De maandelijkse uitgave boordevol nieuws, feitjes & amusement voor en door jouw wijk.

5e editie - Jaargang 1 - Januari 2021

Ondanks de Covid-19 hebben we toch nog een aantal activiteiten kunnen vinden

Het verhaal van Vincent Neel,Vrijwilliger voor What’s Up! en NAH patient

Samen op zoek naar jouw baan

4 3 7Verborgen kopzorgenActiviteit in de wijkDe Participatiefabriek

What’s up!Literatuurwijk

Agenda

Een initiatief van:

HET BEWONERS COLLECTIEF L I T E R A T U U R W I J K

1 jan.Nieuwjaar

6 jan.Drie koningen

4 jan.Brailledag

11-17 jan.Week van de Circulaire Economie

13 jan.Internationale dag van het AMBER Alert

Dag van de Opknapper

14 jan.Werelddag van de migranten en vluchtelingen

20 jan. Dag van de Eerste Lijn

24 jan. Pindakaasdag

28 jan.Gedichtendag, het begin van de achtdaagse Poëzieweek

31 jan.Wereldlepradag

’t Is uit, de laatste zon ging gisteren in zee,Getuige van mijn jaar vol ongeregeldheden.O die daar duizend jaar zijn als de dag van heden, Voor wie ik deze dag mijn vuile ziel ontkleedVan ’t modderig gewaad van veertig jaar en twee,En drie, en nog eens twee, die gij hebt geleden,Al verg ik jouw geduld met zondige gebeden,

Gun mij een schoner pak dan ik ooit aan deed.In de eerste nieuwigheid zal ’t Vlees en Bloed wat knellen,

En ’t past haar moeilijk: maar ik vertrouw jouw hand;Die zal ’t mij makkelijk wat ruimer en langer maken.

Maak mij maar op de Reis naar ’t eeuwig VaderlandIn deze Wildernis een van jouw Israëlieten,En laat dit nieuwe Kleed mijn leven niet verslijten.

Zo bezong Constantijn Huygens (1596-1687) 400 jaar geleden het nieuwe jaar.Ook ons vorige jaar was er één van eindeloos veel ongeken-de ‘ongeregeldheden’: geplaagd door een nog voortdurende pandemie, een wereldwijd heersend virus dat overal talloze slachtoffers maakt en het leven ontregelt.

Oud en Nieuw is het jaarlijks terugkerende moment waarop wij afscheid nemen van een aflopend jaar en een nieuw beginnend jaar verwelkomen. Zoals Janus, de Romeinse god met op zijn hoofd twee gezichten, kijken we terug naar wat was en vooruit naar wat komt. Deze ‘god van het begin en het einde, van het openen en het sluiten’ is naar het woord ‘ianua’ genoemd, wat ‘deur’ betekent. De eerste maand van het jaar, januari, sluit het oude jaar af en opent het nieuwe jaar.

Een goed gebruik is elkaar geluk te wensen, voorspoed in het nieuwe jaar.Een andere traditie is die van de ‘goede voornemens’ voor het nieuwe jaar: mensen nemen zich bijvoorbeeld voor (beloven zichzelf) af te zien van bepaalde gewoontes of juist nieuwe gewoontes aan te nemen.

Ik wens iedereen van harte een gelukkig en gezond nieuwjaar en veel succes met het afleren van slechte en het aanleren van goede gewoontes in 2021.

2021, een jaar volwensen & voornemens

Bert PietersVrijwilliger & columnist van het Boegbeeld

Voorwoord

2

Een nieuw jaar is begonnen en wat voor één. Want: gaan we starten met vaccine-ren, zodat we dan toch eindelijk het oude normaal weer terugkrijgen? Laten we het hopen.

Ondertussen zijn we weer met hart en ziel aan een nieuwe editie van What’s Up! begonnen.Om te beginnen hebben we weer een heerlijk recept om thuis te maken. Verder hebben we een verhaal over de Participatiefabriek. Dit onderdeel van De Schoor is gevestigd in buurt-centrum Het Boegbeeld. Het artikel is geschre-ven door Boegbeeld-locatiecoördinator Laurie Stam, in samenwerking met vrijwilligster/coach Yvonne de Visser.

In het kader van de vergroening van Litera-tuurwijk bevat deze editie van What’s Up! een mooi stukje over de drie tuintjes die voor Het Boegbeeld staan.

Deze maand gaan we ook druk aan de gang met het oppimpen van het plein vóór het buurt-centrum.Dus houd alles goed in de gaten en heb je ideeën? Stuur ze dan naar What’s Up! Litera-tuurwijk.

In januari staan migratie centraal. We hebben gezocht in onze wijk en iemand gevonden die haar verhaal heeft opgeschreven. Haar naam is Ritu. Lees meer over 4 januari is het brailledag. Helaas vonden we niemand die daarover kan vertellen, maar we hebben wel een verhaaltje over dit onderwerp.Ook hebben we een ondernemer uit de wijk gevonden die een verhaaltje over zichzelf heeft geschreven. Ze heet Patricia van de Pol en is mindful walk instructeur bij Stepful Almere/Mindful Run.

De redactie van What’s Up! wenst iedereen een gelukkig nieuwjaar!

Groetjes, Linda

Nieuwe kansen

“Positief denken is gezonder dan worteltjes eten”

Yvonne’s quote

X

Afgelopen jaar zijn een aantal enthousiaste mensen bij elkaar gekomen en hebben we de werkgroep Plein opgericht. Het doel? Dit jaar het plein op te knappen!

We willen het plein graag vergroenen en gezel-liger maken met een bankje, een zwerfboeken-kast, een boom… Uiteraard gaat er nog veel meer gebeuren.

Voor het Boegbeeld zijn al 3 geveltuintjes. Die konden wel een opknapbeurt gebruiken. Deze tuintjes zijn gemaakt bij de Lentefair van 2019, toen we ook in de plantenbakken aan de lan-taarnpalen bloeiende planten zetten.

De plantjes in de geveltuintjes zagen er inmid-dels erg zielig uit en van de 8 plantenbakken was er nog maar één waar ‘leven in zit’.Van de sociaal beheerder van het Boegbeeld heb ik budget gekregen en van dat geld zijn mijn man en ik op een zondag gaan shoppen. We hebben een heleboel bloembollen gekocht en wat wintergroen, o.a. kerstroosjes.

Naast de verse aarde, de bollen en het winter-groen hebben we er paaltjes en gaas omheen gezet, zodat er minder snel afval inwaait.Het ziet er meteen een stuk gezelliger uit .Uiteraard staan zij open voor bijdrage van be-woners van de wijk dus wanneer je ideeën hebt, stuur die dan door naar whatsupliteratuurwijk@mail.com. Het begin is er en hopelijk geniet een iedereen die er langs loopt er ook van.

Natuurlijk willen wij hierbij graag ondersteunen en dit faciliteren. Graag willen we dan inzicht in het soort activiteiten waar behoefte aan is. Hiervoor hebben we een kleine enquête samen-gesteld die u via Facebook kunt invullen om aan te geven waar uw interesses liggen. Hiermee gaan wij dan aan de slag om, zodra de coronaregels dit toelaten, de nieuwe activiteiten op te starten.

Doe mee en laat weten waar uw interesses liggen. Samen maken we ONZE wijk.

Bezoek omze facebookpagina op www.facebook.com/whatsupliteratuurwijken vul de Poll in.

Vergroeningvan het centrale plein

Nieuwe activiteiten in het Boegbeeld.Bewoners laat u horen!Een nieuwjaar vraagt om een nieuw programma, ook in de tijd van corona. Vanuit verschillen-de bronnen hebben wij vernomen dat er mogelijk een behoefte is onder de wijkbewoners om met creatieve activiteiten te starten.

Activiteiten

Literaire Voorleeswandeling

Uw gastheer Bert Pieters begeleidt u elk eerste weekend van de maand met een nieuw thema door de Literatuurwijk. Hij neemt u mee en leest voor uit het werk van de schrijvers* die pronken op de straatnaamborden van onze wijk.

3

WanneerZaterdag 2 januari Zondag 3 januari14:00 tot 15:30 uur

Start en finishHet Boegbeeld Prozastraat 121

Thema Poëzie

Loopt u mee door de wijk?Aanmelden kan via: brpieters@gmail.com

* Biografieën door Yvonne de Visser.

MEIDENCLUBInloop activiteit met onderwerpen/activiteiten rondom make-up/ verzorging, vloggen, sport, crea, koken, mode. Doe mee met een vriendin.

Voor wie Wanneer Waar Kostenper deelname

9 t/m 14 jaar Mail voor info naarKayal, ivm Covid-18

Buurtcentrum Het BoegbeeldProzastraat 121 - Crea lokaal (1e etage)

€ 1.00

LEKKER VOETBALLENDe assistantbuurtcoach Bobbi van Talent in Opleiding verzorgt op woensdagen een gevarieerd sportaanbod op het sportveld in de wijk

Voor wie Wanneer Waar Kostenper deelname

9 t/m 14 jaar Mail voor info naarKayal, ivm Covid-18

Sportveld Jacob van Maerlantstraat € 1.00

Lekker bezig zijndat wil toch iedereenVoor de basisschoolleeftijdkinderen zijn er een aantal leuke, leerzame en creatieve activiteiten georganiseerd. Wel zijn we beperkt in het aanbod vanwege de Covid-19 maatregelen.

Vragen of opmerkingen? kramautar@deschoor.nl of app 06-18844879

Mail naar kramautar@deschoor.nl of bredeschool@letterland.asg.nl en stuur mij een mailtje ingevuld met de onderstaande vragenlijst.• Voor en achternaam, geboortedatum, klas, telefoonnummer• Of hij/zij alleen naar huis mag• Of hij/zij op de foto mag (tbv Facebookpagina van de Schoor/School)

Let op: De inschrijving is pas definitief wanneer u een bevestigingsmail van ons heeft ontvangen!

Word je enthousiast van dezeactiviteiten? Schrijf je dan in!

Waarom begin ik dit stukje zo? Zondag 6 december gingen we weer op weg voor de literatuurwandeling. Dit keer door het prozagedeelte van de Literatuurwijk. Veel schrij-vers kwamen aan de beurt. Bert had weer een aantal aansprekende boeken uitgezocht. Onder andere las hij voor uit een werk van Nescio:

De uitvreter. De eerste zin mag gerust de beroemdste beginzin uit de Nederlandse litera-tuur genoemd worden:‘Behalve den man, die de Sarphatistraat de mooiste plek van Europa vond, heb ik nooit een wonderlijker kerel gekend dan den uitvreter.’Met deze zin wordt dus al direct duidelijk waar het hele verhaal over gaat.

Ook de andere boeken waar Bert uit voorlas zijn belangrijke werken uit de Nederlandse literatuur.

Enige voorbeelden:Louis Couperus: Een berg van lichtF. Bordewijk: BintBij het prachtige beeld van Jan Wolkers ‘een berg van licht’ heb ik het begin van ‘Het Tillen-beest’ uit Serpentina’s petticoat van Jan Wolkers voorgelezen. ‘Zelden bezoek ik nog de ouderlijke woning’. Ook deze zin geeft weer voor een groot gedeelte de sfeer van de boeken van Wolkers weer.

Omdat dit de laatste wandeling van dit jaar was, hadden onze trouwe mede-wandelaars, Lizzy en Eduard, heerlijke thee en koekjes meegenomen. Dat was heel erg welkom, want het was heel erg koud.

We zijn blij dat deze mensen zo van deze wande-lingen genieten. We hopen allemaal oprecht dat er snel meer luisteraars mogen aansluiten.

Proza on the goEen literaire voorleeswandeling

De eerste zin is de belangrijkste zin van het hele boek. Daarin wordt namelijk de sfeer weer-gegeven. Hetzelfde geldt overigens ook voor de beginscene van een film.

Woord uit de wijk

Voorwoord4

Beslissen wat de beste plaats was om ons te vestigen was geen makkelijke keuze. We overwogen mogelijkheden als de hoofdstad Amsterdam, of Amstelveen dat dicht bevolkt is met expats en een Indiase gemeenschap of het internationale Den Haag en uiteindelijk de nieuw gebouwde stad Almere.

Ik ben Ritu Sinha en ben in 2012 met mijn man en twee jongens verhuisd naar Nederland. De jongste was 1 jaar oud en de oudste was toen 4 jaar. Onze beslissing om te verhuizen naar Literatuurwijk werd vooral ingegeven door de kwaliteit van de internationale school in en rond Literatuurwijk (IPS & ISA).

Toen we verhuisden naar Literatuurwijk misten we het snelle en sociale leven van Amsterdam met de grachten en koffieshops maar al heel snel begonnen we te houden van het groen van Almere. Ik noem Literatuurwijk een paradijs voor jonge families aangezien de wijk veel biedt voor jonge kinderen. Alles wat voor kinderen nodig is, is heel dichtbij te vinden. Literatuurwijk heeft veel speelplaatsen, activiteitenclubs als Schaken, Karate, voetbal en zwemmen, supermarkten en archipel allemaal op loopafstand. Dit helpt een buitenstaander als mij een onafhankelijk leven te leiden in de wijk zonder enige angst of afhanke-lijkheid van anderen. De buren in Literatuurwijk zijn erg vriendelijk en binnen een paar maand begonnen we ons al thuis te voelen in deze rustige, veilige en groene buurt.

Naast de uitstekende omgeving voor kinderen om op te groeien, ben ik zelf persoonlijk en professioneel gegroeid in deze plek. Ik heb echt veel geleerd van de plaatselijke cultuur van open en transparante communicatie. Ik bewonder mijn Nederlandse vrienden om hun discipline en hun houding tegenover kleine details. Ik heb ook de essentiële Nederlandse culturele waarden als vrijheid en gelijkheid gevolgd, wat erg anders is dan in mijn vaderland. Deze cultuur heeft me vertrouwen gegeven om onafhankelijker te zijn en met deze motivatie heb ik ook enkele leuke evenementen georganiseerd in de buurt, wat erg werd gewaardeerd. Ik heb veel veranderingen gezien in deze wijk de afgelopen jaren. Onze verbinding met Amster-dam en andere grote steden is drastisch verbe-terd. We hebben nu ook talloze mogelijkheden voor fitness clubs, eetgelegenheden en om te winkelen. Het prachtige zee-uitzicht op de rit op de N701 die Almere & Lelystad verbindt is het Paradijs van de automobilist. Om af te sluiten, ik heb echt gehouden van mijn reis naar Almere met mijn familie en vrienden. Ik denk dat anderen hetzelfde voelen en dit is één van de redenen waarom expats de laatste tijd zijn aangetrokken.

In Het Boegbeeld is een ruimte waarin alle-maal foto’s hangen van deelnemers die een baan hebben gekregen. Daar zijn we trots op. Want dat is het uiteindelijke doel van De Participatiefabriek. Mensen helpen om een stap te zetten in hun loopbaan.

De Participatiefabriek is officieel gestart in maart 2014. Het is een werkervaringsproject van welzijnsorganisatie De Schoor in samenwer-king met het Sociaal Domein van de Gemeente Almere met doel het bieden van perspectief op betaald werk aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.

In 2017 is de 2e locatie geopend in ‘t Kardoes, gericht op mensen met een taalachterstand, waaronder statushouders.

In beide locaties worden trainingen gegeven, onder andere empowermenttraining, sollicitatie-trainingen en taaltrainingen.

Dit alles doen we vanuit vier kernwaarden.

LefDe Participatiefabriek is een organisatie met lef. Wij worden gedreven door ambitie, erken-ning, trots en zelfvertrouwen. Wij zijn continu in beweging, durven buiten de gebaande paden te treden en gaan uit van mogelijkheden.

TalentontplooiingIeder mens heeft een talent. Bij De Participa-tiefabriek krijgen de deelnemers de kans om dit talent te laten zien, om het te ontplooien en optimaal te benutten.

TeamworkMet elkaar maken we een succes van de orga-nisatie. We staan open voor elkaars ideeën en meningen, en delen een gezamenlijke verant-woordelijkheid.

VerbindenDe Participatiefabriek werkt vanuit het buurtcen-trum: een centraal punt in een woonwijk. Wij on-dersteunen buurtactiviteiten en gaan de dialoog aan met de bewoners in de wijk. Intern komt de verbinding tot uitdrukking als saamhorigheid en betrokkenheid met en tussen de deelnemers.

Deelnemers aan het werkervaringsproject De Participatiefabriek worden in hun zoektocht naar betaald werk begeleid. Deze begeleiding wordt verzorgd door een vast team vanuit De Schoor, door zelfredzame werkzoekenden en door vrijwilligers.

*Een expat is iemand die tijdelijk in een land werkt met een ande-re cultuur dan waar hij of zij in is opgegroeid. Onder expats ver-staan we meestal hoogopgeleide mensen. Het verblijf in het bui-tenland kan permanent zijn, maar is over het algemeen tijdelijk.

“Nederlandse cultuur”

De bevindingen vanexpat*-buurtbewonder

Voor hun bijdrage aan de Literatuurwijklaten wij u graag kennismaken met deze bijzondere wijkbewoners.

Welkom in Het Boegbeeld, ons wijkcentrum

Aan het werk met de Participatiefabriek

Ik ben opgegroeid in Ankeveen bij de bossen en het water. Hier komt de liefde voor het buiten zijn en de natuur vandaan. De mooiste plek van de Literatuurwijk vind ik de plek waar deze foto’s zijn gemaakt, de aangelegde paden met hangende bomen over het water.

Inmiddels woon ik samen met mijn gezin alweer 10 jaar in Almere waar wij ook graag de natuur opzoeken. Ik kan enorm genieten van een mooie zonsop-komst of iets moois wat ik zie, of samen met mijn gezin een familiefilm kijken met lekkere hapjes erbij.

Het geen ik rnaar uit kijk is die ik rond mijn 20ste was, onbezorgd kunnen zijn en op reis te gaan wanneer je wilt, dat hoop ik over een paar jaar met het gezin eens te kunnen doen: een mooie reis naar landen waar je niet zo snel komt, bijvoorbeeld naar New York, of Zuid Amerika of Canada of Australië. Herinneringen maken, dat is belangrijk.Ik hou van hele diverse muziek, van soul tot pop, klassiek, afhankelijk van mijn humeur. Denk dat empathie wel een talent is wat ik bezit.

Na twaalf jaar gewerkt te hebben bij een media-bedrijf hield mijn functie op te bestaan, er moest een ander pad bewandeld gaan worden. Ik vond vrij snel een nieuwe baan maar ervaarde wat stress en druk met mij deed, dit voelde allesbe-halve fijn.

Het belangrijk om gezond en fit te blijven, lichamelijk en mentaal. Zeker in deze tijd met de beperkingen van Corona. We gaan er minder op uit, waardoor je misschien minder beweegt.

Ik ben diverse cursussen gaan volgen en zo heeft het mij gebracht waar ik nu ben, namelijk: Stepful. De volgende dingen komen tijdens de Mindful Walk cursus aan bod:• Kennismaking en beter worden in voelen;• Ademhaling;• Focus en concentratie;• Controle loslaten.

Stepful Almere staat voor Mindful Walk en Po-werwalk. Mindful walk is niet zomaar wandelen, maar bewust met je ademhaling bezig zijn. Dat is waar heel veel mensen zich niet bewust van zijn. Tijdens de 5-weekse cursus Mindful Walk beweeg je buiten in de natuur, in groepjes tot maximaal 8 personen ga je anderhalf uur op pad.

PowerWalken is trending en wordt ook wel het nieuwe hardlopen genoemd. PowerWalken is een intensieve manier van bewegen, waarbij je

in een stevig tempo doorwandelt en je je armen intensief meebeweegt. Op deze manier verbetert ongemerkt je conditie. Het wandelen wisselen we af met krachtoefeningen, waardoor je spieren sterker worden en ook je houding verbetert. Met PowerWalken hou je altijd 1 voet aan de grond waardoor het minder belastend is voor je gewrichten. Iedereen kan het dus doen!

Respect voor alles wat leeft, dat is waar ik voor sta, dit heb ik van huis uit meegekregen. Ik leef elke dag zo bewust mogelijk en geniet van grote en de kleine dingen in het leven, en probeer me niet druk te maken over kleine dingen. Het leven kan al ingewikkeld genoeg zijn, en op elk moment kan je leven op zijn kop staan. Dan is het de kunst daar zo goed mogelijk mee om te gaan.

Aanmelden of meer informatie vindt je via:www.stepful.nl of www.facebook.com/stepfulal-mere

De laatste donderdag van januari, is elk jaar het begin van de Poëzieweek voor Nederland en Vlaanderen. In 2021 is dit donderdag 28 januari.

We leven in tijden van grote verschillen, het eigen gelijk, de een tegen de ander. Tegelijk is er ook samenhorigheid en zijn er verbindende initiatieven van onder uit, wereldwijd. Digitaal of op straat, stil of luidkeels, rond grote thema’s of kleinere, lokale projecten. En dat willen we in de kijker zetten met het thema ‘samen’.

We vieren het samen-leven, samen-hangen, samen-zijn, samen-voegen, samen-stellen,

samen-zitten, samen-werken, samen-lezen en samen-schrijven. Want samen kunnen we veel. Vanuit de eigenheid en het anders zijn van ieder individu.

Niet samensmélten dus, maar bruggen bouwen. Tegen individualisme en voor inclusie.

Poëzie is al lang niet meer voorbehouden aan de dichter in de eenzame zolderkamer. Dichters vin-den elkaar via festivals en digitale fora. Ze nemen een standpunt in, engageren zich. Denk maar aan De Eenzame Uitvaart, de Klimaatdichters, de Partij voor de Poëzie, Dichters van Wacht, … Hun woorden rijgen zich aaneen en vormen een levensader die pulseert en het hart vormt van onze samenleving. Ze verbinden en voeden ons, inspireren en brengen samen.

Wondertjes van samenzijnHuis aan kant, energie opgebranduitgeblust valt zonlicht naast me op de bank.

We zitten in zijn licht zijn ogenwit daagt buien uit te regenen zonder dat mijn storm fluit.Pupillen dragen mij kleuren vragen tederheid scheppen wondertje van samenzijngesloten voor publiek

Zijn mond gegoten rond de zachte lippen iets verstrakkend om de lucht ontsnappendniet te laten stikkenZijn woorden strelen kernachtig helendrapen scherven en verademen benauwde lucht.Ik droom realiteit tijd en zonlicht gaanmijn maan zal blijven staan als jij verduisterd wordt

Van start in de goede richting

Ik ben Patricia van de Pol, 49 jaar jong en Mindful Run®

en Powerwalk instructeur in de gemeente Almere.

© w

ww.

henr

i-via

l-pho

togr

aphy

.nl

Samen!

5

Ook zijn er meer bezoekers met hersenletsel van buiten de wijk die gebruik maken van de gespecialiseerde zorgverleners in onze wijk. Zo werken er bijvoorbeeld in de Archipel fysiotherapeuten die zich gespecialiseerd zijn in NAH.

Voldoende redenen dus om deze bewoners (en bezoekers) nader te bestuderen.Er is geen eenduidige definitie die bepaalt of hersenletsel al dan niet aangeboren is.In België spreekt men over NAH als het letsel tijdens of na de geboorte is ontstaan. In Neder-land ontstaat NAH steeds na de bevalling maar het kan zijn dat zorgaanbieders nog een leeftijd aan de bepaling kleven. Zo spreekt men bij InteraktContour, de zorgaanbieder die de “NAH locaties” in Literatuurwijk beheert, pas over NAH als het letsel pas na de leeftijd van zestien is ontstaan (alhoewel hier uitzonderingen mogelijk zijn). De reden hiervoor is dat mensen die pas op latere leeftijd hersenletsel krijgen andere begeleiding nodig hebben dan personen die niet anders gewend zijn.

Een veel voorkomende vraag is of hersenletsel kan genezen. Vaak denken leken dat dit het ge-val is terwijl kenners denken dat dit niet mogelijk is. Beide kampen hebben (on)gelijk. De waarheid is dat we het gewoon (nog) niet weten.

Tot begin 2020 was de wetenschap ervan over-tuigd dat beschadigde hersencellen niet kunnen genezen doch in het begin van dit jaar is er toch een plekje gevonden waar hersencellen kunnen regenereren. Wie weet wat er in de toekomst nog ontdekt zal worden?

Of hersencellen kunnen genezen is ook niet de belangrijkste vraag. Belangrijker is of verbin-dingen tussen cellen kunnen herstellen of dat nieuwe verbindingen gemaakt kunnen worden: als ik met de auto via een snelweg van A naar B wil en die weg stuk of geblokkeerd is, kan ik nog steeds naar mijn eindbestemming rijden via een andere weg. Dat is waarschijnlijk vervelend, trager en misschien vermoeiender maar het blijft mogelijk! Ironisch is dat juist mensen met her-senletsel minder energie hebben en vaak “moe” zijn (neurofatigue).

Veel belangrijker dan de vraag of hersenletsel kan herstellen vind ik of de gevolgen daarvan,in het vakjargon “restverschijnselen” genoemd, kunnen genezen. Ook op deze vraag is geen eenduidig antwoord te geven. Sommige rest-verschijnselen kunnen verdwijnen (bijvoorbeeld epilepsie), andere kunnen aanzienlijk verbeteren (bijvoorbeeld afasie) terwijl men met weer ande-re zal moeten leren er mee om te gaan (bijvoor-beeld visuele problemen).

Welke restverschijnselen optreden heeft te ma-ken met de aard en de plaats van het letsel doch daarover later meer. Niet alle restverschijnselen

zijn trouwens het rechtstreekse gevolg van her-senletsel. Zo zit ik bijvoorbeeld in een rolstoel omdat ik tijdens mijn eerste beroerte een heup heb verbrijzeld door een val ten gevolge van hemiplegie. Ik ben dus niet rolstoelgebonden wegens een neurologische oorzaak. Ook heb ik slechts enkele weken na een beroerte last van neurofatigue, mijn voortdurende “vermoeidheid” komt door mijn medicijnen tegen epilepsie en dus niet door mijn beschadigd brein.

Gevolgen zijn het resultaat van een oorzaak. Oorzaken van aangeboren hersenletsel zijn nagenoeg altijd genetisch van aard of komen door zuurstofgebrek. Bij NAH maken we een onderscheid tussen traumatisch of niet-trauma-tisch hersenletsel.Traumatisch hersenletsel komt door een klap (val), zo kan men ook NAH krijgen van een hersenschudding. Niet traumatisch hersenletsel heeft een interne oorzaak, meestal een hersen-bloeding of een herseninfarct.

Een opsomming geven van alle mogelijke restverschijnselen zou saai zijn, maar indien er interesse voor is, zou ik in volgende uitgaven van ons geliefde What’s Up de belangrijkste willen toelichten.

Mocht iemand behoefte hebben meer te weten over bepaalde gevolgen van hersenletsel (bijvoorbeeld emotionele incontinentie), dan kan die vraag neergelegd worden bij onze redactie. Graag zelfs!

Vincent NeelVrijwilliger & NAH patient

Een wereld vanverborgen kopzorgen

In Nederland en België hebben ongeveer ėėn op vier mensen hersenletsel. Vaak hebben deze mensen ondersteuning nodig in hun dagelijks leven. In onze wijk bestaan drie wooncentra die daar in voorzien (Archipel, Bellet-trie en Dichter).

6

7

Op 4 januari, de geboortedag van Lou-is Braille (in 1809), vieren we Wereld Braille Dag. Elk jaar maakt de Brail-leliga dankbaar gebruik van deze dag om het brailleschrift extra in de kijker te zetten. Niet alleen trekt Manneken Pis dan zijn uniform van blinde schooljongen aan, in 2021 zijn er ook de LEGO® Braille Bricks.

In tegenstelling tot wat je zou kunnen denken, is braille geen taal, maar een schrijfsysteem van zes punten in reliëf uitgevonden door Louis Braille. Het systeem is uniek en ongeëvenaard en biedt blinde en slechtziende personen de moge-lijkheid om zich open te stellen voor de wereld. Bovendien is braille vandaag nog steeds relevant omdat het mee evolueert met de nieuwe communicatiemid-delen en -technologieën, zoals computers en smartphones. Dankzij de brailleleesregel kunnen braillisten bijvoorbeeld ook teksten lezen die op een scherm verschijnen.

Soms wordt braille als iets ouder-wets en onnodig beschouwd, en wordt het daarom ook minder aan-geleerd. Ten onrechte, want voor blinde en slechtziende kinderen is braille het hulp-middel bij uitstek om te leren lezen, schrijven en de spelling van een taal te leren beheersen. Dat bevordert hun zelfstandigheid en maakt veel informatie toegankelijk.

Nieuw: LEGO® Braille BricksOm blinde en slechtziende kinderen een duwtje in de rug te geven, en hen te helpen om op een plezierige manier braille te leren, ontwikkelde de LEGO Foundation LEGO® Braille Bricks. Elk blokje in de toolkit heeft de vorm van de gewone blokjes, maar de noppen op de blokjes zijn zo gerangschikt dat ze overeenkomen met de cijfers en de letters van het braillealfabet. De LEGO® Braille Bricks bieden zo heel wat nieuwe mogelijkheden om blinde en slecht-ziende kinderen warm te maken om braille te leren in een plezierige, ongedwongen tactiele omgeving.Net zoals de Brailleliga gelooft

LEGO in spelenderwijs leren, ongeacht je situatie. Dankzij de LEGO®

Braille Bricks leren blinde en slechtziende kinderen om spelenderwijs tal van vaardig-heden verder te ontwikkelen:

Creativiteit: ideeën bedenken, uitdrukken en omzetten in realiteit door middel van de creaties.Fysiek: beweging en ruimte begrijpen door sensorisch-motorische vaardighe-den te oefenen.

Sociaal: samenwerken, communiceren en de perspectieven van anderen leren be-

grijpen door ideeën uit te wisselen en regels vast te leggen.

Cognitief: geconcentreerd, probleemoplossend en flexibel leren denken door effectieve strategieën te ontwikkelen om oplossin-gen te vinden.Emotioneel: leren omgaan met emoties, ze leren be-

grijpen en uitdrukken door zelfbewustzijn op te bouwen

en met impulsen om te leren gaan. Leren om gemotiveerd en

zelfverzekerd te blijven bij moeilijk-heden.

Al deze vaardigheden dragen bij aan de ontwikkeling van ieder kind. De LEGO® Braille Bricks zijn dus een extra tool

die aangereikt wordt aan blinde en slecht-ziende kinderen opdat ze zich ontwik-

kelen tot zelfstandige volwassenen. Dat kan de Brailleliga alleen maar

toejuichen, vandaar dat Brailleli-ga de officiële partner is van de LEGO Foundation in België.

De Brailleliga zal alle scholen en andere plaatsen waar braille aangeleerd wordt, be-naderen om de LEGO® Brail-le Bricks toolkits te overhandi-

gen en hen te begeleiden.

Verwarm jezelf, niet de wereld; met dit motto melden elk jaar weer honderdduizenden Neder-landers zich actief aan voor Warmetruiendag. Want wist je dat we met йen graad lager maar liefst 6% CO2 en 6% energie besparen? En als we dit allemaal samen doen kunnen we op één dag het jaarverbruik van drie Waddeneilanden besparen. Kortom: samen hebben we impact, en dat is waar we met Warmetruiendag voor gaan.

De Wereld van Warmetruiendag ontketent de kracht van het collectief en is van iedereen: van mensen die de thermostaat lager zetten of hun huizen isoleren tot mensen die samen eenwindmolen kopen: de Wereld van

Warmetruiendag is Power to the People. Warme-truiendag zet daarbij energiebesparing - en de belangrijkste factor daarbij: wijzelf, de mens - in het zonnetje. In 2050 willen we een schone ener-gievoorziening: hoe ziet dat eruit? Warmetruien-dag zet energiebesparing op 1 en onderzoekt de schone energievoorzieningen van de toekomst. En... de schoonste energie is natuurlijk de energie die je niet gebruikt.

Kortom: zet die verwarming lager, trek een extra warme trui aan en deel je klimaatoplossingen op via whatsupliteratuurwijk@mail.com en doe mee!

Wereld Braille Dag

4 januari

Verwarm jezelf, niet de wereld

Uw wijkwerkers

KinderwerkKayal Ramautar 06-18844879

JongerenwerkRick Groenhard 06-50244983

OuderenwerkMariette Alberda 06-52420105

WijkwerkBertyne Loet-loetoer 06-46112336

Yiskah Hofman 06-36463188

Recept van de maand

ColofonWat vindt u?Heeft u tips, ideeën of wilt u graag iets melden? Laat het ons weten.Via whatsupliteratuurwijk@mail.com of reguliere post naar:

Het BoegbeeldT.a.v. Redactie What’s Up!Prozastraat 1211321 GZ Almere

PrivacybeleidWhat’s up LIteratuurwijk verwerkt en bewaart je persoonsgegevens maximaal een jaar. Aansluitend worden de persoonsgegevens vernietigd.

Uitsluiting aansprakelijkheid: What’s up! LIteratuurwijk sluit iedere aansprakelijkheid voor schade als gevolg van druk- en zetfouten uit.

8

300 gram boerenkool600 gram kruimige aardappels1 ui, fijngesneden2 tenen knoflook, fijngesneden of geperst1 tomaat, in blokjes gesneden

1/3 rode peper, fijn gesneden1 rookworstolijfolieroomboternootmuskaatpeper en zout

HOE MAAK JE HET KLAAR (30 MINUTEN)

Schil als eerste de aardappels, snijd ze doormidden en spoel af. Doe ze in een pan met een laagje water en wat zout en leg de rookworst bo-venop de aardappels. Breng aan de kook. Zet het vuur vervolgens laag en kook de aardappels in ongeveer 20 minuten gaar.

De boerenkool heeft om en nabij de 5 - 10 minuten nodig, dus je kunt nu even de vaatwasser in of uit ruimen.

Verhit wat olijfolie in een pan en fruit hierin als eerste de ui zachtjes aan tot deze glazig is. Voeg dan de knoflook en rode peper toe en fruit deze ook 2 minuten mee.Voeg vervolgens de tomaat toe en zet het vuur iets hoger.

Nu is het ook de tijd om de boeren-kool toe te voegen. Schep regelma-tig om tot de boerenkool gaar is en nog steeds een bite heeft. Zet het vuur laag.

Giet de aardappels af en vang wat van het kookvocht op.

Stamp de aardappels met een flinke klont roomboter en wat van het kookvocht tot een gladde puree.

Voeg nootmuskaat en peper en zout toe en roer vervolgens de boeren-kool door de stamppot.

Serveer met mosterd & piccalilly. Eet smakelijk!

Boerenkool stamppot met een twist

WAT HEB JE NODIG

PretlettersZoek alle woorden en vindt de oplossing

M S V K E O V T S E T N

R N R R S E O L D E G

A E T E C I R A U N A J

W W K W H S S S E O O N

E F O R A D T O T Z R E

K R U U A A H A S E E M

C I D U T C L A R G T E

H S U V S E M F M T N N

O J T D E E O E U D I R

C A N U N S N E E U W O

O A T S M O K E O T R O

H L E I T A N I C C A V

Bron

: Blij

eBie

tjes.

nl

De woorden kunnen dit keer in alle richtingen gevonden worden. De overgebleven letters vormen de oplossing die we zoeken.

De oplossing: