142277 coalitie brochure impuls voor holendrecht def

Impuls voor Holendrecht

ColofonImpuls voor Holendrecht is een uitgave van Hoorne Vastgoed. Productie De Coalitie, HaarlemVormgeving en druk GBU grafisch compleet, UrkFotografie Michel van Bergen, Katrien Mulder, Beeldbank Gemeente Amsterdam, e.a.Reageren [email protected] © oktober 2014

Impuls voor Holendrecht

InhoudsopgaveVoorwoordMoeilijk en mooi ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 5

Een foto van toen ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 6Cees Zwanenburg van Vomar VoordeelmarktGelijkgestemde doorzetters zorgden voor een belangrijke impuls ………………………………………………… 7Chinees-Kantonees restaurant China TownMeegaan met de tijd …………………………………………………………………………………………………………………………………… 10

Een foto van toen …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 12Stadsdeelbestuurder Emile Jaensch:‘De tijd van alleen maar een bak ellende is voorbij’ …………………………………………………………………………… 13Wijkagent Berno Knoops:‘Hier zit een tevreden wijkagent’ ……………………………………………………………………………………………………………… 18

Opening Winkelcentrum Holendrecht …………………………………………………………………………………………………… 20Amsterdams Boks CentrumVeilig boksen in Holendrecht …………………………………………………………………………………………………………………… 22

Een foto van toen …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 25Woningbouwcorporaties Eigen Haard en StadgenootIedereen heeft zijn steentje bijgedragen ……………………………………………………………………………………………… 26

Een foto van toen …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 29Eigenaar Rijwielspecialist HolendrechtDoorzetter Jos Honselaar trots op Holendrecht ………………………………………………………………………………… 30Minno Venema, vastgoedmanager Action:‘Geloven in een mooie afloop’ …………………………………………………………………………………………………………………… 33

Een foto van toen …………………………………………………………………………………………………………………………………………… 34Mariska van Amsterdam, districtsmanager Kruidvat‘Holendrecht heeft echt alles in huis’ ……………………………………………………………………………………………………… 35Directeur Jan Heeremans van Hoorne Vastgoed:‘We hebben Holendrecht sámen sterker gemaakt’ …………………………………………………………………………… 36

4 Impuls voor Holendrecht

Voorwoord

Moeilijk en mooiDoor de jaren heen realiseerde Hoorne Vastgoed in veel gemeenten tal van projecten. De aard en omvang daarvan liepen nogal uiteen. Van alleen een filiaal van Vomar Voordeelmarkt tot appartementen, woningen, parkeervoorzieningen en/of winkels. Al even verschil-lend waren de omstandigheden waaronder moest worden gewerkt. De ene keer hadden we te maken met een afwachtende of argwanende buurt. De andere keer werden we met open armen ontvangen.

We zijn als Hoorne Vastgoed dus wel wat gewend. Toch bleek de vernieuwing van winkelcentrum Holendrecht ook voor ons een opmerkelijk project te zijn. Al was het maar door de maatschappelijke zwaarte ervan. Van een buurt in onbalans moest door bewoners, onderne-mers en een groot aantal gemotiveerde partijen stap voor stap weer een leefbare wijk worden gemaakt. In die operatie vormde de vernieuwing van het winkel-centrum – inclusief de modernisering van het filiaal van Vomar Voordeelmarkt – een wezenlijk element.

We zijn na een lange periode van rekenen en tekenen en niet te vergeten afstemming en overleg met die klus aan de slag gegaan. Ook búiten het winkelcentrum staken velen de handen uit de mouwen. Langzaam maar zeker kon tegenover de vele problemen waarmee Holendrecht worstelde iets nieuws worden gezet. Iets

bemoedigends en uitdagends. Er kwam een impuls voor Holendrecht. Op veel gebieden maakten samen-werking en vasthoudendheid het beste in de mensen los. In alle bescheidenheid durf ik te stellen dat het is gelukt om het tij te keren. Na een periode van neer-gang lijkt nu een tijd van kansen aan te zijn gebroken.

Hoorne Vastgoed mag dan door de jaren heen veel ervaring op hebben gedaan, dat het lukte om met elkaar een lastig project als Holendrecht in gang te zetten ráákt ons. Je maakt niet vaak onder zulke moei-lijke omstandigheden zo’n mooi project. Het leek ons daarom passend de vernieuwing van winkelcentrum Holendrecht mooi te boek te stellen. Als eerbetoon aan alle doorbijters die er hun schouders onder zetten. En om te laten zien dat zelfs onder de moeilijkste omstan-digheden de kracht van een nieuwe impuls tot veel goeds kan leiden.

Jan Heeremans / directeur Hoorne Vastgoed

Impuls voor Holendrecht 5

Burgemeester Samkalden luistert naar toespraak van wethouder Kuipers voordat hij de eerste paal slaat voor de bouw in Holendrecht.

Een foto

van toen…


Gelijkgestemde doorzetters zorgden voor een belangrijke impulsIn 1995 kocht Vomar Voordeelmarkt winkelcentrum Holendrecht van Winkelbeleggingen Nederland (WBN, dochterbedrijf van het ABP). Met als doel de vestiging een filiaal van Vomar Voordeelmarkt en het herschikken van de al aanwezige winkels. Toen de buurt Holendrecht maatschappelijk in zwaar weer terecht kwam, braken voor de ondernemers in het winkelcentrum moeilijke tijden aan. Dat het ondanks immense problemen toch lukte de opgaande lijn te pakken te krijgen, vindt Cees Zwanenburg van Vomar Voordeelmarkt een geweldige prestatie van alle betrokkenen.

Het was de voor Vomar Voordeelmarkt werk-ende vastgoedadviseur Bert Rotteveel die zijn opdrachtgever attendeerde op winkel-centrum Holendrecht. De Noord-Hollandse

supermarktketen verwierf eerder al eens winkelcentra en had op vastgoedgebied behoorlijk wat ervaring. Cees Zwanenburg herinnert zich dat het ‘een aankoop voor een redelijke prijs’ betrof. Wel was een ingrijpende her-schikking van de winkels nodig en werd een filiaal van Albert Heijn in goed overleg overgenomen door Vomar Voordeelmarkt. Volgens Zwanenburg omdat ‘onze for-mule het beste bij de buurt Holendrecht paste’.Het winkelcentrum was begin jaren 90 ten dele gere-noveerd, maar onvoldoende om met een gerust hart de

toekomst in te kunnen gaan. Er was méér nodig om in steeds moeilijker wordende tijden overeind te blijven. Bert Rotteveel: “Vomar Voordeelmarkt koos als nieuwe eigenaar uiteindelijk voor een volledige vernieuwing. Met als achterliggende gedachte dat je met grondig ingrijpen toekomstige problemen zou moeten kunnen voorkomen.” De grootte van winkelcentrum Holendrecht was volgens Cees Zwanenburg op zich ‘redelijk in orde’. Maar dat gold niet voor de indeling en opzet: “Veel te uit-gestrekt. Met aanhangsels die niet als onderdeel van het totaal werden ervaren en die eerder een negatieve dan een positieve bijdrage aan dat geheel leverden. Daarom wilden wij alles op de schop nemen en verbeteren.”Op de tekentafels verschenen diverse varianten voor

▲


de beoogde renovatie. Toen echter de politieke besluit-vorming meer tijd bleek te vergen dan was voorzien, diende zich steeds meer tekenen van stagnatie aan. Zoals zo vaak resulterend in een bijna rituele roep om aanvullend onderzoek. De studies, opiniestukken, projectvoorstellen en ideeën waren niet van de lucht en stonden symbool voor een louter papieren fase. De praktijk was nog ver weg. Ondertussen dienden zich in Holendrecht steeds meer maatschappelijke proble-men aan. De buurt belandde op tal van terreinen in een negatieve spiraal van kansarmoede. Een zorgelijke ontwikkeling die uiteraard niet voorbij ging aan de ondernemers en hun klanten in het winkelcentrum.

Toen de ernst van de zaak tot steeds meer beslis-sers begon door te dringen, werd er vaart gemaakt. Er kwamen zelfs plannen voor een geheel nieuw winkel-centrum op tafel. Te realiseren in een nog te ontwik-kelen strook tussen de A2, het Academisch Medisch Centrum (AMC) en Holendrecht. Het onder regie van de centrale stad in gang te zetten plan was uitermate groot en ambitieus. Het voorzag in de realisatie van onder meer woningen, winkels en een zorgboulevard.

Alleen al vanwege de omvang – er waren op een gege-ven moment circa 20 partijen bij betrokken – kostte het veel tijd om de vaart erin te krijgen. Té veel tijd, zo zou al snel blijken. Onder meer door de vastgoedcrisis en de problemen bij één van de belangrijke partijen (Bouwfonds) sneuvelde de nieuwbouw. Cees Zwanenburg: “Ik heb die grote plannen voor een totaal nieuw gebied nooit zo begrepen. Er kwam veel bij kijken en het zou lang duren voordat alles klaar was. Toen ook de crisis er nog eens overheen kwam, hebben wij gezegd dat het niet realistisch zou zijn om er mee door te gaan. Maar wij hebben toen óók aan-gegeven dat er alsnog iets met winkelcentrum Holen-drecht moest worden gedaan. Mede vanwege de daar steeds groter wordende problemen.” Het in 2009 opgerichte Hoorne Vastgoed (zusterbedrijf van Vomar Voordeelmarkt) kwam met een plan voor het volledig vernieuwen van winkelcentrum Holen-drecht. Het besluit van Vomar Voordeelmarkt om fors te investeren in een grondige modernisering van het filiaal in dit winkelcentrum werd in Holendrecht als een belangrijke steun in de rug ervaren. Cees Zwanen-burg is zich daar jaren later nog steeds van bewust:


“Steeds meer mensen realiseerden zich dat er iets moest gebeuren om te voorkomen dat de neerwaartse spiraal door zou zetten. Dus ook Vomar Voordeelmarkt kon niet achterblijven. Er lag naar de buurt toe een morele verplichting om er met elkaar iets goeds van te maken en dat is gelukkig ook gebeurd.”De renovatie van het winkelcentrum was ingrijpend en omvatte onder meer het vernieuwen van alle gevels. Lelijke staalplaten werden vervangen door metselwerk dat er veel beter uitziet en langer meegaat. Ook de infrastructuur ging volledig op de schop. Met als gevolg onder meer een betere parkeervoorziening, meer over-zicht en een prettiger uitstraling. Ondertussen zette het stadsdeel op tal van andere terreinen alle zeilen bij om de buurt te verbeteren. Samen met vele andere betrokken partijen hebben Hoorne Vastgoed en Vomar Voordeelmarkt er altijd in geloofd dat de aanhouder wint. Al werd dat geloof soms behoorlijk op de proef gesteld. Na bijna 15 jaar het project Holendrecht te hebben begeleid, verzucht Bert

Rotteveel glimlachend dat het bij zulke lastige projecten aankomt op de goede balans tussen geduld hebben en gas geven. De balans tussen groot en klein. En tussen de korte en lange termijn. Dat die balans steeds werd gevonden, komt volgens Bert Rotteveel mede omdat Hoorne Vastgoed in tegenstelling tot veel andere beleg-gers een project als winkelcentrum Holendrecht in eigen beleggingsportefeuille houdt en er zo ook op de langere termijn intensief bij betrokken blijft. Een andere succesfactor: Hoorne Vastgoed werkt weliswaar als zus-terbedrijf voor Vomar Voordeelmarkt, maar is ook zeer ervaren in het huisvesten van kleine(re) winkels. Cees Zwanenburg stelt dat het dankzij de inzet van een groot aantal gelijkgestemde doorzetters is gelukt: “Ambtenaren bij het stadsdeel, de voor zijn zaak en het winkelcentrum knokkende fietsenman Jos Honselaar, gedreven mensen bij de corporaties, Raymond Joval met zijn boksschool en vele anderen. Zij hebben alle-maal hun stinkende best gedaan om winkelcentrum Holendrecht een impuls te geven.” n


“Vroeger schreeuwden we tegen elkaar door een luikje”

Meegaan met de tijdJohn Tai startte in 1983 het Chinees-Kantonees restaurant China Town aan het Holen-drechtplein. Een familiebedrijf waar zeven dagen in de week hard wordt gewerkt. Vorig jaar verhuisde China Town naar een nieuw pand in het winkelcentrum, waar het zich nu volledig richt op de afhaal- en bestelmarkt.

Het team ervaart de verhuizing als een feest”, zegt zoon Shafton (uiters rechts op de foto). Hij heeft een baan in de IT-branche, maar werkt elke zondag mee bij China Town. Zo

gaat dat immers in een familiebedrijf: “Zondag is het het drukst en zo zien we elkaar wekelijks.”

De verhuizing heeft positief uitgepakt. De afhaal- en bezorgdienst groeide de afgelopen jaren, terwijl steeds minder mensen gebruik maakten van het restau-rantdeel. “Het is prettig dat we in ons nieuwe pand de ruimte opnieuw konden indelen. We hebben nu een open, veel grotere keuken waardoor de communica-tie met het personeel heel anders verloopt. Vroeger schreeuwden we tegen elkaar door een luikje. Nu heb-ben de mensen in de keuken ook contact met de klant.”

Oprichter John Tai (56 jaar) is een rasechte onderne-mer. Hij was medewerker bij een bank, maar maakte de overstap naar de horeca. Hij kwam in loondienst bij het Chinese restaurant aan het Holendrechtplein. Een jaar later al werd hij de eigenaar. Zijn broer nam de eindverantwoordelijk voor de keuken en zo ontstond China Town. De echtgenote van John Tai vertelt dat

haar man soms midden in de nacht wakker wordt. “Dan vertelt hij mij dat hij een oplossing of een nieuw idee voor het bedrijf heeft bedacht.” Een regelrechte vernieuwing was de bezorgdienst waarmee John Tai in 1995 begon. China Town was destijds het eerste Chinees-Kantonees restaurant dat maaltijden bij mensen thuisbracht. Toen de gulden plaats maakte voor de euro en de consument een tijd de hand fors op de knip hield, was het juist deze bezorgdienst die China Town door de moeilijke tijden hielp. Shafton: “Mijn vader heeft de ware ondernemers-geest en zegt altijd dat je moet meegaan met de tijd. Voor mijn oom ligt dat anders. Die kan het nog niet helemaal bevatten dat er tegenwoordig ook bestellin-gen binnenkomen via internet.” De familie Tai is blij met het nieuwe winkelcentrum. “Het is een teken dat het beter gaat met de wijk. Bovendien is het contact met de collega-ondernemers verbeterd. De grote wens van mijn ouders is dat de gezelligheid van vroeger terugkomt en dat bewoners en ondernemers het samen goed hebben. Die kant gaat het op en dat maakt ons blij.” n


Een foto

van toen…

Nieuwe wijk aan rand van Bijlmermeer, Holendrecht, met tweeduizend woningwetwoningen; enkele woningen in aanbouw, 12 januari 1976.


Winkelcentrum volgens stadsdeelbestuurder weer hart voor de buurt

‘De tijd van alleen maar een bak ellende is voorbij’Toen Emile Jaensch in 2007 als stadsdeelbestuurder in Amsterdam Zuidoost aan de slag ging, besloot hij zijn nieuwe buurten fietsend te verkennen. Je ziet dan immers méér dan in de auto. Jaensch schrok van wat hij in Holendrecht zag: een verwaarloosd gebied waar de overheid weinig oog voor had. Samen met collega-bestuurders, bewoners, bedrijven, cor-poraties en anderen knokte Jaensch voor een ommekeer. Die is, zegt hij zeven jaar later, in gang gezet. Er zijn bakens verzet en Holendrecht ligt weer op koers. Al blijft er onvermin-derd werk aan de winkel.

Met wat voor gevoel kwam u destijds in Holendrecht?

Jaensch: “Ik vond het beklemmend. De buurt was ten prooi gevallen aan verpaupering. Veel vuil, overal graf-fiti, drinkende mannen op straat. Het gaf mij een gevoel van wetteloosheid en onveiligheid. Wat ik héél erg en verontrustend vond, was de totale afwezigheid van de overheid. Die leek uit Holendrecht te zijn vertrokken.”

Dat is nogal een constatering. Hoe kon het zo ver komen?

Jaensch: “Elders in Zuidoost waren er ook grote proble-men. De aanpak daarvan vergde veel tijd, energie en geld en kreeg zowel bestuurlijk als in de media behoor-lijk wat aandacht. Holendrecht kreeg die aandacht aan-vankelijk in veel mindere mate. Dat kwam mede omdat men problemen van die omvang in een laagbouwwijk

met ruim 3000 woningen en 8000 mensen blijkbaar niet verwachtte. Het wrange was dat onder meer door de vernieuwing van de Bijlmermeer kansarme huishou-dens met veelal meervoudige problemen weg moesten uit de hoogbouwbuurten en deels naar Holendrecht ver-trokken. Zij namen ook hun problemen mee. Een buurt voor de lage middenklasse veranderde in een buurt met immense problemen. Uiteraard tot ontzetting en boos-heid van de oorspronkelijke bewoners. Hun vertrouwen in de overheid sloeg om in wantrouwen.”

Wat waren in Holendrecht de gevolgen van die armoede aan kansen? Wat zag u ervan terug op straat?

Jaensch: “Ik noem zomaar wat zaken. Een massale en in veel gevallen door de lange duur ontwrichtende werkloosheid. Opvoedproblemen. Schooluitval. Laag-

▲


geletterdheid. Steeds meer mensen met oplopende schulden. Een toename van het aantal geweldsinci-denten. En dat allemaal in combinatie met verontrus-tend veel eenoudergezinnen,oplopend tot 40%,. Toen we in 2009 en 2010 grondig in de cijfers doken, schrok-ken we ons rot. Holendrecht bleek een van de slechtste buurten van Amsterdam te zijn. Er móest echt iets gebeuren om de neerwaartse spiraal te doorbreken.”

Wat?Jaensch: “Om te beginnen de terugkeer van de sterke arm van de overheid in de buurt. Die was te lang afwe-zig geweest en moest terrein heroveren op met name groepen hangjongeren die bewoners en ondernemers het leven zuur maakten. Dus laten zien wie de baas is. We hebben er een politiepost geplaatst, camera’s opge-hangen, graffiti verwijderd, het struikgewas gesnoeid, een hangplek in het winkelcentrum weggehaald, een jongerencentrum waar nauwelijks nog jongeren kwa-men gesloten en samen met onder meer de corpora-ties en Hoorne Vastgoed nog vele andere maatregelen genomen.”

In die moeilijke periode had Holendrecht de al eerder geplande bouw van een nieuw winkelcentrum goed kunnen gebruiken. Maar dat project werd in 2009 vanwege de crisis afgeblazen. Wat vond u daarvan?

Jaensch: “Achteraf gezien was het besluit van Hoorne Vastgoed om géén nieuwbouw te realiseren te begrij-pen. Niemand voorzag destijds dat de crisis zó lang zou duren. Het plan voor woningen en winkels tussen de rand van Holendrecht en het AMC viel onder die

omstandigheden niet te verwezenlijken. Maar toen die beslissing bekend werd gemaakt, kregen wij als stads-deelbestuurders de volle laag. De al jaren sluimerende onvrede kwam er he-le-maal uit. Dat er destijds geen alternatief voor nieuwbouw was, vonden veel mensen op z’n zachtst gezegd teleurstellend. Voor ons stond vast dat als we toch nog iets wilden een vernieuwing van het winkelcentrum op de huidige plek de meest haalbare optie zou zijn. Maar we hadden als stads-deelbestuur geen idee van de omvang en het tempo waarin dat zou kunnen gebeuren. We wilden de buurt pas informeren als we zeker wisten welke kant het op zou gaan. Zodat we later niet beloftes zouden moeten breken. Want dan waren we, gezien het wantrouwen bij veel bewoners, nóg verder van huis geweest. Nou is het voor een overheid die haast heeft natuurlijk nooit makkelijk onderhandelen. Aan de ene kant wil je vaart maken. Maar je moet ook zakelijk zijn en zorgen voor een goed plan. Dus dat was lastig opereren.”

Hoe bent u uit die spagaat gekomen?Jaensch: “Allereerst was van belang dat onze inspan-ningen om de buurt weer onder controle te krijgen hun vruchten begonnen af te werpen. Er tekende zich een ommekeer af. De ondernemers in het winkelcentrum voelden zich bijvoorbeeld veiliger door de komst van camera’s. Men stond absoluut nog niet te juichen. De scepsis blééf. Maar er sluimerde wel een beetje vertrouwen doorheen en dat vertaalde zich in kleine acties. Bewoners gingen de buurt in om zwerfvuil op te ruimen. Hoorne Vastgoed hield het winkelcentrum beter schoon. De politie was steviger aanwezig. Het


groen en de buitenruimte werden aangepakt. Men begon te merken dat het de corporaties, het stads-deel, Hoorne Vastgoed en vele anderen ernst was om Holendrecht er weer bovenop te helpen. Partijen werkten samen om voorzieningen, woningen en open-bare ruimten te verbeteren. Het effect daarvan werd zichtbaar. Mede omdat er ook ideeën van bewoners en instanties gerealiseerd werden. Men kon uiteindelijk weer trots zijn op bijvoorbeeld het vernieuwde buurt-huis, het Cruyff Court en het Holendrechtplein. De tijd

dat in de ogen van de bewoners alle aandacht uitging naar de Bijlmermeer en voormalig burgemeester Cohen tijdens een bezoek aan Holendrecht met boze en geëmotioneerde bewoners werd geconfronteerd vervaagde. Er kwam vertrouwen voor in de plaats.”

“Dat was ook de fase waarin directeur Jan Heeremans van Hoorne Vastgoed mij kwam vertellen dat Vomar Voordeelmarkt de supermarkt in Holendrecht wilde vernieuwen. Ik was blij met dat bericht. Eindelijk kon-

▲


den we positief nieuws melden! Ik denk dat het feit dat men steeds duidelijker zag dat het ons menens was om de achteruitgang te stoppen in die besluitvorming zeker een rol heeft gespeeld. Toen Jan Heeremans ons op een moment dat we absoluut nog geen afgerond toekomstbeeld van Holendrecht hadden, meldde dat Vomar Voordeelmarkt toch alvast de supermarkt ging vernieuwen, wist ik het zeker: ze laten de buurt niet los. Dat voelde goed. Het was een signaal dat het ein-delijk echt béter ging. De Vomar-vernieuwing is voor het winkelcentrum – een voorziening voor 4500 huis-houdens en tevens voor veel bewoners een ontmoe-tingsplek – erg belangrijk geweest. Het versterkte het aanzien van de buurt. De mensen gingen er weer met plezier heen en hadden iets positiefs om met elkaar over te praten. Daar komt bij dat er tientallen arbeids-plaatsen zijn gerealiseerd bij Vomar Voordeelmarkt en ook bij Het Kruidvat en de Action.”

De in 2007 door u als beklemmend ervaren problematiek is stap voor stap aangepakt. Maar nog lang niet opgelost. Hoe ziet u wat dat betreft de toekomst?

Jaensch: “De buurt is verbeterd: de veiligheid ging met sprongen vooruit, de straten zijn schoon en de meeste woningen werden opgeknapt. Maar we zijn er nog niet. Er ligt een grote uitdaging in het verbeteren

van de sociaal-economische positie van bewoners. Met tientallen collega’s van Kansrijk Zuidoost zijn we vanaf 2010 de buurt in gegaan en kwamen we achter de voordeur van bewoners. Kansrijk Zuidoost geeft advies aan mensen die niet zelfstandig de weg kun-nen vinden naar instanties die ondersteuning bieden. Blok na blok contact leggen, vertrouwen herwinnen, praten over problemen en stapsgewijs activeren. In wat wij als bestuurders een huiskamer-omgeving noemen. Dat betekent kleinschalig, gevrijwaard van oordelen en vooral zonder schaamte. Kijk, iemand die zich schaamt en geen uitweg meer ziet, gaat niet naar een loket om hulp te vragen. En die laat uit angst om geconfronteerd te worden met nóg meer problemen de post ongeopend. De kans is dus groot dat de regu-liere hulpverlening zulke mensen niet in beeld krijgt. Door heel laagdrempelig te beginnen en van huis tot huis aan te bellen en contact te leggen, konden we een bescheiden begin maken. Met in veel gevallen een belangrijke rol voor de bewoners zélf. Want die kunnen elkaar op hun eigen manier motiveren, ondersteunen en vooruit helpen. Op die manier hebben in Holend-recht vele honderden mensen weer iets van een ritme hervonden. Met waar nodig steun van het stadsbe-stuur, de corporaties en vele anderen. “Zoals gezegd: we zijn er nog niet. Maar het is een mooi begin met naar ik hoop een olievlek-werking. En één


ding is zeker: we laten Holendrecht en haar bewoners niet aan hun lot over. Daarom zetten we in op het ver-groten van de draagkracht in de buurt en willen we de eenzijdige bevolkingssamenstelling doorbreken. We trekken bijvoorbeeld studenten aan die er hope-lijk ook na hun studie blijven wonen. En als nieuwe bewoners zich in Holendrecht willen vestigen maar problemen hebben met huurachterstanden of overlast veroorzaken, krijgen zij verplicht begeleiding om uit hun financiële of sociale problemen te komen. We zijn dus ook streng en proberen zo de kansarmoede in de wijk terug te dringen. Het buurtteam Samen DOEN waarin hulpverlenende instanties hun krachten heb-ben gebundeld, verzorgt de begeleiding en fungeert als aanspreekpunt. Als we dit lang genoeg volhouden, ontstaat een weerbare buurt waar het voor iedereen aangenaam wonen is.”

Holendrecht heeft een roerige tijd achter de rug. Veel mensen zullen de buurt nou niet meteen associëren met prettig wonen. Kan die beeldvorming worden doorbroken?

“Als je vijf jaar geleden op Google naar Holendrecht zocht, kwam je hoofdzakelijk uit bij schietpartijen, overvallen en andere narigheid. Nu zie je ook leuke berichten. Over ondernemers die succes hebben. Over scholen die iets leuks doen. Over studenten die er komen wonen. Over het buurtblog www.hubholend-recht.nl onder redactie van student en buurtbewoner Luc Hillege. Over de boksschool van Raymond Joval. Over het nieuwe gezondheidscentrum in De Drecht. De tijd van alleen maar een bak ellende is voorbij.”

Tot slot: hoe ziet u de toekomst van het winkelcentrum in Holendrecht?

Jaensch: “Het is mede dankzij een mooi vernieuwde Vomar Voordeelmarkt, de door velen bejubelde komst van een Action en alle andere winkels weer uitge-groeid tot het hart van de buurt. Wat we als stadsdeel met het oog op de toekomst een uitdagend idee vinden is om in ruimtes die nog leegstaan broedplaatsen voor startende ondernemers te maken. Ik weet dat je daar als verhuurder niet de hoofdprijs voor vangt. Maar het kan in de vorm van extra toeloop en meer levendigheid toch weer tot een meerwaarde leiden. Misschien kan er ook iets gedaan worden voor zzp-ers en studenten die – in hun route naar het ondernemerschap – vaak gebaat zijn bij betaalbare werkruimtes. Het binnenha-len van jong talent zal de levendigheid van Holend-recht alleen maar verder vergroten en het activeren van de buurt versterken.” n


‘Hier zit een tevreden

wijkagent’

Wijkagent Berno Knoops solliciteerde in 2007 bewust naar de functie van wijkagent in Holendracht West. Het gebied stond slecht bekend, er was veel criminaliteit, het winkelcentrum was verloederd en bewoners voelden zich zeker in de avonduren onveilig. Sinds die tijd is er veel ten

goede veranderd. “Het tij is gekeerd”, zegt Berno Knoops lachend.


Waarom werken in een gebied dat slecht bekend staat? Berno Knoops: “Ik wilde hier graag aan de slag omdat Holen-drecht een gebied vol uitdagingen was.

Het had voor een deel te maken met de samenstelling van de wijk, de diversiteit in de breedste zin ontbrak. Het winkelcentrum Holendrecht vormt het hart van de wijk, in 2007 was het winkelcentrum echter het domein van een groep jongeren die zich er heer en meester voelde en voor veel overlast en criminaliteit zorgde.”

Politiek, politie en maatschappelijke organisaties kwa-men tot de conclusie dat alleen een integrale aanpak van de proble-men tot een oplossing kon leiden. Holendrecht kwam op de politieke agenda van de Centrale Stad en het Stadsdeel Zuidoost te staan. Berno Knoops: “De problematiek werd onderkend, zeker nadat Job Cohen en zijn opvolger Eberhard van der Laan met bewoners hadden gespro-ken. Er werden camera’s geplaatst zodat we 24 uur per dag toezicht op het winkelcentrum konden houden. Verder werd er een samenscholingsverbod ingesteld en mocht er preventief gefouilleerd worden. De groep overlast gevende jongeren werd via de zogenaamde groepsaanpak uit de anonimiteit gehaald, waardoor ze als groep en als individu aangesproken konden worden. Maar er werden ook eenvoudige maatregelen genomen, zoals het gelijktrekken van gevels en portieken, zodat jongeren daar niet meer konden rondhangen.”

Berno Knoops zag Holendrecht langzaam maar zeker veranderen in een weer leefbare wijk. “Veiligheid begint

bij leefbaarheid. Het vernieuwde winkelcentrum is daar een sprekend voorbeeld van. Ik heb regelmatig contact met Hoorne Vastgoed en andere partners, als het gaat om veiligheid en leefbaarheid. Het winkelcentrum heeft inmiddels het Keurmerk Veilig Ondernemen verworven. Ik ben uitermate tevreden over de samen-werking en de genomen initiatieven van betrokken organisaties en partijen zoals de wooncorporaties. Winkelcentrum Holendrecht oogt mooi, fris en fruitig. Je ziet dat de betrokkenheid van ondernemers flink is toegenomen. Ze voelen zich samen met de bezoekers verantwoordelijk.”

Het maakt dat Berno Knoops zeker geen spijt heeft van zijn beslissing in 2007 naar de betrekking van wijkagent in Holendrecht te solliciteren. “Een wijkagent moet ver-trouwen hebben van bewoners en ondernemers. Ik ben samen met mijn collega wijkagent Hans Ackermans een bekend gezicht in Holendrecht. Dat is onze kracht. Ik voer regelmatig gesprekken met jongeren, vertel ze dat ze niet de hele wereld de schuld moeten geven, maar ook eens in de spiegel moeten kijken. Ik ben zelf vader en daarom handel ik niet alleen als politieagent maar ook als vader. Ik probeer een beetje Haarlemmer-olie te zijn, te zorgen voor rust en veiligheid. Ik heb een boeiende baan waar ik veel voldoening uit haal. Hier zit een tevreden wijkagent die vanaf 2007 de leefbaarheid in Holendrecht fors heeft zien verbeteren.” n


Het Winkelcentrum Holendrecht staat symbool voor de kracht van deze Amsterdamse wijk. De gezamenlijke aanpak van verschillende partijen resulteerde in een winkelgebied met een divers winkelaanbod. Jan Heeremans van Hoorne Vast-goed benadrukte de voortrekkersrol die Vomar Voordeelmarkt speelde. Niet opgeven, geloven in een goede afloop en andere bedrijven enthousi-asmeren dat eveneens te doen.

Het nieuwe winkelcentrum is er voor iedereen, voor jong en oud, voor ondernemers en voor de bewoners. Dat was de centrale boodschap van de diverse sprekers tijdens de openingsmiddag. Voortaan boodschappen doen in Winkelcentrum Holendrecht. Het werd uitbundig gevierd. Met als letterlijk hoogtepunt voor de bezoekers de uit-schuifbare ladder van de brandweerwagen. Ver in de lucht ontvouwde zich een prachtig panorama.

Het nieuwe Winkelcentrum Holendrecht past in het proces van het steeds levendiger en veiliger maken van dit deel van Amsterdam. De inspan-ningen werpen hun vruchten af. Holendrecht is inmiddels het op één na veiligste gebied van Amsterdam. Veilig boodschappen doen in Winkelcentrum staat dus ergens voor. Een videoverslag van deze dag is te vinden op: www.scn.today/tag/hoorne-vastgoed


Impuls voor Holendrecht22

Veilig boksen in HolendrechtDrie jaar geleden trok voormalig wereldkampioen Raymond Joval de stoute schoenen aan. Tijdens een activiteit stapte hij af op Paul van der Eng, portefeuillehouder bij Hoorne Vast-goed. Joval vertelde dat hij met jongeren uit de buurt wilde werken, met ze wilde boksen, sporten. Hoorne Vastgoed omarmde het idee. Zo ging eind 2011 onder het viaduct aan het Holendrechtplein het Amsterdams Boks Centrum van start.

Raymond Joval woont in Holendrecht en voelt zich verbonden met de buurt. Hij zet zich actief in voor het stadsdeel, werd door stadsdeelbestuurder Emile Jaensch

gevraagd om via een tweejarig project sporten vooral onder jongeren te stimuleren. In eerste instantie was een oude, nu afgebroken gymzaal zijn onderkomen. “We waren een vliegende brigade”, vertelt Raymond Joval. “We moesten alle spullen neerzetten en als de les voorbij was de boel weer opruimen. Daar waren we veel tijd mee kwijt. Toen het project was afgelopen, moest ik op zoek naar iets nieuws. Ik was al een paar keer langs de voormalige toko op het Holendrechtplein gereden. De ruimte was prima, de omgeving alleen wat verloederd. Ik zocht daarop contact met Hoorne Vast-goed. Die reageerde in eerste instantie afwijzend, maar toen ik daar manager Paul van der Eng had gesproken waren ze om. Ik kreeg een jaarcontract. Inmiddels zit ik hier nu drie jaar en worden de puntjes op de i gezet

voor een meerjarige huurovereenkomst. Take care of the building, was de opdracht van Hoorne Vastgoed. Dat doe ik met volle overgave.”

DroomscenarioEen ruimte is natuurlijk één, het inrichten is twee en daar is geld voor nodig. “Voor mijn droomscenario had ik €45.000 nodig. Ik wist natuurlijk wel dat dat niet ging lukken. Van het stadsdeel kreeg ik €5.000, de twee wooncorporaties leverden een financiële bijdrage, uiteindelijk heb ik mede dankzij de enthousiaste hulp van de buurtbewoners voor €16.000 de ruimte volledig omgebouwd. We moesten verf kopen, hout, bevesti-gingsmaterialen, noem maar op. Dat kochten we met korting bij de Praxis Bouwmarkt. Zo hebben bedrijven en bewoners uit de buurt hun steentje bijgedragen. Het is echt iets van ons allemaal geworden. We zijn een visitekaartje van het vernieuwde Holendrechtplein. Daar hebben veel mensen, bedrijven en verenigingen

▲


uit de omgeving een belangrijk aandeel in geleverd. De Gym is een ruimte waar de buurt graag komt, waar het gezellig is. We bieden zekerheid, hier voelen kinderen en volwassenen zich veilig. ”

Ramen afplakkenDe Gym aan het Holendrechtplein is het nieuwe kan-toor van Raymond Joval. Trots laat hij de mobiele ring zien waar jongeren boksles krijgen. Maar die weg-gehaald kan worden, bijvoorbeeld als de damesgroep gaat fitnessen. “Eerst moest ik de ramen afplakken als ze fanatiek aan het sporten waren, tegenwoordig hoeft dat niet meer. Omdat ze een prestatie leveren, daar trots op zijn. Dat mag iedereen zien”, lacht Raymond Joval.

TiptopInmiddels sporten tussen de 150 en 200 kinderen en volwassenen vijf dagen in de week in de voormalige toko. Ook in de avonduren. Dat zorgt voor een veilig gevoel in de buurt. Het pand ziet er zowel binnen als buiten tiptop uit. “We zijn bezig met een sociaal maat-schappelijk project, brengen structuur in het leven van jongeren. Kinderen en ouderen kunnen voor een zeer voordelig tarief sporten. Dankzij de lage huur is

Hoorne Vastgoed een geweldige sponsor die dit moge-lijk maakt. Zo organiseren we twee keer in de week fitness voor buurtbewoners. Helaas zijn er nog steeds kinderen waarvan de ouders het sporten door een laag inkomen niet kunnen betalen. Heb ik ze twee maan-den les gegeven, zie ik ze niet meer. Althans niet bin-nen. Staan ze buiten met hun neus tegen het raam te kijken. Dat doet me pijn. Gelukkig zijn er veel kinderen die mede dankzij de steun van een aantal partijen hier wel terecht kunnen. Dat is mooi.” n


Luchtfoto in westelijke richting van de aanleg van de Rijksweg A9 (linksboven), juni 1972. In het midden diagonaal over de breedte de Nieuwe Utrechtse weg (A2) met daarlangs de aanleg van een nieuw verkeerscircuit (het Knooppunt Holendrecht). Daarboven de Ouderkerkerplas en Ouderkerk aan de Amstel. Op de achtergrond Amstelveen.

Een foto

van toen…


‘Als niemand elkaar meer aanspreekt, kan een wijk zomaar afglijden’

Iedereen heeft zijn steentje bijgedragenEigen Haard en Stadgenoot zijn de twee woningbouwcorporaties die actief zijn in Holen-drecht. Beide corporaties waren nauw betrokken bij de verbetering van de leefbaarheid van de wijk. Daarin prijzen zij, onafhankelijk van elkaar, vooral de samenwerking tussen alle betrokkenen in die periode. “Geen enkele partij had dit in zijn eentje kunnen realiseren”.

Eigen Haard heeft met zo´n 1900 woningen twee derde van het vastgoed in bezit en Stadgenoot met ongeveer 1000 woningen het overige deel. Stadgenoot is eveneens eigenaar van wooncentrum De Drecht. Ronald Gilden van Stadgenoot: “Stadgenoot heeft gekozen voor een brede aanpak in Holendrecht, zowel door het aanpakken van de woningen als het verbeteren van het wooncentrum. Bij de woningen hebben wij ingezet op de veiligheid en leefbaarheid. Dat doen wij door de portieken te vernieuwen en de onderdoorgangen dicht te zetten. Door het aantrekken van GAZO (Gezondheidscentrum Amsterdam Zuidoost) en de apotheek hebben we aan wooncentrum De Drecht kwaliteit toegevoegd. Mensen kunnen door deze ondersteunde diensten langer zelfstandig blijven wonen. Denk onder meer aan diensten als een nachtzuster, medische ondersteuning, een apotheek en een fysiotherapeut. Dat alles draagt tevens bij aan de leefbaarheid en aan de aantrekkingskracht richting nieuwe bewoners.”

De rol van de corporaties in de gezamenlijke wijkaan-pak bestond verder onder meer uit het aanpakken van woningen én van de publieke omgeving. Anky de Korne van Eigen Haard: “Bijvoorbeeld door te zorgen dat donkere portieken, bergingsgangen en onder-

▲


doorgangen in de flats en woningcomplexen beter in het zicht kwamen. Veel gebruik van glas en meer verlichting in en rond trappenhuizen. Daarnaast is er geïnvesteerd in uitbreiding van de functies binnen de wijk, zoals een buurtwerkkamer, kinderopvang, wijkbe-heerderskantoor en een buurthuis waarin onder meer maatschappelijk werk, het stadsdeel en politie zijn gevestigd.”

“Om meer variatie in de bewonerssamenstelling te krijgen, zijn er woningen verkocht, duurdere huur-woningen aangeboden en samenwerkingsverbanden opgezet. Zoals met het AMC, aan de andere kant van het metrostation, om studenten in de wijk te huisves-ten. Ook zijn er projecten met bewoners opgezet, zoals een fotoproject en het stimuleren van de aanleg van moestuinen. Bewoners meer betrekken bij de wijk en ze er bewust van maken dat de wijk van hen is dat ze daarmee medeverantwoordelijk zijn voor leefbaarheid

en sociale omgang. Als niemand elkaar meer aan-spreekt, kan een wijk zomaar afglijden.”

In samenwerking met het buurtteam Samen DOEN is ook de instroom onder de loep genomen. Ronald Gilden: “De toestroom van nieuwe huurders in de wijk had aandacht nodig. Denk bijvoorbeeld aan potenti-ele huurders met financiële of andere problematiek. Onze prioriteit was om de leefomgeving van de wijk te verbeteren. Dan is het verstandig om bij de instroom goed in de gaten te houden of potentiële bewoners zelfredzaam zijn, zodat de problematiek zich niet blijft opstapelen. Gelukkig merken we dat alle maatregelen samen effect hebben, het gevoel van veiligheid in de wijk is enorm toegenomen. Nu is veiligheid natuurlijk een subjectief begrip, maar ook uit de cijfers blijkt dat Holendrecht veiliger is geworden. Dat is voor ons een indicator dat het beter gaat met de wijk, wat vooral goed nieuws is voor alle bewoners van Holendrecht.”

Anky de Korne vult aan: “Blije bewoners met weinig problemen, daar doen we veel voor. Ons doel is om te werken aan goede en betaalbare huisvesting in vitale en leefbare wijken. Dat er in Holendrecht op dat laatste vlak iets moest gebeuren was duidelijk. Niemand had dit alleen kunnen doen. Je kunt een winkelcentrum opknappen, als het onveilig is, heb je daar niks aan. Het moest een combinatie van diverse zaken zijn. Ieder-een heeft zijn steentje bijgedragen, zowel Stadgenoot als wij hebben daarin ook onze verantwoordelijkheid genomen. En volgens mij is er sinds onze gezamen-lijke aanpak zo ongeveer geen ruit meer gesneuveld.” n


Wethouder Kuipers overhandigt op 9 februari 1976 de sleutel aan de eerste bewoners van het complex Holendrecht, de familie Flantua.

Een foto

van toen…


“Ik voel me weer winkelier in plaats van burgerwacht”

Doorzetter Jos Honselaar trots op Holendrecht“Goedemorgen Cora, alles goed? Met Peter ook?” Jos Honselaar is een bekende en graag geziene figuur in Holendrecht. De eigenaar van Rijwielspecialist Holendrecht kent het over-grote deel van de mensen die langs zijn winkel komen. Op zijn minst van gezicht, meestal bij naam. “Hé, Loek! Kom verder!”.

In 1976 kwam Honselaar in de wijk wonen, twintig jaar later kocht hij de fietsenwinkel. “De eerste eigenaars van de zaak waren de gebroeders Das, bekende personen in de buurt. De zaak werd

overgenomen, dat liep niet goed en na twee jaar kwam het weer te koop te staan. Van mijn vak ben ik gereed-schapmaker en heb onder meer een autobedrijf, een taxibedrijf en een kroeg gehad. Maar ik kwam op een leeftijd waarop het maar eens uit moest zijn met dat gezwalk en besloot de stap te wagen. Alles is in een weekend geregeld, aan de keukentafel op de achter-kant van een sigarendoosje.”

Honselaar heeft als buurtbewoners en als ondernemer het nodige zien gebeuren in de wijk, soms letterlijk door zijn etalageruit. “In de jaren ’90 werd de hoogbouw in de Bijlmer afgebroken, omdat de situatie daar niet houd-baar was, het was een soort getto. De problematiek van-uit die hoogbouw verhuisde met hen mee naar Holend-recht. Zo kwamen we in een negatieve spiraal en op een gegeven moment wordt dat onhoudbaar. De buurt

was vergeven van dealers en gangs, met schietpartijen, overvallen en alles. Dan blijven de mensen weg. Het Chinees restaurant ging op zaterdagavond niet eens meer open, omdat mensen niet op straat durfden.”

Ondanks de problematiek heeft Honselaar nooit over-wogen de handdoek in de ring te werpen. “Weggaan uit de wijk? Nee, absoluut niet. Dit is mijn buurt. We laten ons niet wegpesten. Een winkelier is een doorzetter, ook als het moeilijk gaat of tegenzit. Bovendien ben ik sinds ik hier mijn zaak heb voorzitter van de ondernemers-vereniging en heb ik me altijd ingezet voor verbetering, dan ga je niet zelf weg. Daarmee zou ook een groot stuk parate kennis uit het verleden weg zijn geraakt. Ook al ben ik wel benaderd door andere winkelcentra uit de buurt waar geen fietsenzaak zat. Maar nogmaals: het is voor mij nooit in frage geweest om te vertrekken.”

Het keerpunt voor Holendrecht kwam toen Job Cohen, destijds de Amsterdamse burgervader, een bezoek bracht aan de wijk. “Hij wist niet wat hij zag toen hij uit

▲


zijn auto stapte, hij schrok zich het apelazarus. Cohen sprak er schande van en ging zich er persoonlijk mee bemoeien. Toen is de boel in een stroomversnelling gekomen. Alles werd in kaart gebracht en de wijk is echt schoongeveegd. Er werden allerlei preventieve maatregelen genomen, zoals een samenscholings- en een alcoholverbod. Ouders werden bezocht en aange-sproken op de misdragingen van hun kinderen en dui-delijk gemaakt dat het klaar was met op straat hangen.”

Voor het winkelcentrum werd er gekeken naar een andere plaats of revitalisering. “Toen duidelijk werd dat we op deze locatie zouden blijven, kwam er een heel gedoe met procedures, inspraakrondes, et cetera. Ach, zo gaat dat, dit soort trajecten duurt nu eenmaal lang. Eens in de zoveel jaar is er bovendien een wisseling van de macht of veranderen de procedures. Twintig jaar geleden heb ik de maquette al gezien voor dit plan. Maar laat ik voorop stellen dat ik hartstikke blij ben met het bijzonder positieve resultaat. En trots. Het is eigen-lijk verbazingwekkend hoe vlug alles is gegaan vanaf de start van de werkzaamheden. Zoals ik heb gezien hoe het de verkeerde kant op ging in de wijk, zie ik nu hoe het de goede kant op gaat. De kleinschaligheid van het winkelcentrum is behouden, met kwalitatieve win-kels. Dat brengt ook ons meer klanten, we zien het weer drukker worden. Het winkelpubliek is bovendien meer

gevarieerd, er komen ook weer mensen uit andere wij-ken. Als ik nu in de deur van mijn zaak sta, voel ik me weer winkelier in plaats van burgerwacht. Hier hebben we al die jaren met elkaar voor gevochten.”

Honselaar nadert inmiddels de pensioengerechtigde leeftijd. “Als ik straks niet meer hoef te werken, neemt mijn zoon Thom de zaak over. Hij is hier in de buurt geboren en kent ook de hele wijk. Hij gaat respectvol met mensen om en heeft dezelfde mentaliteit als ik, dat komt wel goed. Maar ik ga niet zonder meer stoppen als ik 65 ben hoor, zolang ik het leuk vind en er plezier in heb wil ik doorwerken. En ook als mijn zoon het heeft overgenomen, blijf ik graag op de achtergrond helpen. Ik ga natuurlijk niet achter de geraniums zitten!” n


‘Geloven in een mooie afloop’Minno Venema kan zich de opening van de Action in winkelcentrum Holendrecht nog levendig herinneren: “Het was 30 mei 2014. De mensen stonden massaal voor de deur. Ieder-een wilde naar binnen.” Voor de vastgoedmanager van Action voelde het als de kroon op het werk. Dat de Action er kwam, was volgens Venema een kwestie van vertrouwen in de part-ners en het stadsdeel en een groot geloof in een mooie afloop.

Het toeval wil dat Minno Venema winkelcentrum Holendrecht vanuit het verleden al kende. Hij werkte er een jaar of tien geleden als manager van het toemalige AH-filiaal. Dat verleden roept bij hem niet al te vrolijke beelden op: “Het was binnen Amsterdam Zuidoost een moeilijke buurt. Je ging nou niet bepaald voor je lol naar het winkelcentrum. Maar dankzij de bewonde-renswaardige inzet van onder meer Vomar Voordeel-markt en een aantal hardnekkig volhoudende onderne-mers is het uiteindelijk toch overeind gebleven.”Action (meer dan 400 winkels in Nederland, België, Frankrijk en Duitsland) groeit snel en is voortdurend op zoek naar nieuwe locaties. Het bedrijf had al een rela-tief kleine winkel in Amsterdam Zuidoost. In dit stads-deel wonen echter voldoende potentiële klanten om de komst van een tweede filiaal te rechtvaardigen. Minno Venema: “Uiteindelijk kozen we voor een 1200 m² grote Action in winkelcentrum Holendrecht. Hoorne Vast-goed was daar bezig met een belangrijke vernieuwing en wij hadden er vertrouwen in dat het winkelcentrum de opgaande lijn weer te pakken zou krijgen.”Uiteraard was het besluit van Action primair gebaseerd op een strikt zakelijke afweging. Of zoals Venema het zegt: “Als wij ergens een winkel openen, gaan we er natuurlijk van uit dat die rendeert. Maar wat zeker ook

een rol heeft gespeeld, is ons geloof in Holendrecht. Net als de winkeliers, Hoorne Vastgoed en Vomar Voordeelmarkt had ik de overtuiging dat het na een moeilijke periode weer de goede kant op zou gaan. Action is wel vaker actief op lastige locaties. Onze ervaring is dat je daar wel degelijk succesvol kan zijn. Wie de handschoen op durft te pakken en gelooft in een mooie afloop kan een eind komen.”De Action in winkelcentrum Holendrecht voorziet voor mensen uit de buurt en ook van daarbuiten in een grote behoefte. Minno Venema kan oprecht genieten van dat succes. Helemaal als hij zich bedenkt dat de winkel ook nog eens werk biedt aan circa 40 mensen uit vooral Holendrecht. n



Metrostraat tussen AMC en metrostation Holendrecht, maart 1989

Een foto

van toen…


Verrassend voordelig voor iedereen

‘Holendrecht heeft echt alles in huis’In juni 2014 opende Kruidvat een middelgrote vestiging (ruim 250 m²) in winkelcentrum Holendrecht. De marktleider in health- en beautyproducten heeft in Nederland meer dan 860 winkels en vestigt zich, zegt districtsmanager Mariska van Amsterdam, ‘daar waar onze klanten zich bevinden’. Dus ook in Holendrecht. “Onze afweging was dat in die buurt voldoende potentiële Kruidvat-klanten te vinden zijn voor wie onze winkel een aantrekke-lijk en goed geprijsd assortiment heeft. Sinds we in Holendrecht van start zijn gegaan, heb-ben we veel klanten enthousiast voor onze winkel weten te maken. Uiteraard hopen we nog veel meer klanten uit de omgeving in onze winkel te verwelkomen.”

Dat winkelcentrum Holendrecht een bewogen verle-den achter de rug heeft, is haar uiteraard bekend. Maar voor Kruidvat was dat geen beletsel om er een winkel te vestigen. Of zoals de distritsmanager het zegt: “We staan met meer dan 1000 winkels in Nederland en België, ruim 15.000 medewerkers en wekelijks ruim 3 miljoen klanten midden in de samenleving en dein-zen niet snel terug voor uitdagende omstandigheden.” Bij de afweging om ergens een Kruidvat-winkel te openen, is onder meer de aanwezigheid van andere grote(re) zaken van belang. Een combinatie van een paar bekende klantentrekkers (in het geval van win-kelcentrum Holendrecht Kruidvat, Action en Vomar Voordeelmarkt) blijkt vaak een belangrijk pluspunt te zijn. Mariska van Amsterdam: “Met dit gevarieerde winkelaanbod bieden we consumenten een aantrek-kelijk winkelcentrum.”Naar de mening van Van Amsterdam is winkelcen-trum Holendrecht ‘mooi vernieuwd’. En wel zó mooi dat ook mensen van buiten de buurt er naartoe zouden moeten komen: “Door de aantrekkelijke vernieuwing en het gevarieerde winkelaanbod verwachten we ook

meer publiek uit de verder gelegen wijken te zien. Want winkelcentrum Holendrecht heeft echt alles in huis en is absoluut de moeite waard voor mensen in andere buurten.” Waarbij voor Kruidvat geldt dat de ruim tien medewerkers ook op zondag hun winkel-deuren voor het publiek openen met natuurlijk verras-sende acties en een grote hoeveelheid aanbiedingen voor iedereen. n

Directeur Jan Heeremans van Hoorne Vastgoed zag hoe het tij werd gekeerd

‘We hebben Holendrecht sámen sterker gemaakt’Als Jan Heeremans érgens de essentie van het begrip human capital ten volle heeft erva-ren, was het in Holendrecht. De vernieuwing van het winkelcentrum in dit deel van Amster-dam-Zuidoost maakte volgens de algemeen directeur van Hoorne Vastgoed het beste in mensen los. Onder moeilijke omstandigheden werd op basis van samenwerking bemoedi-gend veel gepresteerd. Heeremans: “De zwaarte van de problematiek in de wijk heeft mij eerlijk gezegd wel eens bij de keel gegrepen. Des te mooier vind ik het dat we met z’n allen dóór zijn gegaan en samen iets goeds tot stand hebben gebracht.”

Hoorne Vastgoed verwierf het winkelcen-trum halverwege de jaren 90 en vestigde er een winkel van zusterbedrijf Vomar Voordeelmarkt. Die supermarkt bleek

naarmate de tijd verstreek voor steeds meer bezoekers van het winkelcentrum uit te zijn gegroeid tot een ge-waardeerde ontmoetingsplek. Door grote maatschap-pelijke problemen belandde Holendrecht echter in een neerwaartse spiraal. Ook het winkelcentrum kreeg te maken met de negatieve gevolgen van die neergang. In de beeldvorming kwam Holendrecht te boek te staan als een wijk die je alleen al vanwege criminaliteit en verval maar beter kon mijden. Klanten bleven weg. Ondernemers pakten hun biezen. Mediaberichten uit die zware tijd maken melding van liquidaties, overval-len, bedreigingen en veel sociale ellende.

Heeft Hoorne Vastgoed ooit overwogen om er als eigenaar van het winkelcentrum de brui aan te geven?

Heeremans: “Die optie is nooit serieus besproken. Er zal vast wel eens iemand van ons of van Vomar Voor-


deelmarkt zich in een hele sombere bui af hebben gevraagd hoe het tij in hemelsnaam gekeerd zouden kunnen worden. Voor alle ondernemers in winkel-centrum Holendrecht was het een extreem moeilijke toestand. Dus ook voor ons. Hoorne Vastgoed is actief in veel gemeenten en heeft daar uiteraard ook erva-ring opgedaan met het werken onder maatschappelijk moeilijke omstandigheden. Wat Holendrecht bijzonder maakte, was de aard en omvang van de problematiek. Toen het erger en erger begon te worden, groeide bij een aantal zeer betrokken partijen en personen het besef dat we echt een halt aan die negatieve ontwik-keling toe moesten roepen. Je erbij neerleggen was domweg geen optie. Er móest iets gebeuren. Waarbij Hoorne Vastgoed zich primair heeft gefocust op het winkelcentrum.”

Wat was jullie insteek?Heeremans: “Eerst is overwogen om op een andere locatie een volledig nieuw winkelcentrum te bouwen. Een idee dat rond 2002/2003 ontstond. Die achteraf te

ambitieus gebleken plannen zijn mede door de crisis in schoonheid gestorven. Volledige nieuwbouw zat er niet in. Daarna is de aandacht volledig verlegd naar het vernieuwen van het bestaande winkelcentrum. Wij wisten als eigenaar dat er niet aan investeringen te ontkomen viel. Doe je dat niet, dan geef je in feite een signaal af dat je er niet meer in gelooft. Dat zou voor iedereen funest zijn geweest.”

Op welke manier zijn jullie met het winkelcentrum aan de slag gegaan?

Heeremans: “Zowel beheersmatig als bouwtechnisch. In de sfeer van beheer namen we uiteenlopende maat-regelen zoals het verbeteren van het schoonmaken, graffitibestrijding en het tegengaan van duivenover-last. Ook kwam er bewaking met camera’s. Bouwtech-nisch is in overleg met MIII Architecten gekozen voor het aanpassen van verouderde luifels, het weghalen van rare hoeken en gaten en vernieuwen van gevels. Er kwamen bijvoorbeeld betere zichtlijnen in plaats van onoverzichtelijke plekken die als onprettig wer-den ervaren. Al die maatregelen hadden meteen een positieve invloed op de uitstraling en veiligheid van winkelcentrum Holendrecht.”

En bepaald niet onbelangrijk: de winkel van Vomar werd volledig vernieuwd.

Heeremans: “Dat was één van de impulsen waardoor winkelcentrum Holendrecht de opgaande lijn te pakken kreeg. Toen Vomar Voordeelmarkt besloot de winkel volledig te vernieuwen, werd dat door iedereen gezien als een blijk van vertrouwen in de toekomst van het

▲

37Impuls voor Holendrecht

winkelcentrum. Je hebt voor het positief ontwikkelen van een moeilijk gebied altijd gemotiveerde trekkers nodig. Partijen die hun nek uit durven te steken en ook als het tegenzit voluit door blijven gaan. Ik zal niet ver-hullen dat Holendrecht voor Hoorne Vastgoed, Vomar Voordeelmarkt en de andere ondernemers een moeilijk gebied was. Wij hebben voortdurend de afweging moe-ten maken of het verantwoord was om in dat gebied te blijven investeren. Dat leidde wel eens tot pittige discussies.”

Een goed sociaal rendement valt te respecteren. Maar het draait ook om harde euro’s. Hoe opereerde Hoorne Vastgoed als eigenaar van het winkelcentrum in dat spanningsveld?

Heeremans: “Essentieel was de samenwerking met stadsdeel. Bij de bestuurders was het besef groot dat

de bakens moesten worden ver-zet. En dat we het met z’n allen niet konden permitteren om vast te lopen in eindeloze procedures en complexe besluitvorming. Een project als Holendrecht kan domweg niet in de papieren fase blijven steken. Want dan ebt het vertrouwen weg en wordt er niet door meer partijen als Hoorne Vastgoed en ook andere geïnves-teerd. Wij merkten dat iedereen tot het uiterste wilde gaan om te voorkomen dat Holendrecht door het ijs zou zakken. Dat gaf ons het

vertrouwen dat investeren in het vernieuwen en ver-beteren van het winkelcentrum verantwoord zou zijn. We deden en doen dat in de wetenschap dat vooral de positie van de kleinere ondernemers kwetsbaar is. Dus zonder nou meteen cadeautjes weg te geven proberen we daar zakelijk gezien wel als het even kan rekening mee te houden. Want het zou zonde zijn als juist deze voor een levendig en divers winkelcentrum essentiële groep het niet redt. Ik ben ervan overtuigd dat inves-teren in mensen en maatschappij zich op den duur altijd uitbetaalt. Het gaat om méér dan alleen vastgoed vullen.”

Wat zijn voor u tot nog toe de belangrijkste lessen van het project geweest?

Heeremans: “Dat je als iedereen zijn stinkende best doet wel degelijk het tij kan keren. Hoe uitzichtloos de


situatie soms ook lijkt. De zwaarte van de problematiek in Holendrecht heeft mij wel eens bij de keel gegrepen. Het was benauwend om te zien wat er zich vooral op sociaal gebied aan narigheid afspeelde. Dat heeft diepe indruk op mij gemaakt. Ik had het in die mate en in die zwaarte nooit eerder meegemaakt. Het stadsdeel, de corporaties, de centrale stad, de poli-tie, de bewoners, de ondernemers, de scholen, iedereen raakte er van doordrongen dat de verpaupering gestopt moest worden. Het was indrukwekkend om te zien hoe stap voor stap werd toegewerkt naar verbetering. De minpunten van Holendrecht zijn in de media jarenlang uitgebreid belicht. Het is nu tijd om de positieve kanten te tonen. Zoals de ongelooflijke drive van mensen om er iets goeds van te maken. Of het swingende karakter van dit deel van Amsterdam waar je onvoorstelbaar veel nationaliteiten tegenkomt. Die lokale kleur zie je terug in winkelcentrum Holendrecht. Nu de teloorgang is gestopt, praat iedereen daar weer met iedereen en

is de positie als gewaardeerde ontmoetingsplek bij wijze van spreken heroverd. Wat mij raakt en vooral ook moed geeft, is dat het goede het slechte blijkbaar toch kan overwinnen. Op basis van kleine initiatieven is toegewerkt naar iets groots. Dat wij daar als ontwik-kelaar en belegger met ons Holendrecht-team een bijdrage aan hebben geleverd, vind ik fijn. Ik denk bij wijze van spreken dat van de 100 beleggers er 99 had-den gezegd: ik pak mijn verlies en ben pleite. Ik ben er terugkijkend op het project best trots op dat Hoorne Vastgoed is gebleven.”

Wat is er nodig om Holendrecht een goede toekomst te bieden?

Heeremans: “Doorgaan met investeren en ook met brancheren. Met het oog op dat laatste ben ik blij dat gerenommeerde bedrijven als Action en Kruidvat in winkelcentrum Holendrecht een winkel hebben geopend. Naast de specifieke kleintjes met hun eigen Holendrecht-kleur – zoals fietsenmaker Jos Honse-laar en de boksschool van Raymond Joval – hebben we dus ook grote bedrijven als Action, Kruidvat en Vomar Voordeelmarkt in huis. Voor de toekomst van Holen drecht geldt dat we er met alle betrokken par-tijen voortdurend bovenop moeten blijven zitten. Dat betekent op het gebied van openbare orde en veilig-heid een duidelijk handhavingsbeleid. Maar ook alle aandacht voor wonen en werk. En voor een mooie, bijna uitnodigende openbare ruimte waar verloedering geen kans meer krijgt. We hebben Holendrecht sámen sterker gemaakt en hebben nu ook sámen de kans en verplichting om niet te verslappen.” n


142277 coalitie brochure impuls voor holendrecht def

Documents

Transcript of 142277 coalitie brochure impuls voor holendrecht def