52 8%3% 8-7%- (0 .&%1%1 )% -' !0 +( %1 $8'! $% 4# !% 4%3* *4 18 … · 2016-12-21 · 12/HUMO...

4
10 / HUMO NR 3923 | 46 ‘Ik ben doodsbang geweest dat ik mijn dochter nooit meer zou terugzien. In zes weken tijd was ze volledig gebrainwasht door een loverboy,’ vertelt Anne, de moeder van de 14-jarige Lotte. Toen afgelopen zomer bekend werd dat het meisje vier nachten in een Antwerpse politiecel moest doorbrengen omdat er geen plaats was in de jeugdinstelling, beroerde haar lot heel Vlaanderen. Intussen verblijft Lotte in de gesloten instelling van Beernem. Haar moeder doet voor het eerst het pijnlijke verhaal van een onzeker, opstandig tienermeisje dat blind verliefd in haar ongeluk liep. Annemie Bulté / Foto’s Guy Puttemans Anne (mama van Lote) «Toen ik Lotte die ochtend bij de jeugdrechter zag binnenko- men, schrok ik. Ik had haar al twee weken niet meer gezien, sinds ze thuis was weggelo- pen. Het meisje dat ik zag, was lijkbleek, rillerig, met zwarte kringen om haar ogen. Maar het meest schrok ik van haar houding. Die was extreem vij- andig: in haar lichaamstaal – ijskoud en afstandelijk – en in haar woordgebruik. Ze gun- de mij nauwelijks een blik en begon de jeugdrechter uit te schelden in een Arabisch-getint Antwerps, heel plat en ordinair. Toen ze hoorde dat de jeugd- rechter haar in een gesloten jeugdinstelling wilde plaatsen, werd ze hysterisch. Ze wilde uit de ziting weglopen: de agen- ten hebben haar moeten te- genhouden. ‘Uw dochter is zélf een hoer!’ schreeuwde ze naar de jeugdrechter. Ik wist niet wat ik zag. Langs de ene kant was ik ontzetend blij om haar terug te zien en wilde ik niets liever dan haar knufelen, maar langs de andere kant stond ik gewoon perplex: ik herkende haar ge- woon niet. Dit was mijn Lote niet meer.» De Antwerpse jeugdrechter Philip Vandaele windt er geen doekjes om, die woensdag 24 juni 2015. Lote, net 14, is het slachtofer geworden van een loverboy – dat is een pooier die jonge, emotioneel kwetsba- 1 10 NOVEMBER 2015 HUMO /11 ‘Die meisjes beseffen niet dat ze gebruikt worden en beschouwen zichzelf helemaal niet als slachtoffer’ loverboys hun meisjes aan de poort van de instelling of de po- litiecel op te wachten. Ze staan met open armen klaar om hen verder seksueel uit te buiten.’ Het fenomeen van de lover- boys wordt in België al jaren- lang zwaar onderschat, zegt Stef Janssens, expert bij Myria, de onafhankelijke Nationale Rapporteur voor Mensenhan- del. Stef Janssens «In Nederland kwam onlangs een zaak aan het licht waarbij 76 kwetsbare en soms zwakbegaafde meisjes door loverboys in de prostitutie werden gepraat. Zulke dingen gebeuren ook bij ons, alleen wordt het te weinig opgemerkt omdat mensen in de jeugdzorg, in scholen, bij politie en justi- tie niet genoeg vertrouwd zijn met het fenomeen. Daar moet re meisjes verleidt en inpalmt, om ze nadien in de prostitu- tie te duwen. Zo is Lote in een gevaarlijk prostitutiemilieu met oudere mannen terechtgeko- men. Ze is een gemakkelijke prooi en moet dringend tegen zichzelf beschermd worden, want zelf zal ze de lokroep van de loverboy niet kunnen weer- staan. ‘Indien de minderjarige toevertrouwd wordt aan een open voorziening zal zij met zekerheid terug benaderd worden door het prostitutiemilieu of zal zij dit zelf opzoeken. De minderjarige moet beschermd worden tegen zichzelf. Enkel een gesloten instelling kan deze veiligheid bieden.’ (Jeugdrechter Vandaele, 24 juni 2015) Probleem. Er is maar één geslo- ten jeugdinstelling voor meis- jes in Vlaanderen, De Zande in Beernem, en daar is geen bed meer vrij. En dus moet Lote die nacht opnieuw in de politiecel overnachten, waar ze moeilijk de slaap kan vaten, niet kan douchen en geen schone kle- ren kan aantrekken. De dag nadien brengt ze opnieuw in een kamertje in het Antwerp- se justitiepaleis door, samen met een 13-jarig meisje dat in een gelijkaardige situatie zit, wachtend op een oplossing die niet gevonden wordt. Dus vliegen de meisjes de volgen- de nacht weer de cel in. En de nacht daarop opnieuw. Het lot van de meisjes beheerst da- genlang het nieuws. De jeugd- rechtbank reageert ziedend, jeugdrechters en hulpverle- ners sturen verontwaardigde tweets. ‘Hallucinant en com- pleet onaanvaardbaar. Een kind sluit je niet op in een politiecel,’ reageert Lotes jeugdadvoca- dringend iets aan gebeuren. De politie behandelt die zaken dik- wijls als gewone zedenfeiten en vaak is hun eerste reactie dat het meisje het misschien heet uitgelokt. Ze besefen niet altijd dat die meisjes gemanipuleerd worden en dat het om pure mensenhandel gaat. »Er zijn twee soorten net- werken in België: de buiten- landse en de binnenlandse. Er zijn de voorbije jaren in Gent en Sint-Truiden een paar gro- te prostitutienetwerken opge- rold van buitenlandse loverboys die hun slachtofers rekruteer- den in Hongarije, Bulgarije of Roemenië. Ze maken die meis- jes eerst stapelverliefd, komen met hen naar België en dwin- gen hen hier in de prostitutie. »Daarnaast zien we ook steeds meer dossiers van Bel- gische loverboys die Belgische meisjes ronselen. Ze hangen rond in de buurt van jeugdin- stellingen of schoolpoorten en pikken er feilloos het meisje met de meest onzekere tred uit. Of ze schuimen de sociale media af, op zoek naar meisjes die zich eenzaam voelen of slecht in hun vel ziten, en daardoor erg vatbaar zijn voor de char- mes van zo’n man die hun het gevoel geet dat ze bijzonder zijn. De loverboy begint een relatie met het meisje, isoleert haar van haar vrienden, palmt haar volledig in, tot ze zowat alles voor hem zou doen. Dan begint hij haar te testen. Eerst vraagt hij haar om hem één keer uit de inanciële nood te helpen door met een vriend naar bed te gaan. Geleidelijk aan verschui- ven de grenzen, het meisje moet seks tegen betaling heb- ben met steeds meer mannen. Soms wordt er grof geweld ge- bruikt, chantage en vernede- ringen. Zo wordt de wil van het meisje gebroken, en bouwt de loverboy zijn eigen netwerk uit. te Chantal Van den Bosch, die zelfs plannen maakt om de Bel- gische staat te dagvaarden als Lote nog één nacht langer in de cel moet blijven. SCHATTIGE TIENERPOOIER Minstens even schokkend als het plaatsgebrek in de jeugd- zorg, is de reden waarom Lote en haar 13-jarige lotgenote niet naar een open instelling kun- nen. ‘Meisjes die in de greep zijn van een loverboy zijn heel moei- lijk uit zo’n circuit los te weken,’ klinkt het bij Child Focus. ‘Ze besefen niet dat ze gebruikt worden, en beschouwen zich- zelf helemaal niet als slachtof- fer. Ze willen gewoon hun gang blijven gaan en bij ‘hun lief’ zijn. Bij elke interventie van de poli- tie of de hulpverlening staan de

Transcript of 52 8%3% 8-7%- (0 .&%1%1 )% -' !0 +( %1 $8'! $% 4# !% 4%3* *4 18 … · 2016-12-21 · 12/HUMO...

10 / HUMO NR 3923 | 46

‘Ik ben doodsbang geweest dat ikmijn dochter

nooitmeer zou terugzien. In zes weken tijd was

ze volledig gebrainwasht door een loverboy,’

vertelt Anne, demoeder van de 14-jarige Lotte.

Toen afgelopen zomer bekendwerd dat hetmeisje

vier nachten in een Antwerpse politiecel moest

doorbrengen omdat er geen plaats was in de

jeugdinstelling, beroerde haar lot heel Vlaanderen.

Intussen verblijft Lotte in de gesloten instelling

van Beernem. Haarmoeder doet voor het eerst

het pijnlijke verhaal van een onzeker, opstandig

tienermeisje dat blind verliefd in haar ongeluk liep.

Annemie Bulté / Foto’s Guy Puttemans

Anne (mama van Lote) «Toenik Lotte die ochtend bij dejeugdrechter zag binnenko-men, schrok ik. Ik had haar altwee weken niet meer gezien,sinds ze thuis was weggelo-pen. Hetmeisje dat ik zag, waslijkbleek, rillerig, met zwartekringen om haar ogen. Maarhet meest schrok ik van haarhouding. Die was extreem vij-andig: in haar lichaamstaal –ijskoud en afstandelijk – en inhaar woordgebruik. Ze gun-de mij nauwelijks een blik enbegon de jeugdrechter uit tescheldenineenArabisch-getintAntwerps,heelplatenordinair.Toen ze hoorde dat de jeugd-rechter haar in een geslotenjeugdinstelling wilde plaatsen,

werdzehysterisch. Zewildeuitde ziting weglopen: de agen-ten hebben haar moeten te-genhouden. ‘Uwdochter is zélfeen hoer!’ schreeuwde ze naardejeugdrechter. Ikwistnietwatikzag.Langsdeenekantwas ikontzetendblijomhaarterugtezien enwilde ik niets liever danhaar knufelen, maar langs deandere kant stond ik gewoonperplex: ik herkende haar ge-woon niet. Dit was mijn Lotenietmeer.»De Antwerpse jeugdrechter

Philip Vandaelewindt er geendoekjes om, die woensdag 24juni 2015. Lote, net 14, is hetslachtofer geworden van eenloverboy–dat is eenpooier diejonge, emotioneel kwetsba-

1

10 NOVEMBER 2015 HUMO / 11

‘Die meisjesbeseffen nietdat ze gebruiktworden enbeschouwenzichzelfhelemaal nietals slachtoffer’

loverboys hun meisjes aan depoortvandeinstellingofdepo-litiecel op tewachten. Ze staanmet open armen klaar om henverder seksueel uit te buiten.’Het fenomeen van de lover-

boys wordt in België al jaren-lang zwaar onderschat, zegtStef Janssens, expertbijMyria,de onafhankelijke NationaleRapporteur voor Mensenhan-del.Stef Janssens «In Nederlandkwam onlangs een zaak aanhet licht waarbij 76 kwetsbareensomszwakbegaafdemeisjesdoor loverboys indeprostitutiewerden gepraat. Zulke dingengebeuren ook bij ons, alleenwordthetteweinigopgemerktomdatmensenindejeugdzorg,in scholen, bij politie en justi-tie niet genoeg vertrouwd zijnmet het fenomeen. Daarmoet

re meisjes verleidt en inpalmt,om ze nadien in de prostitu-tie te duwen. Zo is Lote in eengevaarlijkprostitutiemilieumetoudere mannen terechtgeko-men. Ze is een gemakkelijkeprooi en moet dringend tegenzichzelf beschermd worden,want zelf zal ze de lokroep vande loverboy niet kunnen weer-staan.

‘Indien deminderjarigetoevertrouwdwordt aaneen open voorziening zalzij met zekerheid terugbenaderdworden door hetprostitutiemilieu of zal zij ditzelf opzoeken. Deminderjarigemoet beschermdwordentegen zichzelf. Enkel eengesloten instelling kan dezeveiligheid bieden.’(Jeugdrechter Vandaele,24 juni 2015)

Probleem.Er ismaarééngeslo-ten jeugdinstelling voor meis-jes in Vlaanderen, De Zande inBeernem, en daar is geen bedmeervrij.EndusmoetLotedienacht opnieuw in de politiecelovernachten, waar ze moeilijkde slaap kan vaten, niet kandouchen en geen schone kle-ren kan aantrekken. De dagnadien brengt ze opnieuw ineen kamertje in het Antwerp-se justitiepaleis door, samenmet een 13-jarig meisje dat ineen gelijkaardige situatie zit,wachtend op een oplossingdie niet gevonden wordt. Dusvliegen de meisjes de volgen-de nacht weer de cel in. En denacht daarop opnieuw. Het lotvan de meisjes beheerst da-genlang het nieuws. De jeugd-rechtbank reageert ziedend,jeugdrechters en hulpverle-ners sturen verontwaardigdetweets. ‘Hallucinant en com-pleetonaanvaardbaar.Eenkindsluit je niet op in eenpolitiecel,’reageert Lotes jeugdadvoca-

dringendietsaangebeuren.Depolitiebehandeltdiezakendik-wijlsalsgewonezedenfeitenenvaak is hun eerste reactie dathet meisje het misschien heetuitgelokt.Zebesefennietaltijddat diemeisjes gemanipuleerdworden en dat het om puremensenhandel gaat.»Er zijn twee soorten net-

werken in België: de buiten-landse en de binnenlandse. Erzijn de voorbije jaren in Genten Sint-Truiden een paar gro-te prostitutienetwerken opge-roldvanbuitenlandseloverboysdie hun slachtofers rekruteer-den in Hongarije, Bulgarije ofRoemenië. Zemaken diemeis-jes eerst stapelverliefd, komenmet hen naar België en dwin-gen hen hier in de prostitutie.»Daarnaast zien we ook

steeds meer dossiers van Bel-gische loverboys die Belgischemeisjes ronselen. Ze hangenrond in de buurt van jeugdin-stellingen of schoolpoorten enpikkenerfeillooshetmeisjemetde meest onzekere tred uit. Ofze schuimen de sociale mediaaf, op zoek naar meisjes diezich eenzaam voelen of slechtin hun vel ziten, en daardoorerg vatbaar zijn voor de char-mes van zo’n man die hun hetgevoel geet dat ze bijzonderzijn. De loverboy begint eenrelatie met het meisje, isoleerthaar van haar vrienden, palmthaar volledig in, tot ze zowatalles voor hem zou doen. Danbegint hij haar te testen. Eerstvraagthijhaaromheméénkeeruitdeinanciëlenoodtehelpendoormeteenvriendnaarbedtegaan. Geleidelijk aan verschui-ven de grenzen, het meisjemoet seks tegen betaling heb-benmet steedsmeermannen.Somswordtergrofgeweldge-bruikt, chantage en vernede-ringen. Zowordt dewil vanhetmeisje gebroken, en bouwt deloverboyzijneigennetwerkuit.

te Chantal Van den Bosch, diezelfsplannenmaaktomdeBel-gische staat te dagvaarden alsLote nog één nacht langer inde cel moet blijven.

SCHATTIGE TIENERPOOIER

Minstens even schokkend alshet plaatsgebrek in de jeugd-zorg, is de redenwaaromLoteenhaar 13-jarige lotgenotenietnaar een open instelling kun-nen. ‘Meisjesdie indegreepzijnvaneenloverboyzijnheelmoei-lijk uit zo’n circuit los teweken,’klinkt het bij Child Focus. ‘Zebesefen niet dat ze gebruiktworden, en beschouwen zich-zelf helemaal niet als slachtof-fer.Zewillengewoonhungangblijvengaanenbij ‘hun lief’ zijn.Bij elke interventie van de poli-tieofdehulpverleningstaande

12 / HUMO NR 3923 | 46

‘De loverboys staanhunmeisjesmetopen armen aande poort van deinstelling op tewachten’ CHILD FOCUS

Eigenlijk is ‘loverboy’ een veelte schatige term voor wat hetis: een tienerpooier diemeisjesverkoopt.»

VAKANTIE IN ZWEDEN

Na vier dagen krijgt de Ant-werpse jeugdrechter eindelijkzijn zin en maakt de jeugdin-stelling van Beernem, met hetmesopdekeel,eenbedvrijvoorLote en haar lotgenote. Dathunlogeerpartij indeAntwerp-sepolitiecel dagenlanghet on-derwerp is van de nieuwsbe-richten,merkendemeisjes zelfnietop.Zependelenvierdagenlang tussendepolitiecel en hetjustitiepaleis,vervelenzichelkedag steendood in de wachtka-mer en klagen tegen de be-wakers dat ze alleen broodjesmet kaas te eten krijgen. Lot-tes moeder volgt het nieuwsnatuurlijk wel.Anne«Toenikophetinternetdereactiesvandemensenlas,benik enormgeschrokken. ‘Het zalwel weer zo’n marginaal gezinzijn, waar de ouders niet naarhunkinderenomkijken.’Of: ‘Alszo’n meisje van huis wegloopt,zal er wel een reden zijn.’ Zo’nreacties komen héél hard aan,want je voelt je falen als ouder.Terwijl ik juist álles gedaan hebommijn dochter te helpen.Wijzijn een heel gewoon gezin.Mijn man en ik werken allebei,enwehebbenaltijdgeprobeerdom fatsoenlijke ouders te zijnvooronzetweedochters.Loteisdeoudste.Wewarenbehoor-lijk streng voor haar: ze mochtniet elk weekend naar de stadmet vriendinnen en uitgaanmocht ze helemaal nog niet.Omhaar te beschermen heb ikbesloten ommijn verhaal ano-niem te doen.»We weten nog altijd niet

hoe diep Lote in het prostitu-tienetwerk zat. Toen de politiehaar in juni na tweewekenver-dwijningterugvond,verbleefzein een huis in Borgerhout metverschillende oudere mannen,Palestijnen en ook een paarRoemenen. Die lagen gansenachten aan een waterpijp telurken.Erwerdenookdrugsge-bruikt.ErzatennogvierandereBelgische meisjes van 15 en 16

Chantal Van den Bosch volgt als jeugdadvocaatverschillende dossiers van slachtofers vanloverboys. ‘Als je de slachtofers opsluit zonderenige vorm van psychologische bijstand,ervaren ze dat als een straf.’

jaar inhethuis.Diemeisjeswa-ren ook van huis of uit een in-stellingweggelopen en prosti-tueerden zich voor hun vriend.Lote beweert dat zij dat nietgedaanheet,maar ikweetnietof dat waar is. Misschienwil zehet gewoon niet tot haar latendoordringenomzichzelf te be-schermen.»We hebben geen idee wat

er in dat huis allemaal gebeurdis, welke trauma’s ze daar mis-schien heet opgelopen. Welweet ik dat ze eten, kleren enmake-upvandemannenkreeg.Ze sprak over een heel mooikortzwart jurkje, terwijl zenor-

maal altijd in een skinny jeansrondloopt. Er was ook een ou-dere dame in huis die hen hielpmethunmake-upennagels endie henook leerde koken,wantde meisjes moesten eten ma-kenvoordemannen. Lotehadzichtotdeislambekeerd,zeize,ze deed zelfs de ramadanmee.Opeenbepaaldmomentben ikzelfs bang geweest dat ze naarSyrië zou vertrekken. Ik denkdat ze totaal opgeslorpt wasdoordewereldvandiemannen.»Hoe het zo ver kon komen?

Instinctmatig heb ik altijd aan-gevoelddatFacebookeengro-te rol heet gespeeld. Er klopteiets nietmet die socialemedia.Ze zat voortdurend te chaten.Het was alsof die telefoon aanhaar hand vastgeplakt zat. Ikheb haar proiel gekraakt toenze de laatste keer van huis wasweggelopen – ze had meerdan 3.000 vrienden, van wie90 procent mannen van al-lochtone akomst waren. Dui-zendenchatgesprekkenhadzegevoerd. Sommigewaren sek-sueel getint. Later heet ze meverteld dat ze acht Facebook-proielen heet. Ik denk dat zeook via Facebook onder drukwerdgezetomtelkensvanhuisweg te lopen.»HUMO Je hadwellicht nooit

verwacht dat je dochter

in zo’nmilieu verzeild zou

raken.Wat voormeisje is

Lotte eigenlijk?

Anne «Tot haar 12de heb-ben we nooit problemen methaar gehad. Lote was een lief,beetje schuchter kind dat heelsnel zelfstandig was. Ze haal-de goeie punten op school enhad veel vriendinnetjes. Ze hadeen zekere naïviteit over zich,maar zewas ook een plantrek-ker. In het eerste middelbaaris haar gedrag omgeslagen enwerdzeonhandelbaar.Zeheetons nooit willen zeggenwat eraan de handwas,maar –weetik nu – tegen haar beste vrien-dinheetzevertelddat ze indieperiode verkracht is. Ze werdheel teruggetrokken en kreegaf en toeagressieveuitbarstin-gen. Dan sloeg zeme soms. Zesneed zichzelf ook, ik heb ophaar kamer eens een mes ge-vonden.

1

LOVERBOYSDOSSIERDOSSIERDOSSIER

‘Op een dag zei

Jimmymij dat hijwilde dat ik ‘wa geld

verdiende’.Op café zei

hij tegen de anderen

dat ze voor 40 euro

seksmetmij mochten

hebben. Hij stak een

condoom inmijn beha

en zei: ‘Kijk, die gast

is uw eerste klant.’ Ik

zei uiteindelijk ja en

gingmet hem naar

het toilet. Toen ik

weer buitenkwam,

stonden er drie

anderen klaar. Van

het geld heb ik niets

gekregen.’

(Lisa, 13 jaar, in eenverklaring aan de Gentsepolitie, februari 2014)

14 / HUMO NR 3923 | 46

»Ze ontwikkelde hardnekki-ge acne in haar gelaat, waar-door ze heel onzeker werd. Zeverstopte haar gezicht ondereendikke laagschmink, alseenmasker. Zedeedzichaltijd heelstoervoor,maarhaarhelehou-ding straalde onzekerheid uit.Enzewasalleennoggeïnteres-seerd in Facebook. Op een be-paaldmomenthebbenwehaargsm en tablet afgenomen, enna eenweekwerd haar gedragbeter. Op school deed ze hetheel slecht. We dachten dat zemisschien gepest werd, maarzebeweerdestelligdatdatniethetgevalwas. Ik gingmethaarnaar de kinderpsycholoog ende kinderpsychiater, maar ookzij raakten niet door de muurdie ze rond zich had opgetrok-ken.»In mei van dit jaar vertel-

de ze plots dat ze stapelver-liefd was op een jongen van17 die ze in Antwerpen in eenpark had leren kennen toen zemet vriendinnen op stap was.Mohammad – zo heete haarvriendje – wilde bij ons thuiskomen om onze toestemmingte vragen om met onze doch-ter om tegaan. Ik vonddat eenraar ideeenwimpeldehetaf.Zekenden elkaar nauwelijks eenweek, en ik vond 17 ook veel teoud–achteraf bleek trouwensdat hij al 18 was. Maar ze wasbezeten door die jongen, diehaar foto’s stuurde om te to-nen hoe schatig hij met zijnkleine zusje omging, en haarhelemaal betoverde. Ze wildeelk vrij moment naar Antwer-pen, wat thuis voor zware dis-cussieszorgde.Tweewekenla-ter liep ze voor het eerst weg.»De eerste keer bleef ze

maar één weekend weg. Zon-dagavondkwamze terug thuisen vertelde ze dat ze met Mo-hammad en een stel nieuwevrienden was gaan feesten inAntwerpen. Alsof dat de nor-maalste zaak van de wereldwas voor een meisje van 14.Vanaf toen liep ze elk weekendweg en bleef ze steeds langervermist.Eénkeerpluktedepo-litiehaaromvijfuur ’sochtendsvaneenbankje indeAntwerpsestationsbuurt, samenmet een15-jarig vriendinnetje. Wat ze

‘Ik zwierf door de ruige buurtenvan Antwerpen ommijn dochterte zoeken. Ik zag ongure typesrondlopen en dacht: ‘Misschienweten diewelwaar ze zit’’ANNE, MAMA VAN LOTTE

Anne: ‘Tot haar 12de hebbenwe nooitproblemen gehadmet Lotte. Zewas een lief,beetje schuchter kind dat snel zelfstandigwas.’

daar aan het doen waren, wil-den ze niet vertellen.»De laatste keer, in juni,

bleef ze twee weken vermist.De eerste dagen hoopte iknog dat ze zelf zou terugkeren,maar naarmate de dagen vor-derden, vreesde ik het ergste.‘Morgen vinden ze haar doodterug,’ dacht ik. Ik wist toen aldat ze in een gevaarlijk milieuvertoefde. Tijdens de middag-pauzevanmijnwerk inAntwer-penzwierf ikdoordestad, inderuige buurten, omhaar te zoe-ken. Ik zag ongure types rond-lopenendacht: ‘Misschienwe-ten die wel waar mijn dochterzit.’Hetwaszenuwslopend.Na

eenweekkon iknietmeergaanwerkenendoenalsof allesnor-maalwas, en heb ik verteld datmijn dochter vermist was. Ge-lukkig kreeg ik veel steun vanmijn collega’s. Ik ben trouwensnog altijd thuis om alles water de voorbije maanden is ge-beurd, te verwerken.»Toen ze al een dag of tien

vermist was, zag een vriendin-netje Lote op de Groenplaats.Ze was erg geschrokken, wantLote zag er slecht uit en leekonder de drugs te ziten. Haarhals zat onder de zuigvlekken.Mijn dochter vertelde haar datzebinnenkort op vakantie naarZweden zou vertrekken methaar vriend. Ze versprak zichen zei dat ze geld had uit ‘prak-tijkjes’. Tien meter verderopstond een allochtonemanmeteen baard die Lote geen mo-mentuit hetoogverloor.Daar-nadokenzesamendemetro in.Toen ik dat hoorde, wist ik datwe haar heel snel moesten te-rugvinden.»Driedagen laterkreeg ik te-

lefoonvandepolitie:zehaddenLotte gevonden, samen metJulie, een meisje van 15 dat inhetzelfdecircuitzat.Datwasdeeerstekeerdatzedenacht indepolitiecel doorbracht. De vol-gende ochtend moest ze voorde jeugdrechtbankverschijnenen zag ik haar na twee wekenvoor het eerst terug.De jeugd-rechter vroeg tijdensdie eersteziting of het mogelijk was omLotemee naar huis te nemen,omdaternergensplaatswas inde jeugdinstellingen. Ikhebge-zegddatdatnietkon,engeloofme,datwaseenhartverscheu-rendebeslissing.Heelmijnhartwilde ja zeggen, maar ik wistdat ik het niet mocht doen.

LOVERBOYSDOSSIERDOSSIERDOSSIER

‘Ik kon het vijf dagen

volhouden omniet te

gaanwerken. Ik zag dat

andere vrouwenwel

met klanten gingen

kameren. Op zaterdag

heeft Alexandrume inde auto gezet en hij is

naar een braakliggend

veldmet eenmetalen

container gereden. Hij

trokme bij mijn haar

uit de auto, nam zijn

pistool en schoot in de

container. ‘Je doet wat

ik zeg of ik doemet jou

wat ikmet de container

deed.’ Daarna bracht

hij me terug naar de

club en hij zei tegen

Corine dat zememake-upmoest opdoen en

kledij geven. Dat was de

eerste keer dat ik dan

kamerde.’

(Nicole, een 16-jarig Roemeensmeisje dat via een Roemeenseloverboy in een prostitutiebarin Sint-Truiden belandde,politieverhoor Leuven, 2012)

16 / HUMO NR 3923 | 46

Anders zou Lotte binnen dekortste keren wéér weglopen.En dan was ik haar misschienvoor altijd kwijt.»Na heel lang zoeken heb-

ben ze toen een crisisbed voorhaar gevonden in DeWending,een halfopen instelling. Ik waser niet gerust in: ik vond datze naar een gesloten instel-ling moest waaruit ze niet konontsnappen. En inderdaad,het heet maar tot de volgen-de middag geduurd. Zondag-namiddagkreegiktelefoonvande instelling, ze zaten er ookergmee verveeld: ‘Uwdochteris opnieuw weggelopen.’ Toenvoelde ik de grond onder mijnvoeten wegzakken. ‘Die zie iknooit meer terug,’ dacht ik.»Loteistoenregelrechtnaar

hethuisinBorgerhoutterugge-keerdwaar ze tweeweken hadgezeten. Ook Julie, het meisjevan15datookwasopgepaktenin een andere instelling zat, isdaar die dag ontsnapt en nogdezelfdeavondmetde treinuitGentterugnaarhetzelfdeadresin Borgerhout getrokken. Eendag later heet de politie bei-de meisjes op de Groenplaatsin Antwerpen gevonden. Toenvolgden de drie nachten in depolitiecel en is de mediaheisabegonnen.»

FOUTE VRIENDJES

Hoeveel jongeren in de greepvan een loverboy vallen? Nie-manddiehetweet.Er zijngeenpolitiestatistieken. Bij Payoke,het centrum voor slachtofer-hulp van mensenhandel waarPatsy Sörensen al járen ophet gevaar van loverboyswijst,kwamen vorig jaar 14 aanmel-dingen (op een totaal van 250)binnendieverbandhieldenmetmeisjes die in een loverboycir-cuitzaten.BijChildFocuslever-de een recente scan van 2.800dossiers naar de link tussenwegloopgedrag en seksueleuitbuiting 25 zaken op waarbijdie link zeker is, en 140 zakenwaarbij er sterke aanwijzingenzijn. Myria wijdde een volle-dig hoofdstuk van zijn jongstejaarrapport aan de problema-tiek.Magistratenzienloverboysgeregeld opduiken in hun dos-

Els Lieckens:‘Soms is erheel weinignodig. Zegthetmeisje:‘Niemandzietmijgraag’, danantwoordtzo’nman:‘Ik zie je wélgraag.’ Zosimpel kanhet zijn.’

‘Hoe vaak zie je niet datpubermeisjes in hun Facebook-status zetten: ‘Ik zie het nietmeer zitten, niemand geeft ommij’?Met díémeisjes knopenloverboys een gesprek aan’ELS LIECKENS, JEUGDZORG EMMAÜS

LOVERBOYSDOSSIERDOSSIERDOSSIER

siersovermensenhandel.Maarniemand heet een overzicht– het gevaar werd ook jaren-lang ontkend door hulpverle-ners en politie. Vlaams minis-ter van Welzijn Jo Vandeurzenvroeg, naar aanleiding van hetschrijnende avontuur van detwee Antwerpse tienermeis-jes, in juni aan Child Focus omhet fenomeen in Vlaanderente onderzoeken. De resultatenvan die studie, die ook aanbe-velingen zal doen voor het be-leid, worden tegen het eindevan dit jaar verwacht.De meeste jeugdinstellin-

gen in België vangen geregeldslachtofers van loverboys op,of merken dat de gewiekstemeisjesversierders in de buurtvan de instelling rondhangenommeisjesteronselen,zo leertons een snelle rondvraag. Zoook in de Antwerpse jeugdin-stelling Van Celst, een begelei-dingstehuisvoormeisjesvan14tot 20 jaar. ‘Op zich is dat nietzo verwonderlijk, want hierziten natuurlijk heel kwetsba-re meisjes,’ zegt Els Lieckens,verantwoordelijke bij jeugd-zorg Emmaüs Antwerpen.Els Lieckens «Trauma’s, eenproblematische thuissituatie,een borderlinestoornis, eenverwrongen houding tegen-over seksualiteit doormisbruikin het verleden, een drugs- of

alcoholverslaving. Dat zijn al-lemaalfactorendievanhenge-makkelijkeslachtoferskunnenmaken.Maar ikdenkdathetelkmeisje zou kunnen overkomendat zich op een bepaald mo-ment slecht voelt of een laagzelbeeld heet – door iets watze heet meegemaakt, of dooraanleg – en op dat ogenblikopgepikt wordt door een foutvriendje dat het niet goed methaar meent. Dat is het beang-stigende.»Vroegerdachtmenookvan

huiselijk geweld dat het alleenin marginale gezinnen voor-kwam. Langzaam is het besefgegroeid dat het in alle socialemilieus voorkomt. Met dit fe-nomeen is dat ook het geval,denk ik. De kwetsbaarheid vandiemeisjes hoetniet altijd aaneenmarginaalmilieu gelinkt tezijn.»Die jongens gaan trou-

wens gericht op zoek naar hunslachtofers op Facebook. Hoevaak zie je niet dat pubermeis-jes open en bloot in hun statuszeten: ‘Ik zie het nietmeer zit-ten, niemand geet om mij’?Met díé meisjes knopen lo-verboys een gesprek aan viade chat. Op het internet vin-den ze allerlei informatie overhet meisje, bijvoorbeeld dat zeeenhondjeheet,envervolgensstellenzezichvooralseenech-te dierenvriend. Het kan somszeer snel gaan. Het is niet zodat er maandenlang een rela-tie wordt opgebouwd of dat erin een discotheek een vrachtdrankjesmoet worden getrak-teerd.Alsmeisjeshieraandein-stelling worden opgepikt, zit-ten ze vaak al na tweedagen in

‘Ik heb Selim verteld

dat ik eigenlijk heel

mijn leven ben

misbruikt. Dat vond

hij wel erg, denk ik

toch. Hij raakte wel

altijd opgewonden als

ik over hetmisbruik

vertelde. Als ik hem

pijpte, vroeg hij me om

dat te doen zoals ik het

bij mijn pa deed. Hij

wilde ook anale seks

en plasseks. Eén keer

wilde Selim dat ik zijn

stoelgang zou opeten.

Op het toilet legde hij

zijn stoelgang op een

bordje. Hij zette het

bordje voorme neer

op tafel. Ik kon het

niet. Ik heb er toen

mayonaise bij gedaan.’

(Een Belgischmeisje overde vernederingen vanhaar Turkse loverboy,politieverhoor uit 2008,Tongeren)

10 NOVEMBER 2015 HUMO / 17

VOLGENDE

WEEK

Wie zijn die

loverboys

eigenlijk?

zo’ncircuit.Somsiserheelwei-nignodig.Zegthetmeisje: ‘Nie-mand ziet mij graag’, dan ant-woordt zo’n man: ‘Ik zie je wélgraag.’ Zo simpel kan het zijn.»Het hoeft overigens niet

altijd om verliefdheid te gaan.Soms is het gewoon het uit-zicht op een ander leven, dedrang naar vrijheid, het inan-ciële lokmiddel. In de instellinghebben onze meisjes weinigzakgeld. Zij willen ookweleenseensmartphone,ofeennieuwejas.Sommigengaandaarver in.Wehebbenzelfseenseen lover-girl in begeleidinggehad, die inopdrachtvanhaar loverboyan-deremeisjes kwam ronselen.»De meisjes zijn vaak uitge-

put en hongerig als ze uit zo’ncircuitkomeneninde instellingweer op adem komen. Ze heb-ben vaak medische zorg nodig– voor gynaecologische pro-blemen of soa’s of omdat zebang zijn voor een zwanger-schap. Maar dikwijls zijn ze naeen paar dagen alweer weg.»HUMOWaaromblijven die

meisjes bij hun loverboys

als die hen zo vreselijk

uitbuiten?

Lieckens «Soms uit schaamteof uit angst voor represailles,omdat ze bedreigd of gesla-gen worden, of omdat ze ge-chanteerdworden.Somskomtermiddelengebruik aan te pas,drugs of alcohol. In andere ge-vallen is de drang naar vrijheidenafectie zógrootdat zeerdeseks met vreemde mannen bijnemen. Er zijnmeisjes die zeg-gen: ‘Ik kies daarvoor.’ Maarals 14-jarige kies je er toch nietvoor om op één avondmet vijfvreemde mannen naar bed tegaan omdat je vriendje die bijjou brengt?»Bijnageenenkelmeisjehier

zal van zichzelf zeggen dat zehet slachtofer is van een lo-verboy. Ik zie veel raakpuntenmet huiselijk geweld: ook daarduurt het vaak heel lang eervrouwen inzien dat hun situa-tie niet meer gezond is. Als hetvooreenvolwassenvrouwalzomoeilijk is om toe te geven datzeeenslachtofer is, hoemoei-lijk moet het dan zijn voor zo’njong meisje? De ahankelijk-heidspositievanhetslachtofer,

decomplexiteit inde relatie, degrenzendiewordenoverschre-den:hetisallemaalgelijkaardig.Tegenoverdebuitenwereldzul-len die vrouwen hunman vaakbeschermen zoals meisjes datook met hun loverboys doen.Ze zijn bang voor de gevolgenmochten ze dat niet doen: devrouwvreestdatzehaarkinde-ren zullen afnemen, het meis-je is bang dat de jeugdrechterhaar in een gesloten instellingzal stoppen.»Eigenlijk weten we nog al-

tijd niet goed hoewehet feno-meen moeten aanpakken. Hetis niet iets wat één sector kanoplossen, we moeten overleg-genmet de hulpverlening, kin-der- en jeugdpsychiaters, demagistratuur, de jeugdrech-ters, de politie, het onderwijs,de medische sector. We kun-nen als samenleving toch niettoelaten dat die meisjes op diemanier worden gebruikt?»

VIER MAANDEN IN DE KOU

HUMOAnne, je dochter

Lottewerd viermaanden

geleden opgenomen in de

geslotenmeisjesinstelling

van Beernem. Hoe gaat het

vandaagmet haar?

Anne «Lotte gedraagt zichvoorbeeldig in de instelling,maar ik maak me enorm veelzorgenomhaar,omdatzeindievier maanden in Beernem noggeen psychologische begelei-ding heet gekregen. Terwijl erdagelijkse ondersteuning zoumoetenzijnvoormeisjesdieuitzo’ngevaarlijkmilieukomenengod weet welke trauma’s heb-benopgelopen.Daarga je tochvanafdagéénmeeaandeslag?Mijn dochter is zwaar gebrain-washt. Ze wil niet praten overwat er gebeurd is en vindt datiedereenoverdrijt.Zemoetge-unbrainwashtworden.Ermoet

met haar gewerkt worden omhaarzelbeeldoptevijzelen,zo-dat ze steviger in haar schoe-nen staat. Anders komt ze naverloop van tijd terug vrij en isze weer een vogel voor de kat.»In Beernem heeft Lotte

eerst twee maanden in eenonthaalgroep doorgebrachtwaar ze alleen kon schoon-maken, eten en slapen. Tweemaanden lang! Vanaf eind juniheb ik verschillende keren omeen kindpsychiatrisch onder-zoek gevraagd, zodat we kun-nen achterhalen hoe we mijndochter het beste kunnen hel-pen. Maar in Beernem heet zenauwelijks een psycholoog teziengekregen.Hetpersoneels-verloop is er groot. De psycho-loog die er in het beginwerkte,was in september alweer weg.Nadriemaandenhaddeinstel-ling niet eens een sociaal ver-slagopgemaaktvoorde jeugd-rechter,diedaarheelontstemdover was.»

‘Uit de beperkte verslaggevingvan de sociale dienst kanafgeleid worden dat er tot opheden geenmaatschappelijkonderzoekwerd uitgevoerd.De verslaggeving uitgaandevan De Zande geet ook geenzicht op de persoonlijkheid vandeminderjarige. Haarmoedergeet aan dat zij het gevoelheet dat er binnen De Zandeniet wordt gewerkt rondde problematiek van haardochter. Verder onderzoekdringt zich op in deze zaak.Het is tot op heden onduidelijkwelke vorm van hulpverleninghet best aansluit bij de nodenvan deminderjarige.’(jeugdrechter Vandaele, 24september 2015)

Anne «Twee weken geleden,toen mijn dochter opnieuwvoor de jeugdrechter ver-

scheen, heet hij zelf een psy-chiater aangesteld om Lotete onderzoeken, omdat er inBeernemnietsgebeurde. Ikhebtrouwenseenbriefgeschrevennaar het kabinet van ministerVandeurzenomde situatie aante klagen. Ik zou het van de da-ken willen schreeuwen, ik vinddit zo’n onrecht. Als het bijons gebeurt, gebeurt het wel-licht ook bij anderen. Wat voorjeugdzorg hebben wij eigenlijkin Vlaanderen?»‘Dit is opnieuw een onaan-

vaardbare enhallucinante toe-stand,’ vindt Lotes advocateChantal Van den Bosch.Chantal Van den Bosch «Ikvolg verschillende dossiersop van slachtofers van lover-boys, waaronder dat van Lot-te, maar daar kan ik geen uit-spraken over doen. Eén dingis echter duidelijk: ze hebbenheel intensieve psychologi-sche bijstand nodig. Soms ishet terecht dat je die jongereneen tijd in een gesloten instel-ling plaatst voor hun eigen vei-ligheid, maar dan moet er wélmet hen gewerkt worden. An-ders ervaren ze hun opsluitingals eenonrecht eneenstraf. Eneigenlijk komt het daar wel opneer, dat ze behandeldwordenalscriminelen, terwijl zeslacht-ofers zijn. Jemoet ook kort opdebal spelen indebegeleiding.Dat is van cruciaal belang omdie kwetsbare jongeren zo snelmogelijk uit het verstikkendeweb te halen waarin ze zijn te-rechtgekomen.»Bij jeugdinstelling De Zan-

de in Beernem wil men nietingaan op concrete dossiers.‘Maar we delen de bezorgd-heid van de moeder, en doener alles aan om zo goed mo-gelijk voor haar dochter tezorgen,’ klinkt het daar. Hetkabinet van minister Van-deurzen reageert met een al-gemene uiteenzetting overde toekomstige plannen vooreen beleid inzake loverboys,en meldt dat Lotes moederspoedig antwoord krijgt ophaar brief.

Alle namen van slachtofers endie van demoeder van Lotezijn ictief.

‘Net als bij huiselijk geweld zalhet besefmoeten groeien dat ditniet alleen een probleem is voormeisjes uitmarginale gezinnen’ELS LIECKENS, JEUGDZORG EMMAÜS