(1804-1862) was een van de bekendste Krusemans: links zijn ... · Jan Adam Kruseman(1804-1862) was...
1
Schildersfamilie Kruseman: kundig Beeldende kunst Kruseman.Kunstbroeders uit de romantiek. Museum Jan Cunen, Oss. T/m15maart Inl:www.museumjancunen.nl *4 Cornelis Kruseman was grondlegger kunstenaars- dynastie JanAdamKruseman (1804-1862)waseenvandebekendsteKrusemans:linkszijnschilderijvan Dewijzeendedwazemaagden,rechts Rustendmeisje Door BramdeKlerck ‘N iet de Staten, maar gij, gij, gij’, zou Philips II, bij zijn vertrek uit de Nederlanden, hebben gezegd tegen Willem van Oranje. De Spaanse koning en de Hollandse rebellenleider troffen elkaar in 1559 in Vlis- singen waarbij Philips het punt maakte dat hij niet de regering maar de lokale adel, aangevoerd door de Oranjeprins , als zijn belangrijkste tegenstander zag. Een groot schilderij met daarop die scène, is vanuit het gebouw van de Tweede Kamer naar Oss getransporteerd, ter gelegenheid van de tentoonstelling in Museum Jan Cunen van werk van telgen uit het negentiende-eeuw- se schildersgeslacht Kruseman. Het ruim twee en een halve meter hoge werk is een mooi staaltje van romantische historie- schilderkunst van de grondlegger van de kunstenaarsdynastie, Cornelis Kruseman (1797-1857). In het schilderij grijpt de Spaanse ko- ning de jonge prins met een hand bij de pols en zwaait met de wijsvinger van de andere beschuldigend naar de in zijn ogen verraderlijke opstandeling. De compositie met veel figuren, gevarieerde gezichtsuit- drukkingen en onderhoudende bijfiguren als de twee jongens met een hond linkson- der, verraadt Cornelis’ belangstelling voor de Italiaanse schilderkunst van de Renais- sance. Het is het meest ambitieuze werk in de tentoonstelling; Cornelis is verder vooral bekend geworden met genretafe- reeltjes die een beeld moeten oproepen van het ongerepte, misschien ook wat on- deugende leven op de het platteland rond Rome, de stad waar hij zelf enkele jaren verbleef. Cornelis Kruseman en de iets jongere Jan Adam (1804-1862) zijn de bekendste kunstenaars uit een wijdvertakte Holland- se familie waarin telkens weer neven en achterneven opdoken die zich wijdden aan de schilderkunst. De tentoonstelling in Oss, die ook naar het Stedelijk Museum Alkmaar gaat, geeft daarvan met zo’n zes- tig schilderijen en prenten een mooi beeld, dat de hele negentiende eeuw om- spant. Zo is er van de gevierde Jan Adam een reeks knappe portretten van leden van de gegoede burgerij en aristocratie, van een groot, levendig portret van een aandoenlijke knaap van elf jaar met blon- de kuif en tennisracket, tot een formeel staatsieportret van koning Willem II. Ook Frederik Marinus (1816-1882) en Jan Theo- door Kruseman (1835-1895) verstonden hun vak, al beperkte hun productie zich vooral tot verdienstelijke maar verder wei- nig opwindende ijs- een zeegezichten. Ver- rassender zijn de biografie en het werk van Hendrik Dirk, die zich naar de achterna- men van zowel zijn vader als zijn moeder Kruseman van Elten noemde (1829-1904). Na omzwervingen in Gelderland en Dren- the, Zwitserland en Tirol, vestigde hij zich in 1865 in New York. Daar zou hij zo goed als zijn hele verdere leven blijven wonen en werken. Omdat hij pas in Amerika voor het eerst begon met het maken van etsen noemde hij zichzelf ‘an American etcher’. Het is fascinerend te volgen hoe deze ‘ Amerikaanse’ schilder en etser Hollandse thema’ s met bijvoorbeeld windmolens blijft combineren met on-Europese, verla- ten en weidse landschappen met de cow- boyachtige sfeer van drenkende paarden, en soms de ingenieurswerken van de ne- gentiende-eeuwse Nieuwe Wereld. Hen- driks portret werd omstreeks 1900 ge- schilderd door een laatste loot aan de stam van de schildersfamilie, zijn dochter Bessy. Museum Jan Cunen in Oss toont in zestig schilderijen een portret van een kunstenaarsfamilie en de 19de eeuw
Transcript of (1804-1862) was een van de bekendste Krusemans: links zijn ... · Jan Adam Kruseman(1804-1862) was...
Schildersfamilie Kruseman: kundig
Beeldende kunst
Kruseman. Kunstbroedersuit de romantiek.Museum Jan Cunen, Oss.T/m 15 maartInl: www.museumjancunen.nl*4
CornelisKr usemanwasg ro n d l e g ge rk u n s te n a a r s -dynastie
Jan Adam Kruseman (1804-1862) was een van de bekendste Krusemans: links zijn schilderij van De wijze en de dwaze maagden, rechts Rustend meisje
Door Bram de Klerck
‘Niet de Staten, maar gij, gij, gij’,zou Philips II, bij zijn vertrekuit de Nederlanden, hebbengezegd tegen Willem van
Oranje. De Spaanse koning en de Hollandserebellenleider troffen elkaar in 1559 in Vlis-singen waarbij Philips het punt maakte dathij niet de regering maar de lokale adel,aangevoerd door de Oranjeprins , als zijnbelangrijkste tegenstander zag. Een grootschilderij met daarop die scène, is vanuithet gebouw van de Tweede Kamer naar Oss
getransporteerd, ter gelegenheid van detentoonstelling in Museum Jan Cunen vanwerk van telgen uit het negentiende-eeuw-se schildersgeslacht Kruseman. Het ruimtwee en een halve meter hoge werk is eenmooi staaltje van romantische historie-schilderkunst van de grondlegger van dekunstenaarsdynastie, Cornelis Kruseman(1797-1857 ).
In het schilderij grijpt de Spaanse ko-ning de jonge prins met een hand bij depols en zwaait met de wijsvinger van deandere beschuldigend naar de in zijn ogenverraderlijke opstandeling. De compositiemet veel figuren, gevarieerde gezichtsuit-drukkingen en onderhoudende bijfigurenals de twee jongens met een hond linkson-der, verraadt Cornelis’ belangstelling voorde Italiaanse schilderkunst van de Renais-sance. Het is het meest ambitieuze werk inde tentoonstelling; Cornelis is verdervooral bekend geworden met genretafe-reeltjes die een beeld moeten oproepenvan het ongerepte, misschien ook wat on-
deugende leven op de het platteland rondRome, de stad waar hij zelf enkele jarenve r b l e e f.
Cornelis Kruseman en de iets jongereJan Adam (1804-1862) zijn de bekendstekunstenaars uit een wijdvertakte Holland-se familie waarin telkens weer neven enachterneven opdoken die zich wijddenaan de schilderkunst. De tentoonstelling inOss, die ook naar het Stedelijk MuseumAlkmaar gaat, geeft daarvan met zo’n zes-tig schilderijen en prenten een mooibeeld, dat de hele negentiende eeuw om-spant. Zo is er van de gevierde Jan Adameen reeks knappe portretten van ledenvan de gegoede burgerij en aristocratie,van een groot, levendig portret van eenaandoenlijke knaap van elf jaar met blon-de kuif en tennisracket, tot een formeelstaatsieportret van koning Willem II. OokFrederik Marinus (1816-1882) en Jan Theo-door Kruseman (1835-1895) verstondenhun vak, al beperkte hun productie zichvooral tot verdienstelijke maar verder wei-
nig opwindende ijs- een zeegezichten. Ver-rassender zijn de biografie en het werk vanHendrik Dirk, die zich naar de achterna-men van zowel zijn vader als zijn moederKruseman van Elten noemde (1829-1904).Na omzwervingen in Gelderland en Dren-the, Zwitserland en Tirol, vestigde hij zichin 1865 in New York. Daar zou hij zo goedals zijn hele verdere leven blijven wonenen werken. Omdat hij pas in Amerika voorhet eerst begon met het maken van etsennoemde hij zichzelf ‘an American etcher’.Het is fascinerend te volgen hoe deze‘Amer ikaanse’ schilder en etser Hollandset h e m a’s met bijvoorbeeld windmolensblijft combineren met on-Europese, verla-ten en weidse landschappen met de cow-boyachtige sfeer van drenkende paarden,en soms de ingenieurswerken van de ne-gentiende-eeuwse Nieuwe Wereld. Hen-driks portret werd omstreeks 1900 ge-schilderd door een laatste loot aan de stamvan de schildersfamilie, zijn dochterB essy.
Museum Jan Cunen in Oss toont in zestig schilderijen een portret van een kunstenaarsfamilie en de 19de eeuw
