2009–2010 School Leadership...• Stimulerend beoordelen, het gesprek 23 en 24 september 2009...
Transcript of 2009–2010 School Leadership...• Stimulerend beoordelen, het gesprek 23 en 24 september 2009...
2009 – 2010
trainingen opleidingen maatwerk coaching
Professionaliseringsgids
Kader Primair
School forLeadership
Inhoud
Algemeen 1 Voorwoord Ton Duif 1
Overzicht School for Leadership 2
Overzicht Maatwerk, Coaching en Voor u geselecteerd 4
Onze adviseurs 5
AVS School for Leadership: open aanbod, maatwerk en coaching 8
Alumnivereniging 10
Praktische informatie 11
NSA-bekwaamheidseisen 12
Open aanbod 13 Persoonlijk leiderschap 14
Onderwijskundig leiderschap 27
Organisatieontwikkeling 29
Beheer en effectieve systemen (bedrijfsvoering) 32
Opleidingen 36
Maatwerk 53
Persoonlijk leiderschap 54
Onderwijskundig leiderschap 55
Organisatieontwikkeling 57
Beheer en effectieve systemen (bedrijfsvoering) 70
Coaching 71
Voor u geselecteerd 74
Overige producten en diensten 80
Bestellen en lid worden 83
Inschrijfformulier 84
Voor Advies draait u de gids om.
Colofon
SamenstellingAlgemene Vereniging Schoolleiders (AVS), de vereniging voor alle leidinggevenden in het basis-, voortgezet en speciaal onderwijs.
Eindredactie en drukwerkbegeleidingWinnie Lafeber
RedactieAnita Burlet, Trieneke van Manen
FotografieHans RoggenMet dank aan Het Talent in Lent
Grafische vormgeving en drukThoben Offset Nijmegen Telefoon: 024-3220287
BezoekadresAlgemene Vereniging Schoolleiders (AVS)Nieuwegracht 13512 LB UtrechtTelefoon: 030-2361010
Ledenservice Algemene Vereniging Schoolleiders (AVS)Postbus 1003, 3500 BA UtrechtTelefoon: 030-2361010Fax: 030-2361036E-mail: [email protected]
www.avs.nl/vereniging/lidworden
CursusadministratieSchool for Leadership, maatwerk, coaching:Sylvia Visser. Advies: Ellen de JongTelefoon: 030-2361010E-mail: [email protected], [email protected], [email protected], [email protected]
HelpdeskVoor adviezen over wet- en regelgeving en de individuele rechtspositie.Maandag: 13.00 – 16.30h.Dinsdag t/m vrijdag: 9.00 – 16.30h.Telefoon: 030-2361010
Eventuele wijzigingen vindt u altijd op het
AVS Scholenportaal: www.avs.nl/professionalisering
U kunt geen rechten ontlenen aan de informatie
vermeld in deze gids.
Schrijf u in voor:• Training of opleiding (School for Leadership)• Maatwerk• Coaching• Advies
Mogelijkheden:• Stuur het inschrijfformulier van pagina 84 op• Meld u online aan via www.avs.nl/professionalisering• Bel of mail de AVS: 030-2361010, [email protected], [email protected],
[email protected], [email protected]
O
M
CV
A
Professionals kiezen voor ontwikkeling
Beste collega, AVS-lid of RDO-er,
Het is zo langzamerhand een traditie dat de AVS u in het voorjaar haar nieuwe professionaliseringsgids
presenteert. Hadden we in 1995 nog maar vier cursussen, nu biedt de AVS u een keur aan trainingen,
opleidingen, maatwerk, coaching en adviestrajecten op diverse terreinen. Ook in het schooljaar 2009-
2010 is er weer een vernieuwend aanbod.
U vervult als geen ander een centrale rol in de ontwikkeling van uw school. U werkt met professionals
in uw school. Van u wordt ook verwacht dat u handelt als een professionele schoolleider of manager.
Daarvoor is het wel nodig op de hoogte te blijven van nieuwe ontwikkelingen en raad en advies te
krijgen uit een professioneel netwerk. Bij de AVS bent u daarvoor aan het juiste adres.
Alle AVS-producten sluiten aan bij of zijn ontwikkeld met de professionele standaarden van de NSA.
De nadruk ligt op de toepasbaarheid van wat u leert in uw eigen schoolorganisatie. Het kan gaan over
onderwijsinhoudelijke zaken, maar ook om uw persoonlijke ontwikkeling. De AVS-adviseurs kennen
als geen ander de problemen en uitdagingen waar schoolleiders dagelijks voor staan. Deze ervaringen
delen zij individueel met u, of in de groep met elkaar. Ook van uw collega kunt u veel leren.
Gun u zelf de luxe van groei, verbeterd inzicht, toenemende kennis en vaardigheden om uw beroep
beter vorm te geven. Daardoor kunt u voor anderen een baken zijn, dat de weg wijst naar verbetering
van het onderwijs in uw school en vergroting van de kansen van de kinderen. Of neem even de tijd om
met anderen te spreken over uw angsten, zorgen of drives.
Ik wens u veel leesplezier en inspiratie toe en hoop u snel binnen de ‘AVS School for Leadership’
te ontmoeten.
Ton Duif
Voorzitter AVS
goed onderwijs door goed management
1Algemene informatie
Overzicht School for Leadership
Persoonlijk Leiderschap
t i t el d ata u i t vo er i n g pa g .
• Human Dynamics® trainingsprogramma’s deel 1: 17 en 18 september 2009, 11 en 12 maart of 16 en 17 september 2010 Anita Burlet i.s.m. Interstudie NDO 14
deel 2: 4 en 5 juni 2009, 19 en 20 november 2009, 3 en 4 juni of 18 en 19 november 2010
• Human Dynamics® en leidinggeven aan een arbeidsproces 16 en 17 april 2009 of 15 en 16 april 2010 Anita Burlet e.a. 15
• Human Dynamics® Teachertraining 9 en 10 april en 2 oktober 2009 of 8 en 9 april en 1 oktober 2010 Anita Burlet i.s.m. Interstudie NDO 16
• Persoonlijke presentatie en profi lering 8 oktober 2009 of 11 maart 2010 Diverse AVS-adviseurs 17
• Succesvol onderhandelen 12 en 13 november 2009 of 11 en 12 februari 2010 Tom Roetert e.a 18
• Omgaan met confl icten 12 en 13 november 2009 of 10 en 11 juni 2010 Ad van der Staak e.a. 19
• Timemanagement 3 en 4 november 2009, terugkomdag 14 januari 2010 of 2 en 3 maart 2010, Magda Snijders 20
terugkomdag op 14 mei 2010
• Gesprekken vanuit moed en betrokkenheid 16 oktober, 13 november, 26 november, 3 december en 17 december 2009 of Magda Snijders e.a 21
29 januari, 11 februari, 26 februari, 18 maart, 2 april 2010
• Meesterlijk coachen 28 en 29 oktober 2009, 14 en 15 januari 2010, 22 en 23 april 2010 Anita Burlet, met acteurs en experts 22
• Competentiegericht coachen 12 en 13 november 2009, 21 en 22 januari 2010, 11 en 12 maart 2010 Anita Burlet e.a. 23
• Loopbaanbezinning, die dicht op uw huid komt 10 en 11 november 2009 of 11 en 12 maart 2010 Tom Roetert en Bob Ravelli 24
• Oriëntatie op Management Serie 1: 6 oktober, 10 november, het loopbaangesprek op 18 november 2009 Magda Snijders en Ad van der Staak 25
Serie 2: 20 januari en 23 februari, loopbaangesprek op 10 maart 2010
• Effectief en effi ciënt vergaderen 13 oktober 2009 of 16 maart 2010 Tom Roetert en Bob Ravelli 26
Onderwijskundig leiderschap
t i t el d ata u i t vo er i n g pa g .
• Oriëntatie op Interne Begeleiding Serie 1: 30 september, 5 november, loopbaangesprek op 19 november 2009 Magda Snijders e.a 27
Serie 2: 7 april, 13 mei, loopbaangesprek op 26 mei 2010
• Een brede school: waarom zouden wij daaraan bouwen? 6 nov 2009 of 17 maart 2010 Elaine Toes e.a. 28
Organisatieontwikkeling
t i t el d ata u i t vo er i n g pa g .
• Een passende besturingsfi losofi e 5 november 2009 of 4 februari 2010 Tom Roetert e.a. 29
• Stimulerend beoordelen, het gesprek 23 en 24 september 2009 Trieneke van Manen e.a. 30
• Toekomstgericht leiderschap in een lerende school 14 oktober, 11 november, 9 december 2009, 13 januari, 10 februari, 10 maart 2010 Wiel Botterweck en Bob Ravelli 31
Beheer en effectieve systemen (bedrijfsvoering)
t i t el d ata u i t vo er i n g pa g .
• Leren begroten en budgetteren 1 oktober 2009 Lex Albers e.a 32
• Verantwoording en verslaglegging 4 februari 2010 Lex Albers e.a 33
• Help, ik krijg subsidie! 22 en 23 september 2009 of 12 en 13 januari 2010 Elaine Toes 34
avs professionaliseringsgids 2009–20102
� Open aanbod O
Algemene informatie
Opleidingen
t i t el d ata u i t vo er i n g pa g .
• Oriëntatie op management 29 september en 4 november 2009, 14 januari en 4 maart 2010, Magda Snijders 37
loopbaangesprekken op 11 november 2009 en 17 maart 2010
• Kweekvijver 26 januari, 2 maart, 15 april en 27 mei 2010 Magda Snijders 38
• Management trainee traject Module 1: 8 en 9 oktober 2009, Module 2: 24 en 25 november 2009, Magda Snijders en Ad van der Staak 39
Module 3: 3 en 4 februari 2010, Module 4: 20 en 21 april 2010
Supervisie: 21 januari en 31 maart 2010, terugkomdag 16 juni 2010
• Minileergang middenmanagement 21 oktober, 18 november, 16 december 2009, 20 januari, 17 februari, 17 maart 2010 Bob Ravelli e.a. 40
• Masterclass voor Interne Begeleiders 13/14 januari, 3/4 maart, 9/10 juni, 28/29 september 2010 Magda Snijders en Jos Hagens 41
Supervisie 19 mei, 15 september 2010. Terugkomdag 20 oktober 2010
• Minileergang startende directeuren Serie 1: 24 september, 14 en 15 oktober, 12 november, 3 december 2009 Elaine Toes e.a. 42
en 7 januari, 28 januari 2010
Serie 2: 14 januari, 3 en 4 februari, 11 maart, 8 april, 13 mei en 3 juni 2010
• Leergang Lerend Leiderschap zie www.avs.nl/professionalisering/schoolforleadership AVS en Interstudie NDO 44
• Goed in je werk zijn en blijven zie www.avs.nl/professionalisering/schoolforleadership Trieneke van Manen e.a. 46
• Op weg naar excellent schoolleiderschap 1 en 2 oktober, 26 en 27 november 2009, 8 en 9 maart, 8 en 9 april of 15 en 16 april 2010 Ruud de Sain e.a. 48
• De juiste interim- manager op de juiste plaats 15, 16 of 17 december 2009, 14 en 15 januari, 11 maart, 17 juni, Trieneke van Manen e.a. 49
16 en 17 september en 12 november 2010
• Leidinggeven aan bovenschoolse en complexe organisaties 15 januari, 21/22 januari, 4/5 februari, 11/12 maart, 22/23 april, 13/14 mei, AVS en Interstudie NDO 50
16/17 september, 4/5 november, 2/3 december 2010, 14 januari, 3/4 februari,
slotdag 17 juni 2011
• Mastersprogramma zie www.centrumvoornascholing.nl zie www.centrumvoornascholing.nl 52
Vervolg overzicht >
3
Maatwerk
Persoonlijk Leiderschap t i t el u i t vo er i n g pa g .
• Meesterlijk onderhandelen Ad van der Staak 54
Onderwijskundig leiderschap t i t el u i t vo er i n g pa g .
• Kind op de gang ® helpt uw eigen koers te bepalen voor Passend Onderwijs Heike Sieber e.a. 55
• Omgaan met agressie Tom Roetert en Bob Ravelli 56
Organisatieontwikkeling t i t el u i t vo er i n g pa g .
• Uw visie voorbij; schoolcultuur en waardenmanagement Ad van der Staak e.a. 57
• Ondersteuning bij fusietrajecten Carine Hulscher-Slot e.a. 58
• Policy governance ® in de praktijk Carine Hulscher-Slot e.a. 59
• Van Teambuilding naar Teamwork Tom Roetert en Ruud de Sain 60
• IPB, de volgende stappen Tom Roetert e.a. 61
• Tijd voor een cadeau met inhoud Carine Hulscher-Slot e.a. 62
• Onderwijsdag, een cadeau voor uw medewerkers Ad van der Staak 63
• Professioneel Taakbeleid Eelco Dam en Jos Kooij 64
• Van functiehuis naar persoonlijke loopbaantrajecten Jannita Witten en Magda Snijders 65
• Stimulerend beoordelen, het gesprek Trieneke van Manen e.a. 66
• Creëer draagvlak voor beleid Carine Hulscher-Slot 67
• Toekomstgericht leiderschap in een lerende school Bob Ravelli en Wiel Botterweck 68
• Musicaleren Bob Ravelli 69
Beheer en effectieve systemen (bedrijfsvoering) t i t el u i t vo er i n g pa g .
• Help! Een nieuw bestuur Carine Hulscher-Slot 70
• De CAO-PO en het convenant Leerkracht Carine Hulscher-Slot 70
Coaching t i t el u i t vo er i n g pa g .
• Executive coaching Ruud de Sain e.a. 72
• Loopbaancoaching Ruud de Sain e.a. 72
• Personal coaching Ruud de Sain e.a. 73
• Performance coaching Ruud de Sain e.a. 73
Voor u geselecteerd t i t el u i t vo er i n g pa g .
• Boardroom PO Pim Pollen e.a. (CBE Consultants BV) 75
• Masterclass Generatiemanagement CBE Staffi ng 76
• Effectief Presenteren Nobbe Trainingen 77
• Bouwen aan een lerende school Jan Jutten (Duurzaam Leren) 78
• Systeemdenken voor leiders en begeleiders Jan Jutten (Duurzaam Leren) 79
Vervolg overzicht � School for Leadership
M
CV
avs professionaliseringsgids 2009–20104
Onze adviseurs staan voor u klaar
De adviseurs van de AVS hebben allen hart voor het onderwijs: omdat ze zelf schoolleider zijn geweest of
het belangrijk vinden dat kinderen goed les krijgen en zich kunnen ontwikkelen op het niveau waartoe ze in
staat (kunnen) zijn. Iedere adviseur heeft zijn of haar eigen specialisatie(s): bijvoorbeeld op gebied van
personeels beleid, organisatieontwikkeling, onderwijs en leerlingenzorg, fi nanciën, huisvesting of werkgevers-
zaken. Bij de AVS vindt u daarom altijd een goede gesprekspartner. Kijk voor meer informatie op: www.avs.nl/
vereniging/organisatie/medewerkers.
Algemene informatie 5
Wiel BotterweckMaartje Alma Hans van den BergLex Albers
Jos HagensEelco Dam Ineke DammersAnita Burlet
Justin PeterCarine Hulscher-Slot Jos Kooij Trieneke van Manen
Onze adviseurs
avs professionaliseringsgids 2009–20106
Algemene informatie
Bob Ravelli
Heike Sieber
Elaine Toes
Tom Roetert
Magda Snijders
Jannita Witten
Ruud de Sain
Ad van der Staak
Monica van der Hoff-Israël
Jan Schraven
Thelma Sweijen
7
Uw huidige werksituatie vraagt om verdieping, ontwikkeling van vaardigheden en inzichten om alle nieuwe ontwikkelingen in goede banen te leiden en een effectief leider te zijn. In de School for Leadership ontwikkelt en verbetert u niet alleen uw manage ment-vaardigheden, maar wordt u ook ‘meester’ over de kunst van het leidinggeven in onderwijsorganisaties. Kortom, u leert een ‘waar leider’ te zijn.
Leidinggeven aan professionals kent zo zijn specifieke uitdagingen:• sommige professionals hebben door hun hoog ontwikkelde
competenties niet veel supervisie nodig;• sommigen zijn weinig bereid interventies in hun eigen
professionele functioneren te accepteren;• anderen hebben een lage taakvolwassenheid en vragen om
maximale richting en sturing.
Leiderschapsinterventies moeten daarom voor de een soms op eenzeer subtiele, eigenlijk onzichtbare, vorm worden geleverd. Waarbijhet accent voor de leider dan ligt op de verzorging en verbeteringvan de coördinatie tussen professionals, op externe belangen-behartiging en de verzorging van ondersteunende activiteiten.(naar H. Mintzberg, Mintzberg goes to China, 1997)Voor de ander moet de leider nadrukkelijk aanwezig zijn en zijn/haar sturing uitermate merkbaar zijn.De bekende dilemma’s, die om zeer adaptief leiderschap vragen.
MissieDe AVS School for Leadership heeft als missie voor u, die dagelijks verantwoordelijk bent voor de professionalisering van uw collega’s en de ontwikkeling van kinderen, een betrouwbare en ervaren klankbord, toetssteen, sparringpartner en opleidingsplek tezijn. Een plek waar u de kennis vandaan haalt om het financiële plaatje dat past bij uw visie en missie rond te maken. Waar u de juiste handvatten vindt om de verhoudingen tussen uw bestuur/ bovenschools management en directie optimaal te houden. Waar u ontdekt hoe u effectief vorm en inhoud kunt geven aan de maatschappelijke verantwoordelijkheid van uw school.Kortom, we streven ernaar dat u de effectieve leider, de inspirerende aanvoerder, stimulator en motivator van uw school- of directieteam blijft/wordt.Ook ondersteunen we uw schoolorganisatie en de sector onderwijs graag bij het aanboren en opleiden van nieuw manage ment talent.
Onze visie op ‘learning Leadership’ is dat het verwerven van nieuwe professionele inzichten en vaardigheden onlosmakelijk verbonden is met persoonlijke groei. Vandaar dat in ons aanbod sprake is van veel individuele aandacht: u als lerende professional staat bij ons centraal.
Onze opleidingen, trainingen en coachingstrajecten zijn daaromontworpen voor de (aspirant-)leidinggevende die:• wil sparren met én leren van andere leidinggevenden in het
onderwijs;• zijn persoonlijke authentieke leiderschapsstijl wil ontwikkelen;• wil werken aan fundamentele vragen als: Hoe krijg ik balans
tussen werken en leven? Wat zijn mijn richtinggevende waarden in mijn leiderschap?
• zijn medewerkers wil meekrijgen in een verandering;• zijn organisatie effectiever wil inrichten en organiseren;• tussentijds wil klankborden met een personal coach.
LeiderschapsontwikkelingLeiderschap bepaalt de richting (het wat en het waarom), management zorgt voor de uitvoering (het hoe en het wanneer). De AVS School for Leadership realiseert zich dat leiderschap een uniek vakgebied is met een eigen set aan regels en wetten en dat het een bron van slagkracht geeft wanneer u dit beheerst. Inspiratie halen we uit het gedachtegoed van duurzaam leiderschap. Dat betekent voor ons ‘leiderschap dat ertoe doet’, dat verder reikt dan de direct betrokken medewerkers en dat blijvend is.Het is een vorm van gedeelde verantwoordelijkheid, met zorg voor mens en omgeving. Daarbij worden medewerkers actief betrokken en gestimuleerd in hun ontwikkeling. De school, voorgegaan door de schoolleider, neemt haar verantwoordelijkheid in demaatschappelijke en geografische context. De duurzame school is een gemeenschap waar gezamenlijk geleerd en ontwikkeld wordt.Uit onderzoek (Sari van Poelje, leidinggevende leert vooral door ervaring, 2003) is gebleken dat de ontwikkeling van leiderschap zich vooral in de praktijk afspeelt en wel door:• schijnbaar onmogelijke opdrachten;• rolmodellen;• tegenslagen;• conflicterende normen en waarden;• omgaan met ondergeschikten.
AVS School for Leadership: open aanbod, maatwerk en coaching
De AVS School for Leadership is een unieke afdeling van de AVS, die sinds vijf jaar succesvol, in
samenspraak met de beroepsgroep zelf, trainingen en opleidingen ontwikkelt en geeft. De AVS, opgericht
door professionals voor professionals, biedt via de School for Leadership een breed scala aan
professionalisering aan voor zowel ervaren schoolleiders, bovenschools managers, bestuursmanagers,
interims, startende directeuren, middenmanagers, als leerkrachten met leidinggevende ambities.
avs professionaliseringsgids 2009–20108
De opdracht die uit bovenstaande inzichten voor onze opleidingen naar voren komt, is daarom de reflectie op dit leren te verdiepen door programma’s te ontwikkelen die zeer praktijkgerelateerd zijn. Alle langdurige trajecten worden daarom omringd door vormen van coaching, intervisie, training on the job, teamwork, mentoring, maarook action learning.Tijdens de langdurende opleidingstrajecten maken we niet alleen gebruik van de NSA-bekwaamheidseisen, maar ook van het door haar ontwikkelde portfolio. Zo bent u vanzelf geregistreerd NSA-lid tijdens uw opleiding.
Opleidingen, trainingen, maatwerk en coachingDe School for Leadership biedt u diverse mogelijkheden voor verdere professionalisering, namelijk:• Een doorlopende lijn van opleidingen (Open aanbod). Van oriëntatie op management en diverse schoolleidersopleidingen tot een masteropleiding voor bovenschools managers. Daartoe werken we samen met gerenommeerde instellingen als Interstudie NDO (HAN), Corgwell Group b.v., de NSA en de Open Universiteit.• Trainingen (Open aanbod). In de vorm van eendaagsen, tweedaag sen of meerdaagsen, waarin een specifieke vaardigheid of inhoud centraal staat. Steeds corresponderen deze met actuele vraagstukken en met verdere professionalisering van NSA-leiderschapscompetenties.• Maatwerk. Soms spreekt het aanbod van de AVS School for Leadership scholen, verenigingen en stichtingen zo aan, dat men voor groepen binnen de eigen schoolorganisatie, directieberaad of bestuur liever maatwerk heeft. Dat geldt zowel voor studiedagen als interne managementdevelopmenttrajecten. Mocht u geïnteresseerdzijn in voorbeelden en referenties hierover, informeer dan naar de mogelijkheden om ons open aanbod aan te passen aan uw specifieke wensen.• Coaching. Zowel binnen onze opleidingstrajecten als los daarvan bieden we diverse vormen van coaching aan. Coaching is ‘maatwerk PLUS’ en is sterk afhankelijk van de vraagstelling, de persoonlijk-heidsstructuur van de gecoachte en de wijze van leren leren. De gecoachte die lerend leert, reflecteert op actueel en gewenst hande-len in relatie tot het effect op de organisatie en onderdelen daarvan. Coaching richt zich onder andere op de zelfverantwoordelijkheid van de gecoachte om binnen de organisatiecontext eigen oplossingen en/of perspectieven te ontwikkelen. De doelen van de gecoachte en die van de organisatie komen vervolgens tot effectvolle afstemming,
die zichtbaar gemaakt wordt in ander/effectief gedrag: de gecoachte (her)ontdekt de eigen kracht als fundament van handelen. Voor dit uit-dagende en ‘ontdekkende’ traject hebben we ervaren coaches in huis. Zie voor verdere informatie de tekst over coaching in deze gids.
Uitgangspunten AVS-aanbod• Specifiek aanbod voor diverse doelgroepen, geïnspireerd door
de theorie van ‘het organiseren van denkwerk’ binnen lerende organisaties, waarbij op alle niveaus het denken en doen met elkaar verbonden blijven;
• Gericht op professionele ontwikkeling met respect voor ieders aanwezige bagage;
• Leren met en van andere professionals. Het ontmoeten en elkaar ondersteunen en inspireren is van uitermate groot belang;
• Heldere standaarden voor wat van cursisten en trainers verwacht mag worden;
• Serieus nemen van de verantwoordelijkheid van de professionals voor zijn/haar eigen leren;
• Goede verhouding tussen kennisoverdracht en vaardigheids-training;
• Via ‘action research’ werken aan analytisch vermogen en onderzoeksvaardigheden;
• Training on the job: gewoon doen, toepassen en het u eigen maken;• Reflectie op eigen handelen: kritisch kijken naar uzelf in actie;• Werken met praktijkopdrachten en reële casussen;• Heldere en onverbloemde feedback met compassie;• Gebruik van diverse middelen: literatuur, film, muziek, meditatie,
fysieke inspanning en creativiteit;• Combinaties van trainers die specialist zijn op inhoudelijk terrein
als ook ervaren praktijkmensen;• Een community per langdurig opleidingstraject op de AVS website
waarop uitwisseling tussen cursisten onderling en tussen cursisten en de AVS georganiseerd is.
Uit onze jarenlange praktijk blijkt dat onze deelnemers waarderen dat:• de opleidingsgroep van vergelijkbaar functioneel niveau is,
waardoor de inbreng van collega-deelnemers zeer herkenbaar en ondersteunend is;
• de trainers de dagelijkse werkelijkheid kennen en daardoor ‘de taal van het primair onderwijs’ spreken;
• denken, doen en reflecteren op een pragmatische wijze met elkaar verbonden worden;
• compassie, betrokkenheid, inspiratie, inhoudelijke uitdaging, persoonlijke aandacht en humor woorden zijn die de sfeer van leren en ontwikkelen in de opleidingen goed benaderen;
• we persoonsgericht werken, dat het leren met hoofd, handen, hart en ziel vergemakkelijkt.
Wilt u meer weten?Wilt u van ons referenties van voorgaande deelnemers, dan kunnen wij dat voor u regelen. Voor gedetailleerde en actuele informatie over de AVS School for Leadership, maatwerk en coaching kunt u terecht op onze website: www.avs.nl/professionalisering/schoolforleadership of belt u even met de AVS, tel. 030-2361010 of mail [email protected], [email protected] of [email protected] inhoudelijke informatie over de AVS School for Leadership kunt u terecht bij Trieneke van Manen of Elaine Toes.
Algemene informatie 9
De alumnidag wordt altijd de laatste vrijdag in november georga niseerd. De eerstvolgende datum is: 27 november 2009. We ontmoeten u dan graag in Burgers’ Zoo in Arnhem.
Het is de bedoeling dat naast deze jaarlijks terugkerende dag leden van de alumnivereniging:• toegang krijgen tot een eigen community op www.avs.nl;• in aanmerking komen voor kortingen op bijvoorbeeld speciale
lectorenavonden;• kunnen deelnemen aan een Schotse summerschool en betrokken
worden bij opleidingen en coaching.
Het bestuur i.o. van alumni is vooral bezig om goede ideeën voor verdere activiteiten te bedenken. Zo zijn er nieuwe plannen als:• ieder jaar een terugkomdag voor de diverse trajecten;• speciaal aanbod voor onze afgestudeerden;• de speciale community op de AVS-website (Kennis Delen) met
allerlei specifieke informatie;• het ondersteunen van leergroepen die na de studie voort
blijven bestaan;• regelmatig speciale aandacht in Kader Primair met specifiek
nieuws zoals: who is where?• kortingen via vouchers op vervolgtrajecten;• op bezoek bij collega’s in het buitenland.
Bent u oud-cursist en heeft u belangstelling zitting te nemen in deze alumnivereniging? Meldt u zich dan aan bij de AVS School for Leadership, tel. 030-2361010 of [email protected]
U kunt lid worden van de alumnivereniging voor 45 euro (administratiekosten) per jaar.Houd voor de actualiteit omtrent de alumnivereniging de berichten op onze website in de gaten!
Meer inhoudelijke informatieAVS School for Leadership, Elaine Toes ([email protected]).
Alumnivereniging
De AVS heeft een alumnivereniging met een eigen bestuur i.o. De alumnivereniging is opgericht voor
afgestudeerden van onze langdurige trajecten, dat wil zeggen alle oud-deelnemers van de school-
leidersopleidingen, bovenschoolse (master-)trajecten en de opleidingen voor coaching, excellente
schoolleiders, middenmanagers en startende directeuren. Dit geldt ook voor alle ‘op maat’ opleidingen
binnen grotere schoolorganisaties, uitgevoerd door de AVS School for Leadership.
avs professionaliseringsgids 2009–201010
AanmeldenAanmelding voor één of meerdere activiteiten uit deze Professionaliseringsgids kan via het inschrijfformulier op pagina 84 of op www.avs.nl/professionalisering. Het is ookmogelijk om via de bestellijst op pagina 83 informatie aan te vragen over een training of opleiding op locatie, een begeleidingstraject of een netwerk. Een AVS-adviseur neemt dan zo snel mogelijk, in de meeste gevallen binnen twee werkdagen, contact met u op. Na inschrijving voor een training of opleiding ontvangt u een bevestiging. Uiterlijk twee weken voor aanvang van de training of opleiding ontvangt u de uitnodiging, het trainingsprogramma, een routebeschrijving en – apart verzonden – een acceptgiro.
Plaats en tijdDe dagtrainingen duren van 9.30 uur tot uiterlijk 16.30 uur en vinden plaats op goed verzorgde locaties. De tweedaagse trainingen zijn meestal op een locatie in Midden-Nederland en starten op de eerste dag om 10.00 uur en duren, inclusief een avonddeel, tot de volgende dag 16.15 uur.
KostenIn alle prijzen voor trainingen en opleidingen zijn koffie enthee, lunch en materialen inbegrepen. Prijzen voor de meer-daagse trainingen zijn inclusief koffie en thee, lunch, diner, overnachting op basis van een eenpersoonskamer en ontbijt.
Aantal deelnemersAfhankelijk van de inhoud van de training of opleiding ligt het aantal deelnemers tussen de tien en twintig personen. We werken bewust met kleine groepen. Bij onvoldoende deelnemers krijgt u tijdig bericht en bieden we u, indien mogelijk, een alternatief.
Certifi cering en competentiesNa afloop van de training of opleiding ontvangt u een certificaat. Dit kunt u eventueel gebruiken bij het registreren van uw gegevens bij de Nederlandse Schoolleiders Academie (NSA). De competenties van de School for Leadership zijn in verband gebracht met de bekwaamheidseisen van de NSA (zie pagina 12 voor een overzicht). U kunt deze ook vinden op www.avs.nl.
VerlofregelingDe werkgever verleent de werknemer gedurende een door de minister te bepalen aantal dagen of uren kort buitengewoon verlof met behoud van loon indien deze met toestemming van de werkgever deelneemt aan een door de minister aan te wijzen nascholingstraining en voor zover zijn werkzaamheden daarmee samenvallen.
AnnuleringsvoorwaardenBij onvoldoende inschrijving kan een training of opleiding door de AVS worden geannuleerd. Het is mogelijk dat u een zelfde training of opleiding op een andere datum krijgt aangeboden. U bent dan geheel vrij hier al dan niet op in te gaan. Uiterlijk twee weken voor de uitvoeringsdatum ontvangt u hierover bericht.Annulering door de deelnemers dient schriftelijk te gebeuren. Als annuleringsdatum geldt de datum waarop de annulering bij de AVS binnenkomt. De kosten verbonden aan de annulering zijn:• bij annulering meer dan dertig dagen voor de aanvang van
de training of opleiding: 45 euro administratiekosten;• bij annulering minder dan dertig dagen voor de aanvang
van de training of opleiding: geen restitutie. U kunt zich natuurlijk in alle gevallen door een collega laten vervangen.
Praktische informatie
Enkele van onze cursuslocaties
Algemene informatie 11
NSA-bekwaamheidseisen
Het professionele handelen van leidinggevenden in het primair onderwijs
kent acht domeinen van bekwaamheid. Deze bekwaamheidseisen zijn
gebaseerd op de kerncompetenties voor onderwijskundig leiderschap uit
de NSA beroepsstandaard. Bij onderwijskundig leiderschap gaat het zowel
om persoonlijke als om organisatie-effectiviteit. De bekwaamheidseisen
die de NSA hanteert zijn:
Omgeving Onderwijsondernemerschap• Is ambitieus, ondernemend en betrokken bij het werk• Is zich bewust van zijn/haar maatschappelijke positie en
verantwoordelijkheid• Kan bestaande aannames loslaten en staat open voor nieuwe
ideeën• Kan kansen en bedreigingen voor de organisatie onderscheiden• Kan op verantwoorde wijze omgaan met risico’s• Kan opereren in het krachtenveld van verschillende opvattingen
en belangen• Kan de positieve beeldvorming van de organisatie bevorderen• Kan netwerkrelaties opbouwen en onderhouden• Kan omgaan met de media• Kan de samenwerkingsmogelijkheden tussen school, gezin en
gemeenschap (mede) vormgeven• Kan inspraak en medezeggenschap organiseren
Organisatie Organisatiebeleid en -beheer• Kan organiseren• Kan een (meerjaren)planning opstellen en bewaken• Koppelt de inzet van middelen aan visie en doelen en verantwoordt
deze• Kan een efficiënte inzet van tijd, mensen en middelen realiseren• Kan werken met managementinformatiesystemen• Kan een passende organisatie- en functiestructuur ontwerpen• Kan de juiste medewerkers werven• Kan onderwijsondersteuning organiseren• Kan professioneel handelen op basis van relevante wet- en regel-
geving (WPO, CAO etc.)• Kan hulpbronnen en middelen organiseren (zoals vergoedingen,
fondsen, vermogen, subsidies)• Kan taakstellend budgetteren en beheren• Kan kwaliteitskaders en normen opstellen en/of hanteren• Kan zelfevaluatie organiseren op basis van kwaliteitsinstrumenten• Kan een veilige en schone school(omgeving) organiseren
Organisatieontwikkeling• Kan de ontwikkeling van personeel en organisatie stimuleren• Stimuleert een professionele dialoog op basis van beelden,
verwachtingen en ervaringen• Moedigt initiatief en experiment aan en faciliteert dit• Ziet visieontwikkeling als een dynamisch cyclisch proces• Kan een visie op onderwijs, leren en opvoeding ontwikkelen en
levend houden• Kan op basis van visie organisatieveranderingen vormgeven• Kan een visie of streefbeeld inspirerend overbrengen en/of mee
uitdragen• Kan een draagvlak voor organisatiedoelen ontwikkelen• Kan doelen, prioriteiten, planning en werkprocedures (vast)stellen• Kan de voortgang van processen bewaken en controleert of
gemaakte afspraken worden nagekomen• Kan anderen effectief en actief bij besluitvormingsprocessen
betrekken• Durft keuzes te maken en besluiten te nemen
Onderwijs Competent in het ontwikkelen, aansturen en begeleiden
van het primaire proces• Kan achterhaalde concepten, praktijken en leermiddelen uitbannen
en nieuwe introduceren en borgen• Kan het pedagogisch (school)klimaat bewaken• Kan een uitdagende en stimulerende leeromgeving organiseren• Houdt rekening met de belangen, positie en verantwoordelijkheid
van ouders• Ziet erop toe dat ouders/verzorgers tijdig en duidelijk geïnformeerd
worden over de ontwikkeling van hun kind• Kan de balans tussen leerstof en kindgerichtheid bewaken• Kan de mate waarin het onderwijs tegemoet komt aan verschillen
tussen leerlingen bewaken• Kan de (on)mogelijkheden van de school aangeven• Kan behaalde resultaten verantwoorden• Kan de kwaliteit van het systeem van interne leerlingenzorg
bewaken• Kan een klassenconsultatie uitvoeren
Daadkracht Interpersoonlijk competent• Kan een positieve open sfeer opbouwen en bevorderen• Is bereikbaar en aanspreekbaar en neemt de tijd om te luisteren• Inspireert, motiveert en relativeert• Geeft anderen verantwoordelijkheid en vertrouwen en deelt
leiderschap• Is geïnteresseerd en toont oprechte belangstelling voor de ander• Durft stelling te nemen en kan omgaan met kritiek en weerstand• Kan effectief communiceren en presenteren• Kan confronteren, bemiddelen en geeft of vraagt feedback
Aansturen van professionals• Kan een klimaat scheppen waarin medewerkers zich gemotiveerd,
gestimuleerd en gewaardeerd voelen• Durft (een groep) medewerkers aan te spreken op hun functioneren
en hun verantwoordelijkheden• Kan competentiegericht werken• Kan duidelijke eisen en grenzen stellen• Kan resultaatgericht werken van (een groep) medewerkers
bevorderen• Kan teamgeest en samenwerkingsbereidheid bevorderen
Denkkracht Intrapersoonlijk competent• Kan gebruik maken van diverse bronnen en informatiekanalen• Kan bij (complexe) problemen hoofd- en bijzaken onderscheiden• Kan verbanden, trends en patronen zien• Kan werken met prognoses en sturen op kengetallen• Kan (mogelijke) problemen in vroeg stadium herkennen• Kan een probleem vanuit meerdere invalshoeken analyseren en
verschillende oplossingsrichtingen verkennen• Kan inschatten wanneer er (onmiddellijke) actie gevraagd wordt• Kan anderen (mede)verantwoordelijk voor de oplossing maken
Zelfsturing• Kan de grondslag van de organisatie bewaken• Kan moreel verantwoord handelen• Verantwoordt het professioneel handelen• Wil bijdragen aan de ontwikkeling van de beroepsgroep• Werkt voortdurend aan de eigen ontwikkeling• Kan effecten van eigen handelen evalueren
Bron NSA beroepsstandaard 2004-2005
avs professionaliseringsgids 2009–201012
� Open aanbod OPersoonlijk leiderschap
Onderwijskundig leiderschap
Organisatieontwikkeling
Beheer en effectieve systemen
Opleidingen
Human Dynamics® trainingsprogramma’sTwee tweedaagsen
DoelgroepIedereen binnen het basisonderwijs die geïnteresseerd is in gedrags- en cultuurveranderingen ter ondersteuning van persoonlijke en/of organisatorische ontwikkeling.
DoelInzicht verwerven in Human Dynamics. Human Dynamics zet de toon voor een gemeenschappelijke taal, die veel misverstanden en belemmeringen kan oplossen en voorkomen.
InhoudIn een maatschappij waar een steeds groter beroep wordt gedaan op de menselijke flexibiliteit en creativiteit, biedt Human Dynamics inzicht in eigen en groepsprocessen, de eigen behoefte in communicatie en die van anderen, de verschillen in leren en waarnemen.Een beproefde methodiek om op dynamische wijze de verschillen in houding en gedrag te verhelderen en werkbaar te maken: ongeacht leeftijd, ras, cultuur of geslacht. Het benutten van dit inzicht leidt ertoe dat de teamprestaties meer opleveren dan de som van de activiteiten van een aantal leden. Tevens besteden we aandacht aan effectiviteit in zowel communicatie als samenwerken.
Deel 1De eerste tweedaagse training is gericht op het verkrijgen van inzicht in eigen en andermans functioneren en communiceren in het licht van Human Dynamics. Zowel theorie als praktische toepassingen komen aan de orde.U ontvangt voor verdere verdieping aan het einde van deze tweedaagse het boek van Sandra Seagal en David Horn: Human Dynamics.
Deel 2De tweede tweedaagse training richt zich op het praktisch omgaan met verschillen in de dagelijkse probleemaanpak, samenwerking, teameffectiviteit en leidinggeven aan teams. Aan deel 2 kunt u alleen deelnemen als u deel 1 gevolgd heeft.
ResultaatDe inzichten en vaardigheden na de training hebben een directe en duurzame invloed op de persoonlijke effectiviteit. Niet alleen individueel, maar ook in teamverband zetten we een zelfsturende ontwikkeling in gang, die leidt tot meer begrip en waardering voor onderlinge verschillen.
NSA-bekwaamheidseisen• Intrapersoonlijk competent• Interpersoonlijk competent
Reacties van ex-deelnemers“Dit is iets om met het team te doen en daarna in je onderwijs te integreren.”“Je leert naar jezelf te kijken en vooral naar de communicatie met de ander.”“Veel duidelijke informatie en tijd voor reflectie. Een afwisselend programma.”
UitvoeringAnita Burlet i.s.m.Interstudie NDO
DataDeel 1: 17 en 18 september 2009, 11 en 12 maart 2010 of16 en 17 september 2010Deel 2: 4 en 5 juni 2009, 19 en 20 november 2009, 3 en 4 juni 2010 of18 en 19 november 2010
Kosten1200 euro per deel
Het is ook mogelijk voor iedere twee-daagse afzonderlijk in te tekenen.
� Persoonlijk leiderschap
avs professionaliseringsgids 2009–201014
Human Dynamics® en leidinggeven aan een arbeidsprocesVerdiepingstweedaagse
DoelgroepLeidinggevenden die HD deel 1 voltooid hebben (zie pagina 14).
DoelDeze verdiepingstweedaagse is gericht op het beter ‘wederzijds verstaan’ van leidinggevende en medewerker.
InhoudVerschillen tussen mensen, wat betekent dat voor communicatie, interne processen en leren? Kernbegrippen zijn: respect, elkaar begrijpen en samen leren. Wat kunt u er concreet mee in uw organi-satie? Wat betekent dat voor u als leidinggevende? Human Dynamics geeft niet alleen helder zicht op uw eigen behoeften bij communicatie, waar u sterk in bent en wat u wilt ontwikkelen, maar geeft ook inzage in het proces en de ‘zienswijze’ van de ander. En daarmee is dit gedachtegoed uitermate geschikt om met diezelfde bril eens naar het ‘instrumentarium’ van leidinggevenden te kijken.
U kunt bijvoorbeeld denken aan:• het herkennen van wat een dominante dynamiek is in uw organisatie;• meer doelmatige en efficiënte gespreksvoering door beter aan te sluiten bij de ander;• overleggen, teamwerk:Wie is waar goed in? Hoe verbetert u uw zwakkere kanten? Hoe houdt u rekening met anderen, waarbij geen sprake is van irriteren of in-, uit- of ophouden?;• beleid formuleren en implementeren:Human Dynamics kan ondersteunen bij het formuleren van veranderingen, waarbij rekening gehouden wordt met persoonlijke achtergronden;• leren in een organisatie:rekening houden met elkaars persoonlijkheidsdynamieken bij kennisoverdracht.
Na het opfrissen van de theorie komen onderwerpen aan bod als:• ontdekken wat u van de ander weet en wat de ander nodig heeft;• uw glansrollen en ‘dwaalsporen’;• communicatie in de praktijk: tweegesprekken;• communicatie in samenwerkingssituaties: overleggen/vergaderen;• schriftelijk communiceren.
NSA-bekwaamheidseisen• Intrapersoonlijk competent• Aansturen van professionals• Organisatieontwikkeling
UitvoeringAnita Burlet e.a.
Data16 en 17 april 2009 of 15 en 16 april 2010
KostenLeden: 1050 euroNiet-leden: 1150 euro
School for Leadership
� Open aanbod O
15
Human Dynamics® TeachertrainingTweedaagse en een terugkomdag
DoelgroepLeerkrachten, IB-ers, remedial teachers en anderen die met leerlingen, lesgeven en ondersteuning te maken hebben.Voor wie Deel 1 van het Human Dynamics-programma (pagina 14) gevolgd heeft en in praktische zin meer wil doen met Human Dynamics.
DoelDe Teachertraining biedt inzichten en vaardigheden waarmee u uw onderwijs op een dusdanige wijze vorm kunt geven, dat u tegemoet komt aan de leerbehoeften van uw leerlingen (en de verschillende persoonlijkheidsdynamieken).
InhoudHoe komt het toch dat een leerling bij de ene leerkracht opbloeit en bij de andere onzichtbaar is? Waarom krijgt een leerkracht de ene leerling gemakkelijk in beweging en de andere heel moei-zaam? In een tijd waarin het onderwijs steeds meer vraaggestuurd wordt en het ontwikkelen van persoonlijke competenties centraal staat, bieden we nu ook een onderwijsgerichte follow-up: de Teachertraining. In deze training leert u het Human Dynamics-concept toe te passen op de verschillende communicatiebehoeften van leerlingen.
Centraal staan vragen als:• Hoe daagt u mensen met verschillende dynamieken uit tot leren?• Hoe kunt u, vanuit uw eigen persoonlijkheidsdynamiek, uw onderwijs zo vormgeven dat het tegemoet
komt aan de behoeften van uw leerlingen (en hun verschillende dynamieken)?• Hoe biedt u leerlingen de ruimte om hun specifieke kwaliteiten te benutten en te ontwikkelen?
Aan leren zitten twee kanten: zelf leren, maar ook het overbrengen van kennis. Voor beide processen is inzicht in de verschillende leerbehoeften van groot belang. Niet alleen is het nuttig het eigen leerproces en leerpatronen te begrijpen en hierop te vertrouwen, ook is het kunnen afstemmen van uw benadering op de diverse leerbehoeften een bruikbare tool.
ResultaatU creëert een leeromgeving waarin u niet alleen uw leerlingen, maar ook uzelf uitdaagt tot verdere persoonlijke en competentieontwikkeling.
NSA-bekwaamheidseisen• Competenties gericht op het primaire proces• Interpersoonlijk competent• Intrapersoonlijk competent
UitvoeringAnita Burleti.s.m. Interstudie NDO
Data9 en 10 april 2009, terugkomdag op 2 oktober 2009 of;8 en 9 april 2010, terugkomdag op 1 oktober 2010
Kosten1090 euro, inclusief verblijf en materialen. Groepskorting mogelijk.
� Persoonlijk leiderschap
avs professionaliseringsgids 2009–201016
Persoonlijke presentatie en profileringEendaagse
DoelgroepLeidinggevenden.
DoelU straalt uit wat u uit wilt stralen, zodat u zelfverzekerd en overtuigend overkomt.
InhoudVakinhoudelijk doet u het prima, maar u heeft het idee dat u niet altijd gehoord wordt. Het beeld dat u van uzelf heeft, strookt niet met het beeld dat anderen van u hebben. U wilt leren hoe u uw persoonlijke presentatie kunt verbeteren.
In deze training houden we u een spiegel voor. De thema’s zijn:• persoonlijke presentatie door middel van kleurenanalyse;• non-verbale aspecten zoals houding, stem en mimiek;• feedback geven en ontvangen.
VormKleur- en stijlanalyse.Theorie over persoonlijke uitstraling. Drie dagdelen, inclusief diner.
Resultaat• U weet wat voor een eerste indruk u maakt en hoe het op anderen overkomt.• U kent het belang van non-verbaal gedrag bij het overbrengen van een boodschap.• U presenteert zich op een manier die bij u past.
NSA-bekwaamheidseisen• Interpersoonlijk competent
– Kan effectief communiceren en presenteren• Aansturen van professionals• Onderwijsondernemerschap
– Is zich bewust van maatschappelijke positie en verantwoordelijkheid
Reacties van ex-deelnemers“Ik heb voldoende leerpunten om de komende tijd aan te kunnen werken.”“De open, collegiale sfeer in de groep, was erg prettig.”“Zeker aan te bevelen voor andere teamleden.”
UitvoeringDiverse AVS-adviseurs
Data8 oktober 2009 of11 maart 2010
KostenLeden: 600 euroNiet-leden: 700 euro
Gun jezelf een cadeautje!
School for Leadership
� Open aanbod O
17
Succesvol onderhandelenTweedaagse
DoelgroepLeidinggevenden, zoals bovenschools managers, directeuren, locatieleiders en personeelsfunctionarissen.
Doelen• kennis van de theorie en praktijk van onderhandelen;• (verder) ontwikkelen van onderhandelingsvaardigheden;• drempel verlagen door het onderhandelen samen te oefenen.
InhoudSchooldirecteuren en andere leidinggevenden worden nu én in de toekomst steeds vaker genoodzaakt zelf te onderhandelen. U onderhandelt namelijk in de meest uiteenlopende situaties, zoals met collega’s, als werkgever, over arbeidsvoorwaarden, deeltijdwerk, verlof, scholing of het verrichten van andere werk-zaamheden. Daarnaast moet de moderne schooldirecteur ook veel vaker voor de school onderhandelen met externe partijen als gemeenten, leveranciers of andere soms concurrerende scholen. Een juiste onderhandelingsattitude is niet alleen noodzakelijk, maar ook onontbeerlijk in uw dagelijkse werkomgeving. De training Succesvol onderhandelen leert u uw sterke kanten in te zetten met gebruik-making van slimme technieken. Een aanrader voor de veelal zelfstandig opererende schoolleiders die er het meeste voor hun school willen uitslepen.
In deze tweedaagse training maakt u kennis met de theorie en de praktijk van onderhandelen. Onderhandelingsvaardigheden zijn geen statische vaardigheden, maar zijn voortdurend in ontwikke ling. We gaan uitgebreid in op het verschil tussen samenwerken, onderhandelen en vechten en tussen wederzijd-se afhankelijkheid en tegengestelde belangen. Aan de hand van verschillende onderhandelingsmodellen, zoals het Gatwickmodel, besteden we aandacht aan inhoud, sfeer, machtsbalans, achterban en procedures. Verschillen in onderhandelen met collega’s, de baas, de medewerkers en met externe relaties komen aan de orde. Tijdens de tweede dag gaan we aan de slag met het herkennen en inzetten van communicatiestijlen en oefenen we verschillende onderhandelingsvaardigheden in een groot onderhandelingsspel.
Onderwerpen:• wat is onderhandelen en wat niet?• het voorbereiden van onderhandelingen;• het maken van gedragskeuzes afhankelijk van de situatie;• herkennen van en omgaan met manipulatief gedrag;• persoonlijke effectiviteit tijdens het onderhandelingsproces;• onderhandelen met een machtiger partij;• de verschillende fasen binnen onderhandelingsprocessen;• beïnvloedingstactieken en stijlen van conflicthantering;• conflicten (bewust) oproepen, erop anticiperen en voorkomen.
VormDiverse werkvormen: luisteren naar korte inleidingen, oefeningen doen, instructievideo bekijken en feedback ontvangen.
NSA-bekwaam heids eisen• Zelfsturing• Intrapersoonlijk competent
UitvoeringTom Roetert e.a
Data12 en 13 november 2009 of 11 en 12 februari 2010
KostenLeden: 750 euroNiet-leden: 850 euro
� Persoonlijk leiderschap
avs professionaliseringsgids 2009–201018
Omgaan met conflictenTweedaagse
DoelgroepSchoolleiders, locatieleiders, middenmanagers, bovenschools managers en bestuurders.Voor leidinggevenden die in hun werk regelmatig te maken krijgen met sluimerende of openlijke conflicten, zowel intern als extern.
DoelAdequa(a)t(er) omgaan met conflicten op het werk.
InhoudIn de tweedaagse komen de volgende onderwerpen aan bod:• herkennen van conflicten: soorten conflicten, oorzaken van conflicten;• informatie over gesprekstechnieken bij conflicten;• analyseren van uw persoonlijke stijl;• voordelen van constructieve conflicthantering;• simulatie en oefenen van een conflict, onder andere met een acteur.
VormUw praktijk is de basis van deze training. Naast korte theoretische inleidingen oefent u vooral met cases uit de onderwijspraktijk. Tijdens de oefeningen leert u uw eigen kracht en zwakte kennen. De trainer ondersteunt u actief bij het werken aan uw persoonlijke leerdoelen.
Resultaat• U herkent conflictsituaties op het werk.• U leert constructief om te gaan met conflicten.
NSA-bekwaamheidseisen• Aansturen van professionals• Interpersoonlijk competent• Zelfsturing
UitvoeringAd van der Staak e.a.
Data12 en 13 november 2009 of10 en 11 juni 2010
KostenLeden: 950 euroNiet-leden: 1050 euro
School for Leadership
� Open aanbod O
19
TimemanagementTweedaagse met een terugkomdag
DoelgroepIedere leidinggevende die met tijd(sdruk) wil omgaan en daarmee het totale functioneren wil verbeteren.
DoelOp een ontspannen en effectieve manier omgaan met uw beschikbare tijd in relatie tot uw functie.
InhoudIn deze training oefent u met het stellen van prioriteiten en het realiseren van haalbare doelen en plannen. U krijgt inzicht in de blokkades die u hinderen in uw eigen timemanagement en formuleert uw eigen oplossingen.
Programma van de training:• eigen effectiviteit in uw functie;• persoonlijke blokkades bij timemanagement;• persoonlijke hulpbronnen bij timemanagement;• prioriteiten bepalen;• plannen en organiseren;• assertiviteit;• ontspannen;• persoonlijk actieplan.Tijdens het programma is er uitgebreide aandacht voor ontspanningsmomenten.
Programma van de terugkomdag:• uitwisseling aan de hand van verschillende actieplannen;• moment van ontspanning;• bijstellen van de actieplannen;• de rol van uw schoolorganisatie;• omgaan met stress.
VormUw werkplek is de basis. Een voorbereidende opdracht maakt deel uit van de training. Na twee maanden volgt een terugkomdag.
ResultaatEen persoonlijk actieplan op basis van uw eigen inzichten en tips van medecursisten en de trainer.
NSA-bekwaamheidseisen• Interpersoonlijk competent• Aansturen van professionals
Reacties van ex-deelnemers“De meerwaarde lag in de gesprekken met anderen, om voor mijzelf (nog) beter te functioneren in mijn organisatie.”“Ik kreeg inzicht in mijn eigen blokkades en gewoontes. Je kijkt naar je persoonlijke belangen versus timemanagement.”“Het is goed om je van tijd tot tijd te bezinnen.”
UitvoeringMagda Snijders
Data3 en 4 november 2009, terugkomdag op 14 januari 2010 of;2 en 3 maart, terugkomdag op 14 mei 2010
KostenLeden: 1150 euroNiet-leden: 1350 euro (inclusief terugkomdag)
“Als er een geheim van effectiviteit bestaat, dan heet het concentratie”.
P.F. Drucker
� Persoonlijk leiderschap
avs professionaliseringsgids 2009–201020
Gesprekstechnieken vanuit moed en betrokkenheidVijf eendaagse bijeenkomsten
DoelgroepLeidinggevenden in het onderwijs op elk niveau die hun gesprekstechnieken willen verbeteren of in een veilige situatie gespreksvoering willen oefenen.
DoelOpfrissen, uitbreiden en trainen van gesprekstechnieken, van basisniveau tot ervaren niveau.
InhoudU wilt uw boodschap helder brengen. U zoekt naar mogelijkheden om zowel het belang van uw organisatie, uw gesprekspartner als uzelf in het vizier te houden.In deze training houden we nadrukkelijk rekening met het voeren van gesprekken met verschillende partners in de onderwijssituatie: uw medewerkers, uw leidinggevende, ouders, gesprekken met professionals uit verschillende disciplines (gemeente, provincie, subsidieverstrekkers, kinderopvang). Naar mate de cursus vordert, beheerst u steeds meer en ingewikkelder gesprekken.
Aan de orde komen:Dag 1: Communicatieve uitgangspuntenVerbaal en non-verbaal communiceren, niveaus van communicatie, luisteren, vragen stellen, moed en betrokkenheid, feedback.Dag 2: Verdieping communicatieve uitgangspunten en intervisieCommuniceren, onder andere vanuit het gedachtegoed van NLP: rapport maken van al uw zintuigen en mogelijkheden, omgaan met weerstand, moed en betrokkenheid.Dag 3: Gesprekken voeren met uw medewerkers vanuit een coachende houdingOntwikkelingsgesprek, functioneringsgesprek of een gesprek naar aanleiding van eenklassen- of werkbezoek.Dag 4: Gesprekken met een corrigerend karakterControleren, beoordelen, corrigeren, ‘slecht nieuws’-gesprek, omgaan met agressie en conflicten.Dag 5: Gespreksmodellen, een verdiepingModellen naar keuze die in eerdere bijeenkomsten kort aan de orde kwamen, diepen we nu verder uit. Denkt u aan: feedback geven, coachmodel, hypothesetoetsend model, werken met verandercurve, model voor het omgaan met weerstand. Ten slotte behandelen we meerdere manieren van intervisie en de organisatie daarvan.
VormIn deze serie trainingen staat leren door doen centraal. Uw praktijk is de basis voor deze training: u neemt een case mee. We wisselen oefeningen af met korte theoretische uiteenzettingen op verschillende manieren. Diverse gespreksmodellen en -technieken komen aan de orde, naast methodieken en tools voor intervisie. U ontvangt van de AVS een naslagwerk. Een (schriftelijke) intake maakt onderdeel uit van uw aanmelding.
Resultaat• Uw communicatieve vaardigheden en gesprekstechnieken zijn aangescherpt of verdiept, afhankelijk
van het door u gekozen arrangement.• U zet bewust alle non-verbale facetten bij communicatie in (houding, ademhaling, lichaamstaal, toon,
oogcontact) en gebruikt al uw zintuigen bij gespreksvoering.• U leert verschillende gespreksmodellen, afhankelijk van uw arrangement.• U vergroot uw assertiviteit in gesprekken: u geeft helder uw grenzen aan en kunt kritiek geven.
NSA-bekwaamheids eisenDeze serie trainingen richt zich op communicatieve vaardigheden met al uw gesprekspartners en haakt daarom aan alle bekwaamheidseisen.
School for Leadership
UitvoeringMagda Snijders e.a.
Data16 oktober, 13 november, 26 november, 3 december en 17 december 2009 of;29 januari, 11 februari, 26 februari, 18 maart en2 april 2010
KostenLeden: 1350 euroNiet-leden: 1500 euro
� Open aanbod O
21
Meesterlijk coachenDrie tweedaagsen
DoelgroepIedereen die op school te maken krijgt met coaching en al enigszins geschoold en vaardig hierin is. U beschikt al over basale gespreks- en coachingsvaardigheden. Goed vervolg en verdieping voor deelnemers van de training competentiegericht coachen (zie pagina 23).
DoelVerdieping van uw coachingsrepertoire, met aandacht voor specifieke lastigheden waar u in uw werk tegenaanloopt.
InhoudEerste tweedaagse: het coachen van moeilijke mensenAan de orde komen het herkennen van persoonlijkheidsstructuren en het ermee omgaan buiten een psychotherapeutische setting.
Algemeen ligt de focus op effectief omgaan met lastig gedrag van leerkrachten:• Hoe gaat u om met te afhankelijke mensen?• Hoe gaat u om met weerstanden?• Hoe achterhaalt u verborgen gevoelens en beïnvloedt u interne dialoogvoering?• Hoe gaat u om met manipulatief gedrag?
Tweede tweedaagse: teamcoachingHet leren begeleiden van vormen van samenwerkend leren staat centraal, met aandacht voor systeemdenken, groepsdynamica, fases in teamontwikkeling en interactie tussen situatie en groep.
Derde tweedaagse: nieuw gereedschap voor de coachkistIn deze tweedaagse is de aandacht volledig gericht op het oppoetsen van roestig gereedschap: basale coachingsdenk- en doe-modellen. Het onderzoeken van eigen blokkades/valkuilen: onder de eigen waterlinie. Ook nieuwe technieken als provocatief coachen, conflictcoachen en coachen op enneagrammen komen aan de orde.
VormIn de tweedaagsen besteden we regelmatig tijd aan zowel theoretische verdieping, analyses van praktijkvoorbeelden als oefeningen. Soms verzorgen experts op deelterreinen een inleiding. Tevens werken we met acteurs en soms ook met videoregistraties.
NSA-bekwaamheidseisen• Zelfsturing• Aansturen van professionals• Interpersoonlijk competent
Reacties van ex-deelnemers“Meerdere mensen zouden deze training moeten volgen. Ik kan er zelf veel mee in mijn organisatie.”“Ik waardeer de interactieve werkvormen, de professionele inhoud en levendige presentatie.”
UitvoeringAnita Burlet, met acteurs enexperts op deelterreinen
Data28 en 29 oktober 200914 en 15 januari 201022 en 23 april 2010
KostenPer tweedaagse:Leden: 850 euroNiet-leden: 950 euro
Voor de drie tweedaagsen:Leden: 2450 euroNiet-leden: 2650 euro
De tweedaagsen kunt u zowel afzonderlijk als in combinatie volgen.
� Persoonlijk leiderschap
avs professionaliseringsgids 2009–201022
Competentiegericht coachenDrie tweedaagsen
DoelgroepLeidinggevenden, IB-ers en AB-ers die tijdens hun taakuitoefening medewerkers coachen.
DoelHet vergroten van de eigen vaardigheden in competentiegericht coachen.
InhoudHet vergroten van de eigen vaardigheden in competentiegericht coachen vraagt expliciete aandacht. Competenties beschrijven het cruciale gedrag om tot succesvol handelen te komen op zowel persoonlijk als professioneel niveau. Voor de leidinggevende is het daarbij van belang om te zien waar de medewerker staat ten opzichte van het competentieprofiel van zijn of haar functie. De individuele ontwikkelingsbehoefte en die van de organisatie worden binnen de gesprekkencyclus zoveel mogelijk op elkaar afgestemd en meestal vastgelegd in een POP. Als dat goed in kaart is gebracht, volgt een proces van verdere coaching en begeleiding. Het dilemma daarbij is dat dan van de zuiverste vorm van coaching moeilijk sprake kan zijn.
In deze training besteden we daarom uitgebreid aandacht aan de theorie en de praktijk van (competentiegericht) coachen:• competentiemanagement en competentiegericht coachen;• signaleren, benoemen en bespreekbaar maken van competentiegedrag;• werken met ontwikkelingsplannen, op het spanningsveld tussen beoordelen en stimuleren.
De volgende vragen, dilemma’s en technieken staan centraal:• basisvaardigheden gesprekstechnieken, geven van feedback en coachen;• uitgaan van talenten, van competenties én ambitie/passie;• verschillen tussen leidinggeven en coachen: coachend leiderschap;• leren systematisch door te vragen op competentiegedrag;• signaleren en benoemen van (afwezig) competentiegedrag in de huidige situatie;• bespreekbaar maken van (onzichtbare) opvattingen, waarden en normen die het zichtbare
competentiegedrag beïnvloeden;• coachen boven en onder de waterlinie.
VormWe hanteren diverse werkvormen: luisteren naar korte inleidingen, gespreksvormen oefenen, instructievideo bekijken, feedback ontvangen en werken met een educatief acteur.
NSA-bekwaamheidseisen• Zelfsturing• Aansturen van professionals• Interpersoonlijk competent
Reacties van ex-deelnemers“Het nadenken over jezelf, reflectie, en analyses maken over jezelf en anderen is erg prettig.”“Veel is direct toepasbaar op de ontwikkeling van mijn organisatie.”“Soms een bevestiging, een eye-opener, en ik hoor nieuwe ideeën om mee aan de slag te gaan.”
UitvoeringAnita Burlet e.a.
Data12 en 13 november 200921 en 22 januari 201011 en 12 maart 2010
KostenDrie tweedaagsen:Leden: 1950 euroNiet-leden: 2200 euro
School for Leadership
� Open aanbod O
23
Loopbaanbezinning, die dichtop uw huid komtTweedaagse
DoelgroepDirecteuren, leerkrachten en andere teamleden.
DoelStilstaan bij uw werk en u bezinnen op uw leven(-sfase).
Inhoud“Ik ben nu al twintig jaar leerkracht en ik vind kinderen nog steeds leuk, maar soms denk ik … houd ik het nog wel vol tot mijn pensioen?”“Het lesgeven vind ik heerlijk, maar al die zaken erom heen groeien me boven het hoofd.”“Ik ben nu in de vijftig en ik ga echt merken dat ik ouder word, alle kinderen vind ik druk en veranderingen vind ik bedreigend.”“Ik ben pas 37 jaar oud en als ik denk dat ik nog dertig jaar moet lesgeven, slaat de schrik me om het hart.” “Misschien wil ik het onderwijs wel uit!”
Herkent u deze gevoelens of uitspraken?Misschien denkt u het zelf wel eens of hoort u het uw collega’s zeggen. Het zijn gedachten en gevoelens die iedereen soms heeft. Zorgelijk wordt het, zodra bij iemand deze gevoelens en gedachten regelmatig terugkomen. Sommige mensen staan ermee op en gaan er mee naar bed. Dan is het misschien tijd om eens stil te staan bij uw werk en uw plezier in het werk.In deze tweedaagse training (twee afzonderlijke dagen) krijgt u de tijd om eens stil te staan bij uw werk en u te bezinnen op uw leven(-sfase).
U kunt uzelf als directeur aanmelden, maar natuurlijk ook een collega en leerkracht waarvan u denkt dat die het nodig heeft. In het kader van IPB en POP-gesprekken of leeftijdsbewust personeelsbeleid kan deze training mensen weer inspiratie en plezier in het werk geven.
VormNaast enkele praktische opdrachten over uw werk en hoe u daarin staat, krijgt u in deze training tevens kennis over de levensfase waarin u verkeert. Aan de hand van het beroemde boek De Levensloop van de mens van prof. dr. Lievegoed en de laatste theorieën krijgt u inzicht in uw eigen levensloop.In twee afzonderlijke dagen gaat u samen met uw medecursisten in verschillende werkvormen onderzoeken hoe u in het leven en in het werk staat. U krijgt daarnaast op dag één een leuke en persoonlijke huiswerkopdracht mee voor dag twee.
NSA-bekwaamheidseisen• Zelfsturing• Aansturen van professionals• Interpersoonlijk competent
UitvoeringTom RoetertBob Ravelli
Data10 en 11 november 2009 of11 en 12 maart 2010
KostenLeden: 499 euroNiet-leden: 599 euro
U kunt deze cursus ook als in-company traject aanbieden aan uw eigen personeel.
� Persoonlijk leiderschap
avs professionaliseringsgids 2009–201024
Oriëntatie op Management Training van twee dagen en een persoonlijk loopbaanadvies
DoelgroepWerkenden in het speciaal onderwijs, het reguliere basisonderwijs en het voortgezet onderwijs: leerkrachten en docenten met ambitie, bouwcoördinatoren et cetera.
DoelVia Oriëntatie op Management is het mogelijk ambities en talenten te onderzoeken zodat een meer bewuste stap in de loopbaan gezet kan worden. Daarbij wordt de vraag beantwoord of leidinggeven een van die mogelijkheden is.
InhoudDe training is bedoeld voor hen die zich laten uitdagen om op onderzoek uit te gaan.
De onderwerpen van onderzoek zijn onder andere:• de mate van inzicht in leidinggeven;• de persoonlijke talenten en drijfveren;• kwaliteiten die noodzakelijk zijn voor de functie van leidinggeven;• waarden die belangrijk zijn;• de voorkeur van werkwijze en hoe die toe te passen.
We werken met toegespitste opdrachten, met opdrachten die in de werksituatie worden uitgevoerd en met een gevalideerde scan die u thuis kunt maken.
Keuzemogelijkheden:A een individueel traject waarbij de highlights van de training aan de orde komen. Dit traject wordt afgerond met een twee uur durend gesprek dat resulteert in een loopbaanadvies.B aan de hand van een kijkwijzer kunt u een snuffelstage lopen op een of meerdere scholen. De organisatie hiervan wordt afgestemd met de schoolleider.
VormGrote variatie in werkvormen. De training heeft het karakter van een assessment. We werken met kleine groepen.
Resultaat• inzicht in eigen ambities en competenties;• een persoonlijk loopbaanadvies;• een uitgebreide en persoonlijk ontwikkelrapportage.
NSA-bekwaamheidseisenU werkt aan alle NSA-bekwaamheidseisen.
UitvoeringMagda SnijdersAd van der Staak
DataSerie 1: 6 oktober en 10 november, loopbaangesprek op 18 november 2009Serie 2: 20 januari en 23 februari, loopbaangesprek op 10 maart 2010
KostenLeden: 850 euroNiet-leden: 950 euroHet individuele traject: 750 euroMet snuffelstage: nader af te stemmen met schoolleider
School for Leadership
� Open aanbod Owegenssucces
vervolgd
25
� Persoonlijk leiderschap
Effectief en efficiënt vergaderenEendaagse
Doelgroep/DoelVoorzitters van vergaderingen en teamleden die meer willen halen uit hun vergaderingen.
InhoudDeelnemers aan een vergadering stellen effectief vergaderen zeer op prijs. Vaak zijn deelnemers te vaak of te lang aan het woord. Afdwalen van het onderwerp bevordert het resultaat bepaald niet! Een groot misverstand is ook dat men denkt dat de voorzitter verantwoordelijk is voor de vergadering en de kwaliteit ervan. Elke deelnemer is daarvoor verantwoordelijk. Hoe maakt u dat duidelijk en welke aanpak is daarvoor handig? U leert het in deze training.
Aan de orde komen:• het doel van vergaderen;• opstellen van een duidelijke agenda;• vergaderprocedures;• rollen binnen de vergadering;• stijlen van vergaderen;• effectief onderbreken;• het behalen van resultaat;• communiceren op het juiste niveau;• omgaan met lastige vergadersituaties;• effectief sturen van vergaderingen;• betrokkenheid en creativiteit;• praktijkcases en voorbeelden.
VormTijdens een eendaagse krijgt u informatie waarmee u uw vergaderstijl herkent en verbetert. We kijken naar de verschillende rollen die tijdens een vergadering worden ‘gespeeld’. We sluiten de dag af met het maken van een persoonlijk plan van aanpak. Tevens oefenen we het vergaderen ter plekke in enkele lastige situaties.
Resultaat• U beheerst de voorzittersrol.• U leert hoe u een duidelijke agenda en actielijst opstelt.• U krijgt inzicht in uw eigen stijl en die van anderen.• U communiceert effectief.• U leert onderbreken.• U leert omgaan met lastige situaties.• U haalt eruit wat erin zit.
NSA-bekwaamheidseisen• Aansturen van professionals• Intrapersoonlijk component• Organisatieontwikkeling
UitvoeringBob RavelliTom Roetert
Data13 oktober 2009 of16 maart 2010
KostenLeden: 299 euroNiet-leden: 399 euro
avs professionaliseringsgids 2009–201026
Oriëntatie op Interne BegeleidingTwee dagen en een persoonlijk loopbaanadvies
DoelgroepInterne begeleiders en leerkrachten met ambitie voor interne begeleiding.
DoelVia Oriëntatie op Interne Begeleiding is het mogelijk uit te zoeken of u de capaciteiten heeft voor deze functie in ontwikkeling.
InhoudDoor veranderingen in het functiebouwwerk komen de taken van de interne begeleider meer en meer naar voren. Van begeleiden, coördineren en verwijzen van leerlingen denkt de interne begeleider mee met onderwijsvernieuwingen, is lid van het managementteam en voert overleg met mensen uit diverse disciplines. Kortom, een ontwikkeling van deze middenkaderfunctie die steeds hogere eisen aan de interne begeleider stelt. Heeft u als intern begeleider al het werk- en denkniveau wat de functie in de toekomst vergt, heeft u al de leidinggevende competenties die het onderwijskundig leiderschap vraagt en heeft u voldoende analytisch vermogen om een diagnose te kunnen stellen bij de pedagogische (en andere problemen) van de leerlingen?De training is bedoeld voor interne begeleiders die zich willen ontwikkelingen van ‘leerkracht met een taak’ naar een ‘volwaardige intern begeleider. Via de training is het mogelijk te ontdekken welke persoonlijke aanknopingspunten er zijn voor uw ambities.
De onderwerpen van de twee dagen zijn onder andere:• meting van leidinggevende inzichten;• ontdekken van het vermogen tot specialiseren;• contactuele en coachende vaardigheden;• drijfveren en waarden.
We werken met opdrachten, een objectief meetinstrument en tussentijdse opdrachten die u op school en thuis kunt uitvoeren. De training wordt afgerond met een loopbaangesprek.
VormGrote variatie in werkvormen waarbij reflectief vermogen van de deelnemer belangrijk is. De training heeft het karakter van een assessment. We werken met kleine groepen.
Resultaat• inzicht in eigen ambities en competenties;• een persoonlijk loopbaanadvies;• een uitgebreide en persoonlijk ontwikkelrapportage.
NSA-bekwaamheidseisenOnderwijsondernemerschap
UitvoeringMagda Snijders e.a.
DataSerie 1: 30 september en 5 november, loopbaangesprek op 19 november 2009Serie 2: 7 april, 13 mei, loopbaangesprek op 26 mei 2010
KostenLeden: 850 euroNiet-leden: 950 euro
School for Leadership
� Open aanbod
� Onderwijskundig leiderschap
nieuw
O
27
Onderwijskundig leiderschap
Een brede school: waarom zouden wij daaraan bouwen? Eendaagse
DoelgroepSchoolleiders in het primair onderwijs die aan de start van de brede school staan en gaan samenwerken met andere organisaties.
DoelOriënteren op visies, mogelijkheden en achtergronden van de brede school op uw school. (Her)vinden van eigenheid daarbinnen en definitie van bindende factoren.
InhoudDe Brede school bestaat niet. Wel bestaat als gezamenlijk fundament de gedachte dat door inhoudelijke aansluiting van activiteiten door meerdere instellingen de ontwikkeling van leerlingen bevorderd kan worden op het gebied van bijvoorbeeld taal en sociaal gedrag. Ook kan een extra impuls gegeven worden aan samenwerking op gebiedsniveau en aan de signalering van wijkspecifieke vraagstukken die voor kinderen een grote rol spelen.Tijdens deze actieve dag kunnen deelnemers elkaar inspireren door uitwisseling van ervaringen. De volgende onderdelen kunnen we inzetten:• een werkvorm om deelnemers te helpen de verschillende visie-elementen op de brede school te
rangschikken naar een schooleigen profiel;• een krachtenveldanalyse, waarin u als deelnemer de factoren bekijkt die van invloed zijn op de
realiteitswaarde van de visie;• achtergronden, ontwikkelingen en profielen van brede scholen;• het benoemen van belangrijke indicatoren voor resultaatgerichte vervolgacties bij het starten van een
brede school (vanuit projectmatig perspectief ).
Het is mogelijk om aansluitend een begeleidingstraject te starten om uw visie op de brede school in uw school verder te ontwikkelen en om te zetten in gerichte activiteiten. Bijvoorbeeld het opzetten van een langdurig project waarbij we de vraagstukken in fases nader uitwerken in samenwerking met instellingen die relevant zijn voor uw school. Ook kan een sparringtraject (eventueel op afstand) ingezet worden, waarbij een adviseur visiedocumenten leest en voorziet van aanbevelingen en tips.
VormInteractieve werkvormen met collega-leidinggevenden en informatieve presentaties. Instrumenten om een aanzet tot concrete beleidsvoornemens te formuleren. Uitwisseling van ideeën en ervaringen, het onderzoeken van eigen mogelijkheden en uitgangspunten.
ResultaatBeoogd resultaat is dat u geïnspireerd raakt over visievorming en het krachtenveld van mogelijkheden en indicatoren kent om in te spelen op lokale belemmeringen. Deelnemers maken desgewenst een eerste aanzet tot het formuleren van uitgangspunten over het samenwerken met andere organisaties.
NSA-bekwaamheidseisen• Onderwijsondernemerschap
– Kan kansen en bedreigingen van de organisatie onderscheiden– Bewustwording van maatschappelijke positie en verantwoordelijkheid
• Organisatieontwikkeling– Kan een visie op onderwijs, leren en opvoeding ontwikkelen en levend houden
� Onderwijskundig leiderschap
UitvoeringElaine Toes e.a.
Data6 november 2009 of17 maart 2010
KostenLeden: 299 euroNiet-leden: 399 euro
Tevens beschikbaar als één- of meerdaags maatwerk traject voor: schoolteams, multidisciplinaire teams bestaande uit vertegen woor-digers van scholen, sport- en culturele organisaties, welzijns-instellingen, overheid.
nieuw
avs professionaliseringsgids 2009–201028
School for Leadership
Een passende besturingsfilosofie.Policy Governance in managementEendaagse
DoelgroepBovenschools managers, bestuursleden en (school-)directeuren.
DoelTijdens deze trainingsdag krijgt u te zien en te horen wat het Policy Governance © model nu eigenlijk inhoudt. Aan de hand van het standaardwerk Verantwoord besturen van Jan Maas e.a. krijgt u een helder inzicht in het model van John Carver.
Inhoud“We werken in onze organisatie nu al twee jaar volgens het Carvermodel, maar ik merk geen verschil met vroeger.”“Als je Carver invoert, is dat lastiger voor het bestuur of juist voor de directeuren?”
Herkent u deze vragen?Dan heeft u wellicht baat bij deze training (ook leverbaar als studiedag samen met uw collega’s binnen hetzelfde bestuur). Het Policy Governance© model van John Carver is een veel gekozen model binnen de sector onderwijs. Het is immers het enige bestuursmodel ter wereld dat zegt bestuurders en toezichthouders een compleet instrumentarium te bieden voor bestuur en toezicht. Bestuurders van onderwijs- en zorginstellingen en (semi-) overheidsorganen kiezen vaak voor dit Carvermodel, zoals het doorgaans wordt genoemd.
VormTijdens deze eendaagse training krijgt u samen met uw medecursisten opdrachten om te leren denken en werken volgens de code van Carver. U krijgt beleidsstukken en rapportages te zien zoals u ze gewend bent en zoals ze ook kunnen zijn: kort en krachtig. We kunnen natuurlijk ook eens naar uw eigen beleidsstukken kijken en bezien of die nog voldoen als u anders wilt gaan werken. Naast de uitgebreide uitleg en theorie krijgt u ook de gelegenheid om met uw collega’s eens van gedachten te wisselen over de haken en ogen aan het werken met het Policy Governance model. Het moet immers een bewuste keuze zijn die past bij het beleid en de missie van uw organisatie.
Materiaal (inclusief )• Cursusmap met theorie en voorbeeldmodellen• Boek Verantwoord Besturen, Jan Maas en H. van Ravestein
NSA-bekwaamheidseisen• Organisatieontwikkeling, met name:
– Kan op basis van visie een organisatieverandering op gang brengen
UitvoeringTom Roetert e.a.
Data5 november 2009 of4 februari 2010
KostenLeden: 299 euroNiet-leden: 399 euro
Ook maatwerk is mogelijk.
� Open aanbod
� Organisatieontwikkeling O
29
� Organisatieontwikkeling
Stimulerend beoordelen, het gesprekTweedaagse
DoelgroepIedereen die daadwerkelijk beoordelingsgesprekken voert.
Doelen• vaardigheid vergroten in het hanteren van gespreksvaardigheden als STAR- methodiek, actief
luisteren en het geven van gevoelsreflecties als middel om openheid te stimuleren;• vaardigheid in het achterhalen van de motivatie van medewerkers;• geven en ontvangen van feedback;• effectief leren afronden van een beoordelingsgesprek.
InhoudHet beoordelingssysteem is prima in orde in uw school en niets staat u in de weg om een beoordelingsgesprek te hebben met uw medewerkers. En toch lijkt de volgende stap naar beoordelen geen vanzelfsprekende stap. Het komt er gewoon niet van. Natuurlijk wel als er een rechtspositionele consequentie is, maar als onderdeel van de gesprekkencyclus nog niet.U bent, als schoolleider/gespreksleider, de belangrijkste succesfactor in dit systeem. Een goed systeem, een prima voorbereiding verdient een vaardige gesprekspartner. Daarom staan vaardigheden in het gesprek centraal.
In deze training krijgt u antwoorden op onderstaande vragen. Daarnaast is er voldoende ruimte om in te gaan op uw vragen.
Kernvragen:• Waar vind ik de legitimatie voor het beoordelingsgesprek?• Wat is het verschil tussen de diverse soorten gesprekken?• Hoe en waar maak ik goede afspraken en hoe volg ik deze?• Hoe bereid ik me voor?• Hoe breng ik structuur aan in het beoordelingsgesprek?• Hoe beoordeel ik objectief of in ieder geval zo objectief mogelijk?• Hoe voer ik een (lastig) beoordelingsgesprek?• Hoe krijg ik boven tafel wat mijn medewerker echt wil?
VormTraining met praktijkcases, acteur en videoregistratie.
NSA-bekwaamheidseisenDaadkracht en denkkracht, in het bijzonder:• Interpersoonlijk competent (daadkracht):
– Kan effectief communiceren• Intrapersoonlijk competent (denkracht):
– Kan gebruik maken van diverse bronnen en informatiekanalen
UitvoeringTrieneke van Manen e.a.
Data23 en 24 september 2009
KostenLeden: 999 euroNiet-leden: 1099 euroInclusief boekje en CD-rom Stimulerend beoordelen
nieuw
avs professionaliseringsgids 2009–201030
Toekomstgericht leiderschap in een lerende schoolZes eendaagsen
DoelgroepLeidinggevenden: (bovenschoolse) directies en middenkader van scholen voor primair en voortgezet onderwijs. Dus ook locatieleiders, interne begeleiders en bouwleiders. Ook voor mensen die ambities hebben in de richting van leiderschap.
DoelVisieontwikkeling leren zien als een voorwaardelijk aspect om de kwaliteit van het primaire proces te optimaliseren.
InhoudZoals de vingerafdruk van elk mens uniek is, zo is ook zijn of haar leren uniek. Vanuit die gedachte geven we het trainingsaanbod van toekomstgericht leiderschap in een lerende school vorm. We presenteren een bijna ‘organische aanpak’ waarin uw ontwikkelbehoefte als leidinggevende in kwestie centraal staat. ‘Adaptief’ wordt gekeken op welke manier we uw leiderschapspotentieel tot ontwikkeling kunnen brengen. Aan de hand van uw persoonlijk ‘meesterschapplan’ stellen we het individuele programma samen dat leidt tot uw toekomstgericht leiderschap: Leiderschap dat vorm moet geven aan een nieuw onderwijslandschap voor de komende generaties.Zoals het leren van elk mens uniek is, zo is ook het leren van elke willekeurige groep mensen uniek. Vandaar dat de samenstelling van het groepsprogramma sterk afhankelijk is van de individuele ‘meesterschapplannen’. Deze plannen bepalen na oriëntatie en in samenspraak met de AVS-adviseurs de inhoud van het trainingsaanbod.
U maakt in deze training tevens kennis met grote denkers uit onze tijd. Mensen die velen inzicht en inspiratie geven als het gaat om de vormgeving van een toekomstgericht leiderschap. U kunt dan denken aan: Peter Senge, Joseph Jaworski, Otto Scharmer, Betty Sue Flowers, Margaret Wheatly, Howard Gardner, Andy Hargreaves, Daniel Kim, Luc Stevens, Michael Fullan, David Hopkins en anderen.Juist in deze tijd wordt zichtbaar dat er grote behoefte is aan een nieuwe vorm van leiderschap. In alle sectoren en met name in het onderwijs lopen systemen vast. Interventies als WSNS en LGF hebben niet de gewenste effecten gehad. Sterker nog, het heeft er misschien wel toe geleid dat veel kinderen tussen wal en schip terechtkomen, zonder toekomstperspectief of een reële kans op de ontwikkeling van het aanwezige potentieel. Meer dan eens lopen we achter de ‘Passende Onderwijs-feiten’ aan. Vanuit deze gedachten is het dus noodzaak om onze schoolorganisaties daarom goed toe te rusten voor de komende decennia.
VormZes bijeenkomsten centraal in het land met een interactief en ‘leren van en met elkaar’-karakter.
NSA-bekwaamheids eisenWe werken aan alle NSA-bekwaamheidseisen.
UitvoeringBob RavelliWiel Botterweck
Data14 oktober, 11 november, 9 december 2009, 13 januari, 10 februari en 10 maart 2010
KostenLeden: 1650 euroNiet-leden: 1800 euro
School for Leadership
� Open aanbod Onieuw
31
Leren begroten en budgetterenEendaagse
Doelgroep(Aankomend) schoolleiders, zowel van een bestuur met meer scholen als van een zelfstandige school (eenpitter).
Voor bovenschools managers en bestuurders die in de praktijk betrokken zijn bij begroten, budgetteren en evalueren adviseren wij een adviestraject op maat. Zie onder advies op pagina 28.
DoelAls gevolg van de invoering van de lumpsumbekostiging per 1 augustus 2006 ontvangt u van het ministerie van OCW een totaalbedrag, waarmee u zowel de personele als de materiële uitgaven moet bekostigen. Om u een idee te geven: bij een school met 250 leerlingen gaat het om zo’n 1 miljoen euro aan vergoeding. Om inkomsten en uitgaven in de pas te laten lopen, is het zaak zorgvuldig te begroten/budgetteren en financieel overzicht te hebben en te houden. Bovendien krijgt u inzicht in de mogelijke keuzes die u zelf kunt maken.
InhoudDe lumpsum biedt mij helemaal niet meer keuzevrijheid. Al die plannen en ook nog een meerjarenbegroting maken. Kan dat niet eenvoudiger? Kan ik een integrale begroting maken, inclusief formatie en investeringen, die aansluit op mijn schoolplan?
Tijdens de eendaagse komen de volgende onderwerpen aan de orde:• de functies van de begroting, de verdelingsinstrumenten en de handvatten voor de budgettering;• het opstellen van de begroting aan de hand van een casus, die is gebaseerd op herkenbare
praktijksituaties. U gaat aan de slag met de voorbereiding en de realisering van de begroting;• het opstellen van de meerjarenbegroting personeel, inclusief de benodigde reserveringen;• het opstellen van de investeringsplannen op het gebied van ICT, meubilair, onderwijsleerpakket;• het actualiseren van de begroting op basis van de meest recente vergoedingsbedragen.
VormWe wisselen plenaire presentaties af met praktijkopdrachten en we maken gebruik van actuele instrumenten, zoals het door de AVS ontwikkelde meerjarenbegrotingsinstrument. Bij de uitvoering van de praktijkopdrachten krijgt u persoonlijke begeleiding.Als u uw eigen schoolgegevens (leerlingprognoses, personeelsgegevens, investeringsbegrotingen en materiële exploitatiebegroting) meeneemt, kunt u uw eigen begroting maken.
ResultaatU bent in staat een constructieve bijdrage te leveren aan de samenstelling van de begroting en het omzetten van deze begroting in budgetten en bent een goede gesprekspartner voor uw leidinggevende (de bovenschools directeur of de bestuurder belast met financiële zaken) of uw MR.
NSA-bekwaamheidseisen• Organisatiebeleid en -beheer• Intrapersoonlijk competent
UitvoeringLex Albers e.a.
Datum1 oktober 2009
KostenLeden: 299 euroNiet-leden: 399 euro
� Beheer en effectieve systemen
avs professionaliseringsgids 2009–201032
Verantwoording en verslagleggingEendaagse
DoelgroepSchoolleiders, bovenschools managers en bestuurders die in de praktijk betrokken zijn bijverslaglegging en verantwoording.
DoelMet ingang van 2008 zijn de regels over de jaarverslaglegging gewijzigd. Deze sluiten aan op het Burgerlijk Wetboek en de regels van de Raad voor de Verslaglegging. U kunt bij de AVS ondersteuning krijgen bij de invoering van deze nieuwe regels in uw school(organisatie). Als u uw eigen jaarverslag meebrengt, krijgt u advies over verbeteringen die u hierin kunt aanbrengen.
InhoudHoe moet ons nieuwe jaarverslag eruitzien? Wat moet er minimaal instaan? Hoe kan ik mij hiermee profileren? Hoe zet ik zo’n document op? Wie leest dat eigenlijk allemaal? Kan ik met al die verschillende lezers rekening houden?
Het jaarverslag – met als onderdelen het bestuursverslag en de jaarrekening – gebruikt u onder andere om verantwoording af te leggen over de besteding van de van het ministerie van OCW ontvangen middelen. Maar u kunt die informatie ook gebruiken om anderen (ouders, samenwerkingspartners) te informeren over het gevoerde beleid. Tijdens de eendaagse belichten we de relatie tussen het bestuursverslag en de jaarrekening.
De volgende onderwerpen komen tijdens deze eendaagse aan de orde:• Wat zijn die eisen die aan uw jaarverslag worden gesteld?• Hoe kunt u die informatie gebruiken om ook aan andere belanghebbenden (zoals ouders,
samenwerkingspartners) te vertellen wat u heeft gedaan en bereikt?• Hoe leest u uw jaarrekening?• Welke posten kunt u beïnvloeden en waar liggen uw risico’s?• Hoe kunt u de omvang van uw reserves en voorzieningen onderbouwen?
VormPlenaire presentaties wisselen we af met praktijkopdrachten, waarbij we onder andere gebruik maken van door u en uw mede-cursisten aangeleverde jaarverslagen. Daarnaast is er voldoende gelegenheid om uw vragen te stellen en met uw collega-directeuren ervaringen uit te wisselen.
Resultaat• U bent volledig op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen die rondom het jaarverslag spelen.• Vanuit uw eigen materiaal en met behulp van een format heeft u een jaarverslag gemaakt.
NSA-bekwaamheidseisenOrganisatiebeleid en -beheer
UitvoeringLex Albers e.a.
Datum4 februari 2010
KostenLeden: 299 euroNiet-leden: 399 euro
School for Leadership
� Open aanbod O
33
Help, ik krijg subsidie!Tweedaagse
DoelgroepLeidinggevenden, zoals bovenschools managers, directeuren en locatieleiders, die een project willen vormgeven binnen een tijdelijk budget.
Doelen• kennis van de theorie en praktijk van projectmatig werken;• doorontwikkelen van organisatievaardigheden en interpersoonlijke competentie;• plezier in projectmanagement, door gezamenlijk met specifieke vraagstukken aan de slag te gaan;• een kritische uitbreiding van het eigen onderwijsondernemerschap.
InhoudSchooldirecteuren en andere leidinggevenden worden nu én in de toekomst steeds vaker genoodzaakt een concreet resultaat te behalen op een afgebakend terrein binnen een duidelijke termijn. Soms wordt u verleid een tijdelijk budget aan te vragen en loopt u later tegen praktische belemmeringen aan. Enthousiasme en ondernemerschap liggen hieraan ten grondslag. Scholen en schoolbesturen participeren vaak in projecten voor inhoudelijke domeinen (techniek, rekenen, burgerschap). Ook komt het voor dat u op het gebied van personeelsbeleid kan deelnemen aan gunstig gefinancierde projecten. Door in deze tweedaagse nader in te gaan op de fasen van een project (definitiefase, realisatiefase en nazorgfase), op de belangrijkste onderdelen in het projectmatig werken (tijd, geld, kwaliteit, informatie, organisatie) en deze te relateren aan de eigen situatie, kan een meer professionele basis ontstaan voor het werken in projectmatige kaders.Uw eigen keuzes worden duidelijker, de verhoudingen worden transparant en we bespreken suggesties voor de communicatie over het project, de wijze van inrichten van de projectorganisatie en andere beheersmatige factoren.
Pragmatische zaken komen aan bod, zoals: wie voert dit uit binnen de lopende formatie, hoe betrekt u uw teamleden zo veel mogelijk in de doelstellingen van het project, wat is de rol van externe partijen en op welke wijze kunt u ook na afloop van het project uw resultaten borgen?
Een juiste attitude binnen het leiden van projecten is zowel noodzakelijk voor het resultaat op korte termijn als voor de versteviging van de eigen positie als schoolleider, zowel binnen als buiten de school. Hiermee krijgt u meer vat op uw dagelijkse werkomgeving en selecteert u vol goede moed nieuwe uitdagende projecten. Ook een kritische attitude nemen we onder de loep: wanneer is een project nu echt de moeite waard? Levert deze subsidie onze school/scholen per saldo ook inhoudelijke winst op?
� Beheer en effectieve systemen
UitvoeringElaine Toes
Data22 en 23 september 2009 of12 en 13 januari 2010
KostenLeden: 930 euroNiet-leden: 1050 euroInclusief cursusmap en boek
nieuw
avs professionaliseringsgids 2009–201034
Op de eerste dag loopt u uw eigen project door: in welke fase verkeert uw project, hoe ziet de basisstructuur van uw project er uit? Wat zijn beslispunten? Hiervoor ontvangt u van tevoren een gestructureerde vragenlijst. Ook belt de trainer u om na te gaan wat uw specifieke leervragen zijn. Tijdens de eerste dag leert u wat de kenmerkende elementen zijn van een grondige projectopzet. Een visieonderdeel is hierbij onmisbaar: waar is het u bij de aanvraag van de subsidie nu eigenlijk om te doen geweest? Dit houden we tijdens de hele tweedaagse voortdurend scherp. Tijdens de tweede dag gaan we nader in op de communicatieve aspecten. Hoe ziet het krachtenveld rond uw project er uit? Op welke wijze kunt u sturing geven aan de kruiwagen vol kikkers die uw projectteam is? Hoe voorziet u in een tijdige rapportage aan de subsidieverstrekker, aan welke eisen moet deze voldoen? Vooraf is het belangrijk dat u dergelijke formats hebt opgevraagd, zodat u uw eigen project tijdens de training centraal kunt stellen.
U ontwikkelt uw interpersoonlijke vaardigheden op een zeer praktische projectcasus uit. Tegelijkertijd besteedt u volop aandacht aan uw ondernemerskwaliteiten. Welke subsidies zijn voor een doorontwikkeling van uw school/scholen relevant en welke niet?
Een aanrader voor de veelal druk bezette schoolleider, die met subsidiegeld het optimale wil bereiken.
VormWe hanteren diverse vormen: een analyseopdracht, korte inleidingen, oefeningen met beslispunten, uitwisseling met andere deelnemers, kritische vragen stellen aan elkaar.
NSA-bekwaamheidseisen• Organisatiebeleid• Intrapersoonlijk competent• Onderwijsondernemerschap
School for Leadership
� Open aanbod O
35
� OpleidingenO
riën
tati
e op
man
agem
ent
Kwee
kvijv
er
Man
agem
ent t
rain
ee tr
ajec
t
Mid
denm
anag
emen
t
Adju
nct-
dire
cteu
ren
(i.s
.m. I
nter
stud
ie N
DO
)
Star
tend
e di
rect
eure
n
Exce
llent
sch
oolle
ider
scha
p
Goe
d in
je w
erk
zijn
en
blijv
en (e
rvar
en s
choo
lleid
ers)
Leer
gang
lere
nd le
ider
scha
p (i
.s.m
. Int
erst
udie
ND
O)
Inte
rim
-man
agem
ent (
i.s.m
. Cor
gwel
l De
Roo)
Leid
ingg
even
aan
bov
ensc
hool
se e
n co
mpl
exe
orga
nisa
ties
(i
.s.m
. Int
erst
udie
ND
O)
Operationeel niveauOriëntatie gericht op
management en leiderschap
Structureel niveauGericht op ontwik-
keling van eigen leiderschap
binnen het beroep
Strategisch niveauGericht op ontplooiing en excellent worden in het
volledige competentieprofiel
Mas
ters
Mas
ters
• In het eerste blok ligt het accent op het verwerven van competenties van de schoolleider, specifiek gericht op het operationele niveau.
• Het tweede blok staan competenties op meer structureel niveau centraal. De vraag is “Geven we de goede dingen goed vorm?”
• Het derde blok vormen de op leidingen gericht op het volledige competentieprofiel, waarbij de focus ligt op strategisch niveau: “Doen we de goede dingen?”
avs professionaliseringsgids 2009–201036
Oriëntatie op managementLeergang van vier dagen en twee loopbaangesprekken
DoelgroepBouwcoördinatoren, leerkrachten, IB’ers, kortom mensen met ambitie die zich verder willen ontwikkelen.
DoelNiet elke leerkracht vormt zich een reëel beeld van de uitdagende functie die leidinggeven in het onderwijs kan zijn. Hierdoor ontwikkelt zich niet het aanwezige talent om schoolleider te worden.Via Oriëntatie op Management is het mogelijk ambitie en talenten te onderzoeken.
InhoudOriëntatie op Management is een concretisering van serieus loopbaanbeleid, waarbij ambitieuze leerkrachten, IB’ers en bouwcoördinatoren uitgedaagd worden op onderzoek te gaan of leidinggeven iets voor hen is.
Wat u kunt verwachten:Trainingsdag 1:via toegespitste werkopdrachten wordt uw zelfkennis vergroot: talenten, werkwijze, interesses.Trainingsdag 2:hoe verhouden uw persoonlijke kwaliteiten zich tot leidinggeven, ontwikkelen van een meer reëel beeld van leidinggeven.Thuis uit te voeren: een gevalideerde scan die uw inzicht in leidinggeven meet.Loopbaangesprek: aan de hand van onder andere een uitgebreide ontwikkelrapportage en deskundige observaties krijgt u een persoonlijk een onderbouwd advies richting leidinggeven óf handvatten voor een andere bewuste keuze in uw loopbaan als uw talenten en interesses dat aangeven.Het programma heeft een doorlooptijd van acht werkweken.
VormGrote variatie in werkvormen. De training heeft het karakter van een assessment.
Resultaat• Inzicht in eigen ambitie en competenties;• Een helder en persoonlijk loopbaanadvies;• Uitgebreide en persoonlijke ontwikkelrapportage.
NSA-bekwaamheidseisenU maakt kennis met de startbekwaamheden voor leidinggevenden.
Reacties van ex-deelnemers“Door de wisselende (huiswerk)opdrachten word je gedwongen met je eigen denkbeelden aan de slag te gaan. Het belangrijkste voor mij was dat een onafhankelijk iemand een spiegel voorhield (wat wil ik? wie ben ik?). Heel confronterend.”“Ik was door de opdrachten heel gericht bezig met de vraag: wat is leidinggeven?” “Het is een bewustwordingsproces van je eigen kwaliteiten. De organisatie kan daar profijt van hebben.”
UitvoeringMagda Snijders
Data29 september 20094 november 200914 januari 2010 en4 maart 2010loopbaangesprekken op11 november 2009 en17 maart 2010
KostenLeden: 1350 euroNiet-leden: 1450 euro
School for Leadership
� Open aanbod O
37
� Opleidingen
KweekvijverVier eendaagsen
DoelgroepLeerkrachten met ambitie en affiniteit met leidinggeven. Enige ervaring met leidinggeven is gewenst, maar niet noodzakelijk.
Doelen• Verdere ontwikkeling van leidinggevende competenties en persoonlijke groei als leidinggevende;• Verwerven van basisvaardigheden van management en leidinggeven.
InhoudCentrale vragen:• Wat is leidinggeven nu eigenlijk, wat vraagt het van u als persoon en hoe verhoudt het zich met
managen?• Welke stijlen zijn er en welke passen het beste bij u en (vanzelfsprekend ook) het team waaraan u
leidinggeeft?• Hoe zorgt u ervoor dat overleg effectief en soepel verloopt?• Hoe werken besluitvormingsprocessen en welke rol heeft u daarin als leidinggevende?• Aanspreken van collega’s, hoe gaat u om met weerstanden?
Natuurlijk is er aandacht voor de structuur en de cultuur van de organisatie.
VormDe opleiding heeft een sterk praktijkgericht karakter. We werken aan de bekwaamheidseisen zoals de NSA deze hanteert. Naast overdracht van inhoud en kennis oefenen we het beheersen van de benodigde vaardigheden en het toepassen van (deel)vaardigheden in uw eigen schoolpraktijk. We werken met schaduwopdrachten en u kunt een directeur vragen wat leidinggeven allemaal inhoudt.
ResultaatEen prima basis voor het oefenen van praktische vaardigheden op het gebied van leidinggeven en management.
NSA-bekwaamheidseisenU werkt aan alle NSA-bekwaamheidseisen.
UitvoeringMagda Snijders
Data26 januari 20102 maart 201015 april 201027 mei 2010
KostenLeden: 1150 euroNiet-leden: 1250 euro
nieuw
avs professionaliseringsgids 2009–201038
Management trainee trajectVier tweedaagsen, supervisie en een terugkomdag
DoelgroepIedere ambitieuze aspirant-leidinggevende met een positief advies uit de leergang Oriëntatie op Management (zie pagina 37) of vergelijkbaar programma.
DoelHet inzichtelijk maken van persoonlijke en professionele ontwikkeling richting leidinggeven, waarbij reflectie, collegiaal leren, feedback geven en presentatie aan bod komen.
InhoudIn dit programma hanteren we de volgende werkwijze:• U doet leidinggevende ervaring op via een praktijkopdracht.• U ondervindt een sterke koppeling tussen theorie en praktijk.• U maakt een eindverslag waarin u een koppeling met de theorie, praktijk en uw leiderschap zichtbaar
maakt.• U werkt aan uw persoonlijke ontwikkeling.• U neemt deel aan een snuffelstage op een ‘andere’ school.• U werkt verder aan uw persoonlijk portfolio.
Dat betekent dat uw individuele leerwensen centraal staan. De thema’s die aan bod komen zijn:• de school als organisatie;• aansturen van professionals;• de rol van een gezamenlijke visie;• de kwaliteit van de leidinggevende;• de rol van de schoolcultuur;• beleid en management;• financiën.
Naast de modules maken we gebruik van supervisie.
VormDe opleiding heeft een duaal karakter. Uw persoonlijke leerweg is het uitgangspunt. Naast de individuele gesprekken (supervisie) is er ook ruimte voor intervisie. De studiebelasting is maximaal twee uur per week.
ResultaatNa afloop ontvangt u een certificaat, dat ruimte biedt voor vrijstellingen bij een vervolgopleiding. U heeft voldoende actuele input voor uw portfolio.
NSA-bekwaamheidseisenU werkt aan alle NSA-bekwaamheidseisen.
UitvoeringMagda SnijdersAd van der Staak
DataModule 1: 8 en 9 oktober 2009 Module 2: 24 en 25 november 2009 Module 3: 3 en 4 februari 2010 Module 4: 20 en 21 april 2010 Supervisie: 21 januari en 31 maart 2010 Terugkomdag: 16 juni 2010
KostenLeden: 3750 euroNiet-leden: 3975 euro (inclusief terugkomdag)
School for Leadership
� Open aanbod O
39
� Opleidingen
Minileergang middenmanagementLeergang van zes dagen
DoelgroepMiddenmanagers, coördinatoren en anderen, die leidinggeven aan collega’s.
Doelen• U leert wat de verschillende taken, bevoegd- en verantwoordelijkheden van een middenmanager zijn. • U leert leiding te geven aan individuen en aan teams.• U leert efficiënt te plannen en te organiseren.• U leert overleg te voeren en krijgt inzicht in de structuur en cultuur van een school.
InhoudHet middenmanagement vervult een spilfunctie binnen de school. Dicht bij de dagelijkse praktijk, maar met een duidelijke relatie met de doelen van de schoolorganisatie.Aan de ene kant het uitvoeren en bewaken van beleidskeuzen, aan de andere kant het stimuleren en ondersteunen van collega’s, het ontwikkelen van teamleren en het omgaan met weerstanden.
Thema’s:• de school als organisatie;• communicatie als bindmiddel: tweegesprekken en overleg voeren;• eigen leiderschap;• veranderingen en werken aan betrokkenheid.
De directie krijgt er een collega bij die de managementtaal verstaat en de betrokkenheid verbreedt. Een sparringspartner als het gaat over managementvraagstukken. Collega’s hebben er een direct leidinggevende bij, die dicht bij de werkvloer staat.
VormUw casuïstiek en door u gemaakte praktijkopdrachten vormen mede de basis van iedere bijeenkomst.Presentaties wisselen we af met oefeningen. Reflectie op eigen handelen en leren. Collegiale consultatie.Uw vorderingen houdt u bij in uw portfolio, waarin een persoonlijk ontwikkelingsplan is opgenomen.
NSA-bekwaamheidseisenU werkt aan alle acht bekwaamheidseisen van de NSA.
UitvoeringBob Ravelli e.a.
Data21 oktober 200918 november 200916 december 200920 januari 201017 februari 201017 maart 2010
KostenLeden: 1800 euroNiet-leden: 1950 euro
avs professionaliseringsgids 2009–201040
Masterclass voor Interne BegeleidersOpleiding van vier tweedaagsen, supervisie en terugkomdag
DoelgroepIb’ers en aspirant ib’ers met ambitie.
DoelHet aanbod van deze masterclass is gericht op de professionalisering van ib’ers.
InhoudAls vervolg op Oriëntatie op Interne Begeleiding (zie pagina 27) is dit een passende opleiding die aansluit op toekomstige ontwikkelingen van de functie. De onderwerpen die aan bod komen zijn:• onderwijskundig leiderschap;• de typische middenkader positie;• de reflectievaardigheden ten behoeve van zichzelf ten dienste van de teamleden;• coachend leiderschap;• communicatie en sociale invloed;• netwerkvaardigheden;• aansturen van multidisciplinaire teams;• organisatiekunde.
Bij de ontwikkeling van de Masterclass voor ib’ers wordt gebruik gemaakt van de inzichten uit Neuro Linguïstisch Programmeren (NLP) en van de door de AVS ontwikkelde reflectiesite.
VormIn de interactieve bijeenkomsten gaat u vooral aan de slag om helderheid te krijgen over uw eigen situatie. Dit wordt ondersteund door theoretische achtergronden en denkkaders en praktische werkopdrachten die op beleids- en uitvoeringsniveau liggen.
ResultaatU bent als intern begeleider toegerust voor de functie waarin zowel staf- als lijnvaardigheden worden gevraagd.
NSA-bekwaamheidseisen• Onderwijsondernemerschap – Kan opereren in het krachtenveld van verschillende opvattingen en belangen• Organisatieontwikkeling – Stimuleert een professionele dialoog op basis van beelden, verwachtingen en ervaringen – Kan de ontwikkeling van personeel en organisatie stimuleren• Interpersoonlijk competent – Geeft anderen verantwoordelijkheid en vertrouwen en deelt leiderschap• Aansturen van professionals – Kan een klimaat scheppen waarin medewerkers zich gemotiveerd, gestimuleerd en
gewaardeerd voelen.
UitvoeringMagda SnijdersJos Hagens
Data13 en 14 januari, 3 en 4 maart, 9 en 10 juni, 28 en 29 september 2010. Supervisie op 19 mei, 15 september 2010, terugkom-dag op 20 oktober 2010.
KostenLeden: 4750 euroNiet-leden: 5250 euro
School for Leadership
nieuw
� Open aanbod O
41
Minileergang startende directeurenLeergang van zeven dagen, intake- en begeleidingsgesprek
DoelgroepStartende directeuren: u werkt sinds kort in een leidinggevende functie in het primair onderwijs.
Doelen• U buigt zich, samen met andere startende directeuren, over de diverse en talrijke vragen die op u
afkomen.• U ondersteunt uw nieuwe rolinvulling; met collega-starters – die net als u afkomstig zijn uit een
andere functie, zoals leerkracht, zij-instromer of coördinator – verrijkt u uw ervaringen en repertoire.• U heeft een beeld van de leidinggevende vaardigheden die u verder wilt ontwikkelen.
InhoudDe minileergang is afgestemd op de acht bekwaamheidseisen van de NSA voor leidinggevenden. De inhoud wordt mede definitief samengesteld op basis van de gevoerde intakegesprekken. Voorlopig is de globale inhoud per bijeenkomst:
Dag 1: Startdag: zelfsturing, organisatiebeleid en -beheerU heeft een aantal praktische vaardigheden nodig om uw organisatie goed te laten draaien. Denk aan vergadertechnieken, het opzetten en onderhouden van een gestroomlijnde administratie, het bewaken en sturen van de schoolagenda.
Dag 2 en 3: Intensieve tweedaagse leiderschapU neemt uw leiderschapsstijl onder de loep en reflecteert op uw wijze van leidinggeven. Welke eigenschappen heeft u nodig om de organisatie goed aan te sturen? Hoe motiveert en stimuleert u het schoolpersoneel en hoe gaat u om met conflicten? In de middag- enavondsessie zijn ervaren directeuren aanwezig die als mentor optreden om met de deelnemers te sparren over leiderschap. Deze mentor is gedurende de leergang aanspreekpunt voor praktische leiderschapsvraagstukken.
Dag 4: Organisatiebeleid en beheer, ontwikkelen, aansturen van het primaire procesWaarschijnlijk bent u met veel enthousiasme begonnen aan uw nieuwe verantwoordelijkheden. Tijdens deze dag gaan we nader in op uw onderwijskundige visie. Welke keuzes maakt u met uw team voor de kwaliteit van het onderwijs? Welke inhoudelijke veranderingen zijn wenselijk om hieraan vorm te geven? Welke personele keuzes volgen hier logischerwijze uit? Welke consequenties heeft dit alles voor uw financiële en materiële beleid? Naar aanleiding van een analyse van uw school op onderwijskundige aspecten trekt u ook conclusies over communicatie en uw eigen ontwikkeling. Hoe communiceert u intern en extern over het gekozen concept? Hoe verzamelt u nieuwe inzichten en of mogelijkheden voor uw school? En hoe bent u een stevige gesprekspartner die oog heeft voor het proces?
� Opleidingen
avs professionaliseringsgids 2009–201042
Dag 5: Organisatieontwikkeling, aansturen van professionalsHoe ontwikkelt u een resultaatgerichte organisatie waarin missie en visie gezamenlijkgedragen wordt? Wat zijn de nieuwste inzichten over veranderen in een professionele organisatie? Hoe geeft u in de toekomst vorm aan de (verdere) invoering van integraal personeelsbeleid (IPB)? Wat verstaan we daar eigenlijk onder? Welke vaardigheden wilt u verder ontwikkelen op dit gebied?
Dag 6: Onderwijsondernemerschap (interpersoonlijke competentie)Vanuit de samenleving komen voortdurend vragen op u en uw school af. Dit vraagt van u als startende schoolleider om een externe gerichtheid en ook om het vermogen om uw eigen schoolidentiteit te bewaken. Persoonlijke succesverhalen koppelen we aancommunicatieve vaardigheden.
Dag 7: Presenteren Persoonlijke Ontwikkelingsplannen (POP)Tijdens de laatste bijeenkomst presenteert u uw portfolio en POP aan de hand van het portfolio van de NSA. Daarnaast neemt u een functioneringsgesprek af bij een van de deelnemers en kunt u uw ontwikkeling bespreken.
VormVijf bijeenkomsten van één dag en een intensieve tweedaagse; daarnaast twee individuele begeleidingsgesprekken (waaronder een uitgebreide intake). Uw casuïstiek en door u gemaakte praktijkopdrachten vormen de basis van iedere bijeenkomst.We maken gebruik van een werkmap en een praktisch boek over leidinggeven. De trainers zijn allen specialist op de inhoud van de dag.Gedurende de leergang is er een vast aanspreekpunt voor u. Bij de tweedaagse maakt u kennis met een directeur die optreedt als uw sparringpartner.
ResultaatDeze minileergang resulteert in een actueel portfolio en is hiermee een prima basis om uw eigen plan te trekken voor verdere ontwikkeling in uw nieuwe functie.
NSA-bekwaamheidseisenU werkt aan alle NSA-bekwaamheidseisen.
UitvoeringElaine Toes e.a.
DataU kunt voor één van de twee lichtingen van deze leergang inschrijven:
Serie 1:24 september 200914 en 15 oktober 200912 november 20093 december 20097 januari 201028 januari 2010
Serie 2:14 januari 20103 en 4 februari 201011 maart 20108 april 201013 mei 20103 juni 2010
KostenLeden: 2875 euroNiet-leden: 3175 euro
School for Leadership
� Open aanbod O
43
Leergang Lerend leiderschapTweejarige opleiding
Doelgroep(Startende) directeuren, locatieleiders en ervaren adjuncten. Voorwaarde voor deelname is dat u tijdens de opleiding leidinggevende taken uitvoert.
Doelen• U leert wat de verschillende taken en verantwoordelijkheden van een schoolleider zijn;• U krijgt zicht op de sterke en de te ontwikkelen kanten van uw leiderschap en hoe die verder te
optimaliseren;• U ontwikkelt/verbetert uw leidinggeven aan individuen en aan teams;• U leert efficiënt te plannen en te organiseren;• U leert overleg te voeren en te onderhandelen;• U krijgt inzicht in de structuur en cultuur van een schoolorganisatie en hoe die te beïnvloeden.
InhoudSinds het schooljaar 2008-2009 bieden de AVS en Interstudie NDO gezamenlijk de tweejarige opleiding voor schoolleiders aan. Jarenlange ervaring en expertise van beide instellingen komen zo samen in één leertraject voor schoolleiders in het Primair Onderwijs.De bekwaamheidseisen en de daaraan gekoppelde competentieprofielenvoor leidinggevenden, ontwikkeld door de NSA, zijn richtinggevend voor de inhouden van de Leergang Lerend Leiderschap en de daarbij behorende eindtermen. Met het volgen van de opleiding voldoet u daarmee niet alleen aan de eisen die de wet BIO aan u stelt, maar ook aan uw RDO-registratie.
De inhoud is geclusterd in de volgende thema’s:
Tweedaagsen:• Human Dynamics;• Persoonlijk leiderschap;• Systeemdenken;• Communicatieve vaardigheden met aandacht voor intra- en interpersoonlijke competenties.
Op basis-, individueel en groepsniveau;• Verandermanagement; leidinggeven aan leren in organisaties;• Integratieve module: aan het eind van de opleiding, waarin eigen leiderschap in relatie tot de
diverse behandelde thema’s centraal staan.
Eendaagsen:• Ondernemerschap;• Onderwijskundige ontwikkeling (twee eendaagsen);• Organisatiebeleid en beheer (drie eendaagsen). Met aandacht voor :
– financiën– personeelsbeleid,– positioneringsvraagstuk van de schoolleider in een groter geheel;
• Startdag;• Slotdag.
� Opleidingen
Vernieuwde versie van de OSPO-schoolleiders-opleiding
avs professionaliseringsgids 2009–201044
Nieuw aan de opbouw van de tweejarige opleiding is dat deze is opgesplitst in een basisjaar (eerste jaar) en een verdiepingsjaar. De deelnemer kan er voor kiezen om de opleiding meteen in twee jaar te doen of in stappen.
VisieDe lerende professional staat centraal. Groeien als schoolleider is onlosmakelijk verbonden met persoonlijke groei. ‘Lerend leiderschap’ betekent:• leidinggeven aan het eigen leren;• bereidheid tot experimenteren;• leren van en met elkaar.
Er zijn acht tweedaagsen en acht eendaagsen (inhoudelijke modules). Daarnaast zijn er vormen van begeleiding en coaching, intervisie (werken in een leergroep onder begeleiding van een mentor), en onderzoek. U bouwt gedurende de opleiding een portfolio (NSA) op waarin u uw competentieontwikkeling documenteert.
De leergang Lerend Leiderschap is modulair opgezet, waardoor het mogelijk is een eigen leerroute te volgen. De intake bestaat uit een assessment, een zelfassessment aan de hand van de competentiescan van de NSA en een portfoliogesprek met een van de programmaleiders. In het gesprek worden uw leerdoelen en ontwikkelbehoeften vastgesteld en aan de hand van de assessmentrapportage en uw portfolio wordt bepaald of u in aanmerking komt voor vrijstelling, op basis van EVC’s (Eerder Verworven Competenties). U volgt alleen die modulen die voor uw professionele ontwikkeling relevant en nodig zijn: uw persoonlijke leerroute.
VormModulaire kennisblokken, vaardigheidstrainingen, uitgebreide intake met assesmentonderdelen en criteriumgericht interview. Eigen leertraject. Uw casuïstiek en door u gemaakte praktijkopdrachten vormen mede de basis van iedere bijeenkomst.Presentaties wisselen we af met oefeningen. Reflectie op eigen handelen en leren. Collegiale consultatie. Leergroepen met mentor en afstudeeropdracht.
NSA-bekwaamheidseisenU werkt aan alle NSA-bekwaamheidseisen op het niveau van schoolleider.
School for Leadership
UitvoeringErvaren trainers/adviseurs van zowel AVS als Interstudie NDO zorgen voor een optimale begeleiding. Op specifieke onderwerpen worden gastsprekers/experts ingezet.
DataEen overzicht van data vindt u op: www.avs.nl/professionalisering/schoolforleadership
KostenBasisopleiding: 7350 euro (excl. hotelkosten)Tweejarige opleiding: 12.250 euroLosse tweedaagse: 950 euro (excl. 220 euro accommodatiekosten)Losse eendaagse: 600 euro
Meer informatieAnita Burlet, AVS School for Leadership, [email protected] of Sylvia Visser, secretariaat,[email protected]
� Open aanbod O
45
DoelgroepErvaren schoolleiders die een formele schoolleidersopleiding hebben gevolgd.
DoelSerieus werken aan de eigen professionaliteit, zonder het voornemen om van functie te veranderen. De ambitie is om een goede schoolleider te zijn en te blijven.
InhoudLeren doe je niet alleen!Hoe ben je een goede schoolleider en hoe blijf je dat? Speciaal voor ervaren schoolleiders met een schoolleidersopleiding, heeft de AVS, samen met Interstudie NDO, een professionaliseringstraject ontwikkeld. Dit traject bestaat uit een gedegen inhoudelijk aanbod en een aanbod op thema’s die er net zo toe doen: een assessment, intervisie in een kleinere leergroep, de kans om een 360° feedback te krijgen en te ontvangen en de mogelijkheid om visitatie te ontvangen en uit te voeren van en bij collega- deelnemers. Een traject met alle ingrediënten die bijdragen aan goed schoolleiderschap, nu en in de toekomst. Als optie is het mogelijk om als groep een studiereis te maken om over eigen grenzen heen te kijken en de keuken van een ander echt te zien werken.
Start: assessment We starten met een assessment en nagesprek met de trainer/assessor.
Tweedaagse bijeenkomst SysteemdenkenDe systeemdenker in actie: leidinggeven aan een lerende school vraagt om een leider die denkt in elkaar beïnvloedende systemen. Het zien van samenhangen en deze voor anderen zichtbaar maken.
Eendaagse bijeenkomst: Strategisch financieel beleid Op twee niveaus uitgevoerd. De eigen situatie is uitgangspunt en we beantwoorden alle vragen die u op dit terrein heeft.
Tweedaagse bijeenkomst: Meesterlijk coachen De focus ligt hier op het omgaan met lastige mensen, zoals te afhankelijke mensen, agressie en niet gewenst gedrag, maar ook een thema als hoe achterhaalt u verborgen gevoelens, hoe bevordert u een interne dialoog bij medewerkers?
� Opleidingen
Goed in je werk zijn en blijvenProfessionalisering voor schoolleiders met ervaring en een
afgeronde schoolleidersopleiding
avs professionaliseringsgids 2009–201046
UitvoeringTrieneke van Manen e.a.
DataZie www.avs.nl/professionalisering/schoolforleadership
Kosten5900 euro, inclusief materiaal en verzorging tijdens de bijeenkomsten en exclusief de overnachtingskosten.
Meer informatieSylvia Visser, secretariaat,[email protected]
Eendaagse bijeenkomst: Veranderen met een teamHoe werkt een verandering met een groep? Wat moet u doen als leider en wat moet u vooral niet doen?
Optioneel een studiereisThema voor de studiereis en de bestemming kiezen we in overleg met de groep mensen die besluiten hieraan deel te nemen.
360°feedback (is optioneel)
Tweedaagse bijeenkomst: Mediation, conflicthantering en aspecten van interim-werkU wordt gevraagd om een klus van een collega te klaren. Lijken er onoverbrugbare verschillen te zijn? Is het niet duidelijk in welke fase een conflict zich bevindt en is het onduidelijk welke interventies nu juist wel of juist niet constructief zijn? Allemaal vragen, die aan de orde komen in deze tweedaagse
Tijdens het hele traject is er vier keer de gelegenheid om als leergroep intervisie te hebben. Data in overleg met de groep en de intervisor/trainer.
Het aanbod gaat door wanneer er tenminste 12 deelnemers zijn.
School for Leadership
� Open aanbod O
47
Op weg naar excellent schoolleiderschapMinileergang van vier tweedaagsen en twee supervisiemomenten
DoelgroepErvaren schoolleiders met een hoog ambitieniveau.
Doel In uw veelzijdige rol als gedreven manager heeft u behoefte aan verdieping op relevante onderwerpen en ziet u hierin ook weer die uitdaging om als professional verder te groeien.
InhoudDe focus op professionalisering en kwaliteit richt zich op de schoolleider als regisseur.Tijdens het traject organiseren we twee coachings-/supervisiemomenten in leer-/werkgroepen.Dit, om optimaal te kunnen reflecteren op het individuele ontwikkelproces.
Aan de orde komen:• investment in excellence, from potential to performance (tweedaagse);• effectief communiceren en presenteren (tweedaagse);• wat beweegt mensen en hoe houden we beweging in ontwikkelingen;• sturen met en door geld, op resultaat, op contract en binnen systemen;• mediation: techniek, casuïstiek en juridische invalshoeken;• verandermanagement…? Ontwikkelmanagement!
Na afronding van uw opleiding wordt u vanzelf ieder jaar uitgenodigd voor de AVS alumnidag.
NSA-bekwaamheidseisen• Organisatieontwikkeling:
– Stimuleert een professionele dialoog op basis van beelden, verwachtingen en ervaringen– Durft keuzes te maken en besluiten te nemen
• Interpersoonlijk competent:– Kan een positieve open sfeer opbouwen en bevorderen– Kan effectief communiceren en presenteren
• Intrapersoonlijk competent:– Kan een probleem vanuit meerdere invalshoeken benaderen– Kan anderen (mede) verantwoordelijk maken voor de oplossing van problemen
• Aansturen van professionals
Reacties van ex-deelnemers“Goede afwisseling theorie en praktijk, informatie en oefening.”“Het was een actieve dag, met veel snelheid en een boeiende manier van presenteren.”“Onderhandelen is een belangrijk deel van mijn werk, dus goed toepasbaar.”
UitvoeringRuud de Sain e.a.
Data1 en 2 oktober 2009,26 en 27 november 2009,8 en 9 maart 2010,8 en 9 april 2010 of15 en 16 april 2010
KostenLeden: 4350 euroNiet-leden: 4550 euro
� Opleidingen
avs professionaliseringsgids 2009–201048
UitvoeringTrieneke van Manen, Bureau Corgwell/de Roo. Daarnaast experts op deelterreinen en ervaren interims
Data15, 16, of 17 december 2009 (intake), 14 en 15 januari, 11 maart, 17 juni, 16 en 17 september, 12 november 2010
Kosten4500 euro
DoelgroepInterim-managers en ervaren directeuren die een volgende stap in hun loopbaan overwegen en hun expertise willen inzetten voor interim-management.
DoelDe AVS heeft deze opleiding ontworpen als ondersteuning en professionalisering van interim-directeuren in het primair onderwijs, in samenwerking met adviesbureau de Corgwell/de Roo.
InhoudOok in het basisonderwijs neemt de behoefte aan en inzet van interim-managers alsmaar toe. Vaak om een lastige situatie of gedoe in de school op te lossen, soms ook als een veranderstrateeg, een organisatiedeskundige, een bestuurder of een coach, een crisismanager of een operationele implementatiemanager, net waar de organisatie (schools of bovenschools) behoefte aan heeft.Voor complexe opdrachten is zelfs de inzet van ingewerkte teams mogelijk. Een zorgvuldige intake moet in zo’n situatie garant staan voor de juiste match.Interim-manager zijn vraagt van een zelfstandige professional specifieke kwaliteiten op het gebied van inhoud, ervaring en mentaliteit. Daarnaast zijn eigenschappen als integriteit, zorgvuldigheid, transparantie en professionaliteit van hoog belang.De te klaren klus stelt hoge eisen aan het vakmanschap. Alleen een goede directeur geweest zijn, blijkt in de praktijk daarvoor niet voldoende te zijn. Juist het met distantie kunnen werken, maar met wel voldoende nabijheid om mensen te kunnen bewegen, is een belangrijke voorwaarde om succesvol te zijn.
De AVS heeft deze opleiding ontworpen ter ondersteuning en professionalisering van interim-directeuren in het primair onderwijs in samenwerking met adviesbureau Corgwell/de Roo (dit bureau heeft jarenlange ervaring op het terrein van interim-management in scholen in zowel PO als ook VO).Interim-management ontwikkelt zich steeds meer in de richting van verandermanagement. Interim-managers moeten daarom zeker ook beschikken over veranderkundige competenties. Daarom komt in de opleiding onder meer aan de orde hoe interim-management en organisatieverandering samenhangen, welke competenties interimmanagers nodig hebben om organisatieveranderingen te kunnen aansturen, wat de invloed is van de specifieke context waarbinnen wordt gewerkt en van de specifieke rol die wordt vervuld, en wat interim-managers onderscheidt van gewone managers en ‘implementerende adviseurs’.
De totale opleiding bestaat uit drie inhoudelijke eendaagsen waarin diagnose stellen en instrumenten inzetten, werken met een plan van aanpak en veranderen met de focus op een team ingrediënten zijn.
Daarnaast zijn er twee tweedaagsen met de volgende thema’s:• het vakmanschap van de interim, een werkconferentie
We werken aan de hand van casussen en met feedback van ervaren interim-managers. Het gaat om: entree maken, analyse van probleemsituaties, effectieve interventies, planmatig werken en rapporteren naar de opdrachtgever. Ook de afronding en de overdracht krijgen aandacht.
• meesterlijk coachenHierbij komen specifieke vaardigheden aan de orde met betrekking tot teamcoaching, het omgaan met lastig gedrag van teamleden, doorbreken van weerstanden en hanteren van conflicten, daar waar het erom spant.
VormDe deelnemers hebben tijdens de opleiding de mogelijkheid om van elkaar te leren, elkaar te consulteren en verder te kijken dan de eigen ervaring. Naast theorie over specifieke thema’s is het leren vooral gecentreerd op (eigen) praktijkvoorbeelden en uitwisseling met reeds zeer ervaren interims.De opleiding start met een intake op basis van een criteriumgericht interview dat input oplevert voor de eigen leervoornemens tijdens de opleiding. Deze zijn, tegelijk met literatuur en opdrachten uit de cursusdagen, onderdeel van minstens vier intervisiebijeenkomsten in kleinere groepen, met ondersteuning van een trainer van de AVS. De data hiervan spreken we in de groep af.
NSA-bekwaamheidseisen• Organisatieontwikkeling • Aansturen van professionals
School for Leadership
De juiste interim-manager op de juiste plaatsOpleiding van drie eendaagsen, twee tweedaagsen en vier intervisiebijeenkomsten
� Open aanbod O
49
Doelgroep(Startende) bovenschools en bestuursmanagers, schoolleiders met ambitie om ‘bovenschools’ te werken, cluster- of meerschoolse directeuren en schoolleiders van complexere organisaties, zoals brede scholen en speciaal onderwijs.
DoelDeze opleiding is zowel gericht op persoonlijke professionele groei, zelfreflectie en competentie ontwikkeling, als op specifieke managementvaardigheden die u nodig heeft voor het aansturen van complexe organisaties.
InhoudModule 1: Ik; persoonlijke groei en zelfreflectie (intake, startdag en twee tweedaagsen)De intake is gebaseerd op een criteriumgericht interview, met als resultaat zicht op uw competenties en voornemens voor uw individuele leertraject. Op de startdag staan die persoonlijke leervoornemens en de vorming van de ‘leerteams’ centraal. De twee tweedaagsen hebben als onderwerp Human Dynamics. Heeft u eerder Human Dynamics (deel 1) gevolgd? Dan kunt u deelnemen aan een verkort assessment met criteriumgericht interview of kiezen voor een voucher die tijdens de opleidingsperiode geldig is, waarmee u een andere tweedaagse uit ons professionaliseringsaanbod of een uitgebreider coachingstraject kunt uitzoeken.
Module 2: De ander; gericht op het functioneren en ontwikkelen van collega’s (vier tweedaagsen)In deze module komen aan bod: good practises van IPB, het coachen van individuen en teams, mediation en onderhandelen. In de eerste tweedaagse ‘investment in excellence’ komen vragen aan de orde als: Wilt u ook werken aan de verbetering van uw eigen prestaties, die van uw medewerkers en die van uw totale organisatie? Legt u de lat ook hoog, voor u en uw organisatie? Wilt u ook werken aan uw leiderschapsontwikkeling? Vindt u het ook belangrijk dat leerlingen met een achterstand meer zelfbewustzijn ontwikkelen? In deze tweedaagse krijgt u de gelegenheid om kennis te maken met de training ‘Investment in Excellence’ van het vooraanstaande The Pacific Institute.
De training is gebaseerd op het gedachtegoed van de psycholoog Bandura. De andere tweedaagsen behandelen thema’s als: ‘competentiegericht coacheN’, ‘mediation’ en ‘meesterlijk coachen’ en ‘succesvol onderhandelen’ en ‘het spotten en koesteren van talent /aspecten van IPB’.
Module 3: De organisatie; het sturen en beïnvloeden van complexe organisaties (twee tweedaagsen en een eendaagse)De eerste tweedaagse gaat in op het ‘sturen op afstand’. Dan volgt een eendaagse die speciaal gewijd is aan rechtspositionele/ juridische zaken. In de laatste tweedaagse staat centraal: ‘sturen met geld’.
Module 4: Kwaliteit van de organisatie (een tweedaagse en visitatie)In deze module maakt u een zelfevaluatie van (een aspect) van uw eigen organisatie en gaat u in kleine groepen bij elkaar collegiaal visiteren. In de tweedaagse bespreken we achtergronden en praktijk van kwaliteitsbeleid. Tijdsinvestering visitatie: vier dagen.
Vorm• Verwerkingsopdrachten;• Leerteams;• Intervisiegroepen (deels met supervisor);• Nagesprek.
Duur: maximaal anderhalf jaar. Opbouw: 63 dagdelen onderwijs en 63 dag delen zelfstudie waarin vallen individuele en groepscoaching en visitatie.Als u een losse tweedaagse volgt, ontvangt u een deelcertificaat. Volgt u later de hele opleiding, dan krijgt u vrijstelling voor de onderdelen waaraan u al heeft deelgenomen. Als u deze opleiding afrondt, kunt u vrijstelling krijgen voor een deel van de Tias mastersopleiding MME.
NSA-bekwaamheidseisenU werkt aan alle NSA-bekwaamheidseisen.
� Opleidingen
Leidinggeven aan bovenschoolse en complexe organisatiesOpleiding: startdag, negen tweedaagsen, een eendaagse en een slotdag
intake, intervisiegroep, afstudeeropdracht
avs professionaliseringsgids 2009–201050
UitvoeringErvaren trainers van de AVS School for Leadership en Interstudie NDO en experts op deelterreinen
Data (titel, kosten en uitvoering)15 januari 2010Startdag AVS
21 en 22 januari 2010Human Dynamics I 1100 euroInterstudie
4 en 5 februari 2010Sturen op afstand/Policy governance850/950 euroAVS 11 en 12 maart 2010Investment in Excellence 1300 euroThe Pacific Institute
22 en 23 april 2010Human Dynamics en leidinggeven900/1000 euroAVS
13 en 14 mei 2010Competentiegericht coachen/Professionalisering van het management 850/950 euroAVS
16 en 17 september 2010Kwaliteitszorg/Visitatie 850/950 euroAVS/ Interstudie
4 en 5 november 2010Meesterlijk coachen/Succesvol onderhandelen850/950 euroAVS
2 en 3 december 2010Sturen met Geld850/950 euroAVS 14 januari 2011Juridische vraagstukken 350/450 euroAVS
3 en 4 februari 2011Het spotten en koesteren van talent850/950 euroInterstudie
periode maart-mei 2011Meester/gezel traject Visitatie
17 juni 2011Slotdag
KostenTotale opleiding:Leden: 11.450 euroNiet-leden: 11.950 euroTe betalen in drie termijnen (januari 2009, augustus 2009, januari 2010)Losse tweedaagse: tussen 850 en 1300 euro, afhankelijk van het thema. Voor nadere specificering: zie www.avs.nl.Bij de losse tweedaagsen is er geen coaching en maakt u geen deel uit van leerteams.
Voor de volgende ‘losse’ tweedaagsen kunt u zich ook nog inschrijven. De hele opleiding van deze serie is al in januari 2009 van start gegaan.
23 en 24 april 2009Human Dynamics en leidinggeven900/1000 euroAVS
14 en 15 mei 2009Competentiegericht coachen/Professionalisering van het management850/950 euroAVS
17 en 18 september 2009Kwaliteitszorg/Visitatie850/950 euroAVS/Interstudie
5 en 6 november 2009Meesterlijk coachen/Succesvol onderhandelen850/950 euroAVS
3 en 4 december 2009Sturen met geld850/950 euroAVS
15 januari 2010 Juridische vraagstukken350/450 euroAVS
4 en 5 februari 2010Het spotten en koesteren van talent850/950 euroInterstudie
Periode maart – mei 2010Meester/gezel trajectvisitatie
18 juni 2010Slotdag
School for Leadership
� Open aanbod O
Reacties van ex-deelnemers“Goede afwisseling theorie en praktijk, informatie en oefening.”“Het was een actieve dag, met veel snelheid en een boeiende manier van presenteren.”“Onderhandelen is een belangrijk deel van mijn werk, dus goed toepasbaar.”
51
MastersprogrammaVijftien bijeenkomsten en twee tweedaagsen
DoelgroepAfgestudeerden van één van de opleidingen waarbij AVS en Interstudie samenwerken:• Leidinggeven aan bovenschoolse en complexe organisaties;• Leergang lerend leiderschap.
DoelVoor diegenen die na hun tweejarige opleiding een mastersdegree aan hun CV willen toevoegen.
InhoudDeze nieuwe mogelijkheid bestaat sinds 2008. We sluiten daarbij aan bij de nieuwe samenwerking tussen Interstudie NDO en het Centrum voor Nascholing in Amsterdam (CNA). CNA verzorgt al een aantal jaren de driejarige masteropleiding Integraal Leiderschap voor Schoolleiders uit de diverse onderwijssectoren.Door de samenwerking tussen de AVS, Interstudie NDO en CNA is het voor oud-deelnemers nu mogelijk om, na een intakeprocedure, in te stromen in het derde en laatste jaar van deze masteropleiding.
VormDit derde en laatste jaar is vooral op onderzoek gericht.Het derde masterjaar bestaat uit 15 vrijdagen van 9.30-16.30 uur en twee tweedaagsen op donderdag en vrijdag.Over de inhoud, vorm en kosten van deze masteropleiding en de instroommogelijkheden worden voorlichtingbijeenkomsten gehouden, maar is ook informatie op te zoeken op de website van de CNA, www.centrumvoornascholing.nl.Met vragen kunt u ook terecht bij AVS-adviseur Anita Burlet.
NSA-bekwaamheidseisenU werkt aan alle NSA-bekwaamheidseisen.
nieuw
UitvoeringZie www.centrumvoornascholing.nl
DataZie www.centrumvoornascholing.nl
KostenZie www.centrumvoornascholing.nl
� Opleidingen
avs professionaliseringsgids 2009–201052
MPersoonlijk leiderschap
Onderwijskundig leiderschap
Organisatieontwikkeling
Beheer en effectieve systemen
Als u dat wat u zoekt tot nu toe niet heeft kunnen vinden in het uitgebreide pakket van trainingen
en opleidingen van de AVS School for Leadership in deze Professionaliseringsgids, leest u
dan vooral verder. Als u het wel heeft gevonden, maar er liever maatwerk van maakt voor uw eigen
schoolorganisatie, directieberaad, bestuur, netwerk of samenwerkingsverband, dan zijn
de komende pagina’s interessant voor u.
� Maatwerk
� Persoonlijk leiderschap
Meesterlijk onderhandelen
De CAO is niet allesbepalend meer wanneer het gaat over uw salaris. Ontwikkelingen in de nabije toekomst maken alleen nog maar meer mogelijk. Ook u kunt daarop voorbereid zijn.
Heeft u ooit met uw bevoegd gezag gesproken over salarisverhoging, los van debestaande tabellen? Praat u wel eens met uw leerkracht over de verschillende taken binnen uw school? Bent u het altijd samen hierover eens? Krijgt u uw begroting bijgestuurd? Onderhandelt u met buitenstaanders over veiligheid van uw kinderen, verkeerssituaties, nieuw- of verbouw of de buitenschoolse opvang?
Iedereen onderhandelt. Managers en leidinggevenden besteden vaak meer dan de helft van hun tijd aan onderhandelen; niet alleen buiten de eigen organisatie maar ook intern met superieuren, collega’s en medewerkers. Onderhandelen is meer dan het spel en de knikkers, onderhandelen is een kunst. Maar wel een kunst die u in belangrijke mate kunt leren.
Haal meer uit uw onderhandelingen door:• het onderhandelings- en beïnvloedingsproces beter te begrijpen en te sturen;• verschillende onderhandelingsstijlen te leren herkennen en gebruiken;• uw zelfbeheersing en controle over het onderhandelingsproces te verhogen en zodoende
uw persoonlijke effectiviteit te vergroten.
Het maatwerktraject is sterk resultaatgericht. U haalt meer uit uw onderhandelingen, want:• u vindt het leuker om te onderhandelen;• u begrijpt het onderhandelings- en het beïnvloedingsproces beter;• u bouwt een betere en duurzame relatie op met uw onderhandelingspartner;• u boekt betere resultaten door professioneel te onderhandelen.
De maatwerktraining is een mix van korte theoretische inleidingen, voorbeelden uit de praktijk, praktische oefeningen en feedback. Het gaat om uw eigen meegebrachte casussen.De training kunnen we zowel in groepen als individueel uitvoeren.
DoelgroepSchoolleiders, boven-schools managers, perso-neelsfunctionarissen, leden van de (gemeenschappelijke) medezeggenschapsraad en bestuurders.
Trainer/adviseurAd van der Staak
KostenOp basis van offerte.
avs professionaliseringsgids 2009–201054
� Maatwerk
� Onderwijskundig leiderschap MKind op de Gang!®
helpt uw eigen koers te bepalen voor Passend Onderwijs in het PO
Door gebruikmaking van de praktijksimulatie ‘Kind op de Gang!®’ kunnen scholen zich voorbereiden op de toekomst van Passend Onderwijs. Tijdens een studiedag met het schoolteam brengt het onderwijspersoneel het zorgprofiel bottom-up in beeld. Daarbij is er aandacht voor de wensen van de school, de doelgroep en de omgevingsfactoren.
Het effect op schoolniveauElke leerkracht wordt actief betrokken bij Passend Onderwijs, er ontstaat draagvlak voor Passend Onderwijs en het als ‘bedreigend’ ervaren karakter wordt omgedraaid naar een ‘kans’-karakter:• We brengen de grenzen van de leerlingenzorg in beeld – er mag ook ‘nee’ worden gezegd;• Iedere school ontwikkelt haar eigen zorgprofiel;• We maken een plan van aanpak voor de ontwikkeling van nieuwe expertise in het omgaan met
leerlingen met speciale onderwijsvragen.
Iedere school speelt tijdens een studiedag het simulatiespel ‘Kind op de Gang!®’. Met deze simulatie verkennen de deelnemers afzonderlijk en in bouwgroepen wat adaptief onderwijs voor de eigen school kan zijn en waar grenzen en ontwikkel mogelijkheden liggen. De (gewenste) organisatie van leerlingenzorg wordt in beeld gebracht, evenals de benodigde randvoorwaarden, het professionaliseringsbeleid en de (gewenste) externe ondersteuning. Op deze manier ontstaat draagvlak voor adaptief onderwijs en integratie en leggen we een basis voor schoolbeleid en – ontwikkeling voor zorgleerlingen.
Strategische context op bovenbestuurlijk niveau en/of samenwerkingsverbandDe uitkomsten op schoolniveau worden (als de simulatie bij meerdere scholen of een samenwerkingsverband wordt ingezet) via een managementrapportage teruggekoppeld aan het niveau van besturen/samenwerkingsverbanden. Zij zetten elementen tegen elkaar af, maken witte vlekken zichtbaar en maken beleidsmatige keuzes als het gaat om clustering van scholen die eenzelfde focus hebben. Uiteraard in samenhang met andere beleidsterreinen zoals financiën, personeelsbeleid en huisvesting. Op bovenbestuurlijk niveau worden de conclusies geformuleerd, strategische keuzes gemaakt en vindt een terugkoppeling naar de scholen plaats.
Op bestuurlijk of regionaal niveau is er een absolute meeropbrengst in strategisch perspectief:• De besturen en de regio hebben inzicht in de zorgprofielen van de scholen binnen hun gebied en
daarmee inzicht in de dekking van de zorg in de regio.• De besturen en de regio hebben inzicht in de bestaande en de gewenste compe tenties binnen het
gebied.• De ‘sociale kaart’ is in beeld gebracht. Dat wil zeggen dat bestaande en gewenste relaties,
partnerships en allianties in kaart zijn gebracht om een dekkend aanbod te realiseren.• Bewustwording, betrokkenheid en draagvlak bij de lerarenteams zijn gerealiseerd.• Noodzakelijke randvoorwaarden op het gebied van scholing, competentie ontwikke ling evenals op
het gebied van materiële zaken zijn op regioniveau in beeld gebracht.• De opbrengst van de studiedagen met de teams vormen de input van de koersbepaling en
meerjarenplanning op bestuursniveau en regioniveau.
Voor meer informatie over ‘Kind op de Gang!®’ mail naar [email protected] of kijk op www.kindopdegang.nl
DoelgroepDirecteuren en bovenschools managers.
Trainers/adviseursHeike Sieber e.a.
KostenOp basis van offerte.
School for Leadership 55
� Onderwijskundig leiderschap
Omgaan met agressie
“Morgen komt de vader van Dimitri en die doet altijd zo boos, ik ben er bang voor.”“Sinds onze directeur vorig jaar werd aangevallen, durf ik niet meer alleen in het gebouw te werken.”“Sinds dat incident werk ik helemaal niet lekker meer.” “Ik vind speciaal onderwijs hartstikke leuk, maar ik voel me soms bedreigd door onze leerlingen.”“Vanavond hebben we ouderavond en dan voel ik me zo onveilig bij ons op school.”
Herkent u deze uitspraken?Agressie binnen de schoolmuren. Boze ouders, onveilige omgeving, agressieve leerlingen. Het komt steeds vaker voor en het taboe erop wordt gelukkig steeds minder. Maar dat wil niet zeggen dat het eenvoudig is om er binnen uw school en uw team een goede weg in te vinden. Toegeven dat je bang bent, is niet eenvoudig. En een oplossing ervoor vinden, nog minder. Een team waarbinnen deze uitspraken voorkomen, is in feite een beschadigd team. De gevoelens van onveiligheid moeten worden weggenomen. Uw medewerkers hebben daar recht op.
De training Omgaan met agressie biedt u de mogelijkheid om samen met uw team aandacht aan dit soort zaken te besteden. Aandacht en tijd die u er in de waan van de dag niet aan kunt geven. Een veilige werkplek en een open team geven de collega’s de kans zich professioneel te ontwikkelen. Zij hoeven zich niet meer bezig te houden met negatieve emoties als angst en een gevoel van onveiligheid. Dergelijke emoties staan de ontwikkeling van uw team in de weg en kunnen zaken oproepen als een hoog ziekteverzuim, een groot personeelsverloop, teruglopende leerlingenaantallen en verdeeldheid binnen het team.Ook wanneer uw school geen negatieve gevolgen heeft ondervonden van toegenomen agressie, is deze training geschikt om uw team weerbaarder te maken. Voorkomen is beter dan genezen.
In deze ‘op maat’-training kunnen we aandacht besteden aan:• communicatie binnen en buiten de school;• soorten van agressie (instrumentele en frustratieagressie);• agressie als zinvolle emotie;• hoe te handelen na incidenten
– directe slachtofferhulp– indirecte slachtofferhulp– begeleiding van het schoolteam;
• agressieprotocollen en anti-agressiebeleid;• staat u er alleen voor of vormt u een team?
Gedurende deze intensieve training maken we gebruik van een professionele acteur en een agressiespecialist, die het team trainen in de omgang met agressie.Deze (in-company) training kunnen we meestal in een conferentiecentrum naar keuze aanbieden en bestaat uit minimaal vier dagdelen met een overnachting (tweedaagse). De inhoud van de training kan per schoolteam verschillen.Individuele begeleiding van uw medewerker(s) tijdens of na de training is mogelijk. Gecertificeerde coaches kunnen uw personeelslid/collega, die slachtoffer is geworden van geweld, begeleiden in het verwerken ervan.
DoelgroepDirecteuren en hun schoolteam.
Trainers/adviseursTom RoetertBob Ravelli
Kosten Op basis van offerte.
avs professionaliseringsgids 2009–201056
Uw visie voorbij; schoolcultuur enwaardenmanagement
Hoe ziet een goede schoolcultuur eruit?In zijn algemeenheid bestaat er natuurlijk niet iets als ‘een goede (school)cultuur’. Het hangt af van waar u met uw organisatie naartoe wil. Sommige cultuurkenmerken zijn voor de ene partij gunstig en voor de andere niet. Schoolleiding, medewerkers, kinderen en ouders kunnen er als groep en individu anders over denken. Er is echter wel een aantal uitgangspunten te formuleren die in de visie op de (school)cultuur thuishoren: de zogenaamde ‘kernwaarden’. Kernwaarden geven richting aan beleid en zijn bepalend voor de (school)cultuur en identiteit. Zij dienen als toetssteen voor het dagelijks handelen en worden gezien als voorwaarden voor professionaliteit, trots en plezier in het werk. Medewerkers worden op deze waarden aangesproken. In relatie tot leidinggeven gaat het niet alleen over het trainen van vaardigheden van medewerkers en het ontwikkelen van hun competenties, maar zeker ook om het vinden van een antwoord op de vraag wat mensen drijft, de inspiratie, de motivatie. U gaat op zoek naar de gedeelde kernwaarden; een investering in betrokkenheid: waardenmanagement.
Bij waardenmanagement worden gedeelde normen en waarden (kernwaarden) vastgelegd, uitgedragen en uitgeoefend. Het vertegenwoordigt datgene waar de organisatie voor staat. Het doel is tweeledig:• het is een richtlijn voor beslissingen en handelingen van leidinggevenden. Voor leidinggevenden
wordt het steeds belangrijker de juiste opbrengsten uit hun medewerkers te halen; • kernwaarden vormen gedrag van medewerkers, maar ook van ouders en kinderen, doordat ze
overbrengen wat er van hen verwacht wordt.
Het leren kennen van gedeelde waarden is tevens een basis voor onderling vertrouwen. Samenwerking vraagt om een open en eerlijke omgang met elkaar. Afspraak is afspraak en elkaar daarop aanspreken is dan een vanzelfsprekende zaak. Voor de leidinggevende is het een vertrouwen op de eigen verantwoordelijkheid van medewerkers, van teams, maar ook van ouders en kinderen.De volgende (identiteits)vragen spelen een rol: waar staan we, waar geloof ik in, wat verbindt ons en wie willen wij zijn? Om effectief en energiek te kunnen zijn, hebben mensen een eigen identiteit nodig (mission statement). Kernwaarden vormen het hart van de school-/organisatiecultuur. Daar komt de passie vandaan. Samen vormen zij een ‘wiel van verandering’.Zichtbare en voor de klanten herkenbare kernwaarden zijn tevens een belangrijk marketinginstrument.Het is een intensief maatwerktraject wat op verschillende niveaus uitgevoerd kan worden. In bijvoorbeeld een teamondersteuningstraject rondom kernwaarden kunnen we in een viertal bijeenkomsten aandacht besteden aan:• de kennismaking met kernwaarden en de achtergronden;• het zoeken naar gedeelde kernwaarden, dit doet ertoe;• het vormgeven van het ‘wiel van verandering’;• het achterhalen wat op uw school de gedeelde kernwaarden zijn;• het onderzoeken of de gekozen kernwaarden voldoende tot uiting komen in uw werk of herkenbaar
zijn in uw school/organisatie;• het kijken naar het gedrag dat voortvloeit uit onze kernwaarden;• het leren hoe we elkaar daarop aanspreken.
Voor besturen, ouders en kinderen zijn er vergelijkbare trajecten die in onze optiek hand in hand moeten gaan met een teamtraject om de integraliteit te waarborgen.
DoelgroepDirecteuren en hun teams, bovenschoolse organisaties, ouders en kinderen.
Trainers/adviseursAd van der Staak e.a.
KostenOp basis van offerte.
� Maatwerk
� Organisatieontwikkeling M
School for Leadership
nieuw
57
� Organisatieontwikkeling
Ondersteuning bij fusietrajecten
Doel van dit maatwerkaanbod is een onafhankelijk, gedegen en doelgerichte procesbegeleiding op een fusie- of samenwerkingstraject. Uw wensen staan centraal in dit traject, waarin we zorgvuldig naar de kracht en mogelijkheden van uw organisatie kijken. Ook het creëren van draagvlak is een belangrijk onderdeel van het proces. Regelmatig tussentijdse afstemming is gedurende alle fasen onontbeerlijk.
Mogelijke opbouw en inhoud van het traject:Fase 1: verkenningsfase – de relatie tussen de samenwerking en de strategie:• vanuit het perspectief van beide partners;• vanuit het perspectief van de totale organisatie;• de waarde van de samenwerking.
Fase 2: doelstellingfase – van meerwaarde naar concrete doelen:• meerwaarde van de te fuseren scholen;• meerwaarde van de krachtenbundeling: hoofdlijnen en piketpalen.
Fase 3: vitale keuzes op vorm en inhoud
Fase 4: uitwerkingsfase – ontwerp en werkbaarheid:spelregels• omgaan met verschillen;• krachtenveldanalyse;• communicatieplan.
Fase 5: integratiefase (inbedding):• veranderen op menselijke maat;• veranderen binnen de doelstellingen van het proces;• veranderen binnen de doelstellingen van de organisatie.
Kracht van de onafhankelijke procesbegeleiding van de AVS:
Filosofie op procesmanagement:• de kracht van de te fuseren organisaties;• de kracht van het geheel;• op basis van gelijkwaardigheid;• de kwaliteit van het proces;• de menselijke maat;• combinatie van vernieuwing en integratie;• randvoorwaarden en samenhangende patronen;• risico’s in beeld brengen en wegnemen;• focus op dynamiek; synchronisatie op deelprocessen;• inzicht creëren;• draagvlak en commitment.
DoelgroepBestuur/(bovenschoolse) directie, teams en medezeggenschapsraden.
Trainers/adviseursCarine Hulscher-Slot e.a.
KostenOp basis van offerte.
Praktisch projectmanagement:• werkgroepen;• breed draagvlak creëren middels stuurgroepen binnen
beide organisaties en andere belanghebbenden;• inzet van specialisaties;• verantwoording over totaalproces;• controlerende, coördinerende, ondersteunende, sturende,
motiverende taak;• projectplanning;• planning op vier niveaus:– activiteitenplanning– middelenplanning; capaciteiten en resourceplanning– mijlpalenplanning; resultaatplanning– financiële planning / begroting;• risico’s in beeld brengen > beoordelen op kansen en
bedreigingen > maatregelen plannen > communiceren > uitvoeren > bewaken: een cyclisch proces.
avs professionaliseringsgids 2009–201058
Policy governance® in de praktijk
Om besturen en raden van toezicht beter te laten functioneren binnen organisaties ontwikkelde dr. John Carver het zogenoemde Policy Governance Model. Dit model wordt in Nederland, ook in het onderwijs, steeds meer toegepast. Het biedt een compleet instrumentarium voor bestuur en toezicht en is daarmee uniek. Maar, een doorvertaling naar de laag in de bestuurskolom waar het verkeer tussen bestuur of bovenschools manager en de directeuren zich afspeelt, bestaat nog niet. De AVS adviseert en ondersteunt u bij het werken met Policy Governance binnen de gehele bestuurskolom.
De principes van het Policy Governance Model zijn niet alleen van belang voor de relatie tussen het (college van) bestuur / de bovenschools manager en de raad van toezicht. Juist ook in de relatie tussen de bestuurder en de schooldirecteuren zijn vraagstukken van aansturing en verantwoording aan de orde van de dag. Daarbij speelt ook wat volgens de directieleden een redelijke interpretatie is van de op bestuursniveau geformuleerde beleidsuitspraken. Thema’s als coördinatie, verantwoor dings-rapportages, de inrichting van het directeurenoverleg, horizontale en verticale verantwoording, te behalen doelen en de kaders waarbinnen te handelen, staan daarbij centraal. Wij kunnen u adviseren en begeleiden bij het formuleren van beleidsuitspraken en de implementatie van het Policy Governance Model en begeleiden en adviseren bij de vertaling naar het niveau van de directieleden.
DoelgroepBovenschools managers, bestuursleden, leden van het college van bestuur en (school) directeuren.
Trainers/adviseursCarine Hulscher-Slot e.a.
KostenOp basis van offerte.
M
School for Leadership
� Maatwerk
59
Van Teambuilding naar Teamwork
“Ik zou wel willen, maar de anderen werken niet mee.”“Waarom moeten we dat veranderen? Het gaat toch al jaren goed zo?”“Iedere vergadering bij ons kost zoveel energie, die kunnen we beter in ons werk steken.”“We leren onze kinderen om zelfstandig samen te werken, maar in dit schoolteam kunnen we er zelf maar weinig van.”
Herkent u deze uitspraken?Op de één of andere manier lukt het niet het team in beweging te krijgen. U wordt er als team lid en leidinggevende soms moedeloos van. Individuele initiatieven zijn er wel, maar ze verzanden in een interne stroperigheid die elke vernieuwing lijkt tegen te houden. Soms zijn er zelfs verschillende groepen en culturen binnen één team. Oude tegenover nieuwe culturen, oudere collega’s tegenover jongere collega’s of er speelt al jaren iets dat iedereen weet maar niemand durft te zeggen. Wat is er nog mogelijk om de groep als geheel in beweging te krijgen in hun denken en hun handelen?Deze (incompany)training geeft u de mogelijkheid om samen met uw team aandacht aan dit soort zaken te besteden. Aandacht en tijd die er veelal in de waan van de dag niet aan gegeven kan worden. Een prettig samenwerkend team heeft een positief effect op het schoolklimaat en de professionele cultuur binnen uw school. In overleg met u stellen we graag een trainingsprogramma samen voor uw schoolteam(s).Het doel van deze training is het inzicht te vergroten in wat samenwerking vereist van een team. Om samen te kunnen werken, moet je eerst samen willen werken.Samenwerken begint bij het individu. Het beeld dat u van uzelf heeft, bepaalt de interactie met uw collega. Een betere samenwerking begint bij uzelf en eindigt bij de ander. Dat is alleen goed mogelijk met zelfbewuste en competente medewerkers die eerst naar zichzelf en dan pas naar een ander kijken.
In deze (tweedaagse) training kunnen we onder andere aandacht besteden aan:• communicatie binnen de school;• samenwerken met collega’s;• professioneel gedrag;• kernkwaliteiten van uzelf en de ander;• competenties van leerkrachten en het team;• kritiek geven en kritiek ontvangen.
Daarnaast is er ruimte voor andere (bijvoorbeeld outdoor) teamactiviteiten. Deze training bestaat uit minimaal vier dagdelen met een overnachting. Uw wensen voor het programma bespreekt u met de AVS. De inhoud van de training kan per schoolteam verschillen.
DoelgroepDirecteuren en hun schoolteam.
Trainers/adviseursRuud de Sain Tom Roetert
KostenOp basis van offerte.
� Organisatieontwikkeling
avs professionaliseringsgids 2009–201060
IPB, de volgende stappen
“We hebben alle beleidsstukken en protocollen klaar, maar het afronden van onze gesprekkencyclus lukt nog niet”“Onze directeuren voelen zich niet zeker over het voeren van beoordelingsgesprekken.”“Er is nog onvoldoende afstemming over de opbouw van het personeelsdossier/portfolio.”“De wet BIO en de SBL-competenties, welke rol spelen die?”
Herkent u deze uitspraken?Het belang van een goed personeelsbeleid staat voor iedereen als een paal boven water. Het blijft voor zowel directeuren als bovenschools managers een uitdagende opdracht om alle betrokkenen op een lijn te krijgen. Personeelsbeleid is niet iets dat ‘erbij komt’. Het is één van de hoofdtaken van een directeur. De SBL-competenties zijn een landelijk voorbeeld van een competentieniveau waaraan bevoegde docenten moeten voldoen. Er moet een individueel dossier/portfolio opgebouwd worden voor de werkgever en de werknemer. Voor de werkgever is dit onmisbaar voor goed personeelsbeleid. En voor de werknemer moet dit leiden tot een eigen Bekwaamheidsdossier.
De training Van IPB naar Personeelszaken biedt u de mogelijkheid om samen met uw collega-directeuren eens te kijken naar de stand van zaken van het personeelsbeleid binnen uw organisatie. Is het voor verbetering vatbaar? Meestal wel, dus gaat u ook meteen aan de slag tijdens de cursus. Allereerst zorgt u ervoor dat uw school/scholen een goed personeelsbeleid opzet(ten). Het beleid is helder, de benodigde protocollen zijn aanwezig, iedereen is overtuigd van de noodzaak; er is draagvlak. Vervolgens zorgt u ervoor dat de gesprekkencyclus, de competenties en de dossiervorming een integraal onderdeel van uw dagelijks werk vormen.
De inhoud van deze training is geheel afhankelijk van de fase waarin de school zich bevindt op het gebied van IPB. Van de startfase waarin u nog overtuigd moet worden van het nut en noodzaak van een goed IPB-beleid tot het moment waarop u de keuzes maakt en het beleid opstelt. Van het beheersen van de (gespreks)technieken tot ondersteuning bij de uitvoering.
In deze training besteden we aandacht aan:• gesprekkencyclus (pop-, functionerings- en beoordelingsgesprekken);• gesprekstechnieken;• personeelsbeleidsplan;• SBL-competenties en/of NSA-competenties;• dossiervorming en personeelsadministratie.
Deze (incompany) training kan worden gegeven in de vorm van een studiedag tot een tweedaagse training. We trainen beoordelings- en functioneringsgesprekken met behulp van een professionele acteur. Na een gezamenlijke analyse van de stand van zaken binnen uw school/scholen, kiezen we de voor u meest geschikte vorm. De training kan (zo mogelijk) plaatsvinden in een conferentiecentrum naar keuze. Uw wensen voor het programma bespreekt u met de AVS. De inhoud van de training kan per schoolteam of directeur verschillen.
Individuele begeleiding en coaching van directeuren tijdens of na de training behoren totde mogelijkheden.
DoelgroepBovenschools managers, directeuren en locatiemanagers.
Trainers/adviseursTom Roetert e.a.
KostenOp basis van offerte.
M
School for Leadership
� Maatwerk
61
Tijd voor een cadeau met inhoud
Uw bestuur bestaat tien jaar.Na bestuurlijke fusie ontstaat een nieuw bestuur en de daaronder vallende scholen kennen elkaar niet of willen juist met elkaar een feestje vieren.De personeelsleden van uw school of scholen hebben veel extra prestaties geleverd. Na een ramp op de school, zoals een brand, wilt u de nieuwe start markeren.Na veel gedoe is er een besluit genomen over een nieuwe organisatiestructuur en u wilt de start hiervan extra cachet geven.
Allemaal mogelijke scenario’s waarbij een georganiseerde dag voor uw personeel wenselijk is. We hebben het dan niet over een doorsnee personeelsdag. Het gaat dan veel meer over een dag waarin inhoud en plezier, het met elkaar delen en ervaringen uitwisselen centraal staan. Binding en delen, plezier en commitment zijn de uitgangspunten voor het programma. Bij het voorbereiden of invullen van het programma en de organisatie bent u bij de AVS aan het goede adres.
DoelgroepSchoolleiders, bovenschools managers, middenmanagers, bouwcoördinatoren, zorgcoördinatoren, intern begeleiders en bestuurders.
Trainers/adviseursCarine Hulscher-Slot e.a.
KostenOp basis van offerte.
� Organisatieontwikkeling
avs professionaliseringsgids 2009–201062
Onderwijsdag, een cadeau voor uw medewerkers
Speelt u met de gedachte een dag te organiseren voor uw medewerkers? Bent u op zoek naar de ideale manier voor u en uw medewerkers om elkaar in een andere sfeer en setting te ontmoeten?
Veel onderwijsorganisaties geven er nog steeds de voorkeur aan hun onderwijsdag zelf te organiseren en weten hoeveel erbij komt kijken, hoeveel tijd het kost. Zelf organiseren betekent niet altijd besparen.De AVS heeft de ervaring om het u geheel of gedeeltelijk uit handen te nemen, klein of groot. Creatieve ideeën en kwaliteit staan daarbij voorop. Ons speerpunt hierbij is aandacht.U wilt een fantastische, inspirerende dag met inhoud beleven. Een dag waardoor iedereen weer weet waarvoor hij of zij het ook alweer doet. Een dag die aansluit bij de organisatiestrategie; een dag die duurzaam effect heeft.De AVS heeft een verscheidenheid aan expertise in huis en een enthousiast team van medewerkers dat ook de taal van de leerkracht spreekt. De AVS weet wat er morgen leeft.
Diverse thema’s kunnen aan bod komen, zoals:• organisatieverandering;• onderwijskundige verandering;• passend onderwijs;• plezier in het werk: inspiratie en motivatie;• nieuwe onderwijsconcepten;• professionaliteit in relatie met de wet BIO (en de NSA);• school en omgeving, bijvoorbeeld brede school;• nieuwbouw;• loopbaanontwikkeling;• onderwijscultuur;• communicatie;• onderwijs en opvoeding.
Maar denk ook eens aan bedrijfsvoering en ondernemerschap als centraal onderwerp voor een dag. Begroting, huisvesting en sociale zekerheid zijn ook mogelijke thema’s.Elke invulling is mogelijk:• van workshop tot voorstelling;• van inleider tot afsluiter;• van locatie tot catering;• van ochtend tot middag;• van eendaagse tot meerdaagse;• van vorm tot inhoud.
U wilt een startdag voor een langer begeleidingstraject?Samen met u kijken we wat we kunnen doen met de opbrengsten. De AVS biedt u ook de nazorg.
DoelgroepAlgemene directies en directeuren.
Trainers/adviseursAd van der Staak (organisatie)diverse AVS-trainers
KostenOp basis van offerte.
M
School for Leadership
� Maatwerk
U wilt met uw collega-directeuren en het kader een studiereis organiseren naar het buitenland? Ook daarvoor kunt u de AVS inschakelen. U kunt hierover in gesprek met ervaren adviseurs, met wie u vrijblijvend een afspraak kunt maken.
63
Professioneel Taakbeleid
Krijgt u vragen over taken en formatie, werktijdsfactoren, BAPO, compensatieverlof, verlof in het algemeen, studiedagen?Bent u op zoek naar ondersteuning, advies of instrumenten om uw taakbeleid professio neel aan te pakken?
De AVS heeft de juiste adviseurs om u te kunnen ondersteunen.Ontwikkelen van taakbeleid, met plezier naar uw werk toegaan, Wet BIO. Begrippen waarmee we allemaal te maken krijgen in het kader van de CAO-PO. Om in uw eigen school of organisatie professioneel personeelsbeleid te voeren heeft u instrumenten nodig. Taakbeleid kunnen we omschrijven als de optimale afstemming tussen het werk dat moet gebeuren op de school (het takenpakket) en de kwaliteiten en de beschikbare tijd van het personeel van de school.Sinds de Wet BIO van kracht is (1 augustus 2006), worden de bekwaamheidseisen van de professional in relatie gebracht met taakbeleid en de afspraken in de CAO-PO. De visie van uw organisatie is bepalend voor het antwoord op de vraag: welke koers gaat u varen met taakbeleid, hoe vertaalt u de zeven kerncompetenties naar acties?Ook geldt de Wet Flexibilisering schooltijden PO. Dit biedt u meer mogelijkheden voor implementatie van taakbeleid en onderwijskundige ontwikkelingen.
Samen gaan we op zoek naar helderheid over:• taakomvangbeleid: het op elkaar afstemmen van het totale takenpakket van uw school, de
beschikbare financiën en de ‘zittende’ formatie;• taakverdelingsbeleid: de evenwichtige verdeling van het takenpakket van uw school over de functies
en de personeelsleden;• taakbelastingbeleid: het beleid van uw school dat erop gericht is de ervaren werklast te verminderen;• belastbaarheidbeleid: de zorg voor elk personeelslid, werkend vanuit zijn of haar individuele
belastbaarheid;• bekwaamheidseisen en hoe u deze vertaalt naar acties;• het jaarrooster (inclusief alle uitzonderingen).
Centraal staan:• plaatsbepaling: plaats van taakbeleid in het personeelsbeleid van uw organisatie;• formulering taakbeleidsplan;• gebruik van instrumenten;• kengetallen en mogelijkheden;• de zeven kerncompetenties en de mogelijkheden om binnen taakbeleid hieraan vorm te geven;• de schooltijden gerelateerd aan de normjaartaak.
We gebruiken door de AVS ontwikkelde instrumenten, die u snel en efficiënt kunt omzetten naar uw eigen organisatie.
DoelgroepSchoolleiders, bovenschools managers, personeelsfunctionarissen, leden van de (gemeenschappelijke) medezeggenschapsraad, bestuurders en schoolteams.
Trainers/adviseursEelco DamJos Kooij
KostenOp basis van offerte.
� Organisatieontwikkeling
avs professionaliseringsgids 2009–201064
Van functiehuis naar persoonlijke loopbaantrajecten
Na uitgebreide en zorgvuldige voorbereidingen is het functiebouwwerk opgezet en gecon-strueerd, staan de werkzaamheden en verantwoordelijkheden van de (nieuwe) functies netjes op papier, zijn de competenties en indicatoren daarvan bekend. Echter, hoe wordt dit allemaal gekoppeld aan de uitkomsten van de gesprekkencyclus, de ambities en kwaliteiten van uw werknemers? Is die ene ambitieuze leerkracht met IB-taken geschikt voor de stevige IB-functie zoals die geformuleerd is? Of de leerkracht met zijn/haar enthousiasme voor ICT een serieuze kandidaat voor de pittige ICT- werkzaamheden zoals de functie het aangeeft? Wat te doen met de coachingsambities van die oudere leerkracht?
Ons doel is om bovenschools managers of besturen te helpen in het zoeken naar de mogelijkheden om:• enerzijds functies te creëren die passen binnen de ontwikkelingen van uw schoolorganisatie
en• anderzijds de schoolleiding die handvatten te geven waardoor zij het contrast tussen praktijk
en doelstellingen kunnen overbruggen.
Dit door:• mee te denken en te adviseren over het opzetten van een nieuw functiebouwwerk in
samenhang met de doelstellingen van uw schoolorganisatie;• deze nieuwe functies te formuleren in functiebeschrijvingen en het bestuur te adviseren over
de daarbij behorende salarisschaal, op basis van FUWASYS-PO;• instrumenten en criteria aan te reiken waardoor u onder uw werknemers de talenten kunt
spotten en selecteren;• competentieprofielen te ontwerpen;• het werken met ontwikkelrapportages ten behoeve van de ontwikkeling van het potentieel
van uw werknemers.
DoelgroepBovenschools managers/besturen
Trainers/adviseursJannita WittenMagda Snijders
KostenOp basis van offerte.
nieuw
M
School for Leadership
� Maatwerk
65
Stimulerend beoordelen, het gesprek
Het beoordelingssysteem is prima in orde in uw school en niets staat u in de weg om een beoordelingsgesprek te hebben met uw medewerkers. Maar toch komt het er niet van. De afspraak ligt er, maar kennelijk is er toch nog een struikelblok om het als vanzelfsprekendheid te zien als afronding van de gesprekkencyclus.Waar ligt die blokkade? Als eindverantwoordelijke heeft u vragen die u graag opgelost wilt zien.Een goed systeem, een prima voorbereiding verdient een vaardige gesprekspartner.In deze training staan de vaardigheden in het gesprek centraal. U krijgt antwoorden op onderstaande vragen. Daarnaast is er voldoende ruimte om in te gaan op uw vragen.
Kernvragen:• Wat is het doel van de gesprekken?• Wat is het verschil tussen de diverse soorten gesprekken?• Is het mogelijk en raadzaam om gesprekken te combineren?• Hoe maak ik goede (SMART) afspraken en hoe volg ik deze?• Hoe bereid ik me voor?• Hoe breng ik structuur aan in het beoordelingsgesprek?• Hoe beoordeel ik objectief of in ieder geval zo objectief mogelijk?• Hoe voer ik een (lastig) beoordelingsgesprek?• Hoe krijg ik boven tafel wat mijn medewerker echt wil?
Doelen:• vaardigheid vergroten in het hanteren van gespreksvaardigheden als STAR- methodiek,
actief luisteren en het geven van gevoelsreflecties als middel om openheid te stimuleren;
• vaardigheid in het achterhalen van de drives van medewerkers;• geven en ontvangen van feedback;• effectief leren afronden van een beoordelingsgesprek.
Een training die specifiek ontwikkeld is voor uw school biedt de volgende voordelen:• specifieke aandacht voor de manier waarop u wilt beoordelen in uw school. Dit kunnen
we eerst nog verder aanscherpen;• we oefenen met de praktijksituaties van uw school;• collega’s kunnen van elkaar leren en ook na de training elkaar onder andere feedback
geven;• vanaf zes deelnemers is maatwerk meestal financieel aantrekkelijker (per trainingsdag).
DoelgroepIedereen binnen een organi-satie die daadwerkelijk beoordelings gesprekken voert.
Trainers/adviseursTrieneke van Manen e.a.
KostenOp basis van offerte.
nieuw
� Organisatieontwikkeling
avs professionaliseringsgids 2009–201066
Creëer draagvlak voor beleid
Binnen het bestuur is hard gewerkt aan een nieuw beleidsplan of een nieuw onderwijs-concept. Het is nu dan ook de hoogste tijd om alle medewerkers hierbij te betrekken. Na een scholenfusie is een nieuwe organisatie ontstaan. Er is een gezamenlijke strategie ontwikkeld na de schakeldag van ‘Kind op de gang’® (po) of ‘Leerling bij de les’® en u wilt dit presenteren aan uw medewerkers. U wilt een personeelsdag organiseren, maar dan nu eens met een wat minder gebruikelijk programma. De AVS organiseert voor u een op maat gemaakte dag, stelt in overleg met u een dynamisch en enthousiasmerend programma voor de dag samen, zorgt voor interessante sprekers en workshopinleiders en een inspirerende dagvoorzitter en neemt alle zorgen over de organisatie, logistiek, catering en dergelijke uit handen.
Het programma wordt opgebouwd rond een centraal, in overleg met de opdrachtgever, vast te stellen thema. Mogelijke programmaonderdelen zijn:
• Het vertonen van een speciaal voor deze dag vervaardigde film (door een professioneel filmproductiebedrijf ) over de scholen van het bestuur, waarin een relatie wordt gelegd met het thema van de dag. Deze film is ook te gebruiken voor uw eigen website en voor andere (promotie)activiteiten;
• Een forum, bestaande uit bijvoorbeeld directieleden en externe deskundigen, waarbij de dagvoorzitter de forumleden interviewt en ‘de zaal’ de gelegenheid krijgt op de standpunten van de forumleden te reageren. De interviewvragen worden ontleend aan bijvoorbeeld het beleidsplan en/of het thema van de dag;
• Een ‘versnellingskamer’, waarbij alle deelnemers met stemkastjes kunnen reageren op stellingen die verband houden met het thema en de inhoud van de dag;
• Workshops over een breed scala aan onderwerpen, waarbij ook inleiders van buiten de onderwijssector worden uitgenodigd;
• Een door een acteur te verzorgen optreden (act), waarbij de inhoud van de dag het uitgangspunt is en dag op informele wijze wordt afgesloten.
DoelgroepBestuurders, directieleden, leraren, zorgcoördinatoren, intern begeleiders, medezeggenschapsraden et cetera.
Trainer/adviseurCarine Hulscher-Slot
KostenOp basis van offerte.
nieuw
M
School for Leadership
� Maatwerk
67
Toekomstgericht leiderschap in een lerende school
“A leader is anyone willing to help”Margaret Wheatly
Zoals de vingerafdruk van elk mens uniek is, zo is ook zijn of haar leren uniek. Vanuit die gedachte geven we het trainingsaanbod van toekomstgericht leiderschap in een lerende school vorm. In deze training presenteren we een bijna ‘organische aanpak’ waarin uw ontwikkelbehoefte als leidinggevende in kwestie centraal staat. ‘Adaptief’ wordt gekeken op welke manier we uw leiderschapspotentieel tot ontwikkeling kunnen brengen. Aan de hand van uw persoonlijk ‘meesterschapplan’ stellen we het individuele programma samen dat leidt tot uw toekomstgericht leiderschap: leiderschap voor de komende decennia, leiderschap voor een onbestemde toekomst. Zoals het leren van elk mens uniek is, zo is ook het leren van elke willekeurige groep mensen uniek. Vandaar dat de samenstelling van het groepsprogramma sterk afhankelijk is van de individuele meesterschapplannen. Deze plannen bepalen na oriëntatie en in samenspraak met de AVS-adviseurs de inhoud van het trainingsaanbod.
U maakt in deze training tevens kennis met grote denkers uit onze tijd. Mensen die velen inzicht en inspiratie geven als het gaat om de vormgeving van een toekomstgericht leiderschap. Leiderschap dat vorm moet geven aan een nieuw onderwijslandschap voor de komende generaties. U kunt dan denken aan: Peter Senge, Joseph Jaworski, Otto Scharmer, Betty Sue Flowers, Margaret Wheatly, Howard Gardner, Andy Hargreaves, Daniel Kim, Luc Stevens, Michael Fullan, David Hopkins en anderen.Juist in deze tijd wordt zichtbaar dat er grote behoefte is aan een nieuwe vorm van leiderschap. In alle sectoren en met name in het onderwijs lopen systemen vast. Interventies als WSNS en LGF hebben niet de gewenste effecten gehad. Sterker nog, het heeft er misschien wel toe geleid dat veel kinderen tussen wal en schip terechtkomen, zonder toekomstperspectief of een reële kans op de ontwikkeling van het aanwezige potentieel. Meer dan eens lopen we achter de ‘Passende Onderwijs-feiten’ aan. Vanuit deze gedachten is het dus noodzaak om op een andere manier met onze werkelijkheid om te gaan. We moeten onze schoolorganisaties daarom goed toerusten voor de komende decennia.
Dit maatwerkaanbod bestaat (bij voorkeur) uit zes bijeenkomsten in overleg op locatie of centraal in het land met een interactief en ‘leren van en met elkaar’-karakter.
“De problemen die we veroorzaakt hebben, kunnen niet worden opgelost op het niveau van denken dat ze geschapen heeft.”Albert Einstein
DoelgroepLeidinggevenden.
Trainers/adviseursBob RavelliWiel Botterweck
KostenOp basis van offerte.
� Organisatieontwikkeling
avs professionaliseringsgids 2009–201068
Musicaleren
Musicaleren wil een interactieve leeromgeving demonstreren, waarin u in groepen de ervaring van een succesvolle lerende organisatie kunnen meemaken. Dit kan een inspiratie voor uw eigen veranderingsproces zijn.We maken gebruik van een professioneel trio van klarinet, cello en piano: het Aleotti Trio. Het gaat hierbij om meer dan een illustratie: het gaat om een laboratorium voor teamgedrag en een visualisatie van de vijf elementen uit het ‘lerende organisatie’-model.
De setting waarin u terecht komt:Aleotti staat model voor een dienstverlenende (=onderwijs)organisatie die op korte termijn gedifferentieerde programma’s ontwikkelt voor specifieke marktsegmenten (bijvoorbeeld huisconcerten, bedrijfsconcerten, workshops), waarbij het gebruik maakt van het klassieke repertoire. Kwaliteit is van groot belang, moeilijk objectief meetbaar, maar snel herkenbaar: toehoorders horen snel het verschil tussen een succesvolle en mislukte vernieuwing.Maatwerk is vereist, wat hoge eisen stelt aan de flexibiliteit van het ensemble. Een dergelijk team is samengesteld uit ervaren professionals met vaak zeer verschillende achtergronden, die (soms op korte termijn) met elkaar moeten leren samenwerken. Daarbij moeten vaak heel verschillende visies (interpretaties) wat betreft het resultaat op elkaar afgestemd worden. Met andere woorden: een herkenbare en relevante situatie voor veel organisaties in verandering.
Musicaleren ontwikkelt programma’s die aangepast zijn aan de behoeften en wensen van uw organisatie. Dat kan variëren van een of meerdere werkbijeenkomsten, waarbij het ensemble wordt gebruikt om discussies te stimuleren over professionalisme, visieontwikkeling, mentale modellen, communicatieprocessen, teamrollen, kleine teams en grote organisaties, leren van fouten, omgaan met creatieve spanning, et cetera. Niet aan de hand van theoretische concepten, maar door de effecten van keuzes aan de praktijk te toetsen en soms letterlijk te horen. De ontwikkeling van een dergelijk programma vereist een voorbespreking waarbij we heel gericht de belangrijkste uitdagingen voor uw team in kaart brengen.
DoelgroepBesturen, directies, teams uit één organisatie die hun lerende organisatie willen versterken.
Trainer/adviseurBob Ravelli en het Aleotti Trio
KostenOp basis van offerte.
Een muzikaal laboratorium demonstreert de vijf disciplines van de lerende organisatie.
nieuw
M
School for Leadership
� Maatwerk
69
� Beheer en effectieve systemen
Help! Een nieuw bestuur
Het kan zomaar gebeuren: nieuwe bestuursleden of misschien zelfs een geheel nieuw bestuur. Energiek en enthousiast aan de slag, maar waar gaat het eigenlijk om in het primair onderwijs? En misschien staan deze bestuursleden steeds bij u op de stoep om antwoord te krijgen op hun vragen. Maak van deze mogelijk lastige situatie een nieuwe kans! Ga (samen) met uw bestuur aan de slag.De AVS organiseert graag een training op maat.
We beginnen met een aantal modules met basiskennis, zoals: hoe zit het Nederlandse rechtssysteem in elkaar, wat is daarbinnen de plaats van onderwijsrecht en -regel geving, wat zijn de hoofdlijnen van personeelsbeleid en van de regelingen rond arbeidsvoorwaarden en rechtspositie, hoe zit de medezeggenschap in elkaar, wat is eigenlijk lumpsumbekostiging, wat is de plaats van het schoolbestuur, hoe zijn de verhoudingen tussen het bestuur en het management, welke onderwijsconcepten kunt u in Nederland tegenkomen?
Bij deze algemene onderwerpen zijn de praktijk en de vragen van de deelnemers leidend. Steeds wordt de theorie gekoppeld aan dat wat in de eigen school (scholen) speelt (spelen). Daarmee kunt u het bestuur in uw eigen situatie inwijden. Dat zorgt ook voor het versterken van de onderlinge relatie en betrokkenheid.
De geschetste algemene informatie komt aan de orde in een aantal interactieve bijeenkomsten op locatie. Afhankelijk van uw wensen diepen we een aantal – nader te bepalen – onderwerpen meer uit. Ook de vorm van dit traject passen we geheel aan uw wensen aan.
DoelgroepBesturen, bestuursleden en schoolleiders, bovenschools managers.
Trainer/adviseurCarine Hulscher-Slot
KostenOp basis van offerte.
De CAO-PO en het convenant Leerkracht
Het convenant Leerkracht biedt een aantal instrumenten om serieus werk te maken van de profes-sionalisering van teamleden. Daarnaast biedt het een impuls voor de verbetering van de kwaliteit van de leerkrachten en het belonen daarvan. De afspraken van het convenant zijn vertaald in de CAO-PO 2009. Hoe geef je als leidinggevende invulling aan de beleidsruimte die de CAO biedt?
De functiemix, de lerarenbeurs, leeftijdsbewust personeelsbeleid en andere CAO-afspraken staan centraal in dit traject. We gaan aan de slag met het verkennen van de ruimte en het ontwikkelen van voor uw scho(o)l(en) specifiek personeelsbeleid. Het resultaat van deze exercitie is zicht op de kansen en mogelijkheden van de nieuwe beleids onder-delen, toegesneden op uw eigen situatie.
DoelgroepBovenschools managers, bestuurders en directieleden.
Trainer/adviseurCarine Hulscher-Slot
KostenOp basis van offerte.
avs professionaliseringsgids 2009–201070
C� Coaching
Coaching – vanuit eigen kracht en met effect
Coaching gaat over het leren leren ‘in alle opzichten’ van de gecoachte. Krachtig Coachen gaat uit van een aantal principes. We werken:• contextueel en systematisch;• integratief (psycho-sociaal en systeemdenken);• aan kansen en mogelijkheden;• aan de ontwikkeling van sterke kanten;• aan de uitdaging;• vanuit de ontwikkelkracht van de gecoachte;• doel- en resultaatgericht;• met effect.
Bij de AVS vindt u ervaren, gecertificeerde en/of gediplomeerde (loopbaan)coaches, die nauw met elkaar samenwerken om u topkwaliteit te kunnen bieden. De AVS is actief op onderstaande vier disciplines.
Executive coachingVoor algemene directeuren en bovenschools managers.
“Ik heb vele jaren gewerkt aan de staande organisatie, het richten en inrichten is achter de rug, de lijnen zijn duidelijk, het agglomeraat van scholen heeft zich hervonden in de totale organisatie en dan wordt er een nieuw appèl gedaan op mijn leiderschap en op mijn stijl van aansturing, het vitaal houden en doorontwikkelen van de organisatie”.
Bovenstaand citaat is regelmatig de uitgangspositie van een algemeen directeur die een sparringpartner vraagt in het reflecteren over het eigen handelen in een vrij solitaire positie. Deze eindverantwoordelijke functie met een groot handelings- en verantwoordingsmandaat kent zijn eigen dilemma’s en overwegingen waarbij zorgvuldigheid centraal staat, evenals het doordenken van het eigen referentiekader van waaruit gedacht en gehandeld wordt.De executive coach is de neutrale en objectieve gesprekspartner die u in uw eigen kracht houdt en zet, verheldert en structureert, vraagt en verdiept. De coach werkt met u aan gestelde doelen en te behalen resultaten om u te laten genieten van het effect op uzelf en op de organisatie, want dat heeft het!De coach heeft ervaring, kennis en kundigheid om diverse modellen en uitgangspunten te convergeren tot de vorm en werkwijze die bij u past en effect sorteert.Zie de coach als de doelgerichte sparringpartner met wie u met waarden geladen en ingewikkelde kwesties kunt ontrafelen in een complexe context van deel- en algemene belangen. Vanuit de eigen kracht worden tips, tricks en tools
toegevoegd aan uw handelingsrepertoire.
U heeft een vraag of meerdere vragen:• U vraagt zich af of uw (nieuwe) functie wel past bij uw
persoonlijkheid en uw waarden in het leven• U wilt met meer lef uw eigen waarden naar buiten brengen
en deel laten worden van uw organisatie• U heeft behoefte aan iemand die uw zakelijke omgeving
kent en die op nuchtere en heldere manier helpt de diepere aspecten van u als mens en als leidinggevende bespreekbaar te maken
• U ligt onder vuur in de organisatie en u zoekt ondersteuning om deze periode goed door te komen
• U worstelt met een dilemma waar u graag hulp bij nodig heeft om tot een betere balans of uitkomst te komen
Kunt u zich herkennen in bovenstaande vragen of heeft u heel persoonlijk specifieke vragen, neem vrijblijvend contact op met Ruud F. de Sain.
LoopbaancoachingDoor de hele carrière heen zijn er momenten/fasen waarin u zich afvraagt of u wilt blijven doen wat u nu doet of dat er iets anders is wat zeker de moeite waard is om te proberen. Of u zit prima in uw baan, maar om een stap te kunnen maken is de organisatie waar u zit niet de juiste plek. Of u doet uw werk met steeds minder plezier en wilt wat anders, maar u heeft geen flauw idee wat dat andere zou kunnen of moeten zijn. Wellicht is er sprake van de dertigersdip of juist een zilveren plafond.
U heeft een vraag of meerdere vragen:• U wilt zich bezinnen op ander werk, maar heeft geen idee
waar u zou moeten beginnen• U wilt een andere baan in uw organisatie, maar weet niet
hoe u dat aan moet pakken• Anderen zetten stappen in hun carrière en u heeft geen idee
waarom zij wel succesvol zijn en u niet• U wilt andere aspecten in uw baan, meer leidinggevend,
meer strategisch, meer invloedrijk wellicht, maar hoe doet u dat?
• U wilt verder en weet niet welke kwaliteiten u voor de volgende stap nodig heeft
• U heeft onvoldoende beeld wat uw kwaliteiten zijn en weet die dus ook niet voor het voetlicht te brengen
Loopbaancoaching maakt gebruik van gesprekken, instru-menten en interviewtechnieken om helder te krijgen waar u
� School for Leadership
avs professionaliseringsgids 2009–201072
Een coachingstraject omvat vijf tot tien gesprekken van maxi-maal anderhalf uur, waarin er naast het voeren van gesprek-ken ook oefensituaties worden gebruikt. U werkt met een logboek en reflectieopdrachten.
Performance CoachingU wilt uw competentieprofiel verbeteren, uw wilt meer suc-cesvol zijn in uw werk. U twijfelt wellicht aan uw professionele optreden, u heeft het gevoel dat er wel wat verbeterd kan worden. Misschien vangt u zelfs signalen op dat anderen meer of minder twijfelen aan uw professionele optreden. Kortom u wilt aan de slag. Allemaal vragen dus waarin presteren het kernwoord is.
U heeft een vraag of meerdere vragen over:• Het verder ontwikkelen van uw individuele competentie-
profiel• Het verbeteren van uw persoonlijk optreden• Het verbeteren van de teamprestaties• Het verbeteren van de prestaties van de organisatie als geheel• Het realiseren van meer samenhang, planmatigheid,
over zicht en rust in uw schoolplan, financieel beleid, personeels beleid en uw onderwijspraktijk
• Het zoeken naar meer inspiratie, samenhang en moge-lijkheden, uitgaande van uw specifieke werksituatie en omstandigheden
De coach zal ook aanwezig zijn op uw werkplek om uw optre-den te observeren en u feedback en advies te geven over hoe u uw optreden meer effectief kunt maken.Een deel van het traject is in de vorm van gesprekken met de coach, ten minste drie bijeenkomsten zijn ‘on the job’.
VormIn een uitgebreid intakegesprek aan de hand van een checklist worden uw vragen, sterke en minder sterke kanten in kaart gebracht. Hierdoor heeft u scherper in beeld wat precies de vragen zijn. Aan de hand daarvan wordt gekeken naar die vorm van coaching die het beste bij u en uw specifieke vragen past. Ook wordt met u de werkwijze afgestemd. Na elk traject volgt een evaluatie. Aan de hand daarvan wordt een persoonlijk en schriftelijk advies gegeven. Een basisprincipe is: uw vraag is de start voor ontwikkeling.
KostenDe coachingsgesprekken vinden bij voorkeur plaats op het kantoor van de AVS. Een coachingsgesprek kost 350 euro (maximaal 1,5 uur). Coaching ‘on the job’ kost 600 euro per dagdeel.
Meer informatieRuud de Sain, [email protected]
nu staat en wat volgende stappen kunnen zijn. De loopbaan-coach houdt u de spiegel voor, ook als het minder prettig is om in die spiegel te kijken. De coach confronteert en ondersteunt, adviseert en oefent om de loopbaan succesvol te vervolgen.
Een coachingstraject omvat vijf tot tien gesprekken van maximaal anderhalf uur, waarin er naast het voeren van gesprekken ook oefensituaties worden gebruikt. Aan u wordt gevraagd een portfolio te maken.
Personal coachingIn het werk van alledag is meestal geen tijd om echt stil te staan bij de persoonlijke beleving en innerlijke vragen van uw medewerkers. Het lijkt wel of altijd de dingen van de dag voor gaan op de diepere vragen van de mensen in uw school. Werken onder druk, geconfronteerd worden met situaties van onveiligheid, agressie of intimidatie gaan vaak ten koste van het werkplezier. Het kan zelfs leiden tot het verlies van de zin in het werk. De vraag waar u het eigenlijk allemaal voor doet, komt regelmatig op, maar in uw eentje kunt u die vraag niet of nauwelijks beantwoorden.Coaching rond bezieling en bezinning kan u gerichte steun bieden bij deze zoektocht. In een periode van een half jaar gaat u op zoek naar wat u bezielt, wat u drijft en hoe u dat opnieuw kunt verbinden met uw werk.
Coachen rond bezieling en bezinning gaat uit van het principe van vrijmaken van iemands kwaliteiten op zo’n manier dat u productief en zinvol kunt werken. De gesprekken zijn erop gericht om de drijfveren los te zien van het eigen ego en door middel van gerichte opdrachten het contact met wat u werke-lijk drijft weer te herstellen. De coach helpt om de verantwoor-delijkheid bij gemaakte keuzes te nemen, maar stuurt niet op de inhoud.
U heeft een vraag of meerdere vragen:• U voelt u minder energiek en heeft eigenlijk geen zin meer
in uw werk• U weet zeker dat u meer in u heeft, maar op één of andere
manier komt dat er niet uit• U heeft het gevoel dat u alle ballen tegelijkertijd in de lucht
moet houden en komt niet of nauwelijks aan uzelf toe• U bent niet in de gelegenheid om te veranderen van positie
of baan, maar u wilt wel weer uw plezier in het werk terug• U bent door uw bevlogenheid in de problemen geraakt en u
wilt niet weer in die zelfde valkuil stappen• U zit eigenlijk al te lang in deze functie en u heeft het gevoel
dat u de hele complexiteit niet aankunt. Het lijkt echt teveel te worden
• Er worden eisen gesteld aan uw functioneren, die tot nu toe niet werden gesteld, en u weet niet hoe u dat in deze fase van uw loopbaan nog in uw repertoire moet krijgen
C
School for Leadership
� Coaching
73
V� Voor u geselecteerd
� Voor u geselecteerd
Boardroom POTiendaagse leergang
Maatschappelijk ondernemerschap in het onderwijs vorm-geven, een nieuw netwerk van bestuurders voor onderwijs-instellingen in het PO creëren, de verkregen inzichten omzetten in concrete activiteiten in de scholen én het maatschappelijke en politieke debat over het onderwijs direct beïnvloeden. Dat is in het kort de ambitieuze agenda van de Boardroom voor bestuurders in het primair onderwijs!
Er is momenteel sprake van low trust in het onderwijs. De druk op het PO om de onderwijsprestaties van leer-lingen te verbeteren wordt steeds hoger. Maat schappe lijk ondernemerschap is hierop het antwoord. Onder wijs-organisaties moeten een adequaat antwoord formuleren op indringende maatschappelijke ontwikkelingen. Het doel is het creëren van toegevoegde publieke waarde door de instelling, onder andere in samenwerkingsrelaties met andere partijen. De deuren moeten open naar ouders, instellingen voor voorbereidend en afnemend onderwijs, organisaties die zich met leerlingzorg bezighouden et cetera. Bij maatschappelijk ondernemerschap hoort governance en continue innovatie. Wil governance en innovatie voor de organisatie en haar medewerkers tot een positief resultaat leiden, dan is leiderschap nodig.
Het programmaIn deze tiendaagse leergang komen aan de orde:
GovernanceMaatschappelijk ondernemerschap hangt samen met een actief onderzoek van de wensen van stakeholders en het antwoord dat uw onderwijsinstelling daarop geeft, houdt horizontale verantwoording in en betekent onder meer dat zowel de bestuurder als de leerkracht in dienst staan van een bredere maat schappelijke opdracht: bijdragen aan de ontwikkeling van de lerende kinderen en daarmee van de samenleving.
InnovatieHet creëren van bestuurlijke ruimte tot innovatie is een complexe aangelegenheid. Enerzijds moet de maat-schappe lijke druk op de organisatie georganiseerd worden om innovatie bespreekbaar te maken. Anderzijds moet het bestuur ook de filter zijn tussen alle mogelijke maatschappelijke belangen en datgene wat de organisatie redelijkerwijs kan behappen.
LeiderschapIngrijpende verandering komt niet gemakkelijk tot stand. Het morele imperatief om als professional verantwoording te willen afleggen, lijkt in onderwijsorganisaties beperkt aanwezig. Hierin spelen de bestuurders als leiders van de organisatie een belangrijke rol.
DoelgroepDeze Boardroom is bestemd voor bestuurders in het Primair Onderwijs (of algemene/centrale directies).
UitvoeringPim Pollen e.a. (CBE Consultants BV)
KostenOp basis van offerte.
Meer [email protected] of tel. 030-2361010.
V
School for Leadership 75
� School for Leadership
Masterclass Generatiemanagement.Generatiemanagement een noodzaak!Drie dagdelen
Steeds meer ouderen op de arbeidsmarkt: vergrijzing. Steeds minder jongeren op de arbeidsmarkt, met een andere mentaliteit: ontgroening. Diversiteit aan normen en waarden: generatiediversiteit.
Het doel van deze trainingssessies is dat u inzicht krijgt in: • de impact van de maatschappelijke veranderingen op uw
HRM-beleid;• de pijlers voor inzetbaarheid van personeel in diverse
levensfasen en generaties;• het bepalen van doelstellingen en kaders voor een
gedifferentieerd HRM-beleid (onder andere adequate strategische personeelsplanning).
De trainingsessies bestaan uit een theoretisch gedeelte en een praktijkgeoriënteerd gedeelte. De scenario’s voor de praktijkopdrachten worden (mede)bepaald door de uitkomst van de generatiemanagementscan die u voorafgaand aan de workshop krijgt toegestuurd. We bediscussiëren de issues die u als barrière voor inzetbaarheid ervaart en bieden oplossingsmogelijkheden aan. In deze trainingen staan de noodzaak van een adequate strategische personeelsplanning, de duurzame inzetbaarheid van medewerkers en de impact van de vergrijzing en ontgroening op de organisatie centraal.
Het programmaIn totaal drie trainingssessies van een dagdeel verdiepen we onder andere de volgende onderwerpen:• kennismaken met de verschillende generaties en hun
levensfasen;• de achtergronden van de verschillende generaties en
de impact die dit – in combinatie met hun levensfase – heeft op hun levenshouding/arbeidsethos, werkwijze, arbeidsmotivatie en inzetbaarheid;
• de krachten en valkuilen van elke generatie en levensfase;• de dynamiek en conflicten die uit de diversiteit voortkomen
en de wijze waarop het diverse potentieel in voordelen kan worden omgezet, in termen van werkverhoudingen, conflictmanagement, collegialiteit, samenwerken et cetera. Tevens komt aan bod hoe u met deze kennis in de dagelijkse aansturing handelt;
• de wijze waarop de inzetbaarheid van medewerkers kan worden vergroot. Hier wordt de link gelegd naar leeftijdsbewuste HRM-praktijken/c.q. strategische personeelsplanning. U wordt begeleid in het maken van de presentatie en plan van aanpak generatiemanagement, duurzame inzetbaarheid van de organisatie of het bedrijfsonderdeel.
Doelgroep Directies en middenkader, teams van leerkrachten, locatieleiders in het basis- en voortgezet onderwijs.
UitvoeringCBE Staffing BV
Kosten 1150 euro (per persoon) voor drie sessies.
Meer informatie [email protected] of tel. 030-2361010.
avs professionaliseringsgids 2009–201076
Effectief PresenterenTweedaagse
DoelgroepSchoolleider, bovenschools manager, middenkader/leerkracht uit het primair en voortgezet onderwijs.
DoelAls u veel weet van een onderwerp, als u een specialist bent op uw vakgebied, dan wilt u ook dat mensen naar u luisteren. U wilt dat ze uw verhaal horen en niet afdwalen of in slaap vallen. Juist voor specialisten blijkt dit een lastig aspect te zijn: u weet echt wel waar u het over heeft, maar hoe communiceert u het?
InhoudWe werken met een actuele presentatie uit uw praktijk. U krijgt informatie over de laatste wetenschappelijke inzichten met betrekking tot het overtuigen van uw publiek. Stap voor stap lopen we door de opbouw van uw presentatie heen en helpen we u een goed gestructureerd verhaal te vertellen. U krijgt van ons een uitgebreide analyse van uw uitstraling. Via de Focus-techniek® krijgt u de handvatten om uw uitstraling simpel aan te passen zonder aan authenticiteit in te boeten. Na de training krijgt u een dvd met al uw presentaties toegestuurd. Zo wordt voor u meetbaar wat uw vorderingen binnen de training geweest zijn en ontwikkelt u een bewustzijn van uw optreden.
VormIn deze intensieve training wisselen theorie en praktijk elkaar steeds af. U oefent een reeks korte en langere presentaties.
ResultaatNa deze training:• kunt u een overtuigend, helder en goed gestructureerd
verhaal vertellen;• bent u in staat om de aandacht van uw publiek vast
te houden doordat u gebruik maakt van de juiste spanningsbogen;
• heeft u ontdekt hoe u overkomt op uw publiek en kunt u uw uitstraling managen;
• bent u in staat om snel en doelgericht presentaties voor te bereiden.
NSA-bekwaamheidseisen Interpersoonlijk competent
UitvoeringNobbe Trainingen
Data10 en 24 september 2009 of 2 en 16 november 2009
KostenLeden: 1288 euro (speciale prijs: 30 procent korting!)Niet-leden: 1840 euro
Meer [email protected] of tel. 030-2361010.
V
School for Leadership
� Voor u geselecteerd
77
Bouwen aan een lerende school
De vraag is ons inziens niet meer of de school zich wenst te ontwikkelen als een lerende organisatie, maar hoe u dat kan realiseren. Steeds meer scholen, besturen en samenwerkings-verbanden ontwikkelen lerende scholen. Leiders en leerkrach-ten zijn vaak enthousiast na het volgen van studiedagen of workshops. Maar dan komt de vraag: hoe doet u dat dan…? Bouwen aan een lerende school is een boeiende, maar geen gemakkelijke opgave. Om de invoering ervan tot een succes te maken, heeft u gerichte en concrete handreikingen nodig om in de praktijk van de school mee aan de slag te gaan. Deze cursus voorziet in deze behoefte.
Het programmaDag 1: Een gezamenlijke visie ontwikkelenHoe ontwikkelen we samen met het team een gezamenlijke visie? Welke mogelijkheden zijn er om persoonlijke visies van mensen te verbinden met de collectieve ambitie van uw school?
Dag 2: Ontwikkelen van communicatie en samenwerkingDe kwaliteit van de communicatie in een school is zeer belangrijk. Hoe kunt u als leider invloed uitoefenen op de manier waarop mensen met elkaar praten en samenwerken?
Dag 3: Omgaan met mentale modellenOmgaan met mentale modellen vormt vaak één van de grootste belemmeringen bij de ontwikkeling van uw school. Welke rol spelen mentale modellen, hoe maakt u ze zichtbaar en hoe leert u samen er beter mee om te gaan?
Dag 4: Werkvormen voor teamlerenMensen leren meer van elkaar dan van allerlei cursussen. Hoe schept u als leider de condities waaronder mensen zowel binnen als buiten de school kunnen leren van en met elkaar?
Dag 5: Systeemdenken in de klasVerkennen van de grote mogelijkheden die systeemdenken biedt voor kinderen. Hoe begeleidt u als leider een traject waarin systeemdenken in de klas wordt gerealiseerd?
Dag 6: Systeemdenken in de schoolHoe kunnen we de vele hulpmiddelen van systeemdenken toepassen in uw school? We werken met casussen om zo concreet mogelijk te illustreren wat u met de werkvormen kunt doen in uw school. Een van de werkvormen is de ijsberg.
Doelgroep(Bovenschoolse) directies en middenkader van scholen voor primair en voortgezet onderwijs. Dus ook locatieleiders, interne begeleiders en bouwleiders zijn van harte welkom.
UitvoeringJan Jutten (Duurzaam Leren B.V.)
KostenOp basis van offerte.
Meer [email protected] of tel. 030-2361010
� School for Leadership
avs professionaliseringsgids 2009–201078
Systeemdenken voor leiders en begeleiders
Steeds meer scholen, besturen en samenwerkingsverbanden ontdekken de rijke mogelijkheden van duurzaam leren en systeemdenken in een lerende school. De schoolleider is een systeemdenker in actie: systeemdenken is dan ook één van de kerncompetenties van leiders. Scholen hebben bovendien hulp nodig van deskundige begeleiders om systeemdenken te implementeren. En daar zit juist het probleem: er zijn nog te weinig leerkrachten en schoolbegeleiders die de kennis en de vaardigheden hebben om scholen hierbij te ondersteunen. Hierdoor dreigt een situatie te ontstaan waarin wel sprake is van vraag naar begeleiding, maar onvoldoende aanbod.
Daarom heeft Jan Jutten van Natuurlijk Leren deze training ontwikkeld, speciaal bedoeld voor leiders, onderwijsbe-geleiders en docenten van lerarenopleidingen. Zijn boek ‘Natuurlijk Leren: systeemdenken in een lerende school’ vormt de leidraad voor de training.
Voor onderwijsbegeleidingsdiensten biedt systeemdenken grote mogelijkheden:• voor de ontwikkeling van de eigen organisatie;• als een innovatief aanbod naar scholen, besturen en
samenwerkingsverbanden.
Het programmaDag 1: Inleiding in systeemdenkenWat is systeemdenken? Wat is een systeem? Waarom systeemdenken? Systeemdenken in relatie tot moreel leiderschap.
Dag 2: Werkvormen bij systeemdenkenOefenen van de basisvaardigheden lineair en cyclisch denken.
Dag 3: De taal en de hulpmiddelen voor de school en voor de klasWerken met gedragspatroongrafieken: theorie en praktijk. Toepassingsmogelijkheden in het team in de klas. De taal van het systeemdenken: samenhangen, relaties en causale lussen. Oefenen met grafieken, relatiecirkels en lussen.
Dag 4: Klassieke systeemverhalen: archetypenLeren werken met archetypen aan de hand van casussen uit de school.
Dag 5: Symptomen of problemen? De ijsbergDe kracht van de ijsberg. Toepassingsmogelijkheden van dit praktische hulpmiddel. Werken met de ijsberg aan de hand van casussen uit de school.
Dag 6: Succesvol implementeren van systeemdenken Basisideeën van Michael Fullan en Daniel Kim met betrekking tot veranderingsprocessen. Succesfactoren bij de implementatie.
DoelgroepLeidinggevenden in het basis- en voortgezet onderwijs en pabo-docenten.
UitvoeringJan Jutten (Duurzaam Leren B.V.)
KostenOp basis van offerte.
Meer [email protected] of tel. 030-2361010
V
School for Leadership
� Voor u geselecteerd
79
Kader Primair en KadernieuwsKader Primair behoort tot de beste en meest gelezen maandbladen voor het schoolmanagement in Nederland, van bovenschools manager tot adjunct in het (speciaal) onderwijs. In het vakblad leest u zowel over de activiteiten van de AVS, als over de belangrijkste – politieke – ontwikkelingen in het primair onderwijs. Daarnaast bevat Kader Primair (thematische) achtergrondartikelen en good practices over uw vakgebied. Kadernieuws is een maandelijkse nieuwsbrief met de belangrijkste actualiteiten uit onder andere het overlegcircuit en het landelijk onderwijsbeleid. Niet-directieleden kunnen een abonnement nemen. Voor 115 euro (excl. 6% BTW) ontvangen zij een jaar lang Kader Primair en Kadernieuws. Suggesties voor onderwerpen en artikelen, ideeën of opmerkingen? We vernemen ze graag per mail: [email protected].
Overige publicatiesMet enige regelmaat geeft de AVS nieuwe boeken of andere publicaties uit, zoals de vertaling van het boek Every school a great school (elke school een TOPschool) van David Hopkins of Stimulerend beoordelen (van Anita Burlet en Trieneke van Manen).
Praktijksimulatie Passend OnderwijsDe praktijksimulatie Kind op de gang!® (po) of Leerling bij de les (vo) is een unieke methode van de AVS om het zorgprofiel in diverse schoolvormen in beeld te brengen. Tijdens een studiedag wordt de (gewenste) organisatie van leerlingenzorg in kaart gebracht, evenals de benodigde randvoorwaarden, het professionaliseringsbeleid en de gewenste externe ondersteuning. Interesse? Mail [email protected] (po) of [email protected] (vo)
AVS Scholenportaal (www.avs.nl)Het AVS Scholenportaal is de website van de AVS. Naast actuele informatie (Nieuws & Agenda), biedt de site artikelen en achter-grondinformatie over Belangenbehartiging, Werkgeverszaken en Professionalisering. Via het scholenportaal krijgen leden ook toegang tot AVS Kennis Delen, waar u informatie en documenten met andere schoolleiders kunt uitwisselen. Ook kunt u de wekelijkse weblog van AVS-voorzitter Ton Duif volgen. Suggesties voor verbetering, aanvulling en uw opmerkingen zijn welkom op:[email protected].
VacaturesiteOmdat het scholen steeds meer moeite kost personeel te vinden, ontwikkelde de AVS een vacaturesite voor het primair onderwijs: www.werkeninhetprimaironderwijs.nl. Doel is om het vinden van een collega en het zoeken naar een baan in het primair onderwijs eenvoudiger te maken. Leden van de AVS krijgen een forse korting op de toch al lage prijs als zij een vacature plaatsen. De perso-neelsadvertenties die ook in Kader Primair staan, kunt u gratis doorplaatsen op de vacaturesite.
Digitale NieuwsbriefIedere twee weken brengt de AVS een digitale nieuwsbrief uit. Hierin staan de nieuws- en actualiteitenberichten die ook in Kadernieuws of Kader Primair staan. Daarnaast vindt u hierin een agenda, recente vacatures en relevante AVS informatie. Iedereen kan zich op deze nieuwsbrief abonneren via www.avs.nl/nieuwsenagenda/nieuwsbrieven/nieuwsbrief.
ScholenpanelDe AVS doet al jaren onderzoek naar wat er leeft in het veld met behulp van scholenpanel-enquêtes onder haar leden. Met de resultaten kan de AVS vaak effectief het onderwijsbeleid beïnvloeden. Ook vormen ze waardevolle informatie voor de beleidsontwikkeling van onze vereniging. De AVS heeft de mensen én de kanalen om de uitkomsten onder de aandacht te brengen. Hoe groter de respons, hoe hoger de kwaliteit van de onderzoeksgegevens. Wanneer uw e-mailadres bij ons bekend is, ontvangt u automatisch de enquête. Is dat niet het geval, maar wilt u ook uw stem laten horen? Meld u dan nu aan: [email protected].
AVS-congres en regiobijeenkomstenElk jaar organiseert de AVS in het voorjaar een congres. Op het congres kunt u onder andere deelnemen aan diverse workshops over uiteenlopende onderwerpen van deskundigen uit het veld of het bedrijfsleven. Daarnaast is het AVS-congres een ontmoetingsplek voor leden en belangstellende niet-leden om informatie uit te wisselen en weer energie en inspiratie op te doen.De AVS organiseert ook met enige regelmaat regiobijeenkomsten waar actuele onderwerpen aan de orde komen, zoals passend onderwijs, Good Governance, innovatie, integraal personeelsbeleid, brede school of huisvesting.
Overige producten en diensten
Leden krijgen altijd korting op ons aanbod van trainingen, opleidingen, maatwerk en coaching. Als u de gids
omdraait, vindt u nog het overzicht van adviesmogelijkheden die er voor u zijn. Wilt u weten wat de AVS
nog meer voor u kan betekenen? Hieronder vindt u een kort overzicht. Uiteraard kunt u voor uitgebreide
informatie terecht op onze website www.avs.nl. Of bel de AVS met uw vraag, tel. 030-2361010.
avs professionaliseringsgids 2009–201080
AVS HelpdeskDe telefonische Helpdesk van de AVS is er voor alle professionele vragen die u in uw dagelijks werk tegenkomt. U heeft bijna altijd binnen één werkdag antwoord en de dienst is gratis voor leden.
De AVS Helpdesk ondersteunt leden met rechtspositionele en onderwijskundige adviezen over onder andere de volgende zaken:• eigen rechtspositie en bevoegdheden;• arbeidsvoorwaarden, personeelsbeleid, medezeggenschap;• cursussen, training en begeleiding;• wet- en regelgeving;• onderwijsbeleid en zorgverbreding;• speciale leerlingenzorg;• kwaliteitszorg en organisatieontwikkeling;• huisvesting, bekostiging en formatie;• salaris, uitkeringen, seniorenregelingen en pensioen;• landelijk beleid;• functiebouwwerk en functiewaardering.
Bij de AVS Helpdesk kunt u ook terecht als u een ‘second opinion’ wilt op uw beleidsstukken, een functiewaarderingsadvies of een juridische check op uw toelatingsbeleid. Vraag om een vrijblijvende prijsopgave.
BeleidscommissiesDe beleidscommissies van de AVS geven het bestuur en de directie gevraagd en ongevraagd advies over het AVS-beleid. Zij fungeren als klankbord voor de activiteiten van de AVS en de standpunten die de AVS in alle overlegorganen en in de media uitdraagt. De commissies bestaan uit ongeveer vijftien leden, komen vier keer per jaar een dagdeel bijeen en staan open voor ieder belangstellend lid.Commissieleden ontvangen een vervangings- en een reis kosten-vergoeding. Meepraten? Mail [email protected] of bel met de AVS: tel. 030-2361010.
De beleidscommissies die er zijn:• commissie arbeidsvoorwaarden en personeelsbeleid;• commissie zorg;• commissie onderwijs;• commissie financiën en huisvesting.
NetwerkenHeeft u behoefte aan uitwisselingen met collega-directeuren?
Wilt u meer ervaringen delen en is het reguliere directieberaad daarvoor niet toereikend? Als netwerklid wordt uw stem direct gehoord, leert u van collega-directeuren en bespreekt u de actuele ontwikkelingen met AVS-medewerkers. Voor de AVS zijn de netwerken een belang rijke ‘peilstok’ in het veld. Mede op basis van de inhoudelijke gegevens uit de vier netwerken kan de AVS haar ondersteuning verbe teren en haar beleid ontwikkelen:• regionale netwerken;• regionale sbo-netwerken;• netwerk bovenschools management; • besloten netwerken.
Als aspirant-lid kunt u vrijblijvend een keer kennismaken. De meeste netwerken komen minimaal drie keer per jaar bijeen.Meer informatie vindt u op www.avs.nl/professionalisering/netwerken
Educatieve ReizenOp reis met de AVS, met collega’s uit vele delen van Nederland. Uw horizon verbreden, inspiratie opdoen over de grens, ideeën uitwisselen met schoolleiders uit binnen- en buitenland. Wordt het geen tijd dat u zich ook inschrijft voor een van de AVS-reizen? Tijdens de reizen ontstaat er binnen de groep vaak een inspirerende sfeer, die u de gelegenheid geeft uw eigen situatie te relativeren; even afstand nemen van uw eigen school(bestuur), u te laten onderdompelen in een andere cultuur en zien hoe anderen met veranderingen omgaan. Meer informatie: www.avs.nl/professionalisering/internationaal/educatievereizen
HomestaysWilt u het personeelsbeleid van uw collega in Engeland zelf eens beoordelen? Of met uw Zweedse collega het overblijfsysteem met warme lunch bespreken? De AVS verzorgt niet alleen educatieve groepsreizen, maar bemiddelt ook voor uitwisseling op individuele basis. In deze zogeheten Homestay verblijft u enige dagen bij een buitenlandse collega thuis en draait u intensief mee met zijn of haar dagelijkse werkzaamheden op school. Omgekeerd brengt uw buitenlandse collega op een ander tijdstip op dezelfde wijzeeen bezoek bij u in Nederland. Meer informatie: www.avs.nl/professionalisering/internationaal/homestays
AVS VoordeelVeel scholen samen kunnen beter en goedkoper inkopen. Dat is het idee achter AVS Voordeel. Om u te helpen bij het kiezen uit het vaak versnipperde aanbod, hebben we afspraken met diverse aanbieders gemaakt. Met het oog op hoge kwaliteit en een lage prijs. Ook kunt u gebruikmaken van privé-voordeelaanbiedingen.Voordeelpartners: Alberts, Canon, Cards Engineering, Cedicu, Douwe Egberts Coffee Care, Epson, Electrabel, Heutink, King Nederland, KlasseTV, Kluwer, Koks Gesto, Members Benefit, OHRA verzekeringen, Rabobank, Reed Business, Sintact, Smart Technology, Wortell.
Meer informatie? Kijk op www.avs.nl/vereniging/avsvoordeel of mail [email protected]
Lid worden van de AVS?Kijk op www.avs.nl/vereniging/lidworden
Overige producten en diensten 81
avs professionaliseringsgids 2009–201082