28 05 ‘15...EUROPALIA ARTS FESTIVAL Ravensteingalerij 4 1000 Brussel Info: +32 (0)2.504.91.20...

PERSCONFERENTIE

28 05 ‘15

3

PRAKTISCHE INFORMATIE

Inge De Keyser & Astrid [email protected]

[email protected]

T. +32 (0)2.504.91.35 / T. +32(0)2.504.91.29

Beelden kan u in hoge resolutie downloaden op onze website www.europalia.eu – in de rubriek: pers > Beelden om te downloaden. (Er is geen paswoord nodig)

EUROPALIA TURKEY is ook aanwezig op volgende sociale media:

Facebook: www.facebook.com/Europalia

Twitter: twitter.com/EuropaliaTurkey

Youtube: www.youtube.com/user/EuropaliaFestival

Vimeo: vimeo.com/user8812336

Instagram: instagram.com/europalia

Pinterest: www.pinterest.com/Europalia/

Flickr: www.flickr.com/photos/europalia

Blijf op de hoogte via de EUROPALIA-nieuwsbrief. Schrijf u in via de website www.europalia.eu.

De volledige programmabrochure kan geconsulteerd worden op de website of besteld bij EUROPALIA - Ravensteingalerij 4 - 1000 Brussel [email protected].

EUROPALIA ARTS FESTIVALRavensteingalerij 4 1000 BrusselInfo: +32 (0)2.504.91.20

PERSCONTACT

BEELDEN

SOCIALE MEDIA

NIEUWSBRIEF

PROGRAMMABOEK

4

GASTLAND TURKIJE........................................................................................................

SUBSIDIES & SPONSORING............................................................................................

ARTS.................................................................................................................................

TENTOONSTELLINGEN.....................................................................................................

MUZIEK..............................................................................................................................

PODIUMKUNSTEN............................................................................................................

FILM.................................................................................................................................

LITERATUUR......................................................................................................................

JONGEREN........................................................................................................................

TURKSE ROUTES..............................................................................................................

ORGANISATIE...................................................................................................................

CV’S.................................................................................................................................

INHOUDSTAFEL

5

6

8

11

33

57

63

65

75

79

82

84

GASTLAND TURKIJE

EUROPALIA TURKEY06 10 ‘15 - 31 01 ‘16

5

In haar geschiedenis toonde EUROPALIA de meest diverse culturen. Aanvankelijk ging het vooral om Europese landen, in het recente verleden werd de horizon verruimd en kwamen culturen als Rusland, Brazilië, China en India aan bod. Het gastland van het komende festival, Turkije, de snelst groeiende economie in Europa, wordt vaak in één adem genoemd met deze groeilanden.

Turkije wordt immers een steeds belangrijker economische speler op het wereldtoneel. De laatste jaren zien we een gunstig klimaat voor buitenlandse investeerders, een lage inflatiegraad en een jonge, goed opgeleide beroepsbevolking. Een groot deel van het BBP wordt vergaard door toerisme: Turkije is wereldwijd een van de meest bezochte toeristische bestemmingen. Dat wekt weinig verbazing, want cultureel valt het belang van het land moeilijk te onderschatten.

Turkije staat bekend als een bakermat van culturen. Sinds de vroegste prehistorische tijden vervulde Anatolië een belangrijke scharnierfunctie tussen Europa en Azië. Weinig andere landen kenden zo’n groot aantal beschavingen die elkaar opvolgden of naast elkaar bestonden. Dat resulteerde in een boeiende interculturele kruisbestuiving door de eeuwen heen. Turkije, kruispunt tussen de culturen van Azië en Europa én voedingsbodem van een bloeiende hedendaagse kunstscène, is dan ook een ideale kandidaat voor deze jubileumeditie.

Een veelzijdig gastland biedt ons ook de gelegenheid om de banden nauwer aan te halen met de uitgebreide Turkse gemeenschap op eigen bodem. Er worden initiatieven ontwikkeld om Belgen van Turkse oorsprong bij het programma te betrekken en het Europese publiek de ongeziene culturele rijkdom van het land te laten ontdekken.

Redenen genoeg dus om het fascinerende Turkije van dichtbij te leren kennen...

6

* OPENBARE SECTOR

* SPONSORING

IN TURKIJE

IN BELGIË

SUBSIDIES & SPONSORING

Hoofdsponsor

Tentoonstellings- sponsors

Patrons Club Gold

Hoofdsponsor Officiel Carrier

DEUTSCHSPRACHIGE GEMEINSCHAFT

7

Patrons Club Silver

Mediasteun

IN BELGIË

SUBSIDIES & SPONSORING

Sponsor expo MAS:

INLEIDING

8

EUROPALIA TURKEY wordt een laboratorium. Een laboratorium voor onze nieuwe missie, waarin we naast de

gebruikelijke erfgoedprojecten en hedendaagse evenementen, de noties creatie en uitwisseling naar voren schuiven.

Op 6 oktober gaat het festival van start met de centrale erfgoedtentoonstelling, Anatolia. Land van rituelen in het

Paleis voor Schone Kunsten. Turkije is rijk aan erfgoed en we hadden het onszelf makkelijk kunnen maken door

een hoofdexpo op te zetten rond de schatten van deze of geen museum of site. Maar dan zouden we EUROPALIA

niet zijn; we willen immers verder gaan en een onderwerp vinden dat ons gastland kan introduceren in al zijn

diversiteit, een onderwerp dat nieuw onderzoek stimuleert. Zo zijn we uitgekomen bij de rituelen, die over maar

liefst 12.000 jaar bekeken worden, vanaf de oudste Anatolische beschavingen tot en met het Ottomaanse rijk. Een

intens onderzoek dat resulteert in een boeiend en uniek beeld van Turkije, met kunstwerken uit 30 Turkse collecties.

Het was een bewuste keuze om in de openingsexpo verder dan Istanbul te kijken, maar natuurlijk laten we de meest

tot de verbeelding sprekende stad van Turkije niet links liggen. We doen dat met verschillende projecten. Om te

beginnen met de twee andere hoofdtentoonstellingen: Imagine Istanbul in Bozar en Istanbul-Antwerpen. 2 Havens.

2 Steden. in het MAS. De eerste bekijkt Istanbul door het oog van fotografen en weerspiegelt de fascinatie en

inspiratie die van de legendarische stad uitgaan. We tonen hoe de ontluikende fotografie onmiddellijk aangezogen

wordt door Constantinopel en laten vervolgens de grootste Turkse fotografen aan bod komen, met als hoogtepunt

Ara Güler, de àllergrootste. We sturen ook onze eigen fotografe Bieke Depoorter en geluidskunstenaar Débruit naar

Istanbul om nieuw werk naar aanleiding van de expo te maken. Maar ook Henri Cartier-Bresson ontbreekt niet, net

als Sophie Calle, Orhan Pamuk en tal van andere auteurs, filmmakers en muzikanten.

In het MAS zetten we Istanbul als havenstad in de kijker. In vergelijking met Antwerpen wordt gekeken wat een haven

en wat de aanwezigheid van water voor een stad betekent. Hoe wordt zo’n havenstad geleefd, doorkruist, bebouwd,

… Voor de allereerste keer worden in België de archeologische vondsten van Yenikapı getoond, de oudste haven

van Istanbul, in gebruik tussen de 4de en 11de eeuw. Een tentoonstelling waarin objecten in een multimedia setting

ondergebracht worden die jong en oud zullen aantrekken.

Nog in Antwerpen wordt in het M HKA een expo aan Hüseyin Bahri Alptekin gewijd. De kunstenaar, die in 2007

overleed, liet een oeuvre na dat een sleutelrol speelde en speelt in de hedendaagse Turkse kunst. We zijn erg blij

dat zijn werk in België getoond wordt. De expo in het M HKA is deel van een kleine maar sterke reeks binnen ons

festival, waarin we internationaal gerenommeerde Turkse kunstenaars naar voren brengen die in ons land nog maar

weinig of niet getoond zijn. Een opportuniteit om hun werk te leren kennen. De reeks bevat naast Alptekin twee

grote kunstenaressen, Ayşe Erkmen en Gülsün Karamustafa. Erkmen treedt in het S.M.A.K. in dialoog met Ann-

Veronica Janssens en Karamustafa in de Centrale for Contemporary Art en in Argos met Koen Theys én ook met

Kasper Bosmans. Onze focus op creatie en uitwisseling komt hier al tot uiting, maar ook en vooral in talrijke

residenties, zoals - niet in het minst - die van Gauthier Oushoorn die niet alleen naar Istanbul maar ook naar de regio

rond Mardin trok om nieuw werk te ontwikkelen voor het CID in Grand Hornu.

Creatie en uitwisseling brengen ons ook naar de andere disciplines. Om te beginnen, literatuur en film.

Misdaadschrijver Ahmet Ümit ontmoet Pascale Fonteneau, die we in Istanbul op residentie laten gaan. Ze zullen

ARTS

9

hun beider visies confronteren op Brussel en op Istanbul. Het duo wordt vervoegd door een klein (niet zo veel

schrijvers zijn vertaald in het Nederlands of het Frans) maar divers aantal auteurs dat over hun oeuvre komt vertellen

of debatten aangaat met collega-schrijvers. Ook Turkse cineasten komen naar België om hun werk voor te stellen,

onder andere Semih Kaplanoğlu, een van Turkijes grootste filmmakers en Gouden Beer winnaar, van wie Cinematek

ism Flagey een retrospectieve brengt. Natuurlijk mag ook Nuri Bilge Ceylan niet ontbreken, winnaar van de Gouden

Palm in 2014. Ook van zijn films brengen we een retrospectieve, maar we tonen ook voor de allereerste keer in België

zijn fotografisch wer (C-Mine, Genk).

De creatie en uitwisseling van Jef Neve en NOHlab (een collectief digitale kunstenaars met o.a. Candaş Şişman)

brengen ons naar de muziek. Zij werken samen een uniek project uit voor Flagey waarin Neves muziek begeleid

wordt door NOHlab’s cutting edge motion design. Ook Okay Temiz, fusion jazz percussionist, gaat de uitdaging aan

om met La Fanfare du Belgistan aan de slag te gaan. Een project dat van Brussel doorreist naar Utrecht en Keulen.

Ook de legendarische Turkse componist Mustafa Özkent, die in de jaren 1970 in Brussel studeerde, zal voor het eerst

sinds 40 jaar met een Belgische gelegenheidsband touren (o.a. in de AB ism Les Ateliers Claus). Ook de fans van

electronische muziek komen aan hun trekken, met een nieuw album van Débruit en een knappe selectie van Turkse

electronic music artists.

Er zit natuurlijk ook erfgoed in het muziekluik. We zijn trots om Jordi Savall en het Hesperion XXI ensemble in EUROPALIA

TURKEY te gast te hebben met Istanbul 1710, maar ook minder gekende Turkse muzikanten of ensembles als het

Borusan Quartet naar onze zalen te brengen. We vonden het ook belangrijk om een aantal bestaande initiatieven

te steunen en de Turkse gemeenschap in België tegemoet te komen met poplegendes uit hun geboorteland. Zo

werken we actief mee aan Istanbul Ekspres, het festival dat sinds 2006 in De Centrale in Gent plaatsvindt, waar nu

ook de Handelsbeurs aan deelneemt.

Binnen de podiumkunsten geven we vooral voorrang aan de dans. Jonge dansers zetten traditie naar hun hand,

zoals Kadir Amigo Memis die in Zeybreak traditionele Anatolische Zeybek muziek combineert met breakdance. Of

nog Ziya Azazi die zijn interpretatie van de draaiende derwisjen brengt in Brussel, Luik en Valenciennes. Ook de

Franse choreograaf Christian Rizzo liet zich inspireren door traditionele Turkse muziek en dans voor D’après une

histoire vraie, met Turkse danser Kerem Gelebek. Tenslotte focussen we ook op de Karagöz, het typische Turkse

schimmentheater, waarvan we zowel traditionele als hedendaagse versies brengen.

Er zijn zonder twijfel binnen dit programma aspecten van de Turkse kunsten die ontbreken. Maar exhaustief zijn

is onmogelijk en voor ons geen doelstelling. We hebben er wel naar gestreefd een divers beeld te geven van een

sterke artistieke scène en veel ruimte voor nieuwe creaties en dialoog tussen kunstenaars.

ARTS

DIT PROGRAMMA IS NOG ONDERHEVIG AAN VERANDERINGEN.

EXPOTENTOONSTELLINGEN

ANATOLIA. LAND VAN RITUELEN

TENTOONSTELLINGEN

12

07 10 ‘15 - 17 01 ‘16Paleis voor Schone Kunsten - BrusselERFGOED

Anatolië is van oudsher een brug tussen Europa en Azië, waar tal van migraties zorgde voor een buitengewoon

boeiende culture uitwisseling. Het is misschien wel de grootste bakermat van culturen, met een ongezien rijk

patrimonium, dankzij een twaalf millennia lange, ononderbroken opeenvolging van beschavingen. Hoe verschillend

die opeenvolgende beschavingen ook waren, het is opvallend hoe cultus en rituelen werden doorgegeven.

De continuïteit van die rituelen vormen de rode draad doorheen de tentoonstelling en een uniek manier om ons

gastland te introduceren. Elk van de 4 hoofdstukken doorloopt 12 millennia rituelen, vanaf de oudste Anatolische

beschavingen tot aan het Ottomaanse rijk. Meer dan 200 objecten, waarvan vele nooit eerder getoond, uit ruim 30

musea uit de verste uithoeken van Turkije, illustreren zo het diverse en weelderige Anatolische patrimonium.

Het eerste hoofdstuk bekijkt de religieuze interpretatie van de kosmos en de verering van hemellichamen in de

verschillende culturen van Anatolië. We tonen bijvoorbeeld rituele voorwerpen van de Alacahöyük-site (bronstijd)

uit het Museum voor Anatolische Beschavingen in Ankara, reliëfs en beelden uit de klassieke oudheid van de

Archeologische Musea in Istanbul en miniaturen en textiel uit de Seldjoek en Ottomaanse periodes uit onder andere

het Topkapı-paleis, die getuigen van de verering van de hemel, de sterrenbeelden, de zon of de maan.

Een tweede hoofdstuk focust op de verering van een aantal natuurfenomenen (bergen, rotsformaties, bronnen,

rivieren, fonteinen) en op de rituelen rond de natuurcycli. Reliëfs of sculpturen van riviergoden, nymfen en

levensbomen illustreren het centrale belang van de natuur in de rijke kunstuitingen van de verschillende

beschavingen en godsdiensten die elkaar opgevolgd hebben op Anatolische bodem, opnieuw van de bronstijd tot

de Ottomaanse periode.

Het derde hoofdstuk richt zich tot de sfeer van het goddelijke. We tonen de evolutie van de oudste, nog schematische

mensbeelden ter wereld (10de millennium v. Chr.), via de neolithische moedergodinnen in terracotta en via

aniconische stenen idolen uit de vroege bronstijd (3de millennium v. Chr.) tot de goddelijke wezens in een correcte

antropomorfe vorm. Perfecte lichaamsvormen en een juiste weergave van beweging zien we in de afbeeldingen van

de Olympische Goden (vanaf de 5de eeuw v.Chr.).

Dit luik schenkt ook aandacht aan typisch ‘oosterse’ voorstellingen van goden: gevleugelde goddelijke wezens,

goden die op dieren staan, ‘betyls’ (bv. de beroemde Artemis van Efeze) en aan de lokale Neo-Hetitische godin,

Kubaba. Zij transformeerde tot Kybele die vanaf de 2de eeuw v. Chr. één van de belangrijkste beschermgodinnen

van Rome werd.

Binnen de monotheïstische religies tonen we de verwerking van heidense godenbeelden door de eerste christenen,

net als de evolutie van de afbeelding van Christus. Gezien het verbod van de Islam op afbeeldingen van Allah en de

Profeet, vervingen de Turkse Seldjoeken en Ottomanen de afbeeldingen door een kalligrafische weergave van hun


13

naam, en door zogenaamde ‘woordportretten’ en afbeeldingen van de voetzolen of sandalen van de Profeet. Maar

binnen de Turkse Islam - vooral onder de Seldjoeken – zien we ook een grote tolerantie ten opzichte van menselijke

en dierlijke afbeeldingen in gesofisticeerde seculiere architectuur en kunstambachten. We tonen schitterend

meubilair en gebruiksvoorwerpen uit moskeeën, net als miniaturen en textiel uit verschillende periodes.

Ook de cultusplaatsen van de diverse Anatolische beschavingen komen aan bod, aan de hand van architecturale

resten van tempels, van Byzantijnse kerken en moskeeën, elementen van hun interieur en exclusieve, bij de

eredienst gebruikte objecten. Er wordt eveneens aandacht geschonken aan offers en altaren, aan religieuze festivals

en spelen, en aan de pelgrimstochten die zich vanaf de klassieke oudheid ononderbroken tot de hedendaagse Hadj

voortzetten.

Het vierde en laatste luik behandelt goddelijke interventies in de wereld van de mensen. Aan goden en heiligen

werd genezingskracht toegedicht en eeuwenlang probeerde de mens zich te beschermen tegen allerlei vormen

van onheil, waaronder het Boze Oog. Ondermeer sculpturen van Asklepios en ex-voto’s tonen het voortdurende

belang van de bijhorende rituelen. We behandelen ook de relatie tussen religie en politiek, met topstukken die de

Romeinse keizercultus illustreren. Om af te sluiten tonen exclusieve objecten hoe zowel aan het Byzantijnse als aan

het Ottomaanse hof de vorst via een hofceremonieel en ceremoniële kledij ver boven zijn onderdanen verheven

werd.

Zilveren rhytonAchaemenidische periodeSadberk Hanım Museum, Istanbul

Iznik-keramiek met twee pauwenOttomaanse periodeSadberk Hanım Museum, Istanbul

TENTOONSTELLINGEN

Ivoren tweeluik met keizerin Ariadne, Byzantijnse periode

KunsthistorischesMuseum Wien

14

TENTOONSTELLINGEN


Praktische informatie

EUROPALIA, Ministerie van Cultuur en Toerisme van de Republiek Turkije

Turkijekenner Ridder Marc Waelkens is professor emeritus archeologie aan de Katholieke

Universiteit van Leuven. Hij leidde tot voor kort de opgravingen van de stad Sagalassos

in Turkije, een van de grootste interdisciplinaire mediterrane archeologieprojecten. Alle

aspecten van de stad en haar territorium worden hierbij onderzocht met een veelheid

aan moderne onderzoekstechnieken. Professor Waelkens nam in het verleden deel aan

archeologische studies rond Griekenland, Syrië, Italië en Egypte, waarbij hij telkens

essentiële inzichten aanbracht.

Zülkuf Yilmaz studeerde af aan het Departement Protohistorie en Archeologie van het Nabije

Oosten aan de Ankara University en haalde verdere diploma’s aan de Trakya University

en İstanbul University. Hij startte zijn carrière bij het Minister van Cultuur als archeoloog.

Werkte later achtereenvolgens als: onderzoeker in het Edirne Museum, was directeur van

het Kırklareli Museum, hoofd van de Museumsdepartmenten bij het Directoraat-generaal

voor Musea en Cultureel Erfgoed en sinds 2013 waarnemend adjunct directeur-generaal.

Gökhan Bozkurtlar, Head of Department, General Directorate for Cultural Heritage and

Museums; Nilüfer Ertan, Director of Cultural Activities, General Directorate for Cultural

Heritage and Museums; Olcay Kabar, Cultur and Tourism Expert, General Directorate for

Cultural Heritage and Museums; Zeynep Kızıltan, Director of İstanbul Archaeological

Museums; Ayşe Erdoğdu, Acting Director of Topkapı Palace Museum; Dr. Selin İpek, Museum

Researcher, Topkapı Palace Museum; Mine Kiraz, Archaeologist, İstanbul Archaeological

Museums; Frédéric Hitzel (Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales, Paris), Ine Jacobs

(Oxford University), René Lebrun (UCLouvain); Marcel Otte (Université de Liège); Bert

Smith (Oxford University); Peter Van Deun (KU Leuven); Julian Richard (project coordinator

exhibitions EUROPALIA); Dirk Vermaelen (artistic Director EUROPALIA).

We bedanken van harte Prof. Ilknur Özgen voor haar kostbare hulp en bijdrage aan dit project.

Organisatie :

Curatoren :

Working

Committee :

15

TENTOONSTELLINGEN


Sinds de vroegste prehistorische tijden vervulde Anatolië een belangrijke

scharnierfunctie tussen Europa en Azië. De tentoonstelling focust op het rijke

erfgoed van Anatolië, via de rituelen die werden overgedragen van de ene

cultuur op de andere. De tentoonstelling wordt onderverdeeld in 3 thema’s,

die inherent zijn aan elke cultuur die in de loop van de geschiedenis in Turkije

bloeide: de kosmos en de wereld van de natuur, de wereld van het goddelijke en

de interacties tussen goden, heersers en het volk.

10de millenium v. Chr. tot begin 20ste eeuw

Ongeveer 200 stukken uit musea vanuit heel Turkije: archeologische schatten,

sculpturen, miniaturen, textiel, porselein, gouden en zilveren objecten…

30 Turkse musea, waaronder Topkapı Palace Museum, Istanbul Archeological

Museums, Museum of Turkish and Islamic Art, Museum of Anatolian

Civilizations, Turkse nationale en regionale musea, alsook Europese musea zoals

het Kunsthistorisches Museum, Wien.

Aslı Cicek werd geboren in Istanbul, maar woont en werkt al geruime tijd in Brussel.

Ze werd opgeleid als interieurarchitecte aan de Staatliche Akademie der Bildenden

Kunste in München. Cicek voerde een groot aantal Belgische interieurprojecten

uit in samenwerking met Robbrecht en Daem, onder meer de herinrichting van

Cinematek, de boekentoren in Gent en de flagshipstore en de internationale

verkoopspunten van Ann Demeulemeester. Als scenografe verzorgde ze in 2010

de expo ‘A Vision of Central Europe’, gecureerd door Luc Tuymans en ‘Van Eyck

tot Dürer’ in het Groeningemuseum. Cicek werkt daarnaast als docente archi-

tectuur aan de Sint Lucas Hogeschool en publiceert uitvoerig over architectuur.

NL – FR – EN - Uitgeverij Lannoo

Nationale Loterij – Nationale Bank van België - Total

NL – FR – EN (aparte audiogids voor volwassenen en kinderen)

Onderwerp :

Periode :

Topwerken :

Bruikleengevers :

Scenografie :

Catalogus :

Sponsors :

Audiogids:


IMAGINE ISTANBUL

16

15 10 ‘15 - 24 01 ‘16Paleis voor Schone Kunsten - BrusselERFGOED - HEDENDAAGS

Istanbul is een katalysator van culturele processen, wat permanent haar betekenis, belang en aanblik heeft veranderd. Istanbul ontwikkelt zich continu en blijft het hoofd bieden aan een enkelvoudige voorstelling, een scherp omlijnd verhaal of om het even welke veralgemening. Daarom is Istanbul een onvermoeibare muze. ‘Imagine Istanbul’ bekijkt enkele toonaangevende kunstenaars uit de 20ste-eeuwse Turkse fotografie - maar ook uit de muziek, film en literatuur - om te illustreren hoe deze kunstvormen de manier waarop we de stad zien bepalen. De expo verkent een reeks fotografische revelaties, werkstukken die zich voortbewegen langs het water dat de stad in tweeën splitst.

Een eerste hoofdstuk toont met voorbeelden uit de 19de-eeuwse fotografie uit Istanbul, hoe de fotograaf Istanbul begeert en nodig heeft, vanaf het prille begin van het medium. Nooit eerder geziene foto’s uit de schitterende Koc-collectie onthullen beelden die de voorloper zijn van wat

we als hedendaagse fotografie beschouwen.

Het hart van de expositie is Ara Güler, bijgenaamd The Eye of Istanbul, ongetwijfeld de belangrijkste Turkse fotograaf uit de 20ste eeuw. Hij is de fundamentele kunstenaar, toen en nu, de maatstaf van een hele fotografische school. Alle foto’s die na Ara Güler en zijn school kwamen, stemden er ofwel mee in of deden een bewuste inspanning om eraan te ontsnappen. Güler produceerde een enorme hoeveelheid werk gedurende de voorbije driekwart eeuw, zo uitgebreid dat hij verschillende Istanbuls heeft vastgelegd die niet langer bestaan. Ara Güler is fotograaf, kunstenaar, journalist, historicus. Hij aanvaardt enkel ‘journalist’ maar verkiest ‘historicus’ en ontkent ‘kunstenaar’. Zijn belang kan moeilijk worden overschat. Orhan Pamuk, de Turkse Nobelprijswinnaar literatuur, schreef: ‘’ ... Het grootste succes van Ara Güler is dat hij voor vele miljoenen mensen een visuele herinnering

© Ara Güler

TENTOONSTELLINGEN

IMAGINE ISTANBUL

17

heeft bewaard, die de stad met al haar rijkdom en poëzie vastlegt. Iedere keer dat ik naar de details kijk in Gülers foto’s van Istanbul, wil ik naar mijn bureau hollen om over de stad te schrijven.’’

Ara Gülers werk wordt in de tentoonstelling aangevuld met een breder onderzoek naar de Turkse fotografen van vandaag, die ofwel gericht zijn op de toekomst, ofwel eerder het verleden koesteren. Een hiervan is Ali Taptık, die je kunt beschrijven als de tegenpool van Ara Güler. Je zou kunnen zeggen dat Istanbul Ali Taptık nodig had. De stad had de blik nodig die hij richtte op het voortdurende opdoemende stadspanorama dat voor hem een permanent opdoemend zelfportret van het hedendaagse Turkije was. Zijn werk is geen kritische analyse van Istanbul, het is een intieme interactie. Ahmet Polat is een tweede hedendaagse fotograaf die in de expositie te zien is. Deze kunstenaar bouwde een oeuvre op dat de polariteit van familieachtergronden weerspiegelt. Hij is van Turks-Nederlandse origine (hij won onlangs de prestigieuze prijs ‘Fotograaf des Vaderlands’ in Nederland) en is zich scherp bewust van de dichotomie in zijn esthetische en conceptuele benadering. Zijn werk is een combinatie van commentaar en belijdenis.

Last but not least wordt het fotografische werk van Nuri Bilge Ceylan getoond. Ceylan is in Europa beter bekend als filmregisseur (hij won in 2014 de Gouden Palm in Cannes met zijn film Winter Sleep), maar zijn fotografische werk is net zo bijzonder als zijn films, met een gevoel voor zowel compositie als subtiel dramatisch lichtspel dat dicht bij de schilderkunst aanleunt.‘Imagine Istanbul’ is een reis met fotografische ontmoetingen, een getuigenis van de immense kracht van Istanbul om te confronteren, uit te dagen en te verleiden. Muziek, film, literatuur en installaties van hedendaagse kunstenaars zoals Ayşe Erkmen, Sophie Calle en Kasper Bosmans voeren een dialoog met de verschillende fotografen. Het is geen poging tot een volledig overzicht maar meer een presentatie van de universaliteit van Istanbul.

In het kader van de expositie krijgen twee kunstenaars ook de kans om nieuw werk te creëren: Débruit en Bieke Depoorter. Beide kunstenaars reizen naar Istanbul voor een residentie. Het nieuwe album van Débruit, met materiaal dat in Istanbul opgenomen is, gaat op de tentoonstelling in première. Depoorters nieuwe foto’s, genomen in Istanbul, zijn te zien in de Hortahal in Bozar.

TENTOONSTELLINGEN

© Ali Taptık, from the series Kaza ve Kader 2004-2008

18

Residenties in het kader van de tentoonstelling

Bieke Depoorter Bieke Depoorter heeft een masterdiploma fotografie van de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten (KASK) in Gent. Ze werkt meestal aan autonome projecten. In 2009 reisde ze door Rusland waar ze mensen fotografeerde bij wie ze mocht logeren. ‘Ou Menya’, de reeks die daar-uit voortkwam, werd overladen met prijzen, waaronder een Magnum Expression Award. Lannoo publiceerde haar eerste fotoboek. Een gelijkaardig project in de Verenigde Staten, gaf in 2014 aanleiding tot haar tweede boek, ‘I am about to call it a day’. Vandaag maakt Depoorter ‘In Between’, over de intimiteit van Egyptische families. Ze werd genomineerd voor het Magnum agentschap in 2012 en werd geassocieerd lid in 2014.

Débruit - Istanbul SessionsTraditionele en niet-traditionele wereldmuziek werd in de loop der jaren een volwaardig onderdeel van heel wat moderne westerse muziek. Afrikaanse en Oriëntaalse invloeden uit de jaren ’60 en ’70 zijn bijvoorbeeld erg courant in rock en in dansmuziek. Ze dragen bij tot fascinerende, nieuwe muziek.

Xavier Thomas aka Débruit is een internationale componist, producer, instrumentalist en performer bekend voor zijn avontuurlijke live optredens. Hij kruist futuristische wereldmuziek met opwindende beats en kleurrijke synths. Zijn unieke stijl was over de hele wereld te horen en zijn laatste album met de Soedanese zangeres Alsarah klom hoog in de top tien van de beste wereldmuziek albums van 2013.

In het kader van de tentoonstelling Imagine Istanbul gaat Débruit in residentie om een conceptalbum op te nemen met de stadsgeluiden en muziek uit Istanbul. Zijn veldopnames en samenwerkingen met verschillende artiesten uit het EUROPALIA programma zullen integraal deel uitmaken van zijn volgende album. Ze zijn exclusief in avant-première te beluisteren op de tentoonstelling.

Dit project overbrugt het muzikaal erfgoed en het opwindende heden van Istanbul. Momenten die samenkomen in een imaginaire interpretatie van de stad aan de Bosporus, waarin alle invloeden een worden door de samenwerking met muzikanten van verschillende generaties. De geluiden, de ritmes, het tempo van de stad, bestaan dan op verschillende tijdstippen, maar slechts op één plaats. Traditioneel, visionair, elektrisch, psychedelisch, futuristisch, melodisch of experimenteel, Débruit ontwikkelt een nieuwe visie op het stimulerende, elektrische Istanbul.

IMAGINE ISTANBUL

TENTOONSTELLINGEN

© Jef Boes

© SteytPena


19

EUROPALIA , Ministerie van Cultuur en Toerisme van de Republiek Turkije

Paul McMillen werd geboren in Noord-Ierland, emigreerde naar New York en ontving in 1968 zijn bachelor in de kunsten. Tijdens zijn postgraduaat startte hij een bedrijf in communicatie consultancy. In London richtte hij kort daarna het communicatie- en design bedrijf Millions Ltd. op. In 1974 verhuisde McMillen naar Turkije en doceerde hij design en fotografie aan de Technische Universiteit van het Midden-Oosten in Ankara. Hij verhuisde in 1977 naar Istanbul en werkte daar als creatief directeur in verschillende reclamebureaus. In 1981 stichtte hij Founded Image Production, een film- en fotografiebedrijf. Drie jaar later richtte hij RPM Advertising Agency op. Met steun van de Pamukbank cureerde hij zes jaar lang de eerste galerij voor fotografie in Turkije.

Imagine Istanbul toont de artistieke fascinatie van Turkijes meest legendarische stad. Istanbuls fotografen vormen de rode draad, met als centrale figuur de grote Ara Güler, ‘The Eye of Istanbul’. Rondom hem andere hedendaagse fotografen maar ook auteurs, cineasten, muzikanten en beeldende kunstenaars, met zowel bestaand als nieuw werk.

19de eeuw tot nu

Unieke 19de eeuwse Ottomaanse fotografie, werk van Ara Güler, Henri Cartier- Bresson, Ali Taptık, Ahmet Polat, Nuri Bilge Ceylan, Sophie Calle, Ayşe Erkmen, ...

Organisatie :

Curator :

Onderwerp :

Periode :

Topwerken :

IMAGINE ISTANBUL

TENTOONSTELLINGEN

20

Verzameling van de artiesten, privé-collecties en nieuw werk

Aslı Cicek werd geboren in Istanbul, maar woont en werkt al geruime tijd in Brussel. Ze werd opgeleid als interieurarchitecte aan de Staatliche Akademie der Bildenden Kunste in München. Cicek voerde een groot aantal Belgische interieurprojecten uit in samenwerking met Robbrecht en Daem, onder meer de herinrichting van Cinematek, de boekentoren in Gent en de flagshipstore en de internationale verkoopspunten van Ann Demeulemeester. Als scenografe verzorgde ze in 2010 de expo ‘A Vision of Central Europe’, gecureerd door Luc Tuymans en ‘Van Eyck tot Dürer’ in het Groeningemuseum. Cicek werkt daarnaast als docente architectuur aan de Sint Lucas Hogeschool en publiceert uitvoerig over architectuur.

EN - Uitgeverij Lannoo

Bruikleengevers :

Scenografie :

Catalogus :


IMAGINE ISTANBUL

TENTOONSTELLINGEN

© Ara Güler Smoking girl, Osmanbey – Istanbul 2014 © Ahmet Polat

21

23 10 ‘15 - 24 01 ‘16MAS | Museum Aan de Stroom - AntwerpenERFGOED - HEDENDAAGS

Het MAS neemt u mee op reis door de Bosporus & Gouden Hoorn naar Istanbul, de legendarische en tot de verbeelding sprekende stad in Turkije. De expo Istanbul. Antwerpen. Twee havens. Twee steden. focust op de beslissende rol die het water door de eeuwen heen speelde bij de ontwikkeling van Istanbul tot de stad die ze vandaag is, met de nadruk op een aantal gelijkenissen met Antwerpen.

Waar water en land elkaar ontmoeten, daar ontmoeten beschavingen elkaar - plaatsen waar mensen goederen verhandelen, toegang krijgen tot andere werelden, ideeën uitwisselen en verschillen absorberen. Deze menselijke interacties, in combinatie met de haveninfrastructuur en nieuwe materialen zoals staal en beton, spelen een belangrijke rol bij de ontwikkeling van de stad en haar omgeving. Dat is zo in Antwerpen en in Istanbul, in essentie een passage tussen continenten en belangrijke havens in de geschiedenis.

Istanbul vormt letterlijk het kruispunt tussen Azië en Europa. Haar haven geldt al eeuwen als poort naar het Oosten. Antwerpen van haar kant ontwikkelde zich van een havenstad aan een stroom tot een toonaangevende wereldhaven: een poort naar de rest van de wereld. Beide steden staan al eeuwen bekend om hun bruisende handel en politieke uitstraling.De expo Istanbul. Antwerpen. Twee havens. Twee steden. zet de bezoeker ertoe aan om langs de sporen van Istanbul te wandelen - door kunstwerken en artefacten uit verschillende eeuwen te ontdekken en multimedia-installaties te gebruiken - en om de Bosporus en haar inham de

ISTANBUL - ANTWERPEN. TWEE HAVENS. TWEE STEDEN

TENTOONSTELLINGEN

22

TENTOONSTELLINGEN

© Stad Antwerpen


Gouden Hoorn, samen met hun hinterland, te leren kennen. Tegelijkertijd is het een verkenning van de relatie tussen Istanbul en Antwerpen en wordt de kijker uitgenodigd tot individuele ervaringen en ingevingen.

In het eerste deel van de expo is voor de allereerste keer in België een selectie archeologische voorwerpen te zien uit Yenikapı, de oudste haven van Istanbul, in gebruik tussen de 4de en 11de eeuw. In de volgende delen wordt de manier verkend waarop de mensen in beide steden leven en reizen en is er zo aandacht voor de bruggen en tunnels – waarbij Istanbul bekend is om haar bruggen en Antwerpen meer om haar tunnels – de schepen, de scheepswerven en de dokken en dekken. De voorwerpen zijn afkomstig uit Turkse en Belgische musea en privécollecties. Een groep digitale kunstenaars zal ook nieuw werk creëren voor de expo en haar ongetwijfeld ongewone en veelbelovende ontwerp.

In het kader van Istanbul-Antwerpen komt een Turkse kunstenaar naar AIR Antwerpen. De kunstenaar zal tijdens een residentie de thematiek van de tentoonstelling verkennen en het resultaat in het MAS tonen.


23

MAS | Museum Aan de Stroom, EUROPALIA, Ministerie van Cultuur en Toerisme van de Republiek Turkije,

Murat Tabanlıoğlu studeerde architectuur aan de Vienna Technical University. Samen met Dr. Hayati Tabanlıoğlu stichtte hij in 1990 ‘Tabanlioglu Architects’ in Istanbul. Nadat hij afstudeerde in 1992, keerde hij definitief terug naar Istanbul. Naast zijn atelierprogramma aan de Bilgi Universiteit, doceert hij aan diverse universiteiten en op internationale platforms. Hij is regelmatig jurylid bij academische programma’s en wedstrijden. Tabanlıoğlu is een gepriviligeerd lid van de ‘Royal Institute of British Architects’ en won verschillende internationale prijzen. Hij was betrokken bij diverse internationale evenementen en tentoonstellingen. Zo was hij in 2014 curator van ‘Places of Memory’, het Turkse paviljoen op de Architectuurbiënnale van Venetië.

Chris De Lauwer werd geboren en groeide op in India waar haar vader werkzaam was als ingenieur. Na een loopbaan aan de vakgroep Talen en Culturen van Zuid-Azië van de Universiteit Gent, leidde ze tien jaar lang de Publiekswerking van het voormalige Etnografisch Museum Antwerpen. Zij is nu werkzaam in het MAS als conservator Azië en curator van de vaste tentoonstelling Leven en Dood. Zij treedt ook op als curator van tijdelijke tentoonstellingen zoals Heilige Plaatsen. Pelgrimage in jodendom, christendom en islam (2014). Als indologe is zij gespecialiseerd in de cultuur en religies van India, vooral het jainisme. In 2013 was ze curator van het EUROPALIA INDIA project in het MAS.

Dr. Jan Parmentier is gespecialiseerd in maritieme en overzeese geschiedenis, uit de Vroeg-Moederne tijd. Sinds 2008 is hij onderzoeker en curator in het Museum aan de Stroom (MAS) in Antwerpen en verantwoordelijk voor de maritieme collecties van voor 1830. Eerder werkte hij als lector aan de Universiteit Gent. Hij is curator van de lopende tijdelijke tentoonstelling The World in a Mirror. Eerder was hij curator van de tijdelijke tentoonstelling Bonaparte aan de Schelde. Antwerpen in een Franse stroomversnelling en werkte hij mee aan de Europalia India–expo Indomania. Hij publiceerde onder andere over Europese Oost-Indië en Guinea-handel, over cartografie en navigatie, Vlaamse en Ierse handelsnetwerken, reisgeschiedenis, visserij en walvisjacht.

Organisatie :

Curator :

Coördinerend curator :

Cocurators :


TENTOONSTELLINGEN

24

Jef Vrelust (1976) studeerde kunstwetenschappen en cultuurmanagement. Sinds 2000 werkt hij voor het MAS, achtereenvolgens als projectcoördinator voor de inrichting, als curator voor de permanente presentatie “Wereldhaven” en als conservator voor de maritieme collecties van na 1830. Op dit moment werkt hij aan de voorbereiding van een nieuw maritiem museum op de Antwerpse droogdokkensite. Vorige projecten zijn oa: erfgoedproject “Cockerill Yards Hoboken, courage to the last” (2007), expo en boek “Wereldhaven” (2011), het boek” 750 jaar havenkranen in Antwerpen” (2014) en de expo “Alle hens aan dek” (2014).

De tentoonstelling Istanbul – Antwerpen. Twee Havens. Twee Steden zet twee havensteden in de kijker: wat betekent een haven voor een stad? Welk impact heeft een haven en de activiteiten die er plaatsvinden op het stedelijke weefsel? Op de mensen die er werken en leven? Op de communicaties binnen en buiten de stad? Hoe evolueren havengebieden doorheen de tijd? Archeologische artefacten, kunstwerken en multimedia-installaties schetsen het parallele verhaal van Istanbul en Antwerpen en nemen de bezoeker mee langs de Bosporus, de Gouden Hoorn en de Schelde.

Byzantijnse periode tot vandaag

Archeologische vondsten uit de Byzantijnse haven van Yenikapı in Istanbul, gravures, foto’s, maquettes, nieuwe multimediacreaties.

Istanbul Archaeological Museums, Istanbul Maritime Museum, Rahmi Koc Museum, MAS|Museum aan de Stroom, Museum Plantin-Moretus / Prentenkabinet, Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience, Felixarchief / Stadsarchief Antwerpen, Letterenhuis, Koninklijke Museum voor Schone Kunsten Antwerpen, Maritime Museum Rotterdam, private collecties in Turkije en België.

Tabanlioglu Architects

EN - uitgever BAI

Total, Haven van Antwerpen, DEME, Ackermans & Van Haaren

Onderwerp :

Periode :

Topwerken :

Bruikleengevers :

Scenografie :

Catalogus :

Sponsors :

TENTOONSTELLINGEN



GÜLSÜN KARAMUSTAFA - KOEN THEYS

25

29 10 ‘15 - 28 02 ‘16Centrale for Contemporary Art & Argos - BrusselHEDENDAAGS - UITWISSELING

Curators : Carine Fol & Rolf Quaghebeur

Gülsün Karamustafa woont en werkt in Istanbul; zij werkt vooral rond de thema’s mobiliteit, verplaatsing, verhuizing en migratie. Ze verkiest daarbij schilderkunst, collages, installaties en video.Koen Theys toont een zeer kritische blik op onze samenleving en haar tegenstrijdigheden. Hiervoor werkt hij vooral - maar niet alleen - met zijn favoriete medium: video. Hij was een van de Belgische pioniers op dit gebied.

Deze twee internationaal gerenommeerde kunstenaars, gebruiken gemeenschappelijke thema’s om de «high and low culture» te bevragen alsook de plaats van het individu in een samenleving in constante verandering en evolutie. Ze confronteren de kijker met video’s, installaties, ... die tegelijkertijd een sterke culturele verankering tonen (optochten, traditionele schilderkunst) en een kritische lezing zijn van maatschappelijke veranderingen als weerspiegelingen van het sociale en culturele geheugen.

TENTOONSTELLINGEN

HÜSEYİN BAHRİ ALPTEKİN. DEMOCRATISCHE LUXE

26

15 10 ‘15 - 31 01 ‘16M HKA - AntwerpenHEDENDAAGS

Curator : Nav Haq

Hüseyin Bahri Alptekin is gefascineerd door het verschil tussen de belofte van iets en de banale realiteit: bijvoorbeeld hoe de naam van een goedkoop hotel een exotische locatie kan suggereren. Hij observeert de effecten van het globale kapitalisme op ons alledaagse leven en gaat daarvoor op zoek aan de rand van de Westerse moderniteit. Alptekin is een van de belangrijkste hedendaagse kunstenaars van zijn generatie, deze tentoonstelling biedt een thematisch overzicht van het werk dat hij de afgelopen twee decennia maakte: fotografie, sculpturen, installaties, video’s, collages, neontekst… Media die doen denken aan ‘global junk’. Alpetekin stelde overal in Europa tentoon, maar het is de allereerste keer dat zijn werk in België te zien is. Er zijn ook parallellen met andere sleutelfiguren uit het M HKA: met Alan Sekula die geïnteresseerd is in de migratie van mensen en objecten onder de globalisatie en met Jimmie Durham bijvoorbeeld, die een politiek van ‘anderszijn’ integreert in zijn werk.

TENTOONSTELLINGEN

AYŞE ERKMEN & ANN VERONICA JANSSENS

27

07 11 ‘15 - 14 02 ‘16S.M.A.K. - GentHEDENDAAGS - UITWISSELING

Curator : Philippe Van Cauteren

Ayşe Erkmen en Ann Veronica Janssens, twee toonaangevende internationale artiesten, creëren in opdracht van de stad Gent, een kunstwerk voor de openbare ruimte in het historisch centrum. Eind 2015 installeren zij ieder een verticale sculptuur van 17 tot 21 meter hoog op de Korenmarkt, een project dat is ingeschreven in de heraanleg van het plein door de architecten Robbrecht & Daem en Marie-José van Hee.

De artistieke praktijk van de Turks-Duitse kunstenares Ayşe Erkmen (°1949, Istanbul) kenmerkt zich door een uitgesproken interesse voor de historische en maatschappelijke context waarin een kunstwerk ontstaat. Meestal spelen haar interventies in op de aanwezige sociale situaties of architecturale omstandigheden. Erkmen maakt hierbij onzichtbare gegevens of structuren uit de omgeving zichtbaar op een tijdelijke of permanente basis.

De Belgische kunstenares Ann Veronica Janssens (° 1956, Folkestone) werkt met de zintuiglijke ervaring en het moment waarop het lichaam en de ruimte samen komen. Zij experimenteert met het ongrijpbare en zet licht, kleur, geluid in om de perceptie van de ruimte en beweging te onderzoeken. Bezoekers worden geïntegreerd in haar installaties en hun zintuigen ingezet om het immateriële te ervaren.

Op de eerste verdieping van het S.M.A.K. creëren Ann Veronica Janssens en Ayşe Erkmen elk één nieuwe, ruimte-vullende installatie en tonen daarnaast bestaand werk. De ontwerpen voor de Korenmarkt komen aan bod in twee documentaire kabinetten. Met deze tentoonstelling wil S.M.A.K. de ontwerpen voor de Korenmarkt situeren binnen de bredere, rijkere context van het oeuvre van beide kunstenaars en de keuze van de stad voor kwaliteitsvolle kunst in de openbare ruimte ondersteunen.

TENTOONSTELLINGEN

NURİ BİLGE CEYLAN

28

22 11 ‘15 - 31 01 ‘16C-Mine - GenkHEDENDAAGS - CREATIE - UITWISSELING

Curator : Paul McMillen

Nuri Bilge Ceylan (1956) staat bij ons vooral bekend als cineast. Hij won verschillende prijzen, waaronder vorig jaar de Gouden Palm in Cannes voor zijn film Winter Sleep. Maar Ceylan is ook fotograaf van een oeuvre dat net als zijn films getuigt van een ongelooflijke visuele precisie, poëzie en schoonheid . Voor de allereerste keer brengt C-Mine een hommage aan de fotograaf en kunnen jonge fotografen uit Genk in dialoog gaan met Ceylan.

TENTOONSTELLINGEN

Curator : Cengiz Özek

Het traditionele schimmentheater Karagöz – letterlijk ‘het zwarte oog’ – was tijdens de gouden dagen van Istanbul te zien op straathoeken en op pleinen, waar allround kunstenaars het Ottomaanse publiek entertainde met schimmenkomedies. De naam komt van de protagonist, Karagöz, een volkse analfabeet. Samen met zijn beste vriend Hacivat, hoogopgeleid en elitair, houden ze Istanbul een ironische spiegel voor. Er werd gespot met stereotiepen uit het Ottomaanse keizerrijk (de aristocraat, de Griek, de Fransman, de lady en de gentleman) en er zijn ontmoetingen met talloze sjamaanfiguren (de heks, de demon, de geest). Deze tentoonstelling, gecureerd door schaduwmeester Cengiz Özek, geeft een overzicht van alle aspecten van het traditionele schimmenspel. We zien historische schaduwpoppen uit de 18e en 19e eeuw en krijgen een inzicht in het ambacht van het poppenmaken en het metier van de poppenmanipulatie. Een letterlijke blik achter de schermen van het traditionele Turkse schimmenspel.

KARAGÖZ30 10 ‘15 - 24 01 ‘16Malmundarium - MalmédyERFGOED

29

Curator : Sinan Logie

Vanaf de eerste nederzettingen tot vandaag, werd de geschiedenis van Anatolië gekenmerkt door een voortdurend veranderen, vernieuwen en opnieuw bevestigen van zijn cultuur. Deze dynamiek en constante dialoog tussen verleden en heden weerspiegelt zich ook in de geschiedenis van de architectuur, waarbij archetypische elementen (de tent, de minarettoren, de kolom, de karavanserai, enz.) de tijd doorstonden en vandaag nog zichtbaar zijn in talrijke hedendaagse realisaties. De tentoonstelling biedt een unieke en vergelijkende lezing van de Turkse architectonische geschiedenis in relatie tot de hedendaagse projecten door middel van een aantal case studies uit verschillende regio’s en tijdperken, in beeld gebracht door maquettes, tekeningen, foto’s en films.

Sedat Hakki Eldem-SGK building Zeyrek Istanbul

ARCHETYPES. TURKSE ARCHITECTUUR DOORHEEN DE EEUWEN

14 10 ‘15 - 31 01 ‘16CIVA- BrusselHEDENDAAGS

AGA KHAN AWARD FOR ARCHITECTURE00 ‘15 - 00 ‘16 (TBC)Paleis voor Schone Kunsten - BrusselHEDENDAAGS

Om de drie jaar wordt de Aga Khan Award voor architectuur uitgereikt aan projecten die op een succesvolle manier met behoeften van de maatschappij omgaan, in het bijzonder die van de moslims. Ter gelegenheid van EUROPALIA TURKEY presenteert de prestigieuze prijs een speciale focus op Turkse architecten, parallel met de winnaars van 2013.

TENTOONSTELLINGEN

TENTOONSTELLINGEN

30

De jonge kunstenaar Gauthier Oushoorn baseert zijn project op Nader Ardalans boek ‘The Sense of Unity’, een studie over het conceptuele en symbolische belang van de islamarchitectuur. Centraal staat een esoterisch soefi principe van eenheid in veelheid – traditioneel Perzisch denken over vorm. Het eerste hoofdstuk van het project vindt plaats in Istanbul en Mardin. De interventies op de site zijn gebaseerd op het thema ‘oppervlakte’. De artiest-architect drukt zich onbewust uit, hij is enkel een vehikel van de realisatie. Een tweede hoofdstuk volgt in België, in het Centre d’Innovation et de Design (CID) op de Grand Hornu site. Het museum en de beschrijving van het boek fungeren als een macrokosmos. De microkosmos is de organisatie binnenin, gecreëerd in het eerste hoofdstuk.

© Gauthier Oushoorn

THE ABSENCE OF PERMANENT I08 11 ‘15 - 21 02 ‘16 CID - HornuCREATIE - UITWISSELING

DIGITAL TURKEY (working title)

08 10 ‘15 - 21 11 ‘15Flagey - BrusselHEDENDAAGS

Curators : Ceren & Irmak Arkman

Turkije heeft een sterke multimediale en digitale kunst-scène. Sinds begin jaren 1990 zorgden universiteiten, onafhankelijke organisaties en verschillende happenings voor een bredere bewustwording van digitale technologieën in Turkije. De opzet van Visual Communication Design afdelingen aan publieke en privé-universiteiten deden de belangstelling voor de op scherm gebaseerde digitale media alleen maar toenemen.

In Flagey zal werk te zien zijn van Refik Anadol, Candaş Şişman, Ozan Türkkan, Onur Şentürk, Memo Akten, Cevdet Erek, Murat Pak, Selcuk Artut, Can Pakdemir en Deniz Kader.

TENTOONSTELLINGEN

VAAST COLSON & DENNIS TYFUS

31

28 11 ‘15 - 31 01 ‘16 Frans Masereel Centrum - KasterleeCREATIE - UITWISSELING

Vaast Colson’s (Antwerpen, °1977) werk draait rond profiel, strategie en materialisatie. Hij zoekt perifere plaatsen en momenten waar de beelden vooral door sociale interactie ontstaan. De beelden hangen dus af van de omstandigheden die onvoorspelbaar, complex en kortstondig zijn. Colson zet zich herhaaldelijk in een situatie of in een installatie waarin hij dan entertaint, verrast en zijn publiek instructies geeft. Samenwerking met andere kunstenaars is heel belangrijk in zijn werk. Dennis Tyfus (Antwerpen, °1979) tekent, schildert, fotografeert, maakt films, speelt noise muziek, zingt, parodieert, produceert platen- en CD opnames, creëert boeken en magazines, heeft een programma op Radio Centraal, maakt collages, en bundelt zijn werk onder zijn label Ultra Eczema.

ELIF ERKAN13 11 ‘15 - 19 12 ‘15Maison des Arts - SchaarbeekCREATIE - UITWISSELING

Een ‘standard for living’ of een levensstandaard wordt vaak gebruikt om geografische gebieden te vergelijken. Hoe verhoudt de levensstandaard van Turkije zich tegenover die van Brussel bijvoorbeeld? De standaard kan ook aangewend worden om verschillende punten in de tijd met elkaar te vergelijken: we kunnen nagaan hoe tijdens de voorbije eeuw de levensstandaard in de Verenigde Staten is toegenomen. Vandaag zien we dat hetzelfde aantal werkuren toelaat om meer goederen of luxeobjecten te kopen. Er is meer vrije tijd, de levensverwachting nam toe, terwijl de totale werktijd sterk is gedaald. Al deze pogingen om een standaard vast te leggen, worden door Elif Erkan esthetisch geïnterpreteerd. Voor haar is standaardiseren een proces dat objecten en praktijken uit hun ‘natuurlijke’ omgeving plukt en hen een andere betekenis geeft op nieuwe locaties, in nieuwe tijden, met nieuwe verlangens.

© Elif Erkan

TENTOONSTELLINGEN

32

TURQUITUDES18 12 ‘15 - 17 01 ‘16Point Culture - BrusselHEDENDAAGS

Een fotografische portretreeks van de eerste generatie Turkse immigranten in België, die hun vertrouwde leven achterlieten, in ons land kwamen werken en soms ook weer terugkeerden naar het moederland. Hakan Simsek (°1978) is een Belgische fotograaf van Turkse origine die in pak-kende zwart-wit beelden en digitale kleurenfotografie deze eerste generatie haarscherp weet te vatten. De beelden werden gemaakt in 2013 en 2014, vooral in Brussel, maar ook in Vlaanderen en Wallonië.

TURKOOIS 20 10 ‘15 - 05 12 ‘15Muntpunt - BrusselHEDENDAAGS

Curator : Philippe Dupuich

Fotograaf Philippe Dupuich organiseert een zomerstage met een drietal fotografiestudenten die hij begeleidt in een portrettenreeks rond de Turkse gemeenschap in België. Het resultaat wordt getoond in Muntpunt, dat een heuse hub van EUROPALIA TURKEY wordt met allerlei Turks getinte activiteiten.

EXPOMUZIEK

34

BURHAN ÖCAL & TRAKYA ALL STARSERFGOED

De carrière van de wereldwijd gerespecteerde virtuoze percussionist Burhan Öcal overbrugde altijd al muzikale culturen. Na zijn eerste contact met Westerse muziek, ging hij al snel zijn eigen traditie combineren met andere genres en culturen, zoals jazz en Westerse klassieke muziek. Na talloze concerten en tournees over de hele wereld, legt multi-instrumentalist en percussionist Burhan Öcal zich nu toe op ‘het meest persoonlijke project van zijn leven’. In Trakya All Stars brengt hij samen met meesterlijke muzikanten uit Thracië een muzikaal eerbetoon aan zijn geboorteplaats Kırklareli. DJ Murat Uncuoğlu voorziet hen van een vleugje minimalistische electronica.

27 11 ‘1528 11 ‘15

DATA Maison de la Culture, NamurPaleis voor Schone Kunsten, Brussel

LOCATIE

KONYA TURKISH TASAVVUF MUSIC ENSEMBLEERFGOED

Het Konya Turkish Tasavvuf Music Ensemble voert in dit concert traditionele Mevlevî rituelen uit. De Mevleviye of Mevlevî Orde is een soefigenootschap uit Konya, de toenmalige hoofdstad van het Sultanaat van de Anatolische Seldjoeken. Vanaf 1273 verspreidden ze zich over het hele Ottomaanse Rijk. Vandaag vindt men de orde in zowat alle Turkse gemeenschappen over de wereld. De Mevlevî Orde is beroemd voor zijn bezwerende draaidansen van Derwisjen of soefi-monikken. Het Sama ritueel is een lichamelijke manier om het religieuze te bereiken. De duizeling die de Derwisj voelt bij het eindeloos ronddraaien aan hoog tempo, met een hand naar de kosmos en een hand naar de aarde, is een diepgaande spirituele ervaring. Het draaien staat symbool voor de manier waarop elektronen en planeten draaien. De Sama ceremonie is sinds 2005 immaterieel UNESCO werelderfgoed.

06 01 ‘1607 01 ‘1608 01 ‘1609 01 ‘16

DATA CC Jacques Franck, BrusselRASA, Utrecht (NL) CC LeopoldsburgNieuwe Kerk, Den Haag (NL)

LOCATIE

© Ufuk Sarisen

35

OKAY TEMIZ & LA FANFARE DU BELGISTANCREATIE

Turkijes legendarische percussionist Okay Temiz bundelt de krachten met La Fanfare du Belgistan, de meest feestelijke fanfare van het land. Temiz is beroepsmuzikant sinds 1955, bouwt eigen instrumenten als de Magic Pyramid en ging op tournee in Europa en de VS met een hele reeks jazzlegendes. Temiz is exemplarisch voor de Turkse muziek: zo richtte hij in 1974 Oriental Wind op, een ensemble dat uitsluitend Turkse muziekinstrumenten gebruikt, en brengt hij steevast ook Turkse muzikanten onder de internationale aandacht. Nadat hij het grootste deel van zijn leven in Zweden had doorgebracht, keerde hij in 1998 terug naar Turkije. La Fanfare du Belgistan, een zevenkoppige groep met een uiteenlopende achtergrond, brengt een rijk repertoire van jazz en composities uit de Balkan en het Midden-Oosten. Voor EUROPALIA TURKEY ontwikkelen ze exclusief een concert met de Turkse grootmeester.

19 11 ‘1520 11 ‘1521 11 ‘1522 11 ‘15

DATA AB, BrusselCBE, Köln (DE) (TBC)(TBC)Guess Who? Festival, Utrecht (NL)

LOCATIE

Okay Temiz - diverse percussie-instrumenten... La Fanfare du Belgistan:Jérémie Mosseray - tapan, percussieManu Loriaux - bas, percussie, sousafoon, synthesizerManuel Roland - altsaxofoon, gitaar, percussie

Tom Manoury - sopraan sax, euphonium, percussie Carlo Strazzante - frame-drums, derbouka, qarqabaQuentin Manfroy - fluit, percussieGrégoire Tirtiaux - bariton sax & tenor, percussie

İSTANBUL SOLİSTLERİERFGOED

De Istanbul Solistleri, het vooraanstaande Turkse kamerorkest, brengt Ottomaanse klassieke muziek weer tot leven. Het ensemble brengt het repertoire van de invloedrijke 19de eeuwse componist Cemil Bey (1873 – 1916), uitgevoerd door topsolisten: Dr. Murat Salim Tokac, coördinator van deze concerten, is een van de meest vooraanstaande ney en tanbursolisten in Turkije. Derya Turkan – ook te beluisteren in ‘De Nacht van de Turkse Viool’ – is een jonge meester van de klassieke kemence of de driesnarige vedel, bijzonder sterk in improvisatie en in het klassiek Ottomaans repertoire. Yurdal Tokcan wordt beschouwd als een van de meest complete ud spelers ter wereld, hij combineert oude speelvormen met stilistische innovaties. Hakan Güngör speelt kanun en Fahrettin Yarkin verzorgt de percussie bij het wereldvermaarde Istanbul Solistleri. Laat u betoveren door magische klanken uit de oude wereld van de ud, de tanbur, de kemence en andere Ottomaanse instrumenten.

20 11 ‘1521 11 ‘1522 11 ‘15

DATA Muziekpublique, Brusselle phénix, Valenciennes (FR)Handelsbeurs, Gent (Istanbul Ekspress)

LOCATIE

Dr. Murat Salim Tokaç - tanburDerya Türkan - kemençeYurdal Tokcan - ud

Hakan Güngör - kanunFahrettin Yarkın - percussie

© Cavalierly

36

İNSANLARHEDENDAAGS

Insanlar is de nieuwste live band van Barış K met de Turkse muzikanten Cem Yıldız, Alican Tezer, Sinan Tansal, Özgür Yılmaz en Altan Sebüktekin. Een moderne versie van de alom bekende Turkse Anadolu pop of Anatolische pop, in een mix van bağlama-improvisaties en slow-mo disco, acid basslines en dubby psychedelia. Insanlar bewerkt verzen van de 17de-eeuwse dichter Kul Nesimi en evoceert weemoedig de Melami-stroming van het soefisme.

26 11 ‘15

DATA Kunstencentrum Vooruit, Gent

LOCATIE

Barış K - electronics Cem Yıldız - sazAlican Tezer - percussie

Hogır - percussie

TAKSİM TRİOHEDENDAAGS

Istanbul, een van de meest fascinerende steden ter wereld, is het culturele hart van Turkije en Taksim is niet alleen de naam van het bruisende centrale plein van deze stad, het is vooral ook het Turkse woord voor ‘improvisatie’. In de muziek van het Taksim Trio, een van de meest virtuoze jazzcollectieven in het land, vinden we beide terug. De jonge muzikanten inspireren zich op de rijke geschiedenis van Istanbul en improviseren met een traditioneel instrumentarium op Turkse en oriëntaalse motieven. Tegelijkertijd onderscheiden we in hun muziek ook invloeden van jazz, blues en gipsymuziek. De muzikanten van het Taksim Trio vermengen moeiteloos traditie en vernieuwing. Ze creëren een unieke muzikale mozaïek die in vele opzichten op het wervelende Istanbul lijkt.

20 01 ‘1621 01 ‘1622 01 ‘1623 01 ‘16 24 01 ‘16

CC De Spil, RoeselareCC Belgica, DendermondeFlagey, Brussel (Brussels Jazz Festival)C-Mine, GenkRASA, Utrecht (NL)

LOCATIE

Hüsnü Senlendirici - klarinetIsmael Tunçbilek - sazAytaç Doğan - kanun

DATA

© Osman Özel

37

ARTO TUNCBOYACIYAN & ARA DINKJIANERFGOED

Percussionist Arto Tuncboyacıyan is van jongs af aan bezig met muziek. De grammywinnaar van Armeense afkomst, maar geboren in Turkije, verhuisde naar de Verenigde Staten en werkte daar samen met jazzlegendes als Chet Baker, Miles Davis, Paul Winter, Gerardo Nunez en Al di Meola. Sinds 1998 brengt hij jazzinterpretaties op basis van traditionele Anatolische en Armeense muziek. Ara Dinkjian is de leider van het invloedrijke ‘Night Ark’, een instrumentale groep die inmiddels vier albums uitbracht. Zijn composities werden door topmuzikanten over de hele wereld vertolkt. Homecoming, zijn grootste hit, was te horen tijdens de slotceremonie van de Olympische Spelen in Athene. Dinkjian is een van de fijnste ud spelers ter wereld. Hij vertegenwoordigde Armenië op internationale ud festivals in Jerusalem en Thessaloniki.

13 01 ‘16 14 01 ‘1615 01 ‘1616 01 ‘16

DATA De Roma, Antwerpen De Centrale, GentPaleis voor Schone Kunsten, BrusselCentre Multifonctionnel Triangel, St-Vith

LOCATIE

DÉBRUIT. ISTANBUL SESSIONSCREATIE

Na zijn residentie in Istanbul en de première van zijn nieuw album in de tentoonstelling Imagine Istanbul, brengt Débruit zijn «collaborative» werk over Turkije op de internationale podia. Een electronische live soloshow met werk van zijn nieuw Turks getint album. (zie p. 18)

10 11 ‘15

DATA Paleis voor Schone Kunsten, Brussel (Bozar Night)

LOCATIE

© Dan Wilson

38

ATHENAHEDENDAAGS

Athena is een ska punk band uit Istanbul, die niet alleen grote bekendheid geniet in Turkije, maar ook in Duitsland. De groep werd in 1987 opgericht door de tweelingbroers Gökan en Hakan Özoğuz als een metalband die snel overstapte op ska muziek. De band stond in de voorprogramma van rocklegendes als The Rolling Stones en de Red Hot Chilli Peppers; hun concerten worden in Turkije bijgewoond door duizenden muziekliefhebbers.

21 11 ‘1522 11 ‘15

DATA C-Mine, GenkHandelsbeurs, Gent (Istanbul Ekspres)

LOCATIE

Hakan Özoğuz - gitaar, zangGökhan Özoğuz - gitaar, zang

Umut Arabacı - basEmre Ataker - toetsen

JORDI SAVALL & HESPÈRION ENSEMBLE XXIERFGOED

Istanbul voor de Ottomanen, Constantinopel voor de Byzantijnen, was ten tijde van Dimitrie Cantemir (1673-1723) op een hoogtepunt in haar geschiedenis. Het was het religieuze en culturele hart van de moslimwereld waar reizigers en artiesten halt hielden. Cantemir was een uitmuntende tanburspeler die ook als componist in hoog aanzien stond. Zijn boek Kitâb-ül ilm-il mûsikî (Over de wetenschap van de muziek), opgedragen aan sultan Ahmed III, vormt het uitgangspunt van dit hommageconcert door Jordi Savall en het Hespèrion Ensemble XXI. Ze confronteren het hoofse repertoire van Cantemir met de muzikale volkstraditie van de neergestreken sefardische Joden en Armeniërs. Instrumentale hofmuziek uit de 17de eeuw tegenover eenvoudige volksliederen, met het invloedrijke boek Over de wetenschap van de muziek als leidraad – Savall maakte een fraaie selectie van een tiental stukken uit het geheel van 355 composities en complementeerde die prachtig met Armeense volksliederen.

12 ‘15

DATA Paleis voor Schone Kunsten, Brussel

LOCATIE

© David Ignaszewski

39

BARIŞ K - DJ SETHEDENDAAGS

Deze verwoede platenverzamelaar baseerde zijn muziek op de hiphop-breaks uit zijn wekelijkse radioshows die hij meer dan tien jaar lang op verschillende radiozenders in Istanbul verzorgde. Tijdens zijn zoektocht (geïnspireerd door het revolutionaire Turkse rockicoon Barış Manco) naar vinylplaten in Turkije, ontdekte hij een schat aan Turkse pop en rock vermengd met elektronische muziek. Met supersized baslijnen, gitaren verbonden door ruimtelijke echo’s en Turkse houtblazers, ontwikkelde Barış een heel eigen dancefloor sound waarmee hij clubs over de hele wereld verovert.

26 11 ‘15 Kunstencentrum Vooruit, Gent

LOCATIEDATA

STATE CHOIR TURKEYERFGOED

Het State Choir Turkey werd in 1988 opgericht op initiatief van Dr. Hikmek Simsek. Het koor gaf meer dan 800 concerten in landen als Italië, Israël, de Russische Federatie en Duitsland. Het koor heeft meer dan 1000 stukken op zijn repertoirelijst en geniet heel wat aanzien in de klassieke muziekwereld. In 2010 werd het koor onderscheiden met een Andante Music Award – het bewijs dat dit ensemble terecht bekend staat als ‘een van de beste zangkoren ter wereld’. Het State Choir Turkey stelde voor EUROPALIA een exclusief programma samen dat de diversiteit en de rijkdom van Turkije weerspiegelt. Coördinator: Burak Onur Erdem.

18 12 ‘15

DATA Nieuwe Kerk, Den Haag (NL)

LOCATIE

40

BABA ZULAHEDENDAAGS

BaBa ZuLa is een alternatieve muziekgroep uit Istanbul met een unieke psychedelische sound: ‘Orien-tal Dub’. BaBa ZuLa plaatst oriëntaalse invloeden en instrumenten als de darboeka, de elektrische saz en lepels naast moderne beats en elektronica. Hun ‘Istanbul Psychedelica’ grijpt terug op zowel psy-chedelische rock ’n roll, reggae en dub als de muzikale tradities van de vorige generaties in Istanbul. Live bezorgt de groep hun fans een unieke ervaring. Rituele performances worden een mengvorm van kunstdisciplines: buikdanseressen, kostuums, poëzie, theater en tekenkunst maken van elk concert een zinderend audiovisueel feest.

19 11 ‘15 21 11 ‘15 22 11 ‘1524 11 ‘15

De Roma, Antwerpen (joint venture zie p. 45) Handelsbeurs, Gent (Istanbul Ekspres zie p.51)EPIC, London (UK) (TBC) De Werf, Brugge (joint venture zie p. 45)

Osman Murat Ertel - elektro saz, electronic sounds, zangMehmet Levent Akman - electronic sounds, houten lepelsÖzgür Çakirlar - percussie, darbuka

Melike Şahin - zang (tbc)Can Aydemir - bas

SEZEN AKSUERFGOED

Sezen ‘li YillarSezen Aksu kan terecht een ster van de Turkse muziek genoemd worden. Ze schreef en componeerde honderden songs, waaronder tientallen hits. Generaties groeiden op met haar muziek. Haar fenomenale zang en magistrale composities maken haar tot ver buiten haar geboorteland bekend. Sinds haar debuut in 1975, verkocht ze wereldwijd meer dan 40 miljoen albums. De Turkse popdiva laat zich opmerken door zowel zwaar georkestreerde nummers als kleine luisterliedjes en dansbare discohits. Ze werkte met talloze artiesten samen in Turkije en ver daarbuiten. Het concert zal in het teken staan van haar 40 jarig jubileum in het vak. Sezen Aksu zal een repertoire van grote en belangrijke nummers zingen die veel voor haar hebben betekend in die 40 jaar.

01 11 ‘15

DATA Paleis voor Schone Kunsten, Brussel

LOCATIE

DATA LOCATIE

© Dilan Bozyel

41

BORUSAN QUARTETHEDENDAAGS

Het Borusan Quartet werd in 2005 opgericht onder de vleugels van maestro Gürer Aykal. Het strijkkwartet kende een razend- snelle ontwikkeling. Vandaag hebben ze reguliere concerten in de Süreyya Opera in Kadıköy (Istanbul) en treden op in beroemde concertzalen als het Konzerthaus (Berlijn), Carnegie Hall (New York), Le Corum (Montpellier) en de G. Verdi Hall (Milaan). Het kamermuziekensemble ontving talloze muziekprijzen in binnen- en buitenland. Het kwartet speelt een breed repertoire, van klassiek tot modern met een bijzonder zwak voor het werk van Turkse componisten. Door de jaren heen specialiseerde het zich in hedendaagse Turkse muziek van Oğuzhan Balcı, Mahir Cetiz, Turgay Erdener, Özkan Manav, Alper Maral en Turgut Pöğün ve Hasan Ucarsu.

22 10 ‘15

DATA CAPe, Ettelbruck (LU)

LOCATIE

Esen Kıvrak - vioolOlgu Kızılay - viool

Efdal Altun - altvioolÇağ Erçağ - cello

MEHMET ARSLANHEDENDAAGS

Een Turkse dj en producer van elektronische muziek met een voor-liefde voor traditionele volkse hymnes die hij vlot met moderne elektronische ritmes laat versmelten.Via de klanken uit zijn jeugdherinneringen ontwikkelde deze in Zwitserland geboren Turk onbedoeld zijn eigen versie van hamam-house gedurende zijn eerste jaren in de Bazelse clubscene. Ondertussen heeft Mehmet originele releases en bewerkingen op platenlabels zoals Ata’s For Disco Only, Huntleys + Palmers en HIGHLIFE op zijn naam staan. Dankzij dit nieuwe succes kan Mehmet zijn droom verwezenlijken om Saykodelik, Turkse hymnen, live te creëren voor clubbezoekers overal ter wereld. Hij doet dit door verschillende domeinen van de klassieke volksmuziek en eigentijdse elektronische beats te ontginnen. Mehmet Arslan is resident in de Berlijnse cultclub Die Wilde Renate.

(TBC) (TBC)

LOCATIEDATA

© Mehmet Erzincan

42

KEMENCE GECESIERFGOED

Nacht van de Turkse viool

Derya Türkan is een jonge kemence meester die zowel improviseert als een Ottomaans klassiek repertoire brengt. Hij

brengt voor deze concertreeks een aantal strijkvirtuozen samen: Kayhan Kalhor is een internationale vioolvirtuoos op

de kamanche. Deze Iranees begon zijn muziekstudie al op zevenjarige leeftijd, op zijn dertiende werd hij uitgenodigd

om te werken in het nationaal Radio- en Televisieconcert van Iran. Als solist speelde hij in toporkesten zoals het New

York Philharmonic. Kalhor en Türkan worden bijgestaan door de Griek Sokratis Sinopoulos, van opleiding klassiek

gitarist en een erg begaafd kemence speler. De laatste tien jaar zet hij zich in om de kemence ook te herintroduceren

in de Griekse muziek. Ali Bahrami Fard studeerde santur bij de legendarische meester Ostad Faramarz Payvar en

staat dankzij zijn vlekkeloze techniek bekend als een van de allerbeste santurspelers van zijn generatie.

08 10 ‘1509 10 ‘1510 10 ‘15

DATA RASA, Utrecht (NL)Espace Senghor, BrusselDe Centrale, Gent

LOCATIE

Derya Türkan - kemençeKayhan Kalhor - kamanche

Sokratis Sinopoulos - kemençe, lavtaAli Bahrami Fard - santur

MUSTAFA ÖZKENT & BELCİKA ORKESTRASIUITWISSELING

De Turkse componist, arrangeur en muzikant Mustafa Özkent is minder bekend, maar toch een belangrijke figuur

in de Turkse muziekscène. Zijn muziek werd pas laat, meer dan 40 jaar na het begin van zijn carrière, ontdekt door

een westers publiek.

Özkent begon zijn carrière als muzikant in 1960, in Ankara, bij de Turkse popgroep Teenagers. De naam was heel

toepasselijk, vermits geen enkel lid ouder was dan 19 jaar. Later richtte hij zijn eigen groep op, de Mustafa Özkent

Orkestrasi en maakte hij naast enkele singles ook de LP Genclik Ile Elele. Hij is een getalenteerd gitarist die erom

bekend staat en stond het ontwerp van zijn instrumenten te veranderen om ongewone klanken te kunnen creëeren.

Özkent verdiende de reputatie van een begaafd buitenbeentje en in het begin van de jaren 70 werd hij niet alleen

gevraagd als sessie speler, arrangeur en producent, maar studeerde hij in Brussel ook samen met Barış Manco. Hij

maakte tientallen Turkse albums die psychedelische en pop/rock melodieën samenvoegde met R&B grooves aen

jazz-beïnvloedde improvisaties. Vanaf dat moment bleef Mustafa’s werk evolueren, en hij beïnvloedde de Turkse

popmuziek meer dan hij ooit had durven dromen. Een instrumentaal album zoals Genclik Ile Elele was hier in die tijd

vrij onbereikbaar. Maar in 2006, kwam er dankzij de platenverzamelaars Finders Keepers Records een heruitgave

van Özkent’s meesterwerk. En voor EUROPALIA TURKEY, krijgt het album een nieuw leven op het podium in

samenwerking met een dynamische Belgische groep, speciaal samengesteld voor deze gelegenheid.

18 11 ‘1520 11 ‘1522 11 ‘15

DATA AB, Brussel (ism Les Ateliers Claus)

Weekend festival, Köln (DE) (TBC)

Guess Who? Festival, Utrecht (NL)

Mustafa Özkent - componist, gitaarSofiane Remadna - basYannick Dupont - drumJean-Philippe de Gheest - drum

Axel Gilain - gitaarDavid Picard - keyboard, orgelGuillaume Codutti - conga, percussieTadzio Baudoux - percussie

LOCATIE

43

IMAGO MUNDIUITWISSELING

Passage is een concert over tijd. Over soefi’s die het aardse leven zien als een wachten op het hiernamaals, over niet bij elkaar geraken omdat het water veel te diep is... Letterlijk gaat het over de overgang van Oost naar West, over de vlucht van intellectuelen, over de handelsrelaties van Istanbul en Europa, over Turkse en West-Europese tradities die laten ontdekken dat het antwoord op de grote levensvragen universeel is. Muzikaal grasduint Passage in een repertoire dat middeleeuwen, renaissance, barok en zelfs hedendaags omvat. Zowel religieuze als profane werken worden uitgevoerd. Teorbe- en luitspeelster Sofie Vanden Eynde stelde het programma samen. Haar ensemble Imago Mundi begeleidt de fantastische Turkse stem van Mustafa Doğan Dikmen.

19 11 ‘1520 11 ‘1521 11 ‘1522 11 ‘15

DATA CC MaasmechelenCC Belgica, DendermondeCC de Bogaard, Sint-TruidenMuze, Heusden-Zolder

Mustafa Doğan Dikmen - ney, zang, percussieGökâlp Yüzlüer - tanbur Uğur Işık - cello

Liam Fennelly - viola da gambaGriet de Geyter - sopraanSofie vanden Eynde - luit, teorbe

LOCATIE

THE OTTOMAN DRUMSERFGOED

Concertproject van meestermuzikant Kudsi Ergüner, een wereldautoriteit op het vlak van Ottomaanse muziek.

Ergüner – docent, performer en een van de meest virtuoze ney spelers in Turkije – verdiept zich al decennia in

de oudste wortels van de Ottomaanse muziek en de invloed van Turkse, Arabische, Perzische, Griekse, Joodse en

Armeense culturen. Zijn ensemble is gespecialiseerd in improvisatie gebaseerd op de authentieke uitvoeringspraktijk.

The Ottoman Drums biedt een staalkaart van traditionele muziekstijlen: er is klassiek Ottomaans dat terugloopt tot

de 13de eeuw, we horen religieuze muziek en Mehter. Ergüner breidt zijn kernensemble uit met een groot aantal

gastmuzikanten. De focus ligt op traditionele slaginstrumenten als de tanbur, de zurna en davul, maar er is ook

ruimte voor de cumhur icra en bezwerende a capella koorpassages voor mannenstemmen.

22 01 ‘1624 01 ‘16

Paleis voor Schone Kunsten, BrusselNieuwe Kerk, Den Haag (NL)

Kudsi Ergüner - neySerkan Halili - kanunHakan Güngör - kanunEnver Mete Aslan - udMurat Aydemir - tanburDerya Türkan - kemençeHasan Çakan - zurna

MUSICI Bruno Caillat; Pierre Rigopoulos; Hamdi Akatay; Simon Leleux; Oray Yay

PERCUSSIE

Bora Uymaz ;Yunus Balcıoğlu; Murat Irkila-ta; Mehmet Emin Ayaz; Bekir Büyükbaş; Alp Arslan; IlhanYazıcı; Gursoy Dinçer; Hamdi Demircioğlu; Ali Riza Şahin

KOOR

DATA LOCATIE

44

JEF NEVE & NOHLABCREATIE

Jef Neve hoeft weinig introductie. Bekend in binnen- en buitenland om zijn virtuoze pianospel, profileert onze nationale jazztrots zich de laatste jaren ook hoe langer hoe meer als componist. In deze voorstelling ontmoet de Belgische pianovirtuoos NOHlab, een van de meest indrukwekkende motion designer teams uit de Turkse multimedia scene. NOHlab is de digitale studio van twee jonge partners, Deniz Kader en Candaş Şişman, die zich profileren als art directors, project mappers en audiovisuele performers in de Turkse communicatie- en cultuursector. Samen creëren ze voor EUROPALIA TURKEY een interdisciplinaire totaalervaring waarin beeld en geluid, muziek en computeranimatie worden samengebracht. NOHlab ontwikkelt een gloednieuwe installatie die de muziek van Jef Neve visueel gaat weergeven. Een verbluffende multimediabelevenis op de grens tussen jazz en digitale kunst.

22 01 ‘16

DATA Flagey, Brussel

LOCATIE

Jef Neve - pianoCandaş Şişman - motion designDeniz Kader - motion design

© Stephan Vanfleteren

ISTANBUL SONGSERFGOED

Inspirerende liederen over een microkosmos aan de Bosporus: in Istanbul Songs krijgen we een glimp van de schoonheid, de culturen, de mensen en hun ervaringen in het oude Istanbul.

04 12 ‘1505 12 ‘15

06 12 ‘15

DATA Nieuwe Kerk, Den Haag (NL)Salle Bruegel d’Hurlencourt, Vieux GenappeCasino Houthalen-Helchteren

LOCATIE

Dilek Türkan - solisteDerya Türkan - kemençe Sokratis Sinopoulos - lavta, kemençe

Serkan Halili - kanun Fahrettin Yarkın - percussie

45

MURAT ERTEL (BaBa Zula) meets RODRIGO FUENTEALBA (MannGold de Cobre)CREATIE

19 11 ‘15

20 11 ‘15

24 11 ‘15

DATA De Roma, Antwerpen (double bill BaBa Zula) zie p. 40Handelsbeurs, Gent (triple bill Burcu Karadag & Ilhan Ersahin)De Werf, Brugge (double bill BaBa Zula)

LOCATIE

Rodrigo Fuentealba (gitaar), Fred Lyenn (bas), Bert Vervaeck (gitaar), Karen Willems (drums) ontmoeten Murat Ertel (saz) en Özgur Cakırlar (percussie). Musici van MannGold de Cobre, DansDans, Zita Swoon gaan de confrontatie aan met de frontman en drummer van BaBa ZuLa. Rodrigo Fuentealba heeft al lang een fascinatie voor de Turkse psychedelische scene. Veel Turks vinyl van de jaren 70 prijkt in zijn platenkast. Murat Ertel van BaBa ZuLa is een van de erfgenamen van die scene. Aan Belgische zijde een verzameling muzikanten om u tegen te zeggen.

Murat ErtelÖzgür ÇakırlarRodrigo Fuentealba - gitaar

Bart Vervaeck - gitaar Fred Lyenn - basKarel Willems - drums

ARPANATOLIA ERFGOED

Harp, lier en blaasinstrumenten waren en zijn nog steeds veel voorkomende instrumenten in de Turkse muziek, vooral in de volksmuziek. Arpanatolia brengt de hedendaagse harp samen met traditionele elementen als de kaval, de ney, de sipsi en de cura. In dit project maken zangers en musici een nieuwe synthese van de traditionele Turkse volksmuziek. Unieke melodieën uit oude klankkleuren en nieuwe interpretaties: Arpanatolia is een weergaloos mooie hybride kruisbestuiving.

20 12 ‘15

DATA Handelsbeurs, Gent

LOCATIE

Çağatay Akyol - harp Ferhat Erdem - fluit, cura

46

GÖRKEM ŞEN HEDENDAAGS

Sounddesigner en muziekcomponist Görkem Şen, studeerde muziek aan de Bilgi University. Hij creëerde sounddesigns voor verscheidene artistieke en commerciële projecten. Görkem Şen gebruikt vooral experimentele muziekinstrumenten, in een elektronische en akoestische omgeving.De yaybahar is een volledig akoestisch instrument dat natuurlijke materialen zoals een membraan, een springveer en een snaar harmonisch laat samenklinken. Misschien slaat Görkem Şen hiermee een nieuwe brug tussen de snaar en het resonerende lichaam? Het is hoe dan ook een gloednieuw concept dat uitsluitend natuurlijke trillingen voortbrengt. De yaybahar kan op tal van nieuwe manieren worden bespeeld en verzekert een unieke luisterervaring! Met meer dan 3.000.000 views op de online videoplatformen in 2014 is de yaybahar een internationale hype geworden bij liefhebbers van experimentele muziek en instrumentenbouwers.

26 11 ‘15 Kunstencentrum Vooruit, Gent

LOCATIEDATA

BARIŞ DEMIREL HEDENDAAGS

De nieuwe revelatie van de Turkse jazz- en improvisatiescene. Trompetten en effectpedalen versmelten in een unieke en hypnotische soloshow. Voor de fans van Jon Hassell, Rob Mazurek of Colin Stetson.

27 11 ‘15 Kunstencentrum Vooruit, Gent (TBC)

LOCATIEDATA

47

İSMAİL ALTUNSARAYERFGOED

İsmail Altunsaray studeerde aan het Staatsconservatorium van Istanbul en doceerde een aantal jaren aan de Istanbul Technical University, waar hij ook een uitgebreide concertwerking op touw zette. Hij werkte als saz speler voor radio en televisie en deelde het podium met beroemde Turkse artiesten als Erkan Oğur, Erdal Erzincan en Cengiz Özkan. İsmail bracht de flamenco en bozlak traditie dichter bij elkaar en speelde een concertreeks met Paco Pena, Miguel Ortega en Ye Ye De Cadiz die internationale weerklank kreeg.

16 01 ‘1617 01 ‘16

DATA Stadsschouwburg, GenkDe Centrale, Gent

İPEK GÖRGÜN HEDENDAAGS

Ipek Gorgun doet een frisse wind waaien in de wereld van de elektronische experimenten en de eigentijdse muziek van Turkije. Als studente Sonic Arts aan ITU-MIAM (Istanbul Technical University Center for Advanced Studies in Music) ontwikkelde ze een op onderzoek gebaseerde methode voor het samenstellen van nieuwe klankschalen. Gorgun – bassiste, zangeres, schrijfster en fotografe – is bijzonder actief in de undergroundscene van Istanbul. Haar elektro-akoestische solowerken vermengen experimentele fragmenten met zware en diepe soundwalls. De combinatie van field recordings, noise en moderne improv leverde haar een deelname aan de Red Bull Music Academy in Tokio op, en recenter deelnames aan verscheidene internationale gigs. In 2015 werd Ipek geselecteerd voor een door ON-Neue Musik Köln gefinancierde residency in de Keulense OPEKTA Ateliers, een hoog aangeschreven kunstenaarscollectief op het gebied van de audiovisuele kunst.

(TBC) (TBC)

LOCATIEDATA

48

REŞAT ÖDEN GADJO ENSEMBLEERFGOED

The Manush ProjectTijdens een diaspora die ooit begon in Noord-Indië, door Anatolië liep en uitmondde in heel Europa, absorbeerden Roma-zigeuners ontelbare melodieën. De jonge muzikant Reşat Öden toont in The Manush Project hoe traditionele zigeunermuziek steevast verschillende nationale en culturele grenzen heeft overschreden. We krijgen een muzikale introductie tot de Roma cultuur en leren in hoeverre deze een groot deel van de onze heeft bepaald. De zigeunerliedjes komen van over het hele continent: Turkije, Hongarije, Bosnië, Macedonië, Roemenië, Rusland, Frankrijk, Griekenland en Albanië… Reşat Öden maakte in 2013 zijn debuutalbum Manush met gelijkaardig materiaal.

23 01 ‘16

DATA Les Halles de Schaerbeek, Brussel

LOCATIE

NIET-MOSLIM COMPONISTEN

CREATIE VAN DE TURKSE COMPONIST ATAC SEZER VOOR HET SCHAOROUN ENSEMBLE

ENSEMBLE LES ESPRITS ANIMAUX- “TURCARIA”

ANDERE PROJECTEN NOG IN VOORBEREIDING

Een muzikale reis doorheen een broeierige metropool. Een samenwerking tussen twee Gentse muziekhuizen, De Centrale en de Handelsbeurs.50 jaar geleden kwamen honderden Turken op uitnodiging van de Belgische Staat naar hier. Voor velen van hen werd Gent de nieuwe thuishaven. Het kleurde de stad op verschillende manieren: Gentse fijnproevers konden genieten van lekkere mezze of baklava, fleurige stoffen en tapijten verschenen uitgestald in de Sleepstraat en traditionele Anatolische muziek weerklonk op uitbundige trouwfeesten. Ook vanuit Marokko en in mindere mate Centraal-Afrika kwam mensen overgevlogen. Op die manier werd Gent een smeltkroes vergelijkbaar met die van Istanbul. Daar kent de multiculturele gemeenschap nog een langere geschiedenis, met diepere wortels in het sociale en culturele leven. Het amalgaan van o.a. Turken, Grieken, Armenen, Koerden en Joden bepaalt in sterke mate de muziekcultuur. Istanbul Ekspres wil gedurende 10 dagen een beeld geven van wat er in die broeihaard muzikaal gaande is. Turkse pop en rock, oriëntaalse jazz, feestelijke balkan, Ottomaanse en Anatolische muziek,… Het festival legt een belangrijke focus op samenwerkingen tussen Belgische en Turkse muzikanten. Een rijkdom aan ervaringen word je voorgeschoteld. Geniet ervan!

49

OPENING - FASILAVOND MET NEVERFGOED

Nev stond op 26 december 2011 op het podium van De Centrale naar aanleiding van het uitbrengen van ‘Bir Nev-i

Alaturka’. Voor deze originele en vernieuwende cd arrangeerde Nev Turkse licht klassieke muziek in een rockversie.

Nev slaagt er in om een volledig nieuwe en originele sound te creëren, die zeer populair is bij zowel het Turkse als

het niet-Turkse publiek. In 2011 kreeg hij op de prestigieuze ‘Altın Kelebek Ödülleri’ - een soort van Turkse versie van

de Grammy-awards, de prijs van ‘Beste klassieke zanger’. Nev is dan ook niet zomaar de eerste de beste. Ook live

staat Nev garant voor heel wat animo.

13 11 ‘15

DATA De Centrale, Gent

LOCATIE

Nev - gitaar & zang Burak Yavaş - drums Uğur Işgüder - basgitaar Kutal Gürkan - klavier

Hakan Kaya - darboeka & percussie Volkan Kaya - klarinet Hasan Tosun - ud

ISTANBUL EKSPRES

Concerten in de Centrale

50

MEHMET AKATAY PROJECT ERFGOED

Mehmet Akatay kreeg de klassieke muziek al op erg jonge leeftijd ingelepeld door zijn vader, een klassieke zanger.

Hij volgde les bij percussiemeester Burhanettin Tonğuc en speelde op internationale festivals als Montreux, New

York en Wenen. Akatay werkte onder meer samen met Turkse sterren als Sezen Aksu, Orhan Gencebay, Tarkan en de

Brooklyn Funk Essentials. Hij staat bekend als een van de meest innovatieve percussionisten in Turkije. Zijn nieuwe

riqq- en darabuka technieken maken hem tot een veelgevraagde studiomuzikant. Zijn eerste soloproductie ‘From

Hand to Hand’ werd in 2003 uitgegeven door Sony BMG.

14 11 ‘15


LOCATIE

Mehmet Akatay - percussie

EGE HİCAZ ORKESTRAERFGOED

Het Ege Hicaz Orkest – de naam komt van hun woonplaats aan de Egeïsche kust – speelt klassieke stukken uit het rijke repertoire van de traditionele Turkse volksmuziek. Het achtkoppige ensemble tekent voor een virtuoos concert met Turks klassiek en traditionele volksliedjes uit verschillende delen van het land.

14 11 ‘15


LOCATIELOCATIE

ZÜLEYHAERFGOED

Züleyha, de geliefde zangeres van Anatolische folkmuziek, komt uit Bitlis waar ze Turks, Zaza en Koerdisch leerde – de talen waarin ze vandaag ook zingt. Tijdens haar managementstudies werd ze assistente van Zülfü Livaneli, de beroemde Turkse schrijver-componist. Met zijn hulp nam ze in 2011 haar eerste album Songs of Livaneli in 10 Ethnic Languages op. Ze zong de composities van Ömer Livaneli – auteur, poëet, componist en een van de meest vooraanstaande intellectuelen in Turkije – in verschillende talen. Een tweede album Benden (Van Mij) ontstond in samenwerking met Hasan Saltik, de eigenaar van Kalan Müzik. Voor haar derde plaat Gelin Kınası (Bruid Hanna) vond ze inspiratie in Anatolische huwe- lijksmuziek. Naast haar bloeiende solocarrière is Züleyha ook soliste in de etnische muziekgroep 7 Cihan Kadınları (De Vrouwen van 7 landen).

15 11 ‘15


LOCATIELOCATIE

© Züleyha

CREATIE

20 11 ‘15 - zie p. 40

MURAT ERTEL (BaBa Zula) meets RODRIGO FUENTEALBA (MannGold de Cobre)

BURCU KARADAĞ & ENSEMBLEERFGOED

Fluitiste Burcu Karadağ (1979, Istanbul) heeft de gave om dicht bij de essentie van de ney te blijven en het tegelijk op een radicaal nieuwe manier te gebruiken. Ze maakte het soefi-instrument bekend bij een breed publiek, dat ook geïnteresseerd bleek in de Rumi-cultuur die ermee verbonden is. “Voor mij is dat het mooiste applaus dat ik kan krijgen,” verklaarde ze over die hernieuwde interesse. Karadağ gaf concerten over heel Europa en nam deel aan talloze internationale projecten. Ze werkte samen met klassieke componist/muzikanten Fazil Say en Sabri Tuluğ Tırpan, popzanger Sertab Erener en de Indiase percussionist Trilok Gurtu. Ze droomt ervan om ooit te mogen concerteren in Konya, dat elk jaar religieuze ceremonies houdt ter ere van de Mevlâna Jelaluddin Rumi. “Ik wil al sinds mijn 11de daar een soloconcert geven. Voor een ney speler is dat het allerhoogste. Ondanks al mijn internationale successen, blijft Konya nog steeds een van mijn grootste ambities.”

20 11 ‘15

DATA Handelsbeurs, Gent

LOCATIE

Burcu Karadağ - ney

ILHAN ERŞAHİN WONDERLAND FEAT HÜSNÜ SENLEDERİCİ HEDENDAAGS

İlhan Erşahin is een jazzmuzikant en een pure kosmopoliet die Stockholm, New York en Istanbul in zijn oeuvre samenbrengt. De laatste jaren pendelt hij vooral tussen Istanbul en New York. Als saxofonist heeft hij met tal van namen uit de New Yorkse scene samengewerkt. Voor het Istanbul Ekspres festival treedt hij op met Wonderland feat Hüsnü Selendirici de fantastische klarinettist.

20 11 ‘15 Handelsbeurs, Gent

LOCATIEDATA

Concerten in de Handelsbeurs

51

52

AYUKKA HEDENDAAGS

Ayukka: een jong viertal dat net haar derde album Sömestr op de wereld losliet. Ze noemen zich een mix tussen hun helden van de 60-70 jaren Turkse psychedelische scene, Bombino’s Tuareg music, Braziliaanse melodieën, Los Cubanos Postizos van Marc Ribot, Tom Waits en the Beastie Boys! Straffe muzikanten en de perfecte soundtrack voor een roadtrip door Anatolië.

21 11 ‘15 Handelsbeurs, Gent (Istanbul Ekspres)

LOCATIEDATA

BABA ZULAHEDENDAAGS

21 11 ‘15 - zie p. 40

İSTANBUL SOLİSTLERİERFGOED

22 11 ‘15 - zie p. 35

22 11 ‘15 - zie p. 38

SLOTCONCERT MET ATHENAHEDENDAAGS

53

Snaarinstrumenten

Volksmuziek in Turkije bestaat uit complexe melodische structuren (makam), versieringen en improvisaties (taksim). Het zijn technieken die overal in de traditionele muziek werden toegepast: in niet-godsdienstige, in militaire, in muziek in de moskee en in Islamitische muziek. Traditionele percussie, blaas- en strijkinstrumenten worden al eeuwenlang gebruikt in de Turkse volksmuziek. Een beknopte introductie.

KanunDe kanun stamt af van de oud-Egyptische harp en behoort tot de familie van de citer of zither. Het instrument bestaat uit een plat trapeziumvormig bord met een rechte hoek dat vaak mooi is versierd. Over het bord worden 78 of 81 snaren gespannen in groepen van drie. De snaren worden met de vingers of met plectra bespeeld. Via de stemknoppen kan de toonhoogte veranderd worden, ook tijdens het spelen. De kanun wordt bespeeld in Turkije en het Midden-Oosten.

BağlamaDe saz of bağlama is een langhalsluit die wordt bespeeld in de volksmuziek van Centraal-Azië tot in de Balkan. Ooit werd de bağlama door Turkse nomaden meegebracht naar Anatolië, waar hij nog altijd bespeeld wordt. In de dorpen van Midden en Oost-Anatolië vindt men bijna bij alle mensen thuis wel een of meerdere bağlama’s, maar ook op de yayla’s, de

bergweiden bij de Middellandse en de Zwarte Zee. In de muziek van Turkije is de bağlama het instrument van de eeuwenoude Asik-traditie van de troubadours, de soefiemuziek van de Alevieten en van veel andere vormen van volksmuziek. Het instrument wordt ook in de moderne muziek gebruikt. In de Turkse volksmond heet de bağlama: saz, wat ‘instrument’ betekent.

UdDe ud (ook: oud, ut, outi, oed) is een fretloos snaarinstrument van dezelfde familie als de luit. Daarom wordt die wel eens ‘Arabische of oosterse luit’ genoemd. Ze heeft gewoonlijk vijf dubbele en één enkele snaar (de laagste) en een korte hals met licht geknikte knoppenkast. De klankkast is peervormig en heeft meestal een tot drie klankgaten in de vorm van rozetten. Het instrument wordt in Noord-Afrika, het Midden-Oosten, Turkije, Griekenland en Armenië bespeeld. Er zijn wel kleine regionale verschillen in grootte en toonhoogte.

MUZIEKINSTRUMENTEN

TRADITIONELE TURKSE MUZIEKINSTRUMENTEN

TanburDe tanbur is een tokkelinstrument, een luit met een lange hals en 48 toonrichels. De tanbur is karakteristiek voor de Turkse volksmuziek: ooit was de tanbur het voornaamste instrument aan het Ottomaanse hof. Vanwege de extreem lange hals en de grote afstanden die de linkerhand moet overbruggen, leent het moeilijk tot soleerwerk. De tanbur wordt daarom steeds verder verdrongen door luiten met een minder lange hals en meerdere melodiesnaren, zoals de baglama en de kopuz.

TarDe tar is een Turks volksinstrument dat wordt bespeeld met een plectrum. Het wordt het vaakst gebruikt in en rondom Kars, maar men treft het ook aan in Azerbeidzjan, Iran, Oezbekistan of Georgië. De tar bestaat uit twee ‘kommen’ van verschillende grootte, gemaakt uit hout van de moerbeiboom. Op de tar zijn twee belangrijke

akkoordengroepen: de eerste wordt gebruikt als je een liedje speelt dat uit drie groepen van twee akkoorden bestaat. De andere groep wordt kök genoemd en wordt ingezet om de toon te verbeteren.

KemenceDe kemence of keman is een strijkinstrument, een driesnarige viool. De kemence heeft niet zo’n glorieus verleden, maar geldt als het voornaamste strijkinstrument in de Perzische muziek, waar het bekend staat als ‘kamancheh’. De keman telt traditioneel drie zijden snaren, tegenwoordig zijn dat veeleer vier metalen snaren. Het instrument is zowat de viool van het Midden-Oosten, al wordt ze bespeeld als een cello.

NeyDe Turkse en Arabische ney heeft geen mondstuk. Het wordt bespeeld door de mond in een hoek van 45 graden aan het uiteinde van de fluit te plaatsen. Een Iraanse ney-speler zal het uiteinde van de ney daarentegen tussen zijn tanden zetten en de lucht met zijn tong leiden, wat een heel ander geluid voortbrengt. De ney is het belang-

rijkste solo-instrument in de rituele soefimuziek. De ney is een van de oudste instrumenten ter wereld: een verre voorvader van de fluit, die in Turkse en Arabische muziek een prominente rol speelt.

KavalDe kaval is een pastoraal blaasinstrument, afkomstig uit de Balkan en Turkije. Deze herdersfluit bestaat uit een lange, rechte houten cilinder met acht toongaten, zonder mondstuk. De kaval is aan beide uiteinden open en wordt bespeeld door in een hoek van 45 graden te blazen op de scherpe hoek van één zijde. De klankkleur is vergelijkbaar met die van een dwarsfluit, maar dan iets heser.

54

Blaasinstrumenten

55

ZurnaDe zurna (Turkije, Armenië) of zurla (Balkan) is een dubbelriet hobo die vooral in combinatie met drums gespeeld wordt. Het instrument heeft een scherpe klank en is vooral in openlucht te horen. Verwante instrumenten zijn de Marokkaanse raita, de Chinese suona en de Bretoense bombarde. De zurna behoort tot de oudste

dubbelrietinstrumenten ter wereld, samen met de duduk, die een iets zachter timbre heeft.

DudukDe Armeense duduk is een dubbelriet blaasinstrument met een cilindrische boring, gemaakt uit Armeens abrikozenhout en een groot dubbelriet, ghamish genoemd.

DarboekaDe darboeka is een Egyptisch percussie-instrument dat in zowat alle Arabische landen en Turkije voorkomt. Het heeft de vorm van een vaas en wordt vervaardigd uit verschillende materialen (metaal, hout, terracotta, kunststof, …)

DavulDe davul is een membrafoon, een tweevellige trom uit Turkije. De trom wordt over de schouder gehangen en aan beide kanten met een verschillende stok bespeeld.

NakkareDe nakkare zijn membrafonen, twee kleitrommeltjes die aan elkaar vast zitten. Ieder trommeltje heeft één vel dat met de handen of de vingers bespeeld wordt.

KudümDe kudüm is een van de belangrijkste ritmische instrumenten in de traditionele Turkse muziek en een van de vier hoofdinstrumenten in de Mevlevi muziek. Aanvankelijk was het slaginstrument vooral te horen in religieuze ceremonies, in een seculiere context – bijvoorbeeld in de Mehter – wordt meestal gekozen voor de nakkare, het iets grote neefje van de kudum.

Percussie-instrumenten

EXPOPODIUMKUNSTEN

58

BEDİRHAN DEHMENHEDENDAAGS

WeDrie mannelijke dansers omringd door het publiek. Ze dansen in groep, dicht tegen elkaar en soms rukken ze zich los uit de groep. De dansers graven diep in hun geheugen en lichamen om te onderzoeken wat het betekent om ‘wij’ te zijn. Wat bindt ‘ons’? Wat doet ‘ons’ bewegen? Wie zijn ‘wij’? Bedirhan is danser, dramaturg en choreo-graaf en gaat als doctor in de sociologie op zoek naar het raakpunt tussen hedendaagse podiumkunsten en de sociologische theorie. ‘We’ is een intieme zoektocht over herinneren en vergeten, over leven en dood, over onze sterkte en onze kwetsbaarheid, over onze spieren en ons geheugen. Cem Yildiz bege-leidt de choreografische zoektocht met realtime electronica.

23 & 24 01 ‘16


© Murat Durum

LOCATIE

PODIUMKUNSTEN

MİHRAN TOMASYANHEDENDAAGS

23 & 24 01 ‘16


LOCATIE

Na zijn studies aan de Getronagan High School in 1997 studeerde Mihran Tomasyan Moderne dans aan de Mimar Sinan Fine Arts University. In 2002 vervolledigt hij zijn dansopleiding aan de Centre National de Dance Contemporaine (FR). Hij danste o.a. met Rebecca Lazier in Amerika en Canada, met de Yard Dance Group op Marthas Vineyard Island en trad op op het New York Downtown Festival. In Europa danste Mihran ook met “As Palavras” Dance Company in België en de “Sasha Waltz” Dance Company in Duitsland. Momenteel werkt hij zowel met de Companie Cre-Ange in Parijs als met de Da Motus Company in Zwitserland. In Istanbul werkt Tomasyan aan beweging en dans met videobeelden en installaties bij de Cıplak Ayaklar Kum-panyası.

ZİYA AZAZİ

59

HEDENDAAGS

EmberDe danspraktijk van Ziya Azazi is sinds de jaren ’90 gebaseerd op experimentele draaidans en herha-ling – een weerspiegeling van zijn persoonlijke, artistieke en conceptuele interpretatie van traditionele soefidansen. Azazi gaat op zoek naar een simultane weergave van tegengestelde waarnemingen: fysiek bewustzijn tegenover extase. Hij experimenteert met draaisnelheden en intensiteit om het traditionele beeld van de draaiende derwisj of de klassieke soefi open te breken in een spectaculaire, nieuwe vorm.In Ember staat wanhoop centraal. De mens beseft zijn sterfelijkheid en gaat op zoek naar manieren om zijn levenspad zin te geven. De draaibeweging wordt de bron die de artiest laat overleven en zin geven aan zijn bestaan.

Dervish in ProgressZiya Azazi wacht op het publiek tijdens de tweede voorstelling Dervish in Progress. Hij draagt kleding die onmiskenbaar deel uitmaakt van zijn dans: tijdens de performance vervormen ze voortdurend. Het is meer dan kledij alleen, maar een wezenlijk onderdeel van zijn lichaam. De cape wordt een partner, een vermomming om zich te verbergen. De repetitieve draaibeweging versterkt zijn fysieke aanwezigheid en zijn meditatieve toestand.

23 01 ‘1627 01 ‘1631 01 ‘16

DATA Huis van Culturen-Molenbeek, Brussel le phénix, Valenciennes (FR) Théâtre de Liège

Ziya Azazi - concept, choreografie, dansMike Ottis - muziekZiya Azazi & Peter Leitner - stage design

Lutz Deppe - lichtontwerp

Okishi - kostuumontwerpRobert Nagel - vuureffectenIsin Onol - dramaturgie

© Wilczyński Photography

Ziya Azazi - concept, choreografie, dans Mercan Dede - muziek

Okishi - kostuumontwerp

Lutz Deppe - lichtontwerp

LOCATIE

60

SİİRT PERFORMING ARTS ENSEMBLEERFGOED

Legend of BotanHet Siirt Performing Arts Ensemble vertelt de legende van Botan: een reis van het verleden naar de toekomst. De voorstelling is gebouwd rond het idee dat alle grote wereldrivieren – de Gele Rivier in China, de Ganges en de Indus, de Tigris en de Eufraat in Turkije – niet alleen water bevatten, maar ook een culturele inhoud hebben. De rivier Botan bevat bijvoorbeeld ver-schillende verhalen van pijn, liefde en geschiedenis. De melodieën van de dengbej – verhalenverteller, poëet en zanger – in een Arabisch dialect begeleiden de dansen, verhalen en legendes. Videobeelden brengen de overblijfselen tot leven van de oude beschavingen die aan de Botan sporen nalieten.

16 01 ‘16 Wolubilis, Brussel

LOCATIEDATA

KADİR “AMİGO” MEMIŞHEDENDAAGS

ZeybreakEeuwenoude ritmes in dialoog met urban beats. Amigo gebruikt zeybek, een traditionele dansvorm uit Egea, om op een originele manier zijn dubbele identiteit uit te drukken. Hij reisde van zijn thuishaven Berlijn naar Turkije en werd door zeybek grootmeesters ingewijd in de traditie. De dansvorm staat sym-bool voor zijn geboortedorp in West-Anatolië, hip hop staat voor zijn urbane zelf in Berlijn. Amigo werd geboren in Turkije, maar verhuisde naar Duitsland toen hij elf was. Met deze verhalende dansvoorstelling balanceert hij op een onnavolgbare wijze tussen twee culturen, tussen oud en nieuw.

28 & 29 10 ‘1526 01 ‘16 (TBC)

DATA Les Halles de Schaerbeek, Brussel le phénix, Valenciennes (FR)

LOCATIE

61

MELIH KIRACCREATIE - UITWISSELING

Workspacebrussels is een werkplaats voor levende kunsten in de meest hybride vormen. Het initiatief steunt jonge en opkomende kunstenaars via een intens residentieprogramma, coproducties en coaching van nieuwe creaties en onder- zoeksprojecten. Tijdens EUROPALIA TURKEY nodigt workspacebrussels Melih Kirac (Istanbul, °1990) uit. Kırac is een hedendaags danser en performer die zijn carrière begon met Anatolische volksdansen om dan verder te gaan met hedendaagse dans. Hij ontving zijn BA diploma van de Contemporary Dance Department of Mimar Sinan University of Fine Arts. Terwijl hij daar nu lesgeeft, studeert hij ook nog verder voor zijn MA diploma.

19 12 ‘15 > 30 01 ‘16 (TBC)

DATA

CENGIZ ÖZEK SHADOW THEATRE ERFGOED

Cengiz Özek stichtte zijn schimmentheater in 1986. Aanvankelijk bracht hij traditionele Karagöz maar eind jaren ’90 volgden de eerste moderne interpretaties van Karagöz klassiekers. Özek organiseert dit jaar ook voor de twaalfde keer het Istanbul International Puppet Festival. Het traditionele schimmentheater Karagöz is een van de oudste kunstvormen in Turkije. De naam komt van het Karagöz personage, een ongeletterde, volkse figuur. Hij staat in schril contrast met zijn vriend, de gecultiveerde Hacivat, die zich uitdrukt in literair Ottomaans Turks.

Magic Tree Een nieuw, dynamisch stuk gebaseerd op de klassiekers uit de 18de en de 19de eeuw. Elk detail loopt terug op authentieke Karagöz. Magic tree is een stuk voor de sjamanistische personages in Karagöz met weinig dialoog. De traditionele instrumenten ‘narake’ en ‘def’ onderstrepen het drama van het verhaal. Magic tree is dé introductie tot Karagöz.

Magic Lamp Hacivat vindt een lamp en brengt die naar Karagöz. Tijdens het schoonmaken ontdekt hij een goedhartige geest die drie wensen zal vervullen. Cengiz Özek neemt Karagöz uit zijn oorspronkelijk referentiekader en vindt inspiratie in andere culturen: Magic lamp is een schimmenvoorstelling gebaseerd op Duimelijntje, het sprookje van Hans Christian Andersen.

30 10 ‘15 - 31 10 ’15 (TBC) 26 - 27 - 28 01 ’16

Malmundarium, Malmédy Maison des Cultures-Molenbeek, BrusselCentre de la Marionnette de la Fédération Wallonie, Tournai

DATA LOCATIE

Workspacebrussels, Brussel

LOCATIE

CHRISTIAN RIZZO

62

HEDENDAAGS

D’après une histoire vraieToen Christian Rizzo een tiental jaar geleden in Istanbul een groep mannen een korte traditionele volksdans zag uit-

voeren, werd hij overmand door een diepe, archaïsche emotie. Het werd de impuls voor de dansvoorstelling D’après

une histoire vraie. Rizzo gebruikt deze herinneringen om een dansvoorstelling te creëren die put uit de traditie van

mediterrane culturen. “Ik ben niet zozeer geïnteresseerd om een bestaande dans te recreëren,” zegt hij, “maar ik

wil begrijpen waarom die volksdans toen zo’n sterke invloed heeft nagelaten.” Rizzo schreef een dansvocabularium

dat zijn eigen hedendaagse dansstijl vermengt met eeuwenoude danspatronen. Acht dansers brengen een lange,

ononderbroken groepsdans. Ze worden begeleid door Didier Ambact en King Q4, twee muzikanten die een compo-

sitie brengen op basis van tribale ritmes en psychedelische rock. D’après une histoire vraie is een dansvoorstelling

die barst van de schoonheid en de energie, een ode aan het plezier van het samenzijn.

Ad NoctumEen choreografisch onderzoek naar de duodans, gecreëerd voor Julie Guibert en Kerem Gelebek. Zoals de titel het

laat vermoeden, knoopt Ad Noctum een dialoog aan met de duisternis en de schaduw. “Dit dansonderzoek is een

hommage aan de obscuriteit, de onzichtbaarheid,” zegt Christian Rizzo. “De muziek is een kruising tussen de Noc-

turnes van Chopin en Satie in een electronische versie.” Guibert en Gelebek, sinds jaren de voornaamste dansers

in de stukken van Rizzo, gaan een interactie aan met de digitale beelden van de Taiwanese kunstenaar Iuan-Hau

Chiang. De choreografie wordt gebaseerd op draaibewegingen en kent talloze nerveuze uitbarstingen. Een mono-

liet/totem van beeld, licht en geluid, wordt een derde protagonist in de complexe relatie tussen de beide dansers.

Ad Noctum is het tweede deel van een trilogie die begon met D’après une histoire vraie.

Sakınan göze çöp batar (Precies het oog dat je beschermt, zal doorboord worden)

Een solo op maat van de Turkse danser/performer Kerem Gelebek, waarmee choreograaf Christian Rizzo al ettelijke

jaren samenwerkt. Rizzo creëerde voor hem een aantal danssequenties als een schetsboek rond het thema melan-

cholie. Het zijn studies in beweging: een studie voor een man in de hoek, studie voor een man aan tafel, voor een

man met een groene plant… Kerem Gelebek verruilde ooit Turkije voor Berlijn en bracht via zijn persoonlijk emigra-

tieverhaal het thema ballingschap aan, dat de choreograaf existentieel interpreteerde als een soort vervreemding

van zichzelf. Rizzo’s bewegingsreeks probeert uitdrukking te geven aan dit gevoel. De titel is een Turks gezegde dat

zoveel betekent als: als je te voorzichtig en gesloten blijft, gebeurt het ergste. Neem de dingen best gewoon zoals

ze komen.

08 10 ‘1514 11 ‘1505 & 06 01 ‘16

DATA 30CC, Leuven (ism STUK)le phénix, Valenciennes (FR)Les Halles de Schaerbeek, Brussel

LOCATIE

Christian Rizzo - concept, choreografie, scenografie

Kerem Gelebek - dans

Caty Olive - licht

Christian Rizzo - concept, choreografie, scenografie, kostuums

Didier Ambact en King Q4 - muziek

Caty Olive - licht

Fabien Almakiewicz, Yaïr Barelli, Massimo Fusco,

Miguel Garcia llorens, Pep Garrigues, Kerem Ge-

lebek, Filipe Lourenço, Roberto Martínez - dans

Christian Rizzo - choreografie, scenografie, kostuums

Kerem Gelebek en Julie Guibert - dans

Caty Olive - licht

Iuan-Hau Chiang - digitale beelden

EXPOFILM

Er wordt momenteel nog volop verdergewerkt aan een uitgebreid hedendaags en klassiek Turks filmprogramma. Behalve de komst van de hierna vermelde belangrijke gasten zullen er tal van andere events toegevoegd worden. We verwachten o.a. films van Nuri Bilge Ceylan, Faruk Hacihafizoglu, Nezih Unen, Serif Goren, Orhan Eskiköy, Özgür Doğan, Yesim Ustaoglu en vele andere.Het programma wordt verder uitgewerkt In samenwerking met: Cinematek, Bozar Cinema, Cinema Zuid, Kask Cinema, Les Grignoux, Cinema Zed, MOOOV, La Quadrature Du Cercle, Film Fest Gent, Brussels Mediterranean Film Festival, FIFB, RITS en Filmer A Tout Prix.

64

DERVİŞ ZAİM

Turks-Cypriotisch regisseur en auteur die twee keer de Gouden Sinaasappel won op het festival van Antalya, het belangrijkste filmfestival in Turkije. Hij kreeg de onderscheiding voor zijn regie van Elephants and Grass (2000) en Dot (2008). Als auteur ontving hij de Yunus Nadi literatuurprijs voor zijn debuut Ares in Wonderland (1995). Zaim maakte een filmtrilogie rond traditionele Turkse kunst: Waiting for Heaven (2006), Dot (2008) en Shadows and Faces. De regisseur en schrijver doceert daarnaast ook aan de universiteiten van Bilgi en Boğazici.

01 ‘16 Paleis voor Schone Kunsten, Brussel

LOCATIE

SEMİH KAPLANOĞLU. RETROSPECTIEVE

Semih Kaplanoğlu, een van de meest gereputeerde filmmakers in Turkije, krijgt een retrospectief overzicht. Kaplanoğlu werd opgemerkt met zijn eerste langspeler Away from Home in 2001. Angel’s Fall werd in 2005 bekroond, maar internationaal brak hij helemaal door met zijn Yusuf Trilogie, die in 2007 begon met Egg (Yumurta). Het tweede deel, Milk (Süt), ging in 2008 in competitie op het festival van Venetië en het sluitstuk Honey (Bal), kreeg in 2010 een Gouden Beer in Berlijn. Recent coproduceerde Kaplanoğlu nog Aida Begic’s Children of Sarajevo (Djeca). De regisseur publiceert al meer dan twee decennia over kunst en cinema.

10‘15

DATA Flagey, BrusselCinematek, Brussel

LOCATIE

SAADET AKSOY

De Turkse actrice Saadet Aksoy zal deel uitmaken van de jury van het Brussels Mediterranean Film festival dat deze editie focust op Turkse cinema. Saadet Aksoy maakte haar nationaal en internationaal debuut met Egg (Yumurta) van Semih Kaplanoğlu, maar ze is vooral bekend met haar rol in Twice Born van de Italiaanse regisseur Sergio Castellitto, waarin ze als roodharige punk trompetspeelster te zien was naast Penélope Cruz en Emile Hirsch. Aksoy was jurylid in talrijke filmfestivals, onder meer in Caïro, Istanbul, Sarajevo en op het filmfestival van Antalya.

04 12 ‘15 > 11 12 ‘15 Festival Cinemamed, Brussel

LOCATIE

DATA

DATA

EXPOLITERATUUR

66

LITERATUUR

AHMET ÜMIT & PASCALE FONTENEAU

UITWISSELING - CREATIE

Ahmet Ümit en Pascale Fonteneau gaan een week in residentie in elkaars steden en documenteren hun verblijf in woorden en beelden. Tijdens de lezing in het Brusselse stadshuis geven de beide auteurs commentaar op deze inspiratieperiode.

29 10 ‘15

DATA Stadhuis, Brussel

Ahmet Ümit werd in 1960 geboren in Gaziantep, zuidelijk Turkije. In 1978 verhuisde hij naar Istanbul voor zijn studies. Zijn auteurs carrière begon in 1989. Hij publiceerde een poëziebundel, drie verzamelingen kortverhalen, een sprookjesboek en zes romans. Als een van de meest beroemde hedendaagse Turkse schrijvers staat Ümit bekend als meester van de misdaad. Istanbul en zijn geschiedenis kent hij als geen ander: aan de hand van zijn personages worden er literaire tours georganiseerd in de stad.

Pascale Fonteneau werd in Bretagne geboren uit een Frans-Duits huwelijk en leeft al geruime tijd in Brussel. Zij werkt in het misdaadgenre omdat het haar laat graven in de duistere kanten van onze samenleving. Haar verhalen gaan over het noodlot, gekruid met een flinke dosis cynisme en fatalisme. Haar novelles, radiostukken en romans handelen allemaal over hetzelfde onderwerp: wij.

© Ahmet ümit

AHMET ÜMIT

PASCALE FONTENEAU

Crime writing and the city: looking at Istanbul and Brussels

© Nabiscan

AUTEURS TE GAST

LOCATIE

67

ENIS BATURHEDENDAAGS

Enis Batur is dichter en essayist. Hij werd in 1952 geboren in Eskişehir en kreeg een Franse scholing aan het Saint-Joseph lyceum in Istanbul, voor hij zich verder bekwaamde in de letteren in Ankara, Istanbul en Parijs. Batur is sinds de jaren 1980 een centrale figuur in de literatuur en in het culturele leven van Turkije. Zijn oeuvre omspant meer dan honderd titels: romans, dichtbundels, essays, vertalingen… Zijn werk is beschikbaar in het Frans, Italiaans, Perzisch, Arabisch, Duits, Engels en Roemeens.

22 11 ‘1523 11 ‘1524 11 ‘15

art)&(marges museum, BrusselLibrairie Point Virgule, NamurLivre aux trésors, Liège

DATA LOCATIE

HAKAN GÜNDAYHEDENDAAGS

Hakan Günday werd geboren in Rhodos in 1976 en leeft in Istan-bul. Dankzij de diplomatieke carrière van zijn vader in Brussel, is hij perfect Franstalig. Céline’s Reis naar het Einde van de Nacht is een grote invloed op zijn wereldbeeld en dus ook op zijn werk. Günday is een rijzende ster aan het firmament van de Turkse literatuur, hij schreef acht romans.

30 10 ‘15 La Vénerie, Brussel

DATA LOCATIE

68

DIVERSE IDENTITEITEN IN TURKIJE

KOERD EN SCHRIJVER IN TURKIJE Spreker: Muhsin Kızılkaya

ALEVIET EN SCHRIJVER IN TURKIJESpreker: Haydar Ergülen

Maison du Livre, Brussel (TBC)

DATA (TBC) LOCATIE

TURKSE AUTEURS IN EUROPA Sprekers: Sema Kılıckaya, Kerim Göcmen, Camille de Toledo (TBC)

Bibliothèque Sésame, Brussel

DATA (TBC) LOCATIE

Bibliothèque Sésame, Brussel

DATA (TBC) LOCATIE (TBC)

JOODS EN SCHRIJVER IN TURKIJE Spreker: Mario Levi

ARMENIER EN SCHRIJVER IN TURKIJE Sprekers: Markar Esayan, Etyen Mahcupyan

69

FOCUS OP KLASSIEKE AUTEURS

NASREDDIN HODJA (ca. 1208–1284, geleerde en volksfilosoof )Sprekers: Fatma Karabıyık Barbarosoğlu & Yalvac Ural

PIR SULTAN ABDAL (ca. 1480-1550, dichter)Sprekers: Haydar Ergülen & Hasan Aktaş

OĞUZ ATAY(1934-1977, romanschrijver)Sprekers: Metin Celal & Yakup Celik

ORHAN VELI (1914-1950, dichter)Sprekers: Haluk Oral & Adnan Özer

YAHYA KEMAL (1884-1958, dichter en schrijver)Sprekers: İsa Kocakaplan & Abdullah Ucman

EVLIYA CELEBI (1611-1682, auteur van reisverhalen)Sprekers: Erhan Afyoncu & Coşkun Yılmaz & Mustafa Kücükaşcı

AŞIK VEYSEL (1894-1973, minstreel, volksdichter en auteur)Sprekers: Nurettin Albayrak & Mehmet Kalpaklı

FUZULİ (1483-1556, dichter, schrijver en denker)Sprekers: Mustafa İsen & İskender Pala

in het Yunus Emre Instituut:

70

FOCUS OP KLASSIEKE AUTEURS

DE HARMONIE TUSSEN LITERATUUR EN MUZIEK Spreker: Mustafa Cıpan

OTTOMAANSE DICHTERS: AHMED-I HANI & FAKI TEYRAN Sprekers: Sadık Yalsızucanlar & Namık Acıkgöz

IN HET SPOOR VAN GROTE LEGENDES Sprekers: Melike Günyüz & Evren Yiğit

In andere locaties:

CAHIT SITKI (1910-1956, dichter en schrijver)Sprekers: Enver Ercan &Sibel Eraslan

19 12 ‘15 Quartiers Latins, Brussel

DATA (TBC) LOCATIE

MEVLANA (1207-1273, dichter, filosoof, soefi-mysticus en theoloog)Sprekers: Mahmut Erol Kılıc & Derya Örs


LITERATUUR EN ARCHITECTUUR

Sprekers: Esra Fidanoğlu & Doğan Hızla


YUNUS EMRE(ca. 1240-1320, dichter en soefi-mysticus) Sprekers: Mustafa Tatcı & Leyla Ipekci


71

SPECTACULAR TRANSLATION MACHINECREATIE

De Spectacular Translation Machine is een interactief project waarbij onvertaald werk uit het Turks naar het Nederlands of het Frans vertaald wordt. De deelnemers hoeven geen professionals te zijn of Turks te kennen, integendeel. Turkssprekenden begeleiden jongeren en volwassenen bij de vertaling en wisselen zo ervaringen uit over culturele eigenheden.

De Spectacular Translation Machine is een creatie van SouthBank Centre London.

(TBC)(TBC)(TBC)(TBC)14 11 ‘15

Muntpunt, BrusselPoint Culture, BrusselLibrairie Le Wolf, BrusselVooruit, Gent (TBC)Institut Libre Marie Haps / Université Saint-Louis, Brussel

DATA LOCATIE

PLACE OF STORY IN TURKISH LITERATURE Sprekers: Rasim Özdenören & Adalet Ağaoğlu


CONFERENTIES & COLLOQUIA

VERTALING UIT HET TURKS Sprekers: Hanneke Van Der Heidjan & Canan Marasligil


DE WERELD VAN DE UITGEVER Sprekers: Ali Ural & Münir Üstün&İsmail Akıncı


FILM EN SOAPS IN TURKIJE Spreker: Alin Taşcıyan, (EUROPALIA TURKEY film curator)


72

ARCHITECTUUR: “ISTANBUL: VIEWPOINTS AND SHARED EXPERIENCES”DATA LOCATIE

UCL / Faculty of Architecture, Architectural Engineering and Urban Planning (LOCI) Brussel

(TBC)

LEZINGEN ROND TURKSE ARCHITECTUURDATA LOCATIE

CID, Grand-Hornu11 ‘15

‘AGAINST THE IMAGE: ANICONISM AND REPRESENTA-TION IN MODERN AND CONTEMPORARY ART’

DATA LOCATIEPaleis voor Schone Kunsten, Brussel(TBC)

MAPPING THE OTTOMAN EMPIREDATA LOCATIE

Koninklijke Bibliotheek van België, Brussel12 12 ‘15

EUROPE REFRESH PROJECTTurkey will be the guest of honour in 2015.

09 10 > 11 10 ‘15 Les Halles de Schaerbeek, Brussel

DATA (TBC) LOCATIE

LEZINGEN ROND DE HOOFDTENTOONSTELLINGEN DOOR DAVIDSFONDS / AMARANT

73

Het is een traditie geworden: ter gelegenheid van de EUROPALIA-festivals scharen de biblio-theken zich achter het project en hullen ze zich in de kleuren van het gastland. Verschillende bibliotheeknetwerken doen ook deze keer mee door workshops, conferenties, themaweken en filmprojecties over Turkije aan te bieden. Sommige grijpen de kans aan om ook hun Turkse boekencollectie en filmverzameling uit te breiden. EUROPALIA TURKEY zal dus in heel België aanwezig zijn via de deelnemende bibliotheeknetwerken. Op de website EUROPALIA TURKEY staan de links naar al deze netwerken om de individuele programma’s van de bibliotheken te raadplegen.

SAMENWERKING MET DE BELGISCHE BIBLIOTHEKEN

Het luik literatuur, conferenties en seminaries is nog in verdere ontwikkeling. We bereiden onder andere nog een literatuurexpo voor en een samenwer-king met de Antwerpse Boekenbeurs. KAROO wijdt zijn oktobernummer aan de Turkse literatuur.

JONGEREN

Pedagogische dossiers

1 euro-actie

EUROPALIA werkt nauw samen met universiteiten en hogescholen om pedagogische dossiers op te stellen voor het lager en het secundair onderwijs. Studenten geschiedenis, kunstgeschiedenis, linguïstiek en toerisme worden aan de beide kanten van de taalgrens uitgenodigd om mee te schrijven aan deze dossiers over Turkije.

Een greep uit de lopende projecten:

* De richting Toerisme aan het ULB-IGEAT stelt een pedagogisch dossier samen over de Turkse cultuur, bedoeld voor het basisonderwijs.

* Drie studenten van de aggregaatsopleiding Kunstgeschiedenis aan de Université Catholique de Louvain maken voor het secundair onderwijs een dossier over de hoofdtentoonstelling Anatolia. Land van rituelen en werken ook aan een dossier over de Turkse cultuur.

* Drie studenten van de lerarenopleiding Kunstwetenschappen aan de VUB werken aan een dossier voor het lager secundair.

* De hogeschool Marie-Haps werkt rond de Turkse taal in relatie tot het Frans, zowel voor het secundair als voor het basisonderwijs.

* De opleiding Taal- en Letterkunde aan de Ugent schrijft een pedagogisch dossier over het Turks in relatie tot het Nederlands.

Het aantal schoolbezoeken aan musea en tentoonstellingen verminderde drastisch in de laatste 30 jaar. EUROPALIA wil deze algemene dalende trend ombuigen en lanceerde sinds EUROPALIA INDIA (2013) een speciaal schoolaanbod: schoolgroepen kregen voor slechts 1 euro per leerling toegang tot de hoofdtentoonstelling. Dit initiatief bleek bijzonder succesvol: het aantal schoolbezoeken zat terug in de lift.Deze schoolactie wordt opnieuw herhaald voor EUROPALIA TURKEY: zowel de allerkleinsten als de jongvolwassenen kunnen aan het speciale tarief van 1 euro elk van de twee hoofdtentoonstellingen in BOZAR komen bezoeken.

SCHOLEN

76

JONGEREN

Wedstrijden voor het basisonderwijs

Schoolpakket

Turkse immigratie in Brussel

EUROPALIA schrijft een wedstrijd uit voor het basisonderwijs, waarbij zij een voorstelling in de klas kunnen winnen. Nederlandstalige scholen maken kans op een schimmenspel door Luc De Bruyker, Franstalige klassen kunnen het bezoek van een typisch Turkse verhalenverteller winnen.

EUROPALIA stelt een schoolpakket samen voor de verschillende onderwijsniveaus. Het bevat onder meer:

* Een pedagogisch dossier voor het basisonderwijs of het lager en hoger secundair.

* Het wedstrijdreglement voor basisscholen

* Meer informatie over de 1 euro-actie

* Verschillende ‘Turkse Route’-wandelingen met aandacht voor de jongerenactiviteiten

* Het aanbod van Arkadia om een klasvoorstelling te geven over 50 jaar Turkse immigratie in Brussel voor leerlingen van het 5e en 6e leerjaar of het 1e en 2e secundair.

Animaties voor leerlingen van de 5de & 6de basisschool en de 1ste & 2de middelbare school

Met deze klasanimatie doorloopt Arkadia met de leerlingen meer dan 50 jaar Turkse immigratie naar Brussel en worden de redenen en gevolgen van deze immigratie ontdekt. Verder komt ook het religieuze leven aan bod en de Turkse cultuur in al haar vormen.

Animaties van 2 x 50 minuten. Wandeling in het Nederlands en Frans.100 €In samenwerking met Arkadia.Reservatie verplicht op 02/563 61 53 of [email protected] www.arkadia.be

JONGEREN

77

JONGEREN

78

EUROPALIA geeft jongeren en studenten de kans om nog dichter bij de organisatie te wor-den betrokken en zelf actoren in het festival te worden. In samenwerking met kunstscholen en opleidingen journalistiek wordt een virtueel ‘Media Center’ opgericht waarin jonge geïnte-resseerden hun bijdragen kunnen posten: interviews, artikels, videoreportages, foto’s, beelden audioverslagen over de tentoonstellingen… Het ‘Media Center’ toont EUROPALIA TURKEY door de ogen van de jongeren. Zij krijgen carte blanche: visueel, journalistiek en artistiek. De allerbeste bijdragen worden mee opgenomen in de officiële EUROPALIA-communicatie.

Aan dit initiatief nemen vier hogescholen deel: de Academie voor Schone Kunsten in Brussel, La Cambre (afdeling visuele communicatie), het IHECS (opleiding journalistiek) en het RITS (afdeling radio).

MEDIA CENTER

SKATEPARK

EUROPALIA TURKEY stelde de Turkse artiesten Esk Reyn en NUKA voor om het Skatepark Ursulines (Brussel) te herschilderen. De 2 graffitikunstenaars werken hiervoor voor de eerste keer samen met het team van de Sk8teboarders. Het nieuwe fresco wordt feestelijk geopend ter gelegenheid van de autoloze zondag op 20 september 2015 en zal het ganse festival te bewonderen zijn.

TURKSE ROUTES

TURKSE ROUTES

80

EUROPALIA TURKEY organiseert in Brussel, Gent en Antwerpen tentoonstellingen en evenementen. Omdat deze steden tevens een grote Turkse gemeenschap huisvesten, wordt samen met lokale organisaties een wandelparcours uitgestippeld langsheen de locaties met een Turkse verankering. Op deze manier wordt de Turkse ‘geschiedenis’ in deze Belgische steden in beeld en verhaal gebracht. Er worden wijken bezocht, er zijn haltes in winkels met Turkse delicatessen en er is uiteraard ook de mogelijkheid om de expo’s van EUROPALIA TURKEY te bezoeken.

De Turkse vertegenwoordiging in Brussel: een wandeling in de buurt van de Haachtsesteenweg Vzw Arkadia stippelde een wandeling uit tussen de Haachtsesteenweg en de kerk van Sint-Joost-Ten-Node om deelnemers de Turkse cultuur in Brussel te laten ontdekken. 220.000 Turken leven in België, waarvan meer dan een vierde hiervan in Brussel en meer bepaald in Schaarbeek en in Sint-Joost-Ten-Node. Deze aanwezigheid bepaalt de openbare ruimte: op de Haachtsesteenweg: de moskee Fatih Camii en talloze handelszaken en restaurants met hun kleurrijke uithangborden wakkeren de nieuwsgierigheid aan en doen verlangen naar elders.

Duur: 1u30 - wandelingen in het Nederlands en Frans160 euroReservatie verplicht : 02/563.61.53 of [email protected]

Turkije aan de LeieIn Gent leven 160 nationaliteiten door elkaar, maar geen enkele gemeenschap is zo groot als de Turkse: Zowat een tiende van de Gentenaars heeft roots in Turkije. Op deze wandeling gaan we op verkenning in de buurt rond de Sleepstraat en Dampoort, waar het verhaal van de Turkse migratie vijftig jaar geleden begon en nog steeds zichtbaar is. Hoe kwamen de eerste ‘gastarbeiders’ toe in dit ‘Turkije aan de Leie’? In welke omstandigheden leefden ze en hoe reageerden de buurtbewoners op hun komst? En hoe zit het vandaag met integratie in deze multiculturele wijk? De Turkse trom brengt ons van het Sluizeken tot de Grote Moskee. Op kousenvoeten betreden we de belangrijkste islamitische tempel van Gent en maken we kennis met de peilers van het geloof en het dagelijkse leven in en rond de moskee. In de wandeling is een bezoek aan de moskee inbegrepen.

startplaats: Parking Sluizeken / eindpunt: In overleg met de gidsDuur: ruim 2u30 - wandeling in het Nederlands100 euro voor een groep van maximaal 25 personen.Reservatie : Gandante - Waterlelielaan 1, 9032 Gent-WondelgemTEL +32 9 375 31 61 - GSM +32 479 51 52 42 - [email protected]. www.artoria.be

81

De Turk in A (werktitel)AntwerpenAverechts ontwikkelt een stedelijke verkenning rond het thema Turken en Turkije in Antwerpen en volgt daarin twee sporen.Enerzijds gaan we op zoek naar Turkse sporen in Antwerpen….waar drukte deze eeuwenoude en rijke cultuur haar stempel in de Scheldestad? Waar vinden we daar nog iets van terug of waar leeft dat nu nog door en hoe? Anderzijds, en dat sluit in zekere zin daar ook naadloos bij aan…op welke wijze drukken heden-daagse Turken in Antwerpen hun stempel op deze stad? Wie zijn ze, wat doen ze en hoe kijken ze zelf naar hun land/stad/dorp van (soms héél verre) oorsprong en naar de stad (en het land) waar zij (of hun ouders, grootouders,…) zich gevestigd hebben?De stadsverkenning zal twee à drie uurtjes in beslag nemen, gaat uit van historische sporen en hedendaagse dynamieken. Ontmoeting met Turken en Turkse cultuur in Antwerpen staat centraal.

Duur: 2 tot 3 u - wandeling in het NederlandsReservatie: Antwerpen Averechts-Permeke-De Coninckplein 25-2060 Antwerpen+3233383939www.antwerpenaverechts.be

De wandelinfo kan in verschillende formaten verkregen worden via de website van EUROPALIA TURKEY.

TURKSE ROUTES

MINISTERIE VAN CULTUUR EN TOERISME VAN DE REPUBLIEK TURKIJE

ORGANISATIE

82

In 1963 werd het Turkse ministerie van Toerisme en Promotie opgericht als de eerste organisatie van toerisme binnen de Turkse publieke administratie. In 1971 werd afzonderlijk het Turkse ministerie van Cultuur opricht. Na een periode van vele jaren, waar er afzonderlijk en ook samengewerkt werd, werden op 16 april 2003 de twee afdelingen samengevoegd onder de naam ministerie van Cultuur en Toerisme.

Het ministerie van Cultuur en Toerisme beoogt :

* het bevorderen en levend houden van de culturele waarden * het handhaven en behouden van het historische en cultureel erfgoed * het voortbouwen op de mogelijkheden die de toeristische activiteiten bieden om een positieve bijdrage te leveren aan de Turkse economie * het begeleiden van instellingen en openbare organisaties op dit gebied * de verbetering van de communicatie en de samenwerking met lokale overheden, NGO’s en de particuliere/privé sector

Wij streven ernaar :

* een overheidsdienst te worden die het culturele erfgoed promoot, onderhoudt en levendig houdt en die van Turkije dé wereldspeler maakt op gebied van toerisme * te helpen aan de oprichting van een nieuwe beschaving, gebaseerd op onze waarden, met het oog op de te bereiken doelstellingen van 2023 * alle culturele identiteiten in beschouwing te nemen binnen een democratisch perpectief

Het ministerie is samengesteld uit :

* Directoraat-generaal voor Onderzoek en Onderwijs* Directoraat-generaal voor Schone Kunsten* Directoraat-generaal voor Musea en cultureel erfgoed* Directoraat-generaal voor Promotie* Directoraat-generaal voor Bibliotheken en Publicaties* Directoraat-generaal voor Film* Directoraat-generaal voor Investeringen en creaties* Directoraat-generaal voor Copyright* Departement van de Nationale Bibliotheek van Turkije

Afhankelijke organisaties :

* Directoraat-generaal van de Staatstheaters* Directoraat-generaal van de Staatsopera en het Staatsballet* Departement van het Instituut van het Manuscript van Turkije* Directoraat van de Historische Sites van de Slag om Gallipoli

Het ministerie beheert eveneens de 44 cultuur- en toerismekantoren in 39 landen en stelt 15.248 werknemers en 3956 kunstenaars te werk. Hartelijk dank aan Pinar Bilgen en Sadettin Taşcı voor hun onmisbare bijdrage aan de organisatie van het EUROPALIA TURKEY festival.

EUROPALIA TURKEY IN BELGIË

RAAD VAN BESTUUR VAN EUROPALIA

83

Commissaris-generaal EUROPALIA TURKEY

Baron Luc Bertrand

Arts

Dirk Vermaelen

Eva Bialek

Bozena Coignet

Marleen De Baets

Christoph Hammes

Julian Richard

Financiën, human resources en organisatie

Stefana Ciubotariu

Julie Erler

Anne Doumbadze

Van Ly Nguyen

Directeur - generaal

Barones Kristine De Mulder

Project officer & assistente van de directeur-generaal

Marie-Eve Tesch

International affairs

Pablo Fernandez Alonso

Communicatie

Colette Delmotte

Aurore Detournay-Kaas

Marie Depré

Valentine Swanet

Sponsoring & Pers

Inge De Keyser

Astrid Laming

ORGANISATIE

Baron Jean Stephenne

Rudi Thomaes

Baron Bernard Snoy

Graaf Paul Buysse

Regnier Haegelsteen

Véronique Paulus de Châtelet

Dirk Renard

Herman Daems

Freddy Neyts

Pierre-Olivier Beckers

Baron Luc Bertrand

Pierre Alain De Smedt

Jan Grauls

Alexis Brouhns

Baron Philippe Vlerick

Herman Van Rompuy

Graaf Georges Jacobs de Hagen, Voorzitter

BNP Paribas Fortis Bank

Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Raad van Europa

Belfius Bank

Nationale Loterij

FOD Buitenlandse Zaken

Fédération Wallonie-Bruxelles

Federaal Wetenschapsbeleid

Vlaamse Gemeenschap

Deutschsprachige Gemeinschaft

Nationale Bank van België

Europees Parlement

Baron Paul De Keersmaeker

Burggraaf Etienne Davignon

Philippe Delaunois

Dr Erman Ilıcak

Baron Luc Bertrand

COMMISSARISSEN-GENERAAL

84

De Turkse zakenman Dr Erman Ilıcak werd tot commissaris-generaal benoemd door de Turkse partner. Erman Ilıcak diplomeerde aan de Middle East Technical University (Ankara) en doctoreerde aan de International School of Management. Zijn succes heeft hij voornamelijk te danken aan investeringen in de bouwsector, immobiliën en energie. Zijn belangrijkste bedrijf, Renaissance Construction staat op de 53ste plaats in de ENR Top 250 International Contractors. Zijn bedrijven zijn aktief in Turkije maar ook in Centraal-Europa en de MENA-landen. Hij is de stichter van de Renaissance Education Foundation en is voorzitter van de Ted Ankara Kolejliler Sports Club.

Voor België benoemde de raad van bestuur van EUROPALIA Baron Luc Bertrand. Hij is voorzitter van het executief comité van Ackermans & van Haaren. Daarnaast bekleedt hij verschillende bestuursmandaten binnen de groep Ackermans & van Haaren, en daarbuiten. Luc Bertrand is tevens actief op maatschappelijk vlak, hij is o.m. voorzitter van Guberna (Belgian Governance Institute) en van Middelheim Promotors en is lid van een aantal andere raden van bestuur van vzw’s en publieke instellingen zoals KU Leuven, Instituut de Duve, Instituut voor Tropische Geneeskunde en Museum Mayer van den Bergh.

DIRECTEURS-GENERAAL

85

İrfan Önal

Kristine De Mulder

Na zijn studies aan de Faculteit van politieke wetenschappen aan de Ankara University (1994) startte İrfan Önal zijn carrière als adjunct-inspecteur bij het Turkse Ministerie van Cultuur en Toerisme. Na verschillende opleidingen in Groot-Brittannië, werd hij in 2006 hoofdinspecteur bij het Ministerie van Cultuur en Toerisme om nadien te promoveren tot adjunct-directeur Promotie. Tussen 2007 en 2010 werd hij aangesteld als adviseur Cultuur en Toerisme in Londen. Hij keerde vervolgens terug naar het Ministerie van Cultuur en Toerisme in Turkije en bekleedde er gedurende één jaar de functie van adjunct-directeur Copyrights. Sinds 2013 is hij directeur-generaal Promotie van het Ministerie van Cultuur en Toerisme. Zijn professionele interesses gaan naar toerisme en culturele industrieën alsook duurzame, sociale en ecologische projecten.

Sedert maart 2003 is Kristine De Mulder directeur-generaal van EUROPALIA ARTS FESTIVAL, waar zij de zakelijke en artistieke leiding gaf aan een reeks grote kunstenfestivals gewijd aan Italië, Rusland, Europa, China, Brazilië en India. Als kunsthistorica, archeologe en binnenhuisarchitecte bouwde ze een carrière uit, rijk aan zowel culturele als communicatieve ervaringen in de academische, media en financiële wereld. Kristine De Mulder is lid van de raad van bestuur van verschillende grote cultuurorganisaties in België zoals het Festival van Vlaanderen, de Koningin Elisabethwedstrijd, ...In 2012, kreeg zij de titel van barones voor haar culturele engagement binnen EUROPALIA ARTS FESTIVAL.

CURATOREN

86

Prof. Dr. Hasan Bülent Kahraman

Dirk Vermaelen

Prof. Dr. Hasan Bülent Kahraman doceert politieke en culturele filosofie aan de Kadir Has Universiteit in Istanbul, en is er ook vicerector. Verder is hij burgerlijk ingenieur en econoom. Hij doceerde eerder in verschillende universiteiten, zoals de Bilkent en Sabancı Universiteiten in Turkije en Columbia en Princeton in de Verenigde Staten. Hij schreef bijdragen voor meerdere kranten en is vandaag ook columnist voor Sabah, waar hij de politieke en culturele actualiteit becommentarieert.

Prof. Dr. H.B. Kahraman is ook freelance curator en organiseerde tentoonstellingen van artiesten zoals Magdelena Abakanowicz, Johan Tahon, Marcel Broodthaers, Maureen Connor, Ergin İnan, Eser Selen, Zeren Goktan en Nuri Bilge Ceylan. Zijn tentoonstellingen bieden nieuwe inzichten op de verschillende periodes in de Turkse moderne kunst. Hij is ook culturele en literaire criticus en schreef meer dan 15 boeken, waaronder het recent gepubliceerde Contemporary Art in Turkey.

Kahraman was hoofdraadgever cultuur van de President van de Turkse Republiek.

Professor Dr. Kahraman maakte deel uit van de raad van de biënnale van Istanbul van 1993 tot 2005. Hij is algemeen coördinator van de Contemporary Istanbul Art Fair sinds 2010. Verder is hij lid van expertencomités en raden van bestuur van nationale en internationale organisaties zoals het Sabancı Museum, WWF, Abdullah Gül University, College Art Association, Middle Eastern Studies Association, American Political Science Association. Hij is eveneens hoofdcurator van het Akbank Cultural Center.

Dirk Vermaelen is linguïst en kunsthistoricus. Sinds 2003 werkt hij bij EUROPALIA, waar hij begon in het departement tentoonstellingen. Hij werkte de tentoonstellingen uit voor de opeenvolgende festivals en was zelf curator van een aantal projecten, waaronder recent de hoofdtentoonstelling Indomania voor EUROPALIA INDIA. Sinds 2014 is Dirk Vermaelen artistiek directeur van EUROPALIA en neemt hij niet alleen de tentoonstellingen, maar ook muziek, podiumkunsten, literatuur en film onder zijn vleugels, in samenwerking met een team van projectcoördinatoren.

87

DR. ADNAN ÇOBAN is psychiater, klassiek Turks zanger en onderzoeker naar de relatie brein-muziek. Hij behaalde zijn medisch diploma aan de Cerrahpaşa Universiteit en studeerde muziek aan de Universiteit van Istanbul, met een specialisatie in klassiek Turks koor. Terwijl hij als psychiater bleef werken, gaf hij muzieklezingen, was hij te gast op radio en televisie en publiceerde hij essays. Zijn televisieprogramma ‘Bizden Nağmeler’ werd twee keer uitgeroepen tot het beste muziekprogramma van het jaar. Hij richtte de Turkse Therapie Muziekonderzoek en praktijkgroep op en publiceerde in 2005 zijn boek ‘Müzikote-rapy’. Hij bracht twee albums uit: ‘Câna Şifâ Nağmeler’ en ‘Turkish music therapy’. Hij werkt als acade-misch directeur aan de Halic Universiteit, faculteit Geneeskunde. Daarnaast is hij rectorconsultant van het Istanbul Technical University Turkish State Conservatory.

DR. MARTIN GREVE is etnomusicoloog met een bijzondere aandacht voor Turkse muziek. Hij gaf ver-schillende crossculturele trainingen aan universiteiten en muziekacademies in Duitsland en Zwitserland. Hij publiceerde uitvoerig over het Turkse en Koreaanse leven in Berlijn in opdracht van het Berlijnse integratiebureau. Greve is sinds 2005 coördinator van het Turkse studieprogramma aan de Rotterdam World Music Academy. Van 2007 tot 2011 adviseerde hij de Berliner Philharmonie voor het concertpro-gramma ‘Alla Turca’. Hij was in 2010 artistiek directeur voor het interreligieuze concertprogramma Night Prayer voor de Europese cultuurhoofdstad Essen. Sinds 2011 is hij als onderzoeker verbonden aan het Orient-Instituut Istanbul. Hij schrijft momenteel een monografie over posttraditionele muziek in Turkije.

PROF. YEKTA KARA werd geboren in Istanbul. Ze studeerde piano vanaf haar vijfde. In München studeerde ze aan het Opera departement van de Munich State Music Academy. Ze heeft ook een diploma van het Theaterdepartement aan het Istanbul Municipality Conservatory. Tussen 1978 en 1980 was Kara solist en dramaturge bij de Staatsopera van Ankara. Daarna groeide ze door tot solist, stage manager, algemeen directeur en chef dramaturgie van de Staatsopera en het Ballet van Istanbul. In de jaren ’90 bracht ze daar een groot aantal opera’s en operettes op het podium. Naast haar engagement in Turkije, verzorgde ze ook operaregies in Duitsland, Frankrijk, de Verenigde Staten, Mexico en Bulgarije. Kara werkt vandaag als docent aan het Staatsconservatorium en publiceerde meer dan 100 artikels in kranten en magazines.

Curatoren

MUZIEK

MUSTAFA ERDOĞAN studeerde wijsbegeerte aan de universiteit van Hacettepe en management aan de universiteit van Gazi. Tijdens zijn studie raakte hij gefascineerd door traditionele dans; hij zette in 1985 een eerste gezelschap op aan de universiteit van Gazi en specialiseerde zich in volksdansen uit verschillende regio’s. Hij bouwde ook heel wat repertoirekennis op aan de Bilkent Universiteit en in 1999 ontstond dan zijn Sultans of the Dance, het eerste privédansgezelschap in Turkije. Zijn gezelschap ging meerdere keren op wereldtournee en gaf inmiddels meer dan 4000 voorstellingen voor een publiek van ruim 40 miljoen mensen. Er ontstonden ook een aantal educatieve projecten en een traditionele dansa-cademie voor kinderen. Mustafa Erdoğan kreeg als producer en performer talloze onderscheidingen in binnen- en buitenland. Hij opende dansscholen in Istanbul, Antalya en Ankara.

Art director

88

Beyhan Murphy werd in Istanbul geboren. Ze is een alumnus van het TED College (Ankara) en de London School of Contemporary Dance (The Place). Tussen 1975 en 1992 woonde en werkte zij in Londen als freelance danseres, choreografe en lerares. In 1992 keerde ze terug naar Turkije en werd ze een van de meest toonaangevende dansartiesten in het land. Murphy was de artistieke directeur van het Staatsballet in Istanbul en de oprichtster van moderne dans-compagnieën in Ankara en Istanbul. Ze schreef, choreografeerde en regisseerde verschillende danstheaterstukken gebaseerd op Turkse cultuurthema’s die internationaal furore maakten. Ze is een meester in het ontwikkelen van cross-over projecten en interdisciplinair werk. Ze leidt momenteel een moderne dansgroep in de schoot van het Istanbul Staatsopera en Ballet, waar ze choreografe in residentie is.

Curator

PODIUMKUNSTEN

89

Alin Taşçiyan heeft een diploma Journalistiek en Public Relations van de Universiteit Istanbul. Ze is columniste bij Star TV en sinds 2008 presenteert ze ook een filmprogramma op Kanal 24. Ze werd verkozen tot vice-voorzitter van FIPRESCI en zetelde door de jaren in talloze internationale filmjury’s. Vorig jaar werd ze verkozen tot voorzitter van de vakvereniging van Turkse filmrecensenten.

Twintig jaar geleden startte Marc Boonen in Turnhout het filmfestival ‘Focus op het Zuiden’, wat later omgevormd werd tot Open Doek. In 2013 fuseerde dat festival met Cinema Novo in Brugge. Boonen fungeert nu als directeur van het nieuwe filmfestival MOOOV dat het allerbeste van de hedendaagse wereldcinema wil tonen in Vlaanderen. In de meest recente editie werden in The Best of Istanbul Film festival vijf films geselecteerd in samenwerking met Aziza Tan, de directeur van het Istanbul Film Festival. Daarnaast is hij ook voorzitter van het onafhankelijke filmtijdschrift ‘Vertigo’ en is hij lid van twee leescomités bij het Vlaams Audiovisueel Fonds (fictie en documentaire).

Curatoren

FILM

90

İskender Pala kreeg in de jaren ’70 een opleiding literatuur aan de Istanbul University. In 1998 voltooide hij aan hetzelfde instituut een doctoraat over de Ottomaanse Divan literatuur. Zijn kortverhalen, essays, academische artikels en krantencolumns toonde de Divan literatuur op een andere manier aan zijn leespubliek. Pala ontving onder meer de Turkish Writer’s Assocation Prize, de Turkish Language Foundation AKDTYK Prize en de Turkish Writer’s Association Essay Prize. Hij kreeg de eretitel Dichter van het volk van zijn streekgenoten in Uşak. Zijn boeken Dood in Babylon, Liefde in Istanbul, Katre-I Matem, Barbarossa en De Koning en de Sultan werden overladen met literaire prijzen en vonden een grote weerklank bij zijn lezers. In navolging van zijn succes, registreerde het Turkse instituut voor patenten ‘İskender Pala’ als merknaam.

Canan Marasligil is freelance schrijfster, vertaalster, redactrice en curator. Ze woont en werkt in Amsterdam en is gespecialiseerd in hedendaagse Turkse literatuur en strips. Marasligil schrijft narratieve non-fictie en cultuurjournalistiek. In het verleden werkte ze met culturele organisaties als het Free Word Centre, waar ze vertaalster in residentie was, het Britse PEN, de British Council en South Bank Centre in Londen, het Prins Claus fonds in Amsterdam en Bozar in Brussel. Recent cureerde ze een stripverhalententoonstelling met strips uit Algerije, Turkije en het Verenigd Koninkrijk die te zien was in Londen, Algerije, Istanbul, Thessaloniki en Brussel. Ze adviseert ook het Internationaal Stripfestival in Istanbul. Momenteel geeft Marasligil raad aan Nederlandse culturele organisaties over literatuur, vertalingen en stripverhalen.

Curatoren

LITERATUUR

Het europalia.turkey programma kan onmogelijk worden opgesteld zonder de formele of infor-mele hulp en het verlichte advies van EUROPALIA’s culturele partners. Elk van hen verrijkt het programma met zijn specifieke kennis, hetzij over een kunstdiscipline, over artiesten of over het publiek. EUROPALIA wenst in het bijzonder Tony Van der Eecken (BOZAR Music, Brussel) evenals Jos Lootens en Attila Bakiroglu (De Centrale, Gent) te bedanken voor het delen van hun kennis over Turkse muziek.

Met speciale dank aan

EUROPALIA is trots aan te kunnen kondigen dat EFFE – Europe for Festivals - Festivals for Europe – bekend heeft gemaakt het EFFE-label 2015-2016 toe te kennen aan het festival. EFFE, een initiatief van de European Festival Association (EFA) is een nieuw, door de Europese Commissie gesteund platform, dat festivals verbindt met een diepgaand commitment voor de kunsten, voor de gemeenschap en voor de Europese waarden.

Vincent Baudriller, voorzitter van de EFFE-jury, directeur van het Théâtre Vidy in Lausanne en ex-directeur van het Festival van Avignon: “We zijn blij deze eerste generatie recipiënten van het EFFE-label, allemaal festivals met een betekenisvolle impact op lokaal, nationaal en internationaal niveau, wereldkundig te kunnen maken.”

Alle festivals met een EFFE-label, symbool voor kwaliteit, zullen deze zomer in een gids opgenomen worden. Het festivalpubliek zal op deze manier makkelijker toegang krijgen tot de programma’s van alle laureaten in 31 landen.

EFFE-label

91

28 05 ‘15...EUROPALIA ARTS FESTIVAL Ravensteingalerij 4 1000 Brussel Info: +32 (0)2.504.91.20...

Documents

Transcript of 28 05 ‘15...EUROPALIA ARTS FESTIVAL Ravensteingalerij 4 1000 Brussel Info: +32 (0)2.504.91.20...