1. · Veel mensen drinken graag eens een kop koffie, maar voor één of twee personen is het zonde...

27

Transcript of 1. · Veel mensen drinken graag eens een kop koffie, maar voor één of twee personen is het zonde...

Page 1: 1. · Veel mensen drinken graag eens een kop koffie, maar voor één of twee personen is het zonde een volle koffiepot te zetten. Daarom maken veel mensen gebruik van koffiepads om
Page 2: 1. · Veel mensen drinken graag eens een kop koffie, maar voor één of twee personen is het zonde een volle koffiepot te zetten. Daarom maken veel mensen gebruik van koffiepads om

2

1. Probleemstelling

Veel mensen drinken graag eens een kop koffie,

maar voor één of twee personen is het zonde een

volle koffiepot te zetten.

Daarom maken veel mensen gebruik van koffiepads

om maar een klein aantal koppen koffie te zetten.

Koffiepads zijn kleine ronde filters met daarin 7 à 8 gram gemalen

koffie voor Senseo koffiezetapparaten. Ze zien er aan de bovenkant

plat uit en aan de onderkant een beetje bol. Ze zijn verkrijgbaar in

verschillende smaken van diverse merken.

Het woord is een combinatie van het Nederlandse woord "koffie" en

het Engelse woord "pad" (op z'n Engels uitgesproken als: ped),

hetgeen "kussentje" betekent. Echter, in Engelstalige landen wordt

het woord pod i.p.v. pad gebruikt.

Na gebruik kunnen koffiepads bij het groente-, fruit- en tuinafval

(GFT-afval), omdat het zakje gemaakt is van biologisch afbreekbaar

filterpapier.

We kunnen de koffiepads niet zomaar los in

de kast leggen daarom maken we een houder

die we bij het koffieapparaat kunnen zetten

of bevestigen

Page 3: 1. · Veel mensen drinken graag eens een kop koffie, maar voor één of twee personen is het zonde een volle koffiepot te zetten. Daarom maken veel mensen gebruik van koffiepads om

3

2. Materiaal

Uit welke materialen zouden we een koffiepads houder kunnen maken?

……………………………………………………………………………………………………………………………….

Opdracht

Geef ook enkele voor- en nadelen.

- ………………………… voordeel: ………………………………………………………………….

nadeel: …………………………………………………………………….

- ………………………… voordeel: ………………………………………………………………….

nadeel: …………………………………………………………………….

- ………………………… voordeel: ………………………………………………………………….

nadeel: …………………………………………………………………….

Wij maken ons rekje uit kunststof, dit is steeds gemakkelijk te reinigen

en er blijven geen microben in het materiaal achter.

Kunststof is iets moeilijker te bewerken dan hout of metaal maar eens je

de basishandelingen onder de knie hebt gaat ook dit van een leien dakje.

www.mouldned.nl/onderzoek_kunststoffen.htm

Page 4: 1. · Veel mensen drinken graag eens een kop koffie, maar voor één of twee personen is het zonde een volle koffiepot te zetten. Daarom maken veel mensen gebruik van koffiepads om

4

3. Kunststof

Er bestaat een grote verscheidenheid aan kunststoffen, we zullen ze dus

eerst eens nader moeten bekijken voordat we een juiste kunststof voor

ons projectje kunnen kiezen.

Kunststoffen zijn een van de jongste telgen in de wereld van de

grondstoffen.

De allereerste kunststoffen vindt men in de negentiende eeuw. Maar de

explosieve vooruitgang van de kunststoffen is begonnen in 1909 met de

uitvinding van “bakeliet”.

Opdracht

Zoek eens op het internet wie het bakeliet uitgevonden heeft en

uit welk land hij afkomstig was.

Uitvinder: …………………………………………………………………………………………..

Land: ……………………………………………………….

Momenteel is het aantal bestaande kunststoffen zeer groot, maar we

kunnen ze onderverdelen in drie grote groepen :

1. Thermoharders

Tijdens de fabricage is de grondstof plastisch. Maar na de

eindbewerking is deze eigenschap verdwenen. Het voorwerp kan

niet meer plastisch gemaakt worden door verwarming, vanaf een

zekere temperatuur zal het verkolen.

Opdracht:

Kleef hieronder of op een A4 blad een afbeelding van een

een voorwerp in thermoharder kunststof.

www.vub.ac.be/hnmr/downloads/Polymeren.pdf

Page 5: 1. · Veel mensen drinken graag eens een kop koffie, maar voor één of twee personen is het zonde een volle koffiepot te zetten. Daarom maken veel mensen gebruik van koffiepads om

5

2. Thermoplasten

Deze kunststoffen verweken als ze warm worden, na afkoeling

nemen ze hun hardheid terug aan.

Opdracht: kleef hieronder een afbeelding van een voorwerp in

thermoplastische kunststof.

http://nl.wikipedia.org/wiki/Thermoplast

3. Elastomeren

Deze kunststoffen vertonen een zeer grote rekbaarheid.

Ze kunnen over meer dan hun dubbele lengte uitgerokken worden.

Opdracht: kleef hieronder een afbeelding van een voorwerp met

elastomeer als grondstof.

www.reomas.nl/NLelastomeer.html

Page 6: 1. · Veel mensen drinken graag eens een kop koffie, maar voor één of twee personen is het zonde een volle koffiepot te zetten. Daarom maken veel mensen gebruik van koffiepads om

6

4. Zelf een kunststof maken

De kunststof die we gaan maken is ontstaan in 1904 in Duitsland.

De naam ervan is “kunsthoorn” en is een thermoharder.

Benodigdheden:

Een halve liter melk, een beetje azijn, een steelpan, een lepel,

een filterdoek, een kookvuur, vormpjes.

Werkwijze:

a. Verwarm de melk op het vuur zonder ze te laten koken.

b. Voeg er twee eetlepels azijn aan toe en roer goed, in de

melk ontstaat een rubberachtige massa.

c. Giet de melk door het filterdoek (eventueel een oude

keukenhanddoek), de dikkere massa blijft erin. Pers het

filterdoek goed uit, zodat enkel de massa overblijft.

d. Het restproduct dat je nu hebt, kun je in een vorm persen

en laten uitharden.

Na enkele dagen heb je het eindproduct : kunsthoorn.

Vroeger werden er knopen en gespen van gemaakt.

5. De moderne kunststoffen

Bij productie van kunststoffen wordt uitgegaan van natuurlijke

materialen zoals cellulose,

steenkool, aardolie en aardgas.

Zo ontstaat er een grote

variëteit van kunststoffen met

namen zoals PET, PP, PVC, PS,

PMMA, …

Wat betekenen die afkortingen

en hoe kun je ze herkennen?

Daarom een klein overzicht in

een tabel, met naam, afkorting

en gebruik.

Page 7: 1. · Veel mensen drinken graag eens een kop koffie, maar voor één of twee personen is het zonde een volle koffiepot te zetten. Daarom maken veel mensen gebruik van koffiepads om

7

Naam Afkorting Gebruik Polyvinylchloride PVC betaalkaarten, poppen, koffers, …

Polyethyleenteraftalaat PET frisdrankflessen, krimpfolie, textielgaren

Polypropyleen PP folie, koord, tuinmeubels, …

Polystyreen PS keukengerief, potjes, piepschuim, …

Polyamide (nylon) PA visdraad, snaren voor tennisraketten, …

Polyethyleen PE flessen, vuilzakken, verpakkingen, …

Plexiglas PMMA lichtreclame, vliegtuigruiten, aquarium, …

6. Herkennen van kunststoffen

De verschillende kunststoffen herkennen is zeer moeilijk, maar toch

bestaan er enkele eenvoudige middelen.

Wij gaan ons beperken tot de brandproef.

Benodigdheden:

- kaars of brandertje

- veiligheidsbril

- tang

- stukjes kunststof

OPGEPAST: Zet bij de brandproef steeds een veiligheidsbril op.

Dampen die vrijkomen niet rechtstreeks inademen.

Lichtjes met de hand naar je toe waaien is voldoende

om te ruiken.

Een tabel als hulp.

materiaal kleur vlam geur

PVC groen - roet zoutzuur

PET geel boter

PP blauw – geel smelt, drupt kaars

PS oranje - geel reukloos

PA oranje - geel verbrand hoorn

PMMA geel - blauw zoet, fruitig

Page 8: 1. · Veel mensen drinken graag eens een kop koffie, maar voor één of twee personen is het zonde een volle koffiepot te zetten. Daarom maken veel mensen gebruik van koffiepads om

8

Proef:

Zet je bril op.

Breng met de tang voorzichtig het stukje kunststof in de vlam.

Observeer de kleur van de vlam en ruik.

Vergelijk met de tabel.

Gelukkig moet je niet telkens de brandproef doen om het soort

kunststof van een voorwerp te achterhalen.

De fabrikanten plaatsen de afkortingen meestal mooi in een pictogram op

het voorwerp.

Opdracht: Zoek eens een drietal pictogrammen van kunststoffen

op en kleef ze hieronder (of teken ze na).

7. Plexiglas

Wij gebruiken plexiglas om onze koffiepads houder te maken.

Plexiglas is een: (kleur het juiste bolletje)

O thermoharder

O thermoplast

Plexiglas is wel een gekende naam, maar de officiële benaming ervan is

heel wat moeilijker: Polymethylmethacrylaat.

Page 9: 1. · Veel mensen drinken graag eens een kop koffie, maar voor één of twee personen is het zonde een volle koffiepot te zetten. Daarom maken veel mensen gebruik van koffiepads om

9

Bekijk nu in groep eens een stukje plexiglas en schrijf een aantal

zichtbare eigenschappen op.

- ……………………………………………………………………….

- ……………………………………………………………………….

- ……………………………………………………………………….

Het ziet eruit als glas maar heeft enkele belangrijke voordelen. Welke?

- ………………………………………………………………..

- ………………………………………………………………..

Probeer aan de hand van voorgaande voordelen eens een paar gebruiken

van plexi op te noemen.

- ……………………………………………………………………………………………….

- ……………………………………………………………………………………………….

8. Milieu

Kunststoffen een probleem voor het milieu?

Ja en neen!

Wat is de reden van hun succes?

Kunststoffen zijn goede vervangers van tal van grondstoffen. Ze hebben

een reeks voordelen:

- Je kunt ze de eigenschappen geven die je wil.

- Ze zijn licht. Vergelijk maar eens een voorwerp in kunststof met

een in het oorspronkelijk materiaal. Neem bv. Een fles, de glazen

fles is veel zwaarder dan de fles in kunststof.

- Ze zijn gemakkelijk vormbaar. Kunststof kan in alle mogelijke en

onmogelijke vormen gegoten, geperst, ja zelfs geblazen worden.

- Ze rotten niet, ze roesten niet, er is geen onderhoud.

- Ze breken niet gemakkelijk. Het kan zelfs zeer hard en toch

veerkrachtig gemaakt worden. Slagvaste plastics, je krijgt ze niet

stuk.

Page 10: 1. · Veel mensen drinken graag eens een kop koffie, maar voor één of twee personen is het zonde een volle koffiepot te zetten. Daarom maken veel mensen gebruik van koffiepads om

10

Schijnbaar niets dan voordelen. Leve de kunststof. MAAR !!!

Voorwerpen uit kunststof hebben ook maar een beperkte levensduur, na

verloop van tijd worden ze afval.

De natuur weet geen raad met deze op kunstmatige wijze gemaakte

kunststoffen. Ze kunnen niet afgebroken worden zoals plantaardige en

dierlijke producten.

Op dit ogenblik bestaan er reeds kunststoffen die wel biologisch

afbreekbaar zijn. Het probleem is echter de prijs.

Hergebruik van kunststoffen.

Kunststoffen moeten dus hergebruikt worden, maar zo eenvoudig is het

niet. We weten reeds dat er zeer veel verschillende kunststoffen

gebruikt worden. Het overgrote deel hiervan zijn thermoplasten, maar

toch hebben ze verschillende eigenschappen.

Indien we selectief zouden inzamelen, soort bij soort, dan kan de

grondstof gemakkelijk opnieuw gesmolten worden en hergebruikt.

9. Realisatie

Om ons rekje te maken moeten we een aantal bewerkingen uitvoeren met

een aantal gereedschappen en/of machines.

1. gereedschappen

Om ons werkstuk te vervaardigen maken we gebruik van werktuigen

en machines.

Wat is het verschil tussen een werktuig en een machine?

Werktuig: …………………………………………………………………………………………..

Machine: ……………………………………………………………………………………………..

Page 11: 1. · Veel mensen drinken graag eens een kop koffie, maar voor één of twee personen is het zonde een volle koffiepot te zetten. Daarom maken veel mensen gebruik van koffiepads om

11

Plaats de juiste naam van werktuig of machine bij de juiste foto. boormachine – lijnbuiger – vijl – meetlat – boor – klok-boor

……………………………… …………………………… ………………………………

……………………………….. ……………………………. …………………………….

2. Tekening

Hieronder zie je de technische tekening van ons werkstukje,

probeer hem eens te “lezen” en vul dan de bijhorende vraagjes in.

250 mm

20 mm

90 mm

10

5 m

m

70

mm

10

10

Ø 4 mm

Page 12: 1. · Veel mensen drinken graag eens een kop koffie, maar voor één of twee personen is het zonde een volle koffiepot te zetten. Daarom maken veel mensen gebruik van koffiepads om

12

a. Hoe lang is het plexi plaatje dat we nodig hebben?

…………………………………………………………………………………….

b. Hoeveel gaten voor de ophanging moeten we boren?

…………………………………………………………………………………….

c. Welke diameter heeft het gat om onze houder op te hangen?

…………………………………………………………………………………….

d. Hoeveel plooilijnen kan je op de tekening terugvinden?

…………………………………………………………………………………….

3. Werkgang

Vervolledig de werkgang en maak een keuze uit onderstaande

bewerkingen en gereedschappen.

Bewerkingen : schuren – plooien – aftekenen – vijlen – boren

Gereedschap : lijnbuiger – vijl – schuurpapier – klokboor -

boor - boormachine – meetlat - potlood

Werkgang

volgorde bewerking gereedschap

Maten overbrengen

Boren van het gat

Uitzagen figuur

Plooien

Ontbramen

Hoeken afronden

Page 13: 1. · Veel mensen drinken graag eens een kop koffie, maar voor één of twee personen is het zonde een volle koffiepot te zetten. Daarom maken veel mensen gebruik van koffiepads om

13

4.Gebruik van de boormachine

Veiligheid:

· Zet een veiligheidsbril op!

· Zorg dat lange haren in een staart zitten!

· Lange mouwen, die ruim zitten, opstropen!

· Zie je bij iemand anders iets mis gaan,

druk dan meteen op de rode noodknop

Geschikt voor:

hout, multiplex, triplex,

kunststof, aluminium, ijzer, messing,

enz…

Het aftekenen van een boorgat

1 Zet een KRUISJE op de plaats waar je een gaatje wilt boren.

2 Prik bij hout met een PRIEM een klein putje op de plaats van het gaatje.

Sla bij metaal met een CENTERPUNT een putje zodat de boor een

beginnetje heeft.

3 Kies de juiste boor en boordiameter (boor 4 = 4 mm dik).

Houtboor heeft

een klein spits

puntje

Metaalboor heeft

een stompe punt

Page 14: 1. · Veel mensen drinken graag eens een kop koffie, maar voor één of twee personen is het zonde een volle koffiepot te zetten. Daarom maken veel mensen gebruik van koffiepads om

14

Materiaal op de boormachine leggen

1 Je kunt je werkstuk vastklemmen in een boorklem zodat je het goed vast

kan houden.

Nu kan het werkstuk niet met de boor meedraaien, omdat het goed vast

zit.

Pas wel op dat je met de boor niet in de klem zelf boort.

2 Heb je genoeg houvast, dan wordt je boorgat mooier als je er een stukje

afvalhout onder legt bij het boren.

De hoogte van de boorkop veranderen

Het kan zijn dat de boor te dicht op het

werkstuk zit of je boor hangt misschien

te hoog.

De boorkop kan naar boven en beneden

versteld worden.

1. Draai het zwengeltje los aan de

zijkant van de machine (tegen de

wijzers van de klok in) maar hou

de boorkop wel vast.

2 Nu hangt de gehele boorkop los en

kun je die voorzichtig naar beneden

laten zakken.

Maak daarbij een kleine heen en weer

gaande beweging, zodat de boor iets

zakt.

3 Draai nu het zwengeltje weer vast.

Nu zit de boorkop weer goed vast en op de juiste hoogte

Page 15: 1. · Veel mensen drinken graag eens een kop koffie, maar voor één of twee personen is het zonde een volle koffiepot te zetten. Daarom maken veel mensen gebruik van koffiepads om

15

Verwisselen van de boor in de boorkop

Een boor verwisselen doe je bij de boormachine door de boorkophelften tegen

elkaar in te draaien met de hand. Zoals hieronder te zien is draai je de bek

open, de andere kant op dan draai je de bek dicht of klem je de boor vast.

Bij een grote boor kun je de klauwtjes van de kop soms niet meer zien.

Bij een klein boortje is het lastig deze er echt in te krijgen.

Kijk goed of de boor niet zwabbert, want dan moet je de boor opnieuw

vastklemmen.

Het boren van een gat

1 Zorg dat je een bril op hebt en lang haar moet op een staart.

2 Kies het juiste toeren tal met de draaiknop in het midden voorop de boorkop

Hout = 1500 tot 2500 toeren

Metaal = 300 tot 800 toeren

Kunststof = 500 tot 1500 toeren

3 Druk op de groene knop, zodat de boorkop gaat draaien.

4 Trek de hendel langzaam naar je toe en de boor, zakt langzaam in je werkstuk.

5 Ben je bijna door het werkstuk heen geboord,

zorg dan dat je het laatste stukje niet te snel doet.

Hout gaat dan splinteren, metaal loopt vast of buigt erg sterk en kunststof

kan open barsten en dan moet je opnieuw beginnen.

6 Klaar? Laat de hendel langzaam los, druk op de rode knop, leg je bril weer bij de

boormachine en haal je werkstuk uit de boorklem.

Page 16: 1. · Veel mensen drinken graag eens een kop koffie, maar voor één of twee personen is het zonde een volle koffiepot te zetten. Daarom maken veel mensen gebruik van koffiepads om

16

5. Gebruik van de lijnbuiger

Aftekenen van je materiaal

Om kunststof zit meestal een

beschermlaagje plastic dat je er

pas af moet halen als je gaat

buigen.

1 Teken op je kunststof de lijn af

waar je wilt gaan buigen.

(gebruik verwijderbare stift of

potlood).

2 Gebruik eventueel een

winkelhaak om een "rechte lijn"

af te tekenen

Je kunt kunststof op de gewenste maat afbreken.

Na het aftekenen kun je het op

maat krassen en breken

Kras met weinig druk langs een

liniaal met de groeftrekker een

lijn over de hele lengte (om een

bochtje breken kan natuurlijk

niet).

Herhaal dit inkrassen met weinig

druk een zestal maal, zorg

natuurlijk dat je liniaal niet

verschuift!!!!

Breek met kracht langs deze lijn

het kunststof af, door de kras op

de rand van een tafel te leggen en

het stuk dat eroverheen hangt af

te breken.

Page 17: 1. · Veel mensen drinken graag eens een kop koffie, maar voor één of twee personen is het zonde een volle koffiepot te zetten. Daarom maken veel mensen gebruik van koffiepads om

17

Handig aftekenen!!!!

Snij en breek altijd hele stroken

af, je kunt niet een klein hoekje

afbreken. Kijk goed naar de

onderstaande voorbeelden om te

zien hoe het wel en niet moet.

Figuurzagen?

Beplak beide kanten met papierplakband

en teken er op af.

(de spaantjes plakken aan het plakband

en smelten niet weer achter de zaag

vast zodat het kunststof weer vast zit).

In het voorbeeld zie je hoe je een

cirkel uit kunt zagen,

Let op, aan de achterkant zit dus ook

plakband!

Werken met de lijnbuiger;

1 Steek de stekker van de lijnbuiger in het stopcontact.

2 Zet de buigmachine aan met de schakelaar (het lampje in de schakelaar gaat

branden).

Page 18: 1. · Veel mensen drinken graag eens een kop koffie, maar voor één of twee personen is het zonde een volle koffiepot te zetten. Daarom maken veel mensen gebruik van koffiepads om

18

3 Leg je buiglijn precies boven het midden van de opening.

4 Als je kunststof gaat doorhangen is het warm genoeg om in een hoek te buigen.

5 Natuurlijk doe je de kunststofbuiger weer uit met de schakelaar als je klaar

bent.

Het is belangrijk dat je de kunststof goed warm laat worden, anders kan de

kunststof toch nog breken.

(binnenin is het dan eigenlijk nog te koud).

Je mag de kunststof ook niet te warm laten worden, je loopt dan het risico dat

de kunststof verbrandt.

Je krijgt dan ook belletjes te zien in de hoek.

Het instellen van een hoek om te buigen.

1 Bepaal wat de hoek is waarin je wilt buigen (in graden).

2 Draai de knop van het buigbankje los, zodat je het kan verstellen.

3 Niet het midden van het plankje in de juiste graden

instellen maar boven het oppervlak van de plank meten.

4 Druk het warm geworden plaatje kunststof in het buigbankje.

Natuurlijk zit het zacht geworden deel daar waar de hoek moet komen.

5 Wacht ± 3 minuten om de kunststof af te laten koelen.

Page 19: 1. · Veel mensen drinken graag eens een kop koffie, maar voor één of twee personen is het zonde een volle koffiepot te zetten. Daarom maken veel mensen gebruik van koffiepads om

19

10. Veiligheid

Werken in de werkplaats is niet zonder gevaar, daarom moeten we een

aantal veiligheidsvoorschriften in acht nemen.

Hieronder staan een aantal veiligheidsvoorschriften die specifiek te

maken hebben met het bewerken van plexiglas, schrijf de gevaren op die

je loopt als je ze niet volgt.

a. Draag steeds handschoenen tijdens het boren.

gevaar: ……………………………………………………………………..

b. Draag steeds een veiligheidsbril tijdens het boren. (of andere

verspanende bewerkingen)

gevaar: ……………………………………………………………………..

c. Werk nooit met wijde mouwen of loshangende haren aan de

boormachine.

gevaar: ……………………………………………………………………..

d. Kom met je vingers niet te dicht bij de gloeidraad van de

lijnbuiger.

gevaar: ……………………………………………………………………..

e. Loop niet nodeloos rond met scherpe voorwerpen in de

werkplaats.

gevaar: ……………………………………………………………………..

Niet alleen in de werkplaats moeten we veiligheidsvoorschriften in acht

nemen, waar nog?

- ………………………………………………………………………………………

- ………………………………………………………………………………………

Alle machines die we gebruiken moeten eerst getest worden op hun

veiligheid.

Als het toestel veilig is bevonden krijgt het een keurmerk.

In europa kan je dit zien aan dit speciale teken op de machine.

Page 20: 1. · Veel mensen drinken graag eens een kop koffie, maar voor één of twee personen is het zonde een volle koffiepot te zetten. Daarom maken veel mensen gebruik van koffiepads om

20

Opdracht

Kleef hieronder ook zo een keurpictogram.

Tip: Je kan ze ook terugvinden in de handleiding van (elektrische)

toestellen.

Zoek op de lijnbuiger en de boormachine of dit teken aanwezig is.

Bij elk toestel hoort ook een gebruiksaanwijzing met

veiligheidsvoorschriften.

Neem deze aanwijzingen eens door (groepswerk) en schrijf er een aantal

op.

- …………………………………………………………………………………………………………….

- …………………………………………………………………………………………………………….

11. Beroepen

Er zijn vele interessante beroepen waar men met kunststoffen te maken

krijgt.

Schrijf er eens drie op (groepswerk).

- …………………………………………………………

- …………………………………………………………

- …………………………………………………………

www.VKC.be

Page 21: 1. · Veel mensen drinken graag eens een kop koffie, maar voor één of twee personen is het zonde een volle koffiepot te zetten. Daarom maken veel mensen gebruik van koffiepads om

21

Opdracht:

Kleef hieronder of op een A4 blad drie jobadvertenties die iets

met kunststof te maken hebben.

Welke richtingen op school (of een andere school) kan je volgen

om één van bovenstaande beroepen te kunnen uitoefenen?

…………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………….

12. Bespreking

Ons werkstukje is nu klaar, bekijk het eens en bespreek in groep welke

verbeteringen we eventueel nog zouden kunnen aanbrengen.

……………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………...

Page 22: 1. · Veel mensen drinken graag eens een kop koffie, maar voor één of twee personen is het zonde een volle koffiepot te zetten. Daarom maken veel mensen gebruik van koffiepads om

22

13. Koffie

Koffie

Koffie is een warme drank die onder

andere het oppeppende middel

cafeïne bevat. Koffie wordt gemaakt

van de gemalen gedroogde en

geroosterde bonen van de

koffieplant.

Tijdens het roosteren (ook wel branden genoemd) ontstaan zo'n 700

verschillende stoffen. De bonen worden gemalen en ongemalen

verkocht.

De koffie die meest wordt verkocht is

afkomstig van de soorten Coffea

arabica en Coffea robusta.

Sommige fabrikanten maken een

onderverdeling in goudmerk,

zilvermerk en roodmerk. Goudmerkkoffie bestaat meestal voor 100%

uit Arabicabonen, zilvermerk bestaat uit 80% Arabicabonen en 20%

Robustabonen en roodmerk uit 70% Arabicabonen en 30%

Robustabonen. Het verschil tussen de twee soorten bonen zit met

name in de smaak en het cafeïnegehalte: Arabicabonen hebben een

mildere smaak en bevatten ongeveer 70% minder cafeïne dan de

Robustabonen, die voor een pittige smaak zorgen.

Koffie waaruit vrijwel alle cafeïne is

verwijderd, wordt gedronken voor de

smaak van de koffie, dus niet de

stimulerende effecten. De cafeïne kan uit

de koffieboon verwijderd worden door de

toepassing van eigenschappen van

kooldioxide bij een bepaalde temperatuur

en druk

Page 23: 1. · Veel mensen drinken graag eens een kop koffie, maar voor één of twee personen is het zonde een volle koffiepot te zetten. Daarom maken veel mensen gebruik van koffiepads om

23

De koffie hoort oorspronkelijk thuis in Oost-Afrika, en is

waarschijnlijk afkomstig uit de Ethiopische provincie Kaffa, waar het

bunn of bunchum genoemd werd. Arabië kan ook als het land van

oorsprong worden beschouwd, omdat de cultuur van daar uit

verspreid werd.

Geschiedenis

Volgens de legende merkte een Arabische herder dat zijn geiten na

het eten van de bessen van een zekere struik erg opgewonden waren.

Die herder plukte wat van die vruchten, kookte ze en verkreeg een

aftreksel met een onbekende geur. Die drank was wel wat bitter,

maar gaf een gevoel van voldoening en een grote helderheid van

geest.

De Arabieren wilden het geheim zorgvuldig bewaren en verboden de

uitvoer. Maar de koffie werd spoedig populair in de islamitische

landen en het gebruik drong langzaam in

Europa door.

Aan het eind van de 17e eeuw werden

koffieplanten op Java ingevoerd en in de

18e eeuw begon de koffiecultuur in Zuid-

Amerika. De koffiestruik verspreidde

zich snel over de tropische gebieden. De

Hollanders waren de eerste

koffiehandelaars die de koffie

grootschalig naar Europa brachten.

Amsterdam was het eerste, en lange tijd het belangrijkste

koffiehandelscentrum.

Op het einde van 19e eeuw kwamen er ziekten op in de koffieculturen

en de mensen werden genoodzaakt om de gevoelige Arabica-soort te

vervangen door de Robusta-soort, die oorspronkelijk uit Belgisch

Congo komt.

Page 24: 1. · Veel mensen drinken graag eens een kop koffie, maar voor één of twee personen is het zonde een volle koffiepot te zetten. Daarom maken veel mensen gebruik van koffiepads om

24

De koffie wordt voor de eerste keer vermeld in een Arabische

medische encyclopedie (omstreeks 900). De Arabische en Perzische

geneesheren gebruikten de koffie als een medicijn.

De woorden "koffie" en "café" zijn afgeleid van het Arabische woord

"qahwa" (Arabisch voor 'dat geeft sterkte' of 'macht'). De naam

"mokka" is genoemd naar Mokka, een haven aan de Rode Zee, vanwaar

de koffie naar Egypte en Syrië ging.

www.koffiethee.nl

Page 25: 1. · Veel mensen drinken graag eens een kop koffie, maar voor één of twee personen is het zonde een volle koffiepot te zetten. Daarom maken veel mensen gebruik van koffiepads om

25

14. Kruiswoordraadsel

Horizontaal

6. Materiaal waaruit we onze koffiepads houder hebben gemaakt.

9. Uitvinder van het bakeliet.

10. Oppeppend middel in koffie.

11. Machine om gaatjes te boren in kunststof.

14. Beschermingsmiddel om je ogen te beschermen bij het boren.

15. Een eigenschap van plexiglas.

Verticaal

1. Met welk proefje kan je kunststoffen herkennen?

2. Kunststof met zeer grote rekbaarheid.

3. Deel van de koffieplant waar we de koffie uit halen.

4. Machine om kunststof te buigen.

5. De afkorting van polyvinylchloride.

7. Kunststof die men door verwarming kan bewerken.

8. Uit welk land was de uitvinder van het bakeliet afkomstig?

12. Europees veiligheidskeurmerk.

13. Beschermingsmiddel om je handen te beschermen tegen snijwonden.

Page 26: 1. · Veel mensen drinken graag eens een kop koffie, maar voor één of twee personen is het zonde een volle koffiepot te zetten. Daarom maken veel mensen gebruik van koffiepads om

26

15. Evaluatie

Hieronder vind je een evaluatiefiche, geef jezelf een beoordeling.

Zeer goed (zg): Ik ken er alles van en kan zo de leerkracht zijn plaats

innemen.

Goed (g): Ik weet er veel van, mits een beetje oefenen of opzoekings-

werk gaat het zeker nog beter.

Voldoende (v): Ik weet voldoende om me uit de slag te kunnen trekken,

veel oefenen is de boodschap.

Onvoldoende (o): Het kan veel beter, ik deed mijn best niet of moet

eens met de leerkracht praten over een extra oefening.

Evaluatiefiche Wat wordt er van mij verwacht Mijn evaluatie Evaluatie

leerkracht

Ik kan verschillende materialen (kunststof, hout, metaal)

herkennen en vergelijken.

Ik kan kunststoffen in drie grote groepen indelen.

(thermoharders-thermoplasten-elastomeren)

Ik kan het gebruik (dmv voorbeelden) van moderne

kunststoffen geven.

Ik kan enkele eigenschappen van plexiglas geven.

Ik kan mijn visie van het effect van kunststoffen op het

milieu weergeven.

Ik kan machines en/of gereedschappen voor

kunststofbewerking correct gebruiken.

Ik kan bij het bewerken van kunststof de

veiligheidsregels toepassen.

Ik kan een eenvoudige technische tekening lezen.

Page 27: 1. · Veel mensen drinken graag eens een kop koffie, maar voor één of twee personen is het zonde een volle koffiepot te zetten. Daarom maken veel mensen gebruik van koffiepads om

27

Moeilijk woord

Woordverklaring

16. Moeilijke woorden

Moeilijke woorden die je niet begrijpt schrijf je in de eerste

kolom. Daarna zoek je met de ganse groep in een woordenboek

of op het internet naar een verklaring, je bevindingen schrijf

je in een groene kleur in de verklaringskolom. Woordjes die

dan nog niet gevonden zijn leggen we voor aan de ganse klas en

verduidelijken we in een zwarte kleur.