26 10-2007 > zorg & financiering

> algemeen> reacties op de vsw-begroting voor 2008

1201 eerste reactie actiz: efficiencykorting awbz komt hard aan

‘Dit kabinet gaat met de rug naar een maat-schappelijke realiteit staan.’ Dat zegt directeurMariëlle Rompa van ActiZ, organisatie vanzorgondernemers, in reactie op de kabinets-plannen voor de Algemene wet bijzondere ziek-tekosten (AWBZ). ‘Met name de voorgestelde“efficiencykorting” van een procent op alletarieven is een blinde bezuiniging. Dezemanoeuvre plaatst de werkelijkheid buitenbeeld: de groei van de uitgaven voor de oude-renzorg houdt sinds jaar en dag geen gelijketred met de vergrijzing.’

De jaarlijkse groei van de kosten voor de oude-renzorg bezorgden opeenvolgende kabinetten alveel hoofdbrekens. Mariëlle Rompa heeft daarwel begrip voor, maar zij beklemtoont dat eenaantal uitgangspunten buiten de discussie zoumoeten staan. Allereerst dat iedereen recht heeftop de zorg die nodig is. Een landelijk indicatie-orgaan (CIZ) bepaalt dat aan de hand van duide-lijke criteria voor verantwoorde zorg. Hetsnijden in onderdelen van het zorgpakket, zoalsdit kabinet van plan is met het beperken van deaanspraken op ondersteunende begeleiding,staat haaks op deze maatschappelijke afspraak.Zorginhoudelijke afwegingen komen dan onderregie te staan van een politiek probleem: hettekortschietende budget voor de ouderenzorg,aldus Rompa. ‘Het kabinet kan natuurlijk devraag stellen of de rekening voor de vergrijzingniet anders verdeeld moet worden. Maar eenoverheid die suggereert dat mensen best metminder zorg toekunnen dan een onafhankelijkindicatieorgaan nodig acht, gaat op de verkeerdestoel zitten’, aldus Rompa.

Samenhang

Een ander belangrijk uitgangspunt is de samen-hang tussen zorg thuis (extramuraal) en zorg inzorghuizen (intramuraal). Het Nederlandsezorgsysteem ademt als het ware met twee lon-gen en dat is uniek in de wereld. Daardoor kun-nen mensen die dat willen zo lang mogelijkthuis blijven wonen én worden aanzienlijk hoge-re maatschappelijke kosten door opname in eenzorghuis bespaard. De zorgkosten groeien aan-zienlijk wanneer iemand vanuit huis naar eenverpleeg- of verzorginstelling gaat, terwijl ersteeds meer mogelijkheden bestaan om zorgthuis op een gelijkwaardig niveau te realiseren.Rompa: ‘Ook in de politiek bestaat sinds jaar endag overeenstemming dat dit een prachtsysteemis. Het beperken van de zorg thuis, onder anderein de ondersteunende begeleiding, heeft daaromverstrekkende gevolgen. Het zal leiden tot eer-dere opname in een zorghuis en frustreert deextramuralisering van de zorg. Dat is dus, ingoed Nederlands: penny-wise, pound-foolish.Snijden in de zorg thuis komt de samenlevinguiteindelijk duur te staan.’

Beleidsjargon

Het kabinet stelt ook extra middelen beschik-baar, met name 250 miljoen euro voor de ver-pleeghuizen, conform eerdere beloften in ver-kiezingstijd en adviezen van onder andere deNederlandse Zorgautoriteit (NZa). Ook hetNederlands instituut voor onderzoek van degezondheidszorg (Nivel) benadrukte onlangshet belang van extra investeringen in deze sec-tor. Toch blijft het echte probleem buiten beeld:het structurele tekort in de financiering van deouderenzorg. Door het debat te voeren metbegrippen als ‘budgetoverschrijding’, ‘efficien-

ZenF-1007 cyaan.qxd 29-11-07 12:18 Pagina 26

reacties op de vsw-begroting voor 2008

27zorg & financiering > 10-2007

cykorting’ en ‘pakketbreedte’ wordt de sug-gestie gewekt dat de toenemende zorgkostendoor de vergrijzing een politiek beheersbaarprobleem zou zijn. Rompa: ‘De vergrijzingdring je niet terug met beleidsjargon. Het ver-pakken van een blinde bezuiniging van 160 mil-joen op de AWBZ als een “efficiencykorting” vaneen procent, is politieke cosmetica. Alleen alvanuit arbeidsmarktperspectief zijn zulke kor-tingen niet te plaatsen; dit krimpbeleid bindtonze handen op de rug om het werken in dezorg aantrekkelijk te houden. De overheid ac-teert als een wantrouwende schatkistbewaarderdie achter de toenemende zorgvraag oneigenlijk

gebruik vermoedt. In werkelijkheid laten deexploitatieresultaten van zorgorganisaties alleenmaar een dalende lijn zien. Ook verzekeraarsmelden niets over te houden aan hun zorgpolis-sen. Niemand in de zorgsector wordt beter vande vergrijzing, integendeel. De overheid weigertgewoon over de brug te komen voor het simpelegegeven dat meer mensen meer zorg nodig heb-ben. Zolang de AWBZ een uit premies en publie-ke middelen bekostigd recht op zorg borgt,heeft de politiek geen andere keus dan hiervoorvoldoende geld ter beschikking te stellen.’Bron: ActiZ, 18 september 2007<

1202 tweede reactie actiz: kabinet maakt beloften kraamzorg enpreventief jeugdbeleid waar

Hoewel ActiZ, organisatie van zorgonderne-mers, kritische vraagtekens plaatst bij het voor-genomen kabinetsbeleid rond de ouderenzorg,bestaat er waardering voor de initiatieven rondde kraamzorg en het preventief jeugdbeleid.Het kabinet maakt 34 miljoen euro vrij voorextra kraamzorg. ActiZ, waarbij het overgrotedeel van de kraamzorgorganisaties in Neder-land is aangesloten, vindt dat een goede zaak.Na jarenlange druk op de ruimte voor de onder-steuning van ouders en hun pasgeborenbaby(’s), lijkt er nu meer ontspanning aan hetkraambed te komen.

Doordat de kraamverzorgende meer uren in hetgezin is, kan zij (of hij) met voorbeeldgedrag envoorlichting ouders helpen bij een goede start.Ook voor vroegsignalering van problemen bie-den deze extra uren een belangrijke ondersteu-ning.

Centra voor Jeugd en Gezin

Ook de Centra voor Jeugd en Gezin, die er in allegemeenten in Nederland moeten komen, begin-nen steeds meer handen en voeten te krijgen.Het kabinet beoogt met deze centra ‘de omslagnaar preventie’ te maken en vindt daarvoor ActiZaan haar zijde. Het eerder signaleren en aanpak-ken van opvoed- en opgroeiproblemen is hardnodig, gezien de stijgende vraag naar jeugdzorg.ActiZ werkt actief mee aan de totstandkomingvan deze centra, waarin de jeugdgezondheids-zorg (o.a. consultatiebureaus) en jeugdwelzijnkernpartners zijn. Bij ActiZ zijn alle consultatie-bureaus van ons land aangesloten. De Centravoor Jeugd en Gezin kunnen een belangrijke rolspelen als een knooppunt van huidige voorzie-ningen. Het elektronisch kinddossier (EKD)vormt daarbij een belangrijk onderdeel; ActiZsteunt het streven van het kabinet dat het EKD in2008 wordt ingevoerd en hoopt dat juridischeprocedures daarvoor geen blokkade vormen.Bron: ActiZ, 18 september 2007<

ZenF-1007 cyaan.qxd 29-11-07 12:18 Pagina 27