Arvo Pärt (1935 - )For Alina

VOETSTAPPEN IN HET ZAND

Ik droomde eens en zie ik liep aan 't strand bij lage tij. Ik was daar niet alleen, want ook de Heer liep aan mijn zij.

We liepen samen 't leven door en lieten in het zand, een spoor van stappen, twee aan twee; de Heer liep aan mijn hand.

Ik stopte en keek achter mij en zag mijn levensloop, in tijden van geluk en vreugd, van diepe smart en hoop.

Maar als ik goed het spoor bekeek, zag ik langs heel de baan, daar waar het juist het moeilijkst was maar één paar stappen staan.

Ik zei toen: "Heere, waarom dan toch?" Juist toen 'k U nodig had, juist toen ik zelf geen uitkomst zag op 't zwaarste deel van 't pad...

De Heer keek toen vol liefde mij aan en antwoordde op mijn vragen: "Mijn lieve kind, toen 't moeilijk was, toen heb Ik jou gedragen".

2

Geschreven in 1936 door Mary Stevenson (1922-1966)

Modest Petrovich Mussorgsky (1839-1881)A Tear (1880)

Hans Andreus VOOR EEN DAG VAN MORGEN

Wanneer ik morgen doodga, vertel dan aan de bomen hoeveel ik van je hield. Vertel het aan de wind, die in de bomen klimt of uit de takken valt, hoeveel ik van je hield. Vertel het aan een kind, dat jong genoeg is om het te begrijpen. Vertel het aan een dier, misschien alleen door het aan te kijken. Vertel het aan de huizen van steen, vertel het aan de stad, hoe lief ik je had.

Maar zeg het aan geen mens. Ze zouden je niet geloven. Ze zouden niet willen geloven dat alleen maar een man alleen maar een vrouw, dat een mens een mens zo liefhad als ik jou.

Arvo Pärt (1935 - )for Caecilia (1998)

3

En als ik dood ga, huil maar niet. Ik ben niet echt dood, moet je weten. Het is de heimwee die ik achterliet. Dood ben ik pas, als jij me bent vergeten. En als ik dood ga, treur maar niet. Ik ben niet echt weg, moet je weten. 't Is het verlangen dat ik achterliet. Dood ben ik pas, als jij dat bent vergeten. En als ik dood ga, huil maar niet. Ik ben niet echt dood, moet je weten. 't Is maar een lichaam dat ik achterliet. Dood ben ik pas, als jij me bent vergeten.

Antonio Vivaldi (1678 – 1741)Concerto a4 ‘Alla Rustica’RV 151 – G-dur Adagio

Onbeweeglijk

Was ik het die op de rand van de waterput de wilde orchidee wilde plukken? Stond ik stil onbeweeglijk in gedachten

4

aan het eind van de verlaten weg.. ?

Schrijver: Els Boelsma

Claude Debussy (1862 – 1918)Suite Bergamasque – Clair de Lune)

Er is geen dag zonder gedachte, aan een naaste die je lief had. De één zo pril als nieuw mens en de ander de vader, moeder, vrouw die je aanbad

De één nog amper bewust en de ander geleefd en wijs Even plots als onwaar komt de man met de zeis

Had ik maar nog even om alles met je te delen De wereld lag nog aan onze voeten Voor jou, voor mij en voor zovelen

Een (verder) leven word je ontnomen door iets voor ons zo intens gemeen dan moet je verder als achterblijvers zonder die iemand nog om je heen...

De gedachte is heel warm en heel intens en zal altijd worden gekoesterd door mij Veilig opgeborgen ergens speciaal in mijn hart

5

dan voel ik mij soms toch nog een beetje blij....

Blij voor de (korte) tijd dat ik je zag en dat je deel uitmaakt van mijn leven Toch wil ik je danken voor de liefde die je mij toch hebt kunnen geven........

P.Tchaikovsky (1840 – 1893)Liturgie van St.John Chrysostom Opus 41Lord, have mercy

Sterven moest iets als verlangen zijn,opgaan in de middag,wegsoezen op het monotone getik van duivenpoten in de dakgoot,en de hemel de plek waar de zielen van de doden tegen het koudeaanschijn van God besloegen en als tranen over Zijn wangen enZijn handpalm vloeiden.

Uit Sluitertijd van Erwin Mortier.

Henryk Mikolaj Gorecki (1933 - )Symphony No.3 for saprano and orchestra ‘Symphony of Sorrowful Songs’Based on a graffito scratched by a girl prisoner, Blazusiakowna Helena Wanda, on the wall of her cell in

6

the Gestapo prison called ‘Palace’ at Zakopane, 18 years old.‘Little mother, do not weep,Purest Queen of Heaven,Pray do not abandon me, Hail Mary’

Huilen

Leg nou die krant maar even neer echt lezen doe je toch niet meer huil nou maar even Ja tegen iemands lichaam aan zou dat natuurlijk beter gaan maar huil toch even Dat jij de enige niet bent dat is een troost die je al kent dus huil maar even Een ander troosten voor verdriet dat kan nog niet dat kan nog niet dus huil maar even Altijd maar flink zijn is niet goed als je niet weet hoe het verder moet dus huil dan toch even Straks nog met tranen langs je kin denk je ineens ik heb weer zin om door te leven. * Willem Wilmink

Antonio Vivaldi (1678 – 1741)

7

Concerto a4 ‘Al Santo Sepolcro’RV 169 – Adagio Molto

geen park meer,geen bomen, geen nachten meer, geen dromen,moeder is niet meer,

ze’s op reis gegaan,te vlug,de bagage laten staan,mama komt niet meer terug,

wreed weg gerukt,uit ’t leven,‘k had er ’t mijne voor gegeven,mama rust

Jan, naar Gezelle

Ik wil je liefde drinken,als de eerste mensen werken gaan,als de nacht de morgen kust,

ik wil je liefde drinken,

8

mijn armen om je slaan,met je slapen gaan,

ik wil je liefde drinken,je lacht,je kijkt zo zacht,

ik wil je liefde drinken,tranen van je wangen,mijn hand,droog ze,kleine meid,

ik wil je liefde drinken,een blijde lach,gesust,een blijde lach,je kijkt zo zacht.

Jan

Alleen kan ik het niet,

Ik ben een kleine man,dus ‘k zing een klein lied,‘k was nooit zo diep gekwetst,nooit verliefd tesamen,

ik ben een kleine jongen,dus ‘k zing een klein lied,verlaat me niet,

9

je ligt al in je bed,ook ik heb op de tijd gelet,‘k loop nog even langs je raam,‘k roep in mijn binnenste nog even je naam,‘k geraak zo moeilijk daar vandaan,

Jan

Eens was er nog,een weg naar huis,

nu zijn ze’r niet meer,die steun is weg,het is daar leeg,

‘k hield van ze,ik alleen hun kind,kan dat,en weet hoeveel,

en op het einde,alle liefde die ik kreeg,die geef ik zelf,weer weg.Jan 19.09.1983

Je hoorde d’merels zingen,Telkens als ’t weer ochtend werd,Over onnoemlijk veel dingen,

10

Je hoorde d’merels zingen,Als ’t weer terug donker werd,Over vergankelijke dingen,

Je hoorde d’merels zingen,Als d’ aarde vochtig werd,Over goede dingen,

Je hoorde d’merels zingen, Triest,Over mensen die weggingen,

Jan

Aaliyah – Miss YouOpgedragen door Sofie aan haar Mama

12 november 2003,

Is wat ons overkomt een straf ? Martine stelde dikwijls die vraag.Neen, omdat ten eerste om gestraft te worden er iemand moet zijn om die straf te geven. God zegt iemand, wie gelovig is kan aannemen dat God straft maar dan moet er wel een reden zijn voor die straf. Die reden is er niet denk ik. Maar wie in God wenst te geloven weet ook dat die God een god van liefde is die dus ook zou moeten belonen noem me dan iemand die een beloning kreeg en bewijs het me.

11

Indien dus God niet bestaat is er geen straf want iemand toch moet die straf geven. Anderzijds kan men bovenmatig gestraft worden om iets slecht gedaan te hebben ? In het Westerse geloof dat hoofdzakelijk Christelijk is zit het er ingebakken de straf en of de beloning. Goed men zegt dat die beloning komt na de dood dat je die moet verdienen om er daarna eeuwig van te genieten.Kan men dan buiten proporties beloond worden voor wat men tijdens ze’n leven goed gedaan heeft, zoals men dan buiten proporties gestraft moet worden tijdens het leven voor wat men in dat leven fout heeft gedaan. Die straf zou volgens dat geloof volgen na de dood men zou uitgesloten worden van het eeuwige geluk. Ik heb meer respect voor de gelovige die ze’n leven lang goed tracht te doen op alle mogelijk vlakken dan voor de nihilist die de gelovige verafschuwd en bespot want die is net daardoor mijn respect niet waard want die is geen goede mens. Ik geloof ook niet in het martelaarschap want dat is nutteloosMet of zonder geloof iemand die ze’n leven lang goed tracht te doen is gewoon een voorbeeldige mens en mocht iedereen dat betrachten dan zag het er hier op onze aarde heel anders uit. Helaas het zijn te dikwijls tegenstellingen net tussen gelovigen van het ene of het andere geloof die elkaar kwaad doen die oorlogen ontketenen of woede veroorzaken.

Als dus wat ons overkomt geen straf is wat is het dan, toeval neen toeval is een fout gekozen woord niets is toeval, want voor alles is een oorzaak. Is de ‘gelukkige’ die de cijfers van de Lotto juist heeft het ‘slachtoffer’ van toeval, neen hij kruiste bewust ze’n winnende cijfers aan of hij liet bewust de computer een

12

willekeurige reeks cijfers aanduiden. Hij nam ook bewust deel aan de weddenschap men zou durven te zeggen dat het toeval is dat net zijn cijfers uit de trommel kwamen maar ook dat is geen toeval het was een kans een kleine weliswaar dat die cijfers zouden verschijnen.

Was er dan een kans dat iemand van ons aan een moeilijk te genezen ziekte zou gaan lijden, vermoedelijk wel er zijn tal van oorzaken aan te wijzen waarom iemand kans maakt om ziek te worden de meest logische en voor de hand liggende reden is het milieu waarin we leven, de lucht die we ademen, het water dat we drinken het voedsel dat we eten en veel meer. Aan een moeilijk te genezen ziekte gaan lijden is dus geen straf en geen toeval. Het is een statistische een ongelooflijk koel woord maar toch een statistische kans dat x-aantal mensen het hebben of zullen krijgen.

Waarom ik dit schrijf ? Omdat ik me wil ontdoen van een last en omdat ik mezelf een antwoord wil geven op mijn vraag en de vraag van zoveel mensen, waarom !

Sergey Rachmaninov (1873 – 1943)Opus 3 Morceaux de FantasieElegie

Lieve Martine,

Je zegde ooit dat als je dood zou gaan je graag zou terug komen als een wolkje, waarbij we moesten denken aan de

13

oneindig blauwe hemel zoals die voor ons alleen, bestaat aan de Baltische Zee of de Finse Golf, met een klein wit wolkje afgetekend tegen de onpeilbare diepe blauw van het universum.

Niet dikwijls maar soms hadden we het over de dood, het was jouw wens om verast te worden, we hebben daarom je lichaam aan het vuur toevertrouwd, sterrenstof, en je wens om als een wolkje boven onze hoofden te zweven waar gemaakt.Zolang er witte wolkjes zullen zijn zal jij daar eentje van zijn, zolang er witte wolkjes in het blauwe uitspansel zullen zijn zolang zullen er vanaf nu mensen aan je denken.

Met evenveel vuur leefde je, met ongekende gedrevenheid realiseerde je , je kon die drang om voorwaarde voor een stabiel en evenwichtig gezin en relatie.Evenwichtig was je zelf, zonder vooroordelen met open vizier en met je hele hart met mensen omgaan, grote en kleine. De onvoorwaardelijke overgave aan Evert en Wouter wier harten voor jou daardoor ook openden meer dan eens tot verbazing van de omgeving, en met mijn grote dankbaarheid.

Waarom toch ben je ziek geworden, heb je dan te intens geleefd, was zoveel vuur in je fataal voor je lichaam ? Nooit zullen we het weten. Nochtans heb je met evenveel vurigheid tegen die afschuwelijke ziekte gevochten met zoveel overtuiging dat iedereen geloofde dat je ging genezen en waardoor jouw dokters je nooit echt hebben opgeven.

14

Vandaag sterven we allemaal, vanaf nu ziet de wereld om ons er anders uit.Met oneindig verdriet nemen we afscheid voor altijd, vanaf nu resten er ons enkel nog herinneringen, maar voor iedereen hier aanwezig, je ouders, je zus, familie en beste vrienden, Robrecht, Sofie, Wouter, Evert en Jan ben je vanaf nu een klein wit wolkje aan een zuiver blauwe lucht.

Jan06 december 2004Sergey Prokofiev (1891-1953)Romeo & Juliet – Death of Juliet

Moeder, word je door een kind het leven te geven, En iedereen weet dat dit voor ons niet opgaat,Maar moeder genoemd worden, kan je ook verdienen,Als je andermans kind een niéuw leven geeft.

Toen ik pijn had, was je daarToen ik droomde, deed je meeToen ik stress had, stond je klaarToen ik trouwde, was je blij

Ik noemde je Tinne, toen ik met je praatte,Ik noemde je moeder bij alle and’ren.

EvertDe familie dankt voor uw aanwezigheid.

Martine haar zeer specifieke wens.Piotr Ilyich Tchaikovsky (1840 – 1893)De Notenkraker, Opus 71, Act II, Wals van de bloemen.

15

16