Tracheostoma 1 Tracheostoma

Patiënteninformatie

Tracheostoma

1224658 IC Tracheostoma.indd 1 01-06-18 11:29

1224658 IC Tracheostoma.indd 2 01-06-18 11:29

Tracheostoma 1

Tracheostoma

Intensive Care, route 3.3Telefoon (050) 524 6540

Inleiding

Uw familielid of naaste is opgenomen op de Intensive Care en heeft op dit moment ondersteuning van de ademhaling nodig. Deze folder informeert u over het aanleggen van een tracheostoma en is bedoeld als aanvulling op de mondelinge informatie, die u van de behandelend specialist (intensivist) en verpleegkundige ontvangt.

Wat is een tracheostoma?

Een tracheostoma is een opening van de luchtpijp naar de hals. De operatie, waarbij de opening wordt gemaakt, heet een tracheotomie. Een tracheostoma wordt via een kleine operatie aangelegd. De ingreep wordt onder narcose uitgevoerd. Hierdoor heeft de patiënt zo min mogelijk last van de ingreep. Het aanleggen van het tracheostoma gebeurt door middel van een sneetje tussen de adamsappel en het bovenste gedeelte van het borstbeen. Daarna plaatst de chirurg een buisje in de luchtweg. Dit buisje heet een tracheacanule. De tracheacanule vervangt de tube die via de mond was ingebracht. De beademings-machine kan nu aangesloten worden op de tracheacanule. De machine kan volledig of gedeeltelijk ondersteuning van de ademhaling bieden. Wanneer de toestand van de patiënt het toelaat, kan er ook geheel zelfstandig (zonder hulp van de beademingsapparatuur) via de canule worden geademd, eventueel met extra zuurstof.

Redenen voor een tracheostoma

Uw familielid of naaste ligt aan de beademing. Via een plastic buisje (tube), dat door de mond in de luchtpijp is ingebracht, voorziet de beademingsmachine de longen van lucht. De intensivist heeft vanwege een van de volgende problemen/situaties besloten uw familielid of naaste een tracheostoma te geven:• De beademing gaat lang duren. Een tracheostoma veroorzaakt minder irritatie

van mond en keel en is daarom beter te verdragen.

1224658 IC Tracheostoma.indd 1 01-06-18 11:29

2 Martini Ziekenhuis

• Het ontwennen van de beademing verloopt moeizaam. Met een tracheostoma is het ontwennen vaak makkelijker uitvoerbaar.

• Slijm uit de longen kan onvoldoende worden opgehoest. Een tracheostoma biedt een toegangsweg voor het wegzuigen van dit overtollig slijm.

• Er bestaat zwelling in het gezicht en/of in de luchtwegen, bijvoorbeeld door een ongeval of operatie. Het is noodzakelijk dat de luchtweg open blijft. Een tracheostoma garandeert een vrije luchtweg.

Mogelijke complicaties na het aanleggen van een tracheostoma

• nabloeding;• lucht onder de huid (subcutaan emfyseem);• infectie;• verlies van de canule.

De cuff

De meeste tracheacanules hebben aan het uiteinde een ballonnetje (= cuff). Een opgeblazen cuff zorgt ervoor dat de luchtweg richting keelholte volledig is afgesloten. De in- en uitademing verloopt uitsluitend via de tracheacanule. Ook zorgt een opgeblazen cuff ervoor dat er geen speeksel in de luchtwegen kan komen.

Spreken met een tracheacanule

Om te kunnen spreken moet er lucht langs de stembanden kunnen stromen. Een opgeblazen cuff belemmert deze luchtstroom. Spreken met een tracheacanule is daardoor alleen mogelijk wanneer de cuff leeg is en er voldoende lucht langs de canule kan passeren. De arts bepaalt wanneer de cuff niet opgeblazen hoeft te zijn. Om te kunnen beademen is het noodzakelijk dat de cuff de eerste tijd is opgeblazen.

Eten en drinken met een tracheacanule

Eten en drinken met een tracheacanule is mogelijk wanneer de situatie dit toelaat. Zo niet, dan wordt voeding en vocht via een maagsonde en/of een infuus toegediend.

1224658 IC Tracheostoma.indd 2 01-06-18 11:29

Tracheostoma 3

Verzorging van een tracheostoma en tracheacanule

De verpleegkundige verzorgt drie keer per dag het tracheostoma en de canule. De huid rondom het stoma wordt schoongemaakt en de canule gereinigd van slijm.

Wanneer wordt het tracheostoma verwijderd?

Zoals eerder is aangegeven zijn er verschillende redenen om een tracheostoma aan te leggen. Die reden bepaalt ook wanneer de tracheacanule definitief wordt verwijderd. Dit gebeurt op de IC of verpleegafdeling. Redenen voor het verwijderen van de canule:• Een moeilijk van de beademing te ontwennen patiënt: de tracheacanule wordt verwijderd wanneer de patiënt in staat is volledig

zelfstandig te ademen. • Een patiënt met een te veel aan slijmproductie: de tracheacanule wordt verwijderd wanneer de patiënt in staat is zelfstandig

het overtollige slijm op te hoesten of wanneer de slijmproductie is afgenomen. • Een patiënt met zwelling rondom het gelaat of van de luchtwegen: de tracheacanule wordt verwijderd wanneer de zwelling is afgenomen en een

vrije luchtweg is gegarandeerd.

Na het verwijderen van de tracheacanule wordt de opening afgeplakt verbonden en deze sluit vanzelf. Dit duurt ongeveer één tot drie weken.

Tevredenheid

Wij gaan ervan uit dat de behandeling naar tevredenheid verloopt. Mocht dit niet het geval zijn, bespreekt u dit dan met degene die hiervoor direct verantwoordelijk is. U kunt ook een afspraak maken met het hoofd van de afdeling of met de klachtenfunctionaris van het ziekenhuis. Meer informatie hierover vindt u op onze website of in de folder Uw tevredenheid, onze zorg.

1224658 IC Tracheostoma.indd 3 01-06-18 11:29

4 Martini Ziekenhuis

Tot slot

Heeft u naar aanleiding van deze folder nog vragen, dan kunt u contact opnemen met de verpleegkundige of de specialist.

1224658 IC Tracheostoma.indd 4 01-06-18 11:29

1224658 IC Tracheostoma.indd 5 01-06-18 11:29

Martini Ziekenhuis

PostadresPostbus RM Groningen

BezoekadresVan Swietenplein Groningen

Algemeen telefoonnummer()

www.martiniziekenhuis.nl

1224

658

05-2

018

1224658 IC Tracheostoma.indd 6 01-06-18 11:29