2de jg., december 2005, nr. 12

http://kadoc.kuleuven.be/nl/actu/enbr/enbr_2005_12.htm[20/01/2015 12:38:26]

[Home] [Abonneren] [Archief] [Colofon] [Website] [Signalementen] [Print]

2de jg., december 2005, nr. 12

Inhoud

Damiaan, de Grootste Belg. Melaatsenmissionaris sprak ook vroeger tot de verbeelding

Een gasthuis in en voor de stad. Tentoonstelling over de Gasthuiszusters van Lier

Ondernemen met coöperatief kapitaal. Publicatie over Groep ARCO

75 jaar Radio. Op KADOC meer dan 75 jaar

Damiaan, de Grootste BelgMelaatsenmissionaris sprak ook vroeger tot de verbeelding

Gisteren 1 december werd Jozef De Veuster, alias paterDamiaan, tot Grootste Belg verkozen. Hij haalde het overtuigendvan wetenschapper-bedrijfsleider Paul Janssen en wielrenner EddyMerckx. Damiaan is voor KADOC lang geen onbekende. Zowel ophet documentaire als op het onderzoeksvlak duikt hij regelmatig inhet centrum op.

Damiaan (1840-1889) was al tijdens zijn leven een legende, eenBV (of liever BB, Bekende Belg) avant la lettre. Zijn keuze voorhet melaatseneiland Molokai in 1873 werd wereldnieuws. En ookde jaren daarop haalde hij regelmatig de pers, zeker toen in 1886bekend werd dat hij zelf door melaatsheid was getroffen. Na zijndood kwam dan een stroom van publicaties (en later zelfs films)op gang, die tot vandaag aanhoudt. Een neerslag van dat alles isterug te vinden via de KADOC-databanken. Een snelle zoektochtlevert meer dan 200 records op, van omvangrijke biografieën enpopulaire brochures over foto’s en affiches tot films.

Wie meer wil, kan bij het Damiaancentrum van de paterspicpussen in Leuven terecht. Daar wordt de waardevolleDamiaancollectie bewaard, die enkele jaren geleden door KADOCis geïnventariseerd. De collectie bevat onder meer brieven van enaan Damiaan, stukken die betrekking hebben op het lange procesvan zaligverklaring en documentatie over de vele momentenwaarop de ‘apostel der melaatsen’ in de schijnwerpers stond.

Voor een grondig inzicht in de figuur en het werk van Damiaan,gesitueerd in zijn historische context, is onder meer de KADOC-Studie Rond Damiaan uit 1989 nog altijd aan te raden. Damiaan enkele weken voor zijn dood

op 15 april 1889.

[Lees meer over Damiaan in KADOC Studie 7]

[Terug naar inhoud]

Een gasthuis in en voor de stadTentoonstelling over de gasthuiszusters van Lier

Op 25 november werd in het Stedelijk Museum van Lier detentoonstelling ‘Een gasthuis in en voor de stad. DeGasthuiszusters van Lier’ geopend. Deze coproductie van KADOCen het Stedelijk Museum focust op een belangrijk facet van degeschiedenis van de gezondheidszorg in Lier. Aan deMechelsestraat in Lier ligt immers een groot ziekenhuiscomplex.Het moderne gebouw doet niet vermoeden dat de fundamentenvan de instelling bijna negen eeuwen oud zijn. Enkel een opvallendschilderij in de inkomhal wijst erop dat het ziekenhuis een langegeschiedenis kent. Het leert ook dat zusters daarin een hoofdrolspeelden.

Dat schilderij is nu de blikvanger van de tentoonstelling. Diereconstrueert de lange weg die het gasthuis én de zusters

2de jg., december 2005, nr. 12

http://kadoc.kuleuven.be/nl/actu/enbr/enbr_2005_12.htm[20/01/2015 12:38:26]

aflegden in de stad: van een opvanghuis voor zieke Gummarus-bedevaarders in de Pettendonckweiden in de twaalfde eeuw overeen gasthuis aan de Berlaarpoort in de dertiende eeuw naar eennieuw hospitaal aan de Mechelpoort in de tweede helft van denegentiende eeuw, om ten slotte te komen tot het huidigeziekenhuis met een regionale uitstraling. Kaarten en plannen,foto’s en schilderijen, oude documenten en voorwerpen brengende relatie van de gasthuiszusters met de stad weer even totleven.

Aanleiding voor de tentoonstelling is de publicatie Eén van hart enéén van ziel. Geschiedenis van de Augustinessen-Gasthuiszustersvan Lier 1130 - 2005, geschreven door de historici KristienSuenens en Anneleen De Staercke in samenwerking met WimBoschmans en Jan Possemiers. Het is een uitgave van het H.-Hartziekenhuis en KADOC-KU Leuven. Het boek brengt op eenwetenschappelijk verantwoorde en tezelfdertijd publieksgerichtemanier de boeiende geschiedenis van bijna negen eeuwen LierseAugustinessen-Gasthuiszusters in woord en beeld.

Affiche van de tentoonstelling Een gasthuis inen voor de stad, de Gasthuiszusters van Lier.

[Meer over de tentoonstelling]

[Meer over het boek]

[Terug naar inhoud]

Ondernemen met coöperatief kapitaal Publicatie over Groep ARCO

BACOB en DVV, de bank en de verzekeraar verbonden met dechristelijke werknemersbeweging, kenden tijdens de jaren 1990een sterke groei. Dankzij het succes van de coöperatievekapitaalwerving kon Groep ARCO, de holding van de beweging,haar financiële dochters van voldoende eigen vermogen voorzienom die groei te financieren. Tijdens de eerste consolidatiegolf inde financiële sector werd zelfs Paribas Bank België overgenomen,waarna in 1999 bankverzekeringsgroep Artesia BC werd gevormd.In 2000 werd echter geoordeeld dat de concurrentiepositie vanArtesia BC op langere termijn onder sterke druk zou komen testaan. Daarom kwam het in 2001 tot een fusie met de groteFrans-Belgische financiële-dienstengroep Dexia. Nu de grotefusieoperaties in de financiële sector voorlopig achter de rug zijn,blikt Groep ARCO terug op haar geschiedenis. Daarvoor deed zijeen beroep op KADOC. De publicatie wordt op 10 december 2005voorgesteld naar aanleiding van de 70ste verjaardag van deGroep.

De studie is het resultaat van vorsingswerk over de ontwikkelingvan de betrokken organisatie tijdens de laatste decennia (1980-2005) en een synthese van voorafgaand studiewerk. De eerstedrie hoofdstukken van het onderzoek bouwen immers voort opWelstand door vereniging, de studie over het Landelijk Verbondvan Christelijke Coöperaties (LVCC), die in 1987 door GodfriedKwanten werd geschreven. In het vierde en laatste hoofdstukwordt veel ruimte uitgetrokken voor een grondige duiding van degebeurtenissen sinds ca. 1990, toen LVCC tot Groep ARCO werdomgevormd. Achtereenvolgens komen aan bod: deherstructurering van 1990-1991, de saneringen en diversificatiebinnen de holding voor de nuts- en niet-financiële-dienstensectorAuxipar, de ontwikkeling van de dochters van de financiële-dienstenholding Arcofin en de coöperatieve kapitaalwerving. Inlaatste instantie wordt ingegaan op de sociale opstelling en wordtde vraag gesteld naar de uniciteit van de coöperatieve GroepARCO.

Omslag van de nieuwe publicatie over Groep ARCO.

2de jg., december 2005, nr. 12

http://kadoc.kuleuven.be/nl/actu/enbr/enbr_2005_12.htm[20/01/2015 12:38:26]

[Meer over het boek Ondernemen metcoöperatief kapitaal]

[Terug naar inhoud]

75 jaar RadioOp KADOC meer dan 75 jaar

Je kon er niet naast ‘luisteren’: de VRT vierde de afgelopenmaanden 75 jaar radio. In 1930 immers werd het NIR, hetBelgisch Nationaal Instituut voor Radio-Omroep, de voorloper vande VRT, opgericht. Nochtans is het radiomedium veel ouder. Deeerste uitzending in België vond al plaats in 1914 en ook de Kerkwas zich vroeg bewust van het belang van het gebruik van het“aether-ruim”. Het erfgoed dat op KADOC wordt bewaard, wijstdaarop.

In de bibliotheek zijn diverse documenten terug te vinden over hetradiofenomeen. Vermeldenswaard zijn de publicaties van RobertVandepitte (1893-1970), alias pater Leopold, samen met zijnbroer Juliaan (1894-1948) een pionier van de katholiekeradiobeweging in Vlaanderen. Ook moet worden verwezen naar DeVlaamsche radiogids, het orgaan van de Katholieke VlaamscheRadio-Omroep (KVRO) die in 1928 werd opgericht. Het is eenmeer gespecialiseerd tijdschrift, want ook in algemene culturelebladen als Hooger Leven krijgt de radio gehoor. Hetinternationale ‘radiogebeuren’ heeft eveneens in KADOC zijn plaatsmet de uitgaven van UNDA, de Internationale KatholiekeOrganisatie voor Radio en Televisie, sinds enkele jaren opgegaanin Signis.

Media-onderzoekers blijven in het KADOC-archief evenmin op hunhonger. Vooral de papieren van Jan Boon (1898-1960) bevattenbelangwekkend materiaal over de Belgische radio. Boon wasimmers van 1945 tot aan zijn dood administrateur-directeur-generaal van het NIR, later BRT. Op die NIR was regelmatig pater-scheutist Jan Joos (1911-1986) te horen met zijn missie-uitzendingen Vlaanderen zendt zijn zonen uit. Ook zijn archiefwordt op KADOC bewaard en biedt samen met dat vanKTRO/KTRC (Katholieke Televisie- en Radio-Omroep/-Centrum,nu gekend onder de naam Braambos) een schat aan documenten(inclusief geluidsmateriaal!) over het gebruik van de radio door deKerk in België.

Affiche van de Katholieke Vlaamsche Radio-Omroep, opgericht in 1928.

[Terug naar inhoud]

Copyright © KADOCDeze bladzijde van de KADOC e-nieuwsbrief werd laatst gewijzigd op http://kadoc.kuleuven.be/e-nieuwsbrief/