financiering

52 5-2007 > zorg & financiering

Staatssecretaris Bussemaker van VWS maaktzich zorgen over de grote verschuiving vanzwaardere naar lichtere huishoudelijke hulpsinds de invoering van de Wet maatschappelijkeondersteuning (Wmo) op 1 januari. Dreigendeontslagen in de thuiszorg en slechtere arbeids-contracten noemt ze ongewenst.

Bussemaker heeft dat 11 april jl. aan de TweedeKamer geschreven in een eerste voortgangsre-portage over de Wmo. Ze vindt dat de cliëntende zorg moeten krijgen die ze nodig hebben.Klanten van de thuiszorg moeten het vaker doenmet een huishoudelijke hulp die alleen lichtereklusjes kan doen als boodschappen halen enschoonmaken. De zwaardere vorm van verzor-ging, voor mensen die moeite hebben om zelfnog de huishouding te bestieren, is sterk terug-gelopen. Voorheen kreeg zeventig procent vande cliënten de zwaardere vorm van huishoude-lijke verzorging, nu krijgt 85 procent de lichtevorm van huishoudelijke hulp.

Onder de Wmo zijn de gemeenten verantwoor-delijk geworden voor de huishoudelijke hulp,die ze moeten aanbesteden bij zorgaanbieders.De vakbonden maakten zich zorgen over massa-le ontslagen bij thuiszorginstellingen die hierbijbuiten de boot vallen (zie Z&F 2007, nr. 3, p 104-105). Bovendien dreigen de instellingen te blij-ven zitten met personeel dat tot nu toe de duur-dere vorm van hulp verzorgde. De vakbondenvreesden dat werknemers gedwongen zoudenworden akkoord te gaan met slechtere arbeids-contracten.Bussemaker stelt dat van collectieve ontslagennog geen sprake is, maar deelt de zorgen van debonden over verlies van werkgelegenheid enslechtere dienstverbanden. Ze wil dat alle thuis-zorgmedewerkers voor de zorg behouden blij-ven (zie ook Z&F 2007, nr. 4, p. 86). Daar heeftze twintig miljoen euro voor beschikbaar.Bronnen: ministerie van VWS, 11 april 2007, ANP enStcrt. 2007, nr. 71 en nr. 76<

605 meer lichte huishoudelijke hulp sinds wmo

606 honderd dagen wmo; abvakabo fnv roept gemeenten op totbijstelling beleid

Op 10 april jl. was het honderd dagen geledendat de Wet maatschappelijke ondersteuning(Wmo) door gemeenten is ingevoerd. AbvaKaboFNV greep dat moment aan om alle gemeentenin Noord-Nederland op te roepen tot een koers-wijziging in de uitvoering van de Wmo. Redendaarvoor is dat in de afgelopen honderd dagenis gebleken dat de wijze van aanbesteden van dehuishoudelijke verzorging, de tariefdruk en deindicatiestelling verwoestende gevolgen hebbenvoor cliënten, werknemers en thuiszorginstel-lingen. In een notitie, getiteld ‘WMO, moet datnou zo?’ schetst AbvaKabo FNV uitvoerig welkeproblemen en knelpunten in de afgelopen hon-derd dagen zichtbaar zijn geworden bij de uit-voering van de Wmo. De opsomming is geba-

seerd op een stroom van klachten en meldingenvan vakbondsleden in Noord-Nederland.

AbvaKabo FNV roept in de knelpuntennotitiegemeenten op het aanbestedings-, tarief- enindicatiebeleid te wijzigen. AbvaKabo FNVschrijft dat gemeenten, zonder grote systeem-wijzigingen, veel zorgvuldiger de zorg kunnenaanbesteden, reële en faire tarieven voor de zorgkunnen vaststellen en de indicatiestelling sterkkunnen verbeteren. Cliënten en werknemers inde thuiszorg zijn daar zeer bij gebaat.

maatschappelijke ondersteuning

53zorg & financiering > 5-2007

Onzekerheid

Op 1 januari 2007 is de verantwoordelijkheid enfinanciering van de huishoudelijke zorg vanuitde AWBZ overgeheveld naar gemeenten. In deafgelopen honderd dagen is volgens vakbondAbvaKabo FNV gebleken dat de wijze waaropveel gemeenten huishoudelijke zorg hebbenaanbesteed, zeer schadelijk is voor cliënten enwerknemers in de thuiszorg. Op plaatsen waarthuiszorginstellingen buiten de boot vielen bijde aanbestedingen, leven duizenden werkne-mers en cliënten in onzekerheid. Overnemendethuiszorginstellingen stellen werknemers aantegen aanmerkelijk slechtere arbeidsvoorwaar-den. Werknemers met vaste contracten krijgenarbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd. Deaanbestedingen hebben onverantwoord lage

tarieven uitgelokt, die niet alleen de kwaliteitvan de rechtspositie en arbeidsvoorwaarden vanwerknemers aantasten, maar ook leiden tot aan-tasting van de kwaliteit van zorg, het schrappenvan opleidingen, de werkbegeleiding en de kwa-liteitszorg. De gewijzigde indicatiestelling vangemeenten leidt er in veel gevallen toe datkwetsbare cliënten (mensen met een verstande-lijk handicap, dementerenden en mensen meternstige psychosociale problemen) alfahulpenkrijgen toegewezen, voor wie zij zelf het werkge-verschap moeten vervullen.AbvaKabo FNV vindt dat gemeenten de uitvoe-ring van de Wmo grondig moeten herzien en dedoor de bond bepleite verbeteringen moetengaan aanbrengen.Bron: AbvaKabo FNV, 10 april 2007<

607 armoedebeleid kan richting aangeven voor invoering wmo

Delft is een van de gemeenten die de Wet maat-schappelijke ondersteuning (Wmo) ‘beleids-arm’ hebben ingevoerd: de minimale variant iser, maar veel moet nog ontwikkeld worden.Evaluerend onderzoek wijst uit dat het armoe-debeleid van de gemeente nuttige wenken ople-vert voor verdere invoering van de Wmo.

De gemeente Delft voert al langer een actiefarmoedebeleid. Op verzoek van de DelftseRekenkamer hebben Research voor Beleid enhet Instituut voor Onderzoek van Overheids-uitgaven (IOO) dit beleid geëvalueerd en daarbijzijn ze ook nagegaan of de ervaringen opgedaanbij het armoedebeleid van pas kunnen komen bijde invoering van de Wet maatschappelijkeondersteuning (Wmo).

Leerpunten

Enkele leerpunten springen daarbij in het oog:volgens de onderzoekers is het heel belangrijkbij de verdere implementatie van de Wmo ervoor

te zorgen dat er een daadkrachtige veldcoördi-nator is. ‘Dit moet een krachtige persoon zijn,die voldoende tijd vrij kan maken, wiens rol dui-delijk is en die zelfstandig beslissingen kannemen.’ Als er geen daadkrachtige coördinatorbeschikbaar is, wordt het risico groter dat deWmo in de gemeente een lege huls blijft. Ook met een goede samenwerking tussen ver-schillende partijen staat of valt het succes van deWmo, zo stellen de onderzoekers. Net als bij hetarmoedebeleid moeten zij goed op de hoogtezijn van elkaars mogelijkheden en verantwoor-delijkheden. Als dat niet het geval is, bestaat ereen gerede kans dat klanten van het kastje naarde muur worden gestuurd. Duidelijk moet zijnwie het beste welke taken kan uitvoeren. Omdat armoedebeleid en beleid rondom deWmo vaak dezelfde doelgroepen hebben, zouhet goed zijn signalen over en weer door tegeven en bepaalde activiteiten simpelweg tekoppelen. Zo zou aan het Wmo-loket ook dezogeheten Delftpas verstrekt kunnen worden, ofzou het daar mogelijk moeten zijn een aanvraag-