2015 - Fundashon Mariadalfundashonmariadal.com/ned/wp-content/uploads/2017/...FM Antibiotica...

20152015 Antibiotica RichtlijnAntibiotica Richtlijn

VOORWOORD

Dit antibioticaboekje is een aan Bonaire aangepaste richtlijn van de ”HOH Antibiotica Richtlijn”

Net als in de HOH richtlijn vindt U in dit boekje een leidraad voor de behandeling van infecties in het ziekenhuis. Behandeling van infecties in de eerste lijn worden besproken in het Farmacotherapeutisch Overleg (FTO) tussen huisartsen, specialisten en apothekers op Bonaire. Het is de bedoeling dat het beleid in de eerste lijn en tweede lijn op elkaar worden afgestemd. Zodra er overeenstemming is over de behandeling van infecties door huisartsen zullen de richtlijnen voor antibiotica gebruik in de eerste lijn in dit boekje worden opgenomen.

Wij zijn de Antibioticacommissie van Aruba dankbaar dat wij hun antibiotica richtlijnen mogen gebruiken. Deze zijn gebaseerd op de Nederlandse SWAB richtlijnen, en aangepast aan het HOH en Aruba. Wij, de infectiologen van FM Bonaire, hebben de HOH richtlijnen op onze beurt aangepast aan de lokale situatie op Bonaire. Deels op basis van onze resistentiegegevens van 2012, 2013 en 2014 (met dank aan Fenny Celestijn-Wu en Bonlab), deels met het oog op de zorgwekkende wereldwijde toename van resistentie, met name van gramnegatieve bacteriën.

Belangrijkste wijzigingen t.o.v. van het HOH boekje zijn:

• De resistentie van Gram negatieve staven tegen Augmentin en ciprofloxacin op Bonaire is hoog (E. coli ciprofloxacine R ca 25% en Augmentin R ca 18% in 2014; Klebsiella cipro R ca 25% en Augmentin R ca 30%; getallen uit 2013-2014). Als empirische therapie bij patiënten die worden opgenomen in het ziekenhuis met bijv. buik-/ urinewegproblemen lijkt dit te hoog; daarom gaat de voorkeur uit naar bijv. ceftriaxon (E. coli ca 7% ceftriaxon R). Wanneer patiënten klinisch zijn opgeknapt kan (eventueel afhankelijk van kweken) wel bijvoorbeeld ‘nabehandeld’ worden met Augmentin.

FM Antibiotica Richtlijn 2015 Pagina 2

• Vermijden van gebruik van chinolonen, zolang er acceptabele alternatieven zijn. Dit deels omdat de chinolonen onze enige orale antibiotica zijn voor Pseudomonas spp, deels omdat juist chinolonen een belangrijke rol spelen in het ontstaan van moeilijk behandelbare resistentie van gramnegatieve bacteriën en agressieve Clostridium difficile stammen. Bovendien is er op Bonaire al veel chinolon-resistentie (ciprofloxacin – resistentie onder E. coli circa 25 % in 2014) zoals boven besproken. Om zowel chinolonen als carbapenems als therapeutische mogelijkheden beschikbaar te houden is het wenselijk deze alleen voor te schrijven na overleg met internist (-infectioloog)/ microbioloog.

• Bij behandeling van atypische pneumonie met azitromycine is 3 dagen behandeling voldoende (gezien de lange T1/2 van azitromycine is 3 dagen therapie vergelijkbaar met 7 dagen B-lactam antibioticum), tenzij er sprake is van een Legionella pneumonie.

• FM heeft geen IC, een aantal ernstig immuun-gecompromitteerde patiënten worden niet behandeld op Bonaire. Richtlijnen daarvoor zijn dan ook niet opgenomen in ons antibioticaboekje en meerdere antimycotica komen daarom niet voor op onze lijst antibiotica. Ook behandeling van bijvoorbeeld TB kan beter eerst overlegd worden met de longarts of internist (-infectioloog) en is daarom uit het boekje verdwenen. Daarnaast hebben we getracht de verscheidenheid aan middelen te beperken.

De infectiologen FM danken alle FM collegae die ons hebben geholpen deze antibiotica richtlijn passend te maken voor de ziekenhuispatiënten op Bonaire.

Bonaire Oktober 2015, het Infectiologenteam FM,

Michiel van AgtmaelMarije BomersRoos PerenboomEdgar PetersJessica de Vocht



InhoudsopgaveToelichting op de inhoud van de richtlijn 5Ruimte voor aantekeningen 8H 01 Maagdarmkanaal infecties 9H 02 Abdominale infecties 11H 03 Luchtweginfecties 14H 04 Endocarditis 17H 05 Huid- en weke delen infecties 20H 06 Centraal zenuwstelsel infecties 24H 07 Gynaecologische en obstetrische infecties 25H 08 Sepsis 26H 09 Urineweginfecties 27H 10 SOA 29H 11 Bot en Gewrichts infecties 31H 12 Keel-, neus- en oorinfecties 33H 13 Chirurgische profylaxe 34H 14 Post-operatieve wondinfecties 37H 15 Infecties bij kinderen 38H 16 Malaria 43Appendix 1: Overzicht beschikbare antibiotica 44Appendix 2: Dosisaanpassing bij verminderde nierfunctie 48Appendix 3: Diagnostische criteria infectieuze endocarditis 52Appendix 4: Antibiotica spiegels 55Appendix 5: Definities Bijzondere Resistente Microorganismen 56Appendix 6: Antibiotica switch van iv naar oraal 59

TOELICHTING OP DE INHOUD VAN DE RICHTLIJN

Deze uitgave gaat over het behandelbeleid van patienten, die vanwege een infectie in het ziekenhuis zijn opgenomen of daar een infectie gekregen hebben. Extramurale specialistische antibiotische behandeling valt daar niet onder. Dat geldt bv voor HIV-behandeling.

De inhoud van deze uitgave heeft het karakter van een richtlijn; de keuzes zijn op basis van de best beschikbare “evidence” tot stand gekomen. De inhoud is in overleg met de vakgroepen opgesteld en is door de medische staf geaccordeerd. Daardoor heeft de richtlijn een hoge mate van bindendheid.

De richtlijn geeft de empirische keuzes aan, tenzij er een dringende reden is om hiervan af te wijken. Voorbeelden zijn een eerder gedocumenteerde resistentie voor het in de richtlijn genoemde middel, toxiciteit en overgevoeligheid. In deze gevallen is het gewenst advies te vragen van een internist-infectioloog of microbioloog.

Een afwijking van de richtlijn en het advies van de infectioloog of microbioloog moet vastgelegd worden in de medische status.

De infectiecommissie van FM zal ook vorm geven aan “antimicrobial stewardship”, zoals dat onder die term beschreven is in recente literatuur en in WHO-beleid als instrument voor antibioticabeleid in ziekenhuizen.

Concreet komt dit neer op de volgende taken:

• up to date houden van het antibioticabeleid (deze richtlijn) • monitoren van de resistentie-ontwikkeling • monitoren van de adherentie aan de richtlijn • regelmatige rapportage over het voorgaande aan Raad van Bestuur en medische staf • het op dagelijkse basis beschikbaar zijn voor consult en evaluatie in individuele gevallen

Ook ongevraagd kan de infectiecommissie zwaarwegende adviezen verstrekken zowel over individuele patienten als algemene zaken.


Het beschikbare assortiment

Het beschikbare assortiment antimicrobiële middelen is afgestemd op de richtlijnen in deze uitgave. In Appendix 1 wordt een overzicht gegeven.

Naast het standaard assortiment zijn er reservemiddelen ter beschikking. Ze kunnen toegepast worden in bijzondere situaties, bijvoorbeeld wanneer er sprake is van een multiresistent organisme. Toepassing ervan dient beargumenteerd te worden, in overleg met de apotheker en zal worden getoetst door de infectiecommissie.

Interpretatie van uitslagen van het microbiologisch laboratorium

De interpretatie van rapportage door het microbiologisch laboratorium (kweekuitslagen en antibiogrammen) is niet altijd eenvoudig. Zo moet men zich realiseren, dat de gevoeligheidsrapportage geen directe weergave is van de gevoeligheid in vivo. De concentraties die in de laboratoriummedia gebruikt worden zijn arbitrair bepaald. Ze moeten dus altijd met inzicht geinterpreteerd worden, vooral wanneer er sprake is van intermediaire gevoeligheid. Een belangrijke overweging is ook of op de plaats van de infectie werkzame concentraties bereikt worden. In deze empirische richtlijn is daarmee in het algemeen al rekening gehouden. Bij twijfel is overleg gewenst met microbioloog of infectioloog.

Interacties en dosering

Veel antibiotica en antimycotica hebben belangrijke interacties bijv. met coumarine-derivaten, statines etc. Voorbeelden zijn: Cotrimoxazol, ciprofloxacine, rifampicine, metronidazol, fluconazol, voriconazol etc. Dit kun je eenvoudig nagaan onder het kopje ‘drug interactions’ van uptodate.com. Aanpassingen van de dosis, frequentere controle van bijv. INR of tijdelijk stoppen van een medicament kan raadzaam zijn.

Overweeg bij patienten met morbide obesitas een hogere dosering, zeker wat betreft B lactam antibiotica


“Penicilline-allergie” Deze term wordt vaak ten onrechte gebruikt bij eenvoudige reacties als een rash of maagdarmbezwaren. Er is daarbij echter geen contraindicatie voor herhaald gebruik van penicillines of andere betalactams. Een eerdere ernstige reactie als angioedeem of anafylaxie is vaak het gevolg van een type I IgE allergie: in dat geval is wel voorzichtigheid geboden met gebruik van alle betalactams.

“Switchen” van antibiotica en “streamlining” Met het begrip “switchen” wordt bedoeld dat in de loop van de behandeling een overgang wordt gemaakt van intraveneuze naar orale toediening. Daar kunnen meerdere redenen voor zijn:

• kostenbesparing: van sommige antibiotica is de parenterale vorm (zeer) veel duurder dan de orale vorm • het niet onnodig lang openhouden van de parenterale toegangsroute. • het mogelijk maken van eerder ontslag uit het ziekenhuis en voortzetten van de behandeling thuis

Essentieel voor een besluit tot switchen is dat bij orale therapie adequate bloedspiegels bereikt worden. Op verschillende plaatsen in de richtlijn wordt aangegeven wanneer switchen mogelijk is. Zie ook appendix 6.

Onder “streamlining” wordt verstaan het aanpassen van een empirische therapie met een breed-spectrum middel op geleide van kweekresultaten naar een middel met een smaller spectrum. Dit hoort standaard beleid te zijn vanwege het tegengaan van onnodige resistentie-ontwikkeling. Meestal leidt het ook tot kostenbeperking.

Toepassing bij zwangerschap en nierfunctiestoornissen In beide situaties gelden beperkingen voor het gebruik en/of zijn aanpassingen van dosering nodig. Hiervoor is Appendix 2 opgenomen voor aanpassingen bij nierfunctiestoornissen. In het geval van zwangerschap en antibiotische behandeling dient men contact op te nemen met de ziekenhuisapotheker.


Ruimte voor aantekeningen



H 0

1 M

aagd

arm

kana

al in

fect

ies

Indi

catie

Ther

apie

Dos

erin

gTh

erap

iedu

urO

pmer

king

en

Stom

atit

is

-

Can

dida

alb

ican

s

-

Her

pes

sim

plex

mic

onaz

ol o

rale

gel

2%

vala

cicl

ovir

100

mg

(= 5

ml)

4 d

d

loka

al

500

mg

2

dd p

o

tot 2

dag

en n

a ve

rdw

ijnen

kla

chte

n

5 da

gen

of la

nger

CAVE

: int

erac

tie c

oum

a-ri

nede

riva

ten

beha

ndel

ings

duur

af

hank

elijk

van

ond

erlig

-ge

nde

mor

bidi

teit

cand

ida

oeso

phag

itis

fluco

nazo

l

200

mg

1

dd

po

of iv

(1

e do

sis

400

mg)

14

dage

nva

ak C

andi

da s

peci

es.

Mee

stal

imm

uuni

ncom

-pe

tent

ie

Gas

tro-

ente

riti

s -

Onb

eken

de v

erw

ekke

r

- B

eken

de v

erw

ekke

r

- S

alm

onel

la ty

phi e

n no

ntyp

hi

- S

hige

lla

-

Cam

pylo

bact

er

-

Rei

zige

rs-d

iarr

hee

-

Clo

stri

dium

diffi

cile

bij

niet

-ern

stig

e CD

bij

erns

tige

CD, o

f tw

eede

r

ecid

ief

azith

rom

ycin

ebi

j bra

ken:

cef

tria

xon

cipr

oflox

acin

e

of b

ij ad

equa

te re

sorp

tie

azith

rom

ycin

e

azitr

omyc

ine

azith

rom

ycin

e

met

roni

dazo

lva

ncom

ycin

e

500m

g 1x

dd2

gr iv

1xd

d

400

mg

2

dd

iv50

0 m

g

2 d

d p

o

500

mg

po 1

xdd

500

mg

1

dd

po

500m

g 1x

dd

500

mg

3

dd

po25

0 m

g

4 d

d po

3-5

dag

en

tota

al 7

dgn

beh

ande

len

een

mal

ig

3 d

agen

5 d

agen

10 d

agen

10 d

agen

anti

biot

isch

e th

erap

ie a

llee

n bi

j aan

houd

ende

of h

oge

koor

ts, d

ysen

teri

e of

imm

u-un

geco

mpr

omit

teer

d

Aan

pass

en a

an g

evoe

lighe

idIs

mee

stal

sel

flim

iting

waa

r-bi

j ant

ibio

tica

niet

nod

ig z

ijnLe

t op:

mel

ding

splic

htig

e in

fect

iezi

ekte

!

Bij

voor

keur

gee

n an

tibio

tica

Let o

p: m

eldi

ngsp

licht

ige

infe

ctie

ziek

te!

alle

en b

ehan

dele

n in

dien

sp

rake

is v

an s

epsi

s of

zeer

har

dnek

kige

gev

alle

n

Staa

k ee

rst z

o m

ogel

ijk a

lle

antib

iotic

a en

nee

mis

olat

ie m

aatr

egel

en !

Bij

fale

n: c

onsu

lt in

fect

iolo

og


H 0

1 M

aagd

arm

kana

al in

fect

ies

Indi

catie

Ther

apie

Dos

erin

gTh

erap

iedu

urO

pmer

king

en

Hel

icob

acte

r py

lori

- b

ij u

lcus

duo

deni

, -

bij

ulcu

s ve

ntri

culi

- bi

j bet

alac

tam

-alle

rgie

Pant

opac

®( =

com

bina

tie v

an

am

oxic

illin

e 10

00 m

g +

c

lari

trom

ycin

e 50

0 m

g +

p

anto

praz

ol 4

0 m

g)

clar

itrom

ycin

e +

m

etro

nida

zol

+om

epra

zol

van

elk

1 ta

bl

2 dd

po

500

mg

2 dd

50

0 m

g 3

dd

40 m

g 2

dd

7 da

gen

Nog

6 w

eken

doo

rgaa

n m

et p

roto

npom

pre

mm

ing

in d

e vo

rmva

n om

epra

zol (

of e

en a

nder

ppi

)

18%

H. p

ylor

i res

iste

nt v

oor

clar

itrom

ycin

ebi

j ver

denk

ing

ther

apie

-fal

en, o

verw

egen

an

tigee

n-te

st d

an w

elm

aag/

duod

enum

-bio

pt in

stur

en v

oor

kwee

k io

m m

icro

biol

oog

Gia

rdia

Lam

blia

- bi

j onv

oldo

ende

effe

ct o

f rec

idie

f-

bij z

wan

gers

chap

met

roni

dazo

l

albe

ndaz

ol

paro

mom

ycin

e

2000

mg

1 dd

400

mg

500

mg

3 dd

3 da

gen

5-7

dage

n10

dag

en

Enta

moe

ba H

isto

lyti

ca

m

etro

nida

zol

750

mg

3 dd

5-1

0 da

gen

Na

beha

ndel

ing

en b

ij dr

ager

scha

p al

tijd

gevo

lgd

door

con

tact

amoe

bici

de m

idde

l , c

lioqu

inol

(3 x

dd 2

50m

g) o

f dila

noxi

de

(3xd

d 50

0mg)

ged

uren

de 1

0 da

gen

Enta

moe

ba d

ispa

r: g

een

beha

ndel

ing

(apa

thog

een)


H 0

2 A

bdom

inal

e in

fect

ies

Indi

catie

Ther

apie

Dos

erin

gTh

erap

iedu

urO

pmer

king

en

Peri

toni

tis

bij C

APD

*

- o

nbek

ende

ver

wek

ker

- bi

j ver

denk

ing

MR

SA

Cefa

lotin

e (K

eflin

) +

Cefa

lexi

ne (K

efor

al)

Bij

ziek

e pa

tiënt

en

toev

oege

n va

n ce

ftazi

dim

CA

PD o

plaa

d do

sis

500

mg/

l en

onde

rhou

d 12

5 m

g/l.

APD

1 g

ram

last

bag

en

125

/l o

nder

houd

dos

is.

vanc

omyc

in

+ce

ftazi

dim

e

1e z

ak 2

50 m

g/l i

.p.

+

500

mg

p.o.

(Kef

oral

)ge

volg

d do

or

125

mg/

l i.p

. Kefl

in +

250

mg

4 x

dd .

p.o.

K

efor

al

15-3

0mg/

kgpe

r5-7

dgn

1000

-150

0 m

g

1e

24 u

ur z

owel

i.p.

al

s p.

o.,

daar

na o

raal

co

ntin

uere

n.

Duu

r:2

wek

en v

oor

een

CNS,

an

dere

ver

wek

kers

3

wek

en

duur

afh

anke

lijk

van

belo

op

voor

beh

ande

ling

spec

ifiek

e m

icro

-org

anis

men

w

ordt

ve

rwez

en n

aar

Ned

erla

ndse

Fed

erat

ie v

oor

Nef

rolo

gie:

rich

tlijn

201

2 *

Doe

eer

st g

ram

prep

araa

t en

kwee

k di

alys

aat

Ga

na w

at o

orza

ak is

per

itoni

tisCA

VE s

chim

mel

s/gi

sten

, m.n

.na

eerd

ere

beha

ndel

ing

Bel

eid

aanp

asse

n aa

n kw

eek

en b

eloo

p

bact

erie

le p

erito

nitis

App

endi

citi

s

- in

dien

gep

erfo

reer

d

- bi

j bet

alac

tam

alle

rgie

ceft

riax

on +

met

roni

dazo

l

ceft

riax

on +

met

roni

dazo

l

2000

mg

1dd

iv50

0 m

g

3dd

iv

2000

mg

1dd

iv50

0 m

g

3dd

iv

10 d

agen

10 d

agen

<10%

kru

isal

lerg

ie tu

ssen

pen

icill

inen

en

cefa

losp

orin

enal

leen

bij

eer

der

anap

hyla

ctis

che

shoc

k:

cipr

oflox

acin

e 2x

400m

g iv

in p

laat

s va

n he

t be

tala

ctam

- ab


H 0

2 A

bdom

inal

e in

fect

ies

Indi

catie

Ther

apie

Dos

erin

gTh

erap

iedu

urO

pmer

king

en

Peri

toni

tis

- bi

j spo

ntan

e ba

cter

iele

pe

rito

nitis

- b

ij pe

rfor

atie

of

naad

lekk

age

- b

ij be

tala

ctam

alle

rgie

Chol

ecys

titi

s

ceft

riax

on

ceft

riax

on +

met

roni

dazo

lal

s er

nstig

e se

psis

met

ge

ntam

icin

e

ceft

riax

on +

met

roni

dazo

l

bij v

oork

eur

geen

ant

ibi-

otic

a, p

rim

air

chir

urgi

e/

bloe

dkw

eek,

indi

en n

odig

: ce

ftri

axon

2000

mg

1dd

iv

2000

mg

1dd

iv50

0 m

g

3dd

iv

5mg/

kg iv

1xd

d

2000

mg

1dd

iv50

0 m

g

3dd

iv

2000

mg

1 dd

iv

10 d

agen

10 d

agen

1-3

dage

n

10 d

agen

7 d

agen

bij l

apar

otom

ie k

wee

kvoc

ht a

anle

vere

n in

spu

it !

in a

fwac

htin

g va

n kw

eek

<10%

kru

isal

lerg

ie tu

ssen

pen

icill

inen

en

cefa

lo-

spor

inen

alle

en b

ij e

erde

r an

aphy

lact

isch

e sh

ock:

ci

profl

oxac

ine

2x40

0mg

iv in

pla

ats

van

het

beta

lact

am-

ab

even

tuee

l her

beoo

rdel

en n

a 7

dage

n

Chol

angi

tis

- pr

imai

re b

ehan

delin

g ER

CP

ceft

riax

on

2000

mg

1dd

iv

T/m

ER

CP, d

aarn

a io

m

MD

L ar

tsst

ream

line

op

gele

ide

van

bloe

d- e

n/of

gal

kwee

k

* N

eder

land

se F

eder

atie

voo

r N

efro

logi

e-ri

chtl

ijn; P

D-g

erel

atee

rde

infe

ctie

s, p

reve

ntie

, dia

gnos

tiek

en

beha

ndel

ing

2012

ht

tp:/

/ww

w.n

efro

.nl/

hom

e/ri

chtl

ijnen

/ric

htlij

nen2


H 0

2 A

bdom

inal

e in

fect

ies

Indi

catie

Ther

apie

Dos

erin

gTh

erap

iedu

urO

pmer

king

en

Div

erti

culit

is-

ong

ecom

plic

eerd

- g

ecom

plic

eerd

- m

et e

rnst

ige

seps

is

In p

rinc

ipe

antib

iotic

a ni

et

gein

dice

erd

ceft

riax

on +

m

etro

nida

zol

+ ge

ntam

icin

e

2000

mg

1

dd iv

500

mg

3

dd

iv

5mg/

kg iv

1xd

d

10 d

agen

1-3

dage

n

in a

fwac

htin

g va

n kw

eek

Panc

reat

itis

,

- n

iet g

einf

ecte

erd

- ge

infe

ctee

rd

- m

et e

rnst

ige

seps

is

antib

iotic

a ni

et

gein

dice

erd!

ceft

riax

on +

met

roni

dazo

l

+ ge

ntam

icin

e

2000

mg

1dd

iv50

0 m

g

3dd

iv

5mg/

kg iv

1xd

d

10 d

agen

1-3

dage

n

bv. d

oor

alc

ohol

onts

taat

vaa

k la

at in

het

bel

oop

van

erns

tige

panc

reat

itis

bij n

ecro

se o

f voc

htco

llect

ies

op C

T:

chir

urgi

e of

rad

iolo

gisc

he d

rain

age

+ pe

rope

ratie

ve k

wek

en

Leve

rabc

es

- m

et e

rnst

ige

seps

is

ceft

riax

on +

met

roni

dazo

l

+ g

enta

mic

ine

2000

mg

1

dd

iv50

0 m

g

3

dd

iv

5mg/

kg iv

1xd

d

2 w

eken

1-3

dage

n

Star

ten

met

kw

eken

van

blo

ed o

f pun

ctie

!!B

ehan

delin

gsdu

ur to

taal

6 w

eken

, ov

erw

eeg

na tw

ee w

eken

sw

itch

naar

ora

le

ther

apie

, op

gele

ide

kwee

kuits

lag

Den

k aa

n m

ogel

ijkhe

id a

moe

ben-

abce

s,in

dien

pat

ient

afk

omst

ig e

ndem

isch

geb

ied


H 0

3 Lu

chtw

egin

fect

ies

AMB

U-6

5 Sc

ore

(CU

RB

-65

):

1 pu

nt p

er c

rite

rium

Adem

halin

g

≥ 3

0/m

inM

enta

l sta

tus

vera

nder

d be

wus

tzijn

Blo

eddr

uk

<

90/6

0 m

mH

gU

reum

> 7.

5 m

mol

/ L (=

> 4

0 m

g/dl

in F

M la

b)Le

eftij

d

≥

65

jaar

De

AMB

U s

core

is e

en g

eval

idee

rde

prog

nose

-sco

re v

oor

pneu

mon

ie b

uite

n he

t zie

kenh

uis

onts

taan

: bij

pneu

mon

ie w

ordt

de

prog

nose

bei

nvlo

ed d

oor

extr

apul

mon

ale

fact

oren

, waa

rvan

de

mee

st b

elan

grijk

e zi

jn

w

eerg

egev

en in

bov

enst

aand

sco

ring

s sy

stee

m. H

oe h

oger

dez

e AM

BU

-sco

re, h

oe h

oger

de

mor

talit

eit.

De

scor

e ka

n oo

k ge

brui

kt w

orde

n al

s ri

chtli

jn

voor

pol

iklin

isch

e be

hand

elin

g da

n w

el o

pnam

e.

Er

wor

dt o

nder

sche

id g

emaa

kt tu

ssen

pne

umon

ie, o

ntst

aan

buite

n he

t zie

kenh

uis

(com

mun

ity a

cqui

red

pneu

mon

ia =

CAP

), in

het

zie

kenh

uis

(hos

pita

l ac

quir

ed p

neum

onia

= H

AP)

of in

een

inst

ellin

g vo

or

ge

zond

heid

szor

g, w

aar

patie

nten

beh

ande

ld/v

erpl

eegd

wor

den

(hea

lth c

are

asso

ciat

ed p

neum

onia

= H

CAP)

.

Indi

catie

Ther

apie

Dos

erin

gTh

erap

iedu

urO

pmer

king

en

Bro

nchi

tis

- A

cute

bro

nchi

tis.

- A

cute

exa

cerb

atie

van

ch

roni

sche

bro

nchi

tis

In h

et a

lgem

een

is

beha

ndel

ing

met

ant

ibio

tica

niet

geï

ndic

eerd

. am

oxic

illin

e/cl

avul

aanz

uur

500/

125

mg

3dd

po

*

5- 7

dag

enof

op

gele

ide

van

aang

etoo

nde

verw

ekke

r;br

onch

odila

tato

ren

+ st

eroi

den

esse

ntie

el


H 0

3 Lu

chtw

egin

fect

ies

Indi

catie

Ther

apie

Dos

erin

gTh

erap

iedu

urO

pmer

king

en

Com

mun

ity

acqu

ired

pn

eum

onie

- ni

et e

rnst

ig z

iek

(AM

BU

-sco

re 0

of 1

)

- m

atig

zie

k

(AM

BU

-sco

re 2

)

- e

rnst

ig z

iek

(A

MB

U-s

core

≥ 3

of

opna

me

op S

peci

al C

are)

-

bij

verd

enki

ng

atyp

isch

e ve

rwek

ker

(M

ycop

lasm

a p.

, Ch

lam

ydia

p.,

Legi

onel

la

p.) b

ijvoo

rbee

ld b

ij ge

en

resp

ons

op b

etal

acta

m

amox

icill

ine

*

Bij

peni

cilli

ne a

llerg

ie:

doxy

cycl

ine

benz

ylpe

nici

lline

bij g

oede

resp

ons

switc

h be

nzyl

peni

cilli

ne n

aar

oraa

lam

oxic

illin

e

*

Bij

peni

cilli

ne a

llerg

ie:

doxy

cycl

ine

ceft

riax

on

plus

(ery

thro

myc

ine

of

azitr

omyc

ine)

azitr

omyc

ine

of

cl

arith

rom

ycin

e of

doxy

cycl

ine

500/

125

mg

3dd

po

*

200

mg

1e d

osis

, da

arna

1x

dd 1

00 m

g

1 m

ilj E

4

dd

iv

500

mg

3dd

po

*

200

mg

1e d

osis

, da

arna

1x

dd 1

00 m

g

2000

mg

1dd

4dd

1000

mg

iv1

dd 5

00 m

g po

500

mg

1

dd p

o

2x50

0mgd

d20

0mg

opla

ad, d

an

100m

g dd

5 da

gen

5- 7

dag

en

5- 7

dag

en

3 da

gen

5-7

dage

n5-

7 da

gen

polik

linis

ch b

ehan

dele

n

klin

isch

beh

ande

len

indi

en n

a 48

h ge

en v

erbe

teri

ng -

-> s

witc

h na

ar a

zith

rom

ycin

ebi

j sne

lle e

n go

ede

verb

eter

ing

vols

taat

5

dage

n

klin

isch

beh

ande

len

beoo

rdee

l sw

itch

naar

ora

al n

a 24

- 48

uur

bij b

ewez

en le

gion

ella

dan

10

dage

n ci

profl

oxac

in

2 x5

00 m

g po

of 2

x 4

00 m

g iv.


H 0

3 Lu

chtw

egin

fect

ies

Indi

catie

Ther

apie

Dos

erin

gTh

erap

iedu

urO

pmer

king

en

Hea

lth

care

ass

ocia

ted

pneu

mon

ie e

nH

ospi

tal a

cqui

red

pneu

mon

ie (

dial

yse,

ver

-pl

eegh

uis,

etc

≥

48

uur

opna

me

of <

90

dage

n n

a on

tsla

g)

- H

AP d

oor

Pseu

dom

onas

aeu

gino

sa

ceft

riax

onal

s er

nstig

e se

psis

met

ge

ntam

icin

ebi

j goe

de re

spon

se s

witc

h na

48

uur

naar

ora

al a

mox

/cl

av.z

uur

pipe

raci

lline

/taz

obac

tam

iv

alte

rnat

ief:

cefta

zidi

m iv

2000

mg

1dd

5mg/

kg iv

1xd

d

625m

g 3

dd p

o

4000

/500

mg

3dd

2000

mg

3 dd

7 d

agen

1-3

dage

n

10-1

4 da

gen

in a

fwac

htin

g va

n kw

eek

Ove

rige

long

aan

doen

inge

n

-

Em

pyee

m, a

cuut

-

Em

pyee

m, c

hron

isch

-

Lon

gabc

es

ceft

riax

on +

m

etro

nida

zol

ceft

riax

on +

m

etro

nida

zol

ceft

riax

on +

m

etro

nida

zol

2000

mg

+ 3

x 50

0 m

g

2000

mg

+ 3

x 50

0 m

g

2000

mg

+ 3

x 50

0 m

g

2-4

wek

en

4-6

wek

en

4-6

wek

en

kwee

k +

thor

axdr

aina

ge

eers

t pun

ctie

+ kw

eek!

! Co

nsul

t lon

gart

s

Cons

ult l

onga

rts


H 0

4 E

ndoc

ardi

tis

Dia

gnos

e: z

ie g

emod

ifice

erde

dia

gnos

tisch

e cr

iteri

a vl

g. D

uke

Ond

erke

n tij

dig

indi

catie

voo

r ch

irur

gisc

he th

erap

ie v

anw

ege

nood

zaak

ver

wijz

ing

naar

cen

trum

voo

r ca

rdio

thor

acal

e ch

irur

gie

Altij

d 3

sets

blo

edkw

eken

afn

emen

bin

nen

24 u

ur. E

vent

ueel

op

de tw

eede

dag

nog

3 s

ets.

Bij

leve

nsbe

drei

gend

e si

tuat

ies

kan

vols

taan

wor

den

met

ge

lijkt

ijdig

e af

nam

e va

n 2

setje

s ui

t tw

ee a

rmen

Ove

rleg

met

car

diol

oog

en in

fect

iolo

og g

eind

icee

rdB

ij ge

brui

k va

n ge

ntam

icin

e of

van

com

ycin

e al

tijd

spie

gels

bep

alen

, zie

App

endi

x 4

Gen

tam

icin

e sp

iege

ls k

unne

n na

ove

rleg

wor

den

bepa

ald.

Indi

catie

Ther

apie

Dos

erin

gTh

erap

iedu

urO

pmer

king

en

Empi

risc

he th

erap

ie

nati

eve

klep

pen

- s

ubac

ute

endo

card

itis

- b

ij fu

lmin

ant b

eloo

p en

bij

Intr

aven

eus

d

rugs

gebr

uik

- b

ij b

etal

acta

m-

alle

rgie

klep

prot

hese

benz

ylpe

nici

lline

+

gent

amic

ine

flucl

oxac

illin

e

+

ge

ntam

icin

e

vanc

omyc

ine

+ge

ntam

icin

e

vanc

omyc

ine

+

ge

ntam

icin

e

2 m

ilj. I

E

6

dd

Iv *

3 m

g/kg

1

dd iv

2000

mg

6 dd

iv *

3 m

g/kg

1 d

d iv

1000

mg

2 dd

iv

3 m

g/kg

1 d

d iv

15 m

g/kg

2 d

d iv

3m

g/kg

1

dd iv

4 w

kn

3 -

5 da

g

4-6

wkn

3 -

5 da

g

4-6

wkn

3-5

dage

n

6 w

kn

2 w

eken

Alle

s aa

npas

sen

o.g.

v. b

loed

kwee

k -u

itsla

gen

even

tuee

l wac

hten

op

resu

ltate

n bl

oedk

wee

kN

a de

der

de g

ift to

p- e

n da

lspi

egel

s af

nem

en in

dien

th

erap

ie g

econ

tinue

erd

wor

dt!

Altij

d op

gel

eide

blo

edkw

eken

en

antib

iotic

a ge

voe-

lighe

idN

a de

der

de g

ift to

p- e

n da

lspi

egel

s af

nem

en in

dien

th

erap

ie g

econ

tinue

erd

wor

dt!

Na

de d

erde

gift

top-

en

dals

pieg

els

afne

men

indi

en

ther

apie

gec

ontin

ueer

d w

ordt

!

Na

de d

erde

gift

top-

en

dals

pieg

els

afne

men

!

Prof

ylax

e bi

j nie

t st

erie

le in

grep

enam

oxic

illin

e 20

00 m

g

hal

f uur

vo

or in

gree

pbi

j pen

icill

ine

alle

rgie

: cla

rith

rom

ycin

e 50

0 m

g éé

nmal

ig

* E

vent

ueel

con

tinu

via

per

fuso

r to

edie

nen


H 0

4 E

ndoc

ardi

tis

Indi

catie

Ther

apie

Dos

erin

gTh

erap

iedu

urO

pmer

king

en

Bek

ende

ver

wek

ker

- S

trep

toko

kken

**

-

goe

d ge

voel

ig v

oor

peni

cilli

ne:

(M

IC <

0,1

2 m

g/m

ll)

-

mat

ig g

evoe

lig v

oor

peni

cilli

ne:

(MIC

> 0

,12

en <

0.5

mg/

l)

-

ong

evoe

lig v

oor

peni

cilli

ne

(MIC

> 0.

5 m

g/l)

indi

en a

mox

icill

ine-

resi

sten

t

- E

nter

ococ

cus

faec

alis

- in

dien

am

oxic

illin

e-

resi

sten

t

benz

ylpe

nici

lline

+

gent

amic

ine

benz

ylpe

nici

lline

+

ge

ntam

icin

e

amox

icill

ine

+

ge

ntam

icin

e

vanc

omyc

ine

ipv

amox

icill

ine

amox

icill

ine

+

ge

ntam

icin

e

va

ncom

ycin

e ip

v am

oxic

illin

e

2 m

ilj. I

E

6

dd iv

*

3 m

g/kg

1 d

d iv

4 m

ilj. I

E

6

dd iv

*

3 m

g/kg

1 d

d iv

2000

mg

6 dd

iv*

3 m

g/kg

1 d

d iv

1000

mg

2 dd

iv

2000

mg

6 dd

iv *

5 m

g/kg

1

dd

iv

1000

mg

2

dd iv

onge

com

plic

eerd

na

tieve

kle

p: 2

wek

enbi

j ext

raca

rdia

al fo

cus:

4 w

eken

bi

j kle

ppro

thes

e: 6

wkn

2 w

eken

4 w

knbi

j kle

ppro

thes

e: 6

wkn

2 w

kn

6-8

wkn

6-8

wkn

6-8

wkn

6-8

wkn

6-8

wkn

6-8

wkn

bij g

oed

gevo

elig

e st

rept

ococ

kan

ook

al

leen

met

pen

icill

ine

wor

den

beha

ndel

dD

enk

aan

spie

gels

!

Den

k aa

n sp

iege

ls!

altij

d M

IC g

enta

mic

ine

bepa

len

**D

enk

aan

spie

gels

!

altij

d M

IC g

enta

mic

ine

bepa

len!

! **

Den

k aa

n sp

iege

ls!

Den

k aa

n sp

iege

ls!


H 0

4 E

ndoc

ardi

tis

Indi

catie

Ther

apie

Dos

erin

gTh

erap

iedu

urO

pmer

king

en

Stap

hylo

cocc

us a

ureu

s -

indi

en k

unst

klep

tev

ens

- i

ndie

n M

RSA

Coag

ulas

e-ne

gatie

ve

S

taph

yloc

oc

- in

dien

kun

stkl

ep te

vens

flucl

oxac

illin

e +

gent

amic

ine

+rifa

mpi

cine

vanc

omyc

ine

+ge

ntam

icin

e +

rifa

mpi

cine

vanc

omyc

ine

+ge

ntam

icin

e

+ ri

fam

pici

ne

2000

mg

6

dd

iv *

3 m

g/kg

1 d

d iv

300

mg

3 dd

po

1000

mg

2

d iv

3 m

g/kg

1 d

d iv

300

mg

3 dd

po

1000

mg

2

dd

iv5

mg/

kg

1dd

iv

300

mg

3 dd

po

6 w

eken

2 w

eken

6 w

eken

6 w

eken

2 w

eken

6 w

eken

6 w

eken

2 w

eken

6 w

eken

Den

k aa

n sp

iege

ls!

Den

k aa

n sp

iege

ls!

Den

k aa

n sp

iege

ls!

Den

k aa

n sp

iege

ls!

Den

k aa

n sp

iege

ls!

SWAB

Gui

delin

e VI

I - In

fect

ieuz

e en

doca

rditi

s, w

ww

.sw

ab.n

l

*

Eve

ntue

el c

ontin

u vi

a pe

rfus

or to

edie

nen

*

* V

oor

verk

rijg

ing

MIC

-waa

rde

bij a

anvr

aag

kwee

k ve

rden

king

op

endo

card

itis

verm

elde

n


H 0

5 H

uid-

en

wek

e de

len

infe

ctie

s

Indi

catie

Ther

apie

Dos

erin

gTh

erap

iedu

urO

pmer

king

en

Erys

ipel

as (S

. pyo

gene

s, v

aak

port

d’e

ntré

e, s

cher

p be

gren

sd)

Kla

ssie

ke p

rese

ntat

ie

bij

beta

lact

amal

lerg

ie

Chro

nisc

he e

n re

cidi

vere

nde

erys

ipel

as

(> 2

x pe

r ja

ar)

amox

icill

ine

azitr

omyc

in

idem

, evt

gev

olg

door

benz

athi

nebe

nzyl

peni

cilli

ne

500

mg

3dd

po o

f be

nzyl

peni

cilli

ne 6

dd

1 M

E iv

1 dd

500

mg

1,2

milj

. IE

im e

lke

maa

nd

7-10

dag

en

5 da

gen

bij t

wijf

el (o

nsch

erpe

beg

rezi

ng e

tc):

beha

ndel

en a

ls c

ellu

litis

kan

kort

er i.

v.m

. lan

ge h

alfw

aard

e tij

d.

Als

prof

ylax

e!

Cell

uliti

s (S

. aur

eus,

ons

cher

p be

gren

sd)

alte

rnat

ief

- bi

j ver

denk

ing

MR

SA(is

er

beke

nde

kolo

nisa

tie?)

flucl

oxac

illin

e

clin

dam

ycin

e

vanc

omyc

ine

1000

mg

4 d

d iv

of

500

mg

4dd

po60

0 m

g 3

dd

po

15-2

0 m

g/kg

2-

3 dd

iv

7-10

dag

en

7-10

dag

en

7-10

dag

en

bij

beta

lact

amal

lerg

ie c

linda

myc

ine

600

mg

3dd

bij m

orbi

de o

besi

tas

4 dd

100

0 m

g po

.

over

leg

infe

ctio

loog

/mic

robi

oloo

g50

% s

oft t

issu

e in

fect

ions

in U

SA is

MR

SA50

% M

RSA

-sta

mm

en is

ook

resi

sten

t cl

inda

myc

ine.

Den

k aa

n sp

iege

ls!

Fasc

iitis

nec

rotic

ans

waa

rsch

uw o

nmid

delli

jk c

hiru

rg,

en in

fect

iolo

og

amox

icill

ine/

clav

ulaa

nzuu

r

+

clin

dam

ycin

e B

ij ve

rden

king

op

groe

p A

stre

p-to

kokk

en: b

enzy

lpen

icill

ine

+cl

inda

myc

ine

1000

/200

mg

4 d

d iv

900

mg

3

dd iv

6 dd

1 M

E iv

+

3 dd

900

mg

iv

duur

afh

anke

lijk

van

belo

op2-

4 w

eken

Prim

aire

beh

ande

ling

chir

urgi

sch

+ ci

to G

ram

-kl

euri

ng n

aast

kw

eken

afn

emen

Bij

Four

nier

, of p

olym

icob

iele

flor

a:

bele

id a

anpa

ssen

iom

infe

ctio

loog

/mic

robi

oloo

g


H 0

5 H

uid-

en

wek

e de

len

infe

ctie

s

Indi

catie

Ther

apie

Dos

erin

gTh

erap

iedu

urO

pmer

king

en

STSS

(s

trep

toco

ccal

of

stap

hylo

cocc

al to

xic

shoc

k sy

ndro

me)

flucl

oxac

illin

e +

clin

dam

ycin

e +

imm

unog

lobu

line

2000

mg

6 d

d iv

900

mg

3d

d iv

1-2

g/kg

iv

min

imaa

l 2 w

eken

eenm

alig

Ook

deb

ride

men

t als

mog

elijk

. Cito

Gra

m-

kleu

ring

naa

st k

wek

en a

fnem

ente

r ov

erw

egin

g

Furu

ncul

ose

Alle

en b

ij be

paal

de

indi

catie

s

bij b

etal

acta

mal

lerg

ie

flucl

oxac

illin

e

clin

dam

ycin

e

500

mg

4

dd p

o

600

mg

3dd

po

7 da

gen

7 da

gen

Indi

catie

voo

r sy

stem

isch

e be

hand

elin

g in

dien

mal

aise

, koo

rts,

risi

co o

p ge

com

plic

eerd

bel

oop:

bov

en li

jn

mon

dhoe

k-oo

r, bi

j ver

min

derd

e w

eers

tand

Gor

delr

oos

(Var

icel

la Z

oste

r)al

leen

beh

ande

len

bij

bepa

alde

indi

catie

s

acic

lovi

r

of va

laci

clov

ir

10 m

g/kg

3

dd

iv

1000

mg

3

dd p

o

7-10

dag

en

7-10

dag

en

Indi

catie

s: z

wan

gers

chap

, HIV

met

CD

4 <

200/

μl, h

oge

leef

tijd

e.a.

imm

uung

ecom

prom

ittee

rd

Den

k aa

n is

olat

iem

aatr

egel

en!!

Her

pes

sim

plex

- m

ucoc

utan

e in

fect

ies

niet

ern

stig

- bi

j ges

toor

de

imm

unite

it

geen

ther

apie

, eve

ntue

el

loka

al a

cicl

ovir

crè

me

acic

lovi

r

ge

volg

d do

orva

laci

clov

ir

5 m

g/kg

3

dd i

v

500

mg

2 d

d p

obe

hand

elen

tot

gene

zing

CAVE

bijw

erki

ngen

: del

ier

en k

rist

alne

-fr

opat

hie

Ove

rwee

g bi

j ern

stig

e in

fect

ies

hoge

dos

is

(3 x

100

0mg

po)


H 0

5 H

uid-

en

wek

e de

len

infe

ctie

s

Indi

catie

Ther

apie

Dos

erin

gTh

erap

iedu

urO

pmer

king

en

Impe

tigo

- L

okal

e vo

rm

- U

itgeb

reid

e of

bul

leuz

e vo

rm e

n se

cund

air

ge

ïmpe

tigin

isee

rde

huid

aand

oeni

ngen

-

bij b

etal

acta

mal

lerg

ie

Loka

al b

ehan

dele

n m

et fu

sidi

ne

crèm

eD

agel

ijks

was

sen

met

vl

oeib

are

zeep

+ fu

sidi

ne z

alf

flucl

oxac

illin

e

azith

rom

ycin

e

neus

app

licat

ie

3-6

dd

500

mg

4 d

d po

500

mg

1 dd

po

5 da

gen

10-1

4 da

gen

3 da

gen

Fusi

dine

crè

me

niet

lang

er d

an 2

wek

en

gebr

uike

n

Pana

ritiu

mam

oxic

illin

e/cl

avul

aanz

uur

50

0/12

5 m

g 3

dd

po5-

7 d

agen

Chir

urgi

sche

dra

inag

e

Bijt

won

den

- b

ij al

lerg

ie b

etal

acta

m

amox

icill

ine

/ cl

avul

aanz

uur

doxy

cycl

ine

500/

125

mg

4 d

d po

100

mg

(opl

aad

200

mg)

po

7 da

gen

7 da

gen

NH

G s

tand

aard

: pro

fyla

ctis

che

beha

ndel

ing

is g

eïnd

icee

rd b

ij:

– bi

jtwon

d aa

n ha

nd, p

ols,

been

of v

oet

– di

epe

prik

beet

of k

neus

bijtw

ond

– bi

j men

sen-

of k

atte

nbee

t–

bijtw

ond

en v

erm

inde

rde

wee

rsta

nd (p

atië

nten

zon

der

milt

; met

een

ve

rhoo

gd r

isic

o op

en

doca

rditi

s; m

et e

en

kuns

tgew

rich

t; m

et v

erm

inde

rde

wee

rsta

nd)

Indi

en n

odig

rab

ies

en/o

f tet

anus

pro

fyla

xe e

n ev

entu

eel c

hiru

rgis

che

ther

apie

.


H 0

5 H

uid-

en

wek

e de

len

infe

ctie

s

Indi

catie

Ther

apie

Dos

erin

gTh

erap

iedu

urO

pmer

king

en

Dia

beti

sche

voe

t

- op

perv

lakk

ig u

lcus

+ in

fect

ie

- bi

j alle

rgie

bet

alac

tam

- d

iepe

ulc

us +

infe

ctie

/ zie

k zi

jn

of b

ij or

ale

switc

h

alte

rnat

ief

flucl

oxac

illin

e

clin

dam

ycin

e

flucl

oxac

illin

e +

cefta

zidi

m

clin

dam

ycin

e +

cipr

oflox

acin

clin

dam

ycin

e +

tobr

amyc

ine

500

mg

4 dd

po

600

mg

3 dd

po

4 dd

1 g

iv3d

d 2

gr iv

600

mg

3 dd

po

(evt

iv)

750

mg

2dd

po (e

vt iv

)

600

mg

3dd

po (e

vt iv

)5

mg/

kg 1

dd iv

10 d

agen

10-1

4 da

gen

10-1

4 da

gen

i.p. n

iet l

ange

r da

n 3

dage

n

Voor

keur

voo

r m

ultid

isci

plin

aire

aa

npak

!B

ehan

dele

n zo

mog

elijk

op

gele

ide

van

de g

evoe

lighe

id v

an d

e oo

rzak

elijk

e m

icro

-org

anis

men

.N

a ve

rwijd

erin

g va

n de

bris

een

die

pe

pusk

wee

k af

nem

en d

.m.v

. cur

etta

ge o

f pu

nctie

. Kw

eekv

ocht

aan

leve

ren

in s

puit,

voor

sta

rt a

ntib

iotic

a !

Indi

en m

ogel

ijk c

ipro

ver

mijd

en o

gv

kwee

kuits

lag

Vers

mal

len

o.g.

v. k

wek

en, a

ls >

3 d

agen

o.

g.v.

spi

egel

s!


H 0

6 Ce

ntra

al z

enuw

stel

sel i

nfec

ties

Indi

catie

Ther

apie

Dos

erin

gTh

erap

iedu

urO

pmer

king

en

Men

ingi

tis

- b

acte

riee

l

- In

dien

> 5

0 jr.

of a

nder

ris

ico

op

List

eria

mon

ocyt

ogen

es

- v

iraa

l

ceft

riax

on

aan

ceft

riax

on

toev

oege

n:am

oxic

illin

e

acic

lovi

r

2000

mg

2

dd iv

2000

mg

6

dd iv

*/*

*

10 m

g/kg

3

dd iv

14 d

agen

3 w

eken

14 d

agen

Voor

afga

and

aan

1e g

ift a

tibio

tica

dexa

met

haso

n 10

mg

iv, n

a 30

min

wee

r 10

m

g en

ver

volg

en m

et 4

dd

10 m

g ge

dure

nde

3 da

gen

Antib

iotic

a aa

npas

sen

op g

elei

de k

wee

kB

ij be

vest

igin

g lis

teri

osis

alle

en a

mox

icill

ine

voor

tzet

ten

Empi

rie

is g

eric

ht te

gen

herp

es

sim

plex

-inf

ectie

s, m

eest

e vi

rale

men

ingi

tiden

be

tref

fen

ente

rovi

russ

en (b

v EC

HO

)

Vent

ricu

lo-p

erit

onea

ledr

ain

infe

ctie

vanc

omyc

ine

+ce

ftazi

dim

e10

00 m

g

2 dd

iv20

00 m

g

3 dd

ivto

t 14

dage

n na

ne

gatie

vekw

eek

liquo

r

Vanc

omyc

ine

op g

elei

de v

an d

alsp

iege

lsVe

rvan

g he

t sys

teem

doo

r ex

tern

e dr

ain

Ence

phal

itis

vir

aal

- H

erpe

s si

mpl

ex e

n Va

rice

lla Z

oste

r

- C

ytom

egal

ie v

irus

(ret

initi

s)

acic

lovi

r

ganc

iclo

vir

10 m

g/kg

3

dd iv

5 m

g/kg

2

dd

iv

10-1

4 da

gen

14-2

1 da

gen

CAVE

bijw

erki

ngen

: del

ier

en k

rist

alne

frop

athi

e

ivm

ond

erlig

gend

lijd

en a

ltijd

con

sult

inte

rnis

t/in

fect

iolo

og

Her

sena

bces

- A

lgem

een

(incl

. den

toge

en)

- O

toge

en

- n

a tr

aum

a

ceft

riax

on +

met

roni

dazo

l

cefta

zidi

me

+

m

etro

nida

zol

flucl

oxac

illin

e +

ceft

riax

on

+m

etro

nida

zol

2000

mg

2d

d iv

500

mg

3

dd

iv

2000

mg

3

dd iv

500

mg

3

dd

iv

2000

mg

6

dd iv

*/*

*20

00 m

g

2 dd

iv50

0 m

g

3 d

d iv

6 w

eken

2 w

eken

6 w

eken

2 w

eken

6 w

eken

6 w

eken

2 w

eken

Zoek

focu

s !!

*

Eve

ntue

el c

ontin

u vi

a pe

rfus

or to

edie

nen

*

* B

ij pe

nici

lline

alle

rgie

: ove

rleg

met

inte

rnis

t / in

fect

iolo

og


H 0

7 G

ynae

colo

gisc

he e

n ob

stet

risc

he in

fect

ies

Indi

catie

Ther

apie

Dos

erin

gTh

erap

iedu

urO

pmer

king

en

Abo

rtus

, geï

nfec

teer

dam

oxi/c

lavu

laan

10

00/2

00 m

g 4

dd iv

7-10

dag

en

Endo

met

riti

s pu

erpe

rali

amox

i/cla

vula

an10

00/2

00 m

g 4

dd i

v7-

10 d

agen

Mas

titis

pue

rper

alis

:

- ni

et la

cter

end

-

lact

eren

d

flucl

oxac

illin

e

bij v

oork

eur

geen

AB

1000

mg

4 dd

po

10-1

4 da

gen

chir

urgi

sche

dra

inag

e op

indi

catie

PRO

M: l

angd

urig

geb

roke

n vl

ieze

n

- m

ater

nale

koo

rts

Cave

Gro

ep B

-str

epto

kokk

en-s

epsi

sam

oxic

iline

-cl

avul

aanz

uur

1000

/200

mg

4 dd

iv7

dgn,

bij

verb

eter

ing

na 2

dgn

ove

rgaa

n op

or

ale

ther

apie

te b

ehan

dele

n va

naf p

artu

s of

m

omen

t van

geb

roke

n vl

ieze

n

Salp

ingi

tis,

adn

exit

is

e

n pe

lvic

infl

amm

ator

y di

seas

e (P

ID)

oflox

acin

e +

met

roni

dazo

l +

ceft

riax

on

400

mg

2 dd

po

of iv

500

mg

2 d

d po

of i

v50

0 m

g i.m

. één

mal

ig

14 d

agen

14

dag

en

indi

en k

linis

ch: 2

gr

am i.

v. e

enm

alig

bij g

root

TO

A ev

t 3dd

met

roni

dazo

lce

ftri

axon

toev

oege

n in

dien

ver

d. G

O

Vagi

niti

s en

cer

vici

tis

:-

Tric

hom

onas

vag

inal

is

- G

ardn

erel

la v

agin

alis

- bi

j zw

ange

rsch

ap in

het

1e

trim

este

r -

Cand

ida

spp.

- Al

s oo

k vu

lviti

s

met

roni

dazo

l

met

roni

dazo

l

clin

dam

ycin

e

mic

onaz

olm

icon

azol

crè

me

2000

mg

po

2000

mg

po

300

mg

2-3

dd p

o

1200

mg

vagi

naal

eenm

alig

eenm

alig

7 da

gen

eenm

alig

3 da

gen

Nie

t in

1e tr

imes

ter

grav

idite

id/

lact

atie

. Is

een

SOA:

par

tner

ook

be

hand

elen

Is

een

bac

teri

ële

vagi

nose

’s A

vond

s in

bren

gen.

Bij

reci

dief

denk

aan

dia

bete

s m

ellit

us!!


H 0

8 Se

psis

Defi

nitie

s -

Sep

sis:

> 2

van

de

volg

ende

par

amet

ers:

· ta

chyc

ardi

e >9

0/m

in

· tac

hypn

eu >

20/m

in

· te

mp

> 3

8.3º

C of

< 3

5.6º

C

· leu

kocy

ten

> 1

2 x

10*9

/lite

r

o

f <

4 x

10*9

/lite

r ·

sta

ven

> 10

% -

Ern

stig

e se

psis

: =

sep

sis

(als

bov

en) p

lus

org

aan

dysf

unct

ie o

f hyp

oper

fusi

e of

hyp

oten

sie

- S

eptis

che

shoc

k: =

ern

stig

e se

psis

plu

s hy

pote

nsie

ond

anks

ade

quat

e vo

lum

eres

usci

tatie

- C

omm

unity

acq

uire

d se

psis

: on

tsta

an b

uite

n zi

eken

huis

of b

inne

n 48

uur

na

opna

me

- N

osoc

omia

le s

epsi

s: o

ntst

aan

na 4

8 uu

r na

opn

ame

in h

et z

ieke

nhui

s en

bin

nen

3 m

aand

en n

a on

tsla

g of

opg

enom

en v

anui

t ver

plee

ghui

s,

o

p he

mod

ialy

se o

f met

Por

t-A-

Cath

.

Bel

eid

1. S

tree

f naa

r to

edie

ning

ant

ibio

tica

binn

en 3

0’ n

a bi

nnen

kom

st: o

p SE

H: v

olg

het s

epsi

s pr

otoc

ol !

2. M

aak

onde

rsch

eid

tuss

en ‘c

omm

unity

acq

uire

d se

psis

’ en

‘nos

ocom

iale

sep

sis’

3.

Con

trol

eer

altij

d en

hou

d re

keni

ng m

et b

eken

de k

wek

en c

q ko

loni

satie

4. A

ltijd

focu

s-on

derz

oek!

5. N

eem

min

imaa

l 3 s

ets

bloe

dkw

eken

af,

waa

rvan

één

voo

r st

arte

n an

tibio

tica.

Afn

emen

tijd

ens

of d

irec

t na

‘kou

de r

illin

g’ m

et tu

ssen

poze

n va

n

te

nmin

ste

30 m

inut

en6.

Ant

ibio

tica

aanp

asse

n op

gel

eide

uits

lage

n bl

oedk

wee

k7.

Bij

twijf

el: o

verl

eg m

et in

fect

iolo

og o

f mic

robi

oloo

g

Indi

catie

Ther

apie

Dos

erin

gTh

erap

iedu

urO

pmer

king

en

Focu

s on

beke

nd -

com

mun

ity a

cqui

red

-

ind

ien

erg

ziek

, hos

pita

l acq

uire

d-

of b

eken

d ge

kolo

nise

erd

met

BR

MO

ceft

riax

on

toev

oege

n ge

ntam

icin

e

2000

mg

1

dd i

v

5mg/

kg iv

1xd

d

7-10

dag

en

1-3

dage

n

Aanp

asse

n op

gel

eide

van

focu

s en

kw

eken

in a

fwac

htin

g va

n kw

eek

Indi

en h

et in

fect

iefo

cus

beke

nd is

, wor

dt d

e se

psis

beh

ande

ld a

ls b

esch

reve

n in

de

betr

effe

nde

hoof

dstu

kken

in d

eze

uitg

ave


H 9

Uri

new

egin

fect

ies

- O

ngec

ompl

icee

rde

urin

eweg

-inf

ectie

s w

orde

n vo

oral

in d

e 1e

lijn

beh

ande

ld.

- D

efini

tie v

an e

en o

ngec

ompl

icee

rde

urin

eweg

infe

ctie

: cys

titis

bij

een

verd

er g

ezon

de, n

iet-

zwan

gere

, vol

was

sen

vrou

w. B

ij ki

nder

en o

f man

nen

is d

us a

ltijd

spr

ake

van

een

geco

mpl

icee

rde

urin

eweg

-inf

ectie

! (Ad

vies

: ve

rwijz

ijng

voor

ver

dere

ana

lyse

)-

Bij

beha

ndel

ing

in d

e 2e

lijn

ver

dien

t beh

ande

ling

op g

elei

de v

an u

rine

kwee

k de

voo

rkeu

r bo

ven

empi

risc

he b

ehan

delin

g!

- W

eerg

egev

en z

ijn d

e em

piri

sche

ant

ibio

tica-

keuz

en, d

ie g

elde

n w

anne

er n

iet e

erde

r an

tibio

tica

wer

d ge

geve

n.

Indi

catie

Ther

apie

Dos

erin

gTh

erap

iedu

urO

pmer

king

enPr

imai

re c

ystit

is

- a

lter

natie

f

- ti

jden

s zw

ange

rsch

ap

- a

sym

ptom

atis

che

bact

eriu

rie

b

ij zw

ange

rsch

ap o

f voo

rgen

omen

u

rolo

gisc

h in

gree

p

nitr

ofur

anto

ine

co-t

rim

oxaz

ol

amox

iciin

e-cl

avul

aanz

uur

of nitr

ofur

anto

ine

op g

elei

de v

an k

wee

k vo

orke

ur v

oor

nitr

ofur

anto

ine

100

mg

reta

rd 2

dd

po

480

mg

2 d

d p

o

500/

125

mg

3 d

d p

o

100

mg

reta

rd 2

dd

po

5 da

gen

5 da

gen

7 da

gen

7 da

gen

Res

iste

ntie

E.c

oli (

voor

nitr

o) o

p B

onai

re c

a 5%

Res

iste

ntie

E.c

oli (

voor

co-

trim

) op

Bon

aire

ca

28%

Res

iste

ntie

E. c

oli (

voor

am

oxi-

clav

) op

Bon

aire

ca

18%

Zie

kopt

ekst

; NB

geb

ruik

ron

dom

bev

allin

g ka

n ri

sico

op h

emol

ytis

che

anem

ie v

an h

et k

ind

vero

orza

ken

Asym

ptom

atis

che

bact

eriu

rie

beho

eft v

aak

geen

be

hand

elin

g.

Uro

seps

is-

acu

te p

yelo

nefr

itis

com

mun

ity-a

cqui

red

- in

dien

erg

zie

k, b

ij CA

D,

h

ospi

tal a

cqui

red-

, o

f bek

end

geko

loni

seer

d m

et B

RM

O

- be

ste

oral

e al

tern

atie

f voo

r U

WI

met

sys

tem

isch

e ve

rsch

ijnse

len

- p

yelit

is g

ravi

daru

m

ceft

riax

on

toev

oege

n ge

ntam

icin

e

amox

icili

ne-

clav

ulaa

nzuu

r

ceft

riax

on

2000

mg

1 d

d i

v

5mg/

kg iv

1xd

d

500/

125

mg

3 d

d p

o

2000

mg

1 d

d i

v

10-1

4 da

gen

1-3

dage

n

10-1

4 da

gen

Aanp

asse

n op

gel

eide

van

kw

eek-

resu

ltat

enZi

e oo

k he

t sep

sis

prot

ocol

SEH

R

esis

tent

ie E

. col

i (vo

or c

eftr

iaxo

n) o

p B

onai

re

ca 7

%in

afw

acht

ing

van

kwee

kW

isse

l de

cath

eter

vro

eg ti

jden

s de

beh

an-

delin

g,

verw

ijder

indi

en m

ogel

ijk

Res

iste

ntie

E. c

oli (

voor

am

oxi-

clav

) op

Bon

aire

ca

18%

cons

ult g

ynae

colo

og


H 9

Uri

new

egin

fect

ies

Indi

catie

Ther

apie

Dos

erin

gTh

erap

iedu

urO

pmer

king

en

UW

I bij

man

nen

UW

I zon

der

syst

emis

che

sym

ptom

en in

man

nen

< 40

jr, z

onde

r be

lang

rijk

e VG

en

zond

er e

erde

re

UW

-kla

chte

n

-

met

sys

tem

isch

e sy

mpt

omen

-

chr

onis

che

pros

tatis

nitr

ofur

anto

ine

ceft

riax

on, z

ie

‘uro

seps

is’

cipr

oflox

acin

e

100

mg

reta

rd 2

dd

po

2000

mg

1 d

d i

v

500

mg

2 d

d po

7 da

gen

10-1

4 da

gen

6 w

eken

Empi

risc

he k

euze

s zi

jn w

eerg

egev

en!

Res

iste

ntie

E.c

oli (

voor

nitr

o) o

p B

onai

re c

a 5%

PM/N

B: S

OA?

Aanp

asse

n op

gel

eide

van

kw

eek-

resu

ltat

enAl

tijd

aanp

asse

n op

gel

eide

van

kw

eek

Res

iste

ntie

E. c

oli (

voor

cip

ro) o

p B

onai

re

ca 2

4%

Epid

idym

o-or

chiti

s -

pol

iklin

isch

e be

hand

elin

g -

klin

isch

e be

hand

elin

g

Man

>35

Bij

verh

oogd

ris

ico

op s

oa +

M

.O. u

it tr.

dig

.

doxy

cycl

ine

+ ce

ftri

axon

doxy

cycl

ine

+ce

ftri

axon

+met

roni

dazo

l

100

mg

2 d

d po

500

mg

i.m

100

mg

2 d

d po

2000

mg

1 d

d iv

2000

mg

p.o.

10-1

4 da

gen

eenm

alig

10-1

4 da

gen

10 d

agen

eenm

alig

Kw

eek

+ z.

n. S

OA d

iagn

ostie

k in

zett

en

Cons

ult u

rolo

og !

Zie

opm

erki

ngen

ove

r re

sist

entie

geri

cht o

p Ch

lam

ydia

en

GO


H10

SOA

Indi

catie

Ther

apie

Dos

erin

gTh

erap

iedu

urO

pmer

king

en

Syfil

isSt

.1,2

, vro

ege

late

ns (<

1 jr

)

Late

late

ns (>

1jr)

of z

wan

ger

of h

ivpo

s

Bij

peni

alle

rgie

neur

olue

s

Ben

zath

ine

Peni

cilin

e

B

enza

thin

e Pe

nici

line

Dox

ycyc

line

Peni

cilin

e G

2.4

milj

IU im

2.4

milj

IU im

/wk

100m

g 2x

dd p

o

6 x

4 m

ilj IU

iv d

d

Eenm

ailg

3 w

eken

2 w

eken

2 w

eken

In ie

dere

bil

1.2

milj

IU o

pgel

ost i

n 2m

l lid

o 20

mg/

ml +

2m

l fy

s .z

out

Chla

myd

ia

als

LGV

Gon

orro

ege

gene

ralis

eerd

Peni

alle

rgie

Her

pes

geni

tal

Prim

o/re

cid.

inf.

Prim

o/re

cid

inf b

ij im

muu

ndefi

cien

tie

Prof

ylax

e, b

ij >

6 re

cidi

even

/jaar

Azith

rom

ycin

e of

Dox

ycyc

line

Dox

ycyc

line

Ceft

riax

onCe

ftri

axon

Azith

rom

ycin

e

Vala

cicl

ovir

of

Acic

lovi

r

Vala

cicl

ovir

of

Acic

lovi

r

Vala

cicl

ovir

of

Acic

lovi

r

1000

mg

1x10

0mg

dd p

o2x

100m

g dd

po

500m

g im

1gr

1xdd

iv

2000

mg

po

500m

g 2x

dd p

o40

0mg

3xdd

po

1000

mg

2xdd

po

800m

g 3x

dd p

o

500/

1000

mg

dd40

0mg

2xdd

po

eenm

alig

1 w

eek

3 w

eken

eenm

alig

1 w

eek

eenm

alig

5 dg

n5

dgn

Beh

ande

len

tot

epith

elis

atie

lesi

e

Max

imaa

l 1 ja

ar

Bij

anal

e ch

lam

ydia

Dox

ycyc

line

2x

100m

g/1

wk

in la

atst

e 4

wkn

zw

ange

rsch

ap :

acic

lovi

r

Bij

reci

dief

: duu

r: 5

dag

en


H10

SOA

Indi

catie

Ther

apie

Dos

erin

gTh

erap

iedu

urO

pmer

king

en

Proc

titi

s (S

OA)

Bij

verd

enki

ng L

GV

Ure

thri

tis

(SO

A)

Dox

ycyc

line

+ ce

ftri

axon

Dox

ycyc

line

Azith

rom

ycin

e +

ceft

riax

on

2x10

0mg

dd p

o50

0mg

IM

2x 1

00m

g dd

po

1000

mg

po50

0mg

im

7 da

gen

eenm

alig

3 w

eken

eenm

alig

eenm

alig

Synd

room

beh

ande

ling

Synd

room

beh

ande

ling


H 1

1 B

ot e

n G

ewri

chts

infe

ctie

s

Indi

catie

Ther

apie

Dos

erin

gTh

erap

iedu

urO

pmer

king

en

Ost

eom

yelit

is -

acu

te o

steo

mye

litis

- m

eest

al S

taph

. aur

eus

B

ij be

tala

ctam

-alle

rgie

- b

ij he

mog

lobi

nopa

thie

- Sa

lmon

ella

en

ande

re

g

ram

nega

tieve

sta

ven

- c

hron

isch

e os

teom

yelit

is

flucl

oxac

illin

e +

gent

amic

ine

clin

dam

ycin

e +

gent

amic

ine

ceft

riax

on

Prim

air

chir

ur-

gisc

h (o

verw

eeg

gent

ami-

cine

kral

en)

1000

mg

6

dd

iv

5 m

g/kg

1 d

d iv

600

mg

3 d

d iv

5 m

g/kg

1 dd

iv

2gr

iv 1

x dd

6 w

eken

1-3

dgn

6 w

eken

1-3

dgn

4-6

wek

en

NB

; ind

ien

trau

mat

isch

of p

er c

ontin

uita

tum

opg

elop

en, v

olg

dan

‘chr

onis

che

OM

’In

afw

acht

ing

van

bloe

dkw

eken

Bij

nega

tieve

kw

eken

afh

anke

lijk

van

resp

ons

flucl

ox c

ontin

uere

n,

ande

rs s

topp

en e

n na

≥ 4

8 uu

r bi

opte

ren.

B

ij go

ed g

evoe

lige

S. a

ureu

s is

gen

tam

icin

e to

evoe

gen

niet

nod

ig.

na 2

wek

en o

p ge

leid

e kw

eek

mog

elijk

ora

le th

erap

ie (v

oork

eur

clin

da)

idem

, zie

bov

enB

ij go

ed g

evoe

lige

S. a

ureu

s is

gen

tam

icin

e to

evoe

gen

niet

nod

ig.

na 2

-4 w

eken

bij

goed

e re

spon

se s

witc

h na

ar o

raal

ove

rweg

en

ahv

kwee

k en

gev

oelig

heid

Kw

eek

- bo

tbio

pten

ess

entie

el !

Ther

apie

sta

rten

op

gele

ide

va

n kw

eek

en g

evoe

lighe

idsp

atro

on.


H 1

1 B

ot e

n G

ewri

chts

infe

ctie

s

Indi

catie

Ther

apie

Dos

erin

gTh

erap

iedu

urO

pmer

king

en

Sept

isch

e ar

triti

s

- ge

ïnfe

ctee

rde

gew

rich

tspr

othe

se

flucl

oxac

illin

e +

gent

amic

ine

Altij

d m

ultid

isci

-pl

inai

re a

anpa

k or

thop

eed

en

infe

ctio

loog

1000

mg

6 dd

iv *

5 m

g/kg

1 d

d iv

4-6

wek

en1-

3 dg

nAl

tijd

kwek

en! B

ij go

ed g

evoe

lige

S. a

ureu

s is

gen

tam

icin

e to

evoe

-ge

n ni

et n

odig

. Sp

oele

n is

ess

entie

el o

nder

deel

van

beh

ande

ling.

na 2

wek

en o

p ge

leid

e kw

eek

mog

elijk

ora

le th

erap

ie (v

oork

eur

clin

da)

Sept

isch

e bu

rsiti

s m

eest

al S

taph

. aur

eus

- M

ilde

geva

llen

- E

rnst

ige

geva

llen

(sep

sis)

flucl

oxac

illin

e

flucl

oxac

illin

e

1000

mg

4

dd

po

2000

mg

6

dd

iv *

2 w

eken

2 w

eken

Ove

rwee

g in

cisi

e bi

j rec

idie

f

Blo

edkw

eken

+ k

wee

k ui

t inc

isie

ops

ture

n in

spu

itSw

itche

n na

ar o

rale

ther

apie

bij

nega

tieve

blo

edkw

eken

* E

vent

ueel

con

tinu

via

perf

usor

toed

iene

n


H12

Kee

l-, n

eus-

en

oori

nfec

ties

Indi

catie

Ther

apie

Dos

erin

gTh

erap

iedu

urO

pmer

king

en

Epig

lott

itis

amox

icill

ine-

clav

ulaa

nzuu

r 50

0/12

5 m

g 3

dd p

o7-

10 d

agen

Fary

ngiti

s/to

nsill

itis

amox

icill

ine

500

mg

3 dd

po

7 da

gen

vaak

vir

aal!

Alle

en A

B b

ij er

nstig

alg

emee

n zi

ek z

ijn

of r

isic

ofac

tore

n

Mas

toid

itis

acut

aam

oxic

illin

e-cl

avul

aanz

uur

1000

/200

mg

4 dd

iv

10-1

4 da

gen

Otit

is e

xter

nazu

re o

ordr

upp

met

hy

droc

ortis

on 1

%3

dd 3

dru

ppel

s7-

14 d

agen

bij k

oort

s en

alg

zie

k zi

jn: o

verl

eg K

NO

art

sev

t + fl

uclo

xaci

lline

3 d

d 50

0 m

g

Otit

is m

edia

acu

taam

oxic

illin

e 50

0mg

3 dd

po

5-7

dage

nAn

itibi

otic

a va

ak n

iet g

eind

icee

rd, z

ie N

HG

sta

ndaa

rd

Ret

roto

nsill

air/

para

fary

ngea

al a

bces

of

Per

itons

illai

r ab

ces

amox

icill

ine-

clav

ulaa

nzuu

r12

00 m

g 6

dd iv

evt 3

dd

625

mg

po14

dag

enic

c K

NO

art

s: d

rain

age

Sinu

sitis

acu

taam

oxic

illin

e 50

0mg

3 dd

po

5-7

dage

nAB

alle

en g

eind

icee

rd b

ij er

nstig

zie

k zi

jn o

f ris

icop

atie

nten


H13

Chi

rurg

isch

e pr

ofyl

axe

- A

ntib

iotic

a pr

ofyl

axe

wor

dt d

oor

de a

nest

hesi

oloo

g vo

lgen

s pr

otoc

ol to

eged

iend

als

de

patië

nt o

p he

t OK

-com

plex

is -

Ant

ibio

tica

prof

ylax

e w

ordt

30

á 60

min

uten

voo

r de

inci

sie

en v

oor

het o

pwek

ken

van

bloe

dlee

gte

toeg

edie

nd -

Per

oper

atie

f wor

dt d

e an

tibio

tica

prof

ylax

e he

rhaa

ld w

anne

er d

e in

gree

p la

nger

dan

4 u

ren

duur

t en/

of b

ij m

eer

dan

2 lit

er b

loed

verl

ies

(gel

dt n

iet

v

oor

bijv.

gen

tam

icin

e) -

Ant

ibio

tica

prof

ylax

e la

nger

dan

24

uur

na d

e in

gree

p is

nie

t zin

vol

- P

atië

nt a

l op

antib

iotic

a vo

or b

ehan

delin

g to

ch a

ntib

iotic

a pr

ofyl

axe

extr

a ge

ven

- B

ij pa

tiënt

en m

et e

en g

ewic

ht v

an 8

0 kg

of m

inde

r 10

00 m

g ce

fazo

line

geve

n -

Bij

peni

cilli

ne a

llerg

ie w

ordt

clin

dam

ycin

e 60

0 m

g of

van

com

ycin

e 10

00 m

g ge

geve

n. L

et o

p: in

loop

tijd

van

vanc

omyc

ine

is 1

uur

.

Indi

catie

Ther

apie

Dos

erin

gTh

erap

iedu

urO

pmer

king

en

Hoo

fd/ H

als

chir

urgi

e -

kaa

kchi

rurg

ie,

bijv.

ost

eoto

mie

en

over

ige

ingr

epen

aan

m

ondh

olte

, far

ynx,

oe

soph

agus

cefa

zolin

e +

met

roni

dazo

l20

00 m

g é

énm

alig

iv 5

00 m

g e

enm

alig

iv

Vaat

chir

urgi

e -

inbr

enge

n of

re

vise

ren

prot

hese

/st

ent

cefa

zolin

e20

00 m

g éé

nmal

ig iv

Mam

mae

-

bors

tchi

rurg

iece

fazo

line

2000

mg

éénm

alig

iv


H13

Chi

rurg

isch

e pr

ofyl

axe

Indi

catie

Ther

apie

Dos

erin

gO

pmer

king

en

Ort

hope

disc

he in

grep

en -

impl

anta

tie k

unst

gew

rich

ten,

os

teos

ynth

esem

ater

iaal

- d

iagn

ostis

che

arth

rosc

opie

Type

I en

II g

ecom

plic

eerd

e fr

actu

ren

Type

III g

ecom

plic

eerd

e fr

actu

urbi

j OK

> 4

uur

per

oper

atie

f na

4 uu

r ce

fazo

line

(100

0 m

g iv

) her

hale

n

Ampu

tatie

ond

erst

e le

dem

aten

op

basi

s va

n is

chem

ie

cefa

zolin

e

geen

pro

fyla

xe

cefa

zolin

e

Bij

cont

amin

atie

met

aar

de: +

be

nzyl

peni

cilli

nebi

j pen

. ove

rgev

oelig

heid

: +

met

roni

dazo

l

toev

oege

n ge

ntam

icin

e (iv

) vo

or d

e in

gree

p, o

veri

g id

em

I en

II

cefa

zolin

e

2000

mg

éénm

alig

iv

2000

mg

éénm

alig

iv

4 M

E iv

500

mg

iv

5 m

g/kg

2000

mg

éénm

alig

iv

Type

I: w

onde

n <

5cm

, min

imaa

l wek

e de

lenl

etse

l, ge

en c

onta

min

atie

Type

II: >

5 c

m, w

eini

g/ g

een

gede

vita

lisee

rd

wee

fsel

, min

imal

e w

eke

dele

n sc

hade

Type

III:

erns

tige

wek

e de

len

scha

deEe

n ko

rte

beha

ndel

ing

bij t

ype

III is

ge

ïndi

ceer

d to

t 24

uur

na s

luite

n w

ond

of

max

imaa

l 72

uur

indi

en m

en d

e w

ond

niet

bin

nen

2 da

gen

slui

t.

Gyna

ecol

ogis

che

ingr

epen

- v

agin

ale/

abdo

min

ale

hyst

erec

tom

ie

- s

ecun

dair

e se

ctio

cae

sare

a

- m

anue

le p

lace

nta

verw

ijder

ing

- a

bort

us in

het

2de

trim

este

r en

in h

et 1

ste

trim

este

r na

PID

- v

ulve

ctom

ie

cefa

zolin

e +

met

roni

dazo

l

cefa

zolin

e

cefa

zolin

e

+ m

etro

nida

zol

2000

mg

één

mal

ig iv

500

mg

een

mal

ig iv

2000

mg

één

mal

ig iv

2000

mg

één

mal

ig iv

500

mg

een

mal

ig iv

vóór

inci

sie


H13

Chi

rurg

isch

e pr

ofyl

axe

Indi

catie

Ther

apie

Dos

erin

gO

pmer

king

en

Uro

logi

sche

ingr

epen

- o

pera

tie a

an d

e ur

inew

egen

bij

s

teri

ele

urin

e -

cys

tosc

opie

- o

pera

tie a

an d

e ur

inew

egen

bij

n

iet s

teri

ele

urin

e

geen

pro

fyla

xe

geen

pro

fyla

xeth

erap

eutis

ch

beha

ndel

bes

taan

de u

rine

weg

infe

ctie

s vo

oraf

op

gel

eide

van

kw

eken

Gast

roin

test

inal

e ch

irur

gie

Gal

weg

en -

ele

ctie

ve c

hole

cyst

ecto

mie

- in

grep

en a

an m

aag,

duo

denu

m e

n ac

ute

cho

lecy

stec

tom

ie

- li

esbr

euk

- c

olor

ecta

le in

grep

en in

clus

ief

a

ppen

dect

omie

- p

enet

rere

nd b

uikt

raum

a <

6 uu

r ou

d -

pen

etre

rend

bui

ktra

uma

> 6

uur

oud

- p

erito

nitis

geen

cefa

zolin

e

geen

pro

fyla

xece

fazo

line

+ m

etro

nida

zol

cefa

zolin

e Th

erap

eutis

ch

Ther

apeu

tisch

2000

mg

één

mal

ig iv

2000

mg

één

mal

ig iv

500

mg

een

mal

ig iv

2000

mg

één

mal

ig iv

Zie

hoof

dstu

k ab

dom

inal

e in

fect

ies

Zie

hoof

dstu

k ab

dom

inal

e in

fect

ies


H 1

4 Po

st-o

pera

tieve

won

dinf

ectie

s

- W

ondt

oile

t en

debr

idem

ent i

s de

pri

mai

re b

ehan

delin

g -

Tet

anus

toxo

id in

dien

gei

ndic

eerd

- A

ltijd

voo

rafg

aand

kw

eken

afn

emen

Indi

catie

Ther

apie

Dos

erin

gTh

erap

iedu

urO

pmer

king

en

Post

-ope

ratie

fPr

imai

re b

ehan

delin

g is

de

brid

emen

t/ d

rain

age

en

kwek

en w

ond

flucl

oxac

illin

e4

dd 5

00 m

g po

of

6 x

1 g

ram

iv

5-7

dage

n

antib

iotic

a la

ng n

iet a

ltijd

ge

indi

ceer

d

Nec

rotis

eren

de F

asci

itis

Post

oper

atie

f, tr

aum

a, s

trep

toco

ccen

hui

d in

fect

ies

zie

Hoo

fdst

uk 6

Hui

d en

w

eke

dele

n

Trau

mat

isch

e w

onde

n -

gec

onta

min

eerd

- g

asga

ngre

encl

inda

myc

ine

+be

nzyl

peni

cilli

ne90

0 m

g 3x

dd

iv24

milj

oen

EH/

24 u

ur

10-1

4 da

gen

prim

air

debr

idem

ent

clin

dam

ycin

e ve

rmin

dert

toxi

ne

prod

uctie


H 1

5 In

fect

ies

bij k

inde

ren

Indi

catie

Ther

apie

Dos

erin

gTh

erap

iedu

urm

ax d

osis

Opm

erki

ngen

Seps

isO

nbek

ende

ver

wek

ker

- p

asge

bore

nen

< 2

mnd

oud

- >

2 m

nd

amox

icill

ine

+ ce

fota

xim

1. c

eftr

iaxo

n

2. a

mox

icill

ine/

clav

u-la

anzu

ur

+ ge

ntam

ycin

e

volg

ens

kind

erfo

rmul

ariu

m7

dage

n

7-14

dag

en

7-14

dag

en

volg

ens

kind

erfo

rmu-

lari

umvo

orke

ur b

ij ur

osep

sis

voor

keur

bij

intr

a-ab

dom

inaa

l fo

cusd

enk

aan

gent

aspi

egel

s

CZS

men

ingi

tis (p

rim

air,

bact

.) -

< 1

maa

nd

- >

1 m

aand

men

ingi

tis (s

ecun

dair

) -

na

trau

ma/

chir

urgi

e

- v

entr

icul

oper

itone

ale

of

car

dial

e sh

unt i

nfec

tie

amox

icill

ine

+ c

efot

axim

ceft

riax

on

ceft

azid

im+fl

uclo

xaci

lline

ceft

azid

im +

van

com

ycin

e

volg

ens

kind

erfo

rmul

ariu

m14

dag

en

14 d

agen

14 d

agen

6 w

eken

volg

ens

kind

erfo

rmu-

lari

umN

B a

mox

icill

ine

hoge

dos

isN

B G

BS

men

ingi

tis 2

1 dg

n th

erap

ie d

enk

ook

aan

dexa

met

haso

n 0,

6 m

g/kg

/da

g in

4 d

d iv

, 1e

gift

voo

r of

tij

dens

ant

ibio

tica,

4 d

gn

liquo

rkw

eek!

Oog

- c

onju

nctiv

itis

- o

ptha

lmia

neo

nato

rum

2-5

dgn

pp (g

onoc

oc)

> 5

dgn

pp(C

hlam

.trac

hom

) -

per

i-/o

rbita

le c

ellu

litis

fusi

dine

zuur

oog

gel 1

%

cefo

taxi

m

eryt

rom

ycin

eam

oxi/

clav

.

volg

ens

kind

erfo

rmul

ariu

m7

dgn

eenm

alig

5 dg

n7

dgn

volg

ens

kind

erfo

rmu-

lari

um<

2000

gr:

20

mg/

kg/d

g in

2 d

d iv

Alle

(max

) dos

erin

gen

volg

ens

kind

erfo

rmul

ariu

m: w

ww

.kin

derf

orm

ular

ium

.nl


H 1

5 In

fect

ies

bij k

inde

ren

Indi

catie

Ther

apie

Dos

erin

gTh

erap

iedu

urm

ax d

osis

Opm

erki

ngen

Mon

d en

bov

enst

e lu

chtw

egen

- c

ellu

litis

(buc

caal

) -

cerv

ical

e ly

mfa

deni

tis

- ep

iglo

ttiti

s

- fa

ryng

itis/

tons

illiti

s-

lary

ngo-

trac

heo-

bron

chiti

s

- or

ofac

iale

infe

ctie

(odo

ntog

een)

amox

icill

ine/

cla

vula

anzu

ur

amox

icill

ine/

cla

vula

anzu

ur

amox

icill

ine/

cla

vula

anzu

ur

azitr

omyc

ine

amox

icill

ine/

cla

vula

anzu

ur

amox

icill

ine/

cla

vula

anzu

ur

volg

ens

kind

erfo

rmul

ariu

m7

dgn

7-10

dgn

7 dg

n

3-5

dgn

7 dg

n

5 dg

n

volg

ens

kind

erfo

rmu-

lari

um

alte

rnat

ief b

ij al

lerg

ie:

clin

dam

ycin

e

Ond

erst

e lu

chtw

egen

Pneu

mon

ie -

pol

iklin

isch

e be

hand

elin

g

>

1 m

nd e

n <

5 jr

> 5

jr -

klin

isch

e be

hand

elin

g

<

1 m

aand

> 1

mnd

en

< 5

jr

>

5 jr

- in

de

klin

iek

onts

taan

> 1

mnd

- a

spir

atie

- a

spir

atie

in d

e kl

inie

k

amox

icill

ine

azitr

omyc

ine

amox

icill

ine

+ c

efot

axim

amox

icill

ine/

cla

vula

anzu

uram

oxic

illin

e/ c

lavu

laan

zuur

+

azitr

omyc

ine

amox

icill

ine/

cla

vula

anzu

ur

+ ge

ntam

ycin

eam

oxic

illin

e/ c

lavu

laan

zuur

amox

icill

ine/

cla

vula

anzu

ur

+ ge

ntam

ycin

e

volg

ens

kind

erfo

rmul

ariu

m7

dgn

3-5

dgn

7 dg

n

7 dg

n7

dgn

5-7

dgn

7 dg

n14

dgn

14 d

gn

volg

ens

kind

erfo

rmu-

lari

umdi

agno

stie

k ve

reis

t!an

tibio

tica

keuz

e aa

npas

sen

aan

kwee

kuits

lag

duur

ther

apie

afh

van

ve

rwek

ker

Alle

(max

) dos

erin

gen

volg

ens

kind

erfo

rmul

ariu

m: w

ww

.kin

derf

orm

ular

ium

.nl


H 1

5 In

fect

ies

bij k

inde

ren

Indi

catie

Ther

apie

Dos

erin

gTh

erap

iedu

urm

ax d

osis

Opm

erki

ngen

Bui

k -

gas

tro-

ente

ritis

- A

B g

eass

ocie

erde

(Clo

str,

diffi

cile

) -

cam

pylo

bact

er -

ver

denk

ing

Salm

onel

la s

epsi

s -

ver

d. S

alm

onel

lose

(<3

mnd

) -

ver

d. S

alm

onel

lose

(> 3

mnd

) -

nec

rotis

eren

de e

nter

ocol

itis

(bi

j pre

mat

urita

s)

geen

ant

ibio

tisch

e th

erap

iem

etro

nida

zol

clar

itrom

ycin

ece

ftri

axon

cefo

taxi

mge

en a

ntib

iotis

che

ther

apie

amox

icill

ine/

clav

ulaa

nzuu

r +

ge

ntam

ycin

e

volg

ens

kind

erfo

rmul

ariu

m

5 da

gen

5 to

t 7 d

agen

2 w

eken

7 da

gen

2 w

eken

volg

ens

kind

erfo

rmul

ariu

m

mee

stal

vir

aal

Nie

r / U

rine

weg

en -

cys

titis

- p

yelo

nefr

itis

< 1

maa

nd

>

1 m

aand

> 3

maa

nden

1: n

itrof

uran

toin

e p.

o.2:

am

oxic

illin

e/cl

avul

aanz

uur

p.o.

cefo

taxi

mce

ftri

axon

amox

icill

ine/

clav

ulaa

nzuu

r p.

o.

volg

ens

kind

erfo

rmul

ariu

m3-

5 dg

n7

dgn

10 d

gn10

dgn

10 d

gn

volg

ens

kind

erfo

rmul

ariu

m<

3 m

nd: m

in 5

dgn

iv

beha

ndel

en

iv c

eftr

iaxo

n in

dien

inna

me

oraa

l nie

t luk

t

Geni

talië

n -

bal

aniti

s

-

sex

ueel

nie

t act

ief

- s

exue

el a

ctie

f -

epi

didy

mo-

orch

itis

+ u

reth

ritis

(SO

A)

-

gee

n SO

A -

nie

t spe

cifie

ke v

agin

itis

stan

daar

d hy

gien

em

etro

nida

zol

azith

rom

ycin

eam

oxic

illin

e/cl

avul

aanz

uur

met

roni

dazo

l

volg

ens

kind

erfo

rmul

ariu

m7

dgn

1 da

g10

dgn

volg

ens

kind

erfo

rmul

ariu

mal

tern

atie

f > 8

jr: d

oxyc

yclin

eal

tern

atie

f: co

trim

oxaz

ol

Alle

(max

) dos

erin

gen

volg

ens

kind

erfo

rmul

ariu

m: w

ww

.kin

derf

orm

ular

ium

.nl


H 1

5 In

fect

ies

bij k

inde

ren

Indi

catie

Ther

apie

Dos

erin

gTh

erap

iedu

urm

ax d

osis

Opm

erki

ngen

Bot

ten

en g

ewri

chte

n -

frac

tuur

- g

raad

II (w

ond

> 1

cm)

- g

raad

III (

mas

siev

e w

eke

dele

n

s

chad

e) -

ost

eom

yelit

is

-

neon

aat

- a

cuut

hem

atog

een

< 6

mnd

+

gee

n/on

vold

oend

e H

ib v

acc

- a

cuut

hem

atog

een

> 6

mnd

- h

emog

lobi

nopa

thie

- s

eptis

che

arth

ritis

- n

eona

at

- <

6 m

nd +

gee

n/on

vold

oend

e

Hib

vac

cina

tie

-

> 6

mnd

- p

osto

pera

tief

- s

exue

el a

ctie

f (go

noco

c) -

spo

ndyl

odis

citis

- m

ycob

act.t

uber

culo

sis

cefa

zolin

e ce

fazo

line

+ g

enta

myc

ine

cefo

taxi

m

+ flu

clox

acill

ine

flucl

oxac

illin

e

+ ge

ntam

ycin

eflu

clox

acill

ine

+

gent

amyc

ine

ceft

riax

on

+ flu

clox

acill

ine

cefo

taxi

m

+ flu

clox

acill

ine

flucl

oxac

illin

e

+ ge

ntam

ycin

e

ceft

riax

on

flucl

oxac

illin

e

INH

/ pyr

azin

amid

e/ r

ifam

pici

ne

volg

ens

kind

erfo

rmul

a-ri

um4-

6 w

kn

4-6

wkn

7 dg

n4-

6 w

kn7

dgn

6 w

kn

3 w

kn

3 w

kn3

dgn

7-10

dgn

4 w

kn

9/2/

9 m

nd

volg

ens

kind

erfo

rmul

ariu

m

gent

amic

ines

pieg

els

na 1

4 dg

a op

gel

eide

van

kw

eek

enhe

rste

l ove

r op

ora

le th

erap

ie

gent

amic

ines

pieg

els

gent

amic

ines

pieg

els

Alle

(max

) dos

erin

gen

volg

ens

kind

erfo

rmul

ariu

m: w

ww

.kin

derf

orm

ular

ium

.nl


H 1

5 In

fect

ies

bij k

inde

ren

Indi

catie

Ther

apie

Dos

erin

gTh

erap

iedu

urm

ax d

osis

Opm

erki

ngen

Hui

d en

wek

e de

len

- s

impe

le b

rand

won

d -

cel

lulit

is

-

trau

ma

- b

ij ve

rden

king

MR

SA

(be

kend

e ko

loni

satie

?) -

chi

rurg

isch

e w

ond

- a

vita

al w

eefs

el, v

reem

d lic

haam

- b

ijtw

ond

(hon

d,ka

t,men

s)

-

ver

s tr

aum

atis

ch -

ery

sipe

las

- fu

runc

ulos

e -

impe

tigo

- g

orde

lroo

s

- r

oodv

onk

( Gro

ep A

Str

epto

coc)

- s

taph

yloc

occa

l sca

lded

ski

n sy

nd

flam

maz

ine

flucl

oxac

illin

eva

ncom

ycin

e

flucl

oxac

illin

ece

fazo

line

amox

icill

ine/

clav

laan

zuur

chir

urgi

sch

won

dtoi

let

flucl

oxac

illin

e

flucl

oxac

illin

efu

sidi

nezu

ur (l

okaa

l)flu

clox

acill

ine

vala

cicl

ovir

azith

rom

ycin

e flu

clox

acill

ine

volg

ens

kind

erfo

rmul

ariu

m

10 d

gn

7 dg

n10

dgn

7 dg

n

10 d

gn7

dgn

max

14

dgn

7 dg

n14

dgn

3 dg

n

volg

ens

kind

erfo

rmul

ariu

m

teta

nusi

njec

tieal

tern

atie

f: az

ithro

myc

ine

alte

rnat

ief:

clin

dam

ycin

e

alte

rnat

ief:

azith

rom

ycin

ebi

j > 1

der

mat

oom

e

n/of

imm

uung

ecom

prom

ittte

erd

AB n

iet s

trik

t gei

ndic

eerd

Alle

(max

) dos

erin

gen

volg

ens

kind

erfo

rmul

ariu

m: w

ww

.kin

derf

orm

ular

ium

.nl


H16

Mal

aria

Bij

onbe

kend

e m

alar

ia: a

ltijd

beh

ande

len

als

erns

tige

Mal

aria

trop

ica!

Not

a: a

ltijd

vas

tleg

gen:

Rec

ente

rei

shis

tori

e en

pro

fyla

xege

brui

k

Indi

catie

Ther

apie

Dos

erin

gTh

erap

iedu

urO

pmer

king

en

Mal

aria

trop

ica

(P. f

alci

paru

m)

erns

tige

mal

aria

para

site

mie

-ind

ex: ≥

5% o

f bij

com

plic

atie

s

mat

ig e

rnst

ige

para

site

mie

-ind

ex: 2

-5%

niet

-ern

stig

e m

alar

iapa

rasi

tem

ie-i

ndex

: <2%

en

geen

com

plic

atie

s

arte

suna

at

arte

mot

il

atav

aquo

ne-p

rogu

anil

of arte

met

her-

lum

efan

-tr

ine

2,4

mg/

kg o

p t=

0, 1

2 en

24

uur

iv/i

m v

ervo

lgen

s 2,

4 m

g/kg

1dd

Arte

mot

il im

4.8

mg/

kg in

tw

ee d

elen

in b

eide

bo

venb

enen

gev

olgd

doo

r 1.

6 m

g/kg

op

t= 6

, 24,

48,7

2 uu

r

1 dd

100

0-40

0 m

g or

(= 4

ta

blet

ten

Mal

aron

e)

2 dd

80-

480

mg

or (=

4 ta

blet

-te

n R

iam

et)

7 da

gen

3 da

gen

3 da

gen

3 da

gen

als

toes

tand

het

toel

aat:

ove

rgaa

n op

ora

le

ther

apie

N

B v

oora

ad o

p ei

land

nag

aan

en z

sm a

rtus

enaa

t la

ten

invl

iege

n of

pat

ient

ove

rpla

atse

n. 1

e gi

ft

moe

t voo

rrad

ig z

ijn o

p he

t eila

nd.

Patie

nt in

stru

eren

zic

h di

rect

te m

elde

n in

dien

hi

j/ z

ij de

med

icat

ie n

iet b

inne

nhou

dt


APPENDIX 1: Overzicht beschikbare antibiotica in ZH apotheek

Penicillines

Amoxicilline

Amoxicilline/clavulaanzuur (Augmentin, Curam)

Benzathine penicilline (Tardocillin)

Benzylpenicilline (penicilline g)

Flucloxacilline

500 mg 500 mg 250 mg/ml

1000+200 mg 500+125 mg 250+62,5 mg/5 ml125 + 31,25mg/5ml

1.200.000 IE

1.000.000 IE

1000 mg 500 mg

inj.fl caps drank

inj.fl tablet drank drank

ampul

inj.fl

inj.flcaps

iv or or

iv or oror

im

iv/im

ivor

Cefalosporines en overige betalactams

Cefazoline

Cefotaxim

Ceftazidime

Ceftriaxon

1000 mg

500 mg

1000 mg 500 mg

1000 mg 2000 mg

inj.fl

inj. fl

inj.fl inj.fl

inj.fl inj.fl

iv/im

iv/im

iv/im iv/im

iv iv

Macroliden

Azitromycine

Erytromycine

500 mg 40 mg/ml

1000 mg 500 mg

tablet drank

inj. fl tablet

or or

iv or


Chinolonen

Ciprofloxacine 200 mg 400 mg 250 mg 500 mg

infuus infuus tablet tablet

iv iv or or

Aminoglycosiden

Gentamicine 80 mgdiversen orthopedie

inj.fl kralen e.d.

iv

Tuberculosemiddelen

Ethambutol

Isoniazide

Rifampicine

400 mg

200 mg

600 mg 150 mg 300 mg 600 mg 20 mg/ml

tablet

tablet

inj. fl capsule capsule dragee drank

or

or

iv or or or or

Overige antibacteriele middelen

Co-trimoxazol (Bactrimel)

Clindamycine (Cleocin)

Doxycycline

Metronidazol

Vancomycine

960 mg 480 mg 960 mg 48 mg/ml

600 mg 300 mg

100 mg/5ml 100 mg

500 mg 250 mg 500 mg 40 mg/ml 500 mg

500 mg

inj. fl tablet tablet drank

inj. fl tablet

inj. fl tablet

infuus tablet tablet drank ovule

inj. fl

iv or or or

iv or

iv or

iv or or or vag

iv


Voor toxoplasmose

Sulfadiazine

Pyrimethamine

500 mg

25 mg

tablet

tablet

or

or

Antivirale middelen

Aciclovir 250 mg 40 mg/ml 200 mg

inj.fl drank tablet

iv or or

Antimycotica

Fluconazol

Flucytosine

Itraconazol

Nystatine

Terbinafine

50 mg 150 mg

2500 mg 250 mg 500 mg

100 mg

100.000 IE/ml

250 mg

tablettablet

2500 mg 250 mg 500 mg

100 mg

100.000 IE/ml

250 mg

or or

iv or or

or

or

or

Malariamiddelen Artesunaat

60 mg

inj. fl iv

BRMO / ESBLMeropenem (iom apotheek) 1000 mg inj.fl iv


Niet in hospitaal wel in een van de andere botica van FM

(Korona of Bonaire) leverbaar momenteel (15-10-2015)

Amoxicilline/clavulaanzuur 875/125mg tabletAzithromycine 20mg tabletErythromycine 250mg tabletCiprofloxacine 750mg tabletIsoniazide 200mg tabletRifampicine 150mg capsuleRifampicine 300mg capsuleTrimethoprim 100mg tabletTrimethoprim 300mg tabletAciclovir 400mg tabletAciclovir 800mg tabletZovirax 40mg/ml suspensie (Aciclovir)Valaciclovir 500mg tabletValcyte 450mg tablet (Valganciclovir)Diflucan 40mg/ml suspensie (Fluconazol)Itraconazol 100mg capsuleA-CQ 100 Chloroquine tabletLariam 250mg tablet (Mefloquine)Levofloxacine 500mg tablet

Malarone (atovaquon/proguanil)Malarone junior (atovaquon/proguanil)


APPENDIX 2: Dosisaanpassing bij verminderde nierfunctie

Onderstaande tabel beperkt zich tot de in de richtlijnen genoemde geneesmiddelen.

Doseringsaanpassing bij verminderde nierfunctie kan plaatsvinden door: - verlengen van het doseerinterval of - verlagen van de per keer toegediende dosis.

In sommige gevallen wordt een combinatie van beide methodes toegepast. Voorzover de eliminatie afhangt van de nierfunctie gaat het in het algemeen om glomerulaire filtratie (GFR). De tabellen zijn daarop gebaseerd. Er wordt daarbij wel uitgegaan van een normale leverfunctie.

In de praktijk wordt de GFR geschat op basis van de creatinine-klaring, de eGFR. Deze kan berekend worden uit de serumcreatinine-concentratie mbv de formule van Cockroft-Gault (CG) of de MDRD formule (de eGFR die weergegeven wordt in Cerner en Labosys zijn berek-end met de MDRD formule).

Formules CG: eGFR = 1,23 x (140 - leeftijd) x gewicht (x 0,85 als vrouw) (in ml/min) serumCr

MDRD formule: eGFR = 186 x (serumCr/88,4)-1,154x leeftijd-0,203, (x 1,212 als negroide ras) (x 0,742 als vrouw) (in ml/min/1,73 m2)

Bij snel verslechterende nierfunctie geeft de CG-formule een overschatting van de GFR. Ook bij patiënten met obesitas geeft de CG-formule een overschatting.

De MDRD wordt weergegeven in ml/min/1,73m², er dient dus nog gecorrigeerd te worden voor het lichaamsoppervlak. De MDRD is niet geschikt voor patiënten zonder diurese (anurie), ICU patiënten of dialysepatiënten. De MDRD gaat uit van een gemiddelde spiermassa; bij een afwijkende lichaamsbouw (bodybuilders of katabole patiënten)is er onvoldoende onderzoek gedaan. Let op: obese patiënten kunnen een gemiddelde spiermassa hebben! De GFR kan worden onderschat bij patiënten die cimetidine, trimethoprim of co-trimoxazol gebruiken en bij vrouwen <65 jaar.

De getallen in de tabel geven het aangepaste doseringsinterval in uren aan en/of de dosis reductie in procenten. Voor de eerste dosis van een middel vindt in het algemeen geen dosisaanpassing plaats; deze is gelijk aan die bij normale nierfunctie. De tabellen geven slechts een globale indruk en gaan over het algemeen uit van het nor-male doseringsinterval voor intraveneuze toediening.

Voor meer informatie wordt verwezen naar ziekenhuisapotheker of internist/nefroloog.


Glo

mer

ulai

re F

iltra

tie s

nelh

eid

gene

esm

idde

lno

rmal

e fu

ncti

e>

50m

l/m

in

10-5

0ml/

min

< 10

ml/

min

supp

lere

n na

opm

erki

ngen

acic

lovi

r5-

12,4

mg/

kg p

er 8

uge

en12

u24

u / 5

0%ja

SLED

D/ C

RR

T 5-

10 m

g/kg

/ 24

hr

amox

icill

ine

250

mg

- 1

g pe

r 8

u;m

ax. 6

g, to

t 12

g bi

jen

doca

rditi

s

geen

geen

250

mg

- 1

gpe

r 8

u; m

ax.

6g p

er d

ag b

ijen

doca

rditi

s

ja;

CRR

T 1

g pe

r 8-

12 u

amox

icill

ine

clav

ulaa

nzuu

r12

00 m

g pe

r 8

u / 6

uge

enAm

oxic

illin

e:st

anda

ardo

seri

ng;

clav

ulaa

nzuu

r el

ke12

uur

1200

mg

augm

entin

per

24 u

; 100

0 m

gam

oxic

illin

epe

r 24

u

ja; 1

200

mg

augm

entin

benz

ylpe

nici

lline

0,5-

4 m

ilj. I

E pe

r 4

uge

en75

%25

%ja

; 25%

max

10

milj

/ 24

hr in

ESR

D. C

ave

K+

load

cefa

zolin

e1-

2 gr

am p

er 8

u8u

12 u

24-4

8 u

ja; 0

,5-1

gram

cefta

zidi

m2

gram

per

8 u

8-12

u12

-24

u24

-48

uja

; 1 g

ram

chlo

roqu

ine

25 m

g/kg

in 3

dag

enge

enge

en50

%ne

e

cipr

oflox

acin

e50

0-75

0 m

g po

(400

m

g iv

) per

12

uge

en40

0 m

g iv

per

24 u

50%

per

12

une

e

co-t

rim

oxaz

ol (T

MP/

960

- 19

20m

g pe

r 6-

8 u

PCP:

192

0 m

g pe

r 8

u

geen

10-3

0: 5

0%PC

P 10

-30:

1920

mg

2dd

ged

2 dg

n, d

aarn

a 96

0 m

g pe

r 12

u

Nie

t aan

bevo

-le

n, m

aar

als

toeg

epas

t: 5-

10

mg/

kg p

er 2

4u

Nie

tm

aar

als

toeg

epas

t:5-

10 m

g/kg

per

24u

trim

etho

prim

rem

ttu

bula

ire

secr

etie

PCP

15 m

g/kg

TM

Pco

mpo

nent

over

3 d

osis


Glo

mer

ulai

re F

iltra

tie s

nelh

eid

gene

esm

idde

lno

rmal

e fu

ncti

e>

50m

l/m

in

10-5

0ml/

min

< 10

ml/

min

supp

lere

n na

opm

erki

ngen

etha

mbu

tol

15-2

5 m

g/kg

per

24

u ge

en15

mg/

kg p

er24

-36

u 15

-25

mg/

kgpe

r 48

u

ja; 2

5 m

g/kg

4-6

u vo

orie

dere

3x

per

wee

k

flucl

oxac

illin

e 25

0-20

00 m

g pe

r 6

u (e

ndoc

ardi

tits:

200

0 m

g pe

r 4

u)

geen

geen

max

4 g

/d

nee

fluco

nazo

l 10

0-40

0 m

g pe

r 24

u

geen

50%

50

%

ja; 1

00%

ee

rste

2 d

gn n

orm

ale

dosi

s

flucy

tosi

ne

37,5

mg/

kg p

er 6

u

12 u

12

-24

u 24

u

ja; 1

00%

ganc

iclo

vir

5

mg/

kg p

er 1

2 u

50%

per

12u

30

-50:

2,5

mg/

kgpe

r 24

u 10

-30:

1,25

mg/

kg p

er

24u

1,25

mg/

kg 3

xpe

r w

eek

ja,;

1,25

mg/

kg

ganc

iclo

vir

5 m

g/kg

per

24

u 50

% p

er 2

4u

30-5

0: 1

,25

mg/

kg p

er 2

4u 1

0-30

: 0,6

25 m

g/kg

per

24u

0,62

5 m

g/kg

3x p

er w

eek

ja; 0

,625

mg/

kg

gent

amic

ine

5-7

mg/

kg p

er 2

4 u

geen

norm

ale

aan-

van

gsdo

sis,

ove

r-le

g zi

eken

huis

-ap

othe

ker

norm

ale

aanv

angs

do-

sis,

ove

rleg

ziek

enhu

isap

o-th

eker

ja; 2

,5-3

,5m

g/kg

nee

bloe

dspi

egel

mon

itore

n bi

j 3e

gift

(dal

+top

spie

gel)

Aang

epas

tge

brui

ken.

mefl

oqui

ne

25 m

g/kg

in 2

dos

es

geen

geen

ge

brui

k m

etvo

orzi

chtig

heid

ne

e


Glo

mer

ulai

re F

iltra

tie s

nelh

eid

gene

esm

idde

lno

rmal

e fu

ncti

e>

50m

l/m

in

10-5

0ml/

min

< 10

ml/

min

supp

lere

n na

opm

erki

ngen

mer

open

em

1 g

per

8 u

geen

12 u

50

% -

100

%pe

r 24

u ja

, 1 g

ram

bi

j pol

iklin

isch

edi

alys

epat

ient

en k

an1-

2 gr

am n

a di

alys

ege

geve

n w

orde

n

nitr

ofur

anto

ïne

50-1

00 m

g pe

r 6

u ge

enni

et to

epas

sen

niet

toep

asse

n ni

et to

epas

sen

pent

amid

ine

4 m

g/kg

per

24

u ge

enge

en

24-4

8 u

ne

e

pipe

raci

lline

/ta

zoba

ctam

4500

mg

per

8 u

geen

Ve

rvan

g 1

gift

door

400

0 m

g

12u

nee

pyra

zina

mid

e

25 m

g/kg

per

24

u(m

ax. 2

,5 g

r)

geen

ge

en

30 m

g/kg

per

24 u

40 m

g/kg

voo

rie

dere

dia

lyse

3x p

er w

eek

sulfa

diaz

ine

opla

ad: 2

-4 g

ram

onde

rhou

d: 2

-6 g

ram

dage

lijks

geen

20

-50:

gee

n10

-20:

50%

25

%

ja; 2

5%

krist

alur

ie

trim

etho

prim

10

0-20

0 m

g pe

r 12

u

geen

50%

per

12-

18u

24u

/ 50%

ja

; 100

%

trim

etho

prim

rem

ttu

bula

ire

secr

etie

vala

cicl

ovir

1

gram

per

8 u

ge

en12

-24

u

24u

/ 50%

ja

; 0,5

gra

m

vanc

omyc

ine

1 gr

am p

er 1

2 u

geen

over

leg

ziek

enhu

is-

apot

heke

r

over

leg

ziek

enhu

is-

apot

heke

r

nee

bloe

dspi

egel

mon

itore

nna

48u

(dal

spie

gel).

Actu

eel g

ewic

ht g

ebru

iken

.

Toel

icht

ing:

gee

n =

geen

dos

isaa

npas

sing

Lite

ratu

: The

San

ford

gui

de to

ant

imic

robi

al th

erap

y, 40

th e

ditio

n, 2

013;

Ren

al d

rug

hand

book

, thi

rd e

ditio

n, 2

009


APPENDIX 3: Diagnostische criteria voor infectieuze endocarditis conform de gemodificeerde Duke Criteria

Bron: AHA Scientific Statement:by Baddour et al. Circulation: 2005; 111:3167-3184

Definition of infective endocarditis (IE)

Pathological criteria Microorganisms demonstrated by culture or histological examination of a vegetation, a vegetation that has embolized, or an intracardiac abscess specimen; or Pathological lesions; vegetation or intracardiac abscess confirmed by histological examination showing active endocarditis

Clinical criteria 2 major criteria; or 1 major criterion and 3 minor criteria; or 5 minor criteria

Possible infective endocarditis 1 major criterion and 1 minor criterion; or 3 minor criteria

Rejected infective endocarditis Firm alternative diagnosis explaining evidence of IE; or Resolution of IE syndrome with antibiotic therapy for 4 days; or No pathological evidence of IE at surgery or autopsy, with antibiotic therapy for 4 days; or Does not meet criteria for possible IE as above


Definition of terms

Major criteria

• Blood culture positive for IE o Typical microorganisms consistent with IE from 2 separate blood cultures: Viridans streptococci, Streptococcus bovis, HACEK group*, Staphylococcus aureus; or community-acquired enterococci in the absence of a primary focus; Or o Microorganisms consistent with IE from persistently positive blood cultures defined as follows: At least 2 positive cultures of blood samples drawn >12 h apart; or all of 3 or a majority of 4 separate cultures of blood (with first and last sample drawn at least 1 h apart) o Single positive blood culture for Coxiella burnetii or antiphase 1 IgG antibody titer >1:800

• Evidence of endocardial involvement o Echocardiogram positive for IE (TEE* recommended for patients with prosthetic valves, rated at least “possible IE” by clinical criteria, or complicated IE [paravalvular abscess]; TTE* as first test in other patients) defined as follows: oscillating intracardiac mass on valve or supporting structures, in the path of regurgitant jets, or on implanted material in the absence of an alternative anatomic explanation; or abscess; or new partial dehiscence of prosthetic valve; new valvular regurgitation (worsening or changing or preexisting murmur not sufficient)

Minor criteria

• Predisposition, predisposing heart condition, or IDU* • Fever, temperature >38°C • Vascular phenomena, major arterial emboli, septic pulmonary infarcts, mycotic aneurysm, intracranial hemorrhage, conjunctival hemorrhages, and Janeway’s lesions

• Immunologic phenomena: glomerulonephritis, Osler’s nodes, Roth’s spots, and rheumatoid factor

• Microbiological evidence: positive blood culture but does not meet a major criterion as noted above* or serological evidence of active infection with organism consistent with IE


Echocardiographic Features That Suggest Potential Need for Surgical Intervention

• Vegetation Persistent vegetation after systemic embolization Anterior mitral leaflet vegetation, particularly with size >10 mm* 1 embolic events during first 2 wk of antimicrobial therapy* Increase in vegetation size despite appropriate antimicrobial therapy*

• Valvular dysfunction Acute aortic or mitral insufficiency with signs of ventricular failure Heart failure unresponsive to medical therapy Valve perforation or rupture

• Perivalvular extension Valvular dehiscence, rupture, or fistula New heart block Large abscess or extension of abscess despite appropriate antimicrobial therapy

• Surgery may be required because of risk of embolization

• Surgery may be required because of heart failure or failure of medical therapy.

NB Echocardiography should not be the primary modality used to detect or monitor heart block.

HACEK: Haemophilus spp; Actinobacilus actinomycetemcomitaris; Cardiobacterium hominis;Eikenella corrodens; Kingella spp TEE: Trans Esophageal achocardiogram TTE: Trans Thoracal Echocardiogram IDU: Intravenous Drug Us


APPENDIX 4: ANTIBIOTICASPIEGELS

TOEPASSING VAN GENTAMYCINE

Achtergrond Aangezien de aminoglycosiden voor 100% renaal worden geklaard, kan worden gedoseerd op geleide van de kreatininebepaling, ondersteund door bloedspiegel-bepalingen. De belangrijkste determinanten voor het optreden van toxiciteit zijn: • de therapieduur: slechts bij uitzondering langer dan 14 dagen. • de dalspiegel vlak voor een volgende dosis: deze dient zo laag mogelijk te zijn, teneinde het binnendringen in het diepe niercompartiment te vertragen.

Beperken van de therapieduur tot enkele dagen is zinvol. Het synergistisch effect met ß-lactam antibiotica is vooral de eerste dagen klinisch relevant. De combinatie met nefrotoxische middelen zoals cisplatina en amfotericine B moet worden vermeden. De effectiviteit van aminoglycosiden wordt bepaald door de hoogte van de piekserumspiegel in relatie tot de MIC van het micro-organisme (Cmax/MIC). Over het algemeen wordt gestreefd naar tenminste een factor 10 verschil. De toxiciteit van aminoglycosiden wordt bepaald door de dalspiegel. Vanwege het post-antibiotisch effect van aminoglycosiden op een groot aantal bacteriën, dat afhankelijk van de topspiegel, vele uren aanhoudt, mag de dalspiegel enige tijd zeer laag zijn (< 0,5 mg/l), waardoor de toxiciteit wordt geminimali-seerd bij behoud van effectiviteit. Vanwege dit postantibiotisch effect kunnen aminoglycos-iden, 1 x per 24 uur toegediend worden.

Bij gentamycine worden de top- en dalspiegel afgenomen.

Spiegelbepaling Afnemen: Op dag 3 van de therapie Tijdstip: Dal: ½-1 uur voor de volgende gift Top: ½ uur na staken van het infuus (dat in een half uur inloopt) Streefwaarde: Dal: <0,5-1,0 mg/l Top: 15-20 mg/l (8-12 mg/l voor endocarditis bij 1dd 3 mg/kg)

TOEPASSING VAN VANCOMYCINE

Achtergrond Doel van de behandeling is (analoog aan de betalactam antibiotica) dat de tijd boven de MIC gemaximeerd wordt. Een belangrijke parameter voor het effect is de dalspiegel, deze zou gedurende het grootste deel van het dosis-interval boven de MIC moeten liggen. Voor een topspiegel is er geen indicatie bij vancomycine.

Vancomycine wordt zeer variabel geklaard, en ook het verdelingsvolume varieert nogal. De relatie met de nierfunctie is niet eenduidig. Monitoring blijkt in de praktijk noodzakelijk, zowel om de effectiviteit te optimaliseren als om de toxiciteit te minimaliseren.

Spiegelbepaling Afnemen: Op dag 3 van de therapie Tijdstip: ½-1 uur voor de volgende gift Streefwaarde: 10-20 mg/l (15-20 mg/l voor ernstige infecties)


APPENDIX 5: Definities van Bijzondere Resistente Micro-Organismen (BRMO)

Resistentie bepalingen en definities: Alle positieve microbiologische kweken worden voorzien van een antibiogram uitgevoerd middels een geautomatiseerd systeem (Vitek 2) en/of manuele disk diffusie test. Voor beide methoden worden de EUCAST afkapwaarden gehanteerd. MIC waarden worden niet gerapporteerd maar omgezet in Sensitive (S), Resistant (R), en Intermediate (I).

Bijzonder Resistente Micro-organismen (BRMO) Ziekenhuizen worden in toenemende mate geconfronteerd met resistente micro-organ-ismen. Internationaal zijn de meest bekenden de Meticilline Resistente Staphylococcus aureus (MRSA) en de Vancomycine Resistente Enterococcen (VRE). Er zijn echter meer micro-organismen die resistentie ontwikkelen tegen een of meerdere antibiotica en deze worden Bijzonder Resistente Micro-organismen (BRMO) genoemd. Omdat behandeling van infecties met deze bijzonder resistente micro-organismen minder goed mogelijk is, is het van het allergrootste belang binnen een ziekenhuis maatregelen te treffen die gericht zijn op (WIP richtlijn december 2012):

• Het voorkomen van resistentie-ontwikkeling • Het voorkomen van verspreiding van resistente micro-organismen

Het introduceren van het begrip BRMO is nodig om pathogene mico-organismen die ongevoelig zijn voor de meest geëigende (eerste keus) antibiot-ica of tegen een combinatie van therapeutisch belangrijke antibiotica, zonder aanvullende maatregelen tot verspreiding kunnen leiden met “outbreaks” tot gevolg.

De volgende BRMO Criteria gelden voor Gram negatieve bacteriën: Enterobacteriaceae: 1. ESBL* 2. AMP-C voor groep I** 3. Carbapenemase*** 4. Enterobacteriacea stammen die resistent zijn voor combinatie van twee van de volgende antibiotica: Quinolonen (b.v. Ciprofloxacin), Aminoglycoside (b.v. Gentamicine, Amikacine, Tobramycine).

Non-fermenters: Acinetobacter species: 1. Carbapenemase*** 2. Stammen die resistent zijn voor combinatie van twee van de volgende antibiotica: Quinolonen (b.v. Ciprofloxacin), Aminoglycoside (b.v. Gentamicine, Amikacine, Tobramycine).

Stenotrophomonas maltophilia: 1. Resistent tegen Trim/sulfa (Co-trim)


Pseudomonas aeruginosa: 1. Carbapenemase***

Of resistent tegen een combinatie van tenminste drie van de volgende antibiotica:

2. Quinolonen 3. Aminoglycosiden 4. Ceftazidim 5. Pip/tazo

De volgende BRMO criteria gelden voor Gram positieve bacteriën:

1. Streptococcus pneumoniae verminderd gevoelig voor Penicilline (MIC>0,1) of resistent zijn voor Penicilline (GSP-109) en/of Vancomycine. 2. Enterocuccus faecium resistent voor combinatie van Ampicilline en Vancomycine. 3. MRSA: Staphylococcus aureus stammen die resistent zijn voor Meticilline

AD 1*: Extended-spectrum beta-lactamase (ESBL) Clinici en microbiologen worden in toenemende mate geconfronteerd met breedspec-trum--lactamases oftewel geheten Extended-spectrum beta-lactamase” (ESBL). In feite betreft het een “mutant-enzym” van de klasse A--lactamases, dat voorkomt bij Enterobacteriaceae. Het gen dat codeert voor dit enzym is gelegen op een plasmide waar-door de verspreiding naar andere bacteriën mogelijk is met als gevolg een snelle stijging in resistente stammen. Een stam die dit enzym vormt maakt hem ongevoelig voor Penicilline en Cephalosporines van 1e, 2e en 3e generatie omdat dit enzym de ß-lactam-ring van deze antibiotica kan hydrolyseren. Deze enzymen zijn niet actief tegen cephamycinen en carbapenems.

In 1983 werd voor het eerst ESBL vastgesteld bij Klebsiella pneumoniae in Duitsland en sindsdien wordt er veel onderzoek naar gedaan.

De NVMM (Nederlandse Vereniging voor Medische Microbiologie) deelt ESBL in op basis van AMP-C vormers en niet AMP-C vormers:

Groep I: Enterobacteriaceae behorende tot E.coli, Klebsiella spp., Proteus mirabilis, Salmonella spp. en Shigella spp. Deze groep bevat van nature geen chromosomale AMP-C

Groep II: Enterobacteriaceae behorende tot Enterobacter spp., Serratia spp., Providencia spp, Citrobacter freunddii, Morganella morganii en Hafnia alvei. Deze groep bevat van nature chromosomale AMP-C.

ESBL screening maakt standaard onderdeel van de gevoeligheidsbepalingen; bij verdachte stammen volgt een confirmatie test.


AD 2**: AMP-C beta-lactamases

AMP-C beta-lactamases kunnen zowel chromosomaal als plasmide gecodeerd (pAMP-C) zijn en kunnen voorkomen bij Enterobacteriaceae. In de Ambler classificatie van beta-lactamases behoren AMP-C enzymen tot de klasse C. Plasmide gecodeerde AMP-C genen, waardoor verspreiding naar andere bacteriën makkelijker wordt, kunnen enzymen produceren die in staat zijn tot hydrolyse van smal, breed en expanded spectrum cephalosporines en zijn tevens niet gevoelig voor de remming van clavulaanzuur, sulbactam en tazobactam. In principe kunnen alle E.cloacae, E.aerogenes,C.freundii, S. marcescens, Morganella morganii, Hafnia alvei, Aeromonas, Pseudomonas aeruginosa en Providencia sp. AMP-C produceren indien deze worden geinduceerd (groep II) .

Ad 3***: Carbapenemases

Carbapenemases zijn enzymen die carbapenems (imipenem, meropenem) en B-lactams kunnen hydrolyseren. Er zijn drie verschillende Carbapenemases volgens de Ambler classificatie namelijk klasse A, B en D. Klasse A carbapenemases, zoals KPC enzymen, komen het meest voor bij Enterobacteriaceae. Klasse B zijn de metallo-B-lactamases welke het meest zijn gevonden bij P.aeruginosa, A.baumannnii en bij Enterobacteriaceae. Klasse D hebben een zwakke hydrolyserende werking op carbapenems en behoren tot de OXA familie welke het meest gevonden worden bij Acineto-bacter spp. Car b ap e ne m a se scr e e n ing ma a kt s tand a ard o nd e rd e e l van de gevoeligheidsbepalingen; bij verdachte stammen volgt een carbapenemase confirmatie test.


APPENDIX 6: Antibiotica switch (van iv naar oraal na 48 uur)

Vroege SWITCH (na 48 uur) van intraveneuze naar orale antibiotica heeft een vergelijkbare effectiviteit als intraveneuze therapie, maar is patiëntvriendelijker en geeft een tijds- en kostenbesparing (op verpleegtijd en geneesmiddelen).

Als aan de onderstaande criteria is voldaan kan veilig worden geswitched naar oraal

Indien- > 24 uur intraveneuze antibiotica- > 24 uur koortsvrij - Klinische verbetering- Orale toediening van vocht is mogelijk- Orale toediening van tabletten is mogelijk- Er is een werkzaam oraal alternatief beschikbaar voor deze infectie

En bij afwezigheid van

- neutropenie met indicatie voor klinische behandeling- Abces zonder goede drainage, ernstige weke delen infectie, osteomyelitis en/of septische artritis- Staphylococcus aureus bacteriemie- Endocarditis of intravasculaire infectie- Gestoorde gastro-intestinale absorptie

Standaard omzettingen van intraveneuze naar orale dosering van veelgebruikte antibiotica

amoxicilline 1000 mg 4 dd --> amoxicilline 500 mg 3 ddamox/clav 1000/200 mg 4 dd --> amox/clav 500/125 mg 3 dd azithromycine 500 mg 1dd --> azithromycine 500 mg 1ddbenzylpenicilline 1 milj IE 4 dd --> amoxicilline 500 mg 3dd ceftazidim 1000 mg 3dd --> Ogv kweek anders microbioloog/infectioloogceftriaxon 2000 mg 2 dd --> Ogv kweek anders microbioloog/infectioloogciprofloxacine 400 mg 2 dd --> ciprofloxacine 500 mg 2 dd 400 mg 3 dd --> ciprofloxacine 750 mg 2 dd (Ps. aer) clindamycine 600 mg 3 dd --> clindamycine 600 mg 3 dd co-trimoxazol 800/160 mg 2 dd --> co-trimoxazol 800/160 mg 2 dd doxycycline 100 mg 1 dd --> doxycycline 100 mg 1 ddflucloxacilline 1000 mg 4-6 dd --> flucloxacilline 500 mg 4 dd fluconazol, afh. van indicatie --> fluconazol, dosering gelijk aan iv metronidazol 500 mg 3 dd --> metronidazol 500 mg 3 dd piperacilline/tazobactam --> Ogv kweek anders microbioloog/infectioloog

2015 - Fundashon Mariadalfundashonmariadal.com/ned/wp-content/uploads/2017/...FM Antibiotica...

Documents

Transcript of 2015 - Fundashon Mariadalfundashonmariadal.com/ned/wp-content/uploads/2017/...FM Antibiotica...