalfde week is er nogtwaalfde week, en dat in een verzor- abortus mogelijk, maar dan alleengingsinstelling waar de vrouw met wanneer er serieuze gevaren zijn voorhulp en raad kan bijgestaan worden. de gezondheid van de vrouw, ofDe arts moet de vrouw inlichten over indien is vastgesteld dat het kindde medische risiko's van de ingreep en ongeneeslijk ziek zal zijn. Hier is welover de eventuele opvangmogelijkhe- het advies van een tweede arts vereist.den voor haar kind. Het voorstel Een vrouw die zich niet aan al dievoorziet ook in informatie over anti- . voorwaarden houdt, wordt gestraft.konceptiva. (EP)

CAMP _ Politika 'duikelt deze week met twee films de wufte wereld in.'Camp' staat voor de fascinatie voor de zelfkant van de maatschappij. Tot de'beweging' rekent men mensen als Oskar De Wilde, Andy Warhol DavidBowie. Allemaal perverts dus. Warhol kunje zien in 'Heat: Dolly Read siertde 'erotico-sado' -film 'Beyond the Valley of the Dolls'. Donderdag 26/10,om 20.00 u in Aud: Vesalius, inkom 80/100 frank.

Masschelein: «Ik denk dat het gebeurt.Ik ben er honderd procent zeker van datmen er binnen Geneeskunde niet a prioritegen is. Er zijn een aantal zogenaamdeverschoningsgronden, omstandighedenwaarbinnen het volgens mij volkomennormaal en gerechtvaardigd is dat mentot abortus komt. De kruciale vraag isnatuurlijk hoever die veralgemeninggaat. Kan de arts, wanneer bepaaldevoorwaarden vervuld zijn, ontslagenworden van elke verantwoordingsplichtzoals het binnen het voorstel Herman-Michielsens-TrufIaut het geval is? Het isvoor een belangrijk deel daarmee datmen moeite heeft binnen de fakulteit»Bij nog twee andere professoren kregenwe kritische geluiden te horen. ProfPatriek Vandermeersch, verbonden aanhet instituut voor Familiale en Seksuolo-gische Wetenschappen, vindt dat de lateuitnodiging voor de vergadering veel"gefoefel" toelaat. Het debat wordtvolgens hem langs twee kanten op eenzeer laag peil gevoerd. Ook prof HermanDelooz, hoofd van de afdeling Spoedge-vallen en lid van de etische kommissievan Geneeskunde, formuleert bedenkin-gen.Delooz: «Ik was niet aanwezig op diebewuste vergadering van de; akademi-sche fraktie. De tekst komt vanuit hetCentrum voor Biomedische Etiek. Vol-gende week komt hij pas ter sprake op deetische kommissie van de fakulteit,waarvan ik lid ben. Ik zal daar zekervragen stellen bij de tekst, en ik hoop ereen antwoord op te krijgen.»Professor Van Assche, gynekoloog enhoofd van het instituut voor Familiale enSeksuologische Wetenschappen, krijgttenslotte het laatste woord. Van Assche. gaat akkoord met de motie van zijnfakulteit en benadrukt nogmaals dat diemotie louter bedoeld is als een reaktietegen het wetsvoorstel, dat volgens hem"het meest liberale is van de Westersewereld, omdat het alle kontrole op degeneesheer onmogelijk maakt en devrouw het alleenbeslissingsrecht geeftover abortus." En hoe zit het metabortussen aan de KU Leuven?Van Assche: «Op die vraag zal u vanmij geen positief antwoord krijgen. Hetzou niet verstandig zijn om in Veto eenantwoord te geven. De huidige wetge-ving is nog altijd zo dat een ~ja' totdommejuridische reakties kan leiden. Ikwil wel zeggen dat er noodsituaties zijnwaarin men moet overgaan tot abortus.Er zijn dus uitzonderingsmaatregelenmogelijk. Maar dat vereist waarborgenen strenge kontrole, die er volgens defakulteit Geneeskunde niet zijn in hethuidige wetsvoorstel» .

Erik ParedisTine Van Heesvelde

Masschelein: «Ik heb wel last met demanier waarop die tekst tot stand isgekomen. Er is weinig voorbereidingaan vooraf gegaan en de procedure diebinnen de fakulteit toegepast wordt omslechts één dag op voorhand een verga-dering aan te kondigen, lijkt me in ditgeval ongepast. Ik ben dus ook nietaanwezig geweest tijdens de bespre-king..Veto: Wat denkt u van de inhoud van detekst die naar buiten gebracht is ?Masschelein:'«Pèrsoonlijk heb ik het ermoeilijk mee. Ik zie niet graag dat zo'ningewikkeld probleem op zo'n simpelemanier behandeld wordt. Je moet jedaarbij de vraag stellen wat men van eenfakulteit Geneeskunde kan verwachtenin zo'n debat. Volgens mij zijn wij eenwetenschappelijke instelling die dus ookmet wetenschappelijke argumenten opde proppen moet komen. Het medischeaspekt is een komponent van het geheel,maar er zijn ook • andere facetten: Jemoet dit volgens mij trouwens niet zienals een 'medisch standpunt, maar als eenpolitieke boodschap. Men heeft eensignaal willen geven naar de publiekeopinie,.Veto: Worden er op het moment abor-tussen uitgevoerd aan de KU Leuven?

Het jonge geldEén uxiaier van BBL-diensten

Heteerste salaris, zakgeld, een studiebudget... Dat is het jongegeld! Het geld waarmee u vrij van start gaat in het leven.

De BBL biedt u vanaf 16 jaar de nodige middelen voor uwfinanciële onafhankelijkheid.

De BBL-Rekening ~ __ ... .:."_:,:Een eenvoudige handtekening volstaat 0:.::::;:-_ r:__" '.-.om een BBL-Rekening te openen. Daar- ._, . _ .. ,mee kunt u alle geldverrichtingen doen: ., ~:geld storten, opVTagen, overschrijven, enz. ~.. _- ."

o

De BBL-KaartU krijgt ze bij de opening van uw Reke-ning (gratis tot 21 jaar). Zij vormt desleutel tot alle Bancontact- en MisterCash-diensten: biljettenverdelers, benzine-stations en alsmaar meer winkels.

Het BBL-BoekjeHet BBL-Boekje is een spaarrekening.Door er regelmatig geld op over te schrij-ven groeit ze en brengt ze een niet teversmaden intrest op terwijl u toch opieder ogenblik aan uw geld kunt.

De denkt aan U •••J' I I f r.~, j I #

Veto, jaargang 16 nr. 5 dd. 23 oktober 1989 5

Baervoets: Klapstuk in historisch perspektief

"De Franse dans wordtdoor de pers opgeklopt"InVeto vind je veel informatie

over het Klapstuk, maar wijzijn geen echte kenners. Soms

interviewen wij iemand die welveel over dans weet, AlexanderBaervoets bijvoorbeeld. Hij dok-toreert over dansgeschiedenis,schrijft recensies voor Etcetera enNotes en doet aan praktijk klas-sieke en moderne danstechniek bijverscheidene professionele dan-sers. Een gesprek met een danser-historikus over de problemen rondde genre-afbakening, over de re-cente opgang van de dans en deevolutie die het Klapstuk sindshaar ontstaan doorgemaakt heeft.

Veto: De opvallende aanwezigheid vanenkele tea/erstukken op dit KLapstukstelt de relevantie van het onderscheidtussen dans en teater in vraag. Heeft dietweedeling volgensjou nog zin?Baervoets: «Teater beschouw ik als eenoverkoepelende term, waaronder je on-der andere teksttoneel, mime, dans enbewegingsteater kan onderbrengen.Maar voor mij "is er wel degelijk eenonderscheid tussen toneel en dans, om-dat dans een specifieke techniciteit ver-eist. Dat heeft niets te maken met eenperfekte uitvoering, maar wel met eenzeer sterk lichaamsbewustzijn in tijd enruimte. Met je lichaam kunnen werken,iets laten gebeuren door middel van jelichaam, blijf ik, ondanks alle mogelijkevervagingen, zien als een essentiëlevoorwaarde voor een dansvoorstelling.Natuurlijk kan een dansproduktie tea-traal geënsceneerd zijn, maar dat lijkt meaeon argument om te beweren dat ergeen grenzen meer zouden bestaantussen dans en toneel. Het blijven steedstwee verschillende kunstvormen.»

111Ant\TIIII1\L.;;r.J i UI\

FESTIVAL

Veto: Dans zou dus wel degelijk nogsteeds een aparte kunstvorm zijn. Opbasis waarvan kiest een kunstenaarvandaag specifiek voor de dans ?Baervoets: «Volgens mij is dat inhoofdzaak een intuïtieve keuze. Hetmoet iets te maken hebben met deinternationalisering. Dans is het mediumbij uitstek om de grenzen en de beperkin-gen van de eigen taal te overstijgen. Eentweede reden lijkt mij het alsmaartechnischer worden van onze maat-schappij, en de vervreemding die daar-mee gepaard gaat. Er leeft een zekerheimwee naar de natuur, in de betekenisvan pure fysiek. Vandaar ook het suksesvan bepaalde Oosterse technieken, om-dat die technieken je konfronteren met jeeigen wezen, je opnieuw in kontaktbrengen met jezelf. Door de technologi-sche vooruitgang zijn we onszelf vooreen groot deel kwijtgeraakt. De mens isvervreemd van wat hij zelf heeft gepro-duceerd.»

Veto: Kan je van daaruit ook de groterwordende publieke belangstelling voor

de dans verklaren?Baervoets: «Tot op zekere hoogte mis-schien. Je mag het sukses van de dansook weer niet overschatten. In de jarentwintig-dertig maakte Diaghilev met zijnBallets Russes in Parijs veel meer furore.Het heeft natuurlijk ook allemaal metmodeverschijnselen te maken. Dans zitenigszins roevallig in de lift, en niemandkan voorspellen hoe lang dit doorgaat. Inhet verleden heeft dans altijd ups endowns gekend. Ik zie niet in waarom hetvandaag anders zou zijn.»

Veto: Impliceert dat ook dat de dans-kunst weinig maatschappelijke betekenisin zich draagt?Baervoets: «Het bijwonen van eeninteressante dansvoorstelling is volgensmij in de eerste plaats een sterk indivi-duele en geïnterioriseerde ervaring, alshet ware een fysieke, persoonlijke bezin-ning. Dans lijkt mij ook minder kommu-nikatief dan toneel. De vorm primeertop de inhoud, het gaat vooral om hetabstrakte plezier, het estetische genoegendat je er als toeschouwer kan aanbeleven. Wanneer een koreograaf teveelboodschap in zijn kreaties wil stoppen,verliest dans heel wat specifieke kwalitei-ten waardoor het publiek afhaakt. Vol-gens mij komt de maatschappelijkebetekenis bij dans pas op de. tweedeplaats»

Veto: Op deze vierde Klapstuk-edinezijn de Amerikaanse en Duitse dans detwee grote afwezigen. Daartegenoverstaat de dominamie van de Franse dans.Weerspiegelt die aksentverschijving deontwikkelingen in het internationaledansklimaat ?

Baervoets: «Persoonlijk vind ik in dezeprogrammatie weinig of geen lijn terug.Het lijkt alsof men niet goed weet welkerichting men zou kiezen. Dat de Fransedans zo sterk vertegenwoordigd is, heeftvolgens mij zeer veel te maken met hetKultuurbeleid van Jack Lang. Hij voerteen politiek die aan jonge, soms boeien-de koreografen de kans wil geven ominternationaal door te breken. Datneemt echter niet weg dat hun werk doorde pers vaak wordt opgeklopt.»

«Ik betreur voornamelijk de afwezig-heid van de Amerikaanse School. Zijmaakt abstrakte voorstellingen die ververwijderd liggen van ons kultuurpa-troon. Ze wil aan de beweging Jeenbetekenis meegeven, in tegenstelling totde meeste Europese koreografen. Hetfascineert mij om te zien op welke totaalandere wijze de Amerikanen het dans-medium benaderen. Dat hçlpt me omandere voorstellingen te begrijpen.»

Veto: Het eerste Klapstuk vondplaats in1983. We zijn inmiddels zes jaar verder.

DONDERDAG 26 OKTOBER '8

HET TIBET-DEBAT

Waarom krijgt de Dalai Lama de Nobelprijs?Wat heeft China voor Tibet gerealiseerd?

Wat is de betekenis voor de ontwikkelingen in China?

Sprekers: Fr. BOENDERS (BRT-3-Radio)L. MARTENS (voorzitter PVDA)

AUDITORIUM VESALIUS 00.17 (kant Isol), 20uorg.: MLB, studentenorganisatie PVDA, i.s.m. Imast

Zie jij enige evolutie doorheen de ver-schillende edities ?Baervoets: In 1983 had het Klapstuk-dansfestival uiteraard een speerpunt-funktie. Er moest een sterke sensibi-lisering worden aangevat opdat de dans-kunst opnieuw het grote publiek zoukunnen bereiken. Die toegang tot hetpubliek is intussen gevonden. Daaromvind ik het jammer dat men geeninteressante klassieke balletten durft teprogrammeren. Het is werkelijk eenmisvatting te denken dat de klassiekedans heeft afgedaan. Het klassiek balletheeft deze eeuw een enorme evolutiedoorgemaakt, vooral onder impuls vanBalanchine, en gedeeltelijk ook dankzijBéjart.»

Vreemd«Eén van de meest toonaangevende

koreografen van vandaag, William

Forsythe, legt in zijn kreaties duidelijk deklemtoon op de klassieke techniek enslaagt er in om zeer hedendaagse dans-voorstellingen te kreëren. We verliezenvaak uit het oog dat koreografie eenzekere ambachtelijkheid vereist. Eenklassieke opleiding blijft vaak een handiginstrument om het lichaamsvokabula-rium onder de knie te krijgen, om debeperkingen, mogelijkheden, problemenen enkele oplossingen te kennen. Wan-neer je die opleiding weet te inspirerenmet een origineel talent, krijgje bepaaldemensen zoals De Keersmaeker enForsythe. Maar ook de meer 'traditione-le' balletten kunnen in de banden vannieuwe koreografen bijzonder kwalita-tief en artistiek interessant zijn. Ik hoopdat daar in de toekomst wat meeraandacht voor vrijkomt. Misschien eenidee voor het volgende festival.»

Patrick Jordens

De nachtbus van Lijn 9

Mary Poppins leeft!et haar elf opvoeringen was 'Lijn 9' de meest geprogram-meerde voorstelling van dit Klapstuk. Merkwaardig voor ditdansfestival was wel dat 'Lijn 9' over het algemeen erg weinig

met dans te maken heeft. Vijftig deelnemers - het begrip 'toeschouwer' ishier allerminst op zijn plaats - kropen in een nogal gammele lijnbus endoorkruisten Leuven. Een zevental ongewone lokaties werden aange-daan, goed voor acht kreaties. Dit aparte dekor van het onbekende,nachtelijke Leuven bepaalde in grote mate het speciale en lichtjesavontuurlijke karakter van 'Lijn 9'. Het projekt paste perfekt binnenKlapstuk: 'Lijn 9' was non-konforrnistisch, ongewoon en bij momentenzelfs hoogstaand.

Grafisch kunstenaar Hugo De Leenerbracht 'Handen Hart Hoofd' in hetvoormalige Franciskaneaklooster in deVlamingenstraat. Hoewel de plaats zelfnogal intrigerend is - een vervallen abdijdie enkel hopen afbraakpuin, kale mu-ren en gangen laat zien - kwam dekonkrete uitwerking niet over. De seriewijnglazen, de appeltjes en kaarsenmochten dan wel intrigerend lijken, hetgeheel vertelde toch weinig. Zo had DeLeener door zijn spel met licht enschaduw een kruisvorm willen suggere-ren, maar niemand van de aanwezigendie het merkte.

SymbioseIn het onvermijdelijke Arenberginsti-

tuut op de Naamsestraat - het lievelings-gebouw van de architektuurfreaks van't Stuc - waren er twee kreaties. Deenerverende 'Weibliche Bewegungsfi-gur 094210' was van Damien Deceu-ninck en Christine De Smedt. Zijpresenteerden hier het resultaat van eentweejarig projekt waarin de relatie tus-sen lichaam, beweging en ruimte werdonderzocht. 'Vrouwelijk' in de klassiekezin waren de bewegingen op de video-film zeker niet. Ze deden ons eerderdenken aan een stacbanovistische ar-beidster, die het mechanische van fa-brieksbewegingen suggereerde. Het mo-notone getik van een metronoom ver-sterkte die indruk alleen maar. Spijtiggenoeg verloor dit stuk veel omdatdanseres Christine De Smedt gekwetstwas en niet live kon dansen. In eenverloren zolderruimte plaatste DirkMeylaers een kompositie op het dak vaneen auditorium. De paradoks van dezware tafel die echter de indruk gaf tezweven, kon 'ons wel charmeren.

'Schoorstelia' van danseres AfraWaldhör was een voltreffer. De deelne-mers werden naar de bovenste verdie-ping van de oude Hongaria-fabriekenaan de vaart gebracht. Op een tegenover-liggend dak - van het publiek gescheidendoor een diepte van tientallen meters -gaf Waldhör een nieuwe dimensie aande figuur van Mary Poppins. Het opzet-telijk stuntelige, de roekeloosheid als zijbalanceert op de rand van het dak enhaar paraplu wegsmijt en de flarden vanhaar geschreeuw die tot het publiekdoordringen, zorgden samen met de

perfekte lokatie dat 'Schoorstelia' op allegebieden kan bekoren. Een pareltje.

Zielepoot'Lijn 9' houdt blijkbaar van uitersten.

Van het voorlopig hoogtepunt dalen weaf naar het slechtste: Johan Grimonprez''De Ente et Essentia' in de Mercierzaalvan het Hoger Instituut voor Wijsbe-geerte. Op het kateder: een handvolLatijn en Grieks; aan de wand, eenfragment van een schilderij van Giotto.Om dit te begrijpen diende je je meerdan tien pagina's filosofie, transparantvel en een kleurenreproduktie eigen temaken. Grimonprez nam hiermee overi-gens ongeveer de helft van de program-mabrochure voor zijn rekening. Neen,'Esse en essein' bleef steken in metafysi-sche pretenties. Als Grimonprez eenfilosoof is, dan is hij wel een erg slechte.Hij slaagt er namelijk hoegenaamd nietin zijn inzichten over te brengen op eengeïnteresseerd publiek. "Hoe hebben wijde zee kunnen leegdrinken", vraagtNietzsche zich af als slot van Grimon-prez' begeleidende tekst. Wij zouden hetniet weten.Het uitgebreide lunchpakket kon ons

wel bekoren, evenals de dansvoorstellingvan Erik Raeves in en rond een loods inde werkplaatsen van de NMBS. Dezekreatie was ongetwijfeld de meest mys-terieuze van de hele 'Lijn 9'. Een tientalwitte, bijna-naakte mannen die aan

Lijn 9: kunst en een fantastisch lunchpakket voor op de bus.

doden doen denken, worden onmisken-baar gedomineerd door een fascistoïdeleider en zijn alter ego, die ronderophouden blijft harken in het zandta-pijt.

Orgaan

De intieme sfeer van het 'Heksen-torentje' achter het Paridaensinstituutwerd bij ons bezoek ruw verstoord doorde nabijheid van een bende brullendeKSA-ers. Het Klapstuk kon het ook niethelpen dat klassiekers als 'J'aime la vie'en 'La Bamba' alle stilte en sfeerwegbrulden. Toch waren de tentoonge-stelde foto's van Xavier Debeerst, dieeen speciaal soort van gomdruk ge-bruikte, het bekijken waard.

In het slachthuis bracht Johan Hees-termans een mini-opera. De deelnemersaan 'Lijn 9' fungeerden als slachtvee. Zijkregen iets opgevoerd dat vermoedelijkeen tragisch liefdesverhaal moet zijn. Deopera-stem in het kille slachthuis, desobere piano-begeleiding, de buitenge-wone akoestiek en de vage geur vanvlees en bloed werken uiterst bevreem-dend. Als de zangeres in een frigoverdwijnt, wordt het donker en weer-klinkt machtige koormuziek. Gewoonperfekt.

Walter PauIi

6 Veto, jaargang 16 nr. 5 dd. 23 oktober 1989

wel. Als je daar doorheen gaat, vormt erzich een begrip van Wittgensteins filoso-fie dat je nooit zal hebben als je er hardop hebt gestudeerd. Als je bedenktwaarom en hoe Wittgenstein iets zegt ...Waarom kijkt hij bij voorbeeld door hetraam? Omdat hij iets erg vindt? Omdathij het publiek niet aan durft kijken?Omdat hij even alleen wil zijn?»Veto: Mogen we daaruit besluiten da:ook het publiek niet verondersteld wordteen voorkennis van Wiltgensteins filoso-fie te hebben?Leysen: «Inderdaad. Eén ding zou dekijker tijdens de voorstelling moetenontdekken: de aktiviteit om tot eengedachte te komen. Belangrijk is ook datje het gevoel krijgt dat er een verband is.WAtdat verband precies is, valt moeilijkte volgen.»«Ik ben zelf meer dan wie ook

verbaasd dat de voorstelling zo'n goedeontvangst krijgt. Prettige bijkomstigheidnatuurlijk (lacht). Het was het allerlaat-ste van mijn bedoelingen. Ik dachteerder aan een laboratoriumvoorstellingwe we misschien wel eens zoudenopvoeren voor studenten of zo,»

Veto: Vind je het niet vreemd dat je opeen dansfesaval wordt geprogram-meerd?Leysen: <Ja, heel vreemd. Weet jij daariets meer over?»

Leysen over 'Wittgenstei n Incorporated'

"Ik dobber mee met wat detekst doet"Bijna een jaar geleden voerde Johan Leysen voor het eerst

Wittgenstein Incorporated op. Dat gebeurde in avant-première inhet Stuc, omdat studenten in de ogen van regisseur Jan Ritsema

en akteur Johan Leysen mogelijk het meest geïnteresserde publiekvormen voor zo'n ongewone voorstelling. Het gaat namelijk om teaterover filosofie; twee uur lang levert Leysen slag met een monolooggeschreven door Peter Verburgt. Het stuk werd tegen de verwachtingenvan de makers in een enorm sukses: een warm onthaal van de pers, eenselektie voor het zomerfestival te Rotterdam. Nu, negen maanden later,Johan Leysen back in town, in het voor hem stilaan vertrouwde Stuc.Een gesprek met een tevreden teaterman.

Toen in januari, tijdens de try-outs,droeg Leysen een zwart pak en witT-shirt.Met de 'echte' voorstellingen washij meer 'gekleed': fluwelen broek metzwart blinkende schoenen, wit hemd,gekleurde das, wollen vest.

Veto: Is de voorstelling intussen geëvo-lueerd van een sfeer van uitproberennaar een min of meer eindpunt?Leysen: «Het eindpunt is voorlopig nogniet in zicht. Er zit wel evolutie in, hetbegrip over wat ik vertel neemt gestadigtoe. Daarnaast was er in het begin dekoncentratie we ik noclig had om dedingen überhaupt te kunnen vertellen: er. is ongelooflijk veel materiaal om tememoriseren. Ik bedoel niet eens dewoordelijke tekst, we valt wel mee,maar Wittgensteins wandelingen doorde ruimte, en wat hij doet. Gaandewegwordt dat gemakkelijker omdat je devoorstelling herhaalt en dan ga je opandere problemen botsen»«Zo heb ik bijvoorbeeld wel het

vermogen om ontspannen te spelen,

gaan bijvoorbeeld; ik duid het wel aan(Leysen brengt zijn hand naar zijnvoorhoofd en gaat niet door zijn haar),maar dat is nog iets anders dan het echtdoen. Ik probeer de parallellie tussenwoorden en gebaren zoveel mogelijk tevermijden, anders worden de beschrij-vingen overbodig»Veto: Wordt de voorstelling hierdooreen reflektie over het medium teater enmeer specifiek de mimesis-idee, de span-ning tussen de werkelijkheid en watgetoond wordt op de scène ?Leysen: «Zo werkt het niet. Er is zekernooit bewust een stap in we richtinggezet. Het heeft te maken met deontspanning op de scène. De spanning,we zit hier (komi naar me toe en beweegtzijn hand over mijn bovenste ruggewet-vels. De spanning valtplotsklaps van meaf). Als de angst los komt, maak ik geenteoretische keuzes wals 'ik ga me nu metde illustratie van mijn tekst bezighou-den', maar je hebt adem en lucht over weje anders in je angst stopt. En dan ga je je

Johan Leysen: "Ik dacht dat Wittgenstein een laboratorium-voorstelling zouworden. " (Foto Koen Hendrickx)

maar als de angst wijkt, komen er weerrare akteursmanieren opzetten. Dat isecht het laatste wat deze voorstellingnoclig heeft. Het is een voortdurendgevecht.»Veto: Zeer intrigerend in de voorstellingis het spanningsveld tussen de beschrij-vingen van Wingensteins gebaren enhoudingen en watje als toeschouwer ookecht ziet. Nu eens voerje de beschrijvin-gen uit, op andere momenten doe je da:net niet. Zit hier een systematiek in?Leysen: «Er is niets geprogrammeerd,dat wil ik vooropstellen. In de mise enscène isde enige afspraak: probeer het zohelder mogelijk te vertellen. Ik zal nooitecht wals Wittgenstein door mijn haar

vrijer bewegen»Veto: Wingenstein doceert geen kollege,maar doet aan filosofie voor zijn toehoor-ders. Vaak is de link gelegd tussenWingensteins ideeën enjouw manier vanakteren. Toch heeft je akteren meer vastegrond dan het twijfelend filosoferen vanWittgenstein. Jij weet bij voorbeeldwelke zin op de vorige volgt.Leysen: «Gaandeweg is het besef ge-groeid dat je een voorstelling overWittgenstein alleen in de grootst moge-lijke nederigheid kan maken. Niet doorslaafsheid, maar door liefde, snap je? Jekan niet zelf als een groot, dik, volumi-neus iemand tussenin gaan staan enWittgenstein verkopen. - Transparantie

was de opdracht. Een zwevend persoonzijn, er eigenlijk niet zijn, want het gaatniet om mij, het gaat om Wittgenstein.Zo'n aanpak lag volgens ons in de lijnvan Wittgensteins leven en denken. Valmij daar nu niet over aan want ik weetnog altijd niet wat hij dacht. (lacht) Veelberust op intuïtie»«Mijn tekst is at; dat is de andere kant

van de zaak. Toneel blijft bedrog, hoesober en teruggetrokken je het ook doet.Het is een afspraak. Ik doe alsof ik eenverhaal vertel, maar ik ken het uit mijnhoofd»Veto: Doeje dan ook alsof je aarzelt? Jeaarzelt immers vaak op de scène.Leysen: «Ik doe nooit alsof ik aarzel.Als ik aarzel over waar Wittgenstein opeen gegeven ogenblik is bijvoorbeeld,dan aarzel ik werkelijk. Ik heb nooit aande struktuur van de tekst gewerkt, maareigenlijk altijd slechts aan de eerstebladzijde van elk van de drie delen. Alsdaar de mentaliteit waarin ik het vertelgoed zit, dan ka~...ik uren doorgaan.Gezelschappen met 'slimme' dramatur-gen en regisseurs bouwen een bepaaldestruktuur op en daar moet je aanbeantwoorden, bij minder goede regis-seurs vaak ondanks de tekst. Hier is datnooit het geval geweest. Ik dobber meemet wat de tekst doet. Dat betekent nietdatje de ene keer anders dobbert dan deandere keer. Sommige stukjes hebbenbijvoorbeeld een bepaalde virtuositeitnoclig.Dat weet ik. Dat is techniek. Hetis tenslotte mijn vak,»Veto: Ben jij na al die opvoeringen meerje eigen regisseur geworden dan Ritsemadat voor jou nog is?Leysen: «Nee, zeker niet. Er is trouwensnooit zozeer sprake geweest van regiedan wel van coaching. Jan legt me nooitiets op. Mijn voorstellen worden vaakafgewezen, tot de uitputting zo groot isdat ik het gewoon doe en dan vindt hijhet goed. Alles draait rond de innerlijkespanning. Daar gewoon, eenvoudig zit-ten in je strandstoel terwijl er naar jewordt gekeken, het is verschrikkelijkmoeilijk. Je kan je hard maken doorinteressant te doen, op een interessantemanier te gaan zitten of bewegen. Hetzijn schermen, zo funktioneren we in hetleven natuurlijk ook»«De bereidheid van zo'n meneer als

Wittgenstein om zijn individuele denk-aktiviteit bloot te geven, we heb iknoclig.Iemand we het durft om over eenwoord als God na te denken wals je overeen stoel nadenkt, is eksemplarisch.Avond na avond, wanneer ik opvoerin-gen geef moet ik tot we staat vanelementaire bereidheid komen. Als iksteken laat vallen heeft dat te maken metdit probleem. Routine, met anderewoorden»

Veto: Na het eerste kollege heeft Wilt-genstein het gevoel dat hij zichzelf ietsheeft aangedaan en nog uren nodig zalhebben om het gezegde te verwerken.Het tweede kollege eindigt met dewoorden "Dit is walgelijk': Bij het eindevan het derde kollege heerst er een sfeervan gelatenheid. Hoe voel jij je na hetopvoeren van een deel?Leysen: «Deel één veroorzaakt bij mijsteeds paniek. Het is het meest eenzame

FESTIVAL

deel. Wittgenstein is helemaal alleenvoor zijn publiek. Hij probeert eeningang te vinden, hij omsingelt hetprobleem. Deel twee is vernederendvoor Wittgenstein omdat hij onder zijnnivo gaat in de diskussie met de filosoofMoore. Hij wordt een vechtersbaas endaar is hij zelf niet mee tevreden. Deeldrie begint heel zelfzeker; je voelt dat hijiets in zijn mouw heeft zitten. Ik ervaardit deel als het puurst. De droefenis,omdat hij van zichzelf niet gedaan krijgtte zeggen wat hij vindt over het geloofwe vind ik prachtig»

Veto: Zit die droefheid ook in de tekstvan Verburgt, of is het jouw interpreta-tie?Leysen: «Onvermijdelijk. Bovenwen isde tekst van Verburgt ook een interpreta-tie. Het skript is gebaseerd op de notitiesvan twee toehoorders we de kolleges vanWittgenstein in Cambridge hebben ge-volgd. Ik denk dat Verburgt zich met wenotities heeft opgesloten in een kamer engezocht heeft naar overgangen tussen deverschillende gedachten»Veto: Heb je Wiltgensteins Tractatus,gelezen?Leysen: «Ik heb herhaaldelijk gepro-beerd (lacht). Het is niet voor iedereenweggelegd om we filosofie te bestude-ren. Ik begrijp er eigenlijk niets van.Maar de tekst van Verburgt begrijp ik

Teater en filosofie

Sigrid Bousset

Subtiele

Je!~~~:~'!~!!!!~~!~~!I!~aanvankelijk gedacht werd als een laboratoriumvoorstelling, hetStuc-zaaltje pulkte drie avonden na elkaar uit van het volk. Bij hetbinnenkomen kijken we uit op een parketvloer met centraal een

kleurige strandstoel, achteraan groene panelen, en eerder weggemoffeld,een tweede stoel en een nauwelijks zichtbaar beeldje; een dekor vanHerman Sorgeloos. Johan Leysen komt rustig en beheerst de parketvloeropgewandeld. Hij ziet er netjes uit. Het publiek verstomt. Hopelijk wetende toeschouwers min of meer wat hen te wachten staat: een verademingtussen de dansvoorstellingen van het Klapstuk door wordt dezemonoloog in regie van Ritsema zeker niet.Leysen wrijft zich door de haren - een ogen, maar tegelijk neemt hij eenbeweging als een rode draad door de objektiverende afstand van de filosoofvoorstelling - en wandelt naar achter. we hij is. De beschrijvingen zijn waan-Hij draait zich om en zegt: "Stelt U zich zinnig gedetailleerd. Ze geven informatievoor". Wij moeten ons iets voorstellen. over de reaktie van de toehoorders, delets dat nader wordt gepreciseerd door toonhoogte van Wittgensteins stem, dede tekst we Leysen uitprobeert. Niet: trefzekerheid of de aarzeling waarmeedeklameert met de vastberadenheid van hij de woorden kieSt,de handelingen weeen akteur we meester is over zijn tekst, hij verricht: het verfrommelen vanwel: uitprobeert, voorzichtig wekend. afgevallen bloemblaadjes in zijn vuist,Via sekure informatie geeft hij ons een het verplaatsen van een voet, het aan-precies idee van een innerlijke ruimte we schakelen van een lamp. Je moet eengrotendeels verschilt van het scènebeeld. inspanning doen om als kijker eenEen kamer met venster, kapstok, strand- visueel beeld op te bouwen, precies doorstoel, detektiveromans op de tafel, foto's we overvloed aan details.aan de muren: Wittgenstein voor zijn Amerikablokhut in Noorwegen, een portret vande filosoof Moore, zijn "obsessie" entegenspeler. Het is de kamer in Cam-bridge waar de drie in het programma-boekje aangekondigde kolleges vanWittgenstein zullen plaatsvinden.

VPROWittgenstein Incorporated haalt iets ah-strakts als filosofie uit de elitaire akade-mische sfeer via een toegankelijkermedium als teater. Je rou net w goednaar een saai kollege Angelsaksischefilososie kunnen trekken, ware het nietdat Wittgenstein op een opmerkelijkemanier doceert, en Peter Verburgt dit aleven opmerkelijk in het toneelskriptheeft verwerkt.Wittgenstein doceert namelijk niet

echt: hij legt zijn filosofische denkaktivi-teit bloot voor de toehoorders. Dat zijntrouwens geen studenten, maar op hunbeurt denkers we Wittgensteins ideeënmee vorm geven door hem tegen tespreken of door problemen op te wer-pen. De toehoorders als "stabiliserendefactor".De toneeltekst, oorspronkelijk een

skript voor de VPRO, is een ingenieusweefsel van Wittgensteins woorden in dedirekte rede en beschrijvingen vanWittgenstein in de indirekte rede. JohanLeysen speelt dus een dubbelrol. Hijdaalt af in het bewustzijn van Wittgen-stein - Wittgenstein Incorporated -,spreekt met diens tong, kijkt door diens

Tegelijkertijd probeer je het denkprocesmee te volgen, net als Wittgensteinstoehoorders. Je wordt verplicht selektiefte werk te gaan. Er is te veel informatie.Je kan onmogelijk dieper ingaan op ééngedachte we je intrigeert. Nieuwe vragenen opwerpingen verdringen de vorige ineen hels tempo. Kan je zinvol twijfelen?Bestaat er een historische basis voor hetgeloof? Wat is de relatie tussen dewoorden "mijn broer in Amerika" en debroer zelf in Amerika? "Filosoferen is dejuiste vragen kunnen stellen", zegt Witt-genstein. Vanuit een "eksistentiële naakt-heid", een volkomen kwetsbare positie,wekt hij naar een metode. Hij beweegtzich binnen zijn gedachten en gedach-tenreeksen als over een evenwichtsbalk,"enkele meters voor zich uit staand".De vergelijking met een evenwichts-

oefening gaat ook op voor het akterenvan Johan Leysen. Ondanks de reedsvoorbije reeks voorstellingen heeft dekijker het bijna gênante gevoel dat deakteur op de scène worstelt met de tekstwe hij brengt. Hij aarzelt af en toe envooral in het derde deel is er zelfs ietspaniekerigs in zijn houding. Toch blijfthij beheerst. Die zichtbare kwetsbaar-heid en onzekerheid maken de voorstel-ling aangrijpend, eerlijk, zuiver. Iemanddie de konfrontatie aandurft met de basisvan het teater en terugkeert naar de bronis zonder twijfel een groot akteur.

Sigrid Bousset

Duroure danst 'La maison des plumes vertes'

De charme van een kleurboekWie het enfant terrible van

de dans, Jean-FrançoisDuroure, op de voet

probeert te volgen, komt van deene verrassing in de andere. Altijdanders is de situering in tijd enruimte, en als er dan al eengemeenschappelijk kenmerk is,dan is het wel datje altijd lichtvoe-tigheid en variatie terugvindt. In'La maison des plurnes vertes'zitten we plots in een middel-eeuwse monarchie die ten eindeloopt. De dansers gaan op zoeknaar alternatieven, en dat leverteen reis op met flink wat beziens-waardigheden.

Het stuk opent met feestelijke heroïek:zeven dansers maken hun intrede ondertrompetgeschal dat oproept tot de jacht.Dan maakt één van de dansers zich losuit de beweging, en hij wordt met eenkoninklijke mantel bekleed. Hij neemtposes aan, en streelt een denkbeeldigekroon. Even denk je aan de 'Henry IV'van Pirandello: is dit een gek die zichzelftot koning maakt? Dan barst één van dedansers in lachen uit, en je voelt meteenaan dat dit koninkrijk geen langdurigtijdperk meer gegund is.

Er wordt geknoeid aan het systeem vande koning, de bewegingen van dedansers zetten zijn heerschappij op losseschroeven. Men maakt een rondedans,als kinderen die iemand bespotten, menneemt hem zijn mantel af en geeft hemdaarna weer terug. De drie meisjeskleden zich met een lange, zwierige rok.Je denkt aan verleiding, en hoe machts-verhoudingen in die plooien liggenverscholen. De koning valt neer, dedansers omgeven hem met leedvermaak.De wreedheid wordt onderstreept doorhet dekor: de lange stukken doeksuggereren met hun in bruin en zwartgeschilderde geometrische motieven demacht van een feodaal systeem. Met deknieval van de macht eindigt het eerstedeel.

Het tweede deel is veel lyrischer ensensueler. De drie meisjes zijn gevat inteder geel licht, en alles baadt in eenochtendlijke sfeer. Het lijkt alsof allesopnieuw geboren moet worden en jevoelt hoe de meisjes ontvankelijk zijn,hoe ze zoeken naar wat het heden biedt.Er wordt bijna meditatief gedanst, en jeherkent strepen Vivaldi en Monteverdi.De donkere tijden lijken voorbij, debaldadigheid heeft plaatsgemaakt voorstrelingen en voorzichtige bewegingen.De wrede verhalen zijn vervangen dooreen sprookjesachtige sfeer. Dat wordtook duidelijk in het dekor: de lange

stukken doek die met hun geometrischemotieven de geordende wereld van eenfeodaal systeem suggereerden in heteerste deel, veranderen nu door de goedgekozen belichting van Eric Wurtz ineen soort zuilen met levendige kleurendie aan Azteekse motieven doen denken.Azteeks is ook de pluimenbos waarmeeéén van de dansers zijn plotse intrededoet. Zijn aanwezigheid zorgt vooronrust, en de meisjes moeten getroost.De mogelijkheid dat de macht opnieuwhaar intrede doet, blijft dan ook de heletijd aanwezig.

KleurboekIn het derde en laatste deel gaat de reisnaar een oosterse tuin, een soort tuin vanEden. Meteen krijgen we ook eenversmelting van kulturen : Azteekse enPerzische motieven worden dooreenge-weven, zodat de ruimte onsitueerbaar is.Hoe dan ook, dit lijkt de plaats waar dechaos onder kontrole kan worden ge-bracht. Hier kan een koning zijn troonterugwinnen: de eeuwige jachtvelden,en in de Islamitische traditie, eerherstelin een wereld na het aardse bestaan. Jeziet oosterse figuren dansen en je hoortArabo-Andalousische muziek, stukjesdie je doen denken aan de sprookjes vanDuizend-en-één-nacht.Maar de eksotische sfeer van deze

imaginaire tuin is niet simpelweg eenverwijzing naar het oosten van Shehera-

Veto, jaargang 16 nr. 5 dd. 23 oktober 1989 7

zade, want daarvoor blijft het te vaag. Jewordt veeleer meegenomen in een har-monieuze sfeer, waarin alles in zijn plooivalt, ook in de bewegingen van dedansers. Dat de reis hier eindigt is, voorwie de ontwikkeling van Duroure eenbeetje kent, niet vreemd. Zoals hij in hetinterview met Ariejan Korteweg uitvoe-rig toelichtte, verliet hij de dansgroepvan Pina Bausch omdat hij zich niet konverzoenen met de uitgesproken grijze"deutsche Geist".

Sedertdien is Duroure naar alternatie-naar voren. Wat je te zien krijgt is eenonschuldige, bijna kinderlijke wereldven gaan zoeken, en de harmonie van hetOosten komt hier als een mogelijkheidwaarin je je vrij kan bewegen. Endaarrond draait precies het stuk: rondmooie, maar vri.Jblijvende dans. Hierwordt niet met luide stem de een of deandere boodschap de wereld in gestuurd.Duroure brengt technisch perfekte dans,bedoeld om te charmeren. Wat je van devoorstelling bijblijft, is een kleurboekmet mooie, bewegende plaatjes.

Paul Demets

Psychologische Kring• Do 26/10 om 21 uur: 1ste kan party- Shrink, inkom gratis.

Historia• Ma 23/10 om 20.00 u: Open presi-diumvergadering in de praalkamer vandefak.

• Di-Wo: Historia loop Je 24 Urenloopmet Romania.

ALLE BERICHTJES VOOR DEAGENDA OF DE AD VALVAS,

KAN JE BIJ ONS BINNENBREN-GEN TOT VRIJDAG: 18 UUR,

is uitgeput bij Loko, 's Meiersstraat 5Het is enkel nog te koop op volgende plaatsen te Leuven:ëcco, boekhandel, Tiensestraat 134 • Altea, boekhandel, Muntstraat23 • Liberty Phone, telewinkel, Standonckstraat 2 • Peeters,boekhandel, Bondgenotenlaan 153 • Standaard, boekhandel,Naamsestraat 57 • Wouters, boekhandel, Naamsestraat 48.

Duroure over Duroure

"Alle middelen zijn goed voorhet spektakel" .

lapstukgangers hebben vo- vokabularium lijkt mij te klein om terige week uiterst verschil- zeggen wat ik wil zeggen. Als het mijlend gereageerd op de drie uitkomt, bedie? ik mij er van, Z?als ik

koreografieën van de Franse Com- alles kangebruiken. Dat kan ookjudo ofpagnie Jean-François Duroure. De karate ZIJn.»ene vond het heel erg goed, de Veto: In Frankrijk hoor je nogal eensandere nam zonder enige schroom zeg~en dat je je m~t ~en lichtvoetig stukhet woord 'afschuwelijk' in de ~ Cosmo~o !Vox wilt afzetten. tegen de

. tntellektualistische tendenzen tn de he-mond. Duroure kontrov~rsleel ? dendaagse dans. Op die manier kan hetEen en ander heeft ongetwtJfe~d te er echter wel eens gevaarlijk 'leeg' fUlnmaken met de zogenaamde 'licht- toegaan in je werk. Veel mensen vindenvoetigheid' van zijn werk. Brengt je oppervlakkig.~uroure niets meer dan vlotte, Duroure. «En dan zeggen ze: er is enkelinhoudsloze dans? Vaak kreeg Je dans te zien, dat is niet voldoende. Ik zetde reaktie: "Ik heb mij geamu-seerd. Meer niet." Duroure zegtmeer te brengen.

Veto: Hoewel er natuurlijk konstantenzijn, valt het op dat je stukken erg veelvan elkaar verschillen. ZiJ daar eenbewuste evolutie in?Duroure : «Ik heb in twee jaar tijd driestukken gemaakt, en die verschilleninderdaad erg van elkaar, La Anqá is ergteatraal: ik probeer de personages eenpsychologie mee te geven, twijfels enangsten. La maison is eerder op puredans gericht, en Cosmono Nox is weeriets anders. Ik wou een licht stuk maken,een beetje een operette, en daarvoor hebik mij gebaseerd op stripverhalen»

mij niet echt bewust at; maar ik wil weleen spektakel maken dat licht verteer-baar is, Dat intellektuele gedoe hoeft nietvoor mij, Er moet poëzie zijn. Modernedans heeft erg veel pessimistische dingenopgeleverd, en die verwerp ik. In die zinkun je Cosmono Nox wel een reaktienoemen. Maar ik wil geen leeg spektakelmaken. Ik breng wel degelijk eenverhaal»

Veto: Pina Bausch maakt ergpessimisti-sche koreografieën. Heb je aan jeperiode bij haar een afkeer van haarvisie overgehouden?

Veto: Je lijkt voor je stukken inbelangrijke mate te vertrekken vanuitboeken, films. Heel wal kritici schrevendat 'La Anqá' op Wim Wenders isgebaseerd.Duroure : «Dat wordt gezegd, ja, maarhet klopt niet. De film waarover men hetdan heeft, heb ik pas gezien nadat ik hetstuk had gemaakt. Het is wel waar datLa Anqá cinematografisch aandoet. Opdie manier kun je Wenders er interugvinden»

Veto: Kleine gebaren in je koreogra-fieën wekken de indruk dat je deklassieke dans wilt ridikuliseren. Maakje parodieën?Duroure: «Neen, dat doe ik niet. Ikverwerp de klassieke dans niet. Het iseen J. R' "middel, een vorm, zoals de moderne ean; ranç?,1SDuroure: 'De moderne dans heeft veel pessimistische dingendans er een is. Maar het klassieke opge 'everd: (Foto Hendrik De/agrange)

Duroure : «Dat reageert op allerleidingen, het hangt van stuk tot stuk af Ikben eerder eèn comique de suuation.Maar eigenlijk is het nooit mijn bedoe-ling de mensen te doen lachen. Ik zou dat Veto: Als je zoveel verschillende dingenklowneske niet overdrijven, ik vind het snel na mekaar monteert, wordt het dangeen echte konstante in mijn werk. niet een beetje ~tijlloos?Daarvoor zie ik eerder de poëzie, het ' ., .,, M" k afieën zi ltiid Duroure: «Stijlloos? Alle vormen ZIJnreizen. IJn oreogr een ZIJna ~ een oed . ts it te drukke Ik il

O 1· bi h g om Ie UI n. wzoektocht. at s UIt aan IJ et myste- 1 d da ake 1 d t l' fdeven e ns m n, ge a en me Ie" e.Of je nu leuke of erge dingen brengt, deeerste konstante moet het leven zijn. De

Veto: Hoe zie je dat mysterieuze? vorm die dat aanneemt, verschilt vanDuroure : «Het is iets dat mij erg boeit. keer tot keer»Ik wil het onzichtbare van de dingen Veto: Hoe verhoudt je stijl zich tot delaten zien» dans in Frankrijk? Wal doen de ande-Veto: Kan dat wel? ren?

Duroure: «Ik weet ook wel dat hetleven niet altijd licht verteerbaar is.MaarPina Bausch toont naar mijn zin té veelde pessimistische kant van het leven.

TussendoorHaar universum wordt daar werkelijkdoor beheerst. Ik bewonder haar werk,Pina laat ongelooflijke dingen zien.Danstechnisch heb ik heel veel van haargeleerd. Ik respekteer de visie die zij laatzien, maar het isniet delnijne.»«Pina werkt in Wuppertal, een stad in

het Ruhrgebied. Alles is daar grijs. DeDuitse geschiedenis is trouwens erg. Datheeft allemaal met haar werk te maken.Maar uiteindelijk is het toch haar eigenkeuze. Ik kom uit het zuiden vanFrankrijk, en mijn vader is een Span-jaard. Ik heb het niet alleen moeilijk metDuitsland, ook Parijs is al een heelandere stad. Maar ik vind dat boeiend.Daarom reis ik ook graag. Als je met jevoorstellingen ergens anders komt, dankrijg je heel andere reakties. In Duits-land bijvoorbeeld lachten ze bij LaAnqá. Daar waren wij helemaal niet opvoorbereid»

Veto: Er zitten toch altijd klownesketrekjes in je koreografieën. Is dat eenreaktie tegen Pina Bausch?

rieuze,»Wild

Duroure: «Ik weet het niet. (lacht) Eenstuk stelt vragen én geeft antwoorden.Om dat te kunnen moet er gezochtworden naar iets dat je nog niet kent. Endaarvoor ga je op reis. In La maison gaande dansers op zoek naar de 'doorgang'van het Westen naar het Oosten. Eersthoor je muziek uit de middeleeuwen,later uit Pakistan en India»

Veto: Die 'doorgang' illustreert de enor-me afwisseling die men altijd bij jeaantreft: In 'La Maison' staan moderneen klassieke dans tegenover elkaar. In'Cosmono Nox' schakel je op ingetogenmomenten over naar wilde taferelen.Soms zijn die overgangen wel heel ergbruusk.

Duroure : «Cosmono Nox is een spelvan verbeelding. Net wals in eer; sciencefiction film kom je terecht in situaties dieje niet kent, heel onverwacht. Daaromworden er tijdperken vermengd, ga jeterug in de tijd en ga je naar de toekomst.Door die overgangen kun je die verschil-lende werelden oproepen. Er zijn scènesop de aarde en er zijn er op de maan.»

FESTIVAL

Duroure : «In Frankrijk werken dekoreografen erg individueel. Er zijn geenechte bewegingen van bijvoorbeeld jon-geren. Je hebt er die meer van eenverhaal houden, je hebt er die abstraktwillen werken.»«Ik doe wat ik wil doen. Ik wil niet

gekatalogeerd worden. Als vijfentwin-tigjarige kan ik het mij permitteren veelverschillende dingen te doen. Voor mijzijn er geen limieten in dans, Allemiddelen zijn goed voor het spektakel.Ik zou nu graag een opera maken, maarhoe die er formeel uit zal zien, dat weetik no~ niet»

Paul DemetsJohan Reyniers

I:

8 Veto, jaargang 16 nr. 5 dd. 23 oktober 1989

er zich erg van bewust dat voor de mensalles voortdurend verandert, dat alles inbeweging blijft, dat er in het dagel;ikseleven niet zoiets is als een vaste, onveran-derlijke orde die beantwoordt aan be-paalde wetten en die je door de logikakan bevragen. Zo heeft ook de rationali-teit haar beperkingen.Als je alle logika achter je laat, ontdek jewel nieuwe mogelijkheden die bij demens latent aanwezig zijn. Op een diepernivo dan wat in woorden en logika uit tedrukken is, krijg je een ander begrip vanwind, aarde, water. Het dekor verandert,het tekent zich harder at; en ook de zaalwordt voor een stuk verlicht. Je wordt

opgenomen in de nieuwe werkelijkheiddie op de scène ontstaat. Sommigedichters, zoals T.S. EIiot, slagen erin ietsdergelijks te doen met woorden. Eenspeler uit de groep draagt in verrassendmooi Engels een stuk uit Eliot's 'FourQuartets' voor waarin de dichter zichzelfzodanig wegcijfert dat natuurelementenals wind voor zichzelf gaan spreken.Maar na dit poëtisch moment krijg jeweer scherpe kontrasten. Ook in dekoreografie ondermijnt Larrieu alle sys-tematiek en daarmee ook een éénduidigeinterpretatie.

De anima van, de dichter

Er zijn' geen antwoordenhet woord 'bébé'. Verder is er eenkoreografie op een slaapliedje dat zo uitTheSinging Detective lijkt te komen. De'schoolkinderen' komen terug met ezels-oren en geitehorentjes. In een interviewmet Libération zegt Larrieu dat je op diemanier jezelf kan vergeten, waardoor jedan weer inventief kan worden. "Jemoet je vermommen om aan het strakgeorganiseerde te ontsnappen." De hou-dingen van de dansers zijn ook vaakkinderlijk. Tegen Korteweg zei de koreo-graaf dat één van de dansers een hele tijdeen houding aannam zoals toen ze alskind naar televisie keek, op de knieën,met het hoofd en het lichaam helemaalnaar achter gebogen. Larrieu slaagt er inom op een originele manier romantischte zijn, zijn verheerlijking van de natuuren het kind is zeer vernieuwend.Regressie naar een kinderlijk stadium

is meestal een vluchtpoging. Larrieuontsnapt echter niet uit de werkelijkheidzonder er een nieuwe te kreëren. Devervreemding die zijn dans oproeptschept een nieuw verband waarin doordemystifikatie van de systemen hetnatuurlijke haar belangrijke_,plaats in dewerkelijkheid terugkrijgt. De koreograafheeft het over het mystificiëren van debanaliteit, van het alledaagse. Hij wilniet naar antwoorden zoeken, wantvolgens hem zijn die er niet. Dansers zijn

Met Daniel Larrieu heeft Klapstuk 89 een dichter in huisgehaald, een man die zich over het minste verwondert en diedat gevoel ook kan overbrengen bij anderen. Tijdens zijn

ontmoeting met Korteweg legde hij takken met groene en bruinebladeren op het tafeltje waaraan re zaten, vlak voor de mikrofoon en deglazen met spuitwater. Een eigenaardige omgeving voor herfstbladeren,al even verwonderlijk als het verloop van Anima, Larrieu's knappebijdrage aan dit Klapstuk. De dansende dichter weet dat hij het publiekkan raken door verwarring te stichten. Omdat je iemand die jeinteresseert beter kan aanspreken met iets onkonventioneels, omdat eenvuurtje vragen meestal niet helpt. Larrieu weet van bij het begin jeaandacht op te eisen, je wordt direkt onderworpen aan je eigenvragen.Alle begin is moeilijk. Dat van Anima maar het ritme van de dansers volgt diebijvoorbeeld. Een man leest een franse veranderingen niet. Dat alles duurttekst in, zijn stem wordt vervormd. Het ongeveer een kwartiertje, wat volgenspubliek verbaast zich over wat er in het Larrieu wel moet volstaan om deoudburgerlijke gebouw gebeurt, het gaat danshonger van het publiek te bevredi-meer letten op details. Dat bevreemdend gen. De savoir vivre van een Fransman,gebruik van de techniek lijkt typerend te !J_etlaissez faire van een dichter.zijn voor nogal wat hedendaagse koreo- Toch is dat voor een 'diepe' jongen alsgrafen. In '0 Boom" werd een filmpro- . Larrieu allemaal niet genoeg. De naïvi-

Larrieu stelde zich bij Korteweg devraag ofhij anti-dans maakt en bleef zijnfilosofie getrouw, een antwoord schul-dig. Na het eerste kwartier is hetinderdaad niet meer zo duidelijk of watwe zien wel degelijk dans is. Er wordengedichten voorgedragen, er wordt traagtot zeer traag bewogen en de dansersspelen een spelletje met elkaar. Dekoreograaf ziet zichzelf echter niet in eentraditie geplaatst. Hij wil vanuit eensoort tabuia rasa standpunt vertrekken,zonder zich al te veel vragen te stellen ofer wel een systematiek zit in de-voorstel-ling. Wat hij wel wil is een harmoniescheppen. Geleidelijk worden in devoorstelling de individuele verschillentussen de dansers bijgelegd. Larrieu heefthet over een 'micro politique', dieuiteindelijk resulteert in een eenheidtussen de dansers. Als ze het publiekgroeten reiken de dansers elkaar de handen verstrengelen ze tot een mystieklichaam. De diepgang die ze bereiktenvind je alleen in grote kunstwerken.

Koen HendrickxFESTIVAL

franjes. Vooral de momenten zondermuziek deden rauw aan. Was dal julliebedoeling?Muiioz: «Je zou onze dans inderdaad'naakt' kunnen noemen. Soms houdenwe er gewoon van naar het geluid vanonze bewegingen te luisteren en dan zoude aanwezigheid van muziek storendkunnen werken. Leo Lankhuizen, die demuziek maakt, volgt van heel dichtbijhet kreatieve proces. Bij sommige scènesweigert hij gewoon muziek te schrijven,omdat ze op zichzelf kompleet zijn engeen muziek vragen.»«Bovendien hebben dergelijke mo-

menten ook hun effekt op het publiek.Als je de dans bruusk herleidt tot zijnessentie, dan wordt het publiek als hetware met het gezicht op de dansersgedrukt. Plots is er dan ook geen afstandmeer waarachter ze zich kunnen ver-schuilen.»

Mal Pelo over dansen

Vrijheid is hetallerbelangrijkste

Ramis: «Ik ben pas drie jaar geledenbegonnen. Eerlijk gezegd hield ik nietvan het werk van andere dansers. Hetleek me allemaal vrij emotieloos. Ikzelfwerd vooral geboeid door de 'kontakt-improvisatie', iets wat min of meergestart is door Steve Paxton. Het bete-kende een heel andere benadering van dedans. In feite heb ik me voornamelijkmet dans-workshops beziggehoudenvoor ik ging werken met een Italiaansedanseres, Adriana Boriello. Het begrip'roots' doet me niet denken aan één ofandere bekende techniek. Het zijn eerdereenvoudige dingen die me bij het danseninspireren, zoals de gezichten van men-sen op straat of een scène uit een film,»

orige week bracht MalPelo, een gezelschap uit,Barcelona voor Klapstuk

Quarere, een dansvoorstelling overtwee mensen, verwikkeld in eentegelijk ruwe en tedere zoektochtnaar elkaar. Over hun eigentijdseen zeer eigenzinnige manier vandansen hadden we een gesprek metMaria Muäoz Guillen en PepRamis Sureda, dansers en gelief-den, samen Mal Pelo.Veto: Zou je de manier van dansen vanMal Pelo karakteristiek kunnen noemenvoor de zogenaamde Spaanse nouvellevague?Ramis: «De Spaanse moderne dansheeft eigenlijk nog maar een vrij korteontwikkeling achter de rug: ongeveervijftien jaar. Het is ook niet zo dat erduidelijk verschillende konkurrerendestromingen of scholen af te bakenen zijn.Het zijn veeleer individuele dansers dieelk nieuwe ideeën in Spanje hebbenbinnengebracht. Op dit moment zijn erbij ons rond zes of zeven groepenuitgegroeid. De dansers groeperen zichvaak uit noodzaak, omdat je enkel als'echt' gezelschap recht hebt op subsidiesvan de overheid. Behalve het kontaktmet de ex-kollega's waarmee we nauwhebben samengewerkt, hebben we maarweinig zicht op de dingen waar andereSpaanse dansers mee bezig zijn.»Veto: Waar liggen dan jullie persoon-lijke 'roots' ?Muiioz: «Ik hou me al langer bezig metdans dan Pep en ik heb al heelverschillende dingen achter de rug. Ikheb zelfs een eerder klassieke dansoplei-ding gevolgd in Barcelona. Dat heb ikdan ook maar twee jaar volgehouden,want je kreeg daar helemaal niet de kansje kreativiteit te uiten in de dans. Daarnaben ik naar Amsterdam gegaan, waar ikgedanst heb bij de Japanner ShusakuDormu. Die man heeft een sterkeinvloed op me gehad. In die periode hebik ingezien dat je in dans altijd moetopenstaan voor improvisatie, en dat je jenooit aan banden mag laten leggen doorwelke techniek dan ook. Later heb ikgewoon mijn persoonlijkheid gevolgd,toen ik danste met Maria Aotonia als degroep La Dux.»

Mystiek

Veto: Wat is dan volgens jullie hetessentiële bij de dans ?Ramis: «Dansen is iets dat je in allevrijheid moet kunnen beleven. Het moetje toelaten uit te drukken wat je voelt,zonder dat je daarom echt iets konkreetsmoet zeggen. Techniek is wel belangrijkals een benaderingsvorm waaruit indivi-duele verschillen blijken, maar het magzeker geen restriktie worden. Wantvrijheid is onontbeerlijk voor een dan-ser.»

LiefdeAnima: Daniel Larrieu knaagt aan onze zekerheden.

Veto: Zou 'Quarere' er anders hebbenuitgezien indien jullie geen relatie zou-den hebben met elkaar?jektor gebruikt om vuurhaardjes te

suggereren, voor Anima vervormdensyntesizers de stem. Toch hebben zowelPlatel als Larrieu het meest aandachtvoor de natuur. Ze gebruiken technischesnufjes om een door techniek beheerstwereldbeeld te ondermijnen. Een ver-nieuwend gebruik van de techniek zorgtvoor de vervreemding die nodig is omeen terugkeer tot het natuurlijke moge-lijk te maken. Zoals ze op Woodstockook op elektrische gitaren gingen slaanom de schooonheid van een natuurlijkleven te bezingen.

teit in het eerste deel is een gaatjesvullerom je wat gemakkelijker te gaan voelenbij de hoofdschotel. De dichter zegt dat"de dingen slechts leven krijgen in relatietot een zeer diepe betekenis", en die latenaanvoelen is voor hem ook wezenlijkerdan het bevredigen van de zin voor dansbij het publiek. Echt romantisch als hij is,probeert hij zijn overtuiging niet in eenlogisch systeem te vatten. Na het eerstedeel komt hij op en spreekt hij in eenmikrofoon een reeks getallen uit in eenongeordende volgorde. Daarmee doethij weer een stap uit de zinvolle werke-lijkheid, veroorzaakt hij een nieuwe golfvan vervreemding. Anima is een overtui-gende afbraak van de logische konstruk-tie, Larrieu knaagt op magistrale wijzeaan onze zekerheden. Op de vraag vanKorteweg of hij de keuze van de titel'anima' wilde motiveren door naar depsycho-analyse te verwijzen, zei Larrieudat hij het woord koos om zijn klank-waarde, dat hij bij systemen als depsycho-analyse in het water valt.

Muiioz: «Het is wel zo dat we al eentijdje samenwerkten als Mal Pelo vóórwe een relatie begonnen, en niet omge-keerd. Ongetwi~ld geeft het wel eenekstra dimensie aan onze dans. Toch ishet niet essentieel, in die zin dat hetverhaal net zo goed gebracht kan wor-den door 'dansers die geen liefdesrelatiehebben met elkaar. Quarere is trouwensgeen weergave van onze konkrete rela-tie. Het is ergens veel universeler, het iseen zoektocht die zovele relaties zoukunnen kenmerken.»

Veto: Het einde van het stuk leek meheel bruusk, bijna brutaal Wat wasjulliebedoeling daarmee ?Ramis: «Het is misschien ook geeneinde in de traditionele betekenis van hetwoord. Het leek ons mooier na onzedans drie puntjes te plaatsen, als na eenliterair verhaal. In die zin laten we ookaan ons publiek de vrijheid die voor onszo belangrijk is»

Veto: Soms had ik de indruk dal MalPelo een soort terugkeer voorstaat naarde 'naakte' dans, een dans zonder

BevredigingFransen hebben zin in het leven. Zesdansers bewegen op akkordeonmuziek,terwijl je op het dekordoek een beeldkrijgt van een aantrekkelijk natuurbeeld,een sfeerbeeld van een baai aan eentropische kust. Het lijkt soms welgevaarlijk veel op een reklame voor deClub Mediterranee. Als later in devoorstelling de zachte frontale belichtingechter verandert in een harde achter hetdekordoek, zal het beeld heelwat minderaantrekkelijk worden. Maar vooralsnogkom je in een soort paradijs terecht.Larrieu vertelde Korteweg dat het pu-bliek dans verwacht en dat hij het ze ookwel wil geven. De zes dansers bewegenin paren, op een prettige, herkenbaremanier. Nu eens weerklinkt er eenwalsje, dan weer een stukje stakkato,

Claudia Van de Velde

Een jobbinnen handbereik fbel ons nog vandaag:

OFUP jobs voor studenten02/242.54.28

BeebeeDie terugkeer naar het voor-logischedoor het afwijzen van alle systematiekheeft iets heel kinderlijks. In het eerstestuk lijken de dansers bijvoorbeeldschoolkinderen. Tijdens de rest van devoorstelling hoor je het werkwoord 'être'tussen de muziek door in de toekomendetijd vervoegen en je hoort ook wel soms

ma.-vrij. 13 u. 30 - 19 u. 30

Lambermontlaan 474, 1030 Brussel

Veto, jaargang 16 nr. 5 dd. 23 oktober 1989 9

Het beste uit de kringbladen

Onthaalt, gij luie slaperAan de KV Leuven wordt er deze dagen op heel wat manieren

voor de opvang van nieuwelingen gezorgd. Fakulteitskringenorganiseren onthaalweekends en rondleidingen, de universitaire

diensten proberen van in het begin van het akademie jaar bij de nieuwestudenten bekendheid te verwerven, de Leuvense middenstand lanceerteen offensief allerhande bladen brengen een onthaalnummer. Zo ook dekringbladen. Ze zijn het produkt van enkele kreatievelingen uit eenfakulteit of studierichting, en dienen bij de start van het nieuwe jaar hoedan ook het reilen en zeilen van kring en fakulteit voor te stellen. Leve denul- en onthaalnummers!

De eerste kringbladnummers hebbenongetwijfeld de bedoeling eerstekannersen andere nieuwelingen te verwelkomenen mee wegwijs te maken in wat er aande universiteit en in Leuven te belevenvalt. Er wordt dan ook vanalles en nogwat in voorgesteld. De meeste kringbla-den - de naam spreekt voor zich -leunen sterk aan bij een kring enpresenteren dus bij voorkeur eerst depresidiumwerking met alles erop eneraan. Preses, vice-preses, sport, sociaal,Kultuur en kultuur, werkgroepen, kur-susdienst, alles wat binnen een kringwordt gepresteerd, passeert de revue. Deeen brengt zoiets al wat vlotter dan deander, natuurlijk. Zo geraakt het blaadjeAkuut van de geneeskundestudentenniet veel verder dan een droge opsom-ming van voorbije (geslaagde) en ko-mende aktiviteiten, en kan je er wals devoorbije jaren hoofdzakelijk in vindenwanneer je waar welke kursus koopt ofpint drinkt. De ploeg 'kultuur' heeft danweer wel een poging gedaan eigen enLeuvense evenementen iet of wat voor testellen. Blijkbaar hecht de kring of hetkringblad niet onmiddellijk belang aaneen uitgebreide voorstelling van zaken,en hangt alles af van de kreativiteit vande verschillende ploegen.

Smacht

degelijk fier op hun werking. Irreëelbijvoorbeeld, het blad van de VlaamsTechnische Kring (VTK) stroomt overvan entoesiasme over het eigen presi-dium. De preses in zijn 'woordje': "Meteen stevige motivatie, honderd procentinzet en grootse plannen wordt het jaarvoorbereid. (...) VTK zal er weer eenbeetje beter uitzien. (...) Het moet goedworden. Het." zal goed worden." Ditfraais staat te midden van een poëtischeevokatie van de voorbije romer, de herfsten het begin van het akademie jaar. Wijhadden nooit kunnen vermoeden datook burgerlijk ingenieurs dergelijk dich-terlijke zielen onder hun leden tellen.Maar ook Nonius, produkt van de

industrieel ingenieurs, gaat de dromerig-literaire toer op. Eén of twee studentenvonden de ideeënbus van de kringblijkbaar de gewenste plaats om hungedichten te deponeren. De redaktieplaatst de kreaties dan ook, allicht bijgebrek aan ander materiaal. Een greep:"Jouw bloedrode lippen die zich krullentot vrucht van hemelse versmachterend-heid, grenzen de tegenwoordigheid mij-ner bestaan. Een duivels verlangen, deroodste appel der aards paradijs. Desierlijk sissende slang, gegromd bestaan,onweerlegbaar verleidend tot een hap inmaagdelijke vergankelijkheid. De open-baring der onderwereld."Verder schrijft ook ene Ilse zich in hetonthaalnummer van Nonius verschil-lende beslommeringen van het Iij( Heteerste stukje gaat over vliegen ("Steedsopnieuw vinden ze je kriebelgevoeligezones"), het tweede over de band tussenschrijven en emoties. Die bedoeling iswaarschijnlijk goed, maar het blijftallemaal een beetje in het ijle. Jammer,nochtans.Naast al dat literairs brengt Nonius

ook nog wel enkele stukjes over dekringwerking : het feestkomitee, het kul-tuur- en sportprogramma, de 'specialevents' worden voorgesteld. Het blijftechter allemaal een beetje droog offlauw, zodat de nieuwe lading industrieelingenieurs-in-spe zijn heil toch maar inde literatuurstukjes zal moeten vinden.De meeste kringen doen het echter

anders. Ook al gaan ze in de loop van hetjaar allemaal wel eens de literaire toerop, toch proberen ze van het onthaal-

nummer wel degelijk een onthaalnun,mer te maken. Dat betekent dat ze 'nietenkel de kringwerking voorstellen, maarook een beetje een overzicht geven vanongeveer alles wat Leuven te biedenheeft. Universitaire diensten, studeren,uitgaansleven, studentenbeweging,sportinfrastruktuur, kultuuraanbod,noem maar op.

Voorbeelden van goede kringbladen opdat vlak zijn bijvoorbeeld het Neuroosjeen de Balans. Balans, het tijdschrift vande rechtsstudenten, heeft vorig jaar De meeste kringbladen hebben dus welenigszins een inzinking gekend, maar is wat te vertellen. Soms gaat het verstrek-er in dit eerste nummer duidelijk weer ken van informatie echter ook de mist in.bovenop. Via een soort 'woordenboek', Zo beweert Floreat, het blad van dedat niet echt grappig maar wel leesbaar Landbouwkring, in een overigens goedis, worden bijvoorbeeld een aantal gestoffeerd nummer, dat je met eenbegrippen uit de 'vaktaal' en het studen- Aceo-kaart 5 à 10% korting krijgt, waartenjargon aangebracht, waarmee een het gemiddeld toch wel 15% is. Verdernieuwe rechtsstudent al heel wat verder schrijven ze in verband met Socialeraakt. Daarbij horen een zinnige uiteen- Raad: "Studiebeurzen komen van dezetting over de monitoraatswerking en overheid, en hebben alzo niet recht-de fakulteitsraad, richtlijnen voor de streeks te maken met de sociale raad eneksamens en een waarschuwing tegen sociale sector in Leuven." En wij dierepetitoraten. Verder brengt Balans zo- dachten dat studiefinanciering een vanwel voor eerstekanners als nieuwe eer- de werkingspunten van Sociale Raadstelissers een vrij ludiek overzicht van was.het respektieve proffenbestand en de. Over de hele studentenorganisatiebijbehorende manier van lesgeven en wordt dus duidelijk niet altijd klareeksamineren. Alleen het stukje over de informatie verstrekt. Het Neuroosje enroeping van 'Raf voor het presesschap Balans doen het vrij goed, maar bijvalt tegen, maar dat nemen we er wel bij. Akuut en Irreëel loopt het mis. NaarSoms is Balans ook wel beduidend saai. aanleiding van de toetreding van Ekono-Ze schrijven het zelf; met tegelijk een mika tot Loko bijvoorbeeld schrijft Gertoproep naar iets meer lucide geesten. Van Assche, preses van Medika, in hetHet Neuroosje is grappiger. Ook zij Medikablad Akuut: "Medica zal dit jaar,

stellen de 'belangrijkste' protten voor en samen met vele andere kringen, probe-nemen hen tegelijk op de korrel. Dit ren om de studentenbeweging een gelaatkom je bijvoorbeeld over het vak te geven dat herkenbaar is voor deMoraalfilosofie van Lembrechts te we- studenten. Loko heeft te lang in eenten: "Verbanden leggen tijdens het blok- ivoren toren gezeten." Verdere uitlegken is dan ook verleidelijk, maar met het wordt er niet gegeven. Daarmee moetenoog op de vrij gemakkelijke vragen zeker de eerstekanners het dan maar doen.niet noodzakelijk." Enje haalt eruit naarwelke lessenje moet gaan, hoe je een vakongeveer moet blokken, hoe de vragenworden gesteld. Ook over andere onder-werpen geeft het Neuroosje een hoopinformatie. Het kollegerooster wordtuitgepluisd en het belang van eksamen-reglement benadrukt. Onder de hoof-ding 'Mijnenveld' vindt de kersverse

student dan waarschuwingen tegen dewervingspraktijken van het KVHV entegen de repetitoraten. Het Germaantje(Germaanse Filologie) gaat dezelfde toerop: een proffenbestand waarvan debespreking, alhoewel een beetje braafbest te pruimen valt, en een stevigeuiteenzetting over het monitoraat.

Ivoor

KopBij sommige ingenieurs ligt het blijkbaarnog gevoeliger. Zo schrijft een sociaalafgevaardigde van het VTK: ''Toch leeftbij het VTK nog de idee dat rond velemaatschappelijke problemen niet moetgewerkt worden. Loko is geen anti-

uropa

racistische organisatie, maar een studen-tenkoepel. Tegen racisme zal wel dooranti-racistische organisaties gereageerdworden." Nochtans schrijft hij erbovendat "sociale raad ook een breed maat-schappelijk probleem niet vermijdt."Dat hebben wij ook altijd gedacht.

In het verleden zou Sociale Raad ookveel krediet verloren hebben door "ex-treem linkse standpunten van een kernsupergeëngageerden die dankzij h~dossierkennis een groot deel van demacht naar zich toe trokken." Diesupergeëngageerden hebben blijkbaarook Veto in handen, want "Veto is hetstudentenblad dat de ideeën van Lokozou moeten uitdragen, maar gezien hunonafhankelijkheid en koppigheid komenze weleens in konflikt met de raden." Dekringbladschrijvers hebben duidelijk al-lemaal begrepen dat er informatie ver-strekt moet worden, maar waarop die'informatie' gebaseerd is, en of dieinformatie wel juist is, lijkt niet iedereeneven belangrijk te vinden.

Lut De Boel

russel, hoofdstad van

Brussel wordt verkochtDe 'Euroforie' is niet even

idealistisch geïnspireerdals vaak wordt beweerd.

Ook de slogan 'Brussel, hoofdstadvan Europa' blijkt bij nader inzienvooral ingegeven door winstbejag.Wie vooral beter worden van debeslissing om het Europees Parle-ment naar Brussel te verhuizen, zijnde grondspekulanten. Voor de in-woners van Brussel betekent hetniet minder dan een ramp: helewijken moeten nodeloos verdwij-nen.

Het praktische argument om de Euro-pese instellingen meer te centraliseren isdat de huidige situatie onhoudbaargeworden is. Het Europees Parlementhoudt haar plenaire zittingen in Straats-burg. Maar de Kommissie (die deEuropese wetgeving opstelt) en de Raadvan Ministers (die ze moet goedkeuren)hebben hun residentie in Brussel, netwals de kommissies (of werkgroepen)van het Parlement. De studiediensten ende biblioteek zijn dan weer in Luxem-burg gevestigd.

Aangezien het Parlement bovendien deKommissie kontroleert, betekent dattelkens een maandelijkse verhuis vanvierhonderd kilometer niet alleen vanvijfhonderd parlementsleden en hunpersoneel, maar ook van een kompleetarchief Een enorme geld- en tijdsverspil-Iing dus, en bovendien zijn de Europeseparlementsleden in Brussel slecht be-huisd. Kortom, er mag wel iets verande-ren.

Dat vond het Europees Parlementook. Er werd een kommissie samenge-steld met als rapporteur de Britse konser-vatief Prag, die moest uitmaken welkestad het best geschikt is als Europesehoofdstad. Zeer tegen de zin van deFransen, die natuu_rlijk_ vonden dat

Stràatsburg daar ideaal voor was, werdvoor Brussel-geopteerd, Het EuropeesParlement volgde Prag, overigens nietzonder zware debatten. Wat naast decentrale ligging meespeelde bij de beslis-sing, was het feit dat Brussel eenbelangrijk internationaal trefpunt is. Inde stad zijn niet alleen andere internatio-nale instellingen gevestigd, maar ookheeft Brussel het meeste zetels vanbelangrijke ondernemingen gevestigd.

De keuze voor Brussel als Europesehoofdstad heeft ingrijpende gevolgen,zowel positieve als negatieve. Brussel zal,meer nog dan nu, veel kapitaalkrachtigeambtenaren aantrekken, wat de stadekonomisch en kultureel ten goede zalkomen, zo wordt verzekerd. De euforieover de grote tijd die Brussel tegemoetgaat neemt soms zelfs hysterische vor-men aan. Koploper is het magazine'Trends', dat voor een financieel blad welerg ver gaat door Mao te parafraseren:"Laat duizend bloemen bloeien".

LobbyDe privee-sektor heeft trouwens nietgewacht op de beslissingen van depolitici om in gang te schieten. Nu al ismen bezig aan de bouw van eenkongrescentrum, dat dienst zal kunnendoen als vergaderzaal van het EuropeesParlement. Maar zelfs als beslist wordtdat het Parlement niet naar Brusselkomt, zal het kompleks niet hoeven leegte staan. We zeiden het al: Brussel is nual een belangrijk internationaal knoop-punt. Het is bijvoorbeeld het vierdewereldcentrum voor internationale kon-ferenties en staat op de zevende plaats opde lijst van de financiële centra. Eenkongreszaal zal dan ook niet lang leegstaan.

Dat 'Trends', en meer in het algemeende zakenwereld, zo achter Brussel aanzit,is niet verwonderlijk. Een aantal grotebedrijven zullen het meeste winnen aande hele operatie. Zoals het er naar uit

ziet, zijn ze meteen ook de enige'winnaars'. Wie het hard zal te verdurenkrijgen zijn_de inwoners van Brussel.

Vergeleken met andere hoofdstedenzijn de woning- en huurprijzen in Brusselrelatief laag. Je hoeft met andere woor-den niet echt rijk te zijn om er te kunnenwonen. Maar daar komt een einde aan.Nu al wordt de woningmarkt verstoorddoor buitenlandse ambtenaren die hetzich kunnen veroorloven buitensporigeprijzen te betalen. In Brussel en randge-meenten, maar ook in Leuven (zie Vetonr. 2) leidt dat nu al tot wantoestanden.De huidige huurwetgeving is namelijkvolledig in het voordeel van de verhuur-der opgesteld. Deze kan de huurprijsonbeperkt opdrijven en huurders uitzet-ten zonder enige reden. Het is in datopzicht een goed teken dat onlangsvanuit verschillende partijen (SP, VU,Agalev) wetsvoorstellen werden inge-diend om de huurder een begin vanrechtszekerheid te geven.

KorruptPaul Staes (Agalev) was het enigeBelgische Europees Parlementslid dattegen de overplaatsing van Straatsburgnaar Brussel stemde. Hij is niet tegen eenrationalisatie op zich, maar verklaardezich gekant tegen de dubieuze besluitvor-ming waarin het hele proces is verlopen.En dat is een typisch stukje nationalepolitiek.

Vóór de Europese verkiezingen van18 juni werd het Brusselse Gewestbestuurd door de nationale regering. Inpraktijk kwam het er echter op neer datde staatssekretarissen gewoon hun zindeden, zonder enige demokratische kon-trole. En dat is eraan te merken. Debewindslieden stoorden zich niet aan hetgewestplan (dat onder meer de woon- enburoruimten vastlegt), en wachtten ookniet af op wat er op nationaal ofinternationaal vlak beslist ging worden.De banden van sommige staatssekreta-

rissen met de Generale en de BAChebben een en ander zeker beïnvloed. Zokon het gebeuren dat de BrusselseEksekutieve aan zichzelf een bouwaan-vraag aanvroeg. ECn bizarre manier van. doen, maar alleen op die manier kon hetgewestplan (dat voorziet waar er woon-en waar er kantoorruimte komt) omzeildworden. Het is dan ook niet toevallig dattegelijk met de bouwaanvraag een ver-zoek tot wijziging van het gewestplaningediend werd. Want het huidige ge-westplan voorziet op de bewuste plaats(Leopoldswijk) alleen maar woonruim-te. Maar het gewestplan is niet heilig: hetkan gewijzigd worden, om redenen vaninternationaal belang. En het is juist datmotief dat ingeroepen wordt om hetgewestplan te wijzigen.

Waarom dan al die drukte rond eensituatie waar toch niets aan te verande-ren is? Want ook Staes is principieel niettegen de keuze voor Brussel als vesti-gingsplaats van het Europees Parlement.Wat hier echter in het oog springt, is datblijkbaar niemand rekening heeft gehou-den met de belangen van de buurtbewo-ners. Nochtans waren er andere plannenvoor een Europese wijk te bouwen,waarbij er wel rekening werd gehoudenmet de buurtbewoners. Maar de gron-den ervoor lagen op het grondgebied vanEvere en Schaarbeek, en die warenblijkbaar niet het eigendom' van debewuste projektontwikkelaars.

Tegelijk met de Europese verkiezin-gen werd op 18(juni ook voor het eerstde Brusselse Gewestraad verkozen, hetdemokratisch verkozen lichaam dat deEksekutieve kontroleert. Deze Raad konpas vorige woensdag voor het eerstbijeenkomen. Voorlopig werd daar nogniet op de konkrete problematiek inge-gaan. Het bleef wat bij algemene beleids-verklaringen, waaronder ook de be-zorgdheid om de belangen van deBrusselaars. Maar ook hier kan men allekanten uit: "Er zal voldoende plaatsblijven voor de privee-sektor in hetimmobiliënbeleid. De internationaleroeping van Brussel is één van onzegrootste bekommernissen, maar niet tenkoste van de Brusselaars", aldus CharlesPicqué, voorzitter van de Eksekutieve.

Stefaan DeckmynLuc Janssens

-..

10 Veto, jaargang 16 nr. 5 dd. 23 oktober 1989

Er zijn personen aan de KUL die zeggendat Nederland voor dit vakgebied nueenmaal 'meer traditie' heeft. Onzin. Demeest suksesvolle afdelingen in Leuvenzijn juist die waarin men geen traditiehad: Sino- en Japanologie, en Slavistiek.Men hoeft maar te besluiten tot hetkreëren van een traditie. Leuven had eengrote traditie in de studie van hetkristelijk Oosten (ondermeer rektor La-deuze) en van het boeddhisme, maarzowel de KUL als de UCL verwaarlozendie traditie.Wat kan de KUL doen om bij te

blijven in dit vakgebied, waarvan derektor in visionaire redevoeringen hettoenemend belang erkend heeft? Hetdepartement is nu reeds kampioen in hetaantrekken van eksterne financiering. Ende fakulteit heeft gedaan wat ze kan. Desituatie van het departement binnen defakulteit is uitwnderlijk, en wettigt eenuitwnderlijke oplossing.Daarom heeft de studentenkring

Eoos, op de Akademische Senaat verle-den jaar in februari en in een omstandiggeargumenteerde brief aan het BAR,gewezen op de noodzaak van eeninitiatief vanwege de akademische over-heid. Twee keer was het antwoord dat"dit een zaak voor de fakulteit is".Nochtans heeft de fakulteitsraad vandecember '88 in een motie aan deakademische overheid gevraagd om 'ietste doen' om in Oriëntalistiek de vereisteinitiatieven mogelijk te maken, aange-zien de fakulteit de middelen daartoeniet heeft. Die motie is tot dusver straalgenegeerd.

Oriëntalistiek en universitair beleid Voor Slavistiek en Arabistiek/Islam-kunde heeft de fakulteit wèl tot moderni-zering besloten, naar het voorbeeld vanSinologie. Er komen twee opties, eenmeer kultuurhistorische en een meerpolitiek-ekonomisché: een gezonde her-vorming. De geëiste inleveringen inSlavistiek (halvering van vak-uren) doende opleiding veel minder goed, maardaarover wordt nog een ekstra praat-ronde gehouden. In Arabistiek is mendan weer relatief gelukkig omdat defakulteit een of andere spaarkous gaatbovenhalen om het aantal lesuren Ara-bisch te verhogen.Anderzijds blijft het personeelstekort

in het departement akuut, zelfs in deparadepaardjes Sino- en Japanologie. Inde Chinees-Japanse bib is er niet eenseen bibliotekaris. De wetenschappelijkeuitstraling van het departement lijdtonder de ongehoorde werkbelasting vande docenten.De universiteit is hierdoor bovendien

nalatig in haar maatschappelijke taak.Om ons tot de IslamJrunde te beperken:er is enorm veel te doen op gebied vanhet bikultureel onderwijs, de inspektievan het Islam-onderricht in Belgischescholen, de kristelijk-islamitische dia-loog, de Turkse studies. Het onderbe-mande departement kan op die be-staande, dringende behoeften niet ade-kwaat inspelen.

Spitsfilologie, bijna op nivoBlijkbaar niet Bymntinistiek als af-

studeerrichting verdwij nt, en tegelijk iseen verwek vanuit Slavistiek om eenkursus over de Russisch-Ortodokse tra-ditie op te richten, afgewezen. In heelONO worden vakken en vak-urenwegbespaard. Bovendien had de studievan het Kristelijk Oosten reeds in dejaren '70 zwaar ingeleverd, namelijk omde oprichting van de Sinologie 'mogelijkte maken'. Leuven beschikte toen overeen befaamde rijzende ster in dit vakge-bied; tegenwoordig doceert hij in Lei-den, waar deze studies wèl mogenbloeien.Een heel ander soort test-case voor het

universitair beleid ten aanzien van dekultuurwetenschappen, zijn de afdelin-gen 'Aziatische en Islamitische Studies'en Slavistiek. Om welbekende politieke,ekonomische, demografische en kultu-rele redenen neemt het belang van dezevakgebieden voortdurend toe. De stu-dentenaantallen hebben deze trend ge-volgd, het akademisch en wetenschappe-lijk personeelsbestand echter niet. Eenste meer, een tanende fakulteit heeft nietde middelen om voor een groeienddepartement het nodige te doen.De Indologie wordt daarom afge- Nederland

schaft, nadat er in 1984 al'bespaard was, In onze buurlanden heeft men deopnieuw via een emeritaat, om 'ruimte tekenen des tijds begrepen, en investeertte scheppen' voor de vernieuwing in men hard in Oriëntalistiek. In LeidenSino- en Japanologie. Voor elke uitbrei- heeft de afdeling Sinologie alleen al •ding in trendy afdelingen moeten àndere evenveel personeel als het gehele depar- East Asiaafdelingen betalen. De Indische studies tement in Leuven. Men zegt dat dat De KUL heeft enkele jaren geledenafschaffen is een dwaasheid. Zelfs als komt doordat in Nederland deze studies gedemonstreerd hoe je, ronder aan demen het in Newspeak een rationalizering gecentralizeerd zijn. Toch niet: zo kan je inter- en intra-fakultaire verdeelsleutels

Vanuit het standpunt van het algemene noemt. De kulturele redenen nog daar- Islamkunde op vier en Indologie aan te raken, toch iets speciaals kan doen omKUL-beleid is deze afschaffing veel gelaten, rou de KUL toch moeten drie verschillende universiteiten stude- een afdeling vooruit te helpen. Het wasminder vanzelfsprekend. Is de KU Leu- beseffen dat India een subkontinent is ren. Elk van die opleidingen heeft een toen àl China wat de klok sloeg, hetven immers niet, naar het woord van wet meer dan een miljard mensen, dat voldoende bestafling: Islamkunde in Sinologieprogramma werd hervormd,onze rektor, het "denkcentrum van de grote vooruitgang maakt Volgens Tbe Nijmegen beschikt over meer dan twin- en de KUL richtte het China-Europa-katolieke wereld"? En maakt de Kerk Economist is India 'a Japan in tbe tig mensen, ruim zoveel als alle Belgische Instituut (CEl) op. De verwachtingvan vandaag niet meer dan ooit werk making' - maar dan groter. Nog vóór het universiteiten samen. In de drastische bestond dat dit CEl een aanzienlijkevan de oekumenische dialoog met de jaar 2000 zal men de (her)oprichting van besparingen van minister Deetman steun en ontplooiingskans rou betekenenOosters-kristelijke kerken? Is het bijge- een licentie Indologie even nodig vinden' werd, tegen veel protest in, voor de voor het departement Dat is echtervolg niet gewenst, dat juist deze universi- als recent die van Japanologie. Men kan Oriëntalistiek omwille van haar strate- tegengevallen. Het organizatorisch opzetteit een belangeloze investering doet in zich die moeite besparen door de gisch belang een uitwndering gemaakt. bleek minder geslaagd, ondermeer doorde studie van het Armeense, Syrische, bestaande afdeling te modernizeren en Wie wil ondernemen, vindt een mid- de bemoeienis van onbevoegden die'Etiopische, of Ortodokse kristendom ? weer volwaardig te maken. del; wie dat niet wil, vindt een ekskuus. zonodig mee op de CEl-affiche wilden,

en door de onduidelijk afgebakendefunkties (onderwek, management een-tre, kanaal van de Vatikaanse oostpoli-tiek). En de aansluiting op de werkingvan het departement was er helemaalniet, integendeel.

Het is vooral in de kultuur-wetenschappen dat onzeuniversiteit zich zal moe-

ten waarmaken als Centre of ex-cellence, want in het positief-wetenschappelijk onderzoek zullenwij door gebrek aan middelenweldra niet meer mee vooraankunnen blijven. Dat ongeveer zeirektor Dillemans bij de viering van50 jaar Instituut voor Oriëntalis-tiek, in 1987. En juist in datdepartement doen zich ontwikke-lingen voor die de indruk geven datde KU Leuven ook in de kultuur-wetenschappen de race gaat verlie-zen.

Aan de ingang van het Erasmushuis, hetgebouw van de fakulteit Letteren enWijsbegeerte, staat een ineenzijgendbronzen paard. Vooral dat ineenzijgen iserg toepasselijk. De voorbije jaren is hetstudentenaantal in L&W dramatischgedaald. De tekenen van herleving vanvorigjaar werden dit jaar niet bevestigd:eens te meer is het aantal nieuweinschrijvingen verminderd. L&W stude-ren is onaantrekkelijk door de slechtevooruitzichten in het onderwijs, en doorde wegdeemstering van de renaissancis-tische humanitas-gedachte in de mo-derne kultuur.. Het enige lichtpunt de laatste jarenwas de geweldige groei van Oriëntalis-tiek, zowel in studentenaantal als inmaatschappelijk belang. Het plafondvoor de inschrijvingen is intussen be-reikt. De systematische toename heeftnu plaats gemaakt voor trendgevoeligeschommelingen. In funktie van hetwereldgebeuren zien we dit jaar eenserieuze daling in Sinologie, een stijgingin Slavistiek.De fakulteit als geheel heeft nog jaren

van stagnatie voor de boeg. Dat impli-ceert financiële ademnood, en dus deverleiding om de minder rendabele

VfK gaat naar Japan

programma's af te bouwen: in eersteinstantie die 'wereldvreemde' studies diejuist het verschil maken tussen akodemiaen niet-universitaire vakopleiding.Voorbeeld bij uitstek is de afdeling

Oude Nabije Oosten (ONO) van hetdepartement Oriëntalistiek. Daar begin-nen elk jaar een handvol studenten bijevenveel proffen aan Egyptologie, Bij-belse Filologie, Semitistiek, Assyriologieen 'Byzantinistiek en het Kristelijk Oos-ten'. Laatstgenoemde studierichting iszopas, op de fakulteitsraad van 19oktober 1989, afgeschaft. De titularisgaat op emeritaat en wordt niet vervan-gen. In plaats van de licentie kunnenbelangstellenden wel nog een speciaalgetuigschrift in 'Byzantijnse en Vroeg-kristelijke Studies' behalen.Het afschaffen van een afdeling waar

(of omdat) een prof 65 wordt, is- hoewel het volgens de afscheidne-mende titularis "ten onrechte universi-tair beleid genoemd wordt" - geeneenmalige procedure. De komende jarenzal op dezelfde wijze Assyriologie doorSemitistiek opgeslorpt worden, en Indo-logie afgeschaft. Gezien de budgettairetoestand van de fakulteit, was de val vanByzantinistiek nagenoeg onafwendbaar.Zonder iemand te moeten afdankenheeft men een studierichting afgeschaftdie, blijkens het tot nul naderendestudentenaantal, weinigen zullen mis-sen: een ongewoon pijnloze besparing.

Troetelkind

._ Kuifje achternaKuifje heeft in zijn karrière zowat de halve aardbol afgereisd: van

Afrika tot Amerika, van Peru over Molensloot naar Syldavië. Hijbezocht echter nooit Japan. VTK, de kring van de ingenieursstu-

denten, wil echter beter doen dan onze nationale reporter. Daaromtrekken 150 laatstejaars van 18 tot 28 januari met z'n allen naar hetspreekwoordelijke 'Land van de Rijzende Zon". Ordinair toerisme?Allerminst. Het programma zit eivol met bezoeken aan universiteiten,laboratoria en bedrijven. Bovendien hoopt het organiserende VTK ookdat de Japanse kultuur voor hen geen gesloten boek meer zal blijven.

Het hele opzet van de Japan-reis werdwoensdag 18 oktober voorgesteld in hetArenbergkasteel. De 'eenvoudige pers-lunch' ademde dezelfde sfeer als hetdekor: gedistingeerd, zékr chique, tot inde puntjes verzorgd, professioneel, zelfseen tikkeltje blasé: wij waanden onssoms op een persvoorstelling van eenheuse multinational. Het VTK ként zijnwereld. Alleenjammer dat er slechts eenhandvol persjongens kwamen opdagen.Veto was echter van de partij.De organisatie van een Japanreis voor

150 studenten is geen sinekure. Op 19januari zullen de burgies op drie ver-schillende plaatsen in Japan wordengedropt. De drie groepen volgen welgelijkaardige programma's, maar diehebben toch elk hun specifiek aksent. Zozal de groep die naar Tokio reist deJapanse super-spitstechnologie lerenkennen, terwijl de groep van Nagaokawat verder doordringt in het sociale

leven van de doorsnee-Japanner. Degroep-Osaka hoopt dan weer een tipjevan de Japanse kulturele sluier op telichten.Het programma is ingenieur-gericht

en bestaat hoofdzakelijk uit bezoekenaan universiteiten, laboratoria en bedrij-ven, genre Nissan, Toyota en Sony.Naast dit 'typisch-ingenieur' -program-ma hebben de organisatoren gewrgdvoor een aanzienlijk kultureel pakket.Wij vermelden bezoeken aan tempels,een Motichituki ('rijstfeest' voor niet-Japanologen) en een Sai-no-kami (voordezelfden: een 'local new year activity').Soms wordt het ook echt spannend. Deorganisatoren lassen immers 'vrije mo-menten' in, een echt avontuur in Japan.Die reusachtige labyrinten tussen dehuizenblokken kennen immers geenstraatnamen. De verschillende percelenzijn enkel in het Japans genummerd. Hetrisiko is niet denkbeeldig dat hier enkele

l!ft"'"

ingenieurs achterblijven. Voor al wie dantoch de weg terugvindt, is er nog eengevechtsshow voorzien. Er wordt over-nacht in jeugdherbergen, een universi-teitslogement of gewoon bij Japanners-aan-huis.De hele reiswordt georganiseerd door

het VTK, maar de eerste kontakten metJapan werden gelegd door dekaan Aer-noudt en Japan-kenner prof Delaey. Diebundeling van krachten duidt op hetgrote belang van Japan: een belangrijkeekonomische wereldmacht, een landwaar ingenieurs bedrijven en universitei-ten leren kennen. Volgens VTK-voorzit-ter Van der Steen wil men beter inzichtkrijgen in de Japanse produktietechnie-ken, ronder dat het VTK rou wensen dathet Japanse model in België toegepastrou worden. Met die kennis zijn dedeelnemers de konkurrentie misschienéén stapje voor op de arbeidsmarkt. DeJapanreis zou ook bijdragen tot dealgemene vorming van de ingenieurs, enhen tenslotte meer 'mobiliteit' bijbren-gen: de ingenieurs rouden vlugger ge-neigd zijn meer en verder te reizen. Alsofdeze 'persoonlijke' voordelen nog nietvolstaan, beogen de ingenieurs nog een'maatschappelijk' doel, namelijk de pro-motie van het Belgische bedrijfsleven ende KUL in Japan.

De Japanreis kost dertigduizendfrank. Wie dit bedrag te hoog vindt, kanbij de Alumni goedkope leningen krij-gen. Voor een Japanreis schijnt deze prijserg goedkoop te zijn. VTK kan dit doorsponsoring van bedrijven en, vooral, deopbrengst van hun 'industriedagen'. De Walter Paulipersoneelsdiensten van bedrijven kun- Marij Preneel _

loOnt t>E5LI-lIKTOVER EENe,o"t.I-IM~N)E.L~1(6-E IIW (:rEN E.NEt.N f6.Nl ....·;TIS(

nen daar kontakten leggen met laatste-jaars, maar moeten hiervoor wel beta-len.

DynamischSlechts honderdvijftig studenten 'mo-

gen' de Japanreis meemaken. Het be-langrijkste selektiekriterium is de 'socia-biliteit en de interesse voor kringaktivi-teiten'. Kortom, wie de vorige VTK-reizen heeft meegemaakt krijgt voor-rang. De anderen krijgen ook dit jaar dekans om naar Rusland te gaan. Ditprogramma onderging wel een stevigewijziging: VTK wil blijkbaar een eindemaken aan het imago van 'zuippartijenen puur amusement'.

De Japanners rouden echter geenJapanners zijn ronder een wederdienstte vragen. Positiever gezegd: de heleJapanreis kadert in een uitwisselingspro-jekt. Leuven kan alvast beginnen teoefenen om even gastvrij en vriendelijkte zijn als de Japanners zelf Het heet datBelgië minder gesloten is, wat dan weerde reden is waarom de Japanners veelsneller kunnen doordringen in onzekultuur dan wij bij hen. Ondanks allevlotte kontakten blijft Japan, ook voorVTK-studenten, een land met een waasvan geheimzinnigheid. Of zullen deJapanners hun keukengeheimen tochverklappen aan onze ambitieuze, zelfze-kere en gekostumeerde boegbeelden vande fakulteit Toegepaste Wetenschap-pen?

Mits men zulke fouten vermijdt, blijftde formule nochtans een goede noodop-lossing voor zover de KUL niet zelf voorde financiering kan instaan: een Instituutmet gemengd statuut: oprichten, daareksteme financiering voor aantrekken,en er het onderwek van de betrokkenafdeling mee ondersteunen. Het lijktmomenteel de beste weg te zijn voor deekspansie van die afdelingen van L&Wdie een sterke aktualiteitswaarde heb-ben, ronder dat ivoren torens als Musi-kologie of Egyptologie ervoor moetenopdraaien.Daarom spreekt de rektor nu van een

groots Instituut voor 'East-Asian Stu-dies': het CEl zou daar blijkbaar inopgaan, samen met het (door de initia-tiefnemers op een laag pitje gehouden)Japan-Instituut. Daarvoor, en ook vooreen nieuw Instituut voor Oosteuropa-kunde, zouden nieuwe mandaten ge-kreëerd worden. Dat heeft de rektor metzoveel woorden beloofd tijdens een redein de Hallen op 8 juli. Hoe men dat rijmtmet de mededeling dat het allemaal eenzaak van de fakulteit is, blijft onduide-lijk. Maar dat geeft niet: wanneer derektor entoesiast toezegt dat de KUL indit vakgebied wil investeren om de treinvan de 21ste eeuw niet te missen, danmoeten we hem op zijn woord geloven.En hem aan zijn woord houden.

Oh, aah, Veto (hihi).. vervolg van p.l

kringafgevaardigde of een geïnteres-seerde aanwezige. Op het einde van elkagendapunt werd dan een konkretevraag gedistilleerd, waarover de presidiazich moeten uitspreken.

WantrouwenHet derde en voornaamste agendapuntwas tegelijk het meest kontroversiële.Dit gedeelte van de jongste OAV is eenvoorlopig eindpunt in een hele reeks vanstruktuurveranderingen binnen Loko.De "Communicatie tussen Veto met deKoepel", zoals de nota van de zeveninitiatiefnemende kringen heet, verlooptop dit moment niet helemaal naar dewens van iedereen. Veto heeft op ditmoment namelijk een vrij onafhanke-lijke positie binnen Loko. De 'afsprakenen statuten van Loko' schrijven voor:"Het studentenblad moet de spreekbuiszijn van de raden en de kringen, metruimte voor de mening van individuelestudenten. De hoofdredakteur en deredaktiesekretaris van het studentenbladworden voorgedragen door de redaktievan het lopende akademiejaar en be-krachtigd door de verschillende radenwaar zij zich persoonlijk gaan voorstel-len. Zij kunnen geweigerd worden in-dien na stemming op uitdrukkelijkeaanvraag van een kring gehouden, blijktdat zij door de meerderheid van de helftplus één van de kringen niet aanvaardworden."Vandaag wordt deze regeling door de

zeven kringen niet meer voldoende

bevonden. 'De zeven' vergelijken deband tussen Veto en Loko graag met watzij noemen "de verhouding tussen eeneigenaar van een krant en de redaktie".Volgens hen bepaalt een eigenaar vaneen krant de grote lijnen, en heeft deredaktie volledige redaktionele autono-mie. Bij konflikten moet er overleg zijn,bij onoverkomelijke meningsverschillenvolgt ontslag. De hoofdredakteur heeftimmers "de ultieme politieke verant-woordelijkheid over zijn redaktie. Hijkan deze verantwoordelijkheid ten op-zichte van de eigenaar niet doorschuivennaar zijn redaktieleden." Zij vermeldenook ekspliciet "bij dit beleid is er geensprake van enige voorafgaandelijke cen-suur."Zij stellen dan ook enkele praktische

wijzigingen voor: één onbelangrijke,namelijk duidelijkere afspraken rond derubriek 'Uit de Raden', en één wezen-lijke verandering van de procedure omde redaktiesekretaris en hoofdredakteurofficieel te bekrachtigen. Hun voorstelwil die bekrachtiging laten plaatsvindenop een OAV (vroeger gebeurde dat opde verschillende raden afzonderlijk), wildat de redaktiesekretaris en hoofdredak-teur apart worden bekrachtigd (vroegerkwamen zij als team op), wil dat er eenvertrouwensstemming komt (vroegerwas dat een uitdrukkelijke wantrou-wensstemming : de helft plus één van deaanwezige stemmen moest tegen deVeto-ploeg uitgebracht worden), en wiltenslotte dat voor zo'n OAV, als deVeto-ploeg niet bekrachtigd wordt, demogelijkheid zou bestaan o~ een kandi-

ACHTERGROND BIJ EEN OAVHet was een merkwaardige OA V: iedereen had het over formele regels enafspraken, over stemprocedures en vergelijkingen met 'grote' kranten, over depositie van de kringen en de autonomie van de redaktie. De diskussie heeft zichop het eerste gezicht afgespeeld boven de hoofden van de meestekringafgevaardigden, die over het algemeen de hele vergadering lang zwegen.Men kan zich dan ook ernstig afvragen of de problematiek van deze OAV1:--- _. I onder de stndeDlen leeft De Veto-~ vermoedt dat-de-meeste.studeaten

~ ,. 1 geen boodschap hebben aan een vertrouwens- of wantrouwensstemming, ofdie op de Raden of een OAV plaatsvindt, of er een vierde student-beheerder inde koöperatieve vennootschap Alfaset komt, en of die goedgekeurd moetworden met ofwel inspraak ofwel met advies van de Veto-redaktie.De student interesseert zich wél in andere aspekten van Veto: welke artikels

er verschijnen, ofhij er nieuws in leest dat hij elders niet kan of mag vinden. Datkwam echter niet ter sprake. Het zou alleszins een levendigere diskussie hebbenopgeleverd. Bovendien zou zo'n diskussie ook veel zinvoller geweest zijn,omdat wij het stille vermoeden hebben dat het net die redaktionele politiek isdie ter diskussie staat. Maar zo openlijk durft men het blijkbaar niet spelen.Hoewel. Wij noteerden een drietal openlijke oprispingen.De preses van Medika mompelt half-verstaanbaar: "Maar bij ons wil haast

niemand Veto lezen". De preses van het VTK stelde nogal omstandig dat,indien de Veto-redaktie te eigenzinnig zou worden, een ingreep van de kringenonvermijdelijk is. Hij acht die kans reëel, omdat de redaktie van Veto tochsteeds uit hetzelfde kleine kringetje rekruteert. Tenslotte was er de bijzondergrove aanval van een afgevaardigde op Akademische Raad: Veto zou totaalongenuanceerd zijn, nieuwe medewerkers afschrikken, geen inspraak dulden,en een grote eenzijdigheid tentoonspreiden in zowel de keuze als de uitwerkingvan de berichtgeving. Bovendien zou Veto steeds negatief zijn. Hij leek wel eenjongere en radikalere uitgave van rektor Dillemans.Indien zijn kritiek terecht zou zijn, dan moet de Veto-redaktie inderdaad

opstappen. Wij zijn er echter van overtuigd dat dit niet zo is, en willen het debatdaarover graag voeren: openlijk, en aan de hand van konkrete voorbeelden.Wij geven wel toe dat wij 'eenzijdig' zijn in onze fundamentele opstelling: wijzijn en blijven kritisch. Soms gaan we daarin te ver, 'glijden we uit', of zijn weongenuanceerd. Maar dergelijke kritische houding afdoen als 'negativisme',getuigt ofwel van een gebrek aan inzicht, ofwel van kwade wil. Veto wordt delaatste tijd blijkbaar erg hinderlijk: de akademische overheid heeft al enkelekeren openlijk haar ongenoegen geuit, en omdat Veto het haar taak vindt ook teberichten over de interne gang van zaken in Loko, is er ook ~ ongenoegen.Daar de mensen die de politiek van Loko bepalen, tegelijk de uiteindelijkemacht uitoefenen over Veto, verklaart dit waarom Veto in een benarde positieterechtkomt. Op dit moment bestaat binnen Veto reeds de konstante dreigingvan 'een ingreep van buitenaf.Veto stelde tijdens de OAV dat een vrije pers een essentiële voorwaarde is

voor een demokratische samenleving. Als men dit principe naar Leuvenoverbrengt, zou dat betekenen dat 'het heersende regime' - voor de KUL deakademische overheid, voor Loko de kringen - het fatsoen moeten hebben omhun handen van Veto af te houden. Als zij dat niet kunnen, geven ze blijk vaneen miskenning van elementaire demokratische regels. De redaktie van Vetokan enkel hopen dat haar overwegingen óók meespelen op de diskussies binnende presidia. (WP)

Veto, jaargang 16 nr. 5 dd. 23 oktober 1989 11

REKLAME IN VETODe universiteitskrant Folia uit Amsterdam berichtteonlangs "Actiegroep verwijdert Shell-advertentie uit Fo-lia", De volledige oplage van Folia, dat net als Vetoverspreid wordt, was volledig ingepikt wegens eenShell-reklame. Vreemd genoeg lagen de volgende dag alleFolia's terug. De reklame van Shell was uitgescheurd, envervangen door een inlegstencil: de Universiteit vanAmsterdam zou alle banden met Shell moeten breken in hetkader van een aktief anti-apartheidsbeleid. Fotokopies vanhet artikel op de achterkant van de uitgescheurde reklamehingen overal op, omdat het "uitdrukkelijk niet debedoeling is de redactionele vrijheid van het blad tebelemmeren".Dit Nederlandse incident kan banaal lijken, maar toont

zeer goed het precaire karakter van een reklame-beleid aan.Veto heeft tot dusver nog niet zo'n problemen gehad. Wijhanteren dan ook de nodige restrikties. Toen in jaargang 8de redaktie besliste reklame te plaatsen, schreef men "deredaktie onderkent tenvolle de fundamentele immoraliteitvan reklame", maar het bleek financieel noodzakelijk. Desubsidies van de Raad voor Studentenvoorzieningenbetalen de redaktiesekretaris, de drukkosten, de verzending,het vervoer, de lay-out en een aantal kleinere uitgaven. Dereklame zorgt voor de financiering van zetwerk en donkerekamer.De oppervlakte voor reklame in Veto is afgebakend.

Onze reklamejongen houdt zich dan ook aan strikteafspraken: de absolute maksimum-norm voor reklame is12% van de totale oppervlakte. Dat getal wordt haast nooitbereikt. Vorig jaar vulde Veto gemiddeld 3% van haar

kolommen met reklame. Bij Veto is geen scheiding tussenhet reklamebeleid en de redaktionele politiek: voorreklame gelden dezelfde principes als voor artikels: "dedemokratisering van het onderwijs en de maatschappelijkeemancipatie van de student in de ruimste zin van hetwoord". Vanzelfsprekend kan je niet eisen dat iederereklame standpunt inneemt vóór die demokratisering, ofekspliciet pretendeert de studenten te emanciperen. Je kanwel vragen dat er in reklame geen produkten promoot dietegen die demokratisering ingaan. Reklame voor studiele-ningen of repetitorenburo's wordt niet geplaatst.

Voor de rest heeft Veto nog een aantal 'etische'beperkingen: geen reklame voor rookartikelen, geenreklame voor banken of bedrijven die apartheid steunen,geen reklame voor sponsors van het Vlaams Blok, geenreklame pro-China of pro-Israël, geen reklame vanobjektieve konkurrenten van Veto of Loko, geen reklamevan partij-politieke aard. Dat in deze Veto t6ch reklame tevinden is van de KB en de BBL, twee banken die apartheidsteunen, ligt dan ook niet aan ons. Deze reklame hoorde bijeen package-deal die samenhangt met het Vademekum. Ditviel onder de bevoegdheid van Kringraad, waar menblijkbaar iets minder restrikties toepast.

De noodzaak voor een strikte reklame-politiek wordt hetbest geïllustreerd door het enige reklame-incident tot nu toe.Vroeger plaatste Stella Artois wekelijks een belangrijkeadvertentie in Veto. Na één (jawel: één) artikel met eengreintje kritiek op Stella was het afgelopen met deStella-reklame. (WP)

datuur aan te brengen wnder...hierin deredaktie te kennen (vroeger lag diebevoegdheid alleen bij de Veto-redaktiezelf). Over al deze voorstellen moeten dekringen zich uitspreken.De redaktie van Veto voelde zich metdeze procedure danig in haar zelfstandig-heid aangetast. Zij gaven uitleg bij deredaktionele politiek en de werking vanhet blad. Die is alleen maar gebaat meteen zo ruim mogelijke autonomie: eenhoofdredakteur die door de OAV 'ge-dropt' wordt in de redaktie, zal waar-schijnlijk nooit aanvaard worden doorde andere medewerkers. Een kollektiefontslag ligt dan voor de hand, wat heteinde zou betekenen van de huidigeVeto. Eveneens werden de andere ele-menten van het voorstel op de korrelgenomen, die volgens de.redaktie. enkeltot doel hebben dat bepaalde mensenmeer greep op het blad willen. Metandere woorden: zij verdragen op ditmoment steeds minder dat er eenonafhankelijke redaktie funktioneert, diede politiek van 'de kringen' eventueel opde korrel neemt. De voorstellen werdendan ook helemaal niet beschouwd "omde positie van Veto zelf te versterken",wals Raf Vermeire, preses van het VRGen één van 'de zeven' beweerde. DeVeto-redaktie zag het eerder als eenverstrakking van de procedure, met alsenige bedoeling een strakkere greep opde redaktie.Uit de diskussie achteraf bleek inder-

daad dat er presessen en afgevaardigdenwaren die enige problemen hadden methet principe van onafhankelijke joerna-listiek. Erik Van der Steen, voorzitter vanhet VTK, verklaarde letterlijk: "Het kangoed zijn dat de vertaling die de kringengeven aan het principe van demokratise-ring van het onderwijs en die van deVetoredaktie uit elkaar groeien. Op zo'nmoment moet de mogelijkheid bestaanom de redaktie af te zetten en tevervangen door een andere." Waarop deredaktie replikeerde met de vaststellingdat die mogelijkheid nu reeds bestaat.Hoofdredakteur en redaktiesekretarismoeten nog steeds bekrachtigd worden,en een OAV heeft nog steeds demogelijkheid om beide personen af tezetten. De strubbelingen tussen Veto enKringraad in mei tonen aan hoe snel eenhoofdredakteur gedesavoeëerd kan wor-den, en hoe zwak de positie van Veto istegenover de kringen. Het nieuwe voor-stel wil, volgens de Veto-redaktie, deeigen positie van de kringafgevaardigdenaanzienlijk versterken en de Veto-positieverzwakken.

Walter Pauli

en lesbiennecentrum, Vaartstr. 16. Ont-haal: ma 18-20 u., za. 15-18 u. of naafspraak: m' 23.63.27.

• Gratis vat zoekt Retiese studenten om • Overpelt-Leuven: wekelijks plaatsenleeggedronken te worden. Di 24 okt, vrij. Inl. Kristof Hendriks, Naamse-De Kluys, Muntstraat. steenweg 492, Heverlee. ~ 22.09.56

ZOEKERTJES

• Nieuw in uw buurt: een grijze dames-fiets met 2 koplampen. Als u hem ziet,laat me iets weten. GoeIe, F. Vermeylen-stro 2. Beloning.

• Wie leert mij mondharmonika spe-len? Neem kontakt op met Fred, Naam-sestr. 40, kamer 423 ~ 28.45.14.

• Ben je KLJ(st)er in Leuven? Danword je hartelijk uitgenodigd op eenbijeenkomst in de KLJ-centrale, Kapu-cijnenvoer 10.

o •• Hilde, Walter, TQ.m~.)!n~Stev.en,samen 'Kakafonia' zoeken bassist, eks-tra-gitarist en geïsoleerde repeteerruimtein Leuven. ~ 23.71.67.

• Alle tikwerk bij Linda Dekimpe,Stationsstr. 32, 9636 Zwalm. ~ 055/49.93.06.

• Gewcht: songteksten van the Cure.Remi Vandervaerenln. 4, kamer 8. Bel-len bij Frank Loobuyck.

• Als je graag Vlaamse volksmuziek en-dansbeoefent, word dan lid van deLeuvense volkskunstgroep Havermeu-leke. Info: Erwin, Schapenstr. 13. Liefstna 20 U.

• Liberaal Vlaams Studenten verbond-Leuven houdt open vergadering op26 oktober om 21 U. in 'Notre Dame',Grote Markt 11.H'" ..,_ ....,..~~~ ~4.~:' 1,' :"'It.H·q' '''.J'' ~-..'• Te huur: discobar met (3000 fr.) ofzonder (6000 fr.) DJ. ~ 23.30.86.

• Van wie kan ik 'Wordperfect voorATARI ST' kopiëren? Betaling in dis-kettes. Brugstraat 125, 3030 Heverlee~ 051/40.19.44 (alleen weekend).

• Vzw De Blokker werft aan: verko- • Wie wil op zaterdagmiddag 13 U.pers; loon 250/u. Werktijden o.t.k. meerijden naar Tielt? 051/40.19.44.'!m' 20.61.04 alle dagen 19-20 U.

• Zwoele blondine zoekt een lievejongen die haar voor de weekends eenlift bezorgt tussen Leuven en Genk.Sandra Loure, F.Lintstr. 12.

• Wie wil meerijden van Brugge naarLeuven op W. avond of ma. morgen?m' 050/35.20.98 (enkel tijdens week-end). Dr. J. Vrielynck.

• Te koop: rekenmachine HP-41 Cv.Weinig gebruikt. Prijs: 5300 fr. V. De-costerstr, 55 (bellen bij Kristei).

• UP loopt op de 24 Uur i.S.m. Broe-derlijk Delen en Welzijnswrg onder hetmotto 'ik trek het me aan' met kontakt-maaItijd, 'monument', zangmaraton,ballonrace en entoesiastelingen.

• Wie heeft er nog zetels nodig voor deinrichting van z'n kot? 03/489.20.67.

• Wie heeft 2 agendas gevonden op di17 okt. in Alma 1 of Handelskot ? Ge-lieve ze terug te bewrgen want vanwaarde voor tesis: J. Peeters, V. Decos-terstr, 68-70.• Verloren op Psycho-fuif van 2/10 inLido: horloge waarvan alle cijfers vanonder liggen. Tegen beloning terug tebewrgen bij Luc Huysmans, Geldenaak-sevest 94.

• Spaanse leer-en leesboeken, alle ni-vo's, 2 maand oud, gn. annotities, halveprijs! ~ 25.77.12.

• Pieter Coutereelstichting vzw, homo-

I

I

• Dag juffrouw uit de rechten dietijdens de lste zit aan de Parkabdij zat testuderen, ben je er ook door?

• Typen van tesissen en alle verslagen:~ 23.54.76. (liefst na 17 u.)

• Voor 3200 fr. (alles inbegrepen) vindje nog een kamer op de Ramberg, nr. 25.Met douche en kookgelegenheid vooriedereen.

• Typen van tesissen, verslagen enteksten op laserprinter. Vertalingen; in-binding. Kris Rosselle, Naamsesteen-weg 130,3030 Heverlee. ~ 20.70.77.

• Luma typt tesissen, verslagen enteksten. Vertalingen. Steenbos 25, 1641Alsemberg. ~ 02/380.12.80.

• Wie rijdt mee: Leuven-Mechelen,zondag- en vrijdagavond. Peter Baeten,m' 011/65.73.29 (weekend).

• Wie rijdt mee (kostendelend) tussenLeuven en Kortrijk, op vrijdagavonden/ of zondagavond? Drie plaatsen vrij.Stefaan, Schapenstr. 13, na 19 U.

• Nee, mijn sporttas was geen verwel-komingspakket ! Wil degene die zedi 10/10 omstreeks 13 U. meegenomenheeft, terugbrengen naar Parkdreef 4Heverlee (bel Nicolas Duynslaeger) ofmij een seintje geven?

• Wie pendelt er met de auto tussenLeuven en Louvain-la-Neuve? Laata.U.b. iets vanje horen. V. Decosterstraat55. Bel -e of laat een briefje achter.

12 Veto, jaargang 16 nr. 5 dd. 23 oktober 1989

Happart niet in Leuven

KVHV met fysiekgeweld bedreigd'A mbiance' in Leuven?

Feest voor liefhebbersvan nachtelijke knok-

partijen? Afgelopen woensdag washet bijna zover. Het KVHV (Kato-liek Vlaams Hoogstudentenver-bond) had een debat over een'Federaal België in een VerenigdEuropa' georganiseerd. Eén van desprekers rou José Happart zijn.Daarop kreeg het KVHV heel watkritiek te slikken. Vanuit verschil-lende hoeken werd zelfs met fysiekgeweld tegen mensen van hetKVHV gedreigd. In ekstremis be-sloot het presidium van het KVHVdan ook om "na interne beraadsla-ging en overleg met verschillendeVlaamse prominenten" de aktivi-teit af te gelasten.

Ironisch is wel dat op dinsdag 17'oktober, de dag na die beslissing, in deGazet van Antwerpen een Vrije Tribuneverscheen, ondertekend door JohanBruyninckx, de preses van het KVHV. Indie Vrije Tribune, getiteld 'Daaromkomt Happart naar Leuven', verdedigdehij de aanwezigheid van de Voerenaarop het debat "De deelnemers werdendoor ons geselecteerd op basis vanenerzijds hun interesse voor de federali-sering van België, anderzijds op basis vanhun werkzaamheden in het kader van devereniging van Europa. (...) Happartkomt niet spreken als afgevaardigde vande francofone Voerenaars (...). Hij werdwel uitgenodigd als lid van het EuropeesParlement en voorstander van de Waalsefederaliseringsbeweging. "Bruyninckx schreef dat de deelname

van Happart aan het debat niet bete-kende dat het KVHV het eens is met zijnideeën: "Zolang Happart een bedreigingvormt voor het Vlaamse volk en grond-gebied, zolang zal hij door ons be-schouwd worden als een tegenstander.(...) Maar dat betekent nog niet dat hemniet de mogelijkheid mag gebodenworden om die mening te verkondigen.(...) Een debat bestaat essentieel nuéénmaal uit het confronteren van ver-schillende standpunten over één thema( ...)." Happart zou het opnemen tegen deheren Jean-Pierre Detremmerie, WillyKuijpers en Eric van Rompuy. JohanBruyninckx voegde daar nog aan toe, dathet KVHV er van overtuigd was dat deVlaamse argumenten door Happart nietweerlegd konden worden. "Van ge-zichtsverlies of zelfs een smadelijkenederlaag kan dan ook geen sprakezijn."

BendeleiderToen die zin in de Gazet van Antwerpenverscheen, was het al duidelijk dat eenaantal Vlamingen daar anders over

dacht En op de avond van de 16deoktober was ook het KVHV van meningdat de "confrontatie van Happart metVlaamse studenten" maar beter niet kondoorgaan, Het KVHV. heeft op datmoment nog geprobeerd om de publi-katie van de Vrije Tribune ongedaan temaken, maar het was al te laat.Op 17 oktober, de dag vóór het debat,

verspreidde het KVHV een persmedede-h!'\!. Volgens KVHV'er Pascal D' Hoore~ te het presidium de kombinatie vandl; vier faktoren, die er summier inopgesomd stonden, te. zwaar om hetdebat alsnog te kunnen houden.In de eerste plaats werd het KVHV

vam ,t verschillende hoeken met fysiekgev d bedreigd. Er kwamen anoniemeVla, 'se telefoontjes. Voorpost-Gentdeelde mee dat het de aanwezigheid vanHappart als een provokatie beschouwde,en 0'" rwoog "een gepast antwoord tebrengen". Het Taal Aktie Komitee(TAK noemde Happart een bendelei-der en -telde dat iemand die Vlaamseburgers in Vlaanderen "terrorizeert enintimideert" niet het recht heeft datgedrag in Vlaanderen te komen verdedi-gen. TAK wou "volkomen geweldloos"tegen Happart optreden.Er was ook het gerucht dat NSV-Gent

van de partij zou zijn, en wellicht nietmet de beste bedoelingen. NSV-Leuvenhad het met het KVHV op een ak-koordje gegooid. Zij waren overeen-gekomen dat het NSV enkel op een'verbale' manier, en dus niet met fysiekoptreden, tussenbeide zou komen.Ook aan Waalse kant, en met name

vanwege het 'Action Fouronaise', doem-de gevaar op. Het Action zou Happartbeschermen tegen de al te ijverigeVlamingen. Het was duidelijk dat dekonfrontatie hard zou worden.

SimultaanDat was lang niet het enige probleemwaar het KVHV zich voor gesteld zag.Ondertussen had men immers verno-men, dat Willy Kuijpers van deelnameaan het debat afzag. Officieel heet het datKuijpers niet wou dat Happari Franssprak. Het KVHV zou hem vroegergezegd hebben dat Happart Nederlandszou spreken.Bij het KVHV heeft men wel twijfels

bij die uitleg. Op maandagavond wasimmers de partijraad van de Volksuniebij mekaar gekomen, en die zou deaanwezigheid van een partijlid op hetdebat niet gepast hebben gevonden. Wijkonden Kuijpers niet bereiken om dit tebevestigen. Eric van Rompuy van zijnkant vond dat het debat moest doorgaan.Hij liet het KVHV weten, dat hijaanwezig zou zijn.De universiteit was er ook om roet in

het eten te gooien. In de persmededelingheette het "dat wij vanuit universitairehoek negatieve medewerking ondervon-den in verband met het toekennen van

-de zaal en de gevraagde simultaanverta-ling". Het CLT, dat voor die vertalingzou zorgen, liet maandag weten dat het"geen vertaling kon garanderen", on-danks de eerder gemaakte afspraak.Aanvankelijk zou het debat in de GroteAula plaatsvinden, maar in septemberkreeg het KVHV te horen dat er een"administratieve vergissing" in het spelwas: de Grote Aula bleek op 5mei 1989al aan het VRG te zijn verhuurd. Hetdebat verhuisde naar MSI. Op devalreep kon L&W echter niet garande-ren dat er toegang tot de zaal zou zijn.Uit vrees dat MSI kort en klein zouworden geslagen, naar wij aannemen. Inverband met bovengenoemde feitenbleek niemand voor kommentaar be-reikbaar. In elk geval vreesde het KVHV,dat op 14 november haar Zangfeesthoudt, dat een eskalatie van het debathen in de toekomst de toegang totuniversitaire zalen zou beletten.

ZwichtBij dit alles kwam nog dat in Vlaanderenhet opzet van het KVHV werd geïnter-preteerd als het verschaffen van eenforum aan Happart. Uit de Vrije Tribunemoest het tegendeel blijken. Op hetKVHV zei men ons nog dat men "eenopening wou zoeken in een problema-tiek die al jaren aansleept". Niet elkerechtgeaarde Vlaming blijkt het daarmee eens te zijn.En Happart? Ook hem konden wij

niet bereiken. De 'bendelei~er' heeft eenprivénummer. Maar volgens het KVHV,dat hem maandagavond op de hoogtebracht van de beslissing, vond hij hetjammer dat er gezwicht moest wordenvoor dreigementen.

Johan Reyniers

EEN NIEUW PERSONAGE IN VETO

BELZEBUBANTIAAN BAKLAAG---

BELZEBUBANTIAANBAKLAAGKAN HETWETEN!

EN

5 AG E N DASamenstelling: HildeLenie

/

Maandag 23 oktober20.00 u LEZING 'Taalbeleidsaspecten van een overlevingsstrategie voor het Nederlands'door Koen Eist in MSI00.08, ink.gratis.

20.00 u FILMBigTime (ChrisBlum,1988),met live-opnamen van enkele optredens van TomWaits, in 't Studioke, Brabançonnestraat, org. DAF.

20.30 u KLAPSTUKDe Canadese groep Lalala Human Steps danst New Demons, hetverhaalt zonder vaste struktuur,hoe mensen willenen kunnen vliegen, laatste voorstelling.voor Europa, in de Stadsschouwburg, ink. 200-600, org. Stuc.

20.30 u FILMAmonth inthe country (1987),Britsefilmvan Pat O'Connor, naar de roman vanJ.L.Carr.,over een vriendschapsrelatie tussen een kunstschilder en een archeoloog, beidegetraumatiseerd door oorlog en leger, in de Vaartstr. 16, ink. gratis, org. PieterCoutereelstichting.

24.00 u FILMBigTime (Chris Blum,1988),met TomWa~s, in 't Studioke,Brabançonnestraat,org.DAF.

Dinsdag 24 oktober16.00 u KLAPSTUKAriejanKortewegontmoet Loeken Levacaliervan LalalaHuman Steps, in't Stuc, 1e verd., ink.gratis, org. Stuc.

18.00 u KLAPSTUKLijn9, negen korte stukjes van negen verschillende kunstenaars, oplokatiesverspreid over de stad, (hetparkoers wordtmet een bus afgelegd),totale duur: 4 uuren 20 min.,ink.250/300, org. Stuc.

19.00 u 24 URENLOOP Start van de 22ste editie, op het sportkot, Tervuursevest 101, org.Sportraad.

19.00 u UP UP loopt op de 24 uur ism BroederlijkDelen en Welzijnszorgonder het motto "iktrek het me aan", met kontaktmaaltijd,"monument", zangmaraton en balonnenrace, op hetsportkot,org. UP. •

20.00 u FILMBigTime (ChrisBlum,1988),met live-opnamen van enkele optredens van TomWaits, in 't Studioke, Brabançonnestraat, org. DAF.

20.30 u KLAPSTUKDe Canadese groep Lalala Human Steps danst New Demons, in deStadsschouwburg, ink. 200-600, org. Stuc.

24.00 u FILMBigTime (ChrisBlum,1988),met TomWaits,in 't Studloke,Brabançonnestraatorg.DAF.

Woensdag 25 oktober13.00 u LEZINGHugo Claus in het Erasmushuis, 8ste verd., ink. gratis, org. Kultuurkomm.KUL

16.00 u KLAPSTUKAriejan Korteweg praat met Bruno Verbergt. slotbeschouwingen, in 'tStuc, 1e verd., ink.gratis, org. Stuc.

18.00 u KLAPSTUKLijn9, negen korte stukjes van negen verschillende kunstenaars, oplokatiesverspreid over de stad, (het parkoers wordtmet een bus afgelegd),totale duur: 4 uuren 20 min., ink.250/300, org. Stuc.

19.00 u 24 URENLOOPEinde van de 22ste editie, op het Sportkot,org. Sportraad.20.00 u FILMPantserkruiser Potemkimvan Sergei Eisenstein uitUSSR, muzikale skore, in 'tStudioke, Brabançonnestr.25, org. DAF.

20.30 u KLAPSTUKLalala Human Steps danst New Demons, in de Stadsschouwburg, ink.200/600, org. Stuc.

20.30 u FILMStreamers (1983) van Robert Altman over een groepje jonge para's wordtgekonfronteerd met zijn homoseksuele gevoelens, terwijlhet wacht op inscheping naarVietnam, in de Vaartstr.16, ink.gratis, org. Pieter Coutereelstichting.

24.00 u FILM Pantserkruiser Potemkim uit 1925, in 't Studioke, Brabançonnestr.25, org.DAF.

Donderdag 26 oktober19.00 u UNIVERSITAIREKONFERENTIEProf. De Schrijver: Veranderd, verleden: tweeeeuwen beeldvorming omtrent de Franse Revolutie, in de Grote Aulà aan hetHogeschoolplein, ink.gratis.

20.00 u FILMHeat, is een beschrijvingvan weer een ander deel van het onderqround-mäeu,gesitueerd inHollywood,waar men meer bekommerd is om de eigen grappen, en lekkerewansmaak dan om de bovenground, in Auditorium Vesalius 01.17, ink. 80/100, org.Politika.

20.30. u FILMPrickup your ears, Britsefilmvan Stephen Frears over het leven van Joe Orton,inde Vaartstr.16, ink.gratis, org. Pieter Coutereelstichting.

22.00 u FILMBeyond the Valleyof Ihe Oolls,een 'erotico-sadistische' kroniek van de myteHollywood,inAuditoriumVesalius 01.17, ink.80/100, org. Politika.

Vrijdag 27 oktober20.30 u TEATERWijzijn geen honden, dat treft door Kleinen Wagner, in een P. Jordens, ingebouw Rijschoolstr. 19, ink. 180.

20.30 u FILMMaurice, Britse filmvan James Yvoryover een homoseksuele relatie van eenupper class intelektueel met een arbeider, in Edwardiaans Engeland, inde Vaartstr.16, ink.gratis, org. Pieter Coutereelstichting.

Zaterdag 28 oktober20.30 u TEATERWij zijn geen honden, dat treft door Klein en Wagner, in een regie vanP. Jordens, in gebouw Rijschoolstr. 19, ink. 180.

Maandag 30 oktober9.30 u VORMINGDe nieuwe wet op de Burgerdienst door Jan Rutgeerts, in het kader vanVredesactie à la carte, in de Oijlemolens,Zwarte Zustersstraa~ org. lOT,deelname gratis.14.00 u VORMINGHetwarmjl Zuiden: gewetensbezwaarden en totaalweigeraars in Spanje,door Stijn Suijs, in het kader van Vredesactie à la carte, in de Dijlemolens, ZwarteZustersstraat, org. lOT,deelname gratis.

19.30 u VORMINGVrede, strijd en geweld in het lied, door Hei Pasoep, in het kader vanVredesactie à la carte, in de Dijlemolens,Zwarte Zustersstraet, org. lOT,deelname gratis.

20.30 u TEATERWij zijn geen honden, dat treft door Klein en Wagner, in een regie vanP. Jordens, in gebouw Rijschoolstr. 19, ink. 180.

TENTOONSTELLINGENPaul Gees Oostvlaams kunstenaar, tot 19 november in galerij Transä, Tiensevest 39b, 3200Leuven.Europalla In Leuven Werkvan TomiokaTessai (1836-1924), tot 3 december in het stedelijkmuseum, Savoyestraat 6, van 10 tot 12, van 14 tot 17 en van 19 tot 22.00 u.PIé1Gilies Leuvense kunstschilder, tot 31 oktober in de Centrale Bib,van 9 tot 19.00 u.Leuven garnizoensstad tot 10 november, bij BBL-Leuven, Bondgenotenlaan 21, inkomgratis.