FOTO WIM VAN CAPELLEN

AGALEV DENKT NA OVER REGERINGSDEELNAME.

WORDT JOS GEYSELS MINISTER? (ZIE BLZ. 7)

TE LAAT?Tussen de dagelijkse karrenvracht uit-spraken van Steve “Stunt” Stevaert waser ook dat ene zinnetje in het FinancieelDagblad: ‘Ze willen dat ik iets aan hetfileprobleem doe. Dat kan ik alleen als ikde juiste bevoegdheden heb. Ik wil hetwangebruik van de auto ontmoedigen,maar ontbeer de fiscale middelen.’ Hettekent het generatieconflict waarmee deSP worstelt.

Met droogstoppels als voorzitter Erdman win

je geen verkiezingen. Het zijn de Steve Stunts

waarop de SP haar hoop stelt om de meubelen

te redden. De SP zal hem in juni hard nodig

hebben om haar enige doel te bereiken: groot

genoeg blijven om aan de macht te blijven. De

SP heeft het deelnemen aan de macht al jaren-

lang als belangrijkste doelstelling.

Dat is de reden waarom de Vlaamse socialisten

zo krampachtig vasthouden aan de Belgische

“solidariteit”. Het is een solidariteit die in twee

richtingen werkt. De SP zorgt dat België bij

elkaar blijft en dus dat de PS in Wallonië

Sinterklaas kan blijven spelen; de PS zorgt dan

weer dat de SP in Vlaanderen aan de macht

blijft.

Wat er met die macht moet gebeuren, is voor

de huidige SP-generatie een vraag van lagere

orde. Welk beleid kan de SP overigens nog

voeren? Op federaal vlak is er sowieso al geen

beleid mogelijk, en op Vlaams vlak mist men

alle belangrijke hefbomen.

De vraag die meer en meer socialisten zich

stellen, is hoelang de socialistische partij dit

spelletje kan blijven spelen. De zuil brokkelt af,

de intellectuele linkervleugel twijfelt aan het

nut van de SP en loopt naar Agalev, de gewone

werkman naar het Vlaams Blok. Morgen

schieten enkel nog de gepensioneerden over.

Hoeveel “socialistisch ideaal” blijft er over als

de SP eenmaal onder de machtsdrempel

sukkelt en de partij geen cadeaus meer kan uit-

delen? 13 juni is niet veelbelovend.

Op haar “toekomstcongres” koos de partij con-

servatief voor België en voor de macht. De

oude generatie in de Keizerslaan houdt nog de

touwtjes in handen. Dat beseffen de jonge

SP’ers, die nog een generatie mee moeten.

Het is een zware erfenis. Vroeg of laat kiest ook

de nieuwe SP-generatie voor de toekomst.

Vraag is alleen of het dan voor de partij al niet

té laat zal zijn.

Dirk Laeremans

hoofdredacteur

4Maandbladapr i l 1999

België-BelgiqueP.B.

Antwerpen X8/2828

Afgiftekantoor Antwerpen X

Baron Dhanislaan 182000 Antwerpen

3

V l a a n d e r e n s t a a t i n E u r o p a

BEELD-SPRAAK

4

8

14

ZONDER DE GRONDWET

De Vlaamse staatsvorming gebeurdetot vandaag binnen de grondwet.Maar als het moét, aldus professorMatthias Storme, kan ze ook daar-buiten worden afgewerkt.

BRUSSEL IN VLAANDEREN

Het Vlaams Parlement had in zijnStaatshervormingsnota ook aan-dacht voor Brussel. Professor JanDegadt hamert op de feitelijke inte-gratie van Brussel in Vlaanderen.

DUITSTALIGEN AUTONOOM

Yvo Peeters, voorzitter van hetInstituut voor Europese Vorming,analyseert.

VLAAMSER DIPLOMATIE

Belgische diplomatie verliest aanmacht, maar bevestigt haarFranstalige unitaire imago. VoorMarcel Gunst moet ze onder debevoegdheid van de gemeenschap-pen worden gebracht.

SPLITS DE KIESKRING

Meer dan een half miljoen Vlamingenkunnen straks ook stemmen voorHappart, Deprez, Picqué of Maystadt.Luk Deconinck eist de splitsing vanhet de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde

GEBREK AAN LOGICA

Profeten tegen het “valse probleem”van de communautaire onrust liggenvooral niet wakker van hun eigengebrek aan logica. Stelt Peter deRoover in zijn Vrij-spraak.

9

11

P E R S W I J S

2DOORBRAAK nr. 4 - april 1999

Louis De Lentdecker in Dag Allemaal, 16februari: ‘Toen bij mij de overtuiging door-

drong dat ‘t gedaan is met den Belgique,

had het geen zin meer om er voor te zijn.

Zolang België kon bestaan, vond ik dat het

er moest zijn. Maar nu is het einde nabij.’

Hubert van Humbeeck in Knack, 24 febru-ari: ‘Het is soms grappig hoe de Vlaamse en

de federale instanties van de CVP over de

golven van de communautaire kwestie sur-

fen. De partij vindt altijd wel een hoedje dat

bij de gelegenheid past: nu de Belgische

driekleur, dan de Vlaamse leeuw. Of hoe de

coalitiepartner soms het bloed van onder de

nagels wordt gepest, omdat er altijd wel een

paar CVP’ers op zijn tenen willen gaan staan

terwijl de partij zelf buiten schot blijft.’

Paul-Henri Gendebien (oud-voorzitterRassemblement Wallon) in De Standaard,5 maart: ‘Een nieuwe grondwetsherziening

heeft geen zin. Wij gaan dit stervend

lichaam geen placebo’s toedienen.’

Monika Van Paemel in Knack, 10 maart:‘Franstalige partijen eisen solidariteit. Niet

met de eigen arbeiders en zeker niet met de

Vlaamse, die enkel als goedkope krachten

werden gebruikt. Het Waalse kapitaal heeft

in de eerste plaats Wallonië leeggezogen, is

daarna naar elders vertrokken, en heeft de

hele streek aan haar lot overgelaten.’

José Happart in La Libre Belgique, 11maart: ‘Moet Wallonië herhalen dat het

Vlaanderen nodig heeft om de sociale zeker-

heid te financieren? De Vlamingen mogen

zodoende alles vragen wat ze willen omdat

we hun geld nodig hebben… Ik ben daar

niet van overtuigd: laten we eerder een

andere financiering van de sociale zekerheid

uitwerken. (…) Het enige middel om België

te redden, is het confederalisme. Zonder

confederalisme zal er geen België meer zijn.’

Trends, 11 februari: ‘De (buitenlandse)

diplomaten bereiden zich voor op een

nieuwe ronde in de staatkundige hervorming

van België. Zij ontdekken dat het hier niet

gaat om folklore zoals het hen jarenlang is

ingefluisterd in Brusselse establishment-

kringen.’

Johan Sauwens in Le Matin, 11 maart: ‘Als

Franstalig België de federale regering zou

verhinderen in de richting van een herzie-

ning van de grondwet te gaan, zal

Vlaanderen verplicht zijn krachtig te rea-

geren. Deze reactie zal zeker in de richting

van het separatisme gaan.’

Daarop reageert Philippe Moureaux (SP):

‘Als men ons voor de keuze stelt te knielen of

ons de rug toe te keren, verkies ik uiteindelijk

dat men ons de rug toekeert. Ik verkies niet

het een nog het ander, maar men kan ons

daarbij niet chanteren’.

SCOOTWilt u weten wat waar wanneer

gebeurt, dan belt u toch gewoon Scoot.

Die zoeken het voor u op, gratis.

Inderdaad gratis, want Scoot werft

betalende adverteerders, waarvan de

naam, de activiteit of het adres bij

voorrang wordt doorgespeeld aan de

beller-informatiezoeker. Eén van die

adverteerders is ook Doorbraak-lezer en

ontving Scoot Score, Le magazine Scoot

des annonceurs. Nochtans woont onze

correspondent midden in de

Antwerpse Kempen en dat ligt niet in

Wallonië. Wie twijfelt kan altijd Scoot

bellen. Het zal wel weer een spijtige

vergissing geweest zijn. Tussen haakjes:

Scoot huist aan de Chaussée Romaine

468 in… Grimbergen.

JETTEIn de Brusselse gemeente Jette zet het

gemeenschapscentrum Essegem vaker

acties op het getouw. Deze keer worden

de Vlaamse bewoners ertoe aangezet

steeds Nederlands te praten in Brussel.

Winkels die deze actie ondersteunen,

krijgen een zelfklever, waarmee ze zich

als Vlaamsvriendelijk kunnen “outen”.

Geen overbodige luxe in een stad die

de jongste paar jaar weer wat vijan-

diger geworden is tegenover Neder-

landstaligen…

GESPLITSTE KERKFrederik Laporte (journalist bij Le Soir)

schreef een boek over de rooms-

katholieke kerk in België. Voor amper 2

van zijn 25 ïnterviews trok hij naar

Vlamingen (Portraits d’Eglise. Les

catholiques belges, du parvis au maître

autel, Editions Luc Pire). Volgens Staf

Nimmegeers is het fundamentele ver-

schil tussen de Waalse en Vlaamse kerk

de ‘secularisatie’, die in het eerder geïn-

dustrialiseerde Wallonië verder

gevorderd is. ‘Wallonië met zijn min-

derheidskerk en Vlaanderen met zijn

toch nog steeds sterk uitgebouwde

meerderheidskerk vindt een spiegel-

beeld in de verhouding CVP-PSC. (…)

In de Waalse Kerk heerst grote angst

voor een eventuele splitsing van beide

Belgische kerken. Ook al is er meer en

meer sprake van een Vlaams en een

Franstalig episcopaat, die dikwijls

afzonderlijk vergaderen en een eigen

verschijningsvorm hebben. (DM, 11

maart)

3 DOORBRAAK nr. 4 - april 1999

De geschiedenis van België isgetekend door vier constitutioneleomwentelingen: die van 1830, dietot een onafhankelijk koninkrijk ende Grondwet van 1831 heeftgeleid, de stapsgewijze invoeringvan het enkelvoudig stemrecht in1890-1919, de overheveling vanbevoegdheden naar de EuropeseGemeenschap (EG) sedert 1957 ende Vlaamse staatsvorming, even-eens stapsgewijs, sinds 1970.

Het onafhankelijke België was het resul-

taat van een opstand, die aanvankelijk

slechts een bestuurlijke scheiding

beoogde, maar mondde - onder meer

omdat koning Willem in centralisme

volhardde - uiteindelijk uit in volledig

separatisme Dat dit totaal in strijd was

met de geldende grondwet, hoeft geen

betoog. Men vernietigde een staat die

door de internationale gemeenschap

(Congres van Wenen, 1815) was

opgericht. Een Commissie van amper

negen mensen benoemde zichzelf tot

Voorlopige Regering en riep de

onafhankelijkheid uit. Ze organiseerde

verkiezingen, waarbij 30.000 kiezers,

niet meer dan 0,075 procent van de

bevolking, een Nationaal Congres

kozen. De separatisten stelden vervol-

gens een grondwet op, die nadien nooit

meer aan de bevolking ter goedkeuring

is voorgelegd.

De invoering van het algemeen

enkelvoudig (mannen)stemrecht (9 mei

1919) gebeurde (na een tussenfaze van

algemeen meervoudig mannenstem-

recht, 1893) in strijd met de grondwet,

door middel van een gewone wet. Het

parlement dat in november 1919 aldus

op ongrondwettelijke wijze werd

gekozen, paste later de grondwet aan.

Ook de overdracht van bevoegdheden

aan de EG, de derde fundamentele

wijziging van het Belgische grondwet-

telijk bestel gebeurde in strijd met de

grondwet. Pas in 1970, na twaalf jaar,

kwam er een grondwetsbepaling die

deze overdracht toeliet. En al kwam het

eurokiesrecht er uiteindelijk formeel

volgens de grondwettelijke bepalingen,

Belgische “locomotief ” Dehaene heeft

duidelijk te kennen gegeven dat dit

desnoods tegen de grondwet in zou

gebeuren.

De Vlaamse staatsvorming is tot van-

daag overeenkomstig de grondwet-

telijke procedures gebeurd. Vandaag

blokkeren de Franstaligen halsstarrig de

verdere defederalisering. Een grote

meerderheid in het Vlaams Parlement

wil de autonomie sterk uitbreiden. De

Vlaamse Beweging jaagt geen utopie

na, maar verlangt gewoon een land

zoals de meeste andere volkeren in

Europa hebben. Een land dat behoorlijk

werkt, en waar onze taal en cultuur

worden gerespecteerd, niet geminacht

door buren die tegelijk door ons wor-

den onderhouden en voortdurend

proberen een stuk van ons land in te

palmen. Ook ons volk heeft recht op

zelfbeschikking!

De ultieme beslissing tot zelf-

beschikking - de onafhankelijkheids-

verklaring - is wezenlijk een daad die de

bestaande grondwet terzijde stelt. De

geschiedenis leert dat de internationale

gemeenschap die realiteit volgt. De

verdere Vlaamse staatsvorming zal dus

met de grondwet gebeuren zolang het

kan, en zonder zodra het moet. Gaan

wij dus maar eens ophouden met onze

“Angst voor de vrijheid” (zoals een his-

torische rede van Vaclav Havel luidde)?

De legitimiteit van het met algemeen

stemrecht verkozen Vlaams Parlement

is in ieder geval oneindig groter dan die

van het Nationaal Congres dat de

grondwet van 1831 heeft opgesteld.

Prof.

Matthias E.

Storme

ZONDER DE GRONDWETALS HET MOET?

NEDERLANDSNederlands dringt stilaan in steeds

meer universiteiten door als hoofdvak.

In 24 universiteiten in zeven Europese

landen wordt momenteel Nederlands

als hoofdvak gedoceerd. Als bijvak vin-

den we het in alle EU-lidstaten,

behalve Griekenland. Daar weigert

men nog steeds hardnekkig Nederlands

te doceren.

INVLOED De jongste campagne van het OVV legt

geen windeieren. De slagzin

“Vlaanderen staat in Europa”, die ook

het omslag van Doorbraak siert, werd

deels overgenomen door de Volksunie.

VU&ID gaan immers de Euro-

parlementsverkiezingen in onder de

slagzin “Vlaanderen, deelstaat van

Europa”. Een niet mis te verstane

boodschap.

CVP-VLAANDEREN SP-jongeren weten voorlopig evenmin

als hun oudere kameraden hoe zich op

te stellen tegen de CVP. ‘Tobback zegt

altijd dat het geen zin heeft zomaar een

anti-CVP-coalitie te sluiten. Klopt,

maar het is evenmin heilzaam dat een

partij een halve eeuw aan de macht

blijft. De democratische verstarring is

daar grotendeels aan te wijten en in

Vlaanderen is dat nog veel erger.

Daarom schrik ik terug voor de roep

om meer Vlaanderen, want dat

betekent eigenlijk: ‘meer CVP’, aldus

SP-jongerenvoorzitter Caroline

Gennez. (DM, 15 maart)

KULTURKAMPF In de faciliteitengemeente Sint-

Genesius-Rode is een ware biblio-

theekoorlog aan de gang. De uitbouw

en modernisering van de gemeen-

telijke bib wordt er onmogelijk

gemaakt door het Franstalige gemeen-

tebestuur. Mediatheek, videotheek,

informatisering of airconditioning:

voor de Franstaligen hoeft het niet. Zij

investeren liever in hun illegale eenta-

lig Franse bibliotheek. Vlaams schepen

Ann Sobrie vroeg de provinciegou-

verneur om de bibliotheek van de

gemeente over te nemen.

FOTO DOORBRAAK

PROFESSOR JAN DEGADT WIL INVESTEREN IN BRUSSEL

‘LAAT DE BURGER KIEZEN’

onderwijs, waar ouders beslissen of de

kinderen naar het Franse of het

Vlaamse onderwijs gaan. Het concur-

rentiemodel van onderwijs is een heel

interessant experiment. Zolang die con-

currentie “betere dienstverlening voor

de burger” betekent, vind ik dat geen

slechte zaak.

Maar als er fiscale autonomie komt,

zou Vlaanderen belastingen kunnen

verlagen – vennootschapsbelas-

tingen bv. - en kan de concurrentie

vergroten. Is er dan nog sprake van

samenwerking?

Economische beslissingen worden in

eerste instantie genomen door bedrij-

ven. Zij beslissen waar ze zich vestigen.

Een bedrijf beslist zelf of het zich zal

vestigen in Evere of Zaventem. Voor

een bedrijf heeft een grens tussen

gewesten weinig betekenis. Het fiscale

element zal wel een belangrijke rol spe-

len, naast andere, zoals dat nu al het

geval is tussen België en Luxemburg. Er

zijn ook andere elementen: vestigings-

factoren, beschikbare ruimte, bereik-

baarheid voor werknemers, klanten en

leveranciers… Het fiscale dossier is één

Vlaanderen wil een aantal elementen

uit de sociale zekerheid in handen

krijgen. Maar ook fiscale autonomie.

Bestaat de vrees niet dat door die

regionalisering Vlaanderen en

Brussel verder uit elkaar zullen

groeien?

Dat is mogelijk een gevaar, maar we

moeten dat toch relativeren. Ik denk

altijd aan de verhouding tussen België

en Luxemburg. Beide landen zitten

sinds 1922 in een gemeenschappelijke

economische unie en toch zijn het

onafhankelijke staten. Nu stellen we

vast dat beiden voordeel hebben gehad

bij die monetaire en economische

samenwerking, met onder meer open

grenzen voor economische activiteiten

en personen. Maar daar staat wel tegen-

over dat ze voor een groot deel ook con-

currenten waren en zijn.

Bij grote autonomie van de twee

gewesten evolueren we waarschijnlijk

naar een dergelijke toestand. Omtrent

gemeenschapsbevoegdheden zal in

Brussel een competitie ontstaan tussen

de twee gemeenschappen, waarbij de

burger beslist. Zoals nu ook bij het

Brussel kreeg heel wat aandacht in de Staatshervormingsnota van hetVlaams Parlement. Hoewel het een andere functie toebedeeld krijgt, blijft hetals derde gewest bestaan. Professor Jan Degadt hamert alvast op de feitelijkeintegratie van Brussel in Vlaanderen.

DOORBRAAK nr. 4 - april 1999 4

Jan Degadt (1951) is hoogleraareconomie aan de K.U.Brussel endirecteur van het KMO-Studiecentrum. Hij onderzoekt deeconomische correlatie tussenVlaanderen en Brussel enadviseert minister Jos Chabert.Professor Degadt is lid van deRaad van Beheer van de vzwQuartier Latin en ondervoorzittervan het Vlaams Komitee voorBrussel. Hij heeft ook diverseengagementen opgenomen in dekerkstructuren. Zo is hij lid vanhet vicariaal beraad in Brussel enondervoorzitter van het IPB, hetInterdiocesaan Pastoraal Beraad.

P R O F I E L

van de dossiers die mogelijk een rol

kunnen spelen bij het aantrekken van

bedrijven. Maar we mogen die rol niet

overdrijven. Omdat bedrijfsbelasting

maar één van de zovele elementen is in

de kostprijs.

Niettemin wordt de drieledigheid

verstevigd door te regionaliseren. In

Vlaanderen gaan stemmen op om

meer te communautariseren, m.a.w.

sociaal-economische bevoegdheden

over te hevelen naar de gemeen-

schappen.

Het overhevelen van bevoegdheden

naar de gemeenschappen is eenvoudig

als het gaat om persoonsgebonden

materies. Het is minder eenvoudig als

het gaat om grondgebonden materies.

Voor de gemeenschapsbevoegdheden is

Brussel opgenomen in de Vlaamse én

Franstalige structuur. Voor sociale ze-

kerheid en andere bevoegdheden

moeten we gaan naar een stelsel waar

de burger kiest. Brusselaars kiezen voor

de Vlaamse of Franstalige structuur. Ik

zie een analogie met de ziekenfondsen.

De burger kiest bij welk ziekenfonds hij

of zij aansluit.

Het is wel zo dat de bijdragevoeten

ofwel gelijk zijn of minimaal ver-

schillen, maar er zijn vooral verschillen

in de dienstverlening aan de leden. Het

is uiteindelijk de burger die zelf beslist

bij welk ziekenfonds hij aansluit. De

burger zal voor de sociale zekerheid

moeten kiezen voor een stelsel, en dan

zal hij voor- en nadelen van de

bestaande stelsels afwegen. Ik zie dus

WET

ST

RA

AT

FOTO WIM VAN CAPELLEN

DEGADT:‘LAAT DE BURGER MAAR KIEZEN BIJ WELK SYSTEEM VAN SOCIALE ZEKERHEID HIJ AANSLUIT’

dat Vlaanderen in de toekomst in

Brussel kan investeren door het

opzetten van aantrekkelijke stelsels.

Moet de Brusselse burger dan kiezen

voor een “homogeen” Vlaams of

Franstalig pakket, of zal hij kunnen

“shoppen”?

Ik ben voorstander van een zo groot

mogelijke vrijheid van de burger. Hij

moet voor deelpakketjes kunnen

kiezen. De burger kan nu ook drie

kinderen hebben en twee kinderen naar

het Vlaamse onderwijs en ééntje naar

een Franse school sturen. Zulke toe-

standen zijn onvermijdelijk in een

samenleving als Brussel, waar je een

Vlaamse aanwezigheid hebt die verder

moet worden versterkt en waar ook

andere culturen aanwezig zijn.

Kunnen Vlaanderen en Brussel

makkelijker tot elkaar groeien als

beide meer autonomie hebben? Het is

toch een feit dat ze in de huidige

Belgische context verder uit elkaar

groeien?

Het is zo dat Brussel en Vlaanderen uit

elkaar groeien. Uiteraard moet er

samenwerking zijn tussen Brusselse

Vlamingen en niet-Brusselse

Vlamingen en moet de aanwezigheid

van de Vlaamse Gemeenschap in

Brussel worden versterkt. Vlaanderen

moet een aanwezigheidspolitiek

voeren. Enkel dan gaan wij het verloren

gaan van Brussel kunnen counteren.

Aanwezigheidspolitiek?

Dààr zit het grootste probleem van

Vlaanderen: er is dat levensgrote belang

van de aanwezigheid van een vol-

doende grote groep Vlamingen in

Brussel. De Brusselse Vlamingen

hebben minder zetels en minder poli-

tieke zeggingskracht. Dit moeten we

tegengaan en we moeten Vlamingen

aanmoedigen in Brussel te gaan wonen

en deel te nemen aan het besluitvor-

mingsproces. Het participeren van

Vlamingen aan de besluitvorming in

Brussel is immers heel belangrijk.

De Vlaamse aanwezigheid in Brussel

moet echter niet alleen lopen via de

participatie van Brusselse Vlamingen

aan de besluitvorming, maar ook via de

bevoegdheden van de Vlaamse

Gemeenschap en de Vlaamse Gemeen-

schapscommissie (VGC); aanwezigheid

van scholen en dienstverlenende

instellingen is niet verbonden aan het

aantal Vlaamse zitjes in het Brusselse

parlement. Ook de aanwezigheid via de

arbeidsmarkt is belangrijk. Er zijn ver-

schillende mechanismen waarmee

Vlaanderen een heel sterke aan-

wezigheid kan hebben in Brussel. Op

die manier creëer je meteen ook een

positief imago van Vlaanderen in

Brussel.

Moet Vlaanderen in Brussel dan

gebouwen opkopen, renoveren en

verkopen of verhuren aan wie in

Brussel wil komen wonen?

Nu is de Vlaamse aanwezigheid nog te

veel een aanwezigheid van Vlaamse

pendelaars. Pendelaars zijn zeker niet

gelukkig met de verkeersoverlast. Er

gaan stemmen op om de Vlaamse

administraties meer te deconcentreren.

Ambtenaren moeten niet noodzakelijk

naar Brussel pendelen, of er wonen.

Bovendien vormen pendelaars niet de

meest aangewezen aanwezigheid van

Vlamingen in Brussel, omdat ze er niet

wonen en niet participeren aan het

leven. Vlaanderen zou er goed aan

doen aan projectontwikkeling te doen

op het vlak van gebouwen en mensen

die er willen wonen. Onze Vlaamse

instellingen moeten nog meer streven

naar een meer actieve deelname aan

het Vlaamse leven in Brussel. Ook onze

hogescholen en universiteiten hebben

de taak om in Brussel actief aanwezig te

zijn. Franstaligen en migranten moeten

wij het signaal geven dat Vlaanderen

ondersteunend kan werken, dat door

onze aanwezigheid hun wijk beter

wordt, dat er meer werk wordt

gecreëerd, dat zij beter kunnen wonen

en kunnen kiezen voor betere gezond-

heidszorg of beter onderwijs voor hun

kinderen.

KDr

DOORBRAAK nr. 4 - april 19995

FOTO

DO

ORB

RAA

K

JAN DEGADT:‘DE VLAAMSE AANWEZIGHEID IN BRUSSEL IS

NOG TE VEEL EEN AANWEZIGHEID VAN

VLAAMSE PENDELAARS’

Professor Jan Degadt is betrokkenbij het Quartier Latin-project vaneen Vlaamse studentenwijk inhartje Brussel. Studenten vormeneen heel belangrijke vorm vanVlaamse aanwezigheid. Zij zijnzowel overdag als ’s nachts aan-wezig, participeren aan wat leeften gebeurt in Brussel en ont-plooien zelf initiatieven. QuartierLatin Brussel moet een soort stu-dentenwijk worden met eenbelangrijke Vlaamse aan-wezigheid, waar ook Franstalige,Europese en andere studentenwelkom zijn.

Hoe ver staat het met dat project?Een projectontwikkelaar brengtde wijk rond de Sint-Gorikshallenen de Dansaertstraat in kaart enonderzoekt wat de mogelijkhedenzijn om er Vlaamse studenten tevestigen. Eens we weten wat dekosten zijn, kunnen we aanklop-pen bij overheidsinstellingen ensponsors. Er wordt momenteelgewerkt aan een coöperatievevennootschap waarin de vzwQuartier Latin samenwerkt metde privé-sector.

Zal het project slagen?Er is alvast de politieke wil om ietste doen. In Brussel willen demeeste Vlaamse onderwijsin-stellingen samenwerken: zowelde VUB als de KUB als alleVlaamse hogescholen. De Vlekhoen St.-Lucas doen niet mee. Datbetekent dat er nu al twee zuilendoorbroken zijn: de katholieke enniet-katholieke instellingen ener-zijds en anderzijds de universitei-ten en hogescholen, zitten samenin dat project. Dat is al eenprestatie op zichzelf.

(Meer info over Quartier Latin-

Student in Brussel vzw bij Eric

Verrept, p/a Erasmushogeschool

Brussel, Nijverheidskaai 170,

1070 Brussel, tel. (02)559 02 36,

fax (02)527 08 15.)

QU A R T I E R LAT I N

I N BR U S S E L

WET

ST

RA

AT

DOORBRAAK nr. 4 - april 1999 6

structuur en de regionale exploitatie

ervan over te hevelen’ lijkt zo’n split-

sing steeds meer veld te winnen.

SP en Agalev daarentegen zijn niet

voor een splitsing gewonnen. Alle

Vlaamse partijen eisen wel unisono

een grotere zeggenschap van de

gewesten bij het beleid van de NMBS.

Bij de top van de NMBS loopt men niet

warm voor een splitsing. In een

gesprek met Doorbraak wees NMBS-

woordvoerster Uyterhoeve er op dat de

NMBS zich hierover niet kan uit-

spreken ‘omdat dit een politieke kwes-

tie is’. Maar men lijkt verre van opge-

togen met de uitlatingen van ACOD-

Spoor. Volgens Uyterhoeve zal een

regionalisering wel op heel wat proble-

men stuiten.

BDS

REGIONALISERING NMBS

BELGISCH SPOORBELEID ONTSPOORT

rekening op het regionale aandeel van

Vlaanderen van een project dat groten-

deels afgestemd is op de eisen van

Wallonië voor de HST-bediening van

Luik’.

OBJECTIEFIn de Commissie Staatshervorming uit-

ten verschillende politici hun onge-

noegen over het feit dat de NMBS

weinig tot geen rekening houdt met

het Vlaamse mobiliteitsbeleid en het

Vlaams Gewest weinig in de pap te

brokken heeft inzake de vervoers- en

investeringsplannen. De gewesten zijn

op vandaag bevoegd voor het

mobiliteitsbeleid wat de wegeninfra-

structuur, de waterwegen en het

streekvervoer betreft. De spoorwegin-

frastructuur en het spoorwegaanbod

zijn een federale materie.

Het pleidooi voor een splitsing van de

NMBS zou Vlaanderen moeten toela-

ten een coherent mobiliteitsbeleid te

voeren. Volksunie en Vlaams Blok

pleiten al jarenlang voor een volledige

regionalisering van het spoor. Met de

vraag van de CVP, VLD en VU in het

Vlaams Parlement om ‘de spoorinfra-

Dat de NMBS een moeilijke periode

doormaakt, ontgaat niemand. Naast de

problemen en bijhorende vertragingen

die de reizigers ergeren, wordt de

NMBS vaak met spontane stakingen

geconfronteerd. Aan Vlaamse zijde

kampt ze met een enorm personeels-

tekort, bij haar Vlaamse werknemers is

het kookpunt bereikt.

Voor Jonny Van Den Rijse, de Vlaamse

voorzitter van de ACOD-Spoor, is een

regionalisering van het personeels-

beleid – dat ‘altijd in Waalse handen

geweest is’ – het minimum minimo-

rum. In een vraaggesprek met Knack

(10 februari 1999) stelde hij dat een

regionalisering van het spoor onont-

koombaar is. De vakbondstopman ‘wil

niet langer het slachtoffer zijn van de

wafelijzerpolitiek’ en stelt de

scheeftrekkingen bij de NMBS inzake

personeel en investeringen tussen

Vlaanderen en Wallonië aan de kaak.

Zo krijgt Luik een HST-station, hoewel

dit op basis van het treinreizigersver-

keer niet te motiveren is. Ook de

Sociaal-Economische Raad van

Vlaanderen (Serv) liet haar ongenoe-

gen blijken over ‘de bijkomende aan-

Een eigen, Vlaams spoorbeleid. Dit is niet enkel een eis van een grotemeerderheid van de Vlaams-Parlementsleden, maar ook van de socialisti-sche vakbondsleider Jonny Van Den Rijse. Maar de NMBS-top wijst dit af.

FOTO WEVAKO

OOK SOCIALISTEN VINDEN HET TIJD VOOR DE SPLITSING VAN HET SPOOR

De provincie Vlaams-Brabant heeftzijn eis om de nieuwe HST-terminalop de luchthaven van Zaventem tebouwen moeten inslikken. DeNMBS wil immers de site van hetBrussels-Schaarbeekse rangeersta-tion saneren en uitbouwen tottweede Europese wijk, mét HST-ter-minal.Intussen heeft de NMBS met BIAC,uitbater van de luchthaven, eenovereenkomst om de aansluitingtrein-luchtverkeertussen Schaarbeek en Zaventemvorm te geven. Een nieuw treinstation op deluchthaven met rechtstreekseverbindingen naar grote Vlaamseen Europese steden kan Vlaanderennu wel vergeten. Intussen vraagt deVlaamse regering héél stilletjes debevoegdheid over Zaventem …

HDM

G E E N H S T I N Z A V E N T E M

WET

ST

RA

AT

DOORBRAAK nr. 4 - april 19997

bij de oudere kiezers. Met vrouwelijke

lijsttrekkers (Mieke Vogels voor de

Senaat, Patsy Sörensen voor Europa)

kunnen de vrouwelijke kiezers worden

gecharmeerd. Geen enkele partij stelde

haar lijsten ook zo ver open voor min-

derheden allerhande: migranten,

homo’s en lesbiennes.

Agalev gaat niet alleen anders leven, de

partij wil voor 13 juni ook anders cam-

pagne voeren. Twee boegbeelden, de

Antwerpse schepen Mieke Vogels en

Jos Geysels (politiek secretaris - en zo

een beetje de Agalev-voorzitter - en

fractieleider in het Vlaams Parlement),

zullen overal in Vlaanderen worden

uitgespeeld. Agalev wil proper en sober

blijven, maar vooral minder onzicht-

baar zijn in de kiesstrijd.

En Agalev wil gerust ook anders aan

politiek gaan doen. Jos Geysels wil wel

eens een paar jaartjes minister zijn, en

Agalev is zich daar terdege op aan het

voorbereiden (zie kader). De Vlaamse

regering lijkt daarvoor het meest

aangewezen. Het is overigens daar dat

de beleidslijnen omtrent mobiliteit en

milieu worden gelegd. Maar Agalev

heeft meer pijlen op de boog. De kop-

peling aan Ecolo, waarvan waarnemers

een grote sprong voorwaarts verwach-

ten, biedt daarvoor een garantie.

Agalev en Ecolo hebben elkaar beloofd

niet zonder elkaar in de

federale regering te stap-

pen. Voor de staatsher-

vorming kan dat zelfs goed

nieuws zijn: als enige

Waalse partij sluit Ecolo

een nieuwe communau-

taire onderhandelings-

ronde niet uit.

Of zo’n staatshervorming

met Agalev in de regering

verregaand zal zijn, moet

dan weer worden betwij-

feld. De groene partij heeft

zich gedurende de com-

Thematisch kunnen ze zich sterk profi-

leren in thema’s waar hun electoraat

gevoelig voor bleek: het asielbeleid,

mobiliteit en leefmilieu kunnen uit-

groeien tot belangrijke verkiezingsthe-

ma’s. Het veiligheidsprobleem blijkt

volgend de VRIND-indicatoren van de

Vlaamse overheid bij de jonge Vla-

mingen veel minder door te wegen dan

AGALEV GEGEERDE BRUID OM ROOMS-ROOD TE DEPANNEREN

DROMEN VAN DE MACHT

De groene partijen stonden er, weliswaar nog twee maanden voor de ver-kiezingen, zelden zo goed voor als nu. Ze hopen te profiteren van de neder-laag met uitstel die de Wetstraat voor de SP voorspelt. Ze tellen mee in decampagne als de gegeerde bruid om rooms-rood te depanneren. CVP en SPhebben immers maar één zetel op overschot in het Vlaams Parlement.

wendt u tot

A. B. C.A NTWERPS BANDAGIST CENTRUMBoechoutsesteenweg 15, Statielei 182540 HOVE, 2640 Mortseltel. 455.94.62 Tel. 449.96.61fax: 455.35.20 fax: 449.18.41

Andere vestigingen teAntwerpen Berchem Edegem MechelenNationale straat 150 Fruithoflaan 10 St.Goriksplein 4 H.Consciencestr. 34

Agalev droomt net niet luidop vande macht. Binnenskamers wordthard gewerkt aan een “priori-teitennota”. Dat moet een door-slag worden van het omvangrijkeverkiezingsprogramma, waarin degroenen hun “minimum minimo-rum” opschrijven, voor het gevalze aan de onderhandelingstafelworden uitgenodigd. De oefeningwordt natuurlijk strikt confidentieelbehandeld: het is vanzelfsprekendniet de bedoeling dat dit documentuitlekt.Het is ook een bijzonder delicateoefening. Zowat elke minderheidof strekking (homo’s en lesbiennes,migranten, de vrouwengroepen,de anti-kernenergielobby, demilieu-activisten…) die in Agalevvertegenwoordigd is, heeft eeneigen prioriteitenlijstje, en Agalev ishet avontuur met de eco-taksennog niet vergeten. Daar komtbovendien bij dat niet iedereenbinnen Agalev opgezet is met deidee van machtsdeelname - DieGrünen spreken niet allemaal vaneen succes in Bonn – en met denieuwe campagnevorm, die dekopstukken zo openlijk naar vorenschuift.

D R O M E N

V A N D E M A C H T

FOTO DOORBRAAK

JOS GHEYSELS:

VAN MILITANT TOT MINISTER?

missiewerkzaamheden en tijdens het

debat over de resoluties voor de staats-

hervorming consequent onthouden.

Flaminganten moet je bij Agalev ver

zoeken, maar anderzijds houdt de partij

zich trouw aan het federale België met

al zijn grendels en principes, iets wat

van niet onbelangrijke CVP’ers en

SP’ers niet gezegd kan worden. Tot

ieders verrassing was het Jos Geysels die

de Linkebeekse burgemeester Christian

Van Eycken tijdens het debat over de

staatshervorming de mantel uitveegde.

Geysels eist van de burgemeester

dezelfde federale loyauteit tegenover

het institutionele kader. Dat betekent

bijvoorbeeld dat de grenzen van Brussel

vastliggen en - een meningsverschil

met Ecolo - dat de faciliteiten op ter-

mijn moeten worden afgeschaft.

I&C(De auteur is politiek journalist)

WET

ST

RA

AT

VOETVERZORGING• ORTHOPEDISCHE SANDALEN• SPATADER- EN

STEUNKOUSEN• SPORTVERBANDEN• BREUKBANDEN • RUG- EN

BUIKGORDELS • INCONTINENTIE- EN

THUISVERZORGINGSMATERIAAL

DOORBRAAK nr. 4 - april 1999 8

Ten derde zou het gebied kunnen

aansluiten bij Vlaanderen. Hiervoor

pleit het feit dat voor de Pruisische tijd

tenminste de Kreis Eupen behoorde tot

het Nederlandse cultuurgebied.

Hiertegen spreekt uiteraard het gebrek

aan territoriale continuïteit ten gevolge

van de annexatie van de Platdietse

streek bij Wallonië. Opnieuw kan hier

een hybride oplossing bestaan, m.n.

Kreis Eupen bij Vlaanderen en Kreis

Sankt Vith bij Luxemburg.

Een aanhechting bij Wallonië ten

slotte kan uiteraard steunen op de

reeds bestaande inlijving bij het Waalse

gewest. Maar in een onafhankelijk

Wallonië zal de taal- en culturele iden-

titeit van deze kleine minderheid in

het gedrang komen.

DEMOCRATISCHEUITDAGINGHet is moeilijk een gerechtigde plaats

voor de Duitstalige gemeenschap te

vinden binnen de Belgische confede-

ratie. Het zou immers een contradictio

in terminis zijn het gebied van de con-

federale regering te laten afhangen,

omdat die - in tegenstelling tot een

federale regering – zo’n beperkte

bevoegdheid zal hebben dat ze niet

over de nodige rechtsmiddelen en

instrumenten zal beschikken voor het

beheer van een gebied en een bevol-

kingsgroep. Het zou bovendien vrij

onrechtvaardig zijn – en een achteruit-

gang tgo. de huidige situatie – wanneer

men de Duitstalige bevolking enkel

met wetten zou confronteren die door

anderen worden opgesteld.

Anderzijds sluit de beperktheid van het

gebied uit dat het een “staatsdragend

lid” van de confederatie zou worden.

Dit zou ondemocratisch zijn.

De Duitstalige gemeenschap van België

staat dus voor een cruciale periode in

haar bestaan en voor een levensgrote

uitdaging. We kunnen alleen hopen

dat haar politieke leiders die uitdaging

aankunnen.Dr. Yvo J.D. Peeters

voorzitter Instituut voor Europese Vormingbestuurder Internationaal Instituut voor

Nationaliteitenrecht

DE LAATSTE BELGEN

KIEST KLEINE BROER VOORGROOTST MOGELIJKE AUTONOMIE?

Bovendien is het ondemocratisch ten

opzichte van de twee volkeren die deze

staat samenstellen. De vraag is welke

weg de Duitstalige gemeenschap wil

inslaan in het perspectief van een

Vlaams-Waalse confederatie (al dan

niet als een tussenstap naar de volle-

dige opheffing ervan).

OORLOGSBUITDe zogenaamde “Oostkantons” wer-

den door het Verdrag van Versailles

(1919) als een soort oorlogsbuit bij

België aangehecht. Het verdwijnen van

de Belgische staat ontneemt deze

annexatie elke toekomstige rechts-

grond - voor zover ze er een had in het

verleden - en verleent de Duitstalige

gemeenschap een onvervreemdbaar

recht op zelfbeschikking.

Die kan voor een terugkeer naar

Duitsland kiezen, maar ook voor een

aansluiting bij Luxemburg of beide

tegelijk (noordelijk deel bij Duitsland,

zuidelijk deel bij Luxemburg).

Een andere optie is onafhankelijkheid.

Dergelijk nieuwe staatje zou nog groter

zijn dan de vier bestaande microstaten

in Europa. Een juridisch argument hier-

voor kan worden geput uit het feit dat

het gebied ook het vroegere neutrale ter-

ritorium Neutrel-Moresnet insluit, dat

een subject van het volkerenrecht was.

In haar krachtlijnen voor een volgende

staatshervorming vraagt het Vlaams

Parlement om ‘respect voor de eigen-

heid van de Duitstalige gemeenschap’.

Dit is eerder een vrijblijvende en oblig-

ate uitspraak dan een klare politieke

stellingname, want in staatsrechtelijk

perspectief is ze nietszeggend. De nu bij

grondwet voorziene verregaande auto-

nomie inzake onderwijs, cultuur en

sociaal beleid voor amper 0,6 % van de

bevolking heeft in de hele wereld zijn

gelijke niet. De realiteit is echter anders.

Als men het reilen en zeilen in Eupen

wat scherper onder de loep neemt, valt

de reële afhankelijkheid van de Waalse

machtscentra op. Er bestaat immers

een permanente spanning tussen de

theorie van de grondwetsartikelen en

de realiteit op het terrein. Dit is eigen-

lijk niet meer dan normaal, want ook

de hoogste wet kan - buiten zekere ver-

houdingen - het ongelijke niet gelijk-

maken.

De gelijkstelling van de drie gemeen-

schappen en hun talen door de

grondwet, kan niet in de realiteit wor-

den omgezet. Het ontbreekt de

Duitstalige gemeenschap immers aan

voldoende “kritische massa” om staats-

dragend te zijn. Elk grondwettelijk

model dat uitgaat van de drieledigheid

is dan ook gedoemd te mislukken.

De verdere ontbinding van België stelt onze Duitstalige landgenoten voorde fundamentele keuze: onafhankelijk worden of zich aansluiten bij een vande omringende gebieden.

DOORBRAAK nr. 4 - april 19999

Het standpuntenbeleid van België wordt

meer en meer ingeschakeld in dat van

de Europese Unie (EU). En Belgiës EU-

beleid wordt uitgedragen door de

Belgische ambassade bij de EU, de

zogenaamde “vaste vertegenwoordi-

ging”. Die is al lang geen gewone

antenne van het ministerie van

Buitenlandse Zaken meer, maar

groepeert vandaag vertegenwoordigers

van diverse Belgische vakministeries.

En die bepalen Belgiës EU-beleid.

Premier Dehaene, eerder dan minister

van Buitenlandse Zaken Derycke,

houdt de vaste vertegenwoordiging

onder toezicht.

In het algemeen verliest de traditionele

diplomatie dus veel van haar macht

aan de internationale instellingen (VN,

EU, NAVO) boven haar, aan de vak-

ministeries naast haar en aan de

gemeenschappen en de gewesten

buiten haar. Wat de diplomatie nog

rest, is dus vooral het imagobeleid.

FRANSGERICHTHet imagobeleid beschermt de cul-

turele identiteit binnen de Europese

eenmaking. Zeker Vlaanderen heeft

daar nood aan, want onbekend is

onbemind. En aan de vooravond van

zijn onafhankelijkheid kan Vlaanderen

zich dit niet veroorloven. Een imago-

beleid is dan ook dringend gewenst.

Maar de Belgische diplomatie maakt

hier weinig werk van. Ze erkent grif dat

België in het buitenland een

Franstalige uitstraling heeft. En ze

komt er openlijk voor uit dat ze er geen

actief imagobeleid op nahoudt.

Een passief imagobeleid daarentegen

is er wel. Nog altijd gebruikt de

Belgische diplomaat bij voorkeur de

“nationale talen”, in de praktijk het

Frans dus, voor besprekingen, interna-

tionale verslaggeving, informele con-

tacten voor de school van zijn

kinderen (gemakkelijker vergoedingen)

en het aanwerven van het talrijke

plaatselijke personeel in de buiten-

landse posten. Dat personeel moet een

woordje Frans kunnen. Contractuele

werknemers zijn daarom erg

Fransgericht en creëren een dito sfeer.

Dit in stand houden van het oude

Franstalige imago is erg verwonder-

lijk, als men weet dat anno 1999 de

meerderheid van de Belgische diplo-

maten Nederlandstalig is en dat het

Nederlands overheerst in de interne

vergaderingen en berichtgeving. Maar

deze Nederlandstaligen zijn van con-

servatieven huize, erg gehecht aan het

België van toen. Ze zien geen graten in

Belgiës Franstalige uitstraling, en

weten of willen niet weten hoe een

Vlaamse uitstraling er zou moeten

uitzien. Instinctief menen ze dat

Belgiës Franstalige faam een bindmid-

del is dat België samenhoudt. Daaraan

afbreuk doen is voor hen imago-sepa-

ratisme. Ondertussen betaalt vooral

Vlaams belastingsgeld die valse

imagovorming.

Met het oog op een Vlaams imago-

beleid, moet de vijfde staatshervor-

ming de diplomatie onder de

bevoegdheid van de gemeenschappen

brengen. Dit had al zo moeten zijn,

want het imago is een culturele

materie, en alleen de gemeenschappen

zijn voor cultuur bevoegd. Ook inter-

nationaal.

De gemeenschappen moeten om te

beginnen bepalen wat hun “een-

zelvigheid” is. Eens dit gebeurd,

moeten zij die kunnen inbrengen in de

diplomatie. De minister van

Buitenlandse Zaken moet ook onder

het gezag van de gemeenschappen

komen.

In de directieraad van het ministerie

van Buitenlandse Zaken worden verte-

genwoordigers van de gemeenschap-

pen met vetorecht benoemd. Die

moeten waken over de benoeming van

de ambassadeurs. Franstaligen, onbe-

kend met Vlaanderens taal en cultuur,

moeten worden afgeblokt.

Iedere gemeenschap zou cursussen

over de eigen “eenzelvigheid” moeten

organiseren, die de kandidaten met

goed gevolg moeten doorlopen, willen

ze als ambassadeur worden benoemd.

Ook bijscholingscursussen en nieuwe

examens worden verplicht. Hetzelfde

geldt voor de opleiding van de stagiair-

diplomaten.

EIGEN IMAGOKortom, het oude diplomatieke appa-

raat moet aanvaarden dat België drie

culturele gemeenschappen heeft, met

ieder een eigen imago. Aan het

Franstalige unitaire imago moet wor-

den verzaakt. Prepensioen, een over-

stap naar een ander ministerie of een

gouden handdruk bieden een uitweg

aan diplomaten die dit niet aankun-

nen. En Vlaanderen moet ook laten

erkennen dat het plaatsen van gemeen-

schapsattachés in buitenlandse posten

hier geen oplossing biedt. Alleen

zeggenschap over de hoge geledingen

van de diplomatie (minster en direc-

tieraad) brengt Vlaanderen een eigen

imago. Zolang België bestaat.

Marcel Gunst

GEMEENSCHAPPEN MOETEN IMAGOBELEID OVERNEMEN

DIPLOMATIE MOET VLAAMSERWORDEN

Het Belgische diplomatieke apparaat (het ministerie van BuitenlandseZaken en zijn net van ambassades, consulaten-generaal en vaste verte-genwoordigingen) verliest zijn greep op het diplomatieke “standpunten-beleid”. En veel “tussenkomstbeleid” had België nooit. Zie bijvoorbeeld hetsturen van troepen naar de Baranja in Kroatië, op vraag van de Organisatievoor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE). Rest dus het “imago-beleid”. Maar moet er hier niets worden veranderd?

DIP

LO

MA

TIE

ONBEKEND IS ONBEMIND. AAN

DE VOORAVOND VAN ZIJN

ONAFHANKELIJKHEID KAN

VLAANDEREN ZICH ZOIETS NIET

VEROORLOVEN. EEN IMAGO-BELEID IS DAN OOK DRINGEND

GEWENST.

DOORBRAAK nr. 4 - april 1999 10

TWEE-SPRAAK

GERECHTELIJK ARRoNDISSEMENTBRUSSEL: SPLITSEN OF NIET?

NEENMikt de Vlaamse Beweging prioritair op

meer Vlaamse autonomie of op meer

Vlaamse invloed? In de lijn van Lode

Claes zaliger pleit ik voor het laatste. Een

splitsing van het gerechtelijk arrondisse-

ment Brussel-Halle-Vilvoorde leidt tot

minder invloed. Waarom zou, op

Vlaams initiatief nota bene, een eentalig

Franse rechtbank in Brussel moeten wor-

den opgericht, waarvoor dan ook nog de

Franse Gemeenschap in plaats van de

Belgische federale staat bevoegd zou

zijn?

Ik begrijp de logica van de Vlaamse se-

paratisten niet, die enerzijds voor een

onafhankelijk Wallonië zonder Brussel

pleiten, maar anderzijds aan de Franse

Gemeenschap (= Wallonië + Franstalig

Brussel) de bevoegdheid over een groot

deel van de Brusselse rechtsbedeling

zouden toekennen.

Wat zou daarvan het gevolg zijn? Ofwel

dat de Franse Gemeenschap (een

“buitenlandse regering”) rechtstreekse

bevoegdheden uitoefent op het territori-

um van de Vlaams-Brusselse staat of

confederatie, ofwel dat er géén staat of

confederatie Vlaanderen-Brussel, zonder

Wallonië, tot stand komt en dat Brussel

zich, al dan niet samen met Wallonië,

volop in de francofonie inschakelt.

Autonomisten die deze resultaten

beogen, zijn niet logisch met zichzelf.

En de confederale strategie van de niet-

separatisten begrijp ik al evenmin. Met

hun pleidooi voor een tweeledig con-

federaal model (dat noodzakelijk op

beide gemeenschappen steunt), gekop-

peld aan de “communautaire” splitsing

van de instellingen in Brussel, ver-

sterken ze de aanwezigheid van de

Franse Gemeenschap in Brussel. Zo

klinken ze (de Franstaligen in) Brussel

aan Wallonië vast.

Fernand Keuleneer

Advocaat te Brussel

Bestuurslid Vlaams Pleitgenootschap

JADe meeste advocaten die tegen de split-

sing zijn van het gerechtelijke arron-

dissement Brussel in een eentalig

Vlaams arrondissement Halle-Vilvoorde

en een tweetalig arrondissement Brussel

spreken thuis Frans en behoren tot de

“grote kantoren”, waarvoor Brussel

eigenlijk niet groot genoeg kan zijn.

Deze confraters zijn ziende blind of

willen om bepaalde redenen niet zien.

Zij vinden het goed dat Halle-Vilvoorde

door Brussel wordt opgeslokt en dat de

taalgrens onder meer tot Mechelen

wordt verlegd. Zij vinden het goed dat

de gemeenten in de rand stelselmatig

worden verfranst.

Halle-Vilvoorde mag voor hen wél een

administratief arrondissement in de

provincie Vlaams-Brabant zijn, maar ze

willen niet dat dit gebied een ge-

rechtelijk- en een kiesarrondissement

wordt.

Nochtans is het duidelijk dat het

gerechtelijke apparaat in Brussel-Halle-

Vilvoorde, een mastodontgebied met

anderhalf miljoen inwoners, faalt op álle

vlakken. Anderzijds leert de praktijk dat

kleine gerechtelijke arrondissementen

behoorlijk werken.

Er is meer. De Vlaamse stafhouder en de

Vlaamse orde van advocaten hebben

een akkoord met de Franstalige orde ge-

sloten dat toelaat dat Franstalige advo-

caten hun briefwisseling met hun

Vlaamse confraters, ook met die uit de

rand, in het Frans mogen voeren. En dit

zelfs in zaken die volledig in het

Nederlands verlopen.

Het is onduldbaar dat op die manier ook

de Vlaamse balie bijdraagt tot de verdere

verfransing van Halle-Vilvoorde.

Aan die “Vlaamse” advocaten weze

gezegd dat het dan zinloos is te roepen

‘Wij laten Brussel niet los’.

Jaak Verbaanderd

Advocaat bij de Brusselse balie

Over een eventuele splitsing van het gerechtelijk arrondissement Brussel ineen eentalig Vlaams arrondissement Halle-Vilvoorde en een tweetaligarrondissement Brussel zijn de meningen verdeeld. Ook onder Vlaamseadvocaten.

IN-SPRAAK

D-DAGNaar aanleiding van het artikel “Failliet”

in het maartnummer van Doorbraak, had-

den we graag een rechtzetting gewild.

Ten eerste vindt de derde Dag van de

Democratie plaats op 30 mei in het

Zuiderpershuis op de Waalse Kaai in

Antwerpen, en niet op 13 juni.

Ten tweede spreekt u over de magere

opkomst in 1998. Op de tweede editie

waren er in de namiddag 1500 aanwe-

zigen. Voor avond- en nachtprogramma

waren er respectievelijk 1200 en 700 aan-

wezigen. De totaalopkomst is vergelijk-

baar met die van de eerste D-Dag.

Ten derde spreekt u over een schuldenberg.

Dit is niet correct. Op één uitzondering na

zijn alle leveranciers volledig uitbetaald.

Ten vierde wordt er gesproken over

TriAngel als organisator. Dit klopt niet. De

organisator is ieder jaar D-Dag vzw

geweest. Ook dit jaar is D-Dag vzw de

enige echte organiserende vereniging.

Ewoud Monbaliu en René Los

Coördinatoren D-Dag 1999

OPENEen van de sterkere kanten van Doorbraak

is zeker de open en volwassen houding

tegenover alle partijen, verenigingen, per-

sonen, ideologieën en meningen. Zo’n

gedurfde pluralistische houding ontbreekt

nog te vaak in Vlaanderen. Met Doorbraak

heeft de radicale Vlaamse Beweging

opnieuw een stem van formaat. Politici en

andere opiniemakers kunnen hier niet

(meer) rond.

A.C.

Grimbergen

GROEICOALITIEIk ben het volledig eens met Jos Bellincx,

voorzitter VEV-Comité Brussel. Alleen een

echte 50/50-verhouding tussen Vlamingen

en Franstaligen in het bestuur van Brussel

kan een duurzame oplossing bieden.

Trouwens, alle Brusselaars kunnen bij een

dergelijke samenwerking alleen maar win-

nen.

Het is immers ook geweten dat de

immense problemen waarmee onze hoofd-

stad worstelt enorm veel geld zullen

kosten. Alleen Vlaanderen kan hierin

financieel bijspringen. Het is dan ook

onbegrijpelijk dat een klein groepje

Franstalige politici dit niet wil inzien.

Aloïs Horemans

Duffel

OP

INIE

DOORBRAAK nr. 4 - april 199911

Bij het Sint-Michielsakkoord werd de

kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde niet

gesplitst. Daardoor behoren 540.000

inwoners van het Vlaamse Gewest, met

name de inwoners van het arrondisse-

ment Halle-Vilvoorde, of ongeveer één

tiende van de Vlaamse bevolking, ook

tot de Waalse kieskring voor de

Europese verkiezingen en voor de

verkiezingen van de Senaat, en tot het

Brusselse kiescollege voor de Kamer van

Volksvertegenwoordigers.

Alle Waalse lijsten voor de Senaat wor-

den de kiezer dus automatisch voorge-

schoteld in alle gemeenten van Halle-

Vilvoorde. Hetzelfde geldt voor de

Brusselse lijsten voor de Kamer van

Volksvertegenwoordigers.

In het federale België, zoals het door

onze geniale loodgieter werd geconci-

pieerd, betekent territorialiteit dat de

grenzen er alleen voor de Vlamingen

zijn. In geen enkele Waalse gemeente

worden Vlaamse lijsten geduld.

Dat Halle-Vilvoorde tot de francofone

verkiezingstuin behoort, is niet zomaar

een overblijfsel uit het unitaire België.

Het is een bewuste strategie om op

Vlaams grondgebied te expanderen, er

voorrechten af te dwingen, een voet

tussen de deur te zetten en le “droit des

personnes” uit te dragen. Alleen al het

feit dat ze in Halle-Vilvoorde stemmen

kunnen ronselen, moedigt de Brusselse

en Waalse partijen aan om zich actief

voor de francofonie in Vlaams-Brabant

in te zetten.

Men kan natuurlijk moeilijk de Frans-

taligen verwijten dat ze trachten te

behouden wat ze hebben. De verant-

woordelijkheid voor deze toestand ligt

dus bij de Vlaamse partijen, die op dit

punt met lege handen van de Sint-

Michielsonderhandelingen terugkwa-

men, en ook nadien niets hebben

ondernomen.

Niettegenstaande jarenlange Vlaamse

strijd voor de splitsing van de kieskring

Brussel-Halle-Vilvoorde, hebben de

Vlaamse partijen het nog niet verder

gebracht dan enkele algemene uitsprak-

en als ‘het staat in de sterren

geschreven’ (dixit Dehaene) (lees: we

denken er niet aan.

Moties van gemeenteraden en van de

provincieraad van Vlaams-Brabant,

oproepen van meer dan 200 Vlaamse

vooraanstaanden (waaronder wijlen

Max Wildiers, Aloïs Gerlo en Anton Van

Wilderode), het mocht allemaal niet

baten…

Nochtans kan de splitsing van de

kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde bij

gewone wet doorgevoerd worden, en is

hiervoor strikt genomen dus zelfs de

medewerking van de Franstaligen niet

nodig.

Het Halle-Vilvoorde Komitee, een over-

koepeling van de Vlaams-Brabantse

afdelingen van Vlaamse verenigingen,

zal naar aanleiding van de komende

verkiezingen opnieuw een harde cam-

pagne voeren voor de splitsing van de

kieskring, waarbij we vooral de Vlaamse

politici op hun verantwoordelijkheid en

lamlendige houding zullen wijzen. We

rekenen op de medewerking van de

brede Vlaamse Beweging. Ook na de

verkiezingen willen we de druk op de

ketel houden.

Het is immers hoog tijd om wat betreft

het “territorialiteitsbeginsel” (zie de

motie van het Vlaams Parlement over

de staatshervorming) de daad bij het

woord te voegen. Bij de onderhande-

lingen over de staatshervorming moet

de splitsing vooraan staan. Ze moet er

komen. NU.

Luk Deconinck

co-voorzitter Halle-Vilvoorde Komitee

VRIJE TRIBUNE

SPLITS DE KIESKRINGHALLE-VILVOORDE

Binnenkort mogen we terug stemmen. Dat de keuze aan partijen en kan-didaten ruim zal zijn, lijdt geen twijfel. Voor ons, Vlaams-Brabanders uitHalle-Vilvoorde, is de keuze echter ongemeen ruim! Weet u dat Happart,Deprez, Picqué, Maingain, Maystadt en taalgenoten bij de komendeverkiezingen ook kandidaat zijn in Kapelle-op-den-Bos, Liedekerke, Zemst,Galmaarden, Dilbeek, Overijse en noem maar op? Een verkiezingsstunt?Neen, bittere realiteit!

ACADEMIEU was zo vriendelijk om mij twee

proefnummers van uw uitgave toe te zen-

den. De bedoeling ervan is duidelijk: een of

andere reactie uitlokken.

De Doorbraak-redactie zou m.i. een “aca-

demie” moeten zijn, ‘bevolkt’ met natio-

naal-Vlaams denkenden uit verschillende

partijen en denkrichtingen. Van daaruit

kan er gaandeweg beïnvloeding en samen-

werking ontstaan, dienstig voor Vlaanderen

IN het Vlaams Parlement. Partijen en per-

sonen in karikatuur brengen (bv. de

Leuvense pandoerenbaas) in een dergelijk

blad, zet geen zoden aan de (Vlaamse) dijk.

Wel integendeel. En voor het lezen van

“mijn groot partijgelijk” kan ik bij de partij-

lectuur terecht. Deze doelstelling vraagt

hoge eerlijkheid en bekwaamheid.

Mijn ervaring in het parlement heeft me

geleerd dat zinvol luisteren naar mekaar,

strategisch overleg, eerbied opbrengen voor

verschillen én academische voorstudie méér

Vlaamse zelfstandigheid opleverde dan

karikaturenspel, beledigingen allerhande,

partijen-tegen-mekaar-uitspelen, enz…

Daarvoor werd een Vlaamse Volksbeweging

niet opgericht en zo zal ze ook nu niet

bedoeld zijn.

Kortom, uw ondertitel “pluralistische

vereniging voor zelfbestuur” moet m.i. beter

uit de geschriften blijken dan datgene wat

ik tot nu toe las.

Willy Kuijpers

Herent

OP

INIE

Inspraak staat open voor iedereendie een reactie kwijtwil opDoorbraak. Niet alle brieven kun-nen worden geplaatst, dus houhet liefst bondig. In de vrije tribunelaten we maandelijks iemand aanhet woord die rond een actueelthema een persoonlijke bijdragekwijt wil. Een vrije tribune teltmaximum 3000 tekens. De redac-tie houdt het recht om inzen-dingen te weigeren of in te korten.Al uw reacties zijn welkom perpost bij Doorbraak, BaronDhanislaan 18, 2000 Antwerpen, per fax op (03) 248 21 83 of pere-post bij doorbraak@vvb.org.

S P E L R E G E L S

FOTO

DO

ORB

RAA

K

LUK DECONINCK

DOORBRAAK nr. 4 - april 1999 12

PRENTJESBOEKJaap ter Haar is één van de eerste

Nederlanders die zich waagde aan een

algemene geschiedschrijving van de

Nederlanden. 27 jaar na de eerste druk

van zijn monumentale De geschiede-

nis van de Lage Landen werd dit

opnieuw – maar aangevuld - uit-

gegeven in de vorm van een prentjes-

boek met illlustraties van lage kwaliteit

en een typografie die doet denken aan

de fameuze kleine lettertjes onderaan

een contract. Jaap ter Haar had beter

verdiend dan dit.

KDr

J. TER HAAR, ‘MEER DAN 2000 JAAR GESCHIEDENIS

VAN DE LAGE LANDEN’, FIBULA, 640 BLZ., 995 FR.

UOMO UNIVERSALE‘Ik ben nog bruikbaar’. Marc Eyskens

wond er n.a.v. de Martens-crisis in de

CVP geen doekjes om. Hij mag dan wel

65-plusser zijn en emeritus, uit de poli-

tiek stappen is nog niet voor morgen.

Gelukkig maar, want generalisten als

Eyskens lopen niet dik gezaaid in de

Wetstraat. En dat de voormalige premier

generalist is, komt goed tot uiting in het

hem aangeboden liber amicorum De

lust van de verbeelding. Het boek is een

bundeling van bijdragen en uitspraken,

inleidingen en syntheses van eerder ver-

schenen werk van Eyskens. Geschriften

over cultuur, economie en politiek, zo leert

de ondertitel ons. Het boek, dat hem

werd opgedragen n.a.v. zijn emeritaat

als hoogleraar aan de K.U.Leuven, geeft

een brede waaier onderwerpen weer,

waaruit blijkt dat Eyskens een bijzonder

beslagen man is op vele terreinen. Een

echte uomo universale, zoals de gecul-

tiveerden in de Renaissence poogden te

zijn.

KVDH

M. EYSKENS,

‘DE LUST VAN DE VERBEELD-

ING. GESCHRIFTEN OVER

CULTUUR, ECONOMIE EN

POLITIEK’,

LANNOO, 524 BLZ.,

1495 FR.

Vandaag leeft Uilenspiegel nog steeds

voort. Zowel in de collectieve herinne-

ring van de Vlamingen als in het

Uilenspiegeldorp. Zowel in de Tijl-

Uilenspiegelprijs van de CVP-Jongeren

als in de ludieke optredens van het Taal-

Aktie-Komitee. En sinds kort ook als

bier… Zou Tijl dan toch typisch Vlaams

zijn?KDr

J. JANSSENS,

‘UILENSPIEGEL. DE WERELD

OP ZIJN KOP’,

DAVIDSFONDS/CLAUWAERT,

272 BLZ., 980 FR.

M. BEYEN,

‘HELD VOOR ALLE WERK.

DE VELE GEDAANTEN VAN

TIJL UILENSPIEGEL’,

HOUTEKIET, 160 BLZ.,

595 FR.

DE GROOTEN OORLOGIn het tweede decennium van deze

eeuw heeft zich vier jaar lang een

uitzichtloze oorlog afgespeeld aan het

IIzerfront. Dit boek is het relaas van

het hoe en waarom van de bouw van

de zgn. Dodengang en het leven van de

soldaten die er streden. Een getuigenis

van het weerzinwekkende van die

Grooten Oorlog. In dit rijk geïllus-

treerde boek zijn ook getuigenissen

opgenomen van verschillende

betrokkenen. Wie zich in deze historie

wil verdiepen, moet dit aangrijpende

boek lezen en nadien zeker ook het

prachtige nieuwe museum in de

IJzertoren over ‘Oorlog - Vrede -

Vlaamse Ontvoogding’ bezoeken.

BDS

S. DEBAEKE, ‘HET DRAMA VAN DE DODENGANG’,

DE KLAPROOS, 160 BLZ., 790 FR.

SCHALKSE RUITERU zou het nooit geloofd hebben, als u

de grote Brueghel-tentoonstelling in

Antwerpen hebt bezocht. De Brabantse

schilder had nooit als doel idyllische

‘Pajotse’ boerentaferelen te schilderen.

Wel wou hij de opkomende stedelijke

burgerij – een nieuwe klasse in wording

– via het literaire genre van de ‘ironische

omkering’ een zedenles brengen: doe

niet zoals de vadsige boeren met hun

pensenkermissen en gebrek aan goede

manieren, maar wees een gecultiveerde

burger. Wie had durven denken dat ook

Tijl Uilenspiegel – die in zovele Vlaamse

huizen de schoorsteenmantel deelt met

zijn geliefde Nele – dezelfde boodschap

moest geven aan zijn lezers? Doe niet

als Uilenspiegel, met andere woorden.

Tijl Uilenspiegel is niet wie hij was of

ooit is geweest. Noch de eerste, his-

torische, ‘Duitse’ Uilenspiegel die een

zedenles wou geven. Noch de tweede

steeds opnieuw politiek gerecupereerde

‘heroïsche’ Tijl die wij kennen.

Laat het duidelijk zijn: Uilenspiegel

heeft twee geestelijke vaders. Hermann

Bote en Charles de Coster. Tussen bei-

den ligt een half millennium maar ook

een (betekenis)wereld verschil. Bij de

15de-eeuwse Bote was Tijl eerder een

antiburgerlijk, scabreus en lelijk ventje

dat schurkenstreken uithaalde. Bij De

Coster transformeerde hij van een gui-

tige schalk tot een verzetsheld die tegen

de katholieke Filips II ten strijde trok.

Maar bij beide auteurs legt Tijl de

gebreken en absurditeiten van de

samenleving bloot. Deze literair-his-

torische aspecten worden behandeld in

het magistrale boek De wereld op zijn kop.

Hier wordt ook stilgestaan bij de poli-

tieke recuperatie van Uilenspiegel,

hoewel Held voor alle werk van Marnix

Beyen hier een meer diepgaande

analyse biedt. Want na De Coster – die

trouwens niet verkocht: voor de

Vlamingen was Tijl te antiklerikaal,

voor de Franstaligen te Vlaams – werd

Tijl voor alle mogelijke politieke karren

geschoven. Belgicisten, katholieken,

vrijzinnigen, liberalen, anarchisten en

Vlaams-nationalisten deden er allen een

beroep op. Om maar één voorbeeld te

geven: tijdens de Tweede Wereldoorlog

vinden we hem terug als werver van de

Waffen-SS voor het Oostfront. Maar ook

als symbool van het communistische

verzet…

BO

EK

EN

DOORBRAAK nr. 4 - april 199913

Op het dorpsplein stond er in den goeden ouden tijd een herberg “In denHelm”. Met de lentekriebels zou ik er ook nu nog graag een pintje proeven eneen poosje gaan pleisteren bij politiek en ander Palmgepeins.

Welk aangrijpender tafereel kan je je daarbij indenken dan het afscheid vande helmboswuivende Hector, die vóór de strijd rond Troje diepmenselijkafscheid neemt van zijn vrouw Andromache en hun zoontje. Als hij bij hetheengaan ontroerd zijn zoontje wil vastnemen, buigt het schreiend weg, ver-schrikt door de bronzen helm en de paardenstaart er bovenop. Meteen toverthij tussen de tranen door een heldere lach op het gezicht van zijn vader enzijn moeder.

Met de helm, zoals de volksmond zegt over kinderen die met een vlies overhet hoofd geboren zijn en daarom bijgelovig gelukskinderen heten, was dedappere Hector niet geboren. Want even later zal hij in de tweestrijd voor zijnvaderstad tegen Achilles de dood ingaan. Een lot, dat evenmin sommige vanonze Blauwhelmen is bespaard gebleven.

Met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid is datzelfde hoofddekselniet altijd het bewijs van held/menmoed. In de tijd waarin het Brusselse poli-tiekorps nog met zo’n wit hoofdkapsel was uitgerust, kregen de flikken vanons hoofdstedelijk politiekorps steevast de toenaam van la “Fédération Libredes Imbéciles Casqués”. Bovendien werkte dezelfde overkapping danig oponze lachspieren toen we een eerste ministerieel perenhoofd daarmee getooiduit een smalle Belgische tank zagen kruipen.

Het ware wellicht veiliger geweest voor Miet Smet om daarmee verraderlijketaart- en slagroomaanvallen te doorstaan.

Maar bescherming bood die helm toch niet aan een dienstvaardig mede-reiziger, die op uitstap in de heropgerichte Metternichburcht Reinhardstein inhet Waalse Waimes zijn hoofd aanbood aan een minzame en lieftalligeLimburgs sprekende gids om zich, uitgedost met een elf kilo wegende helm endito zwaard, tot ridder te laten slaan. Door de druk van het hoofddeksel waszijn zo al niet klein hoofd – met al die hersens, weet je – zo gaan uitzetten,dat ze voor het oog van vijftig spannende kijkers een kwartier pijnlijk hebbenmoeten wringen en wroeten om dat wapentuig van zijn beschadigd hoofd tehalen.

Neen, geef mij dan liever een andere en iets minder spannende ridderordezoals aan de gemoedelijke Helm-ut Kohl. Dat is althans de wens van

uw Wilhelmus.

I N D E N H E L MBELGIË IN EUROPA (1)Jean-Jacques Viseur beheert de

Belgische financiën en woont in die

hoedanigheid geregeld Europese minis-

terraden bij. Daarna pleegt hij, naar

goed gebruik, de perslui te woord te

staan. De heer Viseur hanteert daarbij

rechtlijnig en uitsluitend het Frans als

taal. Wanneer zijn collega’s Pinxten of

Derycke soortgelijke persontmoetingen

voorzitten, dan zien deze brave Belgen

er strikt op toe beide landstalen zeer

evenwichtig te gebruiken. Sommigen

vermoeden onwil bij onze centenmi-

nister. Wij weten beter. Viseur is

gewoon niet slimmer.

BELGIË IN EUROPA (2)Het ontslag van de Europese Commis-

sie komt voor België heel erg ongele-

gen. Als de regering niet heel handig

manoeuvreert in Europa, moet nog

voor de verkiezingen een nieuwe

Belgische commissaris worden aange-

duid. Maar zo’n functie maakt deel uit

van de regeringsonderhandelingen en

telt voor één ministerportefeuille. Karel

Van Miert nog eens 5,5 jaar aan de

Europese bak, is wat té veel van het

goede. Het wordt de hoogste tijd om

nog eens een christen-democraat de

genoegens van het Europese topfluweel

te laten smaken. Dehaene kan niet weg-

gaan naar Europa in volle verkie-

zingsstrijd. Kiezers bedriegen mag,

maar niet te opvallend.

Trouwens, na Van Miert en Willy De

Clercq, is het de beurt aan een

Franstalige. Philippe Maystadt is be-

kwaam en verdient een beloning voor

de moed en zelfopoffering die hij

toonde door de PSC te willen leiden.

Maar ook hij kan niet voor de stem-

busslag worden verschoven. Trouwens,

wie zegt dat de PSC in de volgende

regering zit?

Een oppositielid als Euro-commissaris

tast de broze evenwichten aan. Dan

voor Busquin gekozen, want de PS is er

volgende keer zeker bij en Busquin

leidt de Europese lijst van zijn partij.

Maar dan gaat de hoofdprijs weer naar

een socialist. En die zijn niet aan de

beurt.

Wie een oplossing weet voor deze

staatszaak van de hoogste orde, wendt

zich in alle discretie tot de heer

Dehaene, Wetstraat 16, drie keer bellen

en vragen naar Jean-Luc.

RESPECTDat nog steeds enkele Franstalige fede-

rale ministers amper Nederlands ken-

nen, zegt veel over het respect van de

Belgische overheid voor de meerder-

heid van haar onderdanen. De Franse

ambassadeur in België daarentegen

kent de gevoeligheden van dit land.

Ambassadeur Rummelhardt heeft onze

drie landstalen onder de knie en wil

alle correspondentie uit en aangaande

Vlaanderen enkel in het Nederlands

ontvangen.

FOTO WEVAKO

WIE WORDT DE OPVOLGER VAN

KAREL VAN MIERT

DOORBRAAK nr. 4 - april 1999 14

Doorbraak is een uitgave van de Vlaamse Volksbeweging vzw. Verschijnt maan-delijks (niet in augustus).

Hoofdredacteur: Dirk Laeremans - Eindredactie en redactiesecretariaat: Jan Van de CasteeleKernredactie: Karel Adams, Jan Van de Casteele, Karl Drabbe, Katleen Van den Heuvel, Dirk Laeremans, HansMichiels, Herman De Mulder, Anke Nobels, Peter De Roover, Bram De Schepper.Redactie-adres: Baron Dhanislaan 18, 2000 Antwerpen. Tel (03) 216 45 24 - Fax (03) 248 21 83 - e-post:doorbraak@vvb.org/doorbraak.

Abonnement: 585 fr. voor een abonnement van 12 maanden.Studentenabonnement: 385 fr. voor een abonnement van 12 maanden, met opgave van leeftijd en onderwijs-instelling.Internet-abonnement: 385 fr. voor 12 maand toezending van Doorbraak (pdf-bestanden) via internet. Het(studenten)abonnement geeft recht op een gratis Internet-abonnement.Abonnering door storting op rekening 409-9591911-13 van Doorbraak met vermelding van het type abonnement.

U kunt ook lid worden van de VVB door overschrijving van 600 fr. op rekening 409-9521741-71 van VVB-leden-administratie. Dan krijgt u naast Doorbraak ook Binnendoor, het ledenblad van de Vlaamse Volksbeweging toege-stuurd.

Doorbraak is lid van de unie van de uitgevers van de periodieke pers.

Verantwoordelijke uitgever: Dirk Laeremans, Baron Dhanislaan 18, 2000 Antwerpen.

C O L O F O N

VRIJ-SPRAAK

VALS PROBLEEM?

Zouden de profeten tegen de commu-

nautaire onrust zo vriendelijk willen

zijn hun eigen commentaren van die

opvallende tegenstelling te zuiveren?

Ofwel zetten kandidaten graag een

Vlaams hoedje op en dan moeten we

besluiten dat de kiezer hier wel belang

aan hecht. Ofwel is dit een vals pro-

bleem (hoe vertaal je dat ook weer in

het Frans?) en dan zullen de meeste

politici er zich wel voor hoeden

daarmee bezig te zijn.

Het probleem van de ontwikke-

lingssamenwerking houdt weinig kie-

zers echt bezig (wat ik betreur, maar we

moeten het wel vaststellen). Hoeveel

plaats wordt hiervoor ingeruimd in de

verkiezingsprogramma’s? Hoeveel

politici spelen dat thema uit? Wellicht

één: Reginald Moreels. Hij komt op

voor de Senaat en kan kiezers lokken in

heel Vlaanderen. Hij kan zich richten

op het kleine segment dat wél belang-

stelling heeft voor ontwikkelings-

samenwerking. Maar in een lokale

kieskring win je met standpunten over

dat thema geen verkiezingen.

Een (weliswaar braaf) Vlaams profiel

vinden de meeste politici wel noodzake-

lijk. Zouden er dan toch kiezers bestaan

die daarmee bezig zijn? Tot spijt van de

Desmedten, Vanderkelens, Dierickxen,

Lesages en andere Reynebeaus.

Peter De Roover

De meeste Vlaamse partijen laten graag

wat Vlaamse spierballen rollen als er

verkiezingen in het zicht komen. Even

traditioneel jammeren journalisten

van het type Yves Desmedt of Luc

Vanderkelen dan dat die partijen zich

electoraal laten ophitsen, terwijl de

bevolking daar allerminst van wakker

ligt. Nu ben ik de laatste om te beweren

dat de Vlaamse bevolking voldoende

aandacht schenkt aan de zogeheten

communautaire thema’s. Maar bewe-

ren dat de Vlaams-Waalse tegenstelling

geen hond bezighoudt en dat de politi-

ci die thematiek alleen op tafel smijten

om zich goedkoop te profileren, ge-

tuigt toch van weinig logica.

In een democratisch systeem proberen

kandidaten kiezers te overtuigen voor

hen te stemmen. En Vlaanderen zou

het unieke land zijn waar ze dit

proberen met een thema waarvoor de

kiezer geen belangstelling heeft. Kan

één van die verlichte Belgisch-voelen-

den verklaren wat politici ertoe drijft

zich tijdens een verkiezingscampagne

te profileren op een thema dat nie-

mand aanspreekt?

Wat verklaart de domheid van politici

om standpunten in te nemen die hen

op z’n best geen stemmen opleveren en

bij de oplettende kiezer zelfs aanhang

kosten?

UIT HET LAND VAN MAAS

EN WAAL

PROVINCIALE

VERKIEZINGEN‘We moeten grondig met elkaar nagaan

wat er mis is. Heilige huisjes moeten we

daarbij niet ontzien’. Minister van

Binnenlandse Zaken Peper (PvdA)

reageerde geschokt op het laagterecord

inzake opkomst (45,5%) bij de provin-

ciale verkiezingen van 3 maart.

Amsterdam kwam op 34%, Rotterdam

op 33%.

Voorgesteld wordt nu de provinciale

verkiezingen samen met gemeentelijke

verkiezingen te laten plaatsvinden.

Ander voorstel is de verkozenen getrapt

te laten verkiezen door de gemeente-

raden. Sommigen, waaronder Pieter Van

Geel, CDA-lijsttrekker in Noord-

Brabant, willen ze zelfs helemaal

afschaffen, om van de provincies

bestuurlijke afdelingen van Den Haag te

maken.

Uiteindelijk zijn de verschillen met

vorige verkiezingen gering, maar het

CDA is weer de grootste partij. De

regeringscoalitie (PvdA, VVD en D’66)

haalde nog maar 48,6% van de stem-

men, maar kan dankzij ingewikkelde

getrapte verkiezingen in mei een krappe

meerderheid in de Eerste Kamer halen.

Groen Links (vooral oud-communisten)

en SP (vooral oud-maoïsten) groeien

gestaag. De provinciale partij die het

best scoort is de Partij voor Zeeland

(voorheen Zeeuws-Vlaamse Volkspartij),

met 8,1% in haar provincie.

Oscar Hendrikx

Nijmegen

UITSLAG TOTAAL PS1999 PS1995 TK 1998750 ZETELS

Opkomst % 45,5 50,0 73,2PartijenCDA 194 24,4 22,9 18,4VVD 182 23,7 27,2 24,7PvdA 154 19,0 17,0 29,0Groen Links 77 10,1 5,4 7,3D66 39 5,9 9,2 9,0SP 19 3,3 2,0 3,2PartijgroepenProtestanten 62 7,4 6,7 5,4Regionalen 24 3,0 1,7 -Ouderen 6 1,7 5,2 0,9Autopartij 3 0,7 - 0,5Overigen 0 0,8 3,5 1,9

PS = verkiezingen voor provinciale statenTK = verkiezingen voor tweede kamer