1

5Sorde & netheid

My Production System®

2

Herkenbaar ?

3

Herkenbaar ?

4

Herkenbaar ?

5

Herkenbaar ?

6

Herkenbaar ?

7

Maak de machine eerst maar eens goed schoon, geen wonder dat er elke keer problemen zijn.

8

Moet je speciaal poetsen bij bezoeken van klanten ? Heb je te maken met veel machinestilstanden? Moet je regelmatig zoeken naar gereedschappen ? Heb je te maken met veel, korte stilstanden van machines? Zijn vuilbakken soms overvol ? Heb je te maken met lange ombouwtijden ?

Moet je tijdens het ombouwen nog zoeken naar onderdelen ? Moet je tijdens het ombouwen nog onderdelen zuiver maken ? Stel je soms vast dat sommige onderdelen beschadigd zijn ?

9

Herkenbaar ?

10

Herkenbaar?

11

Wat is het doel ?

5S is een methode die is gericht op het verbeteren van de prestaties van de organisatie, met de werkplek als uitgangspunt.

Door de werkplek proper en ordelijk te houden worden verliezen geminimaliseerd en de basis gelegd voor betere kwaliteit, veiligheid en productiviteit.

Elimineren van

verspilling en

verliezen.

Verbeteren van orde en

netheid

12

Waarom 5S - wat willen we bereiken?

Vaak is de eerste vraag van medewerkers :• Waarom doen we dit?• Wat heeft dat voor zin? • Gaan we daardoor meer maken ?

Om een 5S implementatie goed te laten slagen is het voor een organisatie van essentieel belang om te bepalen waarom men de werkplek georganiseerd wil hebben.

13

Waarom ?

Zoektijden verminderen. Verminderen van machinestilstanden door ..

Tijdig ontdekken van afwijkingen: losse schroeven en sensoren, vuile filters, olielekken, …

Gedrag van alle betrokkenen positief beïnvloeden. Vertrouwen bij klanten creëren. Kortere inwerktijden van nieuwe medewerkers.

Overzichtelijke omgeving Duidelijke werkinstructies

Veilige werkomgeving.

14

Waarom ?

Snellerombouwen

Beter onderhoud

Continu verbeteren

Basis voor verdere verbetering.

15

lean

Lean manufacturing vind zijn oorsprong in het …

Toyota Productie Systeem

Just in Time"Het juiste onderdeel op het juiste moment op de juiste

plaats"

Jidoka"Ingebouwde

kwaliteit""Automatisering met menselijke trekken"

Flexibele, competente,

gemotiveerde medewerkers

Ɣ Continue flowƔ Pull systeemƔ Gelijkmatige productie

(Heijunka)

Ɣ Automatische lijnstopƔ Visueel management Ɣ Foutbestendig

(Poka Yoke)Ɣ Werken volgens

standaard

Operationele stabiliteitRobuuste Producten en Processen

Lange termijn oriëntatie / Partnerschap met klanten en leveranciers

Ɣ Leiderschap : go to gembaƔ TeamwerkƔ Beslissen op basis van

consensusƔ Lerende organisatie,

continu verbeteren

Beste kwaliteit - Laagste kosten - Kortste doorlooptijdDoor het inkorten van de Productiestroom en Eliminatie van Waste

16

Lean Tools

5S Orde & netheidTPM Total Productive Maintenance

Korte doorlooptijden

Kwaliteit aan de bron

Werken in teams

Visueel management

Productie in stromen metcompacte layout

SMED Snel ombouwen

Kanban

Poka-Yoke (foolproof)

FMEAInschatten Q risico's

Processen in kaart brengenValue stream mapping

Problemen systematisch

oplosssen

Productie inU vormige cellen

Standardisatie van het werk

17

5S en verspilling.Een grotere productiviteit door het elimineren van verspilling.

Verspilling door• zoeken naar materiaal.• zoeken naar instructies.• zoeken naar gereedschappen.

Wat aanleiding geeft tot frustraties, eindeloos

geklaag en gezaag.

Wat zorgt voor verspilling in• tijd• motivatie / betrokkenheid• productiviteit

18

Verspilling de 7 Verspilling door … ( de 7 van Toyota, 1960 )

Overproductie is de moeder van alle verspillingen.

Te veel Voorraad aanhouden.

TransportVerplaatsen van goederen.

Overbodige BewegingStapelen, bukken wandelen

Wachten op gereedschappen onderdelen

Herstellingen door foutieve onderdelen.

Meer Bewerking dan nodig.Ontbramen, ...

19

Zoektijden verminderen

Schuren zijn gesloten ruimtes waarin alleen de eigenaar weet waar alles ligt (denkt hij).

Supermarkten zijn voor iedereen toegankelijk en iedereen kan zien waar alles ligt.

20

Positief beïnvloeden van gedrag.

Welk gedrag willen we ?

• Op tijd komen ( start ploeg, na de pauze, op afspraak)• Werkinstructies, instelkaarten volgen.• Elkaar helpen waar mogelijk.• Dragen van de vereiste (veiligheids)kleding.• Alleen roken waar dat is toegestaan.• Toezicht houden op de gereedschappen en materialen.• Meedenken in verbeteringen• …… kortom: zelfdiscipline

21

Omgeving

Omgeving en (on)gewenst gedrag.

GedragIntenties

Gedragsverandering in organisaties is lastig te bewerkstelligen en vergt veel overtuigingskracht. Een eenvoudiger manier om gedrag te veranderen is het aanpassen van de omgeving.

22

Omgeving en (on)gewenst gedrag.

Gedragsverandering in organisaties is lastig te bewerkstelligen en vergt veel gesprekken en overtuigingskracht. Een eenvoudiger manier om gedrag te veranderen is het aanpassen van de omgeving. De omgeving waarin mensen werken heeft invloed op hun gedrag. Mensen gedragen zich bijvoorbeeld in de wachtkamer van de dokter anders dan in de wachtruimte van een treinstation. Datzelfde geldt voor de kleedruimte van een willekeurige sportvereniging of die van een ziekenhuis. In een ruimte waar peuken, klokhuizen en andere rommel op de grond ligt, zijn mensen eerder geneigd om hun afval ook op de grond te gooien. Dezelfde mensen, andere omgeving, ander gedrag. Een rommelige en onoverzichtelijke werkomgeving zorgt voor ander gedrag dan een schone, opgeruimde omgeving.

23

Onderzoek order en netheid

• Onderzoek (1) heeft aangetoond dat een rommelige omgeving besmettelijk werkt. Men creëerde een aantal situaties waarin voorbijgangers in de verleiding werden gebracht tot het overtreden van de wet.

• Een parkeerterrein werd afgesloten met een half openstaand hekwerk met daarbij een bord 'geen doorgang, omlopen voor de ingang' en een bord 'geen fietsen plaatsen'.

• Wanneer er toch fietsen tegen het hek stonden, glipte 82 procent van de mensen toch door het hek om sneller bij hun auto te zijn.

• Toen er geen fietsen tegen het hek stonden was het aantal overtreders slechts 27 procent.

(1) Kees de Keizer' faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

24

Afwijkingen tijdig ontdekken.Door de aanwezigheid van overbodige materialen, spullen die geen vaste plek hebben en het ontbreken van een standaard werkwijze worden afwijkingen in het proces niet of te laat zichtbaar of wordt tijd verspild aan het zoeken naar de juiste gereedschappen, onderdelen of documenten.

Hangt er een kabel los?

25

First impression

Om klanten te houden, te verwerven

26

Bepaalde klanten kennen veel waarde toe aan de indruk die zij krijgen door het simpelweg rondlopen en kijken naar de productieprocessen. Dit wordt ‘visual quality’ (zichtbare kwaliteit) genoemd. Aan deze ‘zichtbare kwaliteit’ wordt een steeds grotere waarde toegekend. De reden daarvoor is simpel: hoe kan men een organisatie en van diens werknemers verwachten dan men met zorg met de kwaliteit omgaat, als de omgeving er al slordig en verwaarloosd uitziet? Je kunt dan de “rot’ bij wijze van spreken al zien zitten en je weet dat daar problemen van gaan komen.

27

Veilige werkomgeving.

28

29

Kenmerken van de georganiseerde werkplek

• Er ligt niets overbodigs• Het is er onberispelijk schoon en opgeruimd• Het papierwerk is minimaal en eenvoudig• Tijd die nodig is om spullen of informatie te zoeken is maximaal 30 seconden• Tijd die nodig is om spullen en informatie op de juiste plek op te bergen is maximaal 30 sec. • Er is een duidelijke standaard werkwijze• De werkplek is zo overzichtelijk, afwijkingen vallen direct op.

30

Wat ? 5S Wat ?

31

Wat ?

5S verwijst naar de vijf Japanse woorden seiri, seiton, seiso, seiketsu, shitsuke. Die staan voor richtlijnen om een werkplaats zodanig in te richten dat een visueel gestuurde, lean productie mogelijk is. Het accent ligt op het opgeruimd, georganiseerd en schoon houden van de werkplek.

32

De 5 S methode

• 5 S staat voor 5 stappen. Het is een methode om zonder grote investeringen de kwaliteit van werkplekken overal in het bedrijf te verbeteren. Daardoor wordt het werk aangenamer en vermindert de kans op storingen of vergissingen. Bovendien gaat de werkplek er veel overzichtelijker uitzien, wat voor iedereen ook weer plezierig is. 5S is gebaseerd op de van oorsprong Japanse Kaizen filosofie. Die houdt in dat je met voortdurend uitvoeren van kleine verbeteringen iedere werksituatie op een hoger niveau kunt brengen. Het geheim zit in het zichtbaar maken van verspillingen in het werkproces. Door die verspillingen op te heffen kan met minder inspanning een beter resultaat worden bereikt.

• Kaizen, en dus ook 5 S, wordt uitgevoerd door de mensen die zelf in de processen werken. Het is een zeer praktische aanpak, waarvan de resultaten vaak op korte termijn te zien zijn. 5 S wordt uitgevoerd door teams.

33

34

1.Schiften 2.Schikken

3.Schoonmaken 4.Standaardiseren 5.Systematiseren

Opruimen wat overbodig is op de werkplaats.

Onderscheid maken tussen wat noodzakelijk en niet noodzakelijk is. Doe afstand van alles wat niet noodzakelijk is. Gebruik ik dit nog ?

Geen overbodige zaken op de werkplek.

Eenmaal de rommel weg, kun je wat overblijft schikken. Alles krijgt een naam en een plaats, waardoor men zaken kan terugvinden en vlug kan wegzetten. In een productieomgeving kan dat bijvoorbeeld door markeringen op de vloer en op rekken.

Alles heeft zijn plaats.

Iedereen is verantwoordelijk voor het schoonmaken van de werkomgeving. Heel belangrijk bij deze stap is dat tijdens dit schoonmaken defecten of gebreken naar voor kunnen komen die anders niet ontdekt worden.

Propere werkomgeving.

Procedures en instructies worden opgesteld, afspraken worden gemaakt. Iedereen moet weten wat van hem verwacht wordt.

Duidelijke afspraken.

Discipline betekent dat iedereen doet wat hij moet doen. De voorgaande inspanningen zullen tot niets leiden indien de discipline ontbreekt om de methodiek deel te maken van ons dagelijks denken en handelen.

Volhouden.

35

1. Schiften: Overbodige zaken verwijderenNiet noodzakelijke voorwerpen zichtbaar maken en vervolgens verwijderen van de werkvloer.

Bekijk kritisch welke zaken U werkelijk nodig hebt om Uw werk te doen.Doe alles weg wat niet direct nodig is.

36

1. Schiften: Rode kaart campagne

Deze methode bestaat uit het zichtbaar maken van onnodige voorwerpen door middel van een rode kaart, om de voorwerpen vervolgens zo snel mogelijk van de werkplek te verwijderen.

• Machine/materiaal:• Datum: • Omschrijving afwijking: • Constatering door: • Naam teamleider:• Actie door:

37

1. Shiften

Identificeren van niet noodzakelijke voorwerpen.GereedschapIs het gereedschap nog toepasbaar?Is het gereedschap nog bruikbaar (versleten of

defect)?Zijn er te veel of te weinig gereedschappen

(gelijksoortig of verschillend)?Zijn er gereedschappen of meetinstrumenten

aanwezig die niet nauwkeurig zijn?

38

1. ShiftenVoorraad/opslag:Is er materiaal aanwezig dat niet in het productieproces

gebruikt wordt?Is er te veel voorraad aanwezig?Zijn er te veel lege containers/pallets op een werkplek?Staat het materiaal op de verkeerde plaats?Ontneemt het materiaal de medewerker het zicht op

de machine of de werkplek?Is het materiaal beschadigd?Zijn alle benodigde documenten actueel en

noodzakelijk?

39

Machine:Is de gehele machine noodzakelijk voor de

bewerking?Zijn er oude kalibers, klemmen en of

hulpgereedschappen?Zijn er te veel machine onderdelen aanwezig?Zijn alle tafels, werkbanken en /of kasten

noodzakelijk?Zijn er nog andere dingen niet-noodzakelijk?

1. Shiften

40

2. SchikkenAlle overige voorwerpen krijgen een vaste plaats.• Maak alles gemakkelijk bereikbaar.• Maak gebruik van visuele hulpmiddelen om de

plaats éénduidig herkenbaar te maken.• Benoem de zaken (naam of nummer)

Resultaat: Alles heeft een naam en een vaste plaats.

41

2.1 Schikken: GebruiksfrequentieMeestal zullen we de voorwerpen met de hoogste gebruiksfrequentie het dichtste bij de werknemer plaatsen. Voorwerpen die minder gebruikt worden kunnen dan verderop geplaatst worden, eventueel in een magazijn.

Tafels en andere horizontale draagvlakken nodigen uit om er voorwerpen op te plaatsen buiten hun vaste plaats.

42

2.1 Schikken: GebruiksfrequentieGebruiksfrequentie Wat ? Waar bewaren ?

Meerdere malen Assemblage hulmiddelen Op de werkpostper dag Instelgereedschappen Aan machine

Controlebladen

1 maal per dag Schoonmaak materiaal Op de werkplaats

1 maal per week Ombouw materiaal Centraal in lijnOmbouw gereedschap Aan machine indien plaats

1 maal per maand Reserve onderdelen die Centraal stockeren in lijnje regelmatig nodig hebt. Aan machine indien plaats

Een paar maal Reserve onderdelen Centraal stockerenper jaar apart magazijn

Nooit Kapotte onderdelen weggooien

43

2.3 Schikken:Markeren vande locatie • Het bevestigen van de

gereedschappen op gereedschapsborden

• Rekken kasten voorzien van labels

• Het markeren van de vloer voor tafels, containers, rekken, etc.

• Het markeren moet gezien worden als een instructie.

44

2.3 Schikken: Markeren

45

3. Schoonmaken

Reinig en inspecteer gereedschappen, machines, vloer

• Niet alleen schoonmaken maar- opsporen van de bron van vervuiling- bepalen van middelen die nodig zijn

om vervuiling te vermijden• Voorzie tijd en middelen om alles schoon te houden.

• Zoek naar methoden om sneller en gemakkelijker te poetsen.

• Stel normen voor reinheid.

Resultaat: Geen olie, stof, spanen op machines en vloer.

46

3: SchoonmakenIn deze fase wordt als het vuil en stof van de werkplek verwijderd.

1. De vloer, de muren en het plafond reinigen2. De machines, uitrusting, kasten, rekken en schappen reinigen.3. Het dichten van lekken met betrekking tot lucht, water en olie.

• Vuil kan een bewijs zijn dat er ergens iets mis gaat (bijvoorbeeld olielekkage), het is daarom belangrijk om de werkplek schoon te maken en te houden. Hierdoor kunnen direct afwijkingen op de standaard worden gesignaleerd. Om het probleem op te lossen moet de hoofdoorzaak gevonden worden, zodat men niet eeuwig blijft schoonmaken.

47

4. Standaardiseren

Wie?Wat ?

WanneerHoe?

Afspraken maken:wie doet wat en wanneer ?

48

4. StandaardiserenDe vorige stappen moeten deel uitmaken van de dagelijkse taak.De verschillende taken moeten gepland worden en bijgestuurd waar nodig.

Verbeteringsprojecten- Hoe vervuiling vermijden ?

Visuele controleWat zijn de kritische controlepunten van machines.- temperatuur- olie, waterpeil

Resultaat: Visuele werkomgeving

49

4: StandaardiserenGeef duidelijke opdrachten zodat iedereen weet wie wat gaat doen en wanneer zij het moet gaan doen, begin met jezelf! Standaardiseren of structureren is het toewijzen van taken en het bepalen van voorwaarden om de drie voorgaande stappen te handhaven. Iedereen moet weten wat het aanvaardbare niveau van de werkplekorganisatie is. • Omschrijven van de schoonmaaktaken en de frequentie .

Het type en de mate van de schoonmaakactie duidelijk definiëren.

• Het toewijzen van de schoonmaakverantwoordelijkheden. Wie doet wat?

• Het visualiseren van een schoonmaakprogramma.• Aftekenen dat de taak is uitgevoerd.

50

Zorg dat de vorige punten nooit stoppen en altijd verbeteren.

- Nakomen van afspraken.- Orde en netheid audits.- Basis leggen voor continu verbeteren door opleiding.

• Basisvaardigheden: lassen, draaien, frezen, • Medewerkers betrekken in het maken van instructies en

controlelijsten.

5. Systematiseren Opvolgen, borgen

51

5: Systematiseren

Zelfdiscipline: blijven uitvoeren van wat gepland is.

Je houden aan wat overeengekomen is. Het betekent het creëren van een gewoonte zodat iedereen het kan praktiseren. Deze stap is niet zichtbaar zoals de andere stappen. Maar als iedereen doet wat is afgesproken, wordt het werk voor iedereen makkelijker.

52

Succesfactoren.Een groter kader, waarom willen we dit ?Actieve betrokkenheid van het management.Iemand die de kar trekt.

Tijd en middelen moeten beschikbaar zijn."Als je wil verbeteren moet je tijd maken om te werken aan verbeteringen."

Link met bestaande problemen.• Machinestilstanden• Plaatsgebrek• Arbeidsongevallen

Poetsen is geen doel op zich.

53

Succesfactoren

• 5S Audit - Positieve benadering, wat gaat al beter?- Gemengd team met productiemedewerkers- Als leermoment

• Publiceren van goede voorbeelden (foto’s). • MBWA (management by walking around).

54

Boeken

Eenvoudig, overzichtelijk.100 blz.

55

www.linkedin.com/profile/edit?trk=hb_tab_pro_top

Are you the owner of one of the pictures , are parts of the text I have used.Please let me no and I’ll remove the item or will make a reference.