1. Het belang van een goede steekproef

Populatie: de volledige groep mensen, dieren, voorwerpen, waarover we informatie willen.

Eenheid: elk individueel element van de populatie (persoon, gezin, land, sigaret, liter, broccolitak, …) dat onderzocht wordt = de elementen of onderzoekseenheden.

Steekproef (sample): het deel van de populatie dat daadwerkelijk onderzocht wordt, met als doel betrouwbare info te krijgen over de hele populatie. steekproefgrootte (n)

Variabele: het kenmerk van de populatie dat men wil meten of bepalen.kwantitatief of kwalitatief

Inferentie: veralgemenen van steekproefresultaten tot kenmerken van de populatie

Vertekende steekproef (bias): indien bepaalde eenheden uit de onderzochte populatie systematisch bevoordeeld worden ten opzichte van andere / niet elke eenheid heeft dezelfde kans om geselecteerd te worden.

Opportunistische steekproef (convenience sample):de onderzoeker kiest eenheden uit een deel van de populatie die makkelijker, snel of goedkoop zijn te bereiken.Bv: enquête in winkelstraat, keuren kist sinaasappels, …

Vrijwillige respons (voluntary response sample):eenheden uit de populatie kiezen zelf of ze deelnemen aan het onderzoek.

Enkelvoudig aselecte steekproef (EAS) (simple random sample):in 1 trekking + lukraak gekozen uit populatie

Voorbeelden vertekende steekproeven:

Ann Landers was jarenlang bezielster van dagelijkse adviesrubriek in Amerikaanse krant. Naar aanleiding van een verhaal over probleemkinderen, lanceerde ze volgende vraag: “Mocht u opnieuw mogen beginnen, zou u dan opnieuw kinderen willen?” Ze kreeg 10000 antwoorden toegestuurd. Enige tijd later werd een professioneel onderzoek gedaan met dezelfde vraag, waarbij slechts 1373 mensen werden ondervraagd. Resultaat 1: 70% van de ouders hebben spijt kinderen te hebbenResultaat 2: 9% van de ouders hebben spijt kinderen te hebben

In 1987 verscheen ophefmakende boek “Women and Love”. Uit onderzoek bij vrouwen door de auteur bleek dat van de respondenten:• 84% zich emotioneel niet goed voelde in hun relatie;• 95% psychisch of lichamelijke mishandeling door hun partner hadden ondergaan;• Slechts 13% na 2 jaar huwelijk nog aangaf van hun man te houden;• 70% van de vrouwen die langer dan 5 jaar gehuwd waren, buitenechtelijke relaties

hadden gehad.

De auteur had 100.000 vragenlijsten rondgestuurd via vrouwenorganisaties en andere kanalen. Zo’n 4.500 vrouwen vulden de vragenlijst in (respons).

Steekproefvariabiliteit: verschillende steekproeven van eenzelfde populatie geven onvermijdelijk aanleiding tot verschillende steekproefresultaten

Steekproefverdeling: patroon van steekproefresultaten dat men bekomt bij verschillende steekproeven van een populatie.

Betrouwbaarheid:

1. Afwezigheid van vertekening: gemiddelde van alle steekproefresultaten ongeveer gelijk aan populatiewaarde. Dit is zo als de steekproefresultaten symmetrisch verdeeld zijn rond de gezochte populatiewaarde.

2. Beperkte variabiliteit: verschillende steekproefresultaten wijken niet zo sterk af van elkaar.

2. Beschrijven van steekproefverdelingen

Vorm van de verdeling: symmetrisch of scheef (asymetrisch), 1 piek, meerdere pieken, alle gegevens komen even vaak voor (uniforme verdeling).

Scheefheid naar links / rechts

Uitschieters: waarden die sterk afwijken van het gros van de meetwaarden.

Centrummaten

1. Gemiddelde niet-resistent t.o.v. uitschieters

2. Mediaan resistent t.o.v. uitschieters

3. Modus

Spreidingsmaten

1. Variatiebreedte: verschil grootste en kleinste meetwaarde

2. Standaardafwijking: maat voor gemiddelde afwijking t.o.v. Gemiddelde (niet-resistent)

3. Variantie: kwadraat van de standaardafwijking

4. Interkwartielafstand (IKA): verschil tussen eerste en derde kwartiel

Boxplot mediaan, Q1, Q3, minimum en maximum